Tạp chí Khoa học và Phát triển 2009: Tập 7, số 4: 416 - 423 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
416
NGHI£N CøU Sù æN §ÞNH MïI TH¥M, N¡NG SUÊT Vμ CHÊT L¦îNG
GIèNG LóA H¦¥NG CèM QUA C¸C THÕ HÖ CHäN LäC SI£U NGUY£N CHñNG
Study on Stability of Aroma, Yield and Quality through Generations of
Pre-Basic Seed Production of Huongcom Rice Variety
Nguyễn Văn Mười, Nguyễn Thị Trâm, Trần Văn Quang, Phạm Thị Ngọc Yến,
Nguyễn Trọng Tú, Vũ Văn Quang, Trần Minh Ngọc
Viện Sinh học Nông nghiệp, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội
TÓM TẮT
Hương cốm là giống được chọn thuần theo phương pháp chọn lọc cá thể (pedigree) từ quần thể
phân ly F2 và các thế hệ tiếp theo của tổ hợp lai giữa 5 giống bố mẹ có nguồn gốc xa nhau. Mùi thơm
của giống Hương cốm giảm rất nhanh qua các thế hệ chọn lọc. Nghiên cứu này được tiến hành để
đánh giá năng suất, chất lượng, đặc biệt là tính thơm qua các thế h
ệ chọn siêu nguyên chủng của
giống lúa Hương cốm nhằm duy trì sự ổn định mùi thơm, năng suất, chất lượng gạo phục vụ cho việc
mở rộng sản xuất. Đánh giá độ thơm trên lá và nội nhũ thực hiện từ G0 (F12) đến G2 cho thấy, tính
trạng mùi thơm không ổn định qua các thế hệ nhân. Do vậy trong quá trình chọn lọc, ở ngay thế hệ
G1 cần phải chọn các cá thể có mùi thơm trên lá và nội nhũ đạt điểm 2 (thơm) thì tính thơm của giống
ổn định hơn ở các lần nhân tiếp theo.
Từ khóa: Mùi thơm, Hương cốm, siêu nguyên chủng.
SUMMARY
This study was conducted to evaluate yield, quality and, especially, aroma of the rice variety
Huongcom during maintenance breeding to produce pre-basic seed. The aroma was assessed using
leaves and endosperm from G0 to G2 generation. It was found that the aromatic character is not stable
through selective generations during maintenance phase. Rigorous selection for this trait in the G1
generation was proposed to maintain aroma in the consecutive generations.
Key words: Aroma, Huongcom, pre-basic seed production.
1. §ÆT VÊN §Ò
C¸c gièng lóa th¬m chÊt l−îng cao
th−êng cã tÝnh thÝch øng hÑp, sau mét sè vô
s¶n xuÊt tÝnh th¬m vμ mét sè tÝnh tr¹ng
chÊt l−îng g¹o bÞ gi¶m sót. §Æc biÖt ®èi víi
c¸c gièng lóa th¬m c¶i tiÕn chÊt l−îng cao th×
tÝnh bÒn v÷ng vÒ chÊt l−îng th−êng gi¶m sót
nhanh sau mét sè vô s¶n xuÊt (NguyÔn H÷u
NghÜa, Lª VÜnh Th¶o, 2007). H−¬ng cèm lμ
gièng lóa míi ®−îc lai tÝch luü tõ 5 gièng bè
mÑ cã nguån gèc xa nhau, tÝnh th¬m kh¸c
nhau, n¨ng suÊt, chÊt l−îng còng kh¸c nhau
(NguyÔn ThÞ Tr©m vμ cs., 2007). H−¬ng cèm
míi ®−îc më réng s¶n xuÊt tõ vô xu©n 2006.
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt, tÝnh æn
®Þnh vÒ n¨ng suÊt, chÊt l−îng ®Æc biÖt lμ
mïi th¬m ®−îc ®¸nh gi¸, trªn c¬ së ®ã ®Ò
xuÊt biÖn ph¸p phï hîp ®Ó chän dßng siªu
nguyªn chñng ®¹t tiªu chuÈn.
2. VËT LIÖU Vμ PH¦¥NG PH¸P
NGHI£N CøU
2.1. VËt liÖu
H¹t gièng H−¬ng cèm thuÇn duy tr× t¹i
ViÖn Sinh häc N«ng nghiÖp, thÕ hÖ F12, mét
phÇn gieo ®Ó chän dßng siªu nguyªn chñng,
mét phÇn b¶o qu¶n trong kho l¹nh ®Ó lμm
®èi chøng hμng vô.
2.2. Ph−¬ng ph¸p
Kh¶o s¸t tÝnh æn ®Þnh mïi th¬m cña c¸c
dßng siªu nguyªn chñng chän qua c¸c thÕ hÖ
Nghiên cứu sự ổn định mùi thơm, năng suất và chất lượng giống lúa Hương cốm...
417
G0 (vô 1 - F12) tõ h¹t gièng do t¸c gi¶ cung
cÊp, ®¸nh gi¸ dßng G1 (vô 2 - F13), so s¸nh
dßng G2 (vô 3 - F14) nh©n thμnh nguyªn
chñng (vô 4 - F15), theo quy tr×nh chän siªu
nguyªn chñng 3 vô cña Bé N«ng nghiÖp vμ
PTNT (10TCN - 359 - 2006). ThÝ nghiÖm
®−îc bè trÝ ba vô, tõ vô mïa 2006 ®Õn vô
mïa 2007. Vô mïa 2006, gieo cÊy 213 c¸ thÓ
(dßng) H−¬ng cèm ®−îc chän tõ thÕ hÖ G0,
®¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸, néi nhò mçi dßng
100 c©y, sau ®ã hçn c©n b»ng h¹t cña 100 c¸
thÓ vμ gieo tiÕp vô xu©n 2007. Vô xu©n
2007, tiÕn hμnh ®¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸
vμ néi nhò cña 100 c¸ thÓ trong mçi dßng.
Thu h¹t cña 100 c¸ thÓ vμ hçn c©n b»ng h¹t,
tiÕp tôc gieo cÊy vô mïa 2008. Vô mïa 2008,
còng tiÕn hμnh ®¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸ vμ
néi nhò. Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ mïi th¬m cô
thÓ nh− sau: §¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸: Mçi
dßng ®¸nh gi¸ trªn l¸ cña 100 c©y t¹i thêi
®iÓm lóa ®Î nh¸nh ré (5 - 6 nh¸nh/c©y), trç
xong, lÊy mçi c¸ thÓ 5 gam l¸ t−¬i, th¸i nhá,
bá vμo èng nghiÖm, rãt vμo èng 10 ml dung
dÞch KOH 1,0%, ®Ëy nót kÝn, ®Ó 10 phót råi
më n¾p, ®¸nh gi¸ mïi th¬m c¶m quan vμ cho
®iÓm. Khi lóa chÝn thu riªng c¸c c¸ thÓ ®·
®¸nh gi¸ mïi th¬m trªn l¸, tuèt h¹t, ph¬i
kh«, bãc mçi c¸ thÓ 30 h¹t, nghiÒn nhá, sau
®ã cho vμo èng nghiÖm chøa dung dÞch KOH
1,7%, sÊy ë nhiÖt ®é 500C trong vßng 10
phót. Sau ®ã ®¸nh gi¸ mïi th¬m b»ng
ph−¬ng ph¸p ngöi vμ cho ®iÓm theo thang
nh− sau: §iÓm 0: kh«ng th¬m; ®iÓm 1: th¬m
nhÑ; ®iÓm 2: rÊt th¬m (IRRI, 1996). Sau khi
kiÓm ®Þnh ®ång r−éng ë vô xu©n 2007, c¸c
dßng ®¹t c¸c tiªu chuÈn chÊt l−îng theo
10TCN 395 - 2006 cña Bé N«ng nghiÖp vμ
PTNT (cã phiÕu kiÓm ®Þnh), tiÕn hμnh ph©n
tÝch thèng kª b»ng ph−¬ng ph¸p SPSS
(Nina vμ Verlag, 2004) trªn 6 tÝnh tr¹ng sè
l−îng: thêi gian sinh tr−ëng (vô mïa 2006),
tû lÖ th¬m, tû lÖ g¹o x¸t, tû lÖ g¹o nguyªn, tû
lÖ tr¾ng trong vμ chiÒu dμi h¹t (vô mïa
2007) nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh ®ång nhÊt cña c¸c
dßng H−¬ng cèm phôc vô cho hçn dßng SNC
(siªu nguyªn chñng). Kh¶o s¸t c¸c dßng, bè
trÝ theo ph−¬ng ph¸p tËp ®oμn kh«ng nh¾c
l¹i, ®èi chøng lμ h¹t gièng H−¬ng cèm thuÇn
(thÕ hÖ F12) b¶o qu¶n trong kho l¹nh. C¸c
hçn hîp thu ®−îc tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch ®−îc
gieo cÊy cïng ®iÒu kiÖn vô mïa 2007 trong
khu thÝ nghiÖm cña ViÖn Sinh häc N«ng
nghiÖp trªn « ruéng ®−îc bãn ph©n ®ång
®Òu: 90 kgN + 45 kg P2O5 + 72 kg K2O (tû lÖ
N:P:K = 1: 0,5: 0,8). §¸nh gi¸ mïi th¬m trªn
m¹ lÊy mÉu hçn hîp. Trªn ruéng cÊy, khi lóa
®Î nh¸nh ré tiÕn hμnh chän 300 c¸ thÓ ®¹t
tiªu chuÈn ®óng nguyªn b¶n vÒ ®Æc ®iÓm
kiÓu h×nh, sau ®ã lÊy mÉu l¸ ®Ó ®¸nh gi¸
mïi th¬m ë 2 thêi kú, khi lóa chÝn thu c¸c c¸
thÓ riªng vμ ®¸nh gi¸ mïi th¬m ë néi nhò.
3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU Vμ TH¶O
LUËN
3.1. §¸nh gi¸ mïi th¬m trong quÇn thÓ
c¸c dßng chän läc
H¹t gièng H−¬ng cèm thuÇn duy tr× t¹i
ViÖn Sinh häc N«ng nghiÖp ®−îc gieo, cÊy
th−a (thÕ hÖ G0), chän c¸ thÓ ë vô mïa 2006,
thu ®−îc 213 c¸ thÓ ®¹t tiªu chuÈn. Vô xu©n
2007 cÊy 213 dßng G1. §¸nh gi¸ mïi th¬m
trªn l¸ vμ trong néi nhò, c¸c dßng cã mïi
th¬m ®¹t ®iÓm 2 ë tõng thêi ®iÓm ®¸nh gi¸
nÕu kh«ng ®¹t c¸c tiªu chuÈn chän läc kh¸c
®Òu lo¹i bá. KÕt qu¶ chän ®−îc 20 dßng rÊt
th¬m ®¹t c¸c tiªu chuÈn, chuyÓn sang gieo
cÊy ë vô sau (B¶ng 1).
KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ 20 dßng qua 3 vô (mïa
2006, xu©n 2007 vμ mïa 2007) vÒ mïi th¬m
(B¶ng 2) cho thÊy:
- Vô mïa 2006 cã 16/20 dßng ë 3 thêi
®iÓm ®¸nh gi¸ cã 100% sè c¸ thÓ rÊt th¬m
(®iÓm 2). Bèn dßng: sè 82, 92, 159 vμ 175 ®¹t
tiªu chuÈn kiÓu h×nh, nh−ng xuÊt hiÖn mét sè
c¸ thÓ th¬m nhÑ h¬n (®iÓm 1), sè c¸ thÓ ®¹t
®iÓm 2 cßn tõ 93 - 96%.
- Vô xu©n 2007 chØ cßn 8 dßng (50% sè
dßng) cã 100% sè c¸ thÓ rÊt th¬m (®iÓm 2) ë
c¶ 3 lÇn ®¸nh gi¸, ®ã lμ c¸c sè: 12, 32, 37, 41,
60, 82, 140, 145. T¸m dßng cßn l¹i (19, 33,
114, 144, 163, 173, 176, 187) mÆc dï cã mïi
th¬m ë vô mïa 2006 ®¹t 100% sè c©y, nh−ng
khi trång sang vô xu©n 2007 gi¶m cßn 91 -
99% sè c¸ thÓ ®¹t ®iÓm 2 ë c¶ 3 lÇn ®¸nh gi¸.
Nguyễn Văn Mười, Nguyễn Thị Trâm, Trần Văn Quang, Phạm Thị Ngọc Yến...
418
Bèn dßng ë vô mïa 2006 cã tû lÖ c¸ thÓ th¬m
®iÓm 2 tõ 93 - 96% th× sang vô xu©n 2007 tiÕp
tôc gi¶m cßn 74 - 83% sè c¸ thÓ th¬m ®iÓm 2.
- Vô mïa 2007, ®¸nh gi¸ lÆp l¹i nh− trªn
chØ cßn 5 dßng ®¹t 100% sè c¸ thÓ th¬m ®iÓm
2 lμ sè 12, 32, 41, 82 vμ 145. C¸c dßng cßn l¹i
cã tû lÖ c©y th¬m ®iÓm 2 dao ®éng tõ 89 -
97%. Nh− vËy, tÝnh th¬m ë gièng H−¬ng cèm
gi¶m dÇn qua c¸c lÇn gieo l¹i. NghÜa lμ tõ mét
c¸ thÓ rÊt th¬m khëi ®Çu, sau mét lÇn gieo
xuÊt hiÖn sù ph©n ly møc ®é th¬m kh¸c nhau,
cã thÓ do b¶n chÊt di truyÒn cña c¸c dßng
ch−a thËt æn ®Þnh, còng cã thÓ do ¶nh h−ëng
cña ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh (chuyÓn tõ vô mïa
sang vô xu©n vμ ng−îc l¹i). Trong cïng ®iÒu
kiÖn gieo cÊy, gièng ®èi chøng lμ h¹t F12 ®Ó
trong kho l¹nh kh«ng thay ®æi mïi th¬m ë c¸c
lÇn theo dâi.
B¶ng 1. Ph©n lo¹i 213 dßng dùa vμo mïi th¬m ë vô mïa 2006 (G0)
Mùi thơm trên lá
Chỉ tiêu chọn lọc Mạ Đẻ rộ Trỗ Thơm trong nội nhũ
Thơm (điểm 2) 53 49 42 25
Thơm nhẹ (điểm 1) 147 149 156 160
Không thơm (điểm 0) 13 15 15 28
Tổng cộng 213 213 213 213
20 dòng đạt tiêu chuẩn (điểm) 2 2 2 2
B¶ng 2. Mïi th¬m trªn l¸, néi nhò vμ sù ph©n ly mïi th¬m cña c¸c dßng
H−¬ng cèm chän vô mïa 2006 chuyÓn vô qua mïa 2007
Đẻ rộ Sau trỗ Nội nhũ Tỷ lệ cây thơm đạt điểm 2
(%)
Ký
hiệu
dòng M
06
X
07
M
07
M
06
X
07
M
07
M
06
X
07
M
07
M
06
X
07
M
07
12 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100
19 2 1 2 2 1 2 2 2 1 100 99 92
32 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100
33 2 1 2 2 1 2 2 2 1 100 98 95
37 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 97
41 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100
60 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 97
82 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100
114 2 1 2 2 1 2 2 2 1 100 95 93
140 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 97
144 2 2 2 1 1 2 2 2 1 100 89 89
145 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100
163 2 1 2 1 2 2 2 1 1 100 93 90
173 2 1 2 2 1 1 2 1 1 100 95 93
176 2 2 2 2 1 1 2 2 2 100 99 95
187 2 1 2 2 2 2 2 2 2 100 99 94
81 1 1 1 1 1 1 2 1 1 96 83 74
92 1 1 1 1 1 1 2 2 1 95 78 71
159 2 2 1 1 1 1 1 1 1 93 74 75
175 1 1 1 1 1 1 1 1 1 95 80 69
Đ/c 2 2 2 2 2 2 2 2 2 100 100 100
3.2. §Æc ®iÓm n«ng sinh häc cña c¸c
dßng lóa H−¬ng cèm qua 3 vô tuyÓn
chän
Theo dâi ®Æc ®iÓm n«ng sinh häc cña c¸c
dßng qua 3 vô, thu ®−îc sè liÖu trong b¶ng 3,
cã thÓ dÔ dμng nhËn thÊy r»ng: thêi gian
sinh tr−ëng (TGST) ë 2 vô mïa thay ®æi Ýt,
TGST trung b×nh cña c¸c dßng ë vô mïa
2007 kÐo dμi h¬n mïa 2006 lμ 1,3 ngμy,
trong khi ®ã TGST ë vô xu©n dμi h¬n vô
mïa 49 - 50 ngμy v× nhiÖt ®é trung b×nh
ngμy vô xu©n lu«n thÊp h¬n nªn c¸c gièng
lóa c¶m «n ®Òu kÐo dμi sinh tr−ëng kh¸
nhiÒu (B¶ng 3).
Nghiên cứu sự ổn định mùi thơm, năng suất và chất lượng giống lúa Hương cốm...
419
B¶ng 3. §Æc ®iÓm n«ng sinh häc cña 16 dßng H−¬ng cèm th¬m ®−îc chän
ë vô mïa 2006 chuyÓn vô qua mïa 2007
TGST (ngày) Chiều cao cây (cm) Dài bông (cm) Dài lá đòng (cm)
Ký
hiệu
dòng M06 X07 M07 M06 X07 M07 M06 X07 M07 M06 X07 M07
Đ/C 126 178 128 100,8 108,5 99,5 23,5 24,3 22,5 28,5 32,4 29,4
12 127 176 128 98,7 111,4 98,5 20,1 21,3 22,1 29,2 33,2 28,5
19 126 177 127 100,5 109,9 99,0 23,8 24,5 23,5 29,6 37,0 30,5
32 125 174 127 96,4 108,9 98,2 22,7 23,5 22,5 29,8 32,8 31,4
33 126 178 126 101,8 110,9 99,5 21,3 22,2 22,7 28,4 35,6 30,1
37 127 176 127 99,8 110,0 97,6 20,9 21,4 21,5 30,2 31,8 29,8
41 124 176 126 99,3 110,4 97,3 22,3 24,3 23,4 29,7 34,0 29,5
60 127 175 127 98,6 110,9 97,0 20,5 21,9 22,8 27,4 31,9 29,0
82 127 174 127 99,5 110,4 98,0 22,8 23,4 23,5 31,6 32,6 31,5
114 126 178 126 97,8 107,8 97,8 22,4 23,7 23,8 28,8 36,5 32,5
140 124 174 126 99,7 110,,6 98,0 22,9 24,8 24,0 31,6 33,9 30,5
144 127 178 128 103,5 110,9 99,5 23,6 24,5 24,8 31,5 36,4 31,2
145 124 176 127 96,8 109,8 96,8 22,7 23,2 24,3 30,1 32,6 29,8
163 124 175 127 101,3 109,8 99,5 22,0 23,9 24,5 31,7 36,0 31,0
173 126 174 128 101,6 110,0 99,5 21,8 22,8 24,0 30,5 37,9 32,0
176 124 178 126 97,9 108,9 97,5 21,9 22,6 23,8 26,9 36,9 29,5
187 124 178 126 101,6 110,0 99,3 23,6 24,7 24,8 29,4 34,5 28,9
TB 125,5 176,0 126,8 99,8 110,0 98,3 22,2 23,3 23,5 29,7 34,4 30,3
CV% 2,3 2,2 1,5 3,8 3,2 2,5 16,6 14,5 14,0 16,6 17,7 11,5
ChiÒu cao c©y trung b×nh c¸c dßng ë 2
vô mïa chªnh lÖch nhau 1,5 cm, tuy nhiªn
chiÒu cao c©y ë vô xu©n 2007 cao h¬n ë vô
mïa 2006 lμ 10,2 cm vμ ë vô mïa 2007 lμ
11,7 cm. §iÒu nμy kh«ng phï hîp víi quy
luËt chung, cã thÓ gi¶i thÝch nh− sau: Thêi
tiÕt vô xu©n 2007 Êm h¬n trung b×nh nhiÒu
n¨m, sau khi cÊy, lóa gÆp Êm liªn tôc nªn
håi xanh sím, sinh tr−ëng m¹nh, giai ®o¹n
v−¬n lãng, nhiÖt ®é t¨ng ®Òu, m−a nhiÒu lμm
cho lóa v−¬n lãng rÊt thuËn lîi, chiÒu cao
c©y t¨ng kh¸ nhanh nªn cao h¬n ë vô mïa.
§¸nh gi¸ ®é biÕn ®éng c¸c tÝnh tr¹ng
theo dâi cho thÊy: BiÕn ®éng TGST gi÷a c¸c
dßng rÊt thÊp vμ cã xu h−íng gi¶m dÇn qua
c¸c vô: mïa 2006 lμ 2,39%, xu©n 2007 lμ
2,27% vμ mïa 2007 lμ 1,57%; BiÕn ®éng
chiÒu cao c©y trung b×nh gi÷a c¸c dßng thÊp
t−¬ng øng lμ: 3,80%, 3,27% vμ 2,54%. Hai
tÝnh tr¹ng trªn biÕn ®éng thÊp chøng tá ®é
thuÇn æn ®Þnh. C¸c tÝnh tr¹ng chiÒu dμi
b«ng, chiÒu dμi l¸ ®ßng cã hÖ sè biÕn ®éng
lín h¬n vμ còng cã xu h−íng gi¶m dÇn qua 3
vô liªn tiÕp.
3.3. N¨ng suÊt vμ c¸c yÕu tè cÊu thμnh
n¨ng suÊt cña c¸c dßng H−¬ng cèm
qua 3 vô tuyÓn chän
C¸c yÕu tè cÊu thμnh n¨ng suÊt vμ n¨ng
suÊt cña 16 dßng chän läc kh¸ æn ®Þnh, ®¹t
gi¸ trÞ trung b×nh cña nguyªn b¶n (t−¬ng
®−¬ng ®èi chøng). Trong ®iÒu kiÖn cÊy 1
d¶nh/khãm, kho¶ng c¸ch cÊy 20 cm x 15 cm,
c¸c dßng cã sè b«ng h÷u hiÖu/khãm trung
b×nh vô mïa 4,7 b«ng, vô xu©n 4,9 b«ng, hÖ
sè biÕn ®éng gi÷a c¸c dßng ë vô mïa lμ:
19,14% vμ 12,76%, ë vô xu©n lμ 12,24%. Sè
Nguyễn Văn Mười, Nguyễn Thị Trâm, Trần Văn Quang, Phạm Thị Ngọc Yến...
420
h¹t ch¾c trung b×nh/b«ng chªnh lÖch nhau
kh«ng nhiÒu gi÷a c¸c dßng trong cïng vô,
®iÓn h×nh lμ vô mïa 2007, hÖ sè biÕn ®éng sè
h¹t ch¾c trªn b«ng rÊt thÊp (3,37%). Khèi
l−îng 1000 h¹t lμ tÝnh tr¹ng æn ®Þnh nhÊt,
hÖ sè biÕn ®éng thÊp 1,06 - 1,41% vô mïa vμ
1,42% vô xu©n. N¨ng suÊt thùc thu trung
b×nh c¸c dßng vô mïa lμ 5,9 vμ 5,8 kg/10 m2,
vô xu©n lμ 6,4 kg/10 m2 (B¶ng 4).
3.4. ChÊt l−îng th−¬ng tr−êng cña c¸c
dßng H−¬ng cèm qua 2 vô tuyÓn chän
ChÊt l−îng xay x¸t cña c¸c dßng ®−îc
®¸nh gi¸ b»ng m¸y xay x¸t nhá (B¶ng 5) cho
nhËn xÐt: C¸c dßng chän läc ®Òu cã tû lÖ g¹o
x¸t, tû lÖ g¹o nguyªn cao nh− nguyªn b¶n.
TÊt c¶ c¸c tÝnh tr¹ng ®Òu thay ®æi khi chuyÓn
tõ vô xu©n sang vô mïa nh−ng kh«ng lín.
Tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch b»ng ph−¬ng ph¸p
SPSS trªn 6 chØ tiªu thu ®−îc 3 hçn hîp
dßng nh− sau: Hçn hîp 1 (HC1, nhãm 1): 8
dßng cã 100% c¸ thÓ rÊt th¬m æn ®Þnh vÒ
n¨ng suÊt, chÊt l−îng, ký hiÖu dßng ë vô
mïa 2006 lμ: 12, 32,37, 41, 60, 82, 140, 145.
Hçn hîp 2 (HC2, nhãm 2): 5 dßng cã tõ 95 -
99% sè c¸ thÓ rÊt th¬m, æn ®Þnh vÒ n¨ng
suÊt vμ chÊt l−îng, ký hiÖu dßng ë vô mïa
2006 lμ: 19, 33, 114, 176; 187. Hçn hîp 3
(HC3, nhãm 3): 3 dßng gi¶m mïi th¬m râ
h¬n, ký hiÖu dßng ë vô mïa 2006 lμ: 144,
163, 173. Hçn hîp 4 (nhãm 4) gåm 4 dßng:
81, 92, 159, 175. Tuy nhiªn, biÓu hiÖn c¸c
viÒn trßn cña nhãm 4 ph©n t¸n qu¸ réng,
chøng tá trªn 6 tÝnh tr¹ng nghiªn cøu kh«ng
cã sù ®ång nhÊt, v× vËy nhãm 4 bÞ lo¹i khái
c¸c hçn hîp dßng.
B¶ng 4. C¸c yÕu tè cÊu thμnh n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt cña 16 dßng H−¬ng cèm
chuyÓn vô tõ mïa 2006 qua mïa 2007
Số bông/khóm
(bông)
Số hạt chắc/bông
(hạt)
Khối lượng 1000 hạt
(gam)
Năng suất thực thu
(kg/10m2)
Ký
hiệu
dòng M06 X07 M07 M06 X07 M07 M06 X07 M07 M06 X07 M07
Đ/C 4,0 5,0 4,9 130,5 135,2 125,6 28,0 28,3 28,0 5,6 6,3 5,8
12 5,0 5,2 5,2 125,2 130,7 128,6 28,2 28,3 28,2 6,3 6,7 6,1
19 4,0 4,8 5,0 131,0 132,4 130,2 28,2 28,4 28,4 5,7 6,3 5,8
32 4,0 4,6 4,8 128,5 130,7 130,0 28,1 28,3 28,2 5,6 6,1 5,9
33 5,0 4,7 4,7 117,2 122,4 129,2 28,2 28,4 28,1 5,5 5,9 5,5
37 4,0 4,9 4,5 123,0 132,8 128,7 28,4 28,4 28,3 5,8 6,5 5,6
41 5,0 5,2 5,0 124,8 127,3 129,1 28,4 28,5 28,1 6,2 6,6 5,9
60 5,0 4,9 4,9 122,2 129,0 128,9 28,2 28,3 28,4 5,8 6,4 5,8
82 5,0 5,0 4,6 126,6 135,7 130,5 28,3 28,5 28,5 6,1 6,7 5,9
114 5,0 5,2 4,8 126,0 130,5 131,8 28,2 28,4 28,3 6,2 6,6 6,2
140 4,0 4,7 4,7 124,5 134,1 132,1 28,3 28,2 28,1 5,8 6,4 5,8
144 5,0 4,8 4,6 132,1 138,2 129,5 28,3 28,4 28,4 6,1 6,5 5,6
145 5,0 5,1 4,6 123,7 127,9 131,5 28,3 28,5 28,3 5,8 6,6 5,7
163 4,0 4,7 4,7 123,1 130,4 132,0 28,4 28,5 28,2 5,4 6,2 5,9
173 5,0 5,3 4,6 118,2 126,9 130,6 28,3 28,4 28,4 5,7 6,6 5,7
176 5,0 5,1 4,8 128,7 126,4 132,9 28,4 28,3 28,1 6,2 6,4 6,0
187 4,0 4,8 4,6 131,2 136,7 133,0 28,4 28,5 28,2 6,1 6,5 6,2
TB 4,6 4,9 4,7 125,5 130,7 130,5 28,2 28,1 28,2 5,9 6,4 5,8
CV% 11,0 12,2 12,7 11,6 10,9 3,3 1,0 1,4 1,4 15,2 12,5 12,0
