Hà Nội, Tháng 3 năm 2009
Doanh nghiệp Việt Nam: Chuyển từ huy động vốn cổ phần sang vốn vay truyền thống
1. Giới thiệu
Bài thuyết trình nhằm:
(cid:88) Phân tích thách thức huy động vốn cổ phần
(cid:88) Đề xuất các doanh nghiệp và cơ quan quản lý
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 2
2. Áp lực tăng vốn
Cần thiết với:
Vì sao?
(cid:88) Yêu cầu pháp lý: Ngành Tài chính
(cid:88) Các dự án lớn cần thiết và dở dang: DNNN
(cid:88) Các DNNY trên HOSE có vốn điều lệ dưới 80 tỷ (cid:88) 35 CTCK trước áp lực
tăng vốn lên 300 tỉ đồng (cid:88) Các NHTMCP lên 3000 tỉ đồng (175 triệu USD) cuối 2010.
(cid:88) Các DN có sunk costs
lớn.
(cid:88) Mở rộng và tăng trưởng: DNTN
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 3
3. Huy động vốn qua TTCK
2007: một năm “vàng”
(cid:88) 127 ngàn tỷ từ TTCK
(cid:88) Gần bằng tổng vốn đầu tư
gián tiếp FII (8 tỷ USD) năm 2007
(cid:88) Chiếm 25 % tổng đầu tư trong nước (521.7 ngàn tỷ) và 70% tổng đầu tư từ khu vực tư nhân (184.3 ngàn tỷ đồng) năm 2007.
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 4
3. Huy động vốn qua TTCK
2008: Thất vọng!
(cid:88) 14,3 ngàn tỉ đồng (840 triệu USD) được UBCK cấp phép nhưng con số thực tế có thể là rất thấp.
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 5
4. Huy động vốn cổ phần của các DNNY
(cid:88) Tỷ lệ thành công rất cao trong năm 2006 và 2007 (trên 95%)
Table 1: Phát hành Cổ phiếu của các DNNY
(cid:88) 79% khối lượng được mua năm 2008 nhưng giá trị thu được thấp
2006
2007
2008 25/02/09
(cid:88) 2009: Rất ít hồ sơ xin
1,411.9 1,340.7 95.0% 907.1 9,071.2
1,203.8 945.7 78.6% 132.2 1,321.6
147.1 141.3 96.1% 84.4 844.0
36.0 5.7 15.8% 4.5 45.3
Triệu cp Caấp phép Triệu cp Thực hiện % % thành công Phát hành tạo dòng tiền Triệu cp Giá trị PH theo mệnh giá Tỷ đồng Source: Stox.vn * không bao gồm cổ phiếu thưởng, cổ tức bằng cổ phiếu và chuyển từ trái phiếu
huy động và thực hiện
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 6
4. Huy động vốn cổ phần của các DNNY (tiếp)
10 công ty huy động lớn
Table 2: 10 DN Huy động vốn Cổ phần lớn nhất năm 2007
Mã
Tên DN
Ngành
nhất năm 2007:
Giá trị triệu USD
0.30 0.29 0.13 0.63
0.40 0.10 1.70 0.01
Ngân hàng Coông nghiệp BĐS Chứng khoán BĐS
na na
na na
0.30 12.90 0.40 0.10
0.29 0.02 0.46 2.52
STB Sacombank HPG Hoa Phat Group Tan Tao Group ITA Sai Gon Securities SSI Kinh Bac Corporation KBC Asia Commcercial Bank Ngân hàng ACB Kinh Do Confectioneries Bánh kẹo KDC SAM Cables and Telecom GMD Gemadept VIC
Công nghiệp Vận tải BĐS
(cid:88) thu được 1.2 tỉ đô la Mỹ, chiếm 31.5% tổng số vốn huy động của 151 DNNY.
Vincom Tổng
Tiền/ Nợ/ Nợ NH Vốn 2007 31.12.08 31.12.08 186.1 141.8 138.7 122.7 108.7 106.1 101.9 95.3 85.6 79.4 1,166.2
Source: Stox.vn
(cid:88) Chảy vào BĐS và tài chính.
(cid:88) Hệ số nợ thấp (ngoại trừ
Vincom 2,5 lần) ngụ ý khả năng quay trở lại vốn vay.
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 7
4. Huy động vốn cổ phần của các DNNY (tiếp)
(cid:88) Chuyển dịch từ PHCĐHH năm 2007 sang thưởng CP
năm 2008.
(cid:88) Giao dịch phát hành riêng lẻ vẫn còn ít. Phát hành
rộng rãi ra công chúng giảm xuống 2% vào năm 2008 (2007: 6%)
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 8
4. Huy động vốn cổ phần của các DNNY (tiếp)
Phát hành cho cổ đông hiện
hữu không khả thi:
(cid:88) Chỉ số định giá quá thấp: Đến 10/3/09 có 30% (105/355) cổ phiếu được giao dịch dưới mệnh giá và 60% (255/355) cố phiếu giao dịch dưới giá trị sổ sách
(cid:88) Ví dụ: Cổ phiếu thưởng 2
được 1!
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 9
5. Giải pháp
Các giao dịch riêng lẻ là hướng đi khả thi nhất cho việc huy động vốn cổ phần
(cid:88)NĐTNN rất quan tâm tới giao dịch riêng lẻ. Giao dịch vẫn được thực hiện.
(cid:88)Tài chính trung gian phù hợp với các doang nghiệp không có tài sản thế chấp.
(cid:88)Mô hình ngân hàng đầu tư: Liệu lãnh đạo doanh nghiệp có chấp nhận trả phí retainer’s fee?
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 10
5. Giải pháp (tiếp)
TABLE 3: TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CÁC DNNY
Ngành
Vốn vay/Vốn CSH
Doanh nghiệp vẫn còn khả năng tăng vốn vay?
31.12.07 31.12.08 1.30 1.38
Tiền/Nợ Ngắn hạn 31.12.07 31.12.08 0.30 0.26
CNTT
1.80 1.18
0.10 0.14
Công nghiệp
2.40 1.68
0.10 0.18
Năng lượng
1.10 0.67
0.04 0.20
Dịch vụ tiêu dùng
(cid:88)Xem Bảng 3
0.30 0.42
0.30 0.45
Chăm sóc sức khỏe
0.80 0.68
0.10 0.14
Hàng tiêu dùng
0.90 0.90
0.10 0.18
Nguyên vật liệu
0.80 0.87
0.20 0.37
Tài chính & BĐS
1.00 1.06
0.10 0.06
Tiện ích
0.50 0.83
- 0.07
Dịch vụ Viễn thông
1.09
0.97
0.13
0.21
Trung bình Sourced: Stox.vn
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 11
5. Giải pháp (tiếp)
Vì sao vốn vay?
WACC – Tỷ suất mong đợi của NĐT
(cid:88)Rẻ hơn do thuế
(cid:88)Chi phí vốn cổ phần đắt do do giá thấp
(cid:88)Tham khảo nhanh: WACC và Cơ Cấu vốn Tối ưu
(cid:88)Vay theo chương trình của Chính phủ
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 12
5. Giải pháp (tiếp)
Cần sự điều tiết mạnh hơn cho việc sáp nhập
35 CTCK vốn dưới 300 tỷ
Các ngân hàng TMCP
46 Công ty vốn dưới 80 tỷ trên sàn HOSE
(cid:88) Tuân thủ quy định.
(cid:88) Kinh doanh tương tự và
bổ sung nhau
(cid:88) Tăng khả năng thanh
khoản
(cid:88) 35 hệ thống giao dịch trực tuyến giá mỗi hệ thốn trên 1 triệu USD và cổng giao dịch trực tuyến.
(cid:88) Giảm thiểu chi phí
(cid:88) 4 công ty vận tải đường biển (Safi - SFI, Vinafco - VFC, Hàng Hải SG-SHC, Vận tải Petrolimex-PJT)
(cid:88) Tăng khả năng cạnh
tranh
(cid:88) 2 công ty kho vận và
(cid:88) 70 đường truyền thuê riêng đối với 2 sàn HaSTC và HOSE
(cid:88) Lợi thế về quy mô
(cid:88) Được phép cung cấp đầy đủ dịch vụ chứng khoán
giao nhận cảng nội địa (Cảng Đoạn Xá-DXP, Sai Gon Transmex-TMS)
(cid:88) Chi phí/nhà đầu tư thấp
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 13
5. Giải pháp (tiếp)
Table 4: Free-Float của các DNNN lớn đã cổ phần hóa
Vốn ĐL
Free-Float
Free-Float
Có nên đưa các cổ phiếu tốt ra thị trường?
Vietcombank Vietinbank Sabeco Habeco
(cid:88)Nên sớm, tuy nhiên:
Tỷ VND 15,000 13,400 6,412 2,318 37,130
% 6.5% 4.0% 10.0% 9.8% 6.41%
Tỷ VND 975.0 536.0 642.5 227.2 2,380.6
Sourced: Stox.vn. 12/08
(cid:88)Tỷ lệ free-float thấp (6,4%)
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 14
5. Giải pháp (tiếp)
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 15
5. Giải pháp (tiếp)
Đẩy mạnh hơn nữa minh bạch tài chính
(cid:88)Dần xóa bỏ sự khác biệt trong kế toán nhằm phục vụ tốt hơn NĐT
(cid:88)Dự phòng hay theo giá thị trường
(cid:88)Từ Hệ thống kế toán đến Thông tư 38: Công bố BCTC đầy đủ hơn
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 16
5. Giải pháp (tiếp)
Siết chặt việc tuân thủ!
(cid:88)Có cần rà soát BCTC quý?
(cid:88)Thay đổi quy định khi cần thiết
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 17
6. Kết luận
Come to see bank’s tellers now...
(cid:88)Vốn vay vẫn là khả thi hơn cả và rẻ hơn.
(cid:88)Thời điểm tốt cho tăng cường minh bạch & quan hệ NĐT.
...and looking forward to equity offering
(cid:88)Hệ thống pháp lý phục vụ cổ đông.
VDF Conference on Corporate Financing
$20m Challenge Contest (cid:88) Page 18
