Các loại rối nhiễu tâm lý trẻ em cần có sự giúp đỡ
của nhà tâm lý
DANH MỤC NHỮNG RỐI NHỄU TÂM LÝ TRẺ EM CẦN CÓ SỰ
GIÚP DỠ CỦA NHÀ TÂM LÝ
(Dựa trên tổng kết của các phòng khám tâm lý - y học - giáo dục trẻ em
của N-T Hà Nội từ năm 1991 đến nay)
Nhóm 1: Những khó khăn trong học tập
- Vụng đọc, vụng viết;
- Khả năng tập trung chú ý giảm hoặc kém;
- Chán học, không hứng thú trong học tập, không tuân thủ các nội quy
học tập...;
- Kết quả học tập giảm sút;
- Học kém;
- ...
Nhóm 2: Rối nhiễu ngôn ngữ
- Nói ngọng, nói lắp;
- Nói không rõ lời, nói khó khăn, thường hay nói thầm hoặc nói quá nhỏ;
- Chậm nói so với lứa tuổi;
- Nói ngược (đảo chủ ngữ);
- ...
Nhóm 3: Rối nhiễu vận động
- Chậm biết đi;
- Vận động khó khăn, vụng về ;
- ...
Nhóm 4: Rối nhiễu tâm thể
- Rối nhiễu giấc ngủ: khó ngủ, mất ngủ, hay thức giấc giữa đêm, ác
mộng, ngủ nhiều, lạm dụng thuốc ngủ…
- Rối nhiễu bài tiết: đái dầm, ỉa đùn…
- Rối nhiễu tiêu hóa: chán ăn, ăn nhiều quá mức… Đi kèm với rối nhiễu
tiêu hóa là các biểu hiện sút cân, tăng cân, béo phì…
- Những biểu hiện tự hủy hoại bản thân: tự làm tổn thương cơ thể, cấu
véo da thịt…
- Những hành vi lặp đi lặp lại (tic): nháy mắt, lắc đầu, giật ngón tay, hay
khịt mũi…
- …
Nhóm 5: Rối nhiễu hành vi
- Hiếu động quá mức, hay chạy nhảy la hét, quá nghịch, không có cảm
giác nguy hiểm;
- Các biểu hiện không vâng lời, chống đối, ngoan cố, hay nói tục...;
- Hung tính, hay đánh bạn, không hoà nhập được trong môi trường học
đường;
- Ăn cắp (tiền hoặc đồ vật), nói dối, bỏ nhà, trốn học, đánh bạc, thường
xuyên vi phạm nội qui nhà trường...;
- ...
Nhóm 6: Rối nhiễu nhân cách
- Một số dấu hiệu sớm của tự kỷ:
+ Thu mình, ngại tiếp xúc với những người xung quanh;
+ Thường chơi một mình, không đòi hỏi, không la hét khóc lóc, khiến
nhiều người tưởng là con ngoan;
+ Không chịu nói hoặc chỉ nói được vài từ rời rạc khi đã đến tuổi biết
nói;
+ Trước đây đã từng biết nói nhưng tự nhiên không nói nữa;
+ Nói quá nhiều nhưng không biết trả lời mà chỉ nhắc lại lời của người
khác;
+ Hay nhắc lại lời trong các băng đĩa hoặc các chương trình quảng cáo;
- Hội chứng tự kỷ.
- ...
Nhóm 7: Rối nhiễu về giới tính
- Tự kích dục, thủ dâm;
- Ứng xử như người khác giới;
- Khó khăn trong ứng xử với người khác giới;
- ...
Nhóm 8: Lo hãi, trầm cảm
- Sợ trường học, sợ đám đông, sợ vật lạ, bóng tối, sợ độ cao, sợ nước, sợ
đi xe máy/ô tô...;
- Ám ảnh;
- Nhút nhát, không tự tin trong các hoạt động;
- Ức chế, không chịu vận động, thường có vẻ ngoài “hiền lành”, luôn
luôn “nhường nhịn” bạn bè;
- Các biểu hiện suy nhược, uể oải kéo dài, hay giật mình, hay cáu kỉnh,
suy giảm ý chí, nghị lực, biểu hiện lười biếng;
- Ức chế, ngại giao tiếp, dễ tự ái;
- Mưu toan tự sát;
- Mút tay, cắn móng tay, nhổ tóc, hay vê vạt áo, hay rửa tay, rửa mặt,
nghịch phân;
- Các biểu hiện kiêu căng, kiêu ngạo, tự cao tự đại, hoang phí (phung phí
của cải trong khi không cần thiết);
- ...
