BÁO CÁO "HOẠT ĐỘNG THANH TRA CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI NGÂN HÀNG LIÊN DOANH, CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NƯỚC NGOÀI"

NG 1 CH

Ạ Ộ

Ủ

ƯƠ S C N THI T HO T Đ NG THANH TRA C A NGÂN HÀNG Ự Ầ C Đ I V I NGÂN HÀNG LIÊN DOANH, CHI NHÁNH NHÀ N

Ế ƯỚ Ố Ớ

NGÂN HÀNG N

C NGOÀI

ƯỚ

1.1. S hình thành và phát tri n c a Ngân hàng liên doanh, ự ủ ể

Chi nhánh Ngân hàng n c ngoài ướ

1.1.1. S phát tri n c a h th ng Ngân hàng và ho t đ ng qu n lý ể ủ ệ ố ạ ộ ự ả

Nhà n c đ i v i các Ngân hàng th ng m i Vi t Nam ướ ố ớ ươ ạ ở ệ

S phát tri n c a h th ng Ngân hàng trên th gi ệ ố ế ớ ắ i g n li n v i s ề ớ ự ự ủ ể

phát tri n c a trình đ s n xu t và ti n b c a xã h i loài ng ấ ể ủ ộ ủ ộ ả ế ộ ườ ữ i. Đ n nh ng ế

năm cu i th k 19 đ u th k 20, các Ngân hàng th ng m i trên th gi ế ỷ ế ỷ ầ ố ươ ế ớ i ạ

M và các n nh t là ấ ở ỹ ướ c Tây Âu đã phát tri n m nh, cùng giai đo n l ch s ạ ạ ị ể ử

đó đã xu t hi n ngân hàng phát hành - đó là Ngân hàng Trung ng làm ệ ấ ươ

nhi m v phát hành ti n, nh n ti n g i và cho vay đ i v i các Ngân hàng ố ớ ử ụ ề ề ệ ậ

th ng m i. Đ n th i kỳ này, h th ng Ngân hàng hai c p trong n n kinh t ươ ệ ố ế ề ạ ấ ờ ế

th tr ng đã đ ị ườ ượ ạ c xác l p và phát tri n thành h th ng Ngân hàng hi n đ i. ệ ố ể ệ ậ

Các Ngân hàng đã và đang có nh ng b ữ ướ ể ệ c phát tri n và hoàn thi n, th hi n ể ệ

tính đa d ng và phong phú v th ch ; s phân hoá thành nh ng ngân hàng ề ể ế ự ữ ạ

t c a c ch th tr ng; ch t l l n và nh trong s c nh tranh quy t li ự ạ ớ ế ệ ủ ơ ế ị ườ ỏ ấ ượ ng

ho t đ ng nghi p v không ng ng đ c nâng cao tr thành công ngh ngân ạ ộ ừ ụ ệ ượ ệ ở

hàng hi n đ i nh ngày nay. ư ệ ạ

S m r ng v quy mô và không ng ng đ c nâng lên v ch t l ự ở ộ ừ ề ượ ấ ượ ng ề

c a các Ngân hàng th ủ ươ ạ ng m i cùng v i s phát tri n c a ho t đ ng ngo i ể ủ ạ ộ ớ ự ạ

th ng và xu h ươ ướ ạ ộ ng toàn c u hoá ho t đ ng ngân hàng, làm cho ho t đ ng ạ ộ ầ

ng m i không ch b gi c a các Ngân hàng th ủ ươ ị ớ ạ i h n trong m i qu c gia mà ỗ ạ ố ỉ

nó đ ượ c phát tri n m r ng sang nhi u n ở ộ ề ể ướ ể c khác. Lúc này, s chu chuy n ự

t ra ngoài ph m vi qu c gia và mang v n t ố ừ ơ n i th a đ n n i thi u cũng v ơ ừ ế ế ượ ạ ố

tính qu c t . ố ế

M t khác, m c tiêu c a các Ngân hàng th ng m i là tìm ki m l ủ ụ ặ ươ ế ạ ợ i

trong n c mà còn đ c th c hi n c nhu n, s tìm ki m này không ch ế ự ậ ỉ ở ướ ượ ệ ả ở ự

n c ngoài. Khi các Ngân hàng th ng m i m r ng ho t đ ng c a mình ra ướ ươ ạ ộ ở ộ ủ ạ

n c ngoài thì không ch là nh m tìm ki m nhi u l ướ ề ợ ế ằ ỉ i nhu n h n, mà còn ơ ậ

i, phát tri n b n v ng c a mình trong s c nh tranh đ m b o cho s t n t ả ự ồ ạ ả ự ạ ữ ủ ể ề

ngày càng gat g t c a th tr ng. ắ ủ ị ườ

V i m c tiêu tìm ki m l i nhu n nên các Ngân hàng th ụ ế ớ ợ ậ ươ ạ ng m i

nhi u khi coi nh vi c tuân th lu t pháp và các quy ch an toàn, có tr ủ ậ ẹ ệ ế ề ườ ng

ng phát tri n kinh t c a Nhà n h p không ph c v cho đ nh h ụ ợ ụ ị ướ ể ế ủ ướ ặ c. M t

khác, kinh doanh ti n t là lo i kinh doanh g p nhi u r i ro nh t trong các ề ệ ề ủ ạ ặ ấ

lo i kinh doanh. Nh ng r i ro ch y u trong kinh doanh ti n t mà các Ngân ủ ế ề ệ ữ ủ ạ

hàng th ng g p ph i là: ươ ng m i th ạ ườ ặ ả

- R i ro lãi su t, ủ ấ

giá, - R i ro h i đoái và t ố ủ ỷ

- R i ro h th ng, ệ ố ủ

- R i ro môi tr ng, ủ ườ

- R i ro c ch v.v... ơ ế ủ

n Ở ướ ầ c ta, th c hi n đ i m i c ch qu n lý, Đ ng ta yêu c u ớ ơ ự ế ệ ả ả ổ

"chuy n m nh ho t đ ng c a Ngân hàng sang h ch toán kinh t và kinh ạ ộ ủ ể ạ ạ ế

doanh xã h i ch nghĩa " [10]. Theo Ngh đ nh s 53/HĐBT ngày 26/03/1998 ủ ộ ố ị ị

ng (nay là Chính ph ), vào gi a năm 1988 chúng ta đã c a H i đ ng B tr ộ ồ ủ ộ ưở ủ ữ

chuy n h th ng ngân hàng m t c p thành h th ng ngân hàng hai c p, đó là ệ ố ệ ố ộ ấ ể ấ

Ngân hàng Nhà n c và các Ngân hàng th ng m i, t ch c tín d ng. ướ ươ ạ ổ ứ ụ

Ngân hàng th ng m i và các t ươ ạ ổ ch c tín d ng th c hi n ch c năng ự ứ ụ ứ ệ

kinh doanh ti n t ề ệ ậ và làm d ch v ngân hàng theo quy đ nh c a pháp lu t, ụ ủ ị ị

m c tiêu chính c a các Ngân hàng th ủ ụ ươ ng m i là l ạ ợ i nhu n thu đ ậ c t ượ ừ ạ ho t

ế đ ng kinh doanh; nh ng ph i tuân th nghiêm túc lu t pháp và các quy ch . ủ ộ ư ả ậ

M t khác, kinh doanh ti n t ề ệ ặ ư là lo i hình kinh doanh có nhi u r i ro nh đã ề ủ ạ

phân tích ở trên. Vì v y, đ h n ch nh ng vi ph m c a các Ngân hàng ữ ể ạ ủ ế ậ ạ

th ng m i, giúp các Ngân hàng th ng m i tránh đ ươ ạ ươ ạ ượ ủ ả c r i ro đòi h i ph i ỏ

có s qu n lý c a Nhà n c thông qua m t c quan ch c năng, đó là Ngân ự ủ ả ướ ộ ơ ứ

hàng Trung ng ( n c ta là Ngân hàng Nhà n c) và th ng đ c giao ươ ở ướ ướ ườ ượ

ch y u cho Thanh tra Ngân hàng. Đi u này đ c quy đ nh trong Lu t các T ủ ế ề ượ ậ ị ổ

ch c tín d ng, đó là: "Các t ứ ụ ổ ứ ch c tín d ng và các t ụ ổ ứ ạ ộ ch c khác có ho t đ ng

ủ ngân hàng ph i ch u s thanh tra c a Thanh tra Ngân hàng theo quy đ nh c a ị ự ủ ả ị

pháp lu t " [5]. ậ

Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam là c quan c a Chính ph và là Ngân ướ ệ ủ ủ ơ

hàng Trung c ta, th c hi n ch c năng qu n lý Nhà n c v ươ ng c a n ủ ướ ự ứ ệ ả ướ ề

ti n t ề ệ ủ và ho t đ ng ngân hàng, là ngân hàng phát hành ti n, ngân hàng c a ạ ộ ề

các t ch c tín d ng và ngân hàng làm d ch v ti n t ổ ứ ụ ề ệ ụ ị ự cho Chính ph . Th c ủ

hi n ch c năng qu n lý Nhà n c c a Ngân hàng Nhà n c bao g m: ứ ệ ả ướ ủ ướ ồ

" - Tham gia xây d ng chi n l c và k ho ch phát tri n kinh t - xã ế ượ ự ế ể ạ ế

c; h i c a Nhà n ộ ủ ướ

- Xây d ng d án chính sách ti n t qu c gia đ Chính ph xem xét ề ệ ự ự ủ ể ố

trình Qu c h i quy t đ nh và t ế ị ố ộ ổ ự ch c th c hi n chính sách này; xây d ng ứ ự ệ

chi n l c phát tri n h th ng ngân hàng và các t ch c tín d ng Vi t Nam; ế ượ ệ ố ể ổ ứ ụ ệ

- Xây d ng các d án lu t, pháp l nh và các d án khác v ti n t và ề ề ệ ự ự ự ệ ậ

ho t đ ng ngân hàng; ban hành các văn b n quy ph m pháp lu t v ti n t ậ ề ề ệ ạ ộ ả ạ

và ho t đ ng ngân hàng theo th m quy n; ạ ộ ề ẩ

- C p, thu h i gi y phép thành l p và ho t đ ng c a các t ạ ộ ủ ấ ấ ậ ồ ổ ch c tín ứ

ng h p do Th t d ng, tr tr ụ ừ ườ ủ ướ ợ ấ ng Chính ph quy t đ nh; c p, thu h i gi y ế ị ủ ấ ồ

phép ho t đ ng ngân hàng c a các t ch c khác; quy t đ nh gi ạ ộ ủ ổ ế ị ứ ả ấ i th , ch p ể

thu n chia, tách, h p nh t, sát nh p các t ấ ậ ậ ợ ổ ủ ch c tín d ng theo quy đ nh c a ứ ụ ị

pháp lu t;ậ

ử - Ki m tra, thanh tra ho t đ ng ngân hàng; ki m soát tín d ng; x lý ạ ộ ụ ể ể

và ho t đ ng ngân hàng theo các vi ph m pháp lu t trong lĩnh v c ti n t ậ ề ệ ự ạ ạ ộ

th m quy n; ề ẩ

c ngoài c a các doanh nghi p theo quy - Qu n lý vi c vay, tr n n ệ ả ợ ướ ả ủ ệ

đ nh c a Chính ph ; ủ ị ủ

- Ch trì l p và theo dõi k t qu th c hi n cán cân thanh toán qu c t ả ự ; ố ế ủ ế ệ ậ

- Qu n lý ho t đ ng ngo i h i và qu n lý ho t đ ng kinh doanh vàng; ạ ố ạ ộ ạ ộ ả ả

- Ký k t, tham gia các đi u c qu c t v ti n t ề ướ ế ố ế ề ề ệ và ho t đ ng ngân ạ ộ

hàng theo quy đ nh c a pháp lu t; ị ủ ậ

- Đ i di n cho C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam t i các t ủ ệ ạ ộ ộ ệ ạ ổ ứ ch c

ti n t và ngân hàng qu c t trong nh ng tr ề ệ ố ế ữ ườ ng h p đ ợ ượ c Ch t ch n ủ ị ướ c,

Chính ph u quy n; ủ ỷ ề

- T ch c đào t o, b i d ồ ưỡ ứ ạ ổ ứ ứ ng nghi p v ngân hàng; nghiên c u, ng ụ ệ

d ng khoa h c và công ngh ngân hàng" [5]. ụ ệ ọ

c giao ch Trong các ch c năng trên, ch c năng ki m tra, thanh tra đ ứ ứ ể ượ ủ

y u cho Thanh tra Ngân hàng và t ế ổ ứ ch c, nhi m v , quy n h n c a Thanh tra ề ạ ủ ụ ệ

Ngân hàng cũng đ c quy đ nh c th trong Lu t Ngân hàng Nhà n c và ượ ụ ể ậ ị ướ

Lu t các T ch c tín d ng. ổ ứ ụ ậ

Vào cu i th p niên 80, đ u th p niên 90, do ch tr ầ ủ ươ ậ ậ ố ớ ng "đ i m i" ổ

qu n lý kinh t c a Đ ng và Nhà n c, kinh t trong n c kích thích ả ế ủ ả ướ ế c đ ướ ượ

và phát tri n thông qua vi c xoá b c ch quan liêu bao c p, Nhà n ỏ ơ ế ệ ể ấ ướ ừ c th a

nh n vai trò c a kinh t hàng hoá v i ch tr ủ ậ ế ủ ươ ớ ng "Phát tri n n n kinh t ể ề ế

hàng hoá nhi u thành ph n theo đ nh h ng xã h i ch nghĩa v n hành theo ề ầ ị ướ ủ ậ ộ

ng có s qu n lý c a Nhà n c". Cùng v i vi c đ i m i c c ch th tr ơ ế ị ườ ủ ự ả ướ ớ ơ ệ ớ ổ

ch qu n lý, Đ ng và Nhà n c ta cũng th c hi n "m c a" n n kinh t ế ả ả ướ ở ử ự ệ ề ế

n c ta v i t t c các n c, t o c s cho ho t đ ng đ u t c ngoài vào ướ ớ ấ ả ướ ạ ơ ở ạ ộ n ầ ư ướ

n c ta. Theo đó, nhi u ngân hàng n c ngoài đã xin phép Nhà n ướ ề ướ ướ ể ầ c đ đ u

vào n c ta d i hình th c liên doanh (Ngân hàng liên doanh) ho c thành t ư ướ ướ ứ ặ

c ngoài (Chi nhánh ngân hàng n c ngoài). l p chi nhánh 100% v n n ậ ố ướ ướ

1.1.2. S phát tri n c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân ể ủ ự

hàng n c ngoài c ta ướ n ở ướ

S phát tri n c a các doanh nghi p trong n t là các doanh ể ủ ự ệ ướ c đ c bi ặ ệ

nghi p v a và nh làm cho nhu c u v v n ngày càng tăng, ngu n v n trong ề ố ừ ệ ầ ỏ ồ ố

n c không đ đ đáp ng. Do đó, cùng v i vi c hình thành ngân hàng hai ướ ủ ể ứ ệ ớ

ng "m c a" c a Đ ng và Nhà n c, các ngân hàng n c p và ch tr ấ ủ ươ ở ử ủ ả ướ ướ c

ngoài đã d n có m t ho t đ ng t c ta. ạ ộ ầ ặ i n ạ ướ

Ngay t nh ng năm cu i th p niên 80, nhi u ngân hàng n c ngoài ừ ữ ề ậ ố ướ

c đã đ n tìm hi u th tr ng Vi t Nam đ đ u t . Năm 1989, c a các n ủ ướ ị ườ ế ể ệ ề ầ ư

ngân hàng n c Nhà n c ta c p gi y phép đ t văn ướ c ngoài đ u tiên đ ầ ượ ướ ấ ấ ặ

phòng đ i di n. Đ n năm 1990, Ngân hàng n ệ ế ạ ướ c ngoài đ u tiên đ ầ ượ ấ c c p

gi y phép ho t đ ng t i Vi t Nam d ạ ộ ấ ạ ệ ướ ậ ầ i hình th c liên doanh theo Lu t đ u ứ

c ngoài. t n ư ướ

T khi Ngân hàng n ừ ướ c ngoài đ u tiên đ ầ ượ ấ ạ ộ c c p gi y phép ho t đ ng ấ

t c ta năm 1990, hi n nay (tháng 12/2006) trên đ t n c ta đã có 6 Ngân i n ạ ướ ấ ướ ệ

hàng liên doanh, 37 Chi nhánh ngân hàng n ướ ạ c ngoài và 60 văn phòng đ i

di n c a T ch c Tín d ng n c ngoài đang ho t đ ng cùng v i các T ủ ứ ụ ệ ổ ướ ạ ộ ớ ổ

c ta ch c Tín d ng trong n ụ ứ ướ c càng làm cho ho t đ ng tài chính - ti n t ạ ộ n ề ệ ướ

phong phú, đa d ng và sôi đ ng h n. ạ ộ ơ

1.1.3. Nh ng đ c đi m ch y u c a Ngân hàng liên doanh, ủ ế ữ ủ ể ặ

Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t c ta ướ i n ạ ướ

c C ng hoà Theo Lu t "Các T ch c Tín d ng" đ ổ ứ ụ ậ ượ c Qu c h i n ố ộ ướ ộ

t Nam khoá XI, kỳ h p th hai thông qua ngày xã h i ch nghĩa Vi ủ ộ ệ ứ ọ

c ngoài là t 15/6/2004, theo kho n 4, Đi u 20 "T ch c Tín d ng n ề ổ ứ ụ ả ướ ổ ứ ch c

c thành l p theo lu t pháp n c ngoài". T i Ch tín d ng đ ụ ượ ậ ậ ướ ạ ươ ậ ng VII, Lu t

này v "T ch c tín d ng n c ngoài, văn phòng đ i di n c a t ứ ụ ề ổ ướ ủ ổ ệ ạ ch c tín ứ

c ngoài t i Vi d ng n ụ ướ ạ ệ ứ t Nam" quy đ nh hình th c ho t đ ng c a T ch c ứ ạ ộ ủ ổ ị

tín d ng n ụ ướ c ngoài (Đi u 105) g m: ề ồ

- T ch c tín d ng liên doanh; ụ ổ ứ

c ngoài; - T ch c tín d ng 100% v n n ụ ổ ứ ố ướ

- Chi nhánh Ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam. ướ ạ ệ

- T ch c tín d ng n c ngoài đ c đ t văn phòng đ i di n t i Vi ổ ứ ụ ướ ượ ệ ạ ặ ạ ệ t

Nam. Văn phòng đ i di n c a t ch c tín d ng n c ngoài không đ ệ ủ ổ ứ ụ ạ ướ ượ ự c th c

hi n các ho t đ ng kinh doanh t i Vi t Nam. ạ ộ ệ ạ ệ

V i nh ng quy đ nh trong Lu t "Các t ch c tín d ng" trên đây và ữ ậ ớ ị ổ ụ ứ

Lu t "Đ u t n c ngoài t i Vi t Nam", đ c đi m c a Ngân hàng liên ầ ư ướ ậ ạ ệ ủ ể ặ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam là: ướ ạ ệ

+ Đ c thành l p theo lu t pháp n c ngoài; ượ ậ ậ ướ

+ Đ i v i Chi nhánh Ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam là doanh ố ớ ướ ạ ệ

n c ngoài, do nhà đ u t n c ngoài nghi p thu c s h u c a nhà đ u t ộ ở ữ ủ ầ ư ướ ệ ầ ư ướ

thành l p t i Vi t Nam, t qu n lý và t ch u trách nhi m v k t qu kinh ậ ạ ệ ự ả ự ề ế ệ ả ị

doanh;

Ngoài hai đ c đi m theo quy đ nh c a Lu t, Ngân hàng liên doanh, Chi ủ ể ặ ậ ị

nhánh ngân hàng n ướ ạ ộ c ngoài còn m t s đ c đi m tác đ ng đ n ho t đ ng ể ộ ố ặ ế ộ

thanh tra c a Ngân hàng Nhà n c, đó là: ủ ướ

+ T ng giám đ c các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ổ ố ướ c

ngoài là ng i mang qu c t ch n ườ ố ị ướ ế c ngoài, ngôn ng s d ng trong giao ti p ữ ử ụ

c th ng là ti ng Anh. Ch vi t dùng trong các tài v i Ngân hàng Nhà n ớ ướ ườ ữ ế ế

li u giao d ch c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ủ ệ ị ướ

t c a n ch y u là ti ng Anh, m t s tài li u s d ng ch vi ộ ố ệ ử ụ ủ ế ữ ế ủ ướ ế c nguyên x . ứ

+ Có nhi u quy đ nh gi i h n ho t đ ng c a các Chi nhánh Ngân hàng ề ị ớ ạ ạ ộ ủ

n ướ c ngoài nh m h tr cho ho t đ ng c a các Ngân hàng trong n ạ ộ ỗ ợ ủ ằ ướ ư c, nh :

Không đ c huy đ ng ti dân c ; v n huy đ ng t các t ch c và ượ ộ ế t ki m t ệ ừ ư ố ộ ừ ổ ứ

cá nhân Vi t Nam không có quan h tín d ng v i Ngân hàng không đ ệ ụ ệ ớ ượ c

v t 30% v n t có .v.v... ượ ố ự

+ Chi nhánh Ngân hàng n c ngoài không đ c quy đ nh là m t pháp ướ ượ ộ ị

nhân Vi t Nam. ệ

+ Các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi ướ ạ ệ t

Nam th ng đ t tr s nh ng n i có ho t đ ng "kinh t ng" phát ườ ặ ụ ở ở ạ ộ ữ ơ th tr ế ị ườ

tri n nh Hà N i, thành ph H Chí Minh, Vũng Tàu nh m thu đ ố ồ ư ể ằ ộ ượ ợ i c l

nhu n cao, đi u này đ c th hi n rõ qua bi u đ 1.1 ề ậ ượ ể ệ ể ồ

S phát tri n v s l ng Ngân hàng liên doanh và Bi u đ 1.1: ể ồ ể ề ố ượ ự

Đ n v : Ngân hàng

ơ ị

Chi nhánh Ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam t năm 1990 – 2006 ướ ạ ệ ừ

TT Ch tiêu 199 199 199 1997 1999 2001 2004 2006 ỉ

0 5 3

9 5 0 13 14 16 20 21 1 Mi n B c ắ ề

7 1 13 15 16 18 23 25 2 Mi n Nam ề

(Ngu n: Báo cáo Thanh tra Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam t năm 1990- ồ ướ ệ ừ

2006)

+ Trong quá trình ho t đ ng t i Vi t Nam, các Ngân hàng liên doanh, Chi ạ ộ ạ ệ

nhánh ngân hàng n ướ c ngoài v a ph i tuân th lu t pháp, quy ch c a Vi ủ ậ ế ủ ừ ả ệ t

Nam; đ ng th i ph i tuân th lu t pháp c a n c nguyên x . Nh v y, nó b ủ ậ ủ ướ ả ồ ờ ư ậ ứ ị

đi u ch nh b i hai h th ng pháp lu t. ệ ố ề ậ ở ỉ

+ Ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ạ ộ ủ ướ c

ngoài không ch gi ỉ ớ ạ i h n trong ph m vi lãnh th , mà ho t đ ng c a nó có ổ ạ ộ ủ ạ

quan h v i nhi u n c (hi n t i là quan h vay, g i ti n và thanh toán; ệ ớ ề ướ ệ ạ ử ề ệ

trong t c m r ng h n khi ho t đ ng c a th tr ươ ng lai s còn đ ẽ ượ ạ ộ ở ộ ị ườ ng ủ ơ

ch ng khoán phát tri n và m r ng). ở ộ ứ ể

1.2. S c n thi t c a ho t đ ng thanh tra c a Thanh tra Ngân

ạ ộ

ế ủ

ự ầ

ủ

hàng Nhà n

c đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân

ướ ố ớ

hàng n

c ngoài

ướ

a- Nh ng nh h ng t ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi ữ ả ưở ừ ạ ộ ủ

nhánh ngân hàng n c ngoài đ i v i Vi t Nam hi n nay ướ ố ớ ệ ệ

Nh trên đã đánh giá, ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ủ ạ ộ ư

ngân hàng n c ngoài c ta cùng các ngân hàng trong n c đã làm cho ướ n ở ướ ướ

ho t đ ng c a th tr ng tài chính ti n t n ạ ộ ị ườ ủ ề ệ ướ ơ c ta phong phú, đa d ng h n. ạ

M t khác, ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ạ ộ ủ ặ ướ c

ngoài cũng có nh ng nh h ng r t l n đ i v i các ho t đ ng kinh t nói ữ ả ưở ạ ộ ố ớ ấ ớ ế

chung và các ngân hàng c a Vi t Nam nói riêng, đó là: ủ ệ

+ Đ i v i các ho t đ ng kinh t c a Vi ố ớ ạ ộ ế ủ ệ ầ t Nam: V i t ng tài s n g n ớ ổ ả

35 nghìn t đ ng, d n cho vay 20 nghìn t đ ng năm 2006 (b ng s 2.2), ỷ ồ ư ợ ỷ ồ ả ố

ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài đã góp ạ ộ ủ ướ

ph n đáng k vào vi c thúc đ y các ho t đ ng kinh t ạ ộ ể ệ ầ ẩ c a n ế ủ ướ ộ c ta, t o đ ng ạ

ng kinh t c. l c cho s tăng tr ự ự ưở c a đ t n ế ủ ấ ướ

Tuy nhiên, n u không có s qu n lý c a Nhà n ự ủ ế ả ướ ạ ộ c đ i v i ho t đ ng ố ớ

c ngoài thì vi c đ u t c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ủ ướ ầ ư ệ

i nhu n mà xem nh m c tiêu phát c a các ngân hàng này s vì m c tiêu l ủ ụ ẽ ợ ẹ ụ ậ

tri n cân đ i n n kinh t ố ề ể . ế

+ Đ i v i các ngân hàng c a Vi t Nam: do có s c m nh v v n, công ố ớ ủ ệ ề ố ứ ạ

ngh và đi u ki n c nh tranh trong ho t đ ng theo c ch th tr ng, các ế ị ườ ạ ộ ệ ệ ề ạ ơ

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài th ng có nhi u l ướ ườ ề ợ i

th h n so v i các ngân hàng trong n ế ơ ớ ướ ả c nh đ i v i nghi p v cho vay, b o ư ố ớ ệ ụ

lãnh và th c hi n các d ch v v.v... Do đó, n u không có s qu n lý s t o ra ẽ ạ ự ự ụ ệ ế ả ị

c ngoài s chèn s c nh tranh không lành m nh, các chi nhánh ngân hàng n ạ ự ạ ướ ẽ

ép các ngân hàng trong n c, làm cho h th ng các ngân hàng trong n c suy ướ ệ ố ướ

gi m do không đ s c đ c nh tranh. ủ ứ ể ạ ả

b- Đ i v i b n thân các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng ố ớ ả

n c ngoài ướ

Ngoài s v n đ c c p đ đ c ho t đ ng theo Lu t đ nh, các Ngân ố ố ượ ấ ể ượ ạ ộ ậ ị

hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t Nam (g i t t là ngân ướ Vi ở ệ ọ ắ

hàng n c ngoài) còn ho t đ ng b ng s v n huy đ ng t các t ch c kinh ướ ạ ộ ố ố ằ ộ ừ ổ ứ

t , cá nhân trong và ngoài n c. Trong khi v n đ c c p th ế ướ ố ượ ấ ườ ế ng ch chi m ỉ

t tr ng trên d i 20% t ng tài s n c a m t ngân hàng thì đ đ m b o an ỷ ọ ướ ể ả ủ ả ả ổ ộ

toàn và n đ nh trong kinh doanh, Ngân hàng Nhà n c ph i t ch c qu n lý ổ ị ướ ả ổ ứ ả

và th c hi n giám sát ho t đ ng đ u t c a các ngân hàng n ạ ộ ầ ư ủ ự ệ ướ ằ c ngoài nh m

m c đích đ các ngân hàng này ph i luôn trong tr ng thái an toàn. Nó đ ả ụ ể ạ ượ c

th hi n: ể ệ

- Th nh t, ứ ấ đ m b o ch c ch n r ng Ngân hàng n ắ ằ ả ả ắ ướ ả c ngoài đó ph i

có đ kh năng chi tr ng xuyên cho ng ủ ả th ả ườ ườ ử ề i g i ti n, k c khi khách ể ả

hàng rút ti n t. Đây là vi c đ m b o ni m tin, là tài s n vô cùng quý giá ề ồ ạ ề ệ ả ả ả

c ngoài trong c ch th tr ng. B i vì m t khi đ i v i m i ngân hàng n ố ớ ỗ ướ ế ị ườ ơ ở ộ

1 0

ni m tin này b gi m sút, thì năng l c thu hút v n c a ngân hàng n c ngoài ố ủ ị ả ự ề ướ

này b gi m sút, do đó s g p khó khăn trong kinh doanh, th m chí có th ẽ ặ ị ả ậ ể

m t kh năng thanh toán và d n đ n phá s n. ế ả ấ ẫ ả

Bi n pháp đ m b o đ tho mãn v n đ này là ph i qu n lý tài s n ả ở ệ ể ề ả ả ả ấ ả ả

tr ng thái đ ng trong t ng s ti n d tr c a m i đ n v , nghĩa là làm sao đ ố ề ự ữ ủ ỗ ơ ạ ộ ổ ị ể

m i ngân hàng n c ngoài luôn có m t l c kh ỗ ướ ộ ượ ng v n có th đáp ng đ ể ứ ố ượ ả

năng chi tr cho ng ả ườ ử ề i g i ti n. Yêu c u c a vi c qu n lý này là sao cho ệ ủ ầ ả

ngân hàng n c ngoài luôn luôn đ m b o kh năng chi tr , nh ng l i không ướ ư ả ả ả ả ạ

đ lãng phí v n, nghĩa là gi m th p t ể ấ ố ả ố i đa r i ro trong s d ng v n vào kinh ử ụ ủ ố

doanh. Vi c đ m b o kh năng chi tr c a m t ngân hàng n c ngoài không ệ ả ả ủ ả ả ộ ướ

t c a khách hàng và gi ni m tin ch đ n thu n là đ phòng vi c rút ti n ề ỉ ơ ề ồ ạ ủ ệ ầ ữ ề

i g i ti n, mà nó còn nh h ng tr c ti p đ n ho t đ ng tài chính, v i ng ớ ườ ử ề ả ưở ự ế ạ ộ ế

, phá s n c a ngân hàng n c ngoài. đ n thu nh p và d n đ n thua l ế ế ậ ẫ ỗ ả ủ ướ

N u m t ngân hàng n ế ộ ướ ầ c ngoài qu n lý tài s n không đ m c c n ả ủ ứ ả

thi t, thì đ lo i b tình tr ng thi u h t kh năng chi tr , ngân hàng n ế ể ạ ỏ ụ ế ạ ả ả ướ c

ngoài đó có th th c hi n nhi u bi n pháp khác nh : có th gi m s ti n cho ể ự ể ả ố ề ư ệ ề ệ

vay t ươ ạ ng ng, ho c ph i đôn đ c thu v m t kho n vay ch a đ n h n; ề ộ ư ứ ế ặ ả ả ố

cũng có th bán đi m t s tài s n mà mình đang n m gi (nh trái phi u, tín ộ ố ể ả ắ ữ ư ế

phi u v.v...) và nh v y, ngân hàng n ư ậ ế ướ ữ c ngoài ph i ch u phí t n do nh ng ả ổ ị

ph ng ti n mình đang qu n lý tình tr ng kém đ ng, khi đó r i ro kinh ươ ệ ả ở ủ ạ ộ

doanh x y ra. M t bi n pháp khác là ngân hàng n ệ ả ộ ướ c ngoài ph i vay tái chi ả ế t

kh u t Ngân hàng Trung c ngoài ấ ừ ươ ng; trong nghi p v này, ngân hàng n ụ ệ ướ

t kh u. N u tr ph i ch u phí t n cao h n, đó là lãi su t tái chi ơ ả ấ ổ ị ế ế ấ ườ ng h p này ợ

ng ph i có bi n pháp "khép c a s x y ra nhi u l n thì Ngân hàng Trung ả ề ầ ươ ử ổ ệ ả

chi i; và khi đó, ngân hàng n c ngoài ph i có bi n pháp đ i phó ế t kh u" l ấ ạ ướ ệ ả ố

v i tình tr ng v n c a mình. M t bi n pháp khác là vay ti n các ngân hàng ệ ớ ỡ ợ ủ ề ạ ộ

th ng m i khác, th m chí t các t ch c kinh t ươ ạ ậ ừ ổ ứ ế đang có v n t m th i nhàn ố ạ ờ

r i; nh ng vi c này không ph i lúc nào cũng d dàng. N u tình tr ng trên ỗ ư ễ ế ệ ả ạ

kéo dài s d n đ n giá tr tài s n s t d i m c ngu n, làm cho ngân hàng ả ụ ướ ẽ ẫ ế ị ứ ồ

n c ngoài không tr đ ướ ả ượ c n , d n đ n m t kh năng thanh toán và s b ả ợ ẫ ẽ ị ế ấ

phá s n.ả

ạ Vì v y vi c qu n lý ti n d tr là ngh thu t trong đi u hành ho t ự ữ ệ ề ề ệ ả ậ ậ

i qu n lý ngân hàng n c ngoài trong n n kinh đ ng kinh doanh c a ng ộ ủ ườ ả ướ ề

t ng xuyên xu t phát th tr ế ị ườ ng, nó nh m đ m b o kh năng chi tr th ả ả ườ ằ ả ả ấ

t ni m tin trong kinh doanh ngân hàng. Vi c theo dõi, ừ yêu c u t o và gi ầ ạ ữ ề ệ

báo đ ng đ giúp cho ngân hàng n c ngoài th ể ộ ướ ườ ng xuyên đ m b o kh ả ả ả

ng trong qu n lý vĩ năng chi tr là trách nhi m c a Ngân hàng Trung ệ ủ ả ươ ả

ng ph i thông qua các mô. Th c hi n trách nhi m này, Ngân hàng Trung ệ ự ệ ươ ả

ho t đ ng qu n lý mà nó đ ả ạ ộ ượ c th c hi n ch y u b i ho t đ ng, giám sát ở ạ ộ ủ ế ự ệ

t xa và thanh tra t i ch c a Thanh tra Ngân hàng, đ c bi ừ ạ ỗ ủ ặ ệ t là vi c giám ệ

sát th ng xuyên và đ nh kỳ. Đó là vi c phân tích các lo i báo cáo do các ườ ệ ạ ị

chi nhánh ngân hàng n c theo ướ c ngoài g i đ nh kỳ đ n Ngân hàng Nhà n ế ử ị ướ

quy đ nh c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ủ ố ố ị ướ c. M c đích c a vi c này là ủ ụ ệ

nh m xem xét ch t l ng tài s n, vi c ch p hành các quy ch qu n lý ấ ượ ằ ệ ế ả ả ấ

ử ủ nh m phát hi n k p th i s bi n đ ng c a các tài kho n ti n g i c a ộ ờ ự ế ủ ệ ề ằ ả ị

khách hàng và các kho n ti n d tr c a b n thân ngân hàng n c ngoài ự ữ ủ ề ả ả ướ

t. đ d báo, ch đi m và ng c u khi c n thi ể ự ỉ ể ứ ứ ầ ế

là v n đ qu n lý tài s n c a ngân hàng n c ngoài, t c là - Th hai, ứ ả ủ ề ấ ả ướ ứ

ng kinh doanh, y u t quy t đ nh s t n t đ m b o ch t l ả ả ấ ượ ế ố ự ồ ạ ế ị ể i và phát tri n

c a ngân hàng n ủ ướ c ngoài. Trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a các ả ạ ộ ủ ấ

doanh nghi p, đ t o ra thu nh p thì ph i t ể ạ ả ổ ứ ả ch c s n xu t kinh doanh nh ấ ệ ậ ư

th nào đ có s n ph m hàng hoá t t, giá thành h , đ c nhi u khách hàng ể ế ẩ ả ố ạ ượ ề

tín nhi m, tiêu th và thu h i v n nhanh. Đ i v i các ngân hàng n c ngoài ố ớ ồ ố ụ ệ ướ

thì cũng t ng t nh v y, có đi u "hàng hoá" c a các ngân hàng là lo i hàng ươ ự ư ậ ủ ề ạ

t, nó th hi n hoá đ c bi ặ ệ ch : ể ệ ở ỗ

1 2

+ Ch chuy n quy n s d ng hàng hoá (ti n t ) cho ng i vay trong ề ử ụ ề ệ ể ỉ ườ

m t th i gian nh t đ nh theo ph ấ ị ờ ộ ươ ợ ng th c tùy thu c vào bên vay nó theo h p ứ ộ

đ ng gi a ngân hàng và khách hàng, do đó ph i có bi n pháp qu n lý, theo ồ ữ ệ ả ả

dõi đ thu h i l i m t cách t ồ ạ ể ộ ố t nh t; ấ

+ V n cho vay c a các ngân hàng luôn thu c quy n s d ng c a khách ề ử ụ ủ ủ ố ộ

hàng, nghĩa là nó n m trong tay khách hàng và do khách hàng qu n lý, s ằ ả ử

d ng; ch khi nào thu h i c g c và lãi, k t thúc ho t đ ng c a tài kho n cho ụ ồ ả ố ạ ộ ủ ế ả ỉ

vay ho c k t thúc m t cam k t v thanh toán, chuy n ti n .v.v... thì hoàn ế ề ề ể ế ặ ộ

thành chu kỳ kinh doanh, nên r t khó tính hi u qu . Do đó yêu c u v ch đ ề ế ộ ệ ầ ấ ả

i. h ch toán và tài chính ph i rõ ràng, nghiêm túc và thu n l ạ ậ ợ ả

+ Đ r i ro cao và kh năng m t v n luôn có th x y ra; vi c này ph ấ ố ể ả ộ ủ ệ ả ụ

thu c vào nhi u y u t , trong đó y u t ch t l ng ho t đ ng kinh doanh ế ố ề ộ ế ố ấ ượ ạ ộ

c a khách hàng là r t quan tr ng. Do đó m i quan h khăng khít gi a ngân ủ ữ ệ ấ ố ọ

ng xuyên đ tránh hàng v i khách hàng vay v n là v n đ c n quan tâm th ố ề ầ ấ ớ ườ ể

r i ro trong cho vay. ủ

T nh ng v n đ trên cho th y quan h v i khách hàng và tiêu th ệ ớ ừ ữ ề ấ ấ ụ

hàng hoá c a ngân hàng không gi ng v i các ngành kinh doanh khác. ố ủ ớ

Các ngân hàng n c ngoài thu l i nhu n ch y u t nghi p v cho ướ ợ ủ ế ừ ậ ụ ệ

vay. M , 67% tài s n c a các Ngân hàng là nghi p v cho vay và trong Ở ỹ ả ủ ở ụ ệ

ố ớ nh ng năm g n đây t o ra h n 60% thu nh p c a các Ngân hàng. Đ i v i ủ ữ ầ ạ ậ ơ

n c ta, nghi p v cho vay c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân ướ ủ ụ ệ

hàng n c ngoài cũng chi m t tr ng r t l n (kho ng 60% t ng tài s n) và ướ ế ỷ ọ ấ ớ ả ả ổ

ch c tín d ng v i t t o ra ngu n thu nh p ch y u cho các t ậ ạ ủ ế ồ ổ ớ ỷ ọ ơ tr ng h n ứ ụ

70% t ng thu nh p (s li u báo cáo c a m t s Ngân hàng liên doanh, Chi ủ ộ ố ố ệ ậ ổ

nhánh ngân hàng n c ngoài có t ng tài s n trên 100 tri u USD năm 2003, ướ ệ ả ổ

2004, 2005). Năm 1998, 1999, do nh h ng c a kh ng ho ng kinh t ả ưở ủ ủ ả ế ạ , ho t

đ ng cho vay c a m t s ngân hàng có gi m và chuy n sang đ u t ộ ộ ố ầ ư ằ b ng ủ ể ả

cách g i ti n các ngân hàng khác, làm cho t tr ng d n cho vay và thu lãi ử ề ở ỷ ọ ư ợ

nghi p v cho vay có b gi m so v i các năm tr c. t ừ ệ ụ ị ả ớ ướ

Trong nghi p v cho vay thì vi c thu th p thông tin đ i v i khách hàng ệ ụ ố ớ ệ ậ

vay là quan tr ng nh t, ph i thu th p thông tin t nhi u ngu n nh : qua các ả ấ ậ ọ ừ ư ề ồ

tài li u c a ng i vay cung c p, qua các thông tin phòng ng a r i ro (tình ủ ệ ườ ừ ủ ấ

hình tài chính và quan h kinh doanh) và các lu ng thông tin khác. Vi c tìm ệ ệ ồ

khách hàng tin t ng đ cho vay ph i r t th n tr ng, nh ng cũng ph i năng ưở ả ấ ư ể ậ ả ọ

đ ng và quy t đoán, b i vì n u quá th n tr ng s m t đi nh ng c h i cho ậ ộ ẽ ấ ơ ộ ữ ế ế ở ọ

vay mà chúng mang l i l ạ ợ i nhu n cao. Đó là s sàng l c nh m thi ự ằ ậ ọ ế ậ t l p

nh ng m i quan h lâu dài v i khách hàng và s giám sát thích h p trong quá ự ữ ệ ố ợ ớ

c ngoài làm t trình cho vay. N u ngân hàng n ế ướ ố ấ ẽ t v n đ này thì r i ro s ít ủ ề

c s cao h n. h n và l ơ ợ i nhu n thu đ ậ ượ ẽ ơ

có liên quan đ n hai v n đ là t - Th ba, ứ ế ề ấ ổ ứ ả ch c huy đ ng v n và qu n ộ ố

lý tài chính c a m i ngân hàng n c ngoài. ủ ỗ ướ

ư + Vi c huy đ ng ngu n v n sao cho chi phí ph i th p nh t, nh ng ệ ấ ấ ả ộ ồ ố

ngu n v n huy đ ng đ ồ ố ộ ượ ế c ph i n đ nh, v ng ch c, bi u hi n m t chi n ắ ả ổ ữ ể ệ ộ ị

c kinh doanh tích c c và mang tính lâu dài. Vì v y c c u ngu n v n là l ượ ơ ấ ự ậ ố ồ

m t trong nh ng tiêu chu n đ đánh giá m t ngân hàng n ữ ể ẩ ộ ộ ướ ữ c ngoài có v ng

m nh và phát tri n hay không. ể ạ

+ V n đ qu n lý tài chính là ph i đ t đ c m c tiêu thu l i nhu n t ả ạ ượ ề ả ấ ụ ợ ậ ố i

đa. T m c tiêu này, m i ngân hàng n c ngoài ph i có các bi n pháp thích ừ ụ ỗ ướ ệ ả

h p trong ch đ o, đi u hành; m t khác, m i ngân hàng n ợ ỉ ạ ề ặ ỗ ướ ả c ngoài ph i

ch p hành đ y đ các quy đ nh v ch đ qu n lý tài chính c a Nhà n ế ộ ủ ủ ề ầ ấ ả ị ướ c,

các nghĩa v v i Nhà n c, trích l p và s d ng các ngu n l c tài chính ụ ớ ướ ồ ự ử ụ ậ

đúng, có hi u qu , c i thi n đ i s ng ng ả ả ờ ố ệ ệ ườ i lao đ ng v.v... ộ

1 4

S có m t c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ặ ủ ự ướ

t i Vi ạ ệ ề t Nam th hi n s phát tri n h p quy lu t, mang tính l ch s g n li n ể ệ ự ử ắ ể ậ ợ ị

trong n v i nhu c u phát tri n c a kinh t ớ ể ủ ầ ế ướ ừ c và s phát tri n không ng ng ể ự

Vi t Nam. Nó đã cùng các t ch c tín d ng trong c a n n tài chính ti n t ủ ề ệ ề ệ ổ ụ ứ

n ướ c đáp ng nhu c u v v n cho ho t đ ng c a các doanh nghi p nói riêng ạ ộ ề ố ủ ứ ệ ầ

và n n kinh t ng l ề ế nói chung nh m ph c v đ ằ ụ ườ ụ ố ệ i "công nghi p hoá, hi n ệ

c và thúc đ y s tăng tr ng kinh t đ i hoá" đ t n ạ ấ ướ ẩ ự ưở ế ạ ; t o ra s c nh tranh ự ạ

trong ho t đ ng Ngân hàng, thúc đ y s phát tri n c a h th ng ngân hàng ẩ ự ệ ố ạ ộ ủ ể

trong n c.ướ

Tuy nhiên, khi có m t Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ặ ướ c

ả ngoài, ho t đ ng c a nó ph i tuân theo các quy đ nh c a lu t pháp và ph i ạ ộ ủ ủ ả ậ ị

ng l i phát tri n và xây d ng n n kinh t ng có s phù h p v i đ ợ ớ ườ ố ự ề ể th tr ế ị ườ ự

t c a Nhà n c theo đ nh h ng xã h i ch nghĩa c ta. S đi u ti ề ế ủ ướ ị ướ ủ ộ n ở ướ ự

c ngoài c nh tranh c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ạ ủ ướ

ng m i trong n c ph i th hi n s lành m nh, góp v i các ngân hàng th ớ ươ ạ ướ ể ệ ự ạ ả

ph n thúc đ y s phát tri n c a các t ể ủ ẩ ự ầ ổ ứ ch c tín d ng trong n ụ ướ ạ ộ c. Ho t đ ng

c a nó cũng ph i an toàn đ đ m b o s an toàn v tài s n cho ng ủ ả ự ể ả ề ả ả ườ ử i g i

ti n. Do đó, v n đ đ t ra cho Ngân hàng Nhà n c là ph i có bi n pháp và ề ặ ề ấ ướ ệ ả

th c hi n giám sát, thanh tra đ i v i ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh, ạ ộ ố ớ ủ ự ệ

Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam đ đ t đ c nh ng m c tiêu ướ ạ ệ ể ạ ượ ụ ữ

trên.

Tóm l i, qu n lý các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ạ ả ướ c

ngoài thông qua ho t đ ng giám sát, thanh tra c a ngân hàng Nhà n c là ạ ộ ủ ướ

vi c làm r t c n thi t. Nó không ch làm cho các ngân hàng này luôn luôn ấ ầ ệ ế ỉ

trong tình tr ng v ng vàng, n đ nh và có xu th phát tri n, t o đ ị ữ ể ế ạ ạ ổ ượ ề c ni m

tin cho nh ng ng ữ i g i ti n ườ ử ề ở ủ ngân hàng mình; đ ng th i tuân th đ y đ , ủ ầ ồ ờ

nghiêm túc quy đ nh c a lu t pháp. Mà quan tr ng h n là làm cho các ngân ủ ậ ơ ọ ị

ng phát tri n kinh t c a Nhà n hàng này ho t đ ng theo đ nh h ạ ộ ị ướ ể ế ủ ướ c, t o ra ạ

c, kích thích s phát s c nh tranh bình đ ng gi a các ngân hàng trong n ự ạ ữ ẳ ướ ự

tri n c a h th ng tài chính -ti n t nói riêng và n n kinh t nói chung. ể ủ ệ ố ề ệ ề ế

1.3. Căn c pháp lý và các ph ng pháp thanh tra, giám sát Ngân ứ ươ

hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam ướ ạ ệ

1.3.1. Căn c pháp lý đ thanh tra, giám sát Ngân hàng liên doanh, ứ ể

Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam ướ ạ ệ

Thanh tra và Giám sát đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân ố ớ

hàng n ướ c ngoài là m t trong nh ng ho t đ ng quan tr ng c a Ngân hàng ạ ộ ữ ủ ộ ọ

Nhà n c đ th c hi n ch c năng qu n lý Nhà n c v ti n t ướ ể ự ứ ệ ả ướ ề ề ệ ạ và ho t

đ ng ngân hàng đ i v i nh ng ngân hàng này. Căn c pháp lý đ thanh tra, ộ ố ớ ứ ữ ể

giám sát Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài tr ướ ướ c h t là ế

Lu t Đ u t n c ngoài quy đ nh v hình th c đ u t ầ ư ướ ậ ứ ầ ư ề ị ả , bi n pháp b o đ m ệ ả

, quy n và nghĩa v c a nhà đ u t n c ngoài và doanh nghi p có đ u t ầ ư ụ ủ ầ ư ướ ề ệ

n c v đ u t n c ngoài; Lu t Ngân v n đ u t ố ầ ư ướ c ngoài, qu n lý Nhà n ả ướ ề ầ ư ướ ậ

hàng Nhà n c quy đ nh ch c năng, nhi m v , quy n h n c a Ngân hàng ướ ứ ủ ụ ệ ề ạ ị

Nhà n c đ i v i n n kinh t , đ i v i các t ướ ố ớ ề ế ố ớ ổ ạ ộ ch c tín d ng và ho t đ ng ứ ụ

ngân hàng c a các t ch c khác; Lu t các t ch c tín d ng quy đ nh v t ủ ổ ứ ậ ổ ề ổ ứ ụ ị

ch c và đi u hành c a các t ch c tín d ng, v ho t đ ng c a các t ủ ứ ề ổ ạ ộ ụ ứ ủ ề ổ ứ ch c

tín d ng, v ki m soát đ c bi t, phá s n, gi i th , thanh lý, quy đ nh v ề ể ụ ặ ệ ả ả ể ị ề

qu n lý Nhà n ả ướ c đ i v i ho t đ ng c a các t ạ ộ ố ớ ủ ổ ứ ạ ộ ch c tín d ng và ho t đ ng ụ

ngân hàng c a t ch c khác, đ c bi t là Lu t này có m t Ch ng riêng quy ủ ổ ứ ặ ệ ậ ộ ươ

ch c tín d ng n c ngoài, văn phòng đ i di n c a t đ nh v t ị ề ổ ứ ụ ướ ủ ổ ệ ạ ch c tín ứ

c ngoài ho t đ ng t i Vi t Nam. Ngoài ra còn có các b lu t liên d ng n ụ ướ ạ ộ ạ ệ ộ ậ

quan khác nh B Lu t Dân s , L ât Doanh nghi p v.v... cũng có nh ng quy ự ụ ư ộ ữ ệ ậ

ph m đi u ch nh ho t đ ng c a các ngân hàng th ng m i, trong đó có các ạ ộ ủ ề ạ ỉ ươ ạ

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài. Ti p theo đó là các ướ ế

i lu t nh các Ngh đ nh c a Chính ph và các văn b n pháp quy văn b n d ả ướ ủ ủ ư ậ ả ị ị

1 6

c a Ngân hàng Nhà n ủ ướ ề c. Ngoài nh ng văn b n pháp lu t, pháp quy đi u ữ ậ ả

ch nh chung ho t đ ng các t ch c tín d ng nh đã nêu ạ ộ ỉ ổ ứ ụ ư ở trên; đ i v i Ngân ố ớ

hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ả c ngoài còn có m t s văn b n ộ ố

riêng ho c m t ph n c th trong văn b n đi u ch nh ho t đ ng c a chúng ầ ụ ể ạ ộ ủ ề ặ ả ộ ỉ

nh Ngh đ nh s 13/1999/NĐ-CP ngày 17/03/1999 c a Chính ph quy đ nh ủ ủ ư ố ị ị ị

ch c tín d ng n v t ề ổ ứ ch c, ho t đ ng c a t ạ ộ ủ ổ ứ ụ ướ ệ c ngoài, văn phòng đ i di n ạ

ch c tín d ng n c ngoài t i Vi t Nam nh v t c a t ủ ổ ứ ụ ướ ạ ệ ư ề ổ ứ ch c đi u hành, v ề ề

n i dung ho t đ ng; Quy t đ nh s 296/1999/QĐ-NHNN5 ngày 25/08/1999 ộ ạ ộ ế ị ố

c v gi i h n cho vay m t khách hàng c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ủ ố ố ướ ề ớ ạ ộ

ch c tín d ng, trong đó cho phép chi nhánh ngân hàng n đ i v i các t ố ớ ổ ụ ứ ướ c

ngoài đ c cho vay m t khách hàng v i t ng d n l n nh t là 15% tính trên ượ ự ợ ớ ớ ổ ấ ộ

có c a ngân hàng m ; Quy t đ nh s 380/1997/QĐ-NHNN1 ngày v n t ố ự ế ị ủ ẹ ố

11/11/1997 c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ủ ố ố ướ ồ c quy đ nh v tr ng thái đ ng ề ạ ị

Vi t Nam đ i v i các Chi nhánh Ngân hàng n c ngoài, Ngân hàng liên ệ ố ớ ướ

doanh t i Vi t Nam, trong khi đó các ngân hàng Vi ạ ệ ệ ố t Nam tính tr ng thái đ i ạ

v i đ ng đô la M ; quy đ nh trong các gi y phép m chi nhánh c a các chi ớ ồ ủ ấ ở ỹ ị

nhánh ngân hàng n c ngoài không đ c huy đ ng ti n g i ti t ki m .v.v... ướ ượ ề ử ế ộ ệ

1.3.2. Ph ng pháp thanh tra, giám sát c a Ngân hàng Nhà n ươ ủ ướ c

đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi ố ớ ướ ạ ệ t

Nam

Các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam ướ ạ ệ

là các đ i t ng thu c ph m vi đi u ch nh c a Lu t Ngân hàng Nhà n ố ượ ủ ề ạ ậ ộ ỉ ướ c,

Lu t Các t ch c tín d ng, Lu t Đ u t n c ngoài t i Vi ậ ổ ứ ầ ư ướ ụ ậ ạ ệ ậ t Nam và các lu t

c đ i v i các t ch c này, khác có liên quan. Th c hi n qu n lý Nhà n ự ệ ả ướ ố ớ ổ ứ

Ngân hàng Nhà n ướ ử ụ c s d ng nhi u c quan ch c năng c a mình, trong đó ứ ủ ề ơ

ả có Thanh tra Ngân hàng. Đ i v i Thanh tra Ngân hàng, vi c th c hi n qu n ố ớ ự ệ ệ

lý đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t ố ớ ướ ạ i

Vi t Nam cũng s d ng hai ph ng th c ch y u là giám sát t xa và thanh ệ ử ụ ươ ủ ế ứ ừ

tra t i ch đã nêu trên. Hai ph ạ ỗ ở ươ ng th c này đ ứ ượ ở c th c hi n t p trung b i ệ ậ ự

2 phòng (b ph n), phòng giám sát phân tích (th c hi n ph ng th c giám sát ự ệ ậ ộ ươ ứ

xa) và phòng thanh tra ngân hàng n c ngoài (th c hi n thanh tra t t ừ ướ ự ệ ạ ỗ i ch ).

Tuy nhiên do đ c thù c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ủ ặ ướ c

ngoài, nên ph ng th c giám sát t xa và thanh tra t i ch đ i v i nh ng t ươ ứ ừ ạ ỗ ố ớ ữ ổ

ch c này cũng có nh ng đi m khác đ i v i vi c giám sát thanh tra các ngân ố ớ ữ ứ ể ệ

hàng th ng m i trong n c. ươ ạ ướ

a- Ph ng th c giám sát t xa ươ ứ ừ

Giám sát t xa (hay thanh tra trên các báo cáo) là vi c Ngân hàng Nhà ừ ệ

n c t ướ ổ ứ ả ch c phân tích, đánh giá tình hình c a TCTD d a trên c s các b ng ơ ở ự ủ

cân đ i k toán, các ch tiêu th ng kê đ nh kỳ do TCTD g i đ n Ngân hàng ử ế ố ế ố ị ỉ

Nhà n c theo quy đ nh, trên c s đó giúp cho Ngân hàng nhà n c có đ ướ ơ ở ị ướ ượ c

nh ng thông tin c n thi ữ ầ ế ề ủ t v ho t đ ng kinh doanh và tình hình tài chính c a ạ ộ

TCTD trong khi ch a ti n hành đ c các cu c thanh tra t i ch . Giám sát t ư ế ượ ộ ạ ỗ ừ

xa ph c v vi c phát hi n nhanh và đ nh kỳ nh ng v n đ c b n c n quan ị ụ ụ ệ ề ơ ả ữ ệ ầ ấ

tâm đ có nh ng c nh báo cho TCTD nh ng v n đ c n thi ề ầ ữ ữ ể ả ấ ế t ho c ti n hành ế ặ

thanh tra t ạ i ch . ỗ

T khi có Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t ừ ướ ạ i

Vi t Nam, các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh Ngân hàng n ệ ướ ố c ngoài, là đ i

ng giám sát, thanh tra c a Thanh tra Ngân hàng Nhà n c. Thông qua h t ượ ủ ướ ệ

th ng máy tính đ c n i m ng hàng tháng và Ngân hàng liên doanh, Chi ố ượ ạ ố

nhánh Ngân hàng n c ngoài g i báo cáo cho Ngân hàng Nhà n ướ ử ướ c T nh, ỉ

Thành ph trên đ a bàn, sau đó các d li u này đ c truy n v Trung ữ ệ ố ị ượ ề ề ươ ng

đ khai thác, phân tích, đánh giá. Các báo cáo bao g m: B ng cân đ i tài ể ả ồ ố

kho n k toán c p III và h n 170 ch tiêu th ng kê ngoài cân đ i. ế ấ ả ơ ố ố ỉ

Vi c quy đ nh nh ng ch tiêu Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh Ngân ữ ệ ị ỉ

hàng n c ngoài ph i báo cáo Ngân hàng Nhà n c quy đ nh t ướ ả c đ ướ ượ ị ạ ế i quy t

đ nh s 159/ QĐ - NHNN ngày 15/9/1993 c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà ị ủ ố ố ố

1 8

n c. Tuy nhiên ph i đ n tháng 5/1997, quy ch giám sát t ướ ả ế ế ừ xa m i chính ớ

th c đ ứ ượ ủ c ban hành theo Quy t đ nh s 137/QĐ - NHNN ngày 24/5/1997 c a ế ị ố

Th ng đ c và đ c áp d ng đ i v i các t ch c tín d ng. N i dung giám sát ố ố ượ ố ớ ụ ổ ứ ụ ộ

xa đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh Ngân hàng n c ngoài đã t ừ ố ớ ướ

đ c quy đ nh trong quy ch này, g m: ượ ế ồ ị

- Di n bi n v c c u c a v n và tài s n ả ề ơ ấ ủ ố ễ ế

- Ch t l ng tín d ng, b o lãnh, hùn v n, liên doanh vv… ấ ượ ụ ả ố

- Vi c đ m b o kh năng thanh toán ả ệ ả ả

- Tình hình thu nh p, chi phí và k t qu kinh doanh ế ậ ả

c. - Vi c th c hi n các quy ch an toàn c a Ngân hàng Nhà n ế ủ ự ệ ệ ướ

Ngoài nh ng n i dung trong quy ch giám sát t xa ban hành theo ữ ế ộ ừ

quy t đ nh c a 137/QĐ - NHNN áp d ng đ i v i các t ch c tín d ng t ố ớ ế ị ụ ủ ổ ụ ứ ạ i

Vi t Nam nói chung trên đây. Đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ệ ố ớ

Ngân hàng n c ngoài, trong đi u ki n quan h v v n gi a chi nhánh t ướ ệ ề ố ữ ệ ề ạ i

Vi t Nam v i Ngân hàng m ( H i s chính) và các chi nhánh c a t p đoàn ệ ủ ậ ộ ở ẹ ớ

trên ph m vi toàn c u, di n ra th ễ ầ ạ ườ ặ ng xuyên, liên t c nên ph i giám sát ch t ụ ả

- cho vay ra ngoài lãnh th Vi t Nam. Đ c bi ch s v n g i ho c đ u t ử ẽ ố ố ầ ư ặ ổ ệ ặ ệ t

trong n c g p khó khăn. ở ữ nh ng th i đi m vi c đ u t ể ệ ầ ư ờ ướ ặ

N u s v n Chi nhánh Ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam đ u t ế ố ố ướ ạ ệ ầ ư ra

n c ngoài l n, chúng ta c n thu nh p thêm thông tin v nh ng Ngân hàng, ướ ữ ề ầ ậ ớ

Công ty c ngoài đang s d ng v n c a Chi nhánh ngân hàng n n ở ướ ử ụ ủ ố ướ c

ngoài t i Vi t Nam đ có nh ng ki n ngh phù h p, nh m đ m b o an toàn ạ ệ ữ ể ế ả ằ ả ợ ị

cho Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam. ướ ạ ệ

Trong m i ch tiêu giám sát đ u đ c đ i chi u, đánh giá và so sánh ề ỗ ỉ ượ ế ố

i h n đ c Ngân hàng Nhà n c quy đ nh cho Ngân hàng liên v i các gi ớ ớ ạ ượ ướ ị

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t ướ ạ i các quy ch liên doanh. ế

K t qu giám sát đ c báo cáo cho ban lãnh đ o và g i cho phòng ế ả ượ ử ạ

thanh tra các Ngân hàng n c ngoài và Ngân hàng liên doanh đ khai thác, ướ ể

ph c v ho t đ ng thanh tra t ụ ụ ạ ộ ạ i ch . ỗ

N i dung giám sát t xa đ i v i các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ộ ừ ố ớ

ngân hàng n c ngoài đ c ti n hành nh sau: ướ ượ ư ế

M t là, Ti n hành phân t c c u tài s n N và tài s n Có ế ộ ổ ơ ấ ả ả ợ

ng tăng tr - V c c u tài s n N : c c u tài s n N có chi u h ợ ơ ấ ề ơ ấ ề ướ ả ả ợ ưở ng

i cho ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh và Chi là đi u ki n thu n l ệ ậ ợ ề ạ ộ ủ

nhánh ngân hàng n ướ ợ ầ c ngoài. Tuy nhiên vi c đánh giá c c u tài s n N c n ơ ấ ệ ả

chú ý đ n các v n đ nh : v n huy đ ng th tr ề ư ố ị ườ ế ấ ộ ố ng, kh năng huy đ ng v n, ả ộ

uy tín c a các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n c ngoài trên ủ ướ

th tr ng, ki m tra m i quan h gi a v n và vi c s d ng v n nh gi ị ườ ệ ữ ố ệ ử ụ ư ớ ạ i h n ể ố ố

v n ng n h n đ cho vay trung, dài h n theo quy đ nh. ố ể ạ ắ ạ ị

- Đánh giá c c u tài s n Có: là vi c đánh giá nh ng tài s n đem l ơ ấ ữ ệ ả ả ạ ợ i l i

nhu n trong ho t đ ng kinh doanh c a các Ngân hàng liên doanh và Chi ủ ạ ộ ậ

nhánh ngân hàng n c ngoài, g m: d n cho vay có kh năng thu đ c lãi; ướ ư ợ ả ồ ượ

ti n g i các ngân hàng khác; các kho n hùn v n liên doanh; mua c ph n… ề ử ở ả ầ ổ ố

- Giám sát đ i v i các kho n tín d ng, b o lãnh l n phát sinh trong 15 ụ ố ớ ả ả ớ

ngày có giá tr t 5% v n t có c a các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ị ừ ố ự ủ

ngân hàng n c ngoài tr lên. ướ ở

5% v n t - Giám sát d n tín d ng đ i v i khách hàng t ụ ố ớ ư ợ ừ ố ự có c a các ủ

Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n ướ ộ c ngoài tr lên, g m m t ở ồ

ng khách hàng đ c c p tín d ng, t ng d n tín s ch tiêu sau: đ i t ố ố ượ ỉ ượ ư ợ ụ ấ ổ

d ng, giá tr tài s n th ch p, c m c , lo i cho vay. ế ấ ụ ả ạ ầ ố ị

Hai là, Giám sát ch t l ấ ượ ng tài s n Có. ả

Đánh giá di n bi n và c c u ho t đ ng tín d ng nh đánh giá v ạ ộ ơ ấ ụ ư ễ ế ề

phân lo i; đánh giá ch t l ấ ượ ạ ạ ng ho t đ ng c p tín d ng. Đánh giá các ho t ụ ạ ộ ấ

đ ng kinh doanh khác c a các ngân hàng liên doanh và chi nhánh ngân hàng ộ ủ

n c ngoài . ướ

Ba là, Giám sát tình hình thu nh p, chi phí và k t qu kinh doanh ậ ế ả

Thanh tra, giám sát trên tài kho n thu nh p và chi phí, kh năng sinh l ả ậ ả ờ i

đ ượ c phân tích theo các ngu n thu, chi ch y u nh : ư ồ ủ ế

2 0

ả - Phân lo i các kho n m c thu, chi theo m t s tiêu th c gi a kho n ộ ố ữ ứ ụ ả ạ

m c thu nh p- chi phí. ậ ụ

- Đánh giá c c u, di n bi n các kho n m c thu- chi. ế ơ ấ ụ ễ ả

- Tính toán m t s t l ph n ánh k t qu kinh doanh. ộ ố ỷ ệ ế ả ả

B n là, Giám sát V n t có. ố ự ố

l Giám sát vi c th c hi n quy đ nh v các t ệ ự ề ệ ị ỷ ệ ể ả đ đ m b o an toàn ả

trong ho t đ ng các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n ạ ộ ướ c

ngoài g m:ồ

- Xác đ nh v n đi u l , qu b sung v n đi u l ề ệ ố ị ỹ ổ . ề ệ ố

c tính theo quy đ nh v các t l - Xác đ nh tài s n Có r i ro đ ả ủ ị ượ ề ị ỷ ệ ả b o

đ m an toàn trong các ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ả ạ ộ ủ

ngân hàng n c ngoài. ướ

- Xác đ nh t an toàn v n t ị l ỷ ệ ố ố i thi u. ể

ng c ph n có ghi tên theo quy đ nh. - Giám sát vi c chuy n nh ệ ể ượ ầ ổ ị

- Giám sát v m c v n pháp đ nh c a các Ngân hàng liên doanh và Chi ủ ề ứ ố ị

nhánh ngân hàng n ghi trên s sách k toán t ướ c ngoài, v n đi u l ố ề ệ ế ổ ố ể i thi u

ph i b ng v n pháp đ nh do Chính Ph quy đ nh. ả ằ ủ ố ị ị

Năm là, Giám sát m t s ch s tài chính ch y u c a các Ngân hàng ộ ố ủ ế ỉ ố ủ

liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n c ngoài. ướ

Xem xét phân tích đánh giá các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân

hàng n c ngoài m t cách t ng th d a trên các ch s tài chính quan tr ng; ướ ể ự ỉ ố ổ ộ ọ

xác đ nh các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n c ngoài theo ị ướ

nhóm, theo giá tr tài s n… ả ị

b- Ph ng th c thanh tra t i ch ươ ứ ạ ỗ

Thanh tra t ạ i ch là ph ỗ ươ ng pháp thanh tra truy n th ng, là vi c thanh ề ệ ố

tra đ i n i làm vi c c a đ i t c t ng thanh tra và t i các t ch c t ượ ổ ứ ạ ơ ệ ủ ố ượ ạ ổ ứ ch c

kinh t , cá nhân là khách hàng c a ngân hàng trên c s ki m tra, xem xét các ế ơ ở ể ủ

văn b n, thông t ch đ o, các ch ng t , tài li u, s sách, h p đ ng… có liên ả ư ỉ ạ ứ ừ ệ ợ ổ ồ

quan đ n ho t đ ng huy đ ng v n, s d ng v n và công tác k toán tài chính ử ụ ạ ộ ế ế ộ ố ố

ng đ c thanh tra. c a đ i t ủ ố ượ ượ

Đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài, ố ớ ướ

vi c ti n hành thanh tra t i ch v c b n là gi ng thanh tra t ế ệ ạ ỗ ề ơ ả ố ạ ỗ ố ớ i ch đ i v i

các ngân hàng th ng m i trong n c. Tuy nhiên do các Ngân hàng liên ươ ạ ướ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài có m t s nét đ c thù (nêu t ướ ộ ố ặ ạ ể i đi m

b ph n 1.1.3 ch ng I), nên vi c ti n hành thanh tra có ph n khác v i các ầ ươ ệ ế ầ ớ

ngân hàng th ng m i trong n c, nó đ ươ ạ ướ ượ c th hi n: ể ệ

+ Đánh giá vi c tuân th lu t pháp c a Vi ủ ậ ủ ệ ệ ờ t Nam, nh ng đ ng th i ư ồ

cũng xem xét, đánh giá vi c tuân th nh ng quy đ nh c a ngân hàng m và ủ ủ ữ ẹ ệ ị

lu t pháp c a n ủ ướ ậ c nguyên x . ứ

+ Đánh giá m c đ an toàn đ i v i tài s n ho t đ ng t i Vi t Nam và ứ ộ ố ớ ạ ộ ả ạ ệ

t là nh ng tài s n đ a ra đ u t n c ngoài. đ c bi ặ ệ ả ư ầ ư ở ướ ữ

ự ế + Vi c thu th p thông tin v ngân hàng khi ti n hành thanh tra tr c ti p ế ề ệ ậ

trên ph m vi r ng và ph c t p, nó không ch nh ng thông tin v b n thân ứ ạ ề ả ữ ạ ộ ỉ

ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam, mà c nh ng thông tin v ngân hàng ướ ạ ệ ữ ề ả

m , các ngân hàng khác các n c ngoài t ẹ ở ướ c có quan h v i ngân hàng n ệ ớ ướ ạ i

Vi t Nam. ệ

+ Ph i có m i quan h ch t ch v i Thanh tra Ngân hàng Trung ẽ ớ ệ ả ặ ố ươ ng

i Vi c a các qu c gia có chi nhánh ngân hàng ho t đ ng t ủ ạ ộ ố ạ ệ ể ử t Nam đ x lý

nh ng v n đ liên quan đ n ngân hàng m c a Chi nhánh ngân hàng n ẹ ủ ữ ế ề ấ ướ c

ngoài t i Vi t Nam phát hi n qua thanh tra tr c ti p. ạ ệ ự ế ệ

+ Ph i th n tr ng và th c hi n t t nh ng quy đ nh v đ i ngo i đ ệ ố ự ậ ả ọ ề ố ạ ể ữ ị

không làm nh h ng đ n chính sách thu hút v n đ u t n c ngoài c a Nhà ả ưở ầ ư ướ ế ố ủ

n c.ướ

2 2

+ Xác đ nh t cách pháp lý c a ng i lãnh đ o (T ng Giám đ c, Giám ị ư ủ ườ ạ ổ ố

t Nam không. đ c) có theo đúng các quy đ nh c a lu t pháp Vi ố ủ ậ ị ệ

i ch đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi M c tiêu c a thanh tra t ủ ụ ạ ỗ ố ớ

nhánh ngân hàng n c ngoài đ : ướ ượ c xác đ nh là ị

- Xác đ nh s chính xác c a các tài li u k toán đã g i đ n Thanh tra ử ế ủ ự ế ệ ị

ạ ngân hàng. Đánh giá s phù h p c a h th ng k toán, đánh giá tình tr ng ợ ủ ệ ố ự ế

tài chính - kh năng chi tr , ch t l ấ ượ ả ả ng ho t đ ng, nh m đ m b o Ngân ằ ạ ộ ả ả

hàng đ c thanh tra không gây ph ng h i đ n l i g i ti n. ượ ươ ạ ế ợ i ích c a ng ủ ườ ử ề

- Xem xét vi c tuân th các đi u kho n v nghĩa v v i Ngân sách ụ ớ ủ ề ề ệ ả

Nhà n c, b i vì s vi ph m các v n đ này có th s d n đ n h u qu v ướ ể ẽ ẫ ả ề ự ề ế ạ ấ ậ ở

ạ tài chính. Đánh giá tình hình ch p hành lu t pháp và quy đ nh trong các ho t ậ ấ ị

ch c tín d ng n đ ng kinh doanh tài chính c a các t ộ ủ ổ ứ ụ ướ ộ c ngoài trong m t

th i gian nh t đ nh. ấ ị ờ

- Xem xét vi c th c hi n các quy đ nh c a ngân hàng m và lu t pháp ị ủ ự ẹ ệ ệ ậ

n c nguyên x c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ướ ứ ủ ướ

đ c thanh tra. ượ

- Đánh giá, th m đ nh năng l c, kh năng qu n lý c a Ban T ng giám ả ự ủ ẩ ả ổ ị

đ c và nhân viên; s lành m nh c a ngân hàng; nghĩa là ngân hàng ph i đ ố ả ủ ủ ự ạ

ạ v n, luôn đ m b o kh năng thanh toán và có lãi đ đ m b o s lành m nh ố ả ự ể ả ả ả ả

v tài chính. Đây là s b o đ m cao nh t cho chính ngân hàng và ng ề ự ả ả ấ ườ ử i g i

ti n và nó là m i quan tâm nh t c a Thanh tra ngân hàng. ấ ủ ề ố

- Giúp các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ấ c ngoài th y

đ ượ c nh ng u đi m, nh ng thi u sót và t n t ữ ồ ạ ể ư i đ kh c ph c nh m đ a ụ ữ ư ế ể ắ ằ

ho t đ ng c a mình đúng lu t pháp, an toàn và có hi u qu . ả ậ ạ ộ ủ ệ

Vi c thanh tra t i ch đ ng d i hình th c t ệ ạ ỗ ượ c th c hi n thông th ệ ự ườ ướ ứ ổ

ch c các đoàn thanh tra, ki m tra tr c ti p đ nh kỳ t i các Ngân hàng liên ự ứ ể ế ị ạ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài trong m t th i gian nh t đ nh ướ ấ ờ ộ ị

(th ng là 1 tháng); ngoài ra còn t ườ ổ ứ ờ ch c các cu c thanh tra đ t xu t v i th i ấ ớ ộ ộ

gian ng n h n. ắ ơ

c- M i quan h gi a ph ng th c giám sát t xa và thanh tra t i ch ệ ữ ố ươ ứ ừ ạ ỗ

Thông qua các file cân đ i k toán hàng tháng, các ngân hàng th ố ế ươ ng

m i g i t i ngân hàng Nhà n c, phòng phân tích giám sát ti n hành phân ạ ử ớ ướ ế

ng m i (trong đó có Ngân hàng liên tích, đánh giá đ i v i t ng ngân hàng th ố ớ ừ ươ ạ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài). Đ i v i nh ng ngân hàng th ướ ố ớ ữ ươ ng

m i có các thông tin sai sót, có các chi ti ạ ế ữ t nghi v n trong báo cáo, có nh ng ấ

v n đ vi ph m, cán b phân tích, giám sát nh c nh , ch n ch nh ho c yêu ấ ề ạ ắ ấ ặ ộ ở ỉ

ng m i ph i gi i trình n u có thông tin nghi v n, ch a rõ c u ngân hàng th ầ ươ ạ ả ả ư ế ấ

ràng. Trong các tr ng h p c n thi t, cán b phân tích, giám sát thông báo ườ ầ ợ ế ộ

ng m i đ t ch c thanh cho b ph n thanh tra tr c ti p các ngân hàng th ự ế ậ ộ ươ ạ ể ổ ứ

tra t i ch đ t xu t các ngân hàng th ng m i này. K t qu phân tích giám ạ ỗ ộ ấ ươ ế ạ ả

sát đ c báo cáo ban lãnh đ o Thanh tra và ban lãnh đ o ngân hàng Nhà n ượ ạ ạ ướ c

đ ra các quy t đ nh qu n lý k p th i. Đ ng th i, k t qu phân tích giám sát ể ế ị ế ả ả ờ ờ ồ ị

đ c chuy n t i phòng thanh tra tr c ti p các ngân hàng th ng m i đ ượ ể ớ ự ế ươ ạ ể

ph c v cho vi c thanh tra t ụ ụ ệ ạ i ch . ỗ

M t khác, k t qu thanh tra t ế ả ặ ạ ố i ch là s ki m tra tính chính xác đ i ự ể ỗ

ng m i g i t i Thanh tra v i các báo cáo giám sát mà các ngân hàng th ớ ươ ạ ử ớ

Ngân hàng.

M c tiêu và ph ng th c ph i h p gi a giám sát t xa và thanh tra t ụ ươ ố ợ ứ ữ ừ ạ i

ch v căn b n đ ỗ ề ả ượ ệ c ti n hành nh trên. Tuy nhiên trong quá trình th c hi n, ự ư ế

ố do nhi u nguyên nhân khác nhau nên gi a hai b ph n này ch a có s ph i ữ ư ự ề ậ ộ

ấ h p ch t ch v i nhau. Đôi khi các thông tin c a b ph n giám sát cung c p ợ ủ ộ ẽ ớ ặ ậ

2 4

ch có giá tr tham kh o và các k t qu thanh tra t i ch không đ ế ả ả ỉ ị ạ ỗ ượ ả c ph n

i cho giám sát t xa. Bên c nh đó là vi c nhìn nh n ch a đúng đ n v h i l ồ ạ ừ ư ệ ạ ậ ắ ề

t m quan tr ng c a giám sát t ầ ủ ọ ừ xa trong ho t đ ng c a Thanh tra Ngân hàng. ủ ạ ộ

Các ngân hàng n c ngoài đ ướ ượ c thành l p và ho t đ ng theo l ât pháp ạ ộ ụ ậ

c chính qu c, do đó các chi nhánh ngân hàng n c ngoài khác nhau c a n ủ ướ ố ướ

đ c khác nhau. Các ượ c đi u ch nh b i các h th ng lu t pháp c a các n ệ ố ủ ề ậ ở ỉ ướ

quy đ nh v v n, quy ch an toàn trong ho t đ ng, các gi i h n r i ro, các ạ ộ ề ố ế ị ớ ạ ủ

quy đ nh v m t t ch c đ i v i m i ngân hàng các n c cũng không hoàn ề ặ ổ ứ ố ớ ỗ ị ở ướ

toàn gi ng nhau; tuy v y các quy đ nh này đ u đ m b o m t m c tiêu chung ụ ề ậ ả ả ố ộ ị

cho t t c các ngân hàng là ho t đ ng an toàn, hi u qu và đ m b o tuân th ấ ả ạ ộ ệ ả ả ả ủ

pháp lu t n c s t i. ậ ướ ở ạ

Th c hi n chính sách m c a, các ngân hàng n ở ử ự ệ ướ c ngoài mu n m Chi ố ở

nhánh t Nam thì ph i tho mãn đ y đ các đi u ki n v m t l ât pháp, Vi ở ệ ề ặ ụ ầ ủ ề ệ ả ả

c c p gi y phép và ho t đ ng t i Vi t Nam, các v n và k thu t. Khi đã đ ố ậ ỹ ượ ấ ạ ộ ấ ạ ệ

quy ph m pháp lý đ c dùng đ đi u ch nh ho t đ ng c a các Chi nhánh ạ ượ ể ề ạ ộ ủ ỉ

ngân hàng n c ngoài là Lu t đ u t n c ngoài, Lu t Ngân hàng Nhà n ướ ậ ầ ư ướ ậ ướ c,

Lu t Các t ậ ổ ạ ch c tín d ng, Lu t thu , các b Lu t có liên quan đ n ho t ứ ụ ế ế ậ ậ ộ

đ ng ngân hàng và các văn b n d ộ ả ướ ủ i lu t nh : các Ngh đ nh c a Chính ph , ị ư ủ ậ ị

các Quy t đ nh c a Th t ế ị ủ ướ ủ ng Chính ph , các văn b n liên B ho c các văn ả ủ ặ ộ

ng các B , ngành thu c Chính ph ; các quy đ nh c a Ngân b n c a B tr ả ủ ộ ưở ủ ủ ộ ộ ị

hàng Nhà n c Vi t Nam đ i v i các ngân hàng th ng m i nói chung và các ướ ệ ố ớ ươ ạ

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài nói riêng, đ c bi t là ướ ặ ệ

các văn b n c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà n c. ả ủ ố ố ướ

Các văn b n lu t và văn b n d ậ ả ả ướ i lu t nói trên đ u nh m m c đích ề ụ ậ ằ

đi u ch nh ho t đ ng c a các chi nhánh ngân hàng n c ngoài sao cho chúng ạ ộ ủ ề ỉ ướ

ho t đ ng an toàn, thúc đ y s phát tri n kinh t theo đúng đ nh h ẩ ự ạ ộ ể ế ị ướ ủ ng c a

Nhà n c, t o s c nh tranh bình đ ng gi a các ngân hàng. ướ ạ ự ạ ữ ẳ

V i m c đích trên, ho t đ ng giám sát, thanh tra c a Ngân hàng Nhà ạ ộ ủ ụ ớ

n c đ i v i các chi nhánh ngân hàng n c ngoài ph i đ t đ ướ ố ớ ướ ả ạ ượ c nh ng yêu ữ

c u, m c tiêu nh t đ nh, đó là: ầ ấ ị ụ

+ V i ho t đ ng giám sát, thanh tra, Ngân hàng Nhà n c đánh giá ạ ộ ớ ướ

đ c nh ng ngân hàng nào tuân th t t, ngân hàng nào tuân th ch a t ượ ủ ố ữ ủ ư ố ậ t lu t

ấ pháp đ có bi n pháp ch n ch nh k p th i, nghiêm túc, phát hi n nh ng v n ữ ệ ệ ể ấ ờ ị ỉ

ể ề đ còn thi u đ ng b , ch a ch t ch trong các văn b n qu n lý đ đi u ẽ ề ư ế ặ ả ả ồ ộ

ch nh, b sung sao cho các quy đ nh trong văn b n qu n l ý c a Nhà n ủ ả ả ổ ỉ ị ướ c

t h n. v a ch t ch , đ ng b đ vi c qu n lý đ i v i các ngân hàng t ừ ộ ể ệ ố ớ ẽ ồ ặ ả ố ơ

ạ + Thông qua giám sát, thanh tra đ phát hi n nh ng ngân hàng vi ph m ữ ể ệ

các quy đ nh c a Nhà n ủ ị ướ c, ch n ch nh k p th i nh ng vi ph m c a các ngân ữ ủ ạ ấ ờ ỉ ị

hàng, nâng cao ý th c tuân th lu t pháp c a các ngân hàng. ủ ậ ủ ứ

Hi n nay Ngân hàng Nhà n c đã ti n hành phân tích, giám sát đ nh kỳ ệ ướ ế ị

hàng tháng và thanh tra đ nh kỳ hàng năm ho t đ ng c a các Chi nhánh ngân ạ ộ ủ ị

hàng ngân hàng n c ngoài, Ngân hàng liên doanh. K t qu giám sát, thanh ướ ế ả

tra c a Ngân hàng Nhà n c trong nh ng năm qua đã phát hi n và ch n ch nh ủ ướ ữ ệ ấ ỉ

c ngoài nh : vi k p th i m t s vi ph m c a các chi nhánh ngân hàng n ủ ị ộ ố ạ ờ ướ ư

ph m v t giá mua bán ngo i t ; vi ph m v lãi su t và phí cho vay .v.v... ề ỷ ạ ạ ệ ề ấ ạ

M t s ngân hàng vi ph m đã b Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ộ ố ạ ố ố ị ướ ế c ra quy t

đ nh c nh cáo. ả ị

Tóm l i, s phát tri n c a h th ng ngân hàng và ho t đ ng c a các ạ ự ệ ố ạ ộ ủ ủ ể

ngân hàng th ng m i là nh m tìm ki m nhi u l i nhu n h n đ m b o cho ươ ề ợ ế ạ ằ ậ ả ả ơ

ng m i trong s s t n t ự ồ ạ i, phát tri n b n v ng c a chính các ngân hàng th ủ ề ữ ể ươ ạ ự

ng. c nh tranh ngày càng gay g t c a th tr ạ ắ ủ ị ườ

V i đ ng l i đ i m i c a Đ ng và Nhà n ớ ườ ố ổ ớ ủ ả ướ ạ ộ c ta, chuy n ho t đ ng ể

c ch qu n lý k ho ch hoá t p trung, bao c p sang c t c a n n kinh t ủ ề ế ừ ơ ế ế ấ ả ạ ậ ơ

2 6

ch th tr ng (trong đó có ho t đ ng ngân hàng) và chính sách "m c a" đ ế ị ườ ạ ộ ở ử ể

"h i nh p" v i kinh t i và khu v c đã t o đi u ki n đ các ngân ậ ớ ộ th gi ế ế ớ ự ề ệ ể ạ

hàng n c ngoài đ u t vào n c ta d ướ ầ ư ướ ướ i hình th c thành l p Ngân hàng liên ậ ứ

doanh ho c Chi nhánh ngân hàng n ặ ướ c ngoài v i nh ng đ c đi m riêng khác ặ ữ ể ớ

ng m i trong n c. v i các ngân hàng th ớ ươ ạ ướ

V i nh ng lý do trên đòi h i chúng ta ph i làm t t ch c năng qu n lý ữ ả ớ ỏ ố ứ ả

Nhà n c v ti n t và ho t đ ng ngân hàng v i vi c tăng c ng công tác ướ ề ề ệ ạ ộ ệ ớ ườ

giám sát, thanh tra nh m đ m b o tính tuân th lu t pháp và s an toàn cho ủ ậ ự ả ằ ả

ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t ạ ộ ủ ướ ạ i

Vi t Nam thông qua ho t đ ng thanh tra c a Ngân hàng Nhà n ệ ạ ộ ủ ướ c v i hai ớ

ph ng th c giám sát t xa và thanh tra t i ch trên c s các căn c pháp lý ươ ứ ừ ạ ơ ở ứ ỗ

c. Đó chính là s c n thi c a Nhà n ủ ướ ự ầ ế ủ ủ t c a ho t đ ng giám sát, thanh tra c a ạ ộ

Ngân hàng Nhà n c đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng ướ ố ớ

n c ngoài c ta. ướ n ở ướ

Ch

ng 2

ươ

HO T Đ NG THANH TRA C A THANH TRA NGÂN Ủ

Ạ Ộ

HÀNG NHÀ N

C Đ I V I NGÂN HÀNG LIÊN DOANH, CHI

ƯỚ Ố Ớ

NHÁNH NGÂN HÀNG N

ƯỚ

C NGOÀI T I VI T NAM Ạ

Ệ

Ho t đ ng thanh tra c a Ngân hàng Nhà n c đ ạ ộ ủ ướ ượ c quy đ nh trong ị

Lu t Ngân hàng Nhà n ậ ướ c, Lu t các T ch c tín d ng, Pháp l nh Thanh tra ụ ổ ứ ệ ậ

và các văn b n pháp quy khác c a Nhà n c. Nó đ c th c hi n ủ ả ướ ượ ệ ở ự ề nhi u

đ n v c a Ngân hàng Nhà n ơ ị ủ ướ c đ giúp Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ố ể ố ướ c

trong vi c th c hi n ch c năng qu n lý nhà n c và ch c năng c a Ngân ứ ự ệ ệ ả ướ ứ ủ

hàng Trung c th c hi n b i Thanh tra ươ ng. Trong đó ho t đ ng ch y u đ ạ ộ ủ ế ượ ự ệ ở

ngân hàng.

ch c c a Thanh tra Ngân 2.1. Ch c năng, nhi m v và c c u t ệ ơ ấ ổ ứ ủ ụ ứ

hàng

Ngân hàng n c ngoài đ u tiên có m t t i Vi t Nam năm 1990, do đó ướ ặ ạ ầ ệ

ch c c a Thanh đ tài này ch nghiên c u ch c năng, nhi m v và c c u t ứ ề ơ ấ ổ ứ ủ ụ ứ ệ ỉ

tra Ngân hàng t khi có các Pháp l nh Ngân hàng và Pháp l nh Thanh tra cho ừ ệ ệ

đ n nay. ế

2.1.1. Ch c năng, nhi m v c a Thanh tra Ngân hàn g ụ ủ ứ ệ

ả ạ ờ ủ ệ ộ

ị

ị ướ ầ ố ớ ủ ề ọ ộ ế

ở

ẳ ả ạ ộ ộ ướ

ng hi u l c qu n lý Nhà n ứ ằ ướ ườ ầ

ệ Pháp l nh Thanh tra và hai Pháp l nh Ngân hàng ra đ i cùng v i vi c ớ ệ c đã ban hành m t lo t các văn b n pháp lý, pháp quy khác c a Nhà n ướ ạ ộ kh ng đ nh rõ v trí, t m quan tr ng c a công tác thanh tra trong ho t đ ng ủ nói chung và c đ i v i toàn b ho t đ ng c a n n kinh t qu n lý Nhà n ạ ộ , tín d ng, ngân hàng nói riêng. B i vì “Thanh ho t đ ng kinh doanh ti n t ề ệ ụ c” và ho t đ ng tra là m t ch c năng thi ạ ộ t y u c a c quan qu n lý Nhà n ế ế ủ ơ ả ự c, th c thanh tra nh m “… góp ph n tăng c ả ệ ự c”. Đ i v i Ngân hàng hi n nghiêm ch nh chính sách, pháp lu t c a Nhà n ố ớ ậ ủ ướ ệ ỉ

2 8

c là t c thì “Thanh tra Ngân hàng Nhà n ổ ứ

ướ c trong h th ng Thanh tra Nhà n ướ ệ ố ướ ủ ướ

c c a Ngân hàng Nhà n ề ướ ủ ả

ự ố

ch c và nghi p v thanh tra”. Nh ố c v công tác t ổ ạ ế ủ ề ướ ứ ệ

ch c thanh tra chuyên c, th c hi n ệ ự ướ c; c và s ch đ o ự ỉ ạ ư c là m t ch c năng c a c quan qu n lý ướ ụ ủ ơ ướ ứ ả ộ

Nhà n trách c a Ngân hàng Nhà n quy n thanh tra trong ph m vi qu n lý Nhà n ch u s ch đ o tr c ti p c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ị ự ỉ ạ c a Thanh tra Nhà n ủ v y, Thanh tra Ngân hàng Nhà n ậ c v Ngân hàng. Nhà n ướ ề

c Vi Sau khi lu t Ngân hàng Nhà n ậ ệ ậ

ờ ợ ướ ớ ủ ả ớ

ả ượ ủ

ớ

t Nam và Lu t các T ch c tín ổ ứ d ng ra đ i phù h p v i hoàn c nh m i c a ho t đ ng ngân hàng, t ch c và ổ ứ ụ ạ ộ i cho phù c xác đ nh l ho t đ ng c a Thanh tra Ngân hàng cũng c n ph i đ ạ ị ầ ạ ộ h p v i tình hình m i. Nh ng n i dung v t ch c và ho t đ ng c a Thanh ủ ạ ộ ề ổ ứ ữ ớ ợ tra Ngân hàng sau khi có hai lu t v Ngân hàng bao g m: ộ ậ ề ồ

- Thanh tra Ngân hàng là Thanh tra Nhà n ướ ề

c chuyên ngành v ngân c. Thanh tra Ngân ch c th ng nh t thu c Ngân hàng Nhà n ộ ấ ố ướ ứ

c t hàng, đ ượ ổ hàng có con d u riêng. ấ

ng c a Thanh tra Ngân hàng bao g m: t ủ ố ượ ổ ứ

ch c không ph i là t ạ ộ ủ

- Đ i t ồ ch c tín d ng; ho t đ ng ngân hàng c a các t c Ngân hàng Nhà n ổ ứ ệ ự

và ho t đ ng ngân hàng c a các c quan, t ạ ộ ch c và ho t đ ng ổ ả c cho phép; vi c th c hi n các quy ổ ệ ơ ụ ượ ậ ề ề ệ ướ ạ ộ ủ ủ

c a t ủ ổ ứ ch c tín d ng đ ụ ứ đ nh c a pháp lu t v ti n t ị ch c và cá nhân. ứ

ủ ả ầ

ề ệ ợ

ạ ộ ụ ch c tín d ng, b o v quy n và l toàn h th ng các t ả ứ ổ ệ ố i g i ti n, ph c v vi c th c hi n chính sách ti n t ng ườ ử ề - M c đích ho t đ ng c a Thanh tra Ngân hàng góp ph n đ m b o an ả ủ i ích h p pháp c a ợ qu c gia. ố ề ệ ụ ụ ệ ụ ự ệ

- N i dung ho t đ ng c a Thanh tra Ngân hàng g m: ạ ộ ủ ộ ồ

+ Thanh tra vi c ch p hành pháp lu t v ti n t ệ ậ ề ề ệ

ấ ạ ộ và ho t đ ng Ngân ạ ộ ạ ộ c quy đ nh trong gi y phép ho t đ ng ấ ị ệ ự ượ

hàng, vi c th c hi n các ho t đ ng đ ệ Ngân hàng.

+ Ki n ngh Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ố ế ố

Ngân hàng Nhà n c T nh, Thành ph và các c quan, t ố ỉ ướ ơ c, giám đ c chi nhánh ố ẩ ch c có th m ứ ổ ị ướ

ự ệ ệ ả ả ậ ề

, và ho t đ ng Ngân hàng; quy n trong vi c th c hi n các bi n pháp đ m b o thi hành pháp lu t v ề ti n t ề ệ ệ ạ ộ

i quy t khi u n i, t ế + Xác minh, k t lu n, ki n ngh vi c gi ậ ạ ố ị ệ ế ả

ị ế cáo liên quan đ n t ế ổ ủ ế ậ

cáo theo ạ ộ ch c và ho t đ ng c v công tác ứ ướ ư ố

ế quy đ nh c a Lu t khi u n i, t ạ ố Ngân hàng; Tham m u giúp Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ề ố phòng ng a và đ u tranh ch ng tham nhũng trong ngành Ngân hàng. ừ ấ ố

- Nguyên t c ho t đ ng c a Thanh tra Ngân hàng: ủ ạ ộ ắ

ạ ộ ủ ậ ả

+ Ho t đ ng c a Thanh tra Ngân hàng ph i tuân theo pháp lu t, đ m b o ả chính xác, khách quan, công khai, dân ch , k p th i; ả ủ ị ờ

ạ ộ ị ự ủ ệ

ch c, cá nhân nào. ậ + Ho t đ ng c a Thanh tra Ngân hàng không ch u s can thi p trái pháp lu t c a b t kỳ c quan, t ủ ấ ổ ứ ơ

- Nhi m v , quy n h n c a Thanh tra Ngân hàng: ạ ủ ụ ề ệ

+ Th c hi n vi c giám sát th ệ ườ ế

ự ụ ứ ứ

ộ ạ ộ ạ ạ ộ ằ ủ ổ ệ ế ặ

và ho t đ ng Ngân hàng. ng xuyên và ti n hàng các cu c thanh tra ự ệ ch c và ho t đ ng c a t ch c tín d ng, ho t đ ng ngân ề ổ ị ch c khác, nh m phát hi n ngăn ch n các vi ph m; ki n ngh ứ ả tr c ti p v t ế hàng c a t ủ ổ bi n pháp b o đ m thi hành pháp lu t v ti n t ả ậ ề ề ệ ạ ộ ệ

ị ố + Ki n ngh Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ố ướ

ụ ch c tín d ng vào tình tr ng ki m soát đ c bi ứ ụ ể ạ

ặ ch c tín d ng và c a t ủ ổ ụ c áp d ng các bi n pháp ệ ỉ ộ t; đình ch m t ạ ch c khác có ho t ạ ộ ệ ứ ứ

ế x lý: đ t t ặ ổ ử s ho t đ ng Ngân hàng c a t ủ ổ ố đ ng Ngân hàng; thu h i gi y phép thành l p và ho t đ ng; ấ ộ ạ ộ ậ ồ

ử ẩ ạ ạ

+ X ph t theo th m quy n và ki n ngh x ph t vi ph m hành chính ế và ho t đ ng ngân hàng theo quy ề ệ ị ử ạ ộ ề ự

ngoài th m quy n trong lĩnh v c ti n t ẩ đ nh c a pháp lu t; ị ủ ạ ề ậ

c ch p thu n t ị ướ ậ ổ ấ ể ch c ki m ứ

ch c tín d ng. + Đ ngh Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ố ố ề toán vào ki m toán t ổ ứ ể ụ

+ Đ c b o l u ý ki n, n u th tr ng c quan Ngân hàng Nhà n ơ

ướ c ờ cùng c p không nh t trí v i k t lu n c a Thanh tra Ngân hàng, đ ng th i ượ ả ư ấ ế ế ớ ế ủ ưở ủ ấ ậ ồ

3 0

c có th m quy n theo quy đ nh pháp lu t v ả ơ ướ ậ ề ề ẩ ị

ph i báo cáo c quan Nhà n thanh tra;

ế ị ấ ề ẩ ậ

ẩ ạ ố ư

ử + Th m tra, xác minh, k t lu n, ki n ngh c p có th m quy n x lý ế ố cáo liên quan đ n ngành Ngân hàng; tham m u cho Th ng c, ch đ o, ki m tra vi c phòng ng a và đ u tranh ế ỉ ạ ướ ừ ể ệ

các khi u n i, t ế đ c ngân hàng Nhà n ấ ố ch ng tham nhũng theo quy đ nh c a pháp lu t trong ngành Ngân hàng. ủ ố ậ ị

+ B i d ng nghi p v thanh tra cho cán b , công ch c, thu c h ồ ưỡ ụ ứ ộ ộ ệ

ệ th ng Thanh tra Ngân hàng; ố

ự ệ ệ ả ươ ệ ng trình, k ho ch và nghi p ạ ế

+ Qu n lý, ch đ o vi c th c hi n ch ỉ ạ v công tác thanh tra trong ngành Ngân hàng; ụ

ụ ệ ị

ệ c giao. + Th c hi n các nhi m v theo quy đ nh t ệ các nhi m v khác do Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ố ệ ự ụ ố i Pháp l nh Thanh tra và ạ ướ

2.1.2. C c u t ch c c a Thanh tra Ngân hàng ơ ấ ổ ứ ủ

- T ch c c a Thanh tra Ngân hàng: Thanh tra Ngân hàng đ ượ ổ c t ổ ủ

ứ ch c thành m t h th ng g m: ộ ệ ố ứ ồ

+ Thanh tra Ngân hàng t i tr s chính Ngân hàng Nhà n c, ạ ụ ở ướ

+ Thanh tra Chi nhánh Ngân hàng Nhà n ướ ỉ c t nh, thành ph . ố

Hi n nay, toàn h th ng Thanh tra Ngân hàng có 759 cán b thanh tra, ệ ố ệ ộ

trong đó:

ch c thành 9

- Thanh tra Ngân hàng Trung phòng, trong đó có 5 phòng thanh tra t ch c tín d ng. ươ ạ ng: 104 cán b , đ i ch các t ỗ c t ộ ượ ổ ứ ụ ổ ứ

- Thanh tra chi nhánh: 655 cán bộ

ị ươ ự ề ự

c, giúp Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ướ ố

ng m i trên ph m vi c n ố ệ Thanh tra Ngân hàng Trung ố ứ ươ ạ

ạ ị ự ề ướ

ng ch u s đi u hành tr c ti p c a ủ ế ự c th c Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ướ ố ả ướ c. hi n ch c năng thanh tra các ngân hàng th c ch u s đi u hành Thanh tra Ngân hàng các Chi nhánh Ngân hàng Nhà n ở c t nh, thành ph , tr c ti p c a Giám đ c Chinh nhánh Ngân hàng Nhà n ố ố ủ ỉ ạ th c hi n ch c năng thanh tra trên đ a bàn, đ ng th i ch u s qu n lý ch đ o ướ ỉ ị ự ả ế ệ ự ự ứ ờ ồ ị

ng trình, k ho ch, n i dung, nghi p v thanh tra c a Thanh tra ủ ụ ệ ạ ộ ươ

v ch ề Ngân hàng Trung ế ng. ươ

- Các ch c v đi u hành ho t đ ng c a Thanh tra Ngân hàng: ạ ộ ứ ụ ề ủ

ề ạ ộ

ủ ộ ố

ễ ệ ế ệ ấ ổ ố ố

ệ ố ổ ệ ố ổ ố

+ Đi u hành ho t đ ng c aThanh tra NHNN là Chánh thanh tra; giúp vi c Chánh thanh tra có m t s Phó chánh thanh tra. Chánh thanh tra do Th ng đ c NHNN b nhi m, mi n nhi m sau khi th ng nh t ý ki n v i ớ ễ T ng thanh tra; Phó Chánh thanh tra do Th ng đ c NHNN b nhi m, mi n nhi m theo đ ngh c a Chánh thanh tra. ị ủ ệ ề

ề ủ

ạ ộ ệ ộ ố

ố

ố ề ố ố ổ ị

ễ ệ ố

+ Đi u hành ho t đ ng c a Thanh tra chi nhánh NHNN là Chánh thanh tra chi nhánh; giúp vi c Chánh thanh tra chi nhánh có m t s Phó Chánh thanh tra chi nhánh. Chánh thanh tra chi nhánh do Giám đ c NHNN chi nhánh ệ t nh, thành ph đ ngh , Chánh thanh tra trình Th ng đ c NHNN b nhi m, ỉ mi n nhi m. Các Phó chánh thanh tra chi nhánh do Giám đ c NHNN chi nhánh t nh, thành ph b nhi m, mi n nhi m. ố ổ ễ ệ ệ ỉ

ệ ố ạ ộ ỉ ạ

ề th c hi n theo c ch song trùng lãnh đ o: ơ ế - Ch đ o đi u hành ho t đ ng c a h th ng Thanh tra ngân hàng ủ ệ ự ạ

ự + Th ng đ c NHNN ch u trách nhi m ch đ o, đi u hành vi c th c ỉ ạ ệ ề ố ố ị

c. ệ hi n Thanh tra Ngân hàng trên ph m vi c n ả ướ ệ ạ

ỉ ạ ệ ị ướ ng d n v t ẫ ề ổ ứ ch c

+ T ng thanh tra ch u trách nhi m ch đ o và h ổ và nghi p v thanh tra. ệ ụ

ế

+ Thanh tra chi nhánh NHNN ch u s đi u hành tr c ti p c a Giám ủ ệ ng d n nghi p ị ự ề ư ỉ ạ ẫ ố ỉ ị

ự đ c NHNN chi nhánh t nh, thành ph nh ng ch u ch đ o, h ướ ố v thanh tra c a Chánh thanh tra. ụ ủ

T ch c b máy c a Thanh tra ngân hàng đ c trình bày t ủ ứ ổ ộ ượ ạ ơ ồ i s đ

S đ 2.1: T ch c b máy c a Thanh tra Ngân hàng ổ ứ ộ ơ ồ ủ

Ghi chú: : Quan h ch đ o : Quan h báo cáo ệ ỉ ạ ệ

3 2

2.2. Th c tr ng ho t đ ng thanh tra c a Thanh tra Ngân hàng Nhà ạ ộ ủ ự ạ

n c đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ướ ố ớ ướ

ướ c

2.2.1. Th c tr ng Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ngoài t ạ t Nam ự i Vi ệ ạ

ạ ộ

ướ ượ ướ ở

ướ ứ

c th c hi n b ng hai ph Ho t đ ng thanh tra c a Ngân hàng Nhà n c ngoài cũng đ ư ươ c đ i v i Ngân hàng ố ớ ề c th c hi n b i nhi u ự ệ c, nh ng ch y u v n do Thanh ẫ ủ ế xa và ng th c: giám sát t ứ ừ ự ệ ằ

ủ liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n v , c c ch c năng c a Ngân hàng Nhà n ủ ụ ụ tra Ngân hàng Nhà n ướ thanh tra t ạ i ch . ỗ

ạ ộ ứ ự ủ

ạ c đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n V i hai ph ướ ng th c trên, th c tr ng ho t đ ng thanh tra c a Ngân ướ c ươ ố ớ

ớ hàng Nhà n ngoài là:

Ngay t năm 1990, Ngân hàng Nhà n ừ ướ

ươ ệ

ớ ủ

ấ ấ

c đã c p gi y phép đâut tiên cho Ngân hàng n ề ệ ớ ố ệ ế

ướ

c c p gi y phép ho t đ ng t t Nam c th qua b ng 2.1: i Vi c đã c p gi y phép đ u tiên ầ ấ ấ cho Ngân hàng liên doanh Indovina (ngân hàng Công th t Nam liên ng Vi doanh v i Ngân hàng Suma c a Indonesia) và vào năm 1992 Ngân hàng Nhà c ngoài ANZ ( Australia n ướ ướ là 20 tri u USD. Đ n nay, & New Zealand Banking Group) v i v n đi u l c ngoài đã đã có 6 Ngân hàng liên doanh và 37 Chi nhánh ngân hàng n đ ạ ượ ấ ụ ể ạ ộ ệ ấ ả

B ng 2.1: Các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ả ướ

t i Vi t Nam ạ ệ

* Các Ngân hàng liên doanh

ề V n đi u

ố

STT

Tên ngân hàng

S Gi y Phép

Ngày

tháng

ố ấ

Đ a ch ỉ

ị

lệ

c p gi y phép ấ ấ

(tri u USD)

ệ

INDOVINA BANK

135/GP-SCCI

21/11/1990

39 Hàm Nghi,

Q1,

tri uệ

TPHCM

USD

07/NHNN-

11/09/2002

Lô 147, Khu CN Sóng

Chi nhánh Bình D ngươ

CNN

th n, huy n Dĩ An, Bình

ệ

ầ

D ngươ

14/NH-GPCN

17/04/1997

59A Phan Đình Phùng,

Chi nhánh C n Th

ầ

TP C n Th ầ

08/NH-GP

29/10/1992

88 Hai Bà Tr ng, Hà N i ộ ư

Chi nhánh Hà N iộ

05/NH-GPCN

16/07/1994

30 Tr n Phú, H i Phòng

ầ

ả

Chi nhánh H i Phòng

SHINHANVINA

10/NH-GP

04/01/1993

3-5 H Tùng M u, Q.1,

ậ

ồ

tri uệ

BANK

TPHCM

USD

04/NH-GPCN

15/06/1994

360 Kim Mã, Hà n iộ

Chi nhánh Hà n iộ

Vi

t Thái (Vinasiam)-

01/GP-NHNN 16/12/2004

ệ

31Phan Chu Trinh, Q.H iả

tri uệ

Chi nhánh Đà N ngẵ

Châu, TP. Đà N ngẵ

USD

Vi

t-Nga

11/GP-NHNN

30/10/2006

85 Lý Th

ng Ki

ệ

ườ

ệ t,

tri uệ

Qu n Hoàn Ki m, Hà

ế

ậ

USD

N Iộ

VID PUBLIC BANK

01/NH-GP

25/03/1992

53 Quang Trung, Hà N iộ

tri uệ

USD

03/NH-GPCN

23/02/1994

2 Tr n Phú, TP Đà N ng

ầ

ẵ

Chi nhánh Đà N ngẵ

14/NHNN-

28/05/2003

Đ ng DT 743, Khu CN

ườ

Chi nhánh Bình D ngươ

CNH

ệ Sóng th n 2, huy n

ầ

Thu n An, Bình D ng

ươ

ậ

09/NH-GPCN

06/03/1996

56 Đi n Biên Ph , TP

ủ

ệ

ả

Chi nhánh H i Phòng

H i Phòng

ả

26/12/1992

15A B n Ch ế

ươ ng

Chi nhánh H Chí Minh ồ

01/NH-GPCN

D ng, Q.1, TP HCM

ươ

VINASIAM

19/NH-GP

20/04/1995

2 Phó Đ c Chính, Q.1,

ứ

tri uệ

TPHCM

USD

01/GP-NHNN 30/01/2004

ố S 93A Khu ph 8, Qu c

ố

Chi nhánh Đ ng Nai

ồ

l ộ

ồ I, TP.Biên Hoà, Đ ng

Nai

05/NHNN-

02/05/2002

61 Ngô Thì Nh m, Hà

ậ

Chi nhánh Hà n iộ

CNH

n iộ

Chi nhánh Tp H Chí

17/GP-NHNN 01/09/2003

20-18 Đ ng 3 tháng 2,

ồ

ườ

Q10, Tp HCM

Minh

c Vi ệ ồ

ướ ữ ệ ầ

các ngân hàng có v n đ u t ỉ ố c ngoài t i Vi t Nam) (Ngu n: Ngân hàng Nhà n Indovina là ngân hàng liên doanh đ u tiên c a Vi t Nam gi a Ngân hàng ủ t Nam (Incombank) và Ngân hàng Cathay United (Đài Loan). Công th ng Vi ệ ươ Hi n Indovina đ ấ t nh t ố ượ ệ t Nam. trong s ố c đánh giá là ngân hàng có các ch s tài chính t ệ n ư ướ ầ ạ ố

Tính đ n gi a năm 2006, t ng tài s n c a IVB đ t trên 5.000 t đ ng. ủ ữ ế ả ạ ổ ỷ ồ

3 4

i ho t đ ng trên c n ạ ạ ộ ướ

IVB ch tr n ầ ư ướ ạ ố

ố c v i khách hàng truy n th ng ề ủ ươ ng Indovina có m ng l là các doanh nghi p có v n đ u t ệ h ệ ừ ướ ớ ả ướ c ngoài. Bên c nh đó ng đ n các doanh nghi p v a và nh và khách hàng cá nhân tiêu dùng. ỏ ế

Hi n nay, Indovina đang ti n hành chi n l ế ượ ệ ế ằ c nâng cao năng l c b ng ự

vi c nâng v n đi u l , m r ng h th ng giao d ch và đ u t công ngh ề ệ ệ ố ệ ố ở ộ ầ ư ị ệ

hi n đ i. Trong năm nay, IVB s cho ra đ i s n ph m th ATM và ờ ả ẽ ẻ ệ ạ ẩ

t ổ ứ ch c phát hành th tín d ng đ đáp ng nhu c u ngày càng tăng v thanh ứ ụ ể ề ẻ ầ

toán không dùng ti n m t. Hi n t i, Ngân hàng Indovina đang có v n góp ệ ạ ề ặ ố

vào Qu đ u t VF1 ỹ ầ ư

* Các Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ướ

ề V n đi u

ố

STT

Tên ngân hàng

S Gi y Phép

Ngày

tháng

ố ấ

Đ a ch ỉ

ị

lệ

c p gi y phép ấ ấ

(tri uệ

USD)

ABN Amro Bank(Hà lan)

23/NHGP

14/09/1995

360 Kim Mã, Hà N iộ

tri uệ

USD

ANZ (Australia & New

07/NH-GP

15/06/1992

14 Lê Thái T , Hà N i ộ

ổ

tri uệ

Zealand Banking Group)

USD

(úc)

ANZ (Australia & New

08/NH-GPCN

19/01/1996

TPHCM (CN ph )ụ

Zealand Banking Group)

(úc)

BANK OF CHINA (Trung

21/NH-GP

24/07/1995

115 Nguy n Hu , Q.1, ễ

ệ

TPHCM

Qu c)ố

BANK OF TOKYO

24/NH-GP

17/02/1996

5b Tôn Đ c Th ng, ứ

ắ

Q.1, TPHCM

MISUBISHI UFJ (Nh t)ậ

BANKOK BANK(Thái lan)

03/NH-GP

15/04/1992

ệ 35 Nguy n Hu , ễ

tri uệ

Q.1,TPHCM

USD

06/NH-GPCN

10/08/1994

Hà N i (CN ph ) 56

ụ

ộ

Lý Thái Tổ

BNP (Banque Nationale de

05/NH-GP

05/06/1992

SaiGon Tower, 29 Lê

tri uệ

Paris) (Pháp)

Du n, Q.1, TPHCM

ẩ

USD

CALYON (Pháp)

04/NH-GP

27/05/1992

Hà N i Tower, 49 Hai

ộ

Bà Tr ng, Hà N i (CN

ộ

ph )ụ

CALYON (Pháp)

02/NH-GP

01/04/1992

21-23 Nguy n Th

ễ

ị

tri uệ

Minh Khai, TPHCM

USD

Cathay United Bank (Đài

08/GP-NHNN 29/06/2005

Th xã Tam Kỳ, t nh

ị

ỉ

tri uệ

Qu ng Nam

Loan)

ả

USD

Chinatrust Com.Bank (Đài

04/NH-GP

06/02/2002

1-5 Lê Du n, Q1,

ẩ

tri uệ

TPHCM

loan)

USD

CHINFON COM. BANK

11/NH-GP

09/04/1993

14 Láng H , Hà N i ộ ạ

tri uệ

(Đài loan)

USD

07/NH-GPCN

24/12/1994

27 Tú X ng, Qu n 3,

ươ

ậ

TPHCM (CN ph )ụ

13/NH-GP

19/12/1994

CITY BANK (M )ỹ

17 Ngô Quy n,Hà N i ộ

ề

tri uệ

USD

35/NH-GPCN

22/12/1997

CITY BANK (M )ỹ

TPHCM(CN ph )ụ

20/NH-GP

28/06/1995

DEUSTCHE BANK (Đ c)ứ

Saigon Centre t ngầ

tri uệ

12,13,14,65 Lê L i,ợ

USD

Q.1, TPHCM

03/NHNN-GP

20/05/2004

FENB (M )ỹ

ứ S 2A-4A, Tôn Đ c

ố

tri uệ

Th ng, TP.HCM

ắ

USD

First Commercial Bank (Đài

09/NHNN-GP

09/12/2002

88 Đ ng Kh i, Q1, TP

ồ

ở

tri uệ

loan)

HCM

USD

HONGKONG SHANGHAI

01/NHNN-GP

04/01/2005

23 Phan Chu Trinh,

tri uệ

BANKING

Q.Hoàn Ki m, Hà N i ộ ế

USD

CORPERATION (Anh)

HONGKONG SHANGHAI

15/NH-GP

22/03/1995

235 Đ ng kh i,Q.1,

ồ

ở

tri uệ

TPHCM

BANKING

USD

CORPERATION (Anh)

JP Morgan CHASE

09/NH-GP

27/07/1999

29 Lê Du n, Q.1,

ẩ

tri uệ

TPHCM

bank(M )ỹ

USD

KOREA

EXCHANGE

298/NH-GP

29/08/1998

360 Kim Mã Hà n iộ

tri uệ

BANK (KEB) (Hàn Qu c)ố

USD

LAO-VIET BANK (Lào)

08/NHGP

14/04/2003

181 Hai Bà Tr ng, Q1,

2,5

tri uệ

TPHCM (CN th 2)ứ

USD

LAO-VIET BANK (Lào)

05/NH-GP

23/03/2000

17 Hàn Thuyên, Hà

2,5

tri uệ

N iộ

USD

MAY BANK (Malaysia)

05/GP-NHNN 29/03/2005

Cao c Sun Wah Tower

ố

tri uệ

USD

MAY BANK (Malaysia)

22/NH-GP

15/08/1995

63 Lý Thái T , Hà N i ộ

ổ

tri uệ

USD

Mega

International

25/NH-GP

03/05/1996

5b Tôn Đ c Th ng, ứ

ắ

tri uệ

Commercial Co., (Đài loan)

Q.1, TPHCM

USD

Mizuho

Corporate

26/NH-GP

03/07/1996

63 Lý Thái T , Hà N i ộ

ổ

tri uệ

BANK(Nh t)ậ

USD

Mizuho

Corporate

02/GP-NHNN 30/03/2006

T ng 18, Sun Wah, 115

ầ

Q1,

BANK(Nh t)ậ

Nguy n Hu , ệ

ễ

TPHCM

NATEXIS (Pháp)

06/NH-GP

12/06/1992

11 Công tr

ng Mê

ườ

tri uệ

Linh, Q1, TPHCM

USD

OCBC (Singapore)(Keppel)

27/NH-GP

31/10/1996

SaiGon Tower, 29 Lê

tri uệ

Du n, Q.1, TPHCM

ẩ

USD

SHINHAN BANK (Hàn

17/NH-GP

25/03/1995

41 Nguy n Th Minh

ễ

ị

tri uệ

Khai, Q.1, TPHCM

Qu c)ố

USD

STANDARD CHARTERED

12/NH-GP

01/06/1994

49 Hai Bà Tr ng, Hà

tri uệ

BANK (Anh)

N iộ

USD

Standard Chartered Bank

12/GP-NHNN 28/12/2005

T ng 2, Saigon Trade

ầ

tri uệ

Center, Q1, TPHCM

(Anh)- Chi nhánh TP Hồ

USD

Chí Minh

Sumitomo-Mitsui Banking

1855/GP-

20/12/2005

Toà nhà The Landmark

tri uệ

Corporation (Nh t B n)

NHNN

ậ

ả

T9, 5B Tôn Đ cứ

USD

(SMBC)

Th ng, Q1, TP H Chí

ắ

ồ

Minh

UNITED OVERSEAS

18/NH-GP

27/03/1995

17 Lê Du n, Q.1,

ẩ

BANK (UOB)(Singapore)

TPHCM

1854/GP-

20/12/2005

P808, l u 18 toà nhà

Woori Bank (Hàn Qu c)-ố

ầ

tri uệ

Chi nhánh TP H Chí Minh

NHNN

ồ

Sun Wah, 115 Nguy nễ

USD

Hu , Q1, TP H Chí

ệ

ồ

Minh

16/NH-GP

10/07/1997

WOORI BANK(Hàn Qu c)ố

360 Kim Mã, Hà N iộ

tri uệ

(Hanvit cũ)

USD

3 6

(Ngu n: Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam) ồ ướ ệ

Qu n lý Nhà n c c a Ngân hàng Trung ng đ i v i các đ n v này ả ướ ủ ươ ố ớ ơ ị

đ c th c hi n nhi u v , c c ch c năng nh : V Chính sách ti n t , V ượ ệ ở ự ụ ụ ề ệ ụ ụ ư ứ ề

Các ngân hàng; V Qu n lý ngo i h i; V Qu n lý ngo i h i; V Tín d ng, ạ ố ạ ố ụ ụ ụ ụ ả ả

Thanh tra Ngân hàng… Trong đó Thanh tra Ngân hàng là đ n v đ c giao ị ượ ơ

giám sát, thanh tra theo các quy đ nh v thanh tra t i Pháp l nh thanh tra; các ề ị ạ ệ

quy đ nh v ti n t - tín d ng- ngân hàng t i các Lu t Ngân hàng Nhà n ề ề ệ ụ ị ạ ậ ướ c

ch c tín d ng và các quy đ nh c a Ngân hàng Nhà n c. và Lu t các t ậ ổ ứ ủ ụ ị ướ

ề Ngay sau khi th c hi n chính sách m c a, trong lĩnh v c tài chính ti n ở ử ự ự ệ

t đã có nhi u ngân hàng l n c a m t s n ệ ộ ố ướ ủ ề ớ ạ c xin phép đ t văn phòng đ i ặ

c ta. Trong đ t đ u (2000-2004) đã có 11 ngân di n và m chi nhánh ở ệ n ở ướ ợ ầ

hàng n c ngoài đ c Ngân hàng Nhà n c c p gi y phép m chi nhánh ướ ượ ướ ấ ấ ở

100% v n n c ngoài ho c liên doanh v i s v n ban đ u các ngân hàng này ố ướ ớ ố ố ặ ầ

t Nam là 135 tri u USD. Đ n nay, s các Ngân hàng liên doanh, đ a vào Vi ư ệ ế ệ ố

Chi nhánh ngân hàng n c ngoài có m t t i Vi t Nam là 37 đ n v v i s ướ ặ ạ ệ ị ớ ố ơ

v n các ngân hàng n ố ướ c ngoài đ a vào Vi ư ệ ệ t Nam (v n đi u l ) là 490 tri u ề ệ ố

USD; v n huy đ ng g n 2 t USD và các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ầ ố ộ ỷ

ngân hàng n c ngoài đã dùng s v n huy đ ng và v n đi u l đ cho vay ướ ố ố ề ệ ể ố ộ

các Công ty, doanh nghi p trong n c g n 1,5 t , b o lãnh và m L/c tr giá ệ ướ ầ ỷ ả ở ị

hàng trăm tri u USD. Ngoài vi c t o v n và đ u t cho các doanh nghi p ệ ạ ầ ư ệ ố ệ ở

Vi t Nam có v n đ s n xu t kinh doanh, vi c các ngân hàng liên doanh, chi ệ ể ả ệ ấ ố

nhánh ngân hàng n c ngoài đ a máy móc, thi ướ ư ế ị t b và các ph n m m cùng ầ ề

kinh nghi m ho t đ ng ngân hàng đã góp ph n phát tri n công ngh ngân ạ ộ ể ệ ệ ầ

hàng t Nam. Vi ở ệ

B ng 2.2: K t qu ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh,Chi nhánh ả ạ ộ ủ ế ả

Đ n v : t

VND

ơ ị ỷ

ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam t năm 1992-2006 ướ ạ ệ ừ

3 8

T

199 1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

chỉ

T

tiêu

2

3

4

963

330

606

1359

1964

2993

3144

3374

3743

4025

4374

4735

5035

5392

5591

T ngổ

tài

s nả

Cho

827

281

5678

1171

1806

1888

2011

2306

2742

3129

3597

3765

3796

4752

vay

Huy

216

125

289

5006

8962

1185

1256

1436

1784

2058

2469

2731

3154

3024

3350

đ ngộ

TSC

133

184

389

454

187

234

253

279

301

320

351

352

734

141

186

3795

4826

5970

7436

7557

7924

8253

8543

8958

7543

7355

7567

V n,ố

KQK

(Ngu n: Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam) ồ ướ ệ

2.2.2. Th c tr ng ho t đ ng thanh tra c a Thanh tra Ngân hàng ạ ộ ự ủ ạ

Nhà n c đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ố ớ ướ c

ngoài

Ngay khi chu n b cho vi c c p gi y phép cho các ngân hàng n ệ ẩ ấ ấ ị ướ c

ngoài ho t đ ng t i Vi t Nam, Ngân hàng Nhà n c đã t ạ ộ ạ ệ ướ ổ ứ ộ ch c đào t o đ i ạ

ngũ công ch c có trình đ chuyên môn, ngo i ng gi ộ ữ ỏ ứ ạ ậ i, am hi u pháp lu t; ể

c công ngh m i c a các t đ v a ti p thu đ ế ể ừ ượ ệ ớ ủ ổ ứ ạ ch c tín d ng l n, hi n đ i ụ ệ ớ

trên th gi i, đ ng th i th c hi n t t ch c năng qu n lý Nhà n ế ớ ệ ố ự ồ ờ ứ ả ướ ố ớ ổ c đ i v i t

ch c này. ứ

Vi c th c hi n ch c năng qu n lý Nhà n c đ i v i các Ngân hàng ự ứ ệ ệ ả ướ ố ớ

liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài c a Ngân hàng Nhà n ướ ủ ướ ượ c đ c

th hi n ngay t khâu đ u tiên (do V Các Ngân hàng th c hi n) là xem xét ể ệ ừ ụ ự ệ ầ

c ngoài đ đ c p gi y phép cho các ngân hàng n ể ấ ấ ướ ượ c phép m chi nhánh ở

(lo i hình 100% v n n i Viêt Nam. ố ướ ạ c ngoài); ho c liên doanh t ặ ạ

ộ Đây là khâu c c kỳ quan tr ng trong vi c “m c a và h i nh p” thu c ở ử ự ệ ậ ộ ọ

lĩnh v c tài chính, tín d ng v i n c ngoài, nó v a đ m b o cho s an toàn ớ ướ ự ụ ừ ả ự ả

trong ho t đ ng c a các t ch c tài chính tín d ng trong n ạ ộ ủ ổ ứ ụ ướ ệ c, v a th c hi n ự ừ

t ch tr ng, chính sách c a Đ ng. Đó là vi c thu hút v n đ u t t ố ủ ươ ầ ư ướ c n ủ ệ ả ố

ngoài; ti p thu đ ế ượ c công ngh m i hi n đ i… ệ ớ ệ ạ

Hi n nay, 37 ngân hàng n c ngoài đã đ c Nhà n ệ ướ ượ ướ ấ c c p gi y phép ấ

vào n c ta thành l p Ngân hàng liên doanh ho c Chi nhánh ngân đ u t ầ ư ướ ậ ặ

hàng 100% v n n ố ướ ế c ngoài, k t qu ho t đ ng c a các ngân hàng này đ n ạ ộ ủ ế ả

ứ nay v c b n v n đ m b o an toàn, h u h t các ngân hàng đ u có ý th c ề ơ ả ế ề ả ả ẫ ầ

tuân th nghiêm túc lu t pháp và các quy ch . ế ậ ủ

Sau khi các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ướ

đ c c p gi y phép ho t đ ng, ho t đ ng qu n lý đ i v i các ngân hàng này ượ ấ ạ ộ ạ ộ ố ớ ấ ả

c t p trung t i Thanh tra Ngân hàng Nhà n c v i hai ph h u h t đ ầ ế ượ ậ ạ ướ ớ ươ ng

th c ho t đ ng là giám sát t xa và thanh tra t i ch nh đ i v i các t ạ ộ ứ ừ ạ ư ố ớ ỗ ổ ứ ch c

tín d ng trong n c. ụ ướ

2.2.2.1. Đ i v i ph ng pháp giám sát t xa: ố ớ ươ ừ

Trong s các t ch c tài chính tín d ng n c ngoài ho t đ ng t i Vi ố ổ ứ ụ ướ ạ ộ ạ ệ t

Nam hi n nay, vi c giám sát t xa đã đ ệ ệ ừ ượ c th c hi n đ i v i toàn b các ố ớ ự ệ ộ

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài. ướ

Ngay sau khi khai tr ng ho t đ ng các Ngân hàng liên doanh, Chi ươ ạ ộ

nhánh ngân hàng n c ngoài ph i g i cân đ i k toán và các báo cáo theo quy ướ ả ử ố ế

đ nh t ị ạ ủ i quy t đ nh s 159/QĐ-NH1 và quy t đ nh s 137/QĐNH3 c a ế ế ố ố ị ị

Th ng đ c Ngân hàng Nhà n c v thanh tra Ngân hàng đ th c hi n phân ố ố ướ ể ự ề ệ

tích giám sát.

4 0

Hi n nay, Thanh tra Ngân hàng đ u nh n đ y đ các file cân đ i k ề ố ế ủ ệ ầ ậ

ạ toán và các báo cáo truy n qua m ng vi tính hàng tháng, báo cáo phân lo i ề ạ

ch t l ng tín d ng và cam k t hàng quý c a 37 Chi nhánh ngân hàng n ấ ượ ủ ụ ế ướ c

ngoài và 6 Ngân hàng liên doanh. Trên c s s li u ho t đ ng c a các t ơ ở ố ệ ạ ộ ủ ổ

ch c tín d ng t m ng truy n, Thanh tra Ngân hàng đã th c hi n giám sát, ứ ụ ừ ạ ự ề ệ

phân tích đ đánh giá s phát tri n, m c đ an toàn v vi c ch p hành các ề ệ ứ ự ể ể ấ ộ

quy ch c a t ng Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài và ế ủ ừ ướ

c a toàn kh i. ủ ố

K t qu giám sát thanh tra hàng tháng đ c t ng h p, báo cáo Ban ế ả ượ ổ ợ

lãnh đ o Ngân hàng Nhà n c đ ch đ o và th c hi n ch c năng qu n lý ạ ướ ỉ ạ ự ứ ể ệ ả

c ngoài. đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ố ớ ướ

Khi giám sát phân tích ho t đ ng c a các ngân hàng, Thanh tra Ngân ạ ộ ủ

hàng đã ch n ch nh ngay đ i v i nh ng Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ữ ố ớ ấ ỉ

ngân hàng n ướ ề c ngoài có vi ph m các quy đ nh v huy đ ng v n b ng ti n ị ề ằ ạ ố ộ

c ngoài, g i v n ra n c ngoài; ho c d đ ng c a Chi nhánh ngân hàng n ồ ủ ướ ử ố ướ ặ ư

n cho vay quá h n tăng; ph i tr thay các cam k t không chính xác ho c áp ợ ả ả ế ạ ặ

d ng các tài kho n trên báo cáo k toán g i Ngân hàng Nhà n ụ ử ế ả ướ c ch a đúng ư

ế v i s hi u tài kho n k toán trong h th ng k toán ban hành theo Quy t ớ ố ệ ệ ố ế ế ả

đ nh s 1146/2004/QĐ-NHNN c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ủ ị ố ố ố ướ ữ c. Nh ng

vi ph m và các t n t i trên c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân ồ ạ ạ ủ

hàng n c ngoài sau khi giám sát hàng tháng, Ngân hàng Nhà n c đã có công ướ ướ

văn nh c nh , ch n ch nh đ i v i các ngân hàng. ố ớ ấ ắ ở ỉ

Cùng v i vi c báo cáo Ban lãnh đ o Ngân hàng Nhà n ệ ạ ớ ướ c, k t qu ế ả

c chuy n t i b ph n thanh tra tr c ti p các Ngân giám sát đ ng th i đ ồ ờ ượ ể ớ ộ ự ế ậ

hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ạ ộ c ngoài đ ph c v cho ho t đ ng ụ ụ ể

thanh tra t i ch . Căn c vào k t qu giám sát phân tích đ i v i m i ngân ạ ố ớ ứ ế ả ỗ ỗ

hàng, b ph n thanh tra tr c ti p xem xét m c đ an toàn trong ho t đ ng và ứ ộ ạ ộ ự ế ậ ộ

ự vi c ch p hành quy ch c a m i ngân hàng đ có s l a ch n thanh tra tr c ế ủ ự ự ể ệ ấ ỗ ọ

c, sau t i ngân hàng nào. Không ch có v y, t s li u giám sát, b ti p tr ế ướ ạ ậ ỉ ừ ố ệ ộ

ph n thanh tra tr c ti p còn s d ng các s li u v ho t đ ng c a ngân hàng ạ ộ ố ệ ử ụ ủ ự ế ề ậ

đ c ch n thanh tra qua k t qu giám sát t ượ ế ả ọ ừ xa đ chu n b cho cu c thanh ị ể ẩ ộ

tra tr c ti p đ t k t qu cao nh t. ạ ế ự ế ả ấ

Nh v y, v i ch ng trình giám sát theo h th ng các ch tiêu ư ậ ớ ươ ệ ố ỉ

CAMEL, cho đ n nay vi c giám sát phân tích ho t đ ng c a Thanh tra Ngân ạ ộ ủ ệ ế

hàng đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t ố ớ ướ ạ i

Vi t Nam đã đ t đ ệ ạ ượ ố ệ c nh ng k t qu nh t đ nh. Đó là thông qua s li u ấ ị ữ ế ả

giám sát và phân tích, Ngân hàng Nhà n c đã k p th i n m b t tình hình ướ ờ ắ ắ ị

ế ủ ho t đ ng nh ng v n đ c b n trong vi c ch p hành quy ch , c ch c a ề ơ ả ạ ộ ế ơ ữ ệ ấ ấ

Ngân hàng Nhà n i m i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng c t ướ ạ ỗ

n c ngoài hàng tháng, giúp Ban lãnh đ o Ngân hàng Nhà n c s m có thông ướ ạ ướ ớ

tin đ y đ v ngân hàng này đ có nh ng quy t đ nh đúng đ n trong qu n lý, ữ ầ ủ ề ế ị ể ắ ả

ch đ o và xây dung đi u ch nh c ch qu n lý đ i v i chúng. Đ ng th i là ế ố ớ ỉ ạ ề ả ờ ồ ơ ỉ

i ch có th l a ch n đúng đ i t ng và c s đáng tin c y đ thanh tra t ậ ơ ở ể ạ ể ự ố ượ ọ ỗ

đ t hi u qu cao khi th c hi n thanh tra t ạ ự ệ ệ ả ạ i ch . ỗ

2.2.2.2. Đ i v i ph ng pháp thanh tra t ố ớ ươ ạ i ch : ỗ

ệ T năm 1995 đ n h t năm 2006, Thanh tra Ngân hàng đã th c hi n ự ừ ế ế

trên 140 l t cu c thanh tra t i ch các Ngân hàng liên doanh; Chi nhánh ượ ộ ạ ỗ

ngân hàng n c ngoài và các chi nhánh, chi nhánh ph t i Vi t Nam; ngoài ra ướ ụ ạ ệ

còn t ch c hàng ch c cu c ki m tra theo nh ng n i dung khác nhau t i các ổ ứ ữ ụ ể ộ ộ ạ

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam. ướ ạ ệ

V i trên 140 l t cu c thanh tra t i ch t i các Ngân hàng liên doanh, ớ ượ ộ ạ ỗ ạ

Chi nhánh ngân hàng n ướ ệ c ngoài nói trên, Thanh tra Ngân hàng đã phát hi n

k p th i nh ng vi ph m c a m i đ n v , có trên 500 ki n ngh v i ngân hàng ị ị ỗ ơ ị ớ ữ ủ ế ạ ờ

4 2

đ c v ượ c thanh tra và m t s ki n ngh v i Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ị ớ ộ ố ế ố ố ướ ề

c ch , chính sách qu n lý đ i v i các đ n v trong kh i, ơ ế ố ớ ố đó là : ả ơ ị

+ Tr c h t, khi thanh tra t i ch t i đ n v , Thanh tra N ướ ế ạ ỗ ạ ơ ị

gân hàng đ c bi t chú ý đ n s an toàn tài s n trong ho t đ ng nh cho vay, ặ ệ ế ự ạ ộ ư ả

ề b o lãnh; m i kho n cho vay, cam k t c a các ngân hàng cho khách hàng đ u ế ủ ả ả ỗ

ph i đ m b o an toàn, ít r i ro. ả ả ủ ả

Thông qua h s vay v n, b o lãnh c a Ngân hàng liên doanh, Chi ồ ơ ủ ả ố

nhánh ngân hàng n c ngoài cho khách hàng đ c l u gi t ướ ượ ư ữ ạ ơ i đ n v b thanh ị ị

tra, Thanh tra Ngân hàng ti n hành xem xét, đánh giá tính h p l , h p pháp ợ ệ ợ ế

c a các h s vay v n, b o lãnh, ch t l ố ủ ồ ơ ấ ượ ả ủ ng các kho n vay và b o lãnh c a ả ả

khách hàng. Th c t qua thanh tra tr c ti p các đ n v v nghi p v này, ự ế ị ề ụ ự ế ệ ơ

c thanh tra Thanh tra Ngân hàng đã có nhi u ki n ngh v i nh ng đ n v đ ề ị ớ ị ượ ữ ế ơ

ng h p c th và đã giúp cho các đ n v b thanh tra tránh đ t ng tr ừ ườ ụ ể ợ ơ ị ị ượ c

nh ng r i ro có th x y ra đ i v i m t s khách hàng, đ c bi ố ớ ộ ố ể ả ủ ữ ặ ệ ố ớ t đ i v i

nh ng khách hàng là ng i không c trú. Cùng v i vi c đánh giá m c đ an ữ ườ ứ ộ ư ệ ớ

toàn trong nghi p v cho vay, Thanh tra Ngân hàng còn chú tr ng đ n các ụ ệ ế ọ

nghi p v khác có th gây ra r i ro cho các ngân hàng b thanh tra nh kh ủ ư ụ ể ệ ị ả

ế năng thanh toán, huy đ ng v n, kinh doanh ngo i h i… và đã có nh ng ki n ạ ố ữ ộ ố

ngh c th đ i v i ngân hàng b thanh tra, ki m tra. ị ụ ể ố ớ ể ị

Cho đ n nay, m c dù b nh h ị ả ế ặ ưở ả ng n ng n c a cu c kh ng ho ng ề ủ ủ ặ ộ

tài chính- ti n t , nh ng ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ề ệ ạ ộ ủ ư

ngân hàng n c ngoài v n phát tri n t ng đ i n đ nh (riêng các Ngân hàng ướ ể ươ ẫ ố ổ ị

liên doanh có chi u h ề ướ ng ch ng l ữ ạ ả i và gi m sút), h u h t đ an toàn tài s n ế ộ ả ầ

n quá h n th ng i 5% c a các ngân hàng đ ủ ượ ả c đ m b o. T l ả ỷ ệ ợ ạ ườ m c d ở ứ ướ

ch c tín d ng n c ngoài không có n quá h n, cá bi t ng d n , nhi u t ư ợ ổ ề ổ ứ ụ ướ ạ ợ ệ t

có m t vài Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài có t ộ ướ ỷ ệ l

n quá h n trên 5% t ng d n , nh ng không kéo dài. ợ ư ợ ư ạ ổ

K t qu trên cho th y, ngoài s c g ng c a m i Ngân hàng liên ự ố ắ ủ ế ả ấ ỗ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài, thì k t qu thanh tra t ướ ế ả ạ ỗ ủ i ch c a

Thanh tra Ngân hàng qua các ki n ngh đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi ị ố ớ ế

nhánh ngân hàng n c ngoài đ ướ ượ ả c thanh tra đã góp ph n đáng k đ m b o ầ ể ả

cho s an toàn c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ủ ự ướ c

ngoài trong nghi p v cho vay, b o lãnh. ệ ụ ả

ả + Th hai, v n đ c b n ti p theo ngoài m c đ an toàn v tài s n ề ơ ả ứ ứ ề ế ấ ộ

c ngoài, thanh tra t c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ủ ướ ạ i

ch c a Thanh tra Ngân hàng còn nh m m c đích đánh giá vi c ch p hành ằ ỗ ủ ụ ệ ấ

i các Ngân hàng liên pháp lu t và các quy đ nh c a Ngân hàng Nhà n ị ủ ậ c t ướ ạ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài; phát hi n nh ng vi ph m t i các ướ ữ ệ ạ ạ

đ n v này và x lý nghiêm túc n u đ n v c ý vi ph m pháp lu t và quy ch ơ ơ ị ố ử ế ạ ậ ị ế

c. c a Ngân hàng Nhà n ủ ướ

i ch Thanh tra - Không ch phát hi n vi ph m và x lý, qua thanh tra t ạ ử ệ ỉ ạ ỗ

Ngân hàng còn ki n ngh v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng ị ớ ế

n c ngoài khi phát hi n các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng ướ ệ

n c ngoài ch p hành pháp lu t và các quy đ nh c a Ngân hàng Nhà n ướ ủ ấ ậ ị ướ c

ả ch a nghiêm túc; ho c có s v n d ng nh ng ch a gây h u qu và nh ụ ự ậ ư ư ư ặ ậ ả

h ng t i ho t đ ng c a các t ch c tín d ng khác nói riêng và n n kinh t ưở ớ ạ ộ ủ ổ ứ ụ ề ế

i ch các Ngân hàng nói chung. T năm 1995 đ n h t năm 2006, thanh tra t ế ừ ế ạ ỗ

liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài c a Thanh tra Ngân hàng đã có ướ ủ

623 ki n ngh v i các ngân hàng b thanh tra, n i dung các ki n ngh t p trung ị ớ ị ậ ế ế ộ ị

vào ph i th c hi n nghiêm túc quy ch nh ch p hành các quy đ nh v cho ế ư ấ ự ệ ề ả ị

vay; cho vay v t v n đ u t , áp d ng lãi su t và phí cho vay, cho vay đúng ượ ố ầ ư ụ ấ

m c đích, ki m soát sau đ i v i khách hàng vay, gia h n n , chuy n n quá ố ớ ụ ể ể ạ ợ ợ

h n, trích l p d phòng đ i v i s d n quá h n, không đ ạ ố ớ ố ư ợ ậ ự ạ ượ ạ c cho vay ngo i

t đ thanh toán trong n ệ ể ướ c… các quy đ nh v qu n lý ngo i h i nh : thanh ả ạ ố ư ề ị

, ki m soát ch ng t toán chuy n ngo i t ể ạ ệ ch a đ ch ng t ủ ứ ư ừ ứ ể ừ ạ chuy n ngo i ể

4 4

t thanh toán ch a ch t ch , áp d ng t giá mua bán ngo i t ệ ụ ư ẽ ặ ỷ v ạ ệ ượ t m c quy ứ

c… các quy đ nh v h ch toán k đ nh c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ố ị ủ ố ướ ề ạ ị ế

toán nh : h ch toán theo h th ng k toán c a Ngân hàng Nhà n c, m s ư ạ ệ ố ủ ế ướ ở ổ

t… Ki n ngh v i Th ng đ c x lý c nh cáo 31 l t chi nhánh k toán chi ti ế ế ố ử ị ớ ế ả ố ượ

ngân hàng n ướ ị ả c ngoài do vi ph m quy ch , trong đó có 5 ngân hàng b c nh ế ạ

cáo 2 l n. Đ ng th i, qua thanh tra t i ch , Thanh tra Ngân hàng đã có 16 ầ ờ ồ ạ ỗ

ki n ngh v i Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ị ớ ế ố ố ướ c v nh ng v n đ thu c c ấ ữ ề ề ộ ơ

ch , chính sách qu n lý c a Nhà n c đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi ủ ế ả ướ ố ớ

nhánh ngân hàng n ướ ệ c ngoài nh m nâng cao hi u l c qu n lý, t o đi u ki n ệ ự ề ằ ả ạ

thu n l c ngoài, ậ ợ i cho ho t đ ng c a h nh : vi c g i ti n có kỳ h n ư ệ ử ề ủ ọ ạ ộ n ạ ở ướ

trích l p qu d phòng, huy đ ng ti n đ ng c a Chi nhánh ngân hàng n ề ỹ ự ủ ậ ồ ộ ướ c

ngoài, cho vay ngo i t gi ạ ệ ả ấ ộ i ngân b ng ti n đ ng, nh n th ch p b t đ ng ề ế ằ ấ ậ ồ

ố s n trong đó có quy n s d ng đ t, quy đ nh v qu n lý ngo i h i th ng ả ề ử ụ ạ ố ề ả ấ ị

nh t, t giá mua bán ngo i t , m tài kho n ti n g i ngo i t đ h ch toán ấ ỷ ạ ệ ạ ệ ể ạ ử ề ả ở

qu b o lãnh. ỹ ả

V i nh ng quy đ nh trong các văn b n pháp lu t, thanh tra t ứ ả ậ ớ ị ạ ỗ ủ i ch c a

Thanh tra Ngân hàng xem xét vi c ch p hành các quy đ nh t ệ ấ ị ạ i các đi u liên ề

ch c tín d ng n quan đ n ho t đ ng c a các t ạ ộ ủ ế ổ ứ ụ ướ ố c ngoài nh : Huy đông v n ư

(M c 1, Ch ng III Lu t các t ụ ươ ậ ổ ứ ch c tín d ng); Ho t đ ng tín d ng (M c 2, ạ ộ ụ ụ ụ

Ch ng III Lu t các t ươ ậ ổ ch c tín d ng); D ch v thanh toán ngân qu ; các ụ ụ ứ ỹ ị

ho t đ ng khác; các h n ch đ đ m b o an toàn trong ho t đ ng c a t ế ể ả ạ ộ ạ ộ ủ ổ ạ ả

ch c tín d ng (m c 3,4,5, Ch ng III Lu t các t ch c tín d ng) và các quy ụ ụ ứ ươ ậ ổ ứ ụ

ch c tín d ng và cá đ nh khác trong Lu t Ngân hàng Nhà n ậ ị ướ c; Lu t các t ậ ổ ụ ứ

lu t khác liên quan. Ngoài ra còn xem xét vi c ch p hành các quy đ nh trong ệ ậ ấ ị

các văn b n pháp quy đi u ch nh ho t đ ng c a các t ạ ộ ủ ề ả ỉ ổ ứ ch c tín d ng nh các ụ ư

văn b n c a Chính ph , c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà n ủ ủ ủ ả ố ố ướ ộ c, c a các B , ủ

Ngành khác có liên quan…

2.3. Đánh giá th c tr ng thanh tra c a Thanh tra Ngân hàng Nhà ự ủ ạ

n c đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ố ớ ướ c

ngoài t i Vi t Nam ạ ệ

2.3.1. K t qu đ t đ c ả ạ ượ ế

Trong nh ng năm qua, Thanh tra NHNN luôn th c hi n công tác giám ự ữ ệ

sát t xa đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ừ ố ớ ướ

t i Vi c. Qua giám sát t ạ ệ t Nam theo đúng quy đ nh c a Ngân hàng Nhà n ị ủ ướ ừ

ề ầ xa, Thanh tra NHNN đã phát hi n và ki n ngh k p th i nh ng v n đ c n ữ ệ ế ấ ờ ị ị

quan tâm trong ho t đ ng tín d ng, k toán, vi c ch p hành ch đ thông tin ế ạ ộ ế ộ ụ ệ ấ

báo cáo và nh ng v n đ khác liên quan đ n tình hình ho t đ ng c a các ạ ộ ủ ữ ế ề ấ

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam, Thanh ướ ạ ệ

tra Ngân hàng t ch c thanh tra t i ch đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi ổ ứ ạ ỗ ố ớ

nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi ướ ạ ệ ấ t Nam và áp d ng các bi n pháp ch n ụ ệ

ch nh ho c x lý vi ph m hành chính (n u có). K t qu giám sát t xa là tài ặ ử ế ế ạ ả ỉ ừ

ậ li u h u ích cho lãnh đ o Thanh tra trong ch đ o, đi u hành, giúp b ph n ỉ ạ ữ ề ệ ạ ộ

thanh tra t ạ i ch n m đ ỗ ắ ượ ủ c nh ng nét khái quát v tình hình ho t đ ng c a ề ạ ộ ữ

đ n v mình s p thanh tra đ chu n b cho cu c thanh tra đ t k t qu cao ị ơ ạ ế ể ắ ả ẩ ộ ị

nh t.ấ

Hàng năm, trên c s ngu n l c hi n có, k t qu c a giám sát t xa, ồ ự ả ủ ơ ở ế ệ ừ

th c hi n s ch đ o c a lãnh đ o c p trên theo yêu c u qu n lý, Thanh tra ấ ệ ự ỉ ạ ủ ự ạ ầ ả

Ngân hàng đã ti n hành hàng trăm cu c thanh tra trên di n r ng và thanh tra ộ ệ ộ ế

chuyên đ đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ề ố ớ ướ c

ngoài t i Vi t Nam và các ki n ngh trên các lĩnh v c công tác ngu n v n, s ạ ệ ự ế ố ồ ị ử

ộ d ng v n, k t qu kinh doanh và qu n tr đi u hành, ki m tra, ki m toán n i ụ ị ề ể ể ế ả ả ố

c ngoài t i Vi b c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ộ ủ ướ ạ ệ t

Nam.

4 6

i ch do Thanh tra Bi u đ 2.1: K t qu các cu c thanh tra t ả ể ồ ộ ế ạ ỗ

Ngân hàng th c hi n đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân ệ ố ớ ự

hàng n c ngoài t i Vi t Nam: ướ ạ ệ

TT

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Chỉ

tiêu

Số

l nầ

than

h tra

T nổ

g số

kiế

nghị

(Ngu n: Báo cáo công tác thanh tra c a Thanh tra Ngân hàng Nhà ủ ồ

n c)ướ

Ho t đ ng thanh tra c a Thanh tra Ngân hàng đ i v i các Ngân hàng liên ạ ộ ố ớ ủ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi ướ ạ ệ t Nam v i hai ph ớ ươ ứ ng th c

giám sát t xa và thanh tra t i ch cho đ n nay đã đ t đ c nh ng k t qu ừ ạ ạ ượ ế ỗ ữ ế ả

nh t đ nh nh đánh giá trên. ư ấ ị

Tuy nhiên, nó cũng còn nh ng t n t i c n đ ồ ạ ầ ữ ượ c nghiên c u, xem xét ứ

m t cách nghiêm túc đ hi u qu qu n lý đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi ả ể ệ ố ớ ả ộ

nhánh ngân hàng n c ngoài đ t đ ướ ạ ượ c cao h n, đ m b o s bình đ ng trong ả ự ả ẳ ơ

ế ủ c nh tranh và s ch p hành nghiêm túc Lu t pháp cũng nh các quy ch c a ạ ự ấ ư ậ

Ngân hàng Nhà n c.ướ

i và nguyên nhân 2.3.2. Nh ng t n t ữ ồ ạ

2.3.2.1. Nh ng t n t i trong ho t đ ng giám sát t xa ồ ạ ữ ạ ộ ừ

xa đ + K t qu giám sát t ả ế ừ ượ ạ ộ c th c hi n trên c s s li u ho t đ ng ơ ở ố ệ ự ệ

c ngoài hàng tháng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ủ ướ

th hi n trên báo cáo cân đ i tháng do các ngân hàng truy n file qua m ng vi ể ệ ề ạ ố

tính v Thanh tra Ngân hàng v i th i gian nhanh, k t qu truy n chính xác. ề ế ề ả ờ ớ

Nh ng trong th c t k t qu giám sát còn kém; có s li u thi u chính xác; ự ế ế ố ệ ư ế ả

báo cáo giám sát còn đ n đi u và vi c thông báo cho các ngân hàng còn ít, ệ ệ ơ

ch a k p th i, ch a rõ ràng. ư ị ư ờ

ế + Vi c phát hi n nh ng vi ph m quy ch qua giám sát còn h n ch ; ữ ệ ệ ế ạ ạ

t nh ng vi ph m các quy đ nh v an toàn tài s n trong đ u t cho vay đ c bi ặ ệ ầ ư ữ ề ạ ả ị

ạ và b o lãnh làm cho s đánh giá m c đ an toàn tài s n đ i v i các ho t ứ ố ớ ự ả ả ộ

k t qu phân tích, giám sát ch a cao. đ ng này t ộ ừ ế ư ả

ạ ộ Đ i v i các vi ph m h n ch đ đ m b o an toàn trong ho t đ ng ế ể ả ố ớ ạ ạ ả

ch c tín d ng thông qua k t qu giám sát càng h n ch h n. Đó là: c a t ủ ổ ứ ế ơ ụ ế ạ ả

- Theo Lu t các t ch c tín d ng, các h n ch đ đ m b o an toàn ậ ổ ế ể ả ứ ụ ạ ả

ch c tín d ng đ c quy đ nh t trong ho t đ ng c a t ạ ộ ủ ổ ụ ứ ượ ị ừ ề Đi u 77 đ n Đi u ế ề

82, M c 5 Ch ụ ươ ng III Lu t các T ch c tín d ng; th c t ổ ứ ự ế ế k t qu giám sát ả ụ ậ

4 8

hi n nay cho th y, vi c phát hi n vi ph m các h n ch ch th c hi n đ ỉ ự ệ ệ ế ệ ệ ấ ạ ạ ượ c

m t s quy đ nh trong m c này, ch a th phát hi n h t các vi ph m và các ộ ố ư ụ ể ệ ế ạ ị

c các vi ph m v quy đ nh h n ch , ví d k t qu giám sát ch phát hi n đ ả ạ ụ ế ế ệ ỉ ượ ề ạ ị

d phòng r i ro [Đi u 82] nh ng cũng không ph i hoàn toàn. Ngoài ra còn ự ư ủ ề ả

nhi u quy đ nh khác trong Lu t và các văn b n d i lu t không th xác đ nh ề ậ ả ị ướ ể ậ ị

đ c Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài có vi ph m hay ượ ướ ạ

không qua k t qu giám sát t xa. ế ả ừ

- M t s ch tiêu giám sát nh t l ộ ố ư ỷ ệ ỉ kh năng chi tr ngay c a Ngân ả ủ ả

hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài theo Quy t đ nh s ướ ế ị ố

381/2003/QĐ-NHNN c a Th ng đ c Ngân hàng Nhà n c ban hành quy đ nh ủ ố ố ướ ị

đ m b o an toàn trong ho t đ ng c a các t l v các t ề ỷ ệ ả ạ ộ ủ ả ổ ụ ch c tín d ng ứ

không th tính chính xác trên s li u giám sát vì nó đ c tính trên s li u tài ố ệ ể ượ ố ệ

kho n k toán b c III (cân đ i k toán các ngân hàng g i đ n Ngân hàng Nhà ử ế ố ế ế ậ ả

n c), trong khi đó vi c l y s li u đ tính ch tiêu này đòi h i chi ti t và ướ ệ ấ ố ệ ể ỏ ỉ ế

ph c t p h n. ứ ạ ơ

+ K t qu giám sát t ả ế ừ ự ự ạ xa theo các ch tiêu CAMEL ch a th c s đ t ư ỉ

đ c m c tiêu đ ra là h n ch nh ng vi ph m pháp lu t, quy ch , và r i ro ượ ữ ủ ụ ề ế ế ạ ạ ậ

ỉ ử ụ trong ho t đ ng c a các ngân hàng; mà k t qu giám sát ch y u ch s d ng ạ ộ ủ ế ủ ế ả

nh các tài li u đ tham kh o khi xây d ng chính sách, c ch và ph n nào ự ư ệ ể ế ả ầ ơ

h tr cho ho t đ ng thanh tra t ạ ộ ỗ ợ ạ i ch . ỗ

2.3.2.2. Nh ng t n t i trong ho t đ ng thanh tra giám sát t i ch ồ ạ ữ ạ ộ ạ ỗ

V i trên 140 cu c thanh tra và hàng ch c cu c ki m tra t ụ ể ớ ộ ộ ạ i ch các ỗ

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi ướ ạ ệ ư t Nam, nh ng

do l c l ự ượ ệ ng m ng, trình đ còn h n ch và b t c p, trong khi đó các nghi p ấ ậ ế ạ ỏ ộ

c ngoài ngày càng v c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ụ ủ ướ

nhi u và đ c th c hi n b i công ngh ngân hàng hi n đ i làm h n ch ề ượ ự ệ ệ ệ ạ ạ ở ế

không ít đ n hi u qu , hi u l c c a ho t đ ng thanh tra t ệ ự ủ ạ ộ ế ệ ả ạ i ch . M t khác, ặ ỗ

ng các ngân hàng đ s l ố ượ ượ ữ c thanh tra hàng năm còn quá ít, th i gian gi a ờ

hay kỳ thanh tra t i m t ngân hàng còn quá dài, do đó nh ng vi ph m pháp ạ ữ ạ ộ

lu t, quy ch và nh ng r i ro c a các ngân hàng ch m đ c phát hi n, làm ủ ủ ữ ế ậ ậ ượ ệ

ng th c thanh tra t i ch . C th h n ch r t l n đ n hi u qu c a ph ế ạ ế ấ ớ ả ủ ệ ươ ứ ạ ụ ể ỗ

ho t đ ng thanh tra t i ch c a Ngân hàng Nhà n ạ ộ ạ ỗ ủ ướ ề ồ c còn m t s v n đ t n ộ ố ấ

t i đó là: ạ

- V t ch c, ch đ o, đi u hành: ề ổ ứ ỉ ạ ề

ế + Đ i v i thanh tra đ nh kỳ, hàng năm Thanh tra Ngân hàng ch a ti n ố ớ ư ị

hành thanh tra h t l t các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ế ượ ướ c

ngoài, th ng các cu c thanh tra đ nh kỳ đ c ti n hành 2 năm m t l n, cá ườ ộ ị ượ ộ ầ ế

bi t có tr ng h p t i m t ngân ệ ườ ợ ớ i 3 năm m i th c hi n thanh tra đ nh kỳ t ệ ự ớ ị ạ ộ

hàng liên doanh, chi nhánh ngân hàng n ướ ệ c ngoài. Đi u này s làm cho vi c ẽ ề

phát hi n các vi ph m pháp lu t c a Nhà n c, c ch , quy ch c a Ngân ậ ủ ệ ạ ướ ế ủ ế ơ

hàng Nhà n i các t ướ c và u n n n, ch n ch nh các sai ph m đó t ỉ ắ ấ ạ ố ạ ổ ch c tín ứ

d ng không k p th i. ụ ờ ị

+ Đ i v i ki m tra đ t xu t, Thanh tra Ngân hàng v n th ng t ố ớ ể ẫ ấ ộ ườ ổ ứ ch c

ki m tra đ t xu t t i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ấ ạ ể ộ ướ c

ngoài v ch p hành quy đ nh trong m t s nghi p v nh t giá mua bán ộ ố ư ỷ ụ ệ ề ấ ị

ngo i t , vi c áp d ng m c lãi su t và phí cho vay, b o lãnh c a Ngân hàng ạ ệ ủ ứ ụ ệ ả ấ

Nhà n ướ c… đ i v i các vi ph m c a các ngân hàng đ ạ ố ớ ủ ượ ể c phát hi n qua ki n ệ

tra, vi c x lý vi ph m c a các ngân hàng đ ệ ử ủ ạ ượ ệ c phát hi n qua ki m tra, vi c ệ ể

ng h p ch a linh ho t, còn c ng nh c làm nh h x lý vi ph m có tr ử ạ ườ ứ ư ạ ả ắ ợ ưở ng

đ n ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ế ạ ộ ủ ướ c

ngoài.

5 0

+ Thanh tra tr c ti p đ i v i ho t đ ng đ u t ố ớ ạ ộ ầ ư ự ế ậ cho khách hàng t p

ậ trung ch y u là đánh giá qua ki m tra tr c ti p khách hàng vay ho c nh n ủ ế ự ế ể ặ

còn quá ít, nên ch a toàn di n. đ u t ầ ư ư ệ

- V hi u qu , hi u l c c a thanh tra t i ch : Đ i v i nh ng t n t ệ ự ủ ề ệ ả ạ ố ớ ồ ạ i ữ ỗ

trong vi c ch p hành quy ch c a các ngân hàng đã phát hi n đ ế ủ ệ ượ ệ ấ ế c, vi c ti p ệ

thu và x lý, kh c ph c sau thanh tra t i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ử ụ ắ ạ

ngân hàng n ướ c ngoài v n còn nh ng h n ch nh t đ nh, đó là: ạ ấ ị ữ ế ẫ

i trong quá trình thanh tra t +Vi c phát hi n nh ng t n t ệ ồ ạ ữ ệ ạ ỗ ố ớ i ch đ i v i

các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ch m đ c phát ướ ậ ượ

hi n nh vi c ch p hành các quy đ nh v h n ch đ m b o an toàn trong ư ệ ề ạ ế ả ệ ấ ả ị

ho t đ ng tín d ng, b o lãnh; r i ro trong cho vay, b o lãnh c a ngân hàng ạ ộ ủ ủ ụ ả ả

i này đ c phát hi n thì đ i v i khách hàng v n xu t hi n; khi nh ng t n t ố ớ ồ ạ ữ ệ ẫ ấ ượ ệ

ch a có bi n pháp kiên quy t đ i v i các ngân hàng đ ế ố ớ ư ệ ượ ể ạ c thanh tra đ h n

ch r i ro. ế ủ

+ Đ i v i các ngân hàng đ c thanh tra, ki m tra, m t s v n đ v ố ớ ượ ộ ố ấ ề ề ể

ch p hành c ch , quy ch b đánh giá là t n t ế ị ồ ạ ế ấ ơ ư i, có sai ph m nh ng ch a ư ạ

th c s ti p thu, còn quanh co, cá bi t có tr i cho c ch , quy ự ự ế ệ ườ ng h p đ l ợ ổ ỗ ế ơ

ch d n đ n vi c s a ch a, ch n ch nh ch a k p th i. ệ ử ư ị ế ẫ ữ ế ấ ờ ỉ

+ K t qu thanh tra ch a đ c thông báo t i Ngân hàng m c a chi ư ế ả ượ ớ ẹ ủ

nhánh t i Vi t Nam t Ngân hàng Nhà n c mà ch do b n thân chi nhánh ạ ệ ừ ướ ả ỉ

ngân hàng n c ngoài t c ta báo cáo l ướ i n ạ ướ ạ i cũng làm h n ch hi u qu ạ ế ệ ả

thanh tra.

2.3.2.3. Nguyên nhân c a nh ng t n t i ồ ạ ủ ữ

Nh ng t n t i trong ho t đ ng thanh tra đ i v i các Ngân hàng liên ồ ạ ữ ạ ộ ố ớ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài c a Thanh tra Ngân hàng trên đây là ướ ủ

do nh ng nguyên nhân sau: ữ

- L c l ự ượ ng cán b thanh tra làm công vi c giám sát, phân tích và thanh ệ ộ

tra t i ch đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ạ ỗ ố ớ ướ c

ngoài v a thi u v s l ng l ề ố ượ ừ ế ạ ấ ậ i b t c p v trình đ nghi p v và l c l ộ ự ượ ng ụ ệ ề

cán b thanh tra đa s là cán b tr , nên thi u kinh nghi m và ch a đ uy tín ư ủ ộ ẻ ế ệ ố ộ

trong quá trình thanh tra, ki m tra các ngân hàng nói chung và Ngân hàng liên ể

doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ặ c ngoài nói riêng, k c v i khách hàng. M t ể ả ớ

khác s thanh tra viên làm tr ng đoàn thanh tra không đ , nên giám sát phân ố ưở ủ

tích và thanh tra t i ch ch a đáp ng đ ạ ỗ ư ứ ượ c m t cách đ y đ . ầ ủ ộ

- Thu nh p c a cán b thanh tra th p, đi u ki n công tác khó khăn và ấ ậ ủ ề ệ ộ

th ng ph i đi công tác xa gia đình, trong khi đó trách nhi m c a ng ườ ủ ệ ả ườ ể i ki m

tra g n li n v i nh ng vi ph m c a các ngân hàng nên nhi u cán b thanh tra ủ ữ ề ề ắ ạ ớ ộ

ch a yên tâm v i ngh nghi p, ch a toàn tâm toàn ý v i vi c ph c v công ụ ụ ư ư ề ệ ệ ớ ớ

tác thanh tra, làm cho hi u qu công tác giám sát, thanh tra c a Thanh tra ủ ệ ả

Ngân hàng b h n ch . ế ị ạ

- Có r t nhi u văn b n đi u ch nh ho t đ ng c a các Ngân hàng liên ạ ộ ủ ề ề ấ ả ỉ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam, t Lu t Ngân hàng ướ ạ ệ ừ ậ

Nhà n ướ c, Lu t các t ậ ổ ứ ả ch c tín d ng và các Lu t khác liên quan; các văn b n ụ ậ

d ướ i lu t nh Ngh đ nh c a Chính Ph , các văn b n c a Th ng đ c Ngân ủ ủ ư ủ ậ ả ố ố ị ị

hàng Nhà n c và các B , Ngành liên quan. Trong đó, các văn b n d ướ ả ướ ộ ậ i Lu t

c và các B , Ngành có liên quan còn nhi u tr c a Ngân hàng Nhà n ủ ướ ề ộ ườ ng

h p ch a rõ ràng, thi u đ ng b làm cho vi c áp d ng c a các ngân hàng ợ ụ ủ ư ế ệ ồ ộ

không đ ng nh t; căn c đ các đoàn thanh tra k t lu n vi ph m c a ngân ứ ể ủ ế ấ ậ ạ ồ

hàng không đ y đ , ch t ch , làm cho hi u l c thanh tra b h n ch . ế ầ ủ ệ ự ị ạ ẽ ặ

Ví d : Tr ụ ườ ề ử ụ ng h p th ch p tài s n là b t đ ng s n và quy n s d ng ế ấ ấ ộ ả ả ợ

đ t đ i v i ngân hàng liên doanh, trong khi theo lu t đ nh thì ngân hàng liên ấ ố ớ ậ ị

doanh là m t pháp nhân Vi t Nam, nh ng l i b đi u ch nh nh m t chi ộ ệ ư ạ ị ề ư ộ ỉ

nhánh ngân hàng n c ngoài không ph i là m t pháp nhân Vi ướ ả ộ ệ ặ t Nam, ho c

5 2

ạ các quy đ nh v lãi su t, phí cho vay b o lãnh, các quy đ nh v qu n lý ngo i ả ề ề ấ ả ị ị

h i…ố

Đ i v i th m quy n c a Thanh tra Ngân hàng trong vi c x lý các vi ệ ử ề ủ ố ớ ẩ

ph m hành chính đ i v i lĩnh v c ti n t ố ớ ề ệ ự ạ ậ và ho t đ ng ngân hàng ch m ạ ộ

đ c ban hành. Do đó h n ch quy n năng c a Thanh tra Ngân hàng trong ượ ủ ề ế ạ

khâu x lý, khi phát hi n các vi ph m; vi c x lý các vi ph m c a các t ạ ử ủ ử ệ ệ ạ ổ

ch c tín d ng th ứ ụ ườ ệ ự ủ ng b ch m và h n ch tác d ng, làm cho hi u l c c a ụ ế ạ ậ ị

ho t đ ng thanh tra không phát huy đ c. ạ ộ ượ

- Các Ngân hàng th ng m i nói chung và Ngân hàng liên doanh, Chi ươ ạ

nhánh ngân hàng n ướ ư c ngoài nói riêng ch a th c hi n ho c th c hi n ch a ự ư ự ệ ệ ặ

nghiêm túc các quy đ nh v ti n t ề ề ệ ị ể và ho t đ ng ngân hàng; ho t đ ng ki m ạ ộ ạ ộ

ộ soát n i b quá y u; không đ s c th c hi n nhi m v , có n i b ph thu c ự ộ ộ ơ ị ủ ứ ụ ụ ế ệ ệ

vào ng i đi u hành, do đó không phát huy đ ườ ề ượ ạ c tính ch đ ng, sáng t o ủ ộ

trong ki m tra, ki m soát; có t ng trông ch vào Thanh tra ngân hàng, ể ể t ư ưở ờ

nên vi c kh c ph c ch m và không kiên quy t. ậ ụ ế ệ ắ

Tóm l i, Lu t Ngân hàng Nhà n ch c tín d ng năm ạ ậ ướ c và Lu t các t ậ ổ ứ ụ

2004 cùng m t lo t lu t liên quan khác và các văn b n h ng d n c a Chính ạ ậ ả ộ ướ ẫ ủ

ấ ph , c a các c quan qu n lý ch c năng là nh ng căn c pháp lý cao nh t ủ ủ ứ ữ ứ ả ơ

t o đi u ki n cho ho t đ ng thanh tra c a Ngân hàng Nhà n ạ ạ ộ ủ ệ ề ướ c đ i v i các ố ớ

ngân hàng th ng m i nói chung và các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ươ ạ

ngân hàng n c ngoài nói riêng. Tuy nhiên, ho t đ ng thanh tra c a Ngân ướ ạ ộ ủ

hàng Nhà n c đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ố ớ ướ c

ngoài bên c nh nh ng m t làm đ c, thì v n còn nh ng t n t ữ ặ ạ ượ ồ ạ ữ ẫ i và h n ch ạ ế

nh t đ nh. Đi u này đòi h i chúng ta ph i có gi i pháp nh m ti p t c nâng ấ ị ề ả ỏ ả ế ụ ằ

cao h n n a hi u qu ho t đ ng thanh tra c a Ngân hàng Nhà n ạ ộ ủ ữ ệ ả ơ ướ ố ớ c đ i v i

các ngân hàng này; các gi i pháp c n t p trung vào là n i dung, ph ng pháp ả ầ ậ ộ ươ

ừ giám sát và thanh tra đ i v i các ngân hàng này sao cho các ngân hàng này v a ố ớ

c Vi b o đ m th c hi n t ả ệ ố ự ả t các quy đ nh qu n lý c a Nhà n ả ủ ị ướ ệ ừ t Nam, v a

ho t đ ng kinh doanh có hi u qu . ả ạ ộ ệ

Ch

ng 3

ươ

GI

Ả

Ủ I PHÁP Đ I M I HO T Đ NG THANH TRA C A Ạ Ộ

Ổ Ớ

NGÂN HÀNG NHÀ N

C Đ I V I NGÂN HÀNG

ƯỚ Ố Ớ

LIÊN DOANH, CHI NHÁNH NGÂN HÀNG N

C NGOÀI

ƯỚ

T I VI T NAM Ệ

Ạ

3.1. Yêu c u c a vi c tăng c ầ ủ ệ ườ ố ớ ng qu n lý và thanh tra đ i v i ả

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ướ

Các ngân hàng n c ngoài đ ướ ượ ậ c thành l p và ho t đ ng theo pháp lu t ạ ộ ậ

c chính qu c, do đó các Chi nhánh ngân hàng n c ngoài khác nhau c a n ủ ướ ố ướ

5 4

đ c khác nhau. Các ượ c đi u ch nh b i các h th ng pháp lu t c a các n ệ ố ậ ủ ề ở ỉ ướ

quy đ nh v v n, quy ch an toàn trong ho t đ ng, các gi i h n r i ro, các ạ ộ ề ố ế ị ớ ạ ủ

ch c đ i v i m i ngân hàng các n c cũng không hoàn toàn quy đ nh v t ị ề ổ ứ ố ớ ỗ ở ướ

gi ng nhau; Tuy v y các quy đ nh này đ u đ m b o m t m c tiêu chung cho ụ ề ậ ả ả ố ộ ị

t t c các ngân hàng là ho t đ ng an toàn, hi u qu và đ m b o tuân th ấ ả ạ ộ ệ ả ả ả ủ

n i. c s t ướ ở ạ

Đ i v i các Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ố ớ ướ n ở ướ ạ ộ c ta, ho t đ ng

thanh tra c a Ngân hàng Nhà n c ph i đánh giá đ c ngân hàng nào tuân ủ ướ ả ượ

th t t, ngân hàng nào tuân th ch a t ủ ố ư ố ủ ấ t lu t pháp đ có bi n pháp ch n ể ệ ậ

ồ ch nh k p th i, nghiêm túc. M t khác phát hi n nh ng v n đ còn thi u đ ng ữ ề ế ệ ặ ấ ờ ỉ ị

b , ch a ch t ch trong các văn b n qu n lý đ đi u ch nh, b sung sao cho ộ ể ề ư ẽ ặ ả ả ổ ỉ

các quy đ nh trong văn b n qu n lý c a Nhà n c v a ch t ch , đ ng b đ ủ ả ả ị ướ ừ ẽ ồ ộ ể ặ

t h n. vi c qu n lý đ i v i các ngân hàng t ố ớ ệ ả ố ơ

S phát tri n c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ự ủ ể ướ c

ngoài t i Vi ạ ệ t Nam đang đ t ra nh ng yêu c u m i đ i v i Ngân hàng Nhà ầ ớ ố ớ ữ ặ

n c. B i vì: M r ng ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ướ ạ ộ ở ộ ủ ở

ngân hàng n c ngoài t i Vi ướ ạ ệ t Nam v a có y u t ừ ế ố ủ ch quan, v a có y u t ừ ế ố

khách quan. Và, khi ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân ạ ộ ủ

hàng n c ngoài t Nam phát tri n, đ ướ Vi ở ệ ể ươ ủ ng nhiên đòi h i s qu n lý c a ỏ ự ả

Nhà n c nói chung và Ngân hàng Nhà n ướ ướ c nói riêng đ i v i nó ngày càng ố ớ

đó đ t ra nh ng yêu c u m i đ i v i Ngân hàng Nhà n c trong cao h n, t ơ ừ ớ ố ớ ữ ặ ầ ướ

vi c qu n lý ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ạ ộ ủ ệ ả ướ c

ngoài.

V ch quan: B n thân các ngân hàng n c ngoài khi đ u t ủ ề ả ướ ầ ư ướ i (d

hình th c liên doanh hay 100% v n n c ngoài) vào m t n c nào đó, thì ứ ố ướ ộ ướ

m c tiêu tr i nhu n. Đ có l i nhu n thì Ngân hàng liên doanh, ụ ướ c h t là l ế ợ ể ậ ợ ậ

Chi nhánh ngân hàng n c ngoài c nào đó đ u ph i tích c c m ướ m t n ở ộ ướ ự ề ả ở

c s t r ng ho t đ ng trên c s ch p hành nghiêm túc lu t pháp c a n ộ ạ ộ ơ ở ủ ướ ở ạ i ấ ậ

ng t và các quy đ nh c a Ngân hàng Trung ủ ị ươ i n ạ ướ c nguyên x . ứ

S phát tri n nhanh chóng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ủ ự ể

ngân hàng n c ngoài c ta trong nh ng năm qua, v a góp ph n t o ra ướ n ở ướ ầ ạ ữ ừ

v n, v a thúc đ y s phát tri n công ngh ngân hàng, đ ng th i t o ra s ố ẩ ự ờ ạ ừ ể ệ ồ ự

ng m i v i nhau. Đ c bi c nh tranh gi a các ngân hàng th ạ ữ ươ ạ ớ ặ ệ ự ạ t là s c nh

tranh gi a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài v i các ữ ướ ớ

ngân hàng th ng m i trong n c. Trong đi u ki n l i th v v n, công ươ ạ ướ ệ ợ ề ế ề ố

ngh , khách hàng (th ệ ườ ng là nh ng khách hàng l n) làm cho các Ngân hàng ớ ữ

liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài th ng chi m u th h n trong ướ ườ ế ư ế ơ

ng m i trong n c nh tranh v i các ngân hàng th ạ ớ ươ ạ ướ ể ạ ự ạ c. Do đó đ t o s c nh

tranh bình đ ng gi a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ữ ẳ ướ c

ngoài v i các ngân hàng th ng m i trong n i th ớ ươ ạ ướ c trong đi u ki n l ề ệ ợ ế

th ng thu c v Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài. ườ ề ộ ướ

Ngân hàng Nhà n ướ c ph i có nh ng quy đ nh v qu n lý, giám sát ch t ch ề ữ ả ả ặ ị ẽ

ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài. ạ ộ ủ ướ

V khách quan: Trong đi u ki n chúng ta th c hi n công nghi p hoá, ự ề ệ ệ ệ ề

n n s n xu t nông nghi p là ch y u, do đó hai nhân t quan hi n đ i hoá t ạ ệ ừ ề ả ủ ế ệ ấ ố

tr ng là v n và công ngh là yêu c u b c xúc đ i v i n n kinh t c ta. ố ớ ề ứ ệ ầ ọ ố n ế ướ

Đ gi i quy t v n đ này, vào nh ng năm đ u th p k 90 Đ ng và Nhà ể ả ế ấ ữ ề ầ ậ ả ỷ

n c ta đã th c hi n chính sách m c a n n kinh t v i các n c trên th ướ ở ử ự ề ệ ế ớ ướ ế

gi ớ ể i đ tranh th v v n và công ngh . ệ ủ ề ố

, tín d ng và ngân hàng không Trong th i đ i hi n nay, ho t đ ng ti n t ệ ờ ạ ạ ộ ề ệ ụ

ề ch là nghi p v huy đ ng v n, cho vay và kinh doanh ngo i h i. V i đi u ạ ố ụ ệ ộ ố ớ ỉ

ki n th tr ng tài chính ti n t phát tri n thì ho t đ ng ngân hàng c a các ị ườ ệ ề ệ ạ ộ ủ ể

ngân hàng th ng m i còn bao g m nhi u ho t đ ng khác mà m c đ r i ro ươ ứ ộ ủ ạ ộ ề ạ ồ

kinh còn có th l n h n r i ro c a nghi p v cho vay nh nghi p v đ u t ệ ụ ầ ư ơ ủ ể ớ ủ ụ ư ệ

5 6

doanh ch ng khoán. Đ c bi ứ ặ ệ t trong đi u ki n n n kinh t ệ ề ề ế ở ạ m thì các ho t

đ ng nghi p v c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ộ ụ ủ ệ ướ c

ngoài bên ngoài lãnh th Vi ổ ệ ề t Nam càng l n d n đ n r i ro s cao h n. Đi u ế ủ ẽ ẫ ơ ớ

c c a Ngân hàng Nhà n này đòi h i vi c qu n lý Nhà n ệ ả ỏ ướ ủ ướ c đ i v i các ố ớ

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam càng ướ ạ ệ

ph i ch t ch h n mà tr ẽ ơ ặ ả ướ ế ể c h t, thông qua h th ng giám sát, thanh tra đ có ệ ố

th k p th i phát hi n nh ng b t n trong ho t đ ng c a các Ngân hàng liên ạ ộ ấ ổ ể ị ủ ữ ệ ờ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n i m c th p nh t r i ro ướ c ngoài đ h n ch t ể ạ ế ớ ấ ủ ứ ấ

trong ho t đ ng c a chúng, làm cho ho t đ ng tài chính ti n t trong n ạ ộ ạ ộ ề ệ ủ ướ c

ổ n đ nh. ị

M t khác, đ ng l c a Đ ng và Nhà n c ta là ặ ườ ố i phát tri n kinh t ể ế ủ ả ướ

phát tri n n n kinh t t c a Nhà n c theo ể ề th tr ế ị ườ ng có s qu n lý, đi u ti ả ự ề ế ủ ướ

ng xã h i ch nghĩa. Do đó, vi c nâng cao hi u qu ho t đ ng thanh đ nh h ị ướ ạ ộ ủ ệ ệ ả ộ

tra c a Ngân hàng Nhà n c còn nh m m c đích ngăn ng a s bành tr ủ ướ ừ ự ụ ằ ướ ng

trong ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ạ ộ ủ ướ c

ngoài và l i d ng s h trong qu n lý đ h ng n n kinh t ợ ụ ơ ở ể ướ ả ề n ế ướ ờ c ta xa d i

m c tiêu. ụ

Dù khách quan hay ch quan, nhu c u phát tri n c a các Ngân hàng ủ ủ ể ầ

liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ớ c ngoài đã đ t ra yêu c u qu n lý m i ầ ặ ả

c đ i v i Ngân hàng liên c a Ngân hàng Nhà n ủ ướ c trong qu n lý Nhà n ả ướ ố ớ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài nh m m c đích gi v ng đ ng l ướ ụ ằ ữ ữ ườ ố i

c a Nhà n c; v a b o v s phát tri n c a các ngân hàng phát tri n kinh t ể ế ủ ướ ừ ả ể ủ ệ ự

trong n c, v a đ m b o s an toàn cho các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ướ ừ ả ả ự

ngân hàng n ướ ạ c ngoài, th c hi n pháp ch xã h i ch nghĩa đ i v i ho t ố ớ ủ ự ệ ế ộ

c a các ngân hàng th ng m i trong n c nói chung và đ ng tài chính ti n t ộ ề ệ ủ ươ ạ ướ

các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam nói ướ ạ ệ

riêng.

, s qu n lý c a Ngân hàng Nhà n Theo lý lu n và th c t ậ ự ế ự ủ ả ướ ố ớ c đ i v i

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài không ch đ ướ ỉ ượ ự c th c

hi n b i m t c quan qu n lý ch c năng nào t i Ngân hàng Nhà n c mà nó ộ ơ ứ ệ ả ở ạ ướ

đ ượ c th c hi n b i nhi u c quan nh đã nêu trên đây. V i ch c năng đ ư ề ơ ứ ự ệ ở ớ ượ c

i các góc đ khác quy đ nh, m i đ n v th c hi n vi c qu n lý ki m soát d ệ ỗ ơ ị ự ệ ể ả ị ướ ộ

nhau trên c s thông tin tài li u, các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân ơ ở ệ

hàng n c ngoài g i t i Ngân hàng Nhà n c, ho c t nh ng ngu n thông ướ ử ớ ướ ặ ừ ữ ồ

tin khác có liên quan đ n các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng ế

n c ngoài c ta. ướ n ở ướ

Nh v y, nâng cao hi u qu ho t đ ng thanh tra c a Ngân hàng Nhà ạ ộ ư ậ ủ ệ ả

n c đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh Nhà n c ngoài t ướ ố ớ c n ướ ướ ạ i

Vi ệ t Nam là vi c làm c n thi ệ ầ ế t, c p bách c a các đ n v thu c Ngân hàng ơ ủ ấ ộ ị

Nhà n c, trong đó Thanh tra Ngân hàng là c quan giám sát và ki m tra ướ ể ơ

th ng xuyên. ườ

Vi c tăng c ng qu n lý c a Ngân hàng Nhà n ệ ườ ủ ả ướ ạ ộ c đ i v i ho t đ ng ố ớ

c ngoài t i Vi t Nam c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ủ ướ ạ ệ

đ ch ph i ki n toàn, c ng c b máy t ượ c th hi n tr ể ệ ướ c h t là ế ở ố ộ ủ ệ ả ỗ ổ ứ ch c

Thanh tra Ngân hàng và các V , C c ch c năng c a Ngân hàng Nhà n c nói ụ ụ ứ ủ ướ

chung và b ph n giám sát thanh tra đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi ố ớ ậ ộ

nhánh ngân hàng nói riêng. Vi c ki n toàn, c ng c v t ố ề ổ ứ ch c nh m t o ra ằ ủ ệ ệ ạ

đ i ngũ thanh tra viên và cán b Thanh tra có đ năng l c, trình đ và kinh ộ ủ ự ộ ộ

nghi m đ có th làm t ể ệ ể ố t ch c năng qu n lý và ki m soát ho t đ ng c a các ể ạ ộ ứ ủ ả

Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài. M t khác, Ngân hàng ướ ặ

Nhà n ướ c ph i th ả ườ ế ố ng xuyên xem xét, s a đ i, b sung c ch , quy ch đ i ử ổ ế ổ ơ

v i ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ớ ạ ộ ủ ướ c

ngoài đ v a t o đi u ki n thu n l i cho ho t đ ng c a các Ngân hàng liên ể ừ ạ ậ ợ ệ ề ạ ộ ủ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài, nh m thu hút h n n a v n đ u t ướ ầ ư ữ ằ ơ ố

c ngoài, và quan tr ng h n là làm cho s qu n lý c a Ngân hàng Nhà c a n ủ ướ ự ả ủ ọ ơ

5 8

n c đ i v i ho t đ ng c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng ướ ố ớ ạ ộ ủ

n c ngoài t i Vi t Nam ch t ch h n, đ m b o tính tuân th và tránh s ướ ạ ệ ẽ ơ ủ ả ả ặ ự

c nh tranh không bình đ ng c a các ngân hàng này đ i v i các ngân hàng ạ ố ớ ủ ẳ

th ng m i trong n c. ươ ạ ướ

3.2. Gi i pháp đ i m i ho t đ ng thanh tra c a Ngân hàng Nhà ả ạ ộ ủ ổ ớ

n c đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t ướ ố ớ ướ ạ i

Vi t Nam ệ

ch c và chú tr ng đào t o cán b làm công 3.2.1. S p x p l ắ i t ế ạ ổ ứ ộ ọ ạ

tác thanh tra đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ố ớ ướ c

ngoài

i đ i ngũ cán b thanh tra th c hi n giám sát, thanh - C n ki n toàn l ệ ầ ạ ộ ự ệ ộ

tra các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam, ướ ạ ệ

b sung đ cán b thanh tra th c hi n giám sát, thanh tra các Ngân hàng liên ổ ự ủ ệ ộ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài. Ngoài yêu c u v nghi p v và kinh ướ ệ ụ ề ầ

ế nghi m thanh tra, c n chú tr ng v trình đ ngo i ng và kh năng giao ti p ữ ề ệ ầ ả ạ ọ ộ

t.ố t

- Th ng xuyên t ch c đào t o và đào t o l i cho đ i ngũ cán b ườ ổ ạ ạ ứ ạ ộ ộ

giám sát, thanh tra các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n cướ

ngoài, trong đó c n t o đi u ki n đ h đ c tham d các cu c h i th o v ể ọ ượ ầ ạ ề ệ ự ả ộ ộ ề

thanh tra do các t ch c qu c t ng t ch c; b ổ ứ ố ế ho c các hi p đ nh song ph ệ ặ ị ươ ổ ứ ố

trí, s p x p đ m t s cán b có kinh nghi m đ c đi kh o sát, h c t p kinh ể ộ ố ệ ế ắ ộ ượ ọ ậ ả

nghi m giám sát, thanh tra c a các n ủ ệ ướ ế c có công ngh ngân hàng tiên ti n, ệ

hi n đ i. ệ ạ

3.2.2. Ti n hành phân c p qu n lý đ i v i Ngân hàng liên doanh, ố ớ ế ấ ả

Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ướ

- Ti n hành phân lo i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng ế ạ

n c ngoài đ có th t ng b c phân quy n qu n lý m t s Ngân hàng liên ướ ể ừ ể ướ ộ ố ề ả

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài cho chi nhánh Ngân hàng Nhà n ướ ướ c

c ngoài t nh, thành ph có Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ỉ ố ướ

đóng tr s trên đ a bàn t nh, thành ph đó. ụ ở ố ỉ ị

- Đ chi nhánh Ngân hàng Nhà n ể ướ ỉ ệ c t nh, thành ph có th th c hi n ố ể ự

t vi c giám sát, thanh tra đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân t ố ố ớ ệ

hàng n c ngoài, c n ti n hành đào t o đ i ngũ cán b hi n có, đ c bi t là ướ ộ ệ ế ầ ạ ặ ộ ệ

trình đ ngo i ng và nh ng đi m đ c thù c a Ngân hàng liên doanh, Chi ặ ủ ữ ữ ể ạ ộ

nhánh ngân hàng n c ngoài cho cán b thanh tra và thanh tra viên đ c phân ướ ộ ượ

công giám sát, thanh tra các ngân hàng này; tr ướ c m t, th ắ ườ ư ng xuyên tr ng

t p m t s cán b tham gia các đoàn thanh tra tr c ti p các Ngân hàng liên ậ ộ ố ự ế ộ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài đ h c h i và tích lũy kinh nghi m. ướ ể ọ ỏ ệ

3.2.3. Ph i h p v i Thanh tra Ngân hàng các n c và các ngân ố ợ ớ ướ

hàng t c ngoài nguyên x có chi nhánh ho t đ ng t i Vi t Nam đ i n ạ ướ ạ ộ ứ ạ ệ ể

tăng c ườ ng giám sát và thanh tra ho t đ ng c a các Ngân hàng liên ạ ộ ủ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam ướ ạ ệ

c ngoài t i Vi - Yêu c u ngân hàng m c a chi nhánh ngân hàng n ẹ ủ ầ ướ ạ ệ t

Nam g i báo cáo ki m soát c a ngân hàng m đ i v i chi nhánh t i Vi ẹ ố ớ ủ ử ể ạ ệ t

ủ Nam hàng năm và các thông tin khác đ ph c v giám sát và thanh tra c a ụ ụ ể

Ngân hàng Nhà n c Vi ướ ệ ế t Nam. Khi k t thúc các cu c thanh tra đ nh kỳ, k t ế ộ ị

lu n thanh tra ph i đ ả ượ ậ c g i cho ngân hàng m c a chi nhánh ngân hàng ẹ ủ ử

n c ngoài Vi t Nam t Ngân hàng Nhà n ướ ệ ừ ướ ố ợ c đ ngân hàng m ph i h p ẹ ể

ki m soát ho t đ ng c a chi nhánh. ạ ộ ủ ể

- Th ườ ng xuyên ph i h p, trao đ i v i Thanh tra Ngân hàng các n ổ ớ ố ợ ướ c

có chi nhánh t i Vi t Nam đ có đ y đ thông tin v ngân hàng m c a chi ạ ệ ẹ ủ ủ ề ể ầ

nhánh t i Vi t Nam và c a b n thân chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi ạ ệ ủ ả ướ ạ ệ t

6 0

Nam, t ừ ặ đó th c hi n giám sát, thanh tra ho t đ ng c a các ngân hàng ch t ạ ộ ủ ự ệ

ch h n. ẽ ơ

3.2.4. Ti p t c hoàn thi n các ph ng th c thanh tra ế ụ ệ ươ ứ

M c đích cao nh t trong công tác qu n lý Nhà n c c a Ngân hàng ụ ấ ả ướ ủ

Nhà n c đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ướ ố ớ ướ

là: B ng quy n năng và thông qua các công c qu n lý c a mình, Ngân hàng ủ ụ ề ằ ả

Nhà n ướ c giám sát tình hình ho t đ ng, vi c tuân th lu t pháp và các đ nh ệ ủ ậ ạ ộ ị

ch tài chính c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ủ ế ướ

nh m bu c các ngân hàng này ph i tuân th đ y đ lu t pháp, ho t đ ng an ủ ậ ạ ộ ủ ầ ằ ả ộ

toàn, có hi u qu và đ m b o quy n l i cho nh ng ng ề ợ ệ ả ả ả ữ ườ ử ề ộ i g i ti n. M t

trong các công c ch y u c a Ngân hàng Nhà n ụ ủ ế ủ ướ ể ự c đ th c hi n ch c năng ệ ứ

qu n lý Nhà n c đ i v i các ngân hàng trong n n kinh t ng là ả ướ ố ớ ề th tr ế ị ườ

Thanh tra Ngân hàng.

Nh trên đã phân tích, v i hai ph ng th c thanh tra đang đ c áp ư ớ ươ ứ ượ

ng th c giám sát t xa thì m i đ d ng hi n nay, ph ệ ụ ươ ứ ừ ớ ượ c th c hi n và đang ệ ự

trong th i kỳ th c nghi m, ch nh s a ch ng trình, ph ng th c thanh tra t ử ự ệ ờ ỉ ươ ươ ứ ạ i

ch là ph ỗ ươ ng th c thanh tra truy n th ng và đang là ph ề ứ ố ươ ủ ế ng th c ch y u ứ

trong ho t đ ng thanh tra Ngân hàng, nh ng do khâu t ch c, do trình đ cán ạ ộ ư ổ ứ ộ

b thanh tra, do thi u đ ng b c a các văn b n pháp lu t, pháp quy... nên ộ ộ ủ ế ậ ả ồ

hi u qu thanh tra còn th p. Do đó c n có s ph i h p ch t ch gi a giám ầ ẽ ữ ố ợ ự ệ ả ấ ặ

sát t xa và thanh tra tr c ti p Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng ừ ự ế

n ướ ủ c ngoài c a Thanh tra Ngân hàng v i các c quan qu n lý ch c năng c a ớ ứ ủ ả ơ

Ngân hàng Nhà n c và các B , Ngành có liên quan đ i v i Ngân hàng liên ướ ố ớ ộ

doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài, đ th ng xuyên c p nh t các thông ướ ể ườ ậ ậ

tin v ngân hàng n ề ướ c ngoài; đ ng th i ph i ti p t c hoàn thi n các ph ả ế ụ ệ ờ ồ ươ ng

th c thanh tra hi n có nh m th c hi n t t ch c năng qu n lý Nhà n c và ệ ố ự ứ ệ ằ ứ ả ướ

giám sát ch t ch ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân ạ ộ ủ ẽ ặ

hàng n c ngoài t i Vi t Nam. ướ ạ ệ

3.2.4.1. Đ i m i và hoàn thi n ph ng th c giám sát t xa ệ ổ ớ ươ ứ ừ

Là m t trong hai ph ng th c thanh tra đang đ c Thanh tra ngân hàng ộ ươ ứ ượ

ể áp d ng trong ho t đ ng c a mình đ th c hi n ch c năng qu n lý và ki m ể ự ạ ộ ứ ủ ụ ệ ả

soát c a Ngân hàng Nhà n c đ i v i các ngân hàng th ng m i. ủ ướ ố ớ ươ ạ

M c dù m i đ t có ý nghĩa ớ ượ ặ c áp d ng t ụ ừ năm 1993, nh ng nó đ c bi ư ặ ệ

thi và ngân hàng. Trong xu th toàn ế t th c trong lĩnh v c ho t đ ng ti n t ự ạ ộ ề ệ ự ế

, các t ch c trong lĩnh v c này đã đ c u hoá ho t đ ng tài chính ti n t ầ ạ ộ ề ệ ổ ứ ự ượ c

i h n cho th a nh n nh ng chu n m c chung, ph i đ ẩ ả ượ ự ữ ừ ậ c đ m b o trong gi ả ả ớ ạ

ch c tài chính ti n t . Thông qua nh ng chu n m c này đã phép c a m t t ủ ộ ổ ứ ề ệ ữ ự ẩ

hình thành m t quy ch giám sát t xa ho t đ ng đ i v i các ngân hàng do ế ộ ừ ố ớ ạ ộ

Ngân hàng Nhà n c th c hi n qu n lý. M t khác ho t đ ng giám sát đã ướ ạ ộ ự ệ ả ặ

đ c kh ng đ nh là m t ph ng th c qu n lý thi ượ ẳ ộ ị ươ ứ ả ế ế ự t y u trong nhi u lĩnh v c ề

ho t đ ng c a con ng i và không b gi i h n trong ph m vi m t qu c gia ạ ộ ủ ườ ị ớ ạ ạ ố ộ

hay vùng lãnh th , mà nó tr thành ph ng th c qu n lý có tính hi u qu ổ ở ươ ứ ệ ả ả

cao.

Thi ế ậ ố t l p h th ng ch tiêu giám sát có hi u qu theo chu n m c qu c ệ ố ự ệ ẩ ả ỉ

t . Các tiêu chí giám sát ph i bao quát đ ng b , phù h p v i th c ti n Vi ế ự ễ ả ộ ớ ồ ợ ệ t

, đ c bi Nam song không xa r i các chu n m c qu c t ờ ố ế ặ ự ẩ ệ t trong đi u ki n phát ề ệ

qu c t . Trong quá trình tri n n n kinh t ề ể th tr ế ị ườ ng và h i nh p n n kinh t ậ ề ộ ế ố ế

ủ xây d ng h th ng ch tiêu giám sát nên chú ý tham kh o ý ki n r ng rãi c a ế ộ ệ ố ự ả ỉ

, thiên v l i ích đ i t ố ượ ng b giám sát, tránh tình tr ng các tiêu chí phi th c t ạ ự ế ị ề ợ

i qu n lý mà mà làm thi i ích c a các đ i t ng đ c giám c a ng ủ ườ ả t h i l ệ ạ ợ ố ượ ủ ượ

sát nói chung hay các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n cướ

6 2

ngoài nói riêng. Các tiêu chí giám sát không d ng l ph n ánh hi n tr ng, ừ i ạ ở ệ ả ạ

m c đ tuân th pháp lu t tài chính hi n hành mà còn ph i là ch ng c , tài ứ ứ ủ ứ ệ ậ ả ộ

ờ li u quan tr ng đ đi u ch nh các c ch , chính sách cho phù h p, đ ng th i ơ ế ể ề ệ ọ ợ ồ ỉ

giúp cho vi c phân tích d báo nh ng r i ro, s n sàng ngăn ch n các nguy c ữ ủ ự ệ ặ ẵ ơ

kh ng ho ng tài chính- ti n t . Trong khi ch a có đ ề ệ ủ ả ư ượ c kho d li u chung ữ ệ

c n ti p t c c i thi n ch đ thông tin báo cáo trên ph ế ộ ầ ế ụ ả ệ ươ ệ ng di n hoàn thi n ệ

ư ệ ố h th ng ch tiêu báo cáo th ng kê, báo cáo tài chính cũng nh h th ng ệ ố ố ỉ

ế m ng hi n đ i ph c v cho vi c giám sát an toàn ho t đ ng ngân hàng. Ti p ụ ụ ạ ộ ệ ệ ạ ạ

t c b sung, xây d ng m t s ch tiêu giám sát phù h p v i th c t ỉ ụ ộ ố ự ế ự ổ ợ ớ ạ ho t

c ngoài t i Vi đ ng các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n ộ ướ ạ ệ t

Nam hi n nay. Ban hành quy ch m i đánh giá, x p h ng các Ngân hàng liên ế ớ ệ ế ạ

doanh và Chi nhánh ngân hàng n c ngoài t i Vi t Nam. ướ ạ ệ

ả ượ ạ c xây d ng quy trình giám sát phù h p v i ch đ ho ch ế ộ ự ợ ớ

toán hi n hành trong ngân hàng: Ph i đ ệ

qu c t ố ế ề

ế v ho t đ ng ngân hàng: Trong đi u ki n m ố ạ ộ ủ

ệ ạ ộ ố ệ

ở ề ệ ạ , ho t đ ng ngân hàng c a m i qu c gia g n ch t v i ho t ặ ớ ỗ nh t đ nh. ấ ị ệ ắ qu c t ố ế ữ ế ả

+ Sát v i thông l ớ c a n n kinh t ề ử đ ng ngân hàng c a qu c gia khác và tuân theo thông l ộ Vì v y, khi xây d ng quy trình giám sát ph i xem xét đ n nh ng thông l ậ qu c t v ho t đ ng tài chính - ngân hàng. ủ ự ạ ộ ố ế ề

Đ i v í các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ố ơ ướ

c ngoài ể ệ ướ

ộ ộ ủ ỉ

ẹ ư ủ ẹ

i các qu c gia khác. c ngoài, ở đi u này càng th hi n rõ nét h n vì các chi nhánh ngân hàng n ơ ề ạ ộ Vi t Nam ch là m t b ph n ( chi nhánh) c a ngân hàng m và ho t đ ng ệ c a nó g n ch t v i ho t đ ng c a ngân hàng m cũng nh các chi nhánh ặ ớ ắ ủ c a ngân hàng m t ẹ ạ ủ ậ ạ ộ ố

ắ ữ ự

ủ ư ệ

ắ c; ch đ thông tin báo cáo h p lý; t o đ c thu n l ậ ợ ượ ạ ợ

ầ Ngoài nh ng nguyên t c trên, khi xây d ng quy trình giám sát cũng c n ừ tuân th nh ng nguyên t c nh : Xây d ng quy trình toàn di n, áp d ng t ng ự ụ b i cho vi c l p trình ệ ậ ướ trên máy đi n toán ngân hàng. ữ ế ộ ệ

ng th c giám sát t xa đ Đáp ng các đi u ki n đ ph ề ứ ệ ể ươ ứ ừ ượ ệ c th c hi n ự

t:ố t

+ Ph i quy đ nh ch đ thông tin báo cáo rõ ràng, đ y đ và Ngân hàng ế ộ ủ ả ị

liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ph i th c hi n nghiêm túc. ướ ự ả ầ ệ

ộ ệ

ạ ộ ự ể ạ ố ỉ

ủ

ố + Cán b thanh tra làm nhi m v giám sát có kĩ năng phân tích cân đ i ụ k toán và các ch tiêu th ng kê đ đánh giá th c tr ng ho t đ ng kinh doanh ế ướ c và tình hình tài chính c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ngoài.

ả ệ ự ỉ

ằ ệ ằ ả ả

ơ ở Ph i th c hi n phân tích b ng đi n toán các ch tiêu giám sát trên c s ệ h th ng máy tính và công ngh tiên ti n nh m đ m b o nhanh, chính xác và ế ệ ố khách quan.

+ Các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n

ả ạ c ngoài ph i h ch c ki m toán đ đ m b o tính chính ướ ể ả ể ả ế ả ượ

toán chính xác, báo cáo k toán ph i đ xác c a s li u. ủ ố ệ

Hoàn thi n quy trình giám sát t xa: ệ ừ

ng th c giám sát t V i ý nghĩa, m c tiêu và đi u ki n c a ph ớ ề ứ ừ ươ ệ ủ

c h t, căn c ế ế ụ

ệ ả ế ố ướ ụ ướ ề

ộ ế ụ

ụ xa đ t hi u qu ắ ạ ộ ừ ệ ạ

ể ỉ ố ớ ệ ỏ ơ

ỏ

ế ụ ả ế ứ ự ả

ả ạ ướ ề ế ả

ể ự c ngoài ngay t

xa. xa trên ụ ả c nói chung và Thanh tra Ngân hàng nói riêng ph i đây. Ngân hàng Nhà n ướ ứ xa. Tr ti p t c hoàn thi n n i dung và quy trình giám sát t ừ ộ c v ho t đ ng ti n t - tín d ng - ngân hàng qu n lý Nhà n vào các y u t ề ệ ạ ộ và n i dung quy trình giám sát đã có, ti p t c nâng cao theo m c tiêu và ả nguyên t c đã phân tích trên đây đ ho t đ ng giám sát t ệ cao h n. Vi c này đòi h i không ch đ i v i Thanh tra Ngân hàng trong vi c ụ ụ ng trình giám sát, mà còn đòi h i các v , c c ti p t c c i ti n, nâng cao ch ươ c khi xây d ng các văn b n pháp quy, các ch c năng c a Ngân hàng Nhà n ướ ủ ng d n ph i t o đi u ki n đ có th th c hi n quy ch và các văn b n h ệ ể ệ ẫ qu n lý các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ừ ướ ả k t qu giám sát t ế ừ ả

ứ

ừ t Nam, đ c th c hi n t Th hai, vi c giám sát t ệ c ngoài Vi ệ ệ ạ ướ ự

ố ớ ượ ng. Các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n xa đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh i Thanh tra ngân hàng c ngoài ngân hàng n Trung ướ ươ

6 4

ề ề

ạ ướ ộ

ả ế ụ ổ ứ ố ớ i Ngân hàng Trung ươ ệ ạ

c ngoài t t là nghi p v k toán; v a có trình đ s d ng các ph n m m vi tính đ ệ ụ ầ ừ ề

ng v a gi ừ ỏ ộ ử ụ ể ố

ệ ủ ướ

ề

c truy n file v Ngân hàng Nhà n ề máy tính ra. xa đ hàng tháng truy n file báo cáo cân đ i k toán và các báo cáo khác v Thanh ố ế c và Trung tâm tin h c. tra Ngân hàng qua các Chi nhánh ngân hàng Nhà n ọ ệ ch c đào t o đ i ngũ cán b thanh tra làm công vi c Do đó ph i ti p t c t ộ giám sát, phân tích đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng i nghi p v ngân hàng, đ c n ặ ướ ể bi ụ ế ệ t và có th phát hi n k p th i nh ng vi th c hi n giám sát trên máy vi tính t ự ữ ờ ị ệ c ngoài qua ph m c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ạ báo cáo, cân đ i k toán c a h đ c và ủ ọ ượ ố ế ướ c ch y t k t qu giám sát t ạ ừ ừ ế ượ ả

ứ

Th ba, ph i x lý nghiêm kh c các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ả ử ả c ngoài đ h ph i g i báo cáo đúng th i gian quy đ nh, đ m ị

t. ngân hàng n ướ b o k t qu giám sát đ ả ế ả ể ọ ượ ị ờ c k p th i, phát huy tác d ng t ố ụ ắ ả ử ờ

3.2.4.2. Hoàn thi n ph ng th c thanh toán t ệ ươ ứ ạ i ch ỗ

ạ ỗ ủ ụ

ươ ạ ớ

ỗ ủ ử ữ

ụ Ch ủ ngành khác ch y u ch gi trong t i ch c a Thanh tra Ngân hàng nêu M c 3 i ch c a c quan chuyên ơ i quy t v vi c, phát hi n và s lý nh ng tiêu c c ự ệ , do đó chúng ta ph i: Các m c tiêu thanh tra t ng 1 c a đ tài này khác v i thanh tra t ề ủ ế ề ế ụ ệ ỉ ả ch c đi u hành và qu n lý kinh t ế ổ ứ ả ả

ấ ượ i ch , góp ph n h n ch r i ro trong ạ ầ ạ ỗ

ng thanh tra t ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài. - Nâng cao ch t l ủ ạ ộ ế ủ ướ

ủ

ạ ộ i Vi ệ ạ ứ ụ ơ

ạ ộ ơ ả

ề ố ớ ả ả ặ ệ

c Ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ t Nam ngày càng phát tri n, các nghi p v ngày càng đa d ng ngoài t ạ ể ệ ỏ h n và m c đ r i ro trong ho t đ ng cũng s l n h n. Đi u này đòi h i ẽ ớ ộ ủ ơ c ph i có h n n a công tác qu n lý đ i v i các Ngân Ngân hàng Nhà n ữ ướ t là ph i nâng cao hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ng ho t đ ng thanh tra t ch t l c ngoài, đ c bi i ch c a Thanh tra Ngân hàng. ướ ỗ ủ ấ ượ ạ ộ ạ

ề ể ạ

Trong đi u ki n n n kinh t ệ ấ ự ỏ

ể i

ngày càng phát tri n phong phú, đa d ng, ề ế i, thâm nh p s cám d v t ch t và các bi u hi n tiêu c c không ng ng len l ậ ỗ ậ ự ệ ừ ệ vào cá nhân m i con ng ng v công tác, thì đòi h i c a vi c m i c ỏ ủ ườ ở ọ ươ ấ i ch càng b c bách h n. Vi c nâng cao ch t nâng cao ch t l ệ ỗ ơ ạ ch c và đào t o m t đ i ngũ c h t là vi c t l ạ ế ượ ỗ ng thanh tra t ấ ượ i ch tr ng thanh tra t ạ ị ứ ệ ổ ỗ ướ ộ ộ ứ

ộ ế ủ

ế ệ ượ

ướ ỗ

ấ

i thi u đ có th tránh đ t kinh t , xã h i đ th c thi ộ ể ự ế ự i ch đ i v i các c giao khi ti n hành các cu c thanh tra t ỗ ố ớ ạ c ngoài. Đ ng th i m i thanh ờ ồ c đáp ng ứ ỗ ậ ượ ấ ạ c nh ng c m ữ ể mình đ u tranh v i nh ng cám d v t ch t và đ ữ ả ự ượ ể ậ ầ ể ấ

thanh tra viên có đ trình đ , năng l c và hi u bi ể công vi c đ ộ Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n tra viên ph i t ớ các nhu c u v t ch t, tinh th n t ầ ố b y trong quá trình th c hi n nhi m v thanh tra. ệ ẫ ụ ự ệ

ả ệ ữ ị

ộ ế i ch ; ph ỗ ạ ứ ộ

ươ i pháp b tr đ nâng cao hi u qu ho t đ ng thanh tra t ệ ệ ng pháp và t ổ ạ ộ

t ph i đ ả c nghiên c u làm c s đ các đoàn thanh tra t ơ ở ể ứ ế

i quy t các n i dung trên, vi c xác đ nh nh ng yêu ch c cu c thanh tra; i tr là ạ ỗ ỗ i ch ạ c nghiên c u làm c s đ các Đoàn thanh tra và ả ượ ứ

Cùng v i vi c gi ớ c u v n i dung thanh tra t ề ộ ầ nh ng gi ỗ ợ ể ả ữ vi c c n thi ệ ầ là vi c c n thi ệ ầ Thanh tra viên c a Thanh tra Ngân hàng th c hi n. ả ượ t ph i đ ế ủ ơ ở ể ệ ự

- Hoàn thi n n i dung và quy trình thanh tra t ạ ệ ỗ ố ớ

ướ

ế c tiên đ i v i cán b thanh tra th c hi n thanh tra t ướ ệ ộ

ả

m c đ có th hi u đ ự c ngoài ph i có trình đ ngo i ng ướ c khi giao ti p và đ c bi ế ể ể ng là Ti ng anh) ế ạ ặ ượ ườ

ở ứ ộ ệ ủ

ứ c ngoài. i ch đ i v i các Ngân ộ c ngoài. Đ i v i ho t đ ng thanh hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ạ ộ ố ớ c ngoài, yêu tra tr c ti p các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ự i ch các Ngân c u tr ỗ ạ ố ớ ầ ữ hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ộ ệ (th t là khi tra c u các tài li u c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ

ạ ỗ

ử ầ ự ả ượ ệ ạ ộ

ạ i ch là phát hi n và x lý sai ph m ạ c yêu c u này, ho t c th c hi n theo khoa h c. Do đó, Thanh tra Ngân hàng ph i không ng ng hoàn ừ ự

i ch v i các ngân hàng. ầ ủ t đó h n ch vi ph m c a các ngân hàng. Đ đ t đ ừ ế ạ đ ng thanh tra t ộ m t trình t ộ thi n và nâng cao n i dung, quy trình thanh tra t ệ ệ ể ạ ượ i ch ph i có n i dung sát th c và ph i đ ự ả ỗ ớ Yêu c u c a ho t đ ng thanh tra t ạ ộ ủ ạ ỗ ả ọ ộ ạ

Hi n nay, n i dung và quy trình thanh tra t ộ ệ ỗ

ụ ệ ạ

ủ ữ

ụ ừ ủ ướ ả

ạ ộ ề ạ ỗ

i ch Thanh tra Ngân hàng ạ ế c tác d ng nh t đ nh trong vi c h n ch , đang áp d ng tuy đã phát huy đ ấ ị ượ ngăn ng a r i ro, và nh ng vi ph m c a Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ạ c ngoài. Tuy nhiên hi u qu , hi u l c c a ho t đ ng thanh tra ngân hàng n ệ ự ủ ệ nói chung và thanh tra t i ch nói riêng còn b h n ch nhi u, đòi h i chúng ỏ ế ị ạ ta ph i ti p t c c i ti n và hoàn thi n n i dung và quy trình thanh tra. ệ ả ế ụ ả ế ộ

6 6

ả ề ộ

ế ứ

c ngoài đang và s ướ

ng pháp phát hi n nh ng sai ph m các ngân hàng th ươ ệ ạ

ầ

i ch đ t hi u qu cao nh t, th hi n đ ạ ộ ệ ể ệ ữ ề ệ ệ ả ạ ộ ự ấ ệ ạ

+ V n i dung thanh tra, Thanh tra Ngân hàng ph i xây d ng "S tay ổ ự Thanh tra Ngân hàng " trong đó có cách th c ti n hành thanh tra đ i v i t ng ố ớ ừ ẽ nghi p v Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ệ ụ ườ th c hi n; ph ng ệ ự và ho t đ ng ngân hàng. Trong m c ph i trong ho t đ ng kinh doanh ti n t ạ ộ ả ắ ỗ ể i ch đ s tay cũng c n đ a ra nh ng kinh nghi m khi th c hi n thanh tra t ạ ư ổ ho t đ ng thanh tra t ệ ự c hi u l c ượ c a c quan qu n lý nhà n ủ ơ ữ ỗ ạ c. ướ ả

ữ ệ ế ệ

i ch m t ngân hàng, nó bao g m: thanh tra t + Quy trình thanh tra là vi c xác đ nh nh ng công vi c khi ti n hành ị ồ ỗ ộ ạ

- Thu th p thông tin v ngân hàng mà Thanh tra Ngân hàng s ti n hành ẽ ế ề ậ

thanh tra.

t t ng b ố ừ ướ ộ

c nh : xây ư ng, ra quy t đ nh thanh tra, phân công thành viên đoàn thanh tra, - Xác đ nh các b ị ề ươ

d ng đ c ự thông báo cho ngân hàng b thanh tra v.v... c c a cu c thanh tra và làm t ướ ủ ế ị ị

- Ti n hành thanh tra t i ngân hàng b thanh tra. ế ạ ị

- K t thúc thanh tra, hoàn thi n h s thanh tra và ti n hành x lý sau ồ ơ ử ệ ế

ế thanh tra.

i ch đ t hi u qu cao, khi th c hi n c n chú ý m t s ạ ỗ ạ ộ ố ự ệ ệ ầ ả

Đ thanh tra t ể v n đ : ề ấ

- Đoàn thanh tra ph i đ ộ

ụ

c ki m tra, k t lu n ph i chính xác; ki n ngh ph i rõ ràng, c c t ả ượ ổ ứ ụ ể ướ ế ch c tín d ng n ể ổ ứ ướ ậ ế

ậ ệ ả ế ứ ả ị

ch c ch t ch , đúng quy đ nh có m c đích ụ ị ẽ ặ ng thanh tra đ i v i t ng chi và n i dung thanh tra c th (xây d ng đ c ố ớ ừ ề ươ ự ch c thu th p thông tin đ y đ ; th c c ngoài); t nhánh t ự ủ ầ ổ ứ ụ hi n các b ị ả ệ th ; ph i xác đ nh rõ trách nhi m c a t ị ệ ch c, cá nhân và ki n ngh bi n ủ ổ ể pháp x lý.ử

- Sau khi k t thúc thanh tra, ph i t ế ả ổ ứ ự

ủ

ệ ki n ngh thanh tra c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ế ngoài đ ch c theo dõi vi c th c hi n các ệ ướ c ự c thanh tra m t cách ch t ch , bu c các ngân hàng này ph i th c ị ượ ẽ ặ ả ộ ộ

ị ủ ế ở

ự ể ệ hi n nghiêm túc các ki n ngh c a thanh tra, b i vì đây chính là s th hi n hi u l c c a công tác thanh tra. ệ ệ ự ủ

i pháp b tr nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng thanh ả ạ ộ ổ ợ ệ ằ ả

tra đ i v i Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ướ 3.2.5. Gi ố ớ

ệ ộ

ệ i ch . Đ nâng cao ch t l ể ạ ỗ

c ngoài t i Vi Ngoài vi c hoàn thi n và nâng cao n i quy quy trình giám sát t xa, ừ ng ho t đ ng thanh tra đ i v i các ố ớ ấ ượ ầ t Nam c n ạ ạ ộ ướ ệ

thanh tra t Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n m t s gi i pháp b tr đó là: ổ ợ ộ ố ả

ự ế ụ

ị ổ ứ ướ ẫ ả ệ ch c tín d ng đ c bi ệ ụ - Ti p t c xây d ng và hoàn thi n văn b n h ậ

ủ

ộ

ồ ấ ầ

ả ụ ể ồ ữ ắ ắ

ử

c chú tr ng là quy ch v trích d ế ề ữ ạ ọ

ủ ố

ố ư ợ ệ ể ạ ớ

ế ắ ộ ố ị

ướ ặ ố

t là s m có h ớ ệ ạ ạ ố ủ ủ ề ử ủ ị ị

ụ ộ

ậ ng d n th c hi n Lu t ệ ự ướ Ngân hàng Nhà N c, Lu t Các t t là các quy đ nh ặ đi u ch nh ho t đ ng c a các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng ỉ ạ ộ ề t Nam. Các quy đ nh này ph i c th , đ ng b phù h p i Vi c ngoài t n ợ ạ ị ệ ướ ng lai g n ; đ ng th i có s th ng nh t gi a các văn b n, i và t v i hi n t ả ệ ạ ự ố ờ ươ ớ ế t o đi u ki n đ các Thanh tra ngân hàng có c s pháp lý ch c ch n khi k t ơ ở ể ệ ề ạ c lu n và x lý đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ướ ố ớ ậ ự ngoài có vi ph m. Nh ng quy ch c n đ ế ầ ượ phòng r i ro ban hành kèm theo Quy t đ nh s 48/1999/ QĐ - NHNN5 ngày ế ị 8/2/1999; vi c tính s d n cho vay trung; dài h n đ so sánh v i 25% v n ố huy đ ng ng n h n theo quy t đ nh s 297/1999/ QĐ - NHNN5 ngày ng d n th c 25/8/1999 c a Th ng đ c Ngân hàng, đ c bi ự ẫ ự hi n Ngh đ nh c a chính ph v x lý vi ph m hành chính trong lĩnh v c ệ ti n t - tín d ng - ngân hàng làm c s đ cán b thanh tra, thanh tra viên và ơ ở ể ề ệ ng đoàn thanh tra có căn c x lý khi các ngân hàng có vi ph m. các tr ứ ử ưở ạ

- C n có c ch chính sách đãi ng v i cán b Ngân hàng Nhà n ầ ộ ớ

đ ể ữ ượ

ơ ế ộ ế ộ i nh : ch đ thâm niên, ph c p công tác vv... có ch đ th ụ ấ c nói ướ c các cán b qu n ả ộ ạ ng ph t ế ộ ưở ỏ

ộ chung và cán b Thanh tra Ngân hàng nói riêng đ gi lý gi rõ ràng đ g n trách nhi m v i t ng công vi c c a cán b . ộ ư ể ắ ệ ủ ớ ừ ệ

3.3. M t s ki n ngh ộ ố ế ị

3.3.1. V i Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam ớ ướ ệ

6 8

ề ơ ấ ạ ệ ố Th c hi n đúng ti n đ c a Đ án 112 c c u l ộ ủ

ử ệ ổ

ề ế ớ ệ ố ầ ạ

ả ượ

ơ ượ ả

ể ễ ậ ề ươ

ộ ạ ế ầ ề ớ ượ

ử ệ ạ ị

ậ ỉ ượ ậ ế ế ậ

ề ẩ ự ề

i h th ng Ngân hàng, ự t là đ i m i h th ng thanh tra, giám sát ngân hàng. Khi s a lu t ậ đ c bi ệ ặ ệ t rõ ràng v quy n h n và nhi m NHNN vào năm 2008, c n quy đ nh chi ti ề ế ị ự c th c v c a Thanh tra Ngân hàng đ đ m b o Thanh tra Ngân hàng có đ ể ả ụ ủ c chi u c a quy đ nh quy n l n h n và gi m thi u nh ng tác đ ng ng ị ủ ề ề ớ ữ ề ự ng h i đ n tính đ c l p và quy n l c i lu t v thanh tra mà d làm ph d ộ ậ ướ ơ c a Thanh tra Ngân hàng. Thanh tra Ngân hàng c n đ c trao quy n l n h n ủ trong vi c x lý vi ph m pháp lu t. Lu t NHNN c n quy đ nh rõ Thanh tra ầ c k t lu n, ki n ngh mà tr c ti p x lý Ngân hàng có quy n không ch đ ử ế ự ị vi ph m các chu n m c v an toàn và pháp lu t v ti n t ạ ộ và ho t đ ng ậ ề ề ệ ạ ngân hàng.

ứ

ả

ch c c a NHNN trong t ớ ơ ấ ổ ứ ủ ầ

c t

ng đ n các chi nhánh t nh, thành. Thanh tra ậ ủ ể ả ươ ượ ổ ứ ỉ ở

ủ trung ấ ừ ự ị ế ừ

ng và Thanh tra ế ỉ ạ Trung ở ng. Nhi m v Thanh tra ụ ự ươ ở

V c c u t ch c Thanh tra ngân hàng, Lu t NHNN không nên quy ề ơ ấ ổ đ nh c th v n đ này mà giao cho Chính ph đ đ m b o tính linh ho t ạ ụ ể ấ ề ị ả phù h p v i c c u t ng lai. Tuy nhiên c n đ m ợ ch c thành h th ng khép kín, b o b máy c a Thanh tra Ngân hàng đ ệ ố ộ ả th ng nh t t chi ươ ố Thanh tra Ngân hàng Trung nhánh ch u s lãnh đ o, ch đ o tr c ti p t ạ ố chi nhánh do Th ng ươ đ c quy đ nh. ố ệ ị

ơ ả ự ị

ệ

ấ ấ ầ ỷ

ạ ộ ổ

ậ ề ề ệ ả ị

Thanh tra Ngân hàng ph i là c quan xây d ng, ban hành các quy đ nh v ề ạ ộ an toàn ho t đ ng ngân hàng; đi u ki n v c p gi y phép ho t đ ng t l ề ạ ộ ỷ ệ ề ấ c u quy n c p và rút gi y phép ngân hàng. Thanh tra Ngân hàng c n đ ấ ề ượ ạ ch c có ho t ho t đ ng ngân hàng vi ph m ho t đ ng ngân hàng khi t ạ ộ ạ ứ và nghiêm tr ng các quy đ nh v b o đ m an toàn và pháp lu t v ti n t ề ả ọ ho t đ ng ngân hàng. ạ ộ

ị ỷ ấ ụ ể ữ

ươ ệ ử ệ

ươ ng ng trong vi c thanh tra, ki m tra và x lý sau thanh tra đ i v i các cướ ớ ị ng v i đ a ố ợ ươ ự ệ

C n phân đ nh, phân c p u quy n trách nhi m c th gi a Trung ầ ề và đ a ph ố ớ ể ị TCTD nói chung và các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ngoài nói riêng. Xây d ng m i quan h ph i h p gi a trung ph ữ ố ng trong công tác thanh tra. ng và gi a các đ a ph ươ ươ ữ ị

S a đ i, ban hành các quy đ nh v t ề ổ ử ị ứ ạ ộ ủ

ki m soát n i b c a các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n ể ệ ố ch c và ho t đ ng c a h th ng ướ c ổ ộ ộ ủ

i Vi ả ạ ệ ệ ố ể

ộ ủ

ị ố ộ ố ệ ủ ổ ứ ở

ng và Trung ớ ệ ươ ấ

ươ ố ợ ơ

i chính đáng c a ng ế ệ ố ụ ể ề ợ ủ ả ả

t Nam. Trong m t khía c nh nào đó ph i coi h th ng ki m soát ngoài t ạ ầ n i b c a TCTD là m t ch t ki m soát c a Thanh tra Ngân hàng, do đó c n ể ộ ộ ủ các ph i quy đ nh rõ m i quan h c a t ch c này v i Thanh tra Ngân hàng ả t là trong vi c ch p hành ch đ thông đ a ph ng. Đ c bi ế ộ ặ ệ ị tin báo cáo, c ch ph i h p v nghi p v ki m tra, ki m soát vì m c tiêu ụ ể ệ ề ườ ử i g i chung là an toàn h th ng, đ m b o quy n l ti n.ề

C n có s ph i h p ch t ch gi a các V , C c ti p t c hoàn ch nh b ố ợ ẽ ữ ế ụ ỉ

ầ ỉ ặ ng trình giám sát t ươ ể

ấ ụ ụ ừ ượ ừ ế ộ ể

ấ ồ ộ ệ ố ố ố

ệ ư ỉ ụ ụ ố ớ ư ầ

ướ

ả t Nam. ộ ự xa đ Thanh tra Ngân hàng, mã ch tiêu th ng kê và ch ố ch đ báo c các thông tin t nh t là Thanh tra chi nhánh, có th khai thác đ cáo th ng kê. (H th ng báo cáo th ng kê 1747 hi n đang r t đ s và t n ố ổ kém, nh ng đ i v i các chi nhánh NHNN h u nh ch ph c v phòng T ng h p và Qu n lý các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n c ngoài ợ i Vi t ạ ệ

3.3.2. V i Chính ph và Thanh tra Nhà n ủ ớ c ướ

ị ị ủ

ộ ưở ướ ấ ị

ng xác đ nh rõ các v n đ ộ ng Chính ph ) theo h ủ ứ

ộ ồ Nghiên c u s a đ i Ngh đ nh 244-HĐBT ngày 30/6/1991 c a H i đ ng ề ủ ầ ch c và ho t đ ng c a Thanh tra B , Ngành. C n ạ ộ ng qu n lý c a Thanh ố ượ ề ộ ủ ạ ả

ứ ử ổ ng (nay là Th t B tr ủ ướ có tính nguyên t c v t ề ổ ắ phân đ nh rành m ch, rõ ràng v n i dung và đ i t ị tra B , Ngành. ộ

ị ơ

ướ ố ớ

ạ ộ ề ệ

c ngoài. Vi c quy đ nh này là c n thi ế ể ướ ệ ầ

ị ệ ủ ậ

ướ ạ

nhi u c quan khác nhau, các c quan thanh tra khác có th ừ

ế ế

ơ ớ ng đ n ho t đ ng kinh doanh c a TCTD. ệ Quy đ nh rõ Thanh tra Ngân hàng là c quan duy nh t th c hi n vi c ệ ự ấ thanh tra, giám sát chuyên ngành ngân hàng và thanh tra Nhà n c đ i v i các ho t đ ng ti n t - ngân hàng c a TCTD nói chung, các Ngân hàng liên doanh, ủ Chi nhánh ngân hàng n t đ phát huy tính t p trung quy n l c và tính chuyên nghi p c a Thanh tra Ngân hàng và ề ự ả c ngoài ph i tránh tình tr ng Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân hàng n ể ch u thanh tra t ề ị ơ ể ả c v i ý ki n c a Thanh tra Ngân hàng mà có th nh đ a ra ý ki n ng ượ ư h ạ ộ ế ưở ủ ủ

ướ c

3.3.3. V i các Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n ngoài t t Nam ớ i Vi ạ ệ

7 0

Nâng cao ý th c ch p hành pháp lu t, đ cao tính t ch , t ch u trách ứ ề ấ ậ ự ủ ự ị

nhi m v ho t đ ng c a mình. ạ ộ ủ ệ ề

ướ t là qu n tr r i ro (thi ị ặ ả ề Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng n ệ

ả

ị ủ ệ ấ ượ

ả ặ

ng t ổ ứ ế ể ể ẩ

ự ệ ế ị

ố ế ể ộ ộ ủ ủ ố

ố ế ị ố

c ngoài ph i có bi n ệ ả pháp nâng cao năng l c qu n tr , đi u hành, đ c bi ế t ả ự ị ủ ng trình qu n tr r i ro, nâng cao ch t l l p và v n hành ch ạ ộ ng ho t đ ng ấ ượ ươ ậ ậ ki m tra, ki m soát n i b ; hoàn thi n, nâng cao ch t l ng h th ng thông ộ ộ ể ể ệ ố tin qu n lý…). Đ c bi t là Ngân hàng liên doanh và Chi nhánh ngân hàng ệ n c ngoài ph i kh n tr ch c th c hi n Quy ch ki m tra, ki m soát ươ ả ướ n i b c a TCTD ban hành kèm theo Quy t đ nh s 36/2006/QĐ-NHNN ngày ộ ộ ủ 01/8/2006 c a Th ng đ c NHNN và Quy ch ki m toán n i b c a TCTD ban hành kèm theo Quy t đ nh s 37/2006/QĐ-NHNN ngày 01/8/2006 c a ủ Th ng đ c NHNN. ố ố

M C L C

Ụ Ụ

7 2

DANH M C CÁC T VI T T T

Ừ Ế Ắ

Ụ

TCTD: T ch c tín d ng ổ ứ ụ

NHNN: Ngân hàng Nhà n c ướ

VF1: Công ty qu n lý qu ả ỹ

VND: Vi t Nam đ ng ệ ồ

USD: Đô la Mỹ

L/C: Th tín d ng ụ ư

BÁO CÁO "HOẠT ĐỘNG THANH TRA CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI NGÂN HÀNG LIÊN DOANH, CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NƯỚC NGOÀI"

Tham khảo luận văn - đề án 'báo cáo "hoạt động thanh tra của ngân hàng nhà nước đối với ngân hàng liên doanh, chi nhánh ngân hàng nước ngoài"', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Ạ Ộ

Ủ

Ế ƯỚ Ố Ớ

NGÂN HÀNG N

C NGOÀI

ƯỚ

1.2. S c n thi t c a ho t đ ng thanh tra c a Thanh tra Ngân

ạ ộ

ế ủ

ự ầ

ủ

hàng Nhà n

c đ i v i các Ngân hàng liên doanh, Chi nhánh ngân

ướ ố ớ

hàng n

c ngoài

ướ

Ch

ng 2

ươ

HO T Đ NG THANH TRA C A THANH TRA NGÂN Ủ

Ạ Ộ

HÀNG NHÀ N

C Đ I V I NGÂN HÀNG LIÊN DOANH, CHI

ƯỚ Ố Ớ

NHÁNH NGÂN HÀNG N

ƯỚ

C NGOÀI T I VI T NAM Ạ

Ệ

ề V n đi u

ố

STT

Tên ngân hàng

S Gi y Phép

Ngày

tháng

ố ấ

Đ a ch ỉ

ị

lệ

c p gi y phép ấ ấ

INDOVINA BANK

SHINHANVINA

BANK

Vi

t Thái (Vinasiam)-

ệ

Chi nhánh Đà N ngẵ

Vi

t-Nga

ệ

VID PUBLIC BANK

VINASIAM

ề V n đi u

ố

STT

Tên ngân hàng

S Gi y Phép

Ngày

tháng

ố ấ

Đ a ch ỉ

ị

lệ

c p gi y phép ấ ấ

T

199

199

199

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003