0
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
BÁO CÁO TIẾN ĐỘ PHÒNG, CHỐNG AIDS
VIỆT NAM NĂM 2012
THỰC HIỆN TUYÊN BỐ CHÍNH TRỊ 2011 VỀ HIV/AIDS
Bản cam kết chính trị về HIV/AIDS được thông qua
Đại hội đồng Liên hợp Quốc vào tháng 6 năm 2011,
Giai đoạn báo cáo: Tháng 1/201012/2011
Hà Nội, tháng 3 năm 2012
1
LỜI NÓI ĐẦU
Vào tháng 6 năm 2011, tại Hội nghị cấp cao về HIV/AIDS New York, Mỹ, Việt
Nam đã khẳng định lại quyết tâm của mình trong công cuộc phòng, chống HIV/AIDS và cam
kết thực hiện những mục tiêu mới thông qua việc Tuyên bố Chính trị năm 2011 về
HIV/AIDS: Tăng cƣờng nỗ lực để loại trừ HIV/AIDS. Chúng tôi coi trọng cam kết y
đảm bảo rằng bản báo cáo quốc gia về tiến trình thực hiện cam kết mang tính toàn diện
phản ánh chính xác nh hình thực tế của ứng phó với HIV tại Việt Nam, thể hiện sự đồng
thuận quốc gia về các thành tựu thách thức chính trong công cuộc phòng, chống
HIV/AIDS giai đoạn 2010 và 2011.
Việt Nam tiếp tục sự tiến bộ vƣợt bậc nhƣ đã từng thể hiện qua các kỳ báo cáo
trƣớc. Chúng ta đã chứng kiến độ bao phủ trong công tác điều trị đƣợc mrộng hơn thể
hiện cam kết mạnh mẽ trong việc thực hiện tiếp cận phổ cập về điều trị cho tất cả những ai
nhu cầu, đặc biệt với việc thực hiện thí điểm sáng kiến Điều trị 2.0. Các dịch vụ giảm c
hại dành cho nhóm ngƣời tiêm chích ma y đƣợc đẩy mạnh, đáng chú ý liệu pháp duy trì
Methadone (MMT) tiếp tục đƣợc mở rộng để hƣớng tới mục tiêu 80.000 ngƣời tiêm chích
ma y đƣợc sử dụng Methadone vào năm 2015. Công c điều phối đa ngành, môi trƣờng
chính sách liên quan đến HIV dần đƣợc hoàn thiện củng cố, những bƣớc tiến mạnh mẽ
hơn trong các can thiệp cho ngƣời bán dâm và ngƣời quan hệ tình dục đồng giới nam cũng là
những thành tựu quan trọng trong giai đoạn vừa qua.
Việt Nam cũng đã hoàn thành xây dựng Chiến lƣợc Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS
đến m 2020 tầm nhìn năm 2030, đƣợc chuẩn bị với sự tham vấn rộng rãi các bên liên
quan. Các mục tiêu của Chiến lƣợc quốc gia mới khẳng định lại các mục tiêu nêu ra trong
Tuyên bố chính trị 2011 thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc hƣớng tới mục tiêu
không còn ngƣời nhiễm mới HIV, không còn phân biệt đối xử không còn tử vong do AIDS.
Chúng tôi cũng nhận thấy những quan ngại cho sự bền vững của công cuộc phòng
chống HIV khi các nhà tài trợ bắt đầu giảm nguồn lực đầu vào Việt Nam, đồng thời chúng
tôi cũng hiểu đƣợc tầm quan trọng của việc tăng cƣờng tính tự chủ quốc gia trong lĩnh vực
này. Những lo lắng này sở. Để đối phó với thách thức này, Việt Nam một mặt tiến
hành thông qua thực hiện Chƣơng trình mục tiêu quốc gia trong đó lần đầu tiên coi
chƣơng trình phòng chống HIV một chƣơng trình riêng rẽ cam kết tăng nguồn lực cho
HIV trong giai đoạn 2011- 2015. Mặt khác, Việt Nam tiếp tục vận động các nhà tài trợ duy trì
với khả năng có thể, sự htrợ, hợp tác với Việt Nam, hết sức tránh việc cắt giảm đột ngột tài
trợ, gây xáo trộn lớn các kết quả đã đạt đƣợc.
Trên đây chỉ là một số điểm chính về công cuộc phòng, chống HIV/AID tại Việt Nam
giai đoạn 2010- 2011. Các nhà lãnh đạo đã cam kết Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vững những tiến
2
bộ xuất sắc đã đạt đƣợc trông đợi công tác điều phối hiệu quả giữa các bộ, ngành của
Chính phủ cũng nhƣ tiếp tục đƣợc hợp tác với các đối tác quốc tế và các tổ chức chính trị - xã
hội, xã hội - nghề nghiệp để tiếp nối những thành công.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn tới những ngƣời đã tham gia vào quá trình chuẩn bị
báo cáo y đánh giá cao những đóng góp quan trọng vào ứng phó quốc gia với HIV của
các bộ, ngành, quan, đơn vị, các tổ chức Liên Hợp Quốc, các tổ chức quốc tế, các nhà tài
trợ. Với sự đồng tâm hiệp lực, chúng ta đang tiến dần tới tầm nhìn chung về tiếp cận phổ cập
về dự phòng, điều trị và chăm sóc HIV.
Việt Nam, ngày 31 tháng 3 năm 2012
ỦY BAN QUỐC GIA PHÕNG, CHỐNG AIDS
VÀ PHÕNG, CHỐNG TỆ NẠN MA TÖY, MẠI DÂM
CHỦ TỊCH
Nguyễn Xuân Phúc
Phó Thủ tướng Chính phủ
3
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU
1
I
DANH MỤC VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT VÀ TIẾNG ANH
4
II
TÓM TẮT NỘI DUNG BÁO CÁO
6
III
KHÁI QUÁT DỊCH HIV/AIDS TẠI VIỆT NAM
11
IV
ỨNG PHÓ QUỐC GIA
22
1
Công tác quản lý, lãnh đạo
22
2
Môi trƣờng chính sách và pháp lý
25
3
Phối hợp đa ngành
34
4
Dự phòng lây nhiễm HIV
36
5
Điều trị, chăm sóc và hỗ trợ
46
6
Sự tham gia của xã hội dân sự
51
V
MÔ HÌNH THỰC HÀNH TỐT
57
1
Điều trị duy trì Methadone (MMT)
57
2
Ứng dụng Khung Đầu tƣ hiệu quả tại Việt Nam
58
4
Tăng cƣờng ứng phó với HIV ở nhóm nam tình dục đồng giới (MSM)
59
VI
NHỮNG THÁCH THỨC CHÍNH VÀ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC
61
VII
HỖ TRỢ TỪ CÁC ĐỐI TÁC PHÁT TRIỂN
64
VIII
THEO DÕI VÀ ĐÁNH GIÁ
66
IX
PHỤ LỤC
1
Quy trình tƣ vấn/chuẩn bị Báo cáo Tiến độ Quốc gia (CPR) về việc Tiếp tục
triển khai Tuyên bố Cam kết về Phòng chống HIV/AIDS
72
2
NCPI
79
3
Các chỉ số
146
NASA (Chỉ số 6.1) Chi tiêu AIDS
169
4
DANH MỤC VIẾT TẮT TIẾNG VIỆTTIẾNG ANH
ADB Ngân hàng Phát trin châu Á
AIDS Hi chng suy gim min dch mc phi
ART Liu pháp Điu tr kháng vi rút
ARV Thuc kháng vi rút
AusAID Cơ quan Phát triển Quc tế Úc
BCC Truyền thông thay đổi hành vi
BCS Bao cao su
BKT Bơm kim tiêm
CBO T chc da vào cộng đồng
CCM Cơ chế điều phi quc gia
CDC Trung tâm kim soát bnh tt, Hoa K
CSO Các t chc xã hi dân s
CUP Chƣơng trình sử dng Bao cao su
DFID B Hp tác Quc tế, Anh
FBO T chc dựa trên đức tin
FHI T chc Sc khỏe gia đình quốc tế
PNMD Ph n mi dâm
GDĐĐ Giáo dc đồng đẳngQu toàn cu Qu Toàn cu Phòng chng
AIDS, Bnh Lao và St rét
HCMC Thành ph H Chí minh
HIV Virus gây suy gim min dch ngƣời
HPI Sáng kiến Chính sách Y tế
HSS Giám sát trọng điểm HIV
HSS+ Giám sát trọng điểm HIV lng ghép hành vi
IBBS Giám sát kết hợp hành vi và các chỉ số sinh học
IEC Thông tin, giáo dc và truyn thông
ILO T chức lao động quc tế
INGO T chc phi chính ph quc tế
IOM T chc quc tế v di cƣ
IPT Lây truyn qua bn tình
LTMC Lây truyn t m sang con
LHQ Liên hp quc
M&E Theo dõi và đánh giá
MDG Các mc tiêu phát trin thiên niên k
MdM Médecins du Monde-T chc Thy thuc thế gii
MICS4 Điều tra đánh giá các mục tiêu Tr em và Ph n 2010-2011
MMT Liu pháp duy trì Methadone
MOET B Giáo dục và đào tạo
MOH B Y tế
MOLISA B Lao động, Thƣơng Binh và Xã hội
MOPS B Công An
MSM Nam gii quan h tình dc vi nam gii
NCPI Ch s Cam kêt Chính sách quc gia
NGO T chc phi chính ph
VVSDTTW Vin v sinh dch t