Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

CHƯƠNG 2

CUNG, CẦU VÀ THỊ TRƯỜNG

Mục tiêu

o Hiểu và phân tích các Khái niệm thị trường, cung và cầu.

o Chính sách của chính phủ và cơ chế cung - cầu

Bài đọc

Bài đọc: (1) Chương 2;

Hoặc: (3) Chapter 3, 4, 20

(4) Chương 3, 4

Nội dung

2.1 KINH TẾ THỊ TRƯỜNG

2.1.1 Đặc điểm của kinh tế thị trường

2.1.2 Dòng chu chuyển thu nhập và sản phẩm

2.2.1 Lượng cầu và đường cầu

2.2.2 Lượng cung và đường Cung

2.2.3 Cân bằng thị trường

2.2.4 Thay Đổi Cân Bằng Thị Trường

2.2.5 Phân tích thặng dư

2.2 CUNG CẦU VÀ THỊ TRƯỜNG

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

2.1

KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ DÒNG CHU CHUYỂN THU NHẬP (nền kinh tế đóng)

 Sở hữu cá nhân

 Quyền tự do lựa chọn

 Lợi ích cá nhân

 Cạnh tranh

 Hệ thống giá và thị trường

 Chính phủ can thiệp rất hạn chế

2.1.1 Đặc điểm của kinh tế thị trường

2.1.2 Dòng chu chuyển thu nhập và sản phẩm trong nền

kinh tế thị trường (nền kinh tế đóng)

THÒ TRÖÔØNG HAØNG HOAÙ

& DÒCH VUÏ

u â e i t i h C

u h t h n a o D

ï u v h c ò D &

ï u v h c ò D &

ù a o h g n ø a H u à a C

ù a o h g n ø a H g n u C

Traû löông

Mua HH & DV

HOÄ GIA ÑÌNH

CHÍNH PHUÛ

DOANH NGHIEÄP

Thueá

Thueá

, i

t

t á a ñ

á o

o a

t

õ a

,

t

l ,

n ä a u h n

i ï

ô

l c ù ö s

n á o v ,

g n ô ö

l ,

l :

á a u x n û a s

u á e y g n u C

u á e y c ù a c a u m

g n u C

â e u h

g n ä o ñ

í

á a u x n û a s á o

t

t

h p

THÒ TRÖÔØNG CAÙC YEÁU TOÁ

i

n â e

i t

SAÛN XUAÁT

p ä a h n u h T

h C

1

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

2.2 CUNG CẦU VÀ THỊ TRƯỜNG

2.2.1 Lượng cầu và đường cầu

 Lượng cầu: lượng cầu hàng hoá hay dịch vụ người mua có khả năng và sẵn sàng mua ở các mức giá khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định.

 Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu:

 Đường cầu: Mối quan hệ giữa giá hàng hoá và sản lượng

o Thu nhập của người tiêu dùng o Giá của các hàng hoà liên quan o Thị hiếu hay sở thích o Kỳ vọng khách hàng

 Luật cầu: Sản lượng hàng được mua có quan hệ nghịch

người tiêu dùng sẵn sàng mua QD = QD(P)

đảo với giá được bán.

Thay đổi sản lượng cầu: Sự thay đổi sản lượng hàng hoá người tiêu dùng muốn mua khi có sự thay đổi về giá. Thay đồi về cầu: Sự thay đổi mối quan hệ của giá và sản lượng mua do sự thay đổi của yếu tố khác không phải giá.

Giaù

Giaù

A

P2

A

P1

C

P1

B

D'

B

P2

D'

D

Q1

Q2

Q1

Q2

Saûn löôïng

Saûn löôïng

2

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

 Lượng cung: số lượng hàng hoá hay dịch vụ người bán có khả năng và sẵn sàng bán ở các mức giá khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định.

 Các yếu tố ảnh hưởng đến cung:

2.2.2 Lượng cung và đường Cung

 Đường cung: Mối quan hệ giữa giá của hàng hoá và số

o Công nghệ o Giá của các yếu tố sản xuất o Chính sách thuế o Số lượng người sản xuất o Kỳ vọng

 Luật cung: Sản lượng hàng được bán có quan hệ tỷ lệ

lượng nhà sản xuất sẵn sàng bán. QS = QS(P)

thuận với giá được bán.

Thay đồi về cung: Sự thay đổi mối quan hệ của giá và sản lượng cung do sự thay đổi của yếu tố khác không phải giá. Thay đổi sản lượng cung: Sự thay đổi sản lượng hàng hoá muốn bán khi có sự thay đổi về giá

Giaù

Giaù

S

S

S'

B

A

P2

P2

C

A

P1

P1

B

Saûn löôïng

Q1

Q2

Q1

Q2

Saûn löôïng

o Giá cân bằng: Giá tại đó cung và cầu bằng nhau

3

2.2.3 Cân bằng thị trường

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

)

P

o Cơ chế thị trường: Khuynh hướng thị trường tự do cho

S

Dö thöøa

i

E

i

( g n ä o ñ i d i ï a o h t n ä e ñ í h p ù a G

Thieáu huït

D

phép giá thay đổi cho đến khi thị trường chấp nhận.

Thôøi gian söû duïng (Q)

 Chức năng điều tiết (rationing function) - Thay đổi thị

Phân tích so sánh:

trường trong ngắn hạn:

 Giá thị trường thay đổi làm giảm sự mất cân bằng giữa

lượng cung và lượng cầu.

 Phản ứng của giá và sản lượng cân bằng do sự thay

 Chức năng phân bổ (allocating function) – thay đổi thị trường trong dài hạn: sự dịch chuyển của tài nguyên ra/vào thị trường phản ứng lại sự thay đổi của giá cân bằng của hàng hóa.

4

đổi của cung hay cầu.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

Ví dụ:

 Thị hiếu và sở thích thay đổi làm tăng nhu cầu nước ép trái cây

và giảm nhu cầu nước ngọt.

 Sự thay đổi của cầu 2 sản phẩm gây ra thiếu hụt nước ép trái

cây và thừa nước ngọt.

 Phản ứng lại sự dư thừa và thiếu hụt trong 2 thị trường làm giảm thị trường nước ngọt và tăng thị trường nước ép (Phản ứng ngắn hạn).

 Trong dài hạn các nhà sản xuất tăng sản lượng nước ép và

giảm sản lượng nước ngọt.

 Sự thay đổi cung cầu hình thành một cân bằng mới.

Thay đổi cung cầu trong ngắn và dài hạn

Thay đổi tiếp theo (dài hạn)

Thay đổi ban đầu (ngắn hạn)

Tăng cầu làm giá tăng

Cung tăng khi nhiều người gia nhập vào thị trường và người bán năng năng lực sản xuất

Giảm cầu làm giá giảm

Tăng cung làm giá giảm

Cung giảm vì doanh nghiệp không có lợi nhuận hoặc rút lui.

Cầu tăng vì thị hiếu và sở thích người tiêu dùng thay đổi không sử dụng sản phẩm thay thế

Giảm Cung làm giá tăng Cầu giảm vì thị hiếu và sở thích người tiêu dùng tiếm kiếm hàng thay thế

5

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

2.2.4 Thay Đổi Cân Bằng Thị Trường

P

DD

SS

S’ S’

Giá nguyên liệu giảm:

S dịch chuyển sang S’

Dư thừa Q2-Q1

P1 P1 P3 P3

Cân bằng Q3

Q

Q1 Q1

Q3 Q3

Q2 Q2

P

DD

D ’D ’

SS

Thu nhập tăng:

D dịch chuyển D1

P 3 P 3

Thiếu hụt Q1,Q2 tại giá

P 1 P 1

P1

Cân bằng Q3 tại giá P3

Q

Q 2 Q 2

Q 1 Q 1

Q 3 Q 3

P

DD

D’D’

SS

S’S’

 D tăng nhiều hơn S tăng

Thu nhập tăng, giá nguyên liệu giảm:

P2 P2 P1 P1

 Cân bằng thị trường tại P2

Q

Q 1 Q 1

Q2 Q2

6

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

2.2.5 Phân tích thặng dư

Giaù

10

Giöõa 0 vaøQ0 Ngöôøi tieâud uøng A vaø B Nhaän ñöôïc lôïi töø vieäc mua thaëng dö cuûa khaùch haøng

Thaëng dö ngöôøi tieâu duøng

S

7

5

Giöõa 0 vaø Q0 Ngöôøi saûn xuaát Nhaän ñöôïc lôïi töø vieäc Baùn giaù trò thaëng dö

Thaëng dö nhaø saûn xuaát

D

0

Saûn löôïng

Khaùch haøng A

Khaùch haøng B

Q0 Khaùch haøng C

GIÁ TRẦN

Giaù

Giaû söû nhaø nöôùc ñònh giaù traàn Pmax Thaáp hôn giaù caân baèng thò tröôøng P0.

S

Deadweight Loss

B

P0

C

A

Pmax

Khaùch haøng nhaän ñöôïc thaëng dö töø söï khaùc bieät giöõa hình chöõ nhaät A vaø phaàn maát ñi B. Nhaø saûn xuaát maát phaàn A vaø C. B and C laø deadweight loss.

D

Q 1

Q 0

Q 2

Saûn löôïng

GIÁ SÀN

Giaù

S

Neáu nhaø saûn xuaát saûn xuaát Q2, Löôïng Q2 - Q3 Seõ khoâng baùn ñöôïc.

Pmin

A

P0

B C

Thaëng dö cuûa nhaø saûn xuaát seõ laø A - C - D. Nhaø saûn xuaát seõ khoâng haøi loøng

D

D

Q 3

Q 0

Q 2

Saûn löôïng

7

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

THUẾ

Giaù

Pb laø giaù (goàm caû thueá) ngöôøi mua traû. PS laø giaù ngöôøi baùn nhaän ñöôïc. Gaùnh naëng thueá ñöôïc chia ñeàu.

S

Pb

A

B

P0

C

Ngöôøi mua maát A + B, Ngöôøi baùn m aát D + C, Chính phuû thu ñöôïc thueá A + D Deadweight loss laø B + C.

t

D

PS

D

Saûn löôïng

Q 1

Q 0

TRỢ CẤP

Giaù

Gioáng nhö thueá, Lôïi ích cuûa trôï caáp ñöôïc chia ñeàu cho ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn Phuï thuoäc vaøo ñoä co daõn cuûa caàu vaø cung. S

PS

s

P0

Pb

D

Q 0

Q 1

Saûn löôïng

8

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

ÁP ĐẶT THUẾ HOẶC QUOTA ĐỂ HẠN CHẾ NHẬP KHẨU

Giaù

Trong thò tröôøng töï do Giaù cuûa haøng hoaø trong nöôùc baèng vôùi giaù cuûa theá giôùi PW.

S

P0

Baèng caùch haïn cheá nhaäp khaåu Giaù taêng ñeán PO. Ngöôøi tieâu duøng maát A+B+C deadweight loss laø B + C.

A

B C

PW

Neáu nhaø nöôùc aùp ñaët moät möùc thueá nhaäp khaåu?

D

Imports

Q S

Q 0

Q D

Saûn löôïng

S S

P* P*

A A

D D

B B

C C

Pw Pw

D D

Saûn löôïng

Q S Q S

Q’S Q’D Q’S Q’D

Q D Q D

 Nhả sản xuất trong nược nhận thêm A

 Deadweight loss: B,C,D

9

 Người tiêu dùng mất A + B + C + D.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

Ví dụ minh hoạ

20.00

Cung

15.00

Saûn xuaát trong nöôùc

Nhaäp khaàu

10.00

A. Điều gì sẽ xảy ra nếu nhà nước nhập theo quota

Quota 60mil.

Giaù thò tröôøng töï do

5.00

Caàu

Nhaäp khaåu

0

0

40

100

120

200

20.00

B. Điều gì sẽ xảy ra nếu nhà nước áp đặt thuế nhập khẩu

Cung

15.00

Saûn xuaát trong nöôùc

Nhaäp khaåu

10.00

Thueá $5

5.00

Töï do thöông maïi

Nhaäp khaåu

Caàu

0

40

60

100

140

10

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Chöông 2: Cung vaø Caàu

11