» Khoa Học Tự Nhiên

» Môi trường

Cơ sở lý luận của việc ứng dụng phương pháp đánh giá đa chỉ tiêu và GIS trong phân hạng đất nông nghiệp theo mục đích sử dụng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

0

Báo xấu

8
lượt xem 1
download

Cơ sở lý luận của việc ứng dụng phương pháp đánh giá đa chỉ tiêu và GIS trong phân hạng đất nông nghiệp theo mục đích sử dụng

Mô tả tài liệu

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Với ý nghĩa là cơ sở để đề xuất các biện pháp tăng cường quản lý Nhà nước về đất đai, phân hạng đất nông nghiệp hiện nay đã được hoàn thiện hơn về trình tự, nội dung, các chỉ tiêu phân hạng. Bài viết trình bày việc nghiên cứu ứng dụng phương pháp đánh giá đa chỉ tiêu và GIS trong phân hạng đất nông nghiệp theo mục đích sử dụng đất là rất cần thiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cơ sở lý luận của việc ứng dụng phương pháp đánh giá đa chỉ tiêu và GIS trong phân hạng đất nông nghiệp theo mục đích sử dụng

Nghiên cứu CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ ĐA CHỈ TIÊU VÀ GIS TRONG PHÂN HẠNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP THEO MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG Vũ Thị Nhung, Trần Thị Hòa, Đào Thị Thanh Lam, Bùi Minh Đức Viện Nghiên cứu Quản lý đất đai, Tổng cục Quản lý đất đai Tóm tắt Với ý nghĩa là cơ sở để đề xuất các biện pháp tăng cường quản lý Nhà nước về đất đai, phân hạng đất nông nghiệp hiện nay đã được hoàn thiện hơn về trình tự, nội dung, các chỉ tiêu phân hạng. Tuy nhiên, theo yêu cầu của công tác quản lý nhà nước về đất đai thì phương pháp đã và đang được áp dụng vẫn còn một số những khó khăn, bất cập (chưa phát huy hết được vai trò trong lĩnh vực quản lý đất đai; các yếu tố được đánh giá như nhau về mức độ quan trọng, chưa thể hiện được ảnh hưởng qua lại của các yếu tố, vai trò của các yếu tố trội; chưa tranh thủ được tri thức của nhiều chuyên gia trong các lĩnh vực khác nhau để đánh giá đối với từng mục đích sử dụng đất cụ thể, chưa có sự tích hợp giữa các phương pháp và công nghệ tiên tiến trong quá trình đánh giá... Chính vì vậy, việc nghiên cứu ứng dụng phương pháp đánh giá đa chỉ tiêu và GIS trong phân hạng đất nông nghiệp theo mục đích sử dụng đất là rất cần thiết. Từ khóa: phân hạng đất, nông nghiệp, MCA, GIS, phương pháp đánh giá đa chỉ tiêu, hệ thống thông tin địa lý, mục đích sử dụng đất. Theory and practice basic of agricultural land classification and the aplication of MCA, GIS methods according to land use purpose Abstracts The basis for proposing methods to strengthen the state management of land, the agricultural land classification has been more improved on the order, content and classification criteria now. However, according to the requirements of the state management on land, the applied methods still have some diﬃculties and shortcomings (not fully achive roles in the field of land management; the equally valued factors in terms of importance, not reflect the interaction of factors and the role of the dominant factors, not gain the knowledge of many experts in diﬀerent field to evaluate for each specific land use purpose, there is no integration of advanced methods and technology in the assessment process ... Therefore, the study of the theory and practice basic of agricultural land classification and the aplication of MCA, GIS methods according to land use purpose is very necessary. Keywords: Land classiﬁcation, agriculture, MCA, GIS, multi-indicator assessment method, geographic information system, land use purpose. 1. Đặt vấn đề vấn đề hết sức quan trọng không chỉ đối Nước ta có diện tích đất sử dụng với hiện tại mà còn có ý nghĩa lâu dài cho nông nghiệp chiếm tỷ trọng lớn, do trong tương lai. Công tác phân hạng đất vậy sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên là cơ sở trong việc hoạch định các chính đất đai trong sản xuất nông nghiệp là sách, định hướng bố trí sử dụng hợp lý 52 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu quỹ đất, chuyển mục đích sử dụng đất Đối tượng nghiên cứu là các loại trong quá trình lập quy hoạch sử dụng đất thuộc nhóm đất nông nghiệp trừ đất đất cũng như khi xác định giá trị quyền nông nghiệp khác bao gồm đất trồng sử dụng đất, thu thuế sử dụng đất, thuế lúa, đất nuôi trồng thuỷ sản, trồng cây chuyển quyền sử dụng đất… lâu năm, đất lâm nghiệp, trồng cây hàng Công tác điều tra phân hạng đất ở năm khác, đất làm muối. Cụ thể tại các nước ta trước đây chủ yếu nhằm đáp ứng tiểu vùng sinh thái, mục đích sử dụng cho mục đích bố trí cây trồng, vật nuôi đất được lựa chọn phân hạng như sau: phù hợp trong sản xuất nông nghiệp và - Vùng đồng bằng: (i) Đất trồng tính thuế sử dụng đất, được thực hiện dựa lúa; (ii) Đất trồng cây hàng năm khác; trên phương pháp của Liên Xô cũ và hiện (iii) Đất trồng cây lâu năm; (iv) Đất nay là theo phương pháp đánh giá thích rừng sản xuất; (v) Đất rừng phòng hộ; hợp đất đai của FAO (Tổ chức Lương (vi) Đất rừng đặc dụng; (vii) Đất nuôi thực và nông nghiệp Liên hiệp quốc) chủ trồng thủy sản; yếu được dựa trên các yếu tố chính như - Vùng ven biển: (i) Đất trồng lúa; điều kiện thổ nhưỡng, tính chất nông hóa (ii) Đất trồng cây hàng năm khác; (iii) của đất; điều kiện địa hình; khí hậu, thời Đất trồng cây lâu năm; (iv) Đất rừng sản tiết; điều kiện tưới tiêu,... và sử dụng cho xuất; (v) Đất rừng phòng hộ; (vi) Đất tất cả các mục đích. rừng đặc dụng; (vii) Đất nuôi trồng thủy Theo yêu cầu của công tác quản lý sản; (viii) Đất làm muối. nhà nước về đất đai, thì việc phân hạng - Vùng trung du, miền núi: (i) Đất đất nông nghiệp theo những chỉ tiêu, trồng lúa; (ii) Đất trồng cây hàng năm phương pháp đã và đang áp dụng cho khác; (iii) Đất trồng cây lâu năm; (iv) thấy vẫn còn một số những khó khăn, Đất rừng sản xuất; (v) Đất rừng phòng bất cập đó là: việc phân hạng đất nông hộ; (vi) Đất rừng đặc dụng; (vii) Đất nghiệp chưa phát huy hết được vai trò nuôi trồng thủy sản. trong lĩnh vực quản lý đất đai; các yếu tố được đánh giá như nhau về mức độ quan 3. Phương pháp nghiên cứu trọng, chưa thể hiện được ảnh hưởng Các phương pháp chính được áp qua lại của các yếu tố, vai trò của các dụng để nghiên cứu gồm: yếu tố trội; chưa xác định được trọng số 3.1. Phương pháp điều tra thu của các yếu tố khi đánh giá, chưa tranh thập thông tin thủ được tri thức của nhiều chuyên gia - Điều tra, thu thập thông tin, số liệu trong các lĩnh vực khác nhau để đánh sơ cấp: Tiến hành thu thập thông tin, tài giá đối với từng mục đích sử dụng đất liệu, số liệu, bản đồ liên quan đến các cụ thể, chưa có sự tích hợp giữa các vấn đề: loại đất/nhóm đất, độ dày tầng phương pháp và công nghệ tiên tiến đất, kết von, đá lẫn, đá lộ đầu; về địa trong quá trình đánh giá... Chính vì vậy, hình (độ dốc, địa hình tương đối); khí việc nghiên cứu ứng dụng phương pháp hậu (lượng mưa, tổng tích ôn, khô hạn, đánh giá đa chỉ tiêu và GIS trong phân gió...); chế độ nước (chế độ tưới, xâm hạng đất nông nghiệp theo mục đích sử nhập mặn, ngập úng từ bản đồ thủy lợi, dụng đất là rất cần thiết. thủy văn nước mặt)... Thu thập thông 2. Đối tượng nghiên cứu tin, số liệu về tình hình phát triển kinh tế 53 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu - xã hội; hiện trạng, biến động sử dụng đồ thổ nhưỡng, bản đồ giao thông, bản đất; tình hình quản lý, sử dụng đất. đồ thủy lợi, các số liệu thống kê khác tại Điều tra, khảo sát các khu vực đất các thời điểm khác nhau cần bổ sung. nông nghiệp tại các địa bàn điều tra 3.2. Phương pháp đánh giá đất phục vụ cho việc đánh giá những thuận của FAO lợi và khó khăn trong quản lý, sử dụng Phương pháp đánh giá đất theo đất nông nghiệp cũng như trong việc FAO được sử dụng để thực hiện nội đánh giá đất thích hợp cho các mục đích dung phân hạng mức độ thích hợp cho sử dụng đất. Kiểm tra độ chính xác của các mục đích sử dụng đất trên địa bàn số liệu, chỉnh lý và bổ sung các nguồn nghiên cứu, để từ đó hiểu rõ hơn về tiềm thông tin thông qua dã ngoại, khảo sát năng của đất ở khu vực nghiên cứu, làm thực địa; xây dựng các tuyến khảo sát, để bổ sung các thông tin mới về hiện cơ sở để chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất trạng sử dụng đất, đồng thời cập nhật, trong tương lai. Xây dựng bản đồ đơn bổ sung trên bản đồ vị trí các khu vực vị đất đai thông qua việc xây dựng và đất nông nghiệp. chồng xếp các bản đồ đơn tính gồm bản đồ loại đất, địa hình tương đối, lượng - Điều tra, thu thập thông tin, số liệu mưa, chế độ tưới, xâm nhập mặn, ngập thứ cấp: Điều tra, thu thập các thông tin, úng... thích hợp với các mục đích sử tài liệu, số liệu tại các cơ quan ở Trung dụng đất bao gồm đất trồng lúa, đất ương (các đơn vị thuộc BTNMT như trồng cây hàng năm khác, đất rừng sản Tổng cục quản lý đất đai; Trung tâm Khí xuất, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc tượng thủy văn quốc gia; Cục Công nghệ Thông tin, Bộ Nông nghiệp và Phát triển dụng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm nông thôn…) và địa phương (Sở Tài muối. Xác định yêu cầu sử dụng đất của nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp mỗi mục đích sử dụng đất đai được lựa và Phát triển nông thôn, Sở Khoa học và chọn. Xác định và mô tả các mục đích Công nghệ, Trung tâm Khí tượng thủy sử dụng đất trong điều kiện về chính văn, Phòng Tài nguyên và Môi trường, sách, điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông của vùng nghiên cứu. thôn, Phòng Thống kê…). Trình tự đánh giá sử dụng đất thích Phương pháp này sử dụng để thu hợp theo FAO (1976) bao gồm các nội thập thông tin khoa học trên cơ sở dung cơ bản: Xác định mục tiêu; thu nghiên cứu các văn bản, tài liệu bản đồ, thập tài liệu; xác định loại sử dụng đất; số liệu thống kê, báo cáo, các chương xác định các đơn vị đất đai; đánh giá trình dự án đã có. Những dữ liệu đã thu khả năng thích hợp của đất đai; đánh thập là tài liệu về thổ nhưỡng, khí hậu, giá hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường; nguồn nước, tài liệu về kinh tế - xã hội, đề xuất sử dụng đất phục vụ quy hoạch tài liệu về hiện trạng sử dụng đất, cơ cấu sử dụng đất. Trong nghiên cứu phương sử dụng đất sản xuất nông nghiệp, tình pháp đánh giá đa chỉ tiêu sẽ được sử hình sản xuất nông nghiệp, diễn biến dụng trong nội dung đánh giá khả năng năng suất trong 05 năm trở lại đây theo thích hợp của đất đai. GIS được ứng từng mục đích sử dụng; các loại bản dụng trong nội dung xác định đơn vị đồ như bản đồ hành chính, bản đồ hiện đất đai, đánh giá khả năng thích hợp và trạng sử dụng đất, bản đồ địa hình, bản thành lập bản đồ phân hạng đất. 54 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu 3.3. Phương pháp xây dựng bộ (Carver, 1991, Voogd, 1983) đến từng bản đồ trong PHĐ nông nghiệp khoanh đất. Sử dụng hệ thống thông tin địa lý 3.4. Phương pháp MCA (GIS) để thành lập bản đồ. Sử dụng các Phương pháp đánh giá đa chỉ tiêu tiện ích sẵn có của GIS để thành lập được áp dụng trong nghiên cứu để thực bản đồ đơn vị đất đai (dùng chức năng hiện quá trình PHĐ thích hợp cho các Overlay của GIS) và biểu diễn kết quả mục đích sử dụng đất. Kết hợp các thông phân hạng thích hợp thông qua việc phân tin từ nhiều chỉ tiêu về một chỉ tiêu đánh tích dữ liệu không gian, xử lý thông tin, giá duy nhất. Phương pháp MCA sẽ cơ sở dữ liệu đầu vào, xây dựng các lớp công bằng, chính xác hơn ở việc xét đến thông tin bản đồ chuyên đề, bản đồ đơn tầm quan trọng khác nhau giữa các chỉ vị đất đai, bản đồ PHĐ nông nghiệp của tiêu đối với một mục đích đánh giá cụ địa bàn thử nghiệm. Sử dụng các chức thể, nói lên tầm ảnh hưởng khác nhau năng của phần mềm MicroStation và đến mục đích đánh giá thể hiện ở các phần mềm ArcGIS, ArcView để xây trọng số khác nhau, trong khi phương dựng cơ sở dữ liệu đất đai bao gồm các pháp đánh giá của FAO không xét đến số liệu bản đồ: Bản đồ hiện trạng sử sự tương tác giữa các chỉ tiêu, xem các dụng đất; Bản đồ hành chính; Bản đồ chỉ tiêu có vai trò quan trọng như nhau. đất; Bản đồ địa hình… Dữ liệu đầu vào của phân hạng theo Sử dụng hệ tọa độ VN2000 với các phương pháp MCA và GIS có mức độ tỷ lệ 1/50.000, 1/100.000 để thể hiện chi tiết cao, sát với thực tế và có tính các bản đồ. Cấu trúc số liệu thuộc tính khả thi cao vì MCA đưa ra đề xuất dựa của các đối tượng trên bản đồ được thể trên mức độ ảnh hưởng của các chỉ tiêu hiện bằng mô hình quan hệ. Các bản đến đối tượng đánh giá. Việc sử dụng đồ chuyên đề và các bản đồ PHĐ được phương pháp MCA phù hợp với những xây dựng trên nền bản đồ địa hình tỷ lệ nghiên cứu mang tính chất chi tiết, phù 1/50.000, 1/100.000. Ứng dụng phần hợp với cấp tỉnh, huyện, cấp xã và thực mềm Mapinfor, Microstation, ArcGIS, hiện trên nền bản đồ có tỷ lệ lớn. ArcView biên tập, chồng xếp bản đồ. Sử Phương pháp so sánh cặp đôi, thực dụng GIS thực hiện phân vùng sinh thái hiện theo trình tự: Xây dựng ma trận so của địa bàn điều tra theo ba tiểu vùng sánh cặp đôi; xác định trọng số; tính (đồng bằng, đồi núi, ven biển), xây dựng giá trị thích hợp; phân cấp tổng giá trị dữ liệu ranh giới các khoanh đất điều tra thích hợp. tại địa bàn (diện tích, mục đích sử dụng đất, các kết quả ký hiệu và phân mức 3.5. Phương pháp chuyên gia của tất cả các mục đích sử dụng đất...). Tham khảo ý kiến của các nhà quản Sử dụng GIS kết hợp với phương lý, các nhà khoa học, các chuyên gia về pháp đánh giá đa chỉ tiêu trong quá các vấn đề liên quan đến việc quản lý, trình phân hạng được thực hiện bằng sử dụng đất đai; khoa học đất... đồng cách chồng các lớp thông tin về loại thời tham vấn ý kiến người sử dụng đất đất, địa hình, khí hậu, chế độ nước... tại địa bàn bằng hình thức điền thông tin tạo thành một lớp thông tin kết quả vào mẫu phiếu và xin ý kiến trực tiếp cho phép phân các mức thích hợp theo thông qua các cuộc hội thảo chuyên đề. mục đích sử dụng có giá trị từ 0 đến 1,0 Tổng hợp các ý kiến chuyên gia theo 55 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu phương pháp toán học. Việc xin ý kiến thực hiện. chuyên gia đóng vai trò tiên quyết trong 4. Kết quả và thảo luận quá trình xây dựng ma trận so sánh cặp đôi. Các ý kiến chuyên gia có độ đồng 4.1. Tình hình ứng dụng các thuận cao sẽ làm cho ma trận vừa có phương pháp phân hạng đất nông tính chính xác, vừa thể hiện được mối nghiệp ở Việt Nam tương quan giữa các chỉ tiêu đồng thời Trong những năm qua, tùy thuộc vẫn đảm bảo tính khách quan của người vào từng thời kỳ công tác PHĐ nông ra quyết định. nghiệp ở nước ta được triển khai ở các Tham khảo ý kiến của các cán bộ mức độ khác nhau, song về mặt phương quản lý đất đai, cán bộ nông nghiệp… pháp thì chủ yếu áp dụng những phương và người dân trực tiếp sử dụng đất tại pháp phổ biến trên thế giới như phương địa phương về mức độ ảnh hưởng của pháp PHĐ của Liên Xô cũ và phương các chỉ tiêu về loại đất, độ dày tầng đất, pháp PHĐ của FAO (1976, 1993b). thành phần cơ giới, lượng mưa, độ dốc, - Việc ứng dụng phương pháp phân khô hạn, chế độ tưới, xâm nhập mặn, hạng đất của Liên Xô cũ: ngập úng đối với từng mục đích sử dụng Từ đầu những năm 1970, Bùi đất. Quang Toản cùng nhiều nhà khoa học Phương pháp chuyên gia đóng vai của Viện Thổ nhưỡng Nông hóa (Vũ trò rất quan trọng khi kết hợp với phương Cao Thái, Nguyễn Văn Thân, Đình Văn pháp đánh giá đa chỉ tiêu để thực hiện Tỉnh…) đã tiến hành công tác phân nội dung đánh giá thích hợp đất đai cho hạng đất ở 23 huyện, 286 hợp tác xã và các mục đích sử dụng đất, xây dựng ma 9 vùng chuyên canh. Quy trình này bao trận cặp đôi so sánh các chỉ tiêu về loại gồm 4 bước: (1). Thu thập tài liệu; (2). đất, độ dày tầng đất, thành phần cơ giới, Vạch khoanh đất; (3). Đánh giá và phân lượng mưa, độ dốc, khô hạn, chế độ hạng chất lượng đất và (4). Xây dựng tưới, xâm nhập mặn, ngập úng đối với bản đồ phân hạng đất. Các yếu tố được từng mục đích sử dụng đất tại mỗi tiểu sử dụng trong phân hạng đất vùng đồng vùng sinh thái. bằng gồm: Loại đất, độ dày tầng đất, 3.6. Phương pháp kế thừa độ chặt, độ xốp, hạn, úng, mưa, mặn, Kế thừa có chọn lọc các kết quả chua… Các yếu tố đó được chia thành 4 nghiên cứu của các công trình, đề tài mức thích hợp là tốt, khá, trung bình và khoa học có liên quan đến các lý thuyết yếu kém. Về phân hạng, đất được chia về đánh giá đất đai, lý thuyết về GIS, lý thành 4 hạng từ hạng I đến hạng IV theo thuyết về MCA... trong và ngoài nước. thứ tự từ tốt đến xấu. Quy trình này đã Kế thừa kết quả từ các công trình dự án được áp dụng trong một thời gian dài. đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường Tuy nhiên, vấn đề kinh tế và môi trường thực hiện như dữ liệu phân vùng sinh chưa được nghiên cứu sâu [6]. thái các tiểu vùng (ven biển, đồng bằng, Trong thời kỳ thực hiện phân hạng đồi núi), ranh giới các khoanh đất điều đất theo Chỉ thị số 299/TTg, công tác tra ... Có thể nói, phương pháp kế thừa phân hạng đất nông nghiệp được tiến là phương pháp rất quan trọng để có hành theo phương pháp của Liên Xô được bộ dữ liệu đầu vào trong quá trình cũ. Tổng cục Quản lý ruộng đất đã ban 56 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu hành dự thảo phương pháp phân hạng Năm 1996, Tổng cục Địa chính đã đất (Tổng cục quản lý ruộng đất, 1981). áp dụng phương pháp phân hạng đất Theo đó, việc phân hạng dựa trên các cơ nông nghiệp theo FAO tiến hành phân sở: (i) Vùng địa lý thổ nhưỡng, (ii) Loại hạng trên một số địa bàn thí điểm như và nhóm cây trồng, (iii) Đặc thù của địa huyện Cẩm Bình, tỉnh Hải Hưng; huyện phương, (iv) Trình độ thâm canh, (v) Cầu Ngang, tỉnh Trà Vinh. Kết quả của Mối tương quan với năng suất cây trồng. chương trình thí điểm được kết luận như Đây là tài liệu hướng dẫn vừa mang tính sau: Yếu tố chất đất của mỗi địa bàn thí khoa học vừa mang tính thực tiễn, có thể điểm chỉ tiêu phân hạng không đồng áp dụng trên diện rộng. Tính đến tháng nhất. Do đặc thù của ĐBSCL nên yếu tố 7/1986 cả nước đã có 14/40 tỉnh, thành vị trí có thể thay nơi cư trú bằng trung phố trực thuộc trung ương hoàn thành tâm mua bán vật tư nông nghiệp. Khi hoặc hoàn thành cơ bản cả 3 nội dung: phân hạng cấp xã yếu tố khí hậu là đồng đo đạc, phân hạng và đăng ký thống kê nhất do đó cần vận dụng lịch thời vụ, bổ ruộng đất; Hai vùng trọng điểm lúa của sung các chỉ tiêu khí hậu thời tiết đặc cả nước là Đồng bằng Sông Cửu Long thù [1]. và Đồng bằng Bắc Bộ đã cơ bản hoàn Đến năm 1997, phương pháp xác thành. Đã có 37% số tỉnh đã hoàn thành định hạng đất theo điều kiện giới hạn phân hạng đất lúa cấp huyện. [6] đã trở thành phổ biến và được thực hiện Nhìn chung, kết quả phân hạng đất rộng rãi trong cả nước. Tuy nhiên, trong nông nghiệp theo phương pháp này tại quá trình thực hiện có một số tồn tại Việt Nam đã giúp cho việc thống kê tài sau: Việc áp dụng hoàn toàn máy móc, nguyên đất nông nghiệp và hoạch định không xem xét điều chỉnh các yếu tố chiến lược sử dụng, quản lý nguồn tài tham gia định hạng, nhất là các yếu tố nguyên đất nông nghiệp trong phạm ít quan trọng có linh động được nên dẫn vi cả nước theo các phân vùng nông đến kết quả thiếu chính xác, không đúng nghiệp tự nhiên hướng tới mục đích sử với thực tế; Tình trạng tự điều chỉnh một dụng, bảo vệ và cải tạo đất nông nghiệp cách tùy tiện, không đề ra các quy định hợp lý. Tuy nhiên, đối với mục đích sử và giải thích chi tiết dẫn đến kết quả xác dụng đất nông nghiệp, việc phân hạng định bị gò ép, đồng thời hệ thống các chỉ thích hợp chưa đi sâu một cách cụ thể tiêu và số liệu không đồng nhất [1]. vào từng loại sử dụng, đối tượng phân Trên cơ sở tiếp thu phương pháp hạng không toàn diện; phương pháp phân hạng đánh giá đất đai của FAO này mới chỉ tập trung chủ yếu vào đánh và tổng kết kinh nghiệm phân hạng đất giá các yếu tố tự nhiên của đất đai và ở nước ta, Viện Quy hoạch và thiết kế chưa có những quan tâm cân nhắc tới nông nghiệp đã biên soạn "Quy trình các điều kiện kinh tế - xã hội, thực tế đánh giá đất đai phục vụ nông nghiệp kết quả phân hạng dựa vào năng suất. - 10TCN, 1998" được Bộ Nông nghiệp Quy định về thời hiệu phân hạng, định và phát triển nông thôn phê duyệt và ban suất thuế, hình thức thu thuế đã không hành thành quy trình cấp ngành nhằm khuyến khích sản xuất, nền kinh tế nông thống nhất nội dung, phương pháp phân thôn kém phát triển. hạng đánh giá tài nguyên đất phục vụ - Việc ứng dụng phương pháp phân quy hoạch sử dụng đất bền vững trên hạng đất nông nghiệp theo FAO: phạm vi cả nước [1]. 57 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu Trong các năm từ 2002 - 2005, - Trong phương pháp phân hạng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thực đất nông nghiệp chưa thể hiện được ảnh hiện chương trình: "Xây dựng mô hình hưởng qua lại của các yếu tố, vai trò chuyển dịch cơ cấu sử dụng đất đai của các yếu tố trội, chưa xác định được phục vụ yêu cầu công nghiệp hóa, hiện trọng số của các yếu tố khi đánh giá, đại hóa nông nghiệp nông thôn" tại 7 chưa tranh thủ được tri thức của nhiều huyện đại diện cho 7 tỉnh thuộc 7 vùng chuyên gia trong các lĩnh vực khác nhau kinh tế nông nghiệp. Chương trình này để đánh giá đối với từng mục đích sử đã vận dụng: "Quy trình đánh giá đất dụng đất cụ thể, chưa có sự tích hợp đai phục vụ nông nghiệp" do Bộ Nông giữa các phương pháp và công nghệ tiên nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tiến trong quá trình đánh giá... để tiến hành đánh giá đất đai ở quy mô - Khả năng ứng dụng phương pháp cấp huyện làm cơ sở cho việc đề xuất MCA và GIS trong phân hạng đất nông chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất hợp lý. nghiệp theo mục đích sử dụng đất: Do có được một quy trình đánh giá đất Tại Việt Nam, có 3 - 4 nhóm nổi bật đai hoàn chỉnh nên các bản đồ được xây về nghiên cứu AHP-GIS liên quan đến dựng đồng bộ theo một trình tự thống phân hạng đất đai, như: Nhóm thuộc nhất bao gồm hệ thống các bản đồ và Phân viện Quy hoạch và Thiết kế Nông số liệu đi kèm có chất lượng tốt hơn, nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (nhóm là cơ sở khoa học để thực hiện việc Lê Cảnh Định); Đại học Nông lâm chuyển dịch cơ cấu sử dụng đất đai ở Thành phố Hồ Chí Minh (nhóm Nguyễn địa phương. Kim Lợi); Đại học Khoa học, Đại học Qua thực tiễn triển khai cho thấy, Huế; Đại học Khoa học tự nhiên - Đại việc áp dụng phương pháp của FAO học Quốc gia Hà Nội… Các nghiên cứu trong phân hạng đất nông nghiệp tại đã cho thấy rằng, tích hợp MCA và GIS nước ta trong những năm qua vẫn còn vẫn là xu thế hiện nay, theo đó MCA một số hạn chế, đó là: được sử dụng để gắn trọng số cho các - Chưa phát huy hết được vai trò chỉ tiêu, GIS để liên kết kết quả phân trong lĩnh vực quản lý đất đai như: Làm hạng theo không gian với sự phân bố cơ sở cho việc lập quy hoạch, kế hoạch mở rộng hoặc biến đổi khôn gian của sử dụng đất; xác định giá trị quyền sử đối tượng theo lãnh thổ (vùng thích hợp dụng đất; trong công tác điều tra cơ “suitability zone”, hoặc khu vực thích bản về đất đai, mới chỉ quan tâm đến hợp “suitability area”). số lượng đất, chưa quan tâm đến chất Theo nghiên cứu của Võ Quang lượng đất… Minh và các cộng sự thì đây là phương - Nội dung, chỉ tiêu phân hạng đất pháp tập hợp các thông tin từ một số chỉ nông nghiệp chủ yếu dựa trên các yếu tiêu để hình thành một chỉ số duy nhất tố thổ nhưỡng, tính chất nông hóa của cho việc đánh giá. Trong nghiên cứu đất; địa hình; khí hậu, thời tiết...; chưa về phân định và hợp nhất cơ sở dữ liệu quan tâm đầy đủ đến các yếu tố khác phục vụ quy hoạch sử dụng đất được thí (vị trí, không gian sử dụng đất, kinh tế - điểm tại xã Tân Phú Thạnh, huyện Châu xã hội...) khi phân hạng đất phù hợp với Thành, tỉnh Cần Thơ đã cho thấy trong từng mục đích sử dụng cụ thể đáp ứng phương pháp này các trọng số sẽ được yêu cầu của công tác quản lý đất đai. gán cho các chỉ tiêu tùy thuộc vào mức 58 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu độ quan trọng của từng chỉ tiêu và từ đó nhận được. Kết quả đánh giá phân hạng việc đánh giá thích hợp sẽ mang lại độ sử dụng đất thích hợp tại vùng nghiên chính xác hơn phương pháp đánh giá đất cứu cho thấy đất của vùng Cửa Ba Lạt của FAO. [8] thích hợp cao nhất đối với kiểu sử dụng Tuy nhiên, tại nước ta việc nghiên đất rừng ngập mặn chiếm 55,95%, tiếp cứu ứng dụng MCA và GIS trong các đến là tôm - rừng ngập mặn (cá, cua) lĩnh vực và đặc biệt trong lĩnh vực phân hoặc tôm cua quảng canh, tôm sinh thái hạng thích hợp đất đai còn hạn chế. Một xấp xỉ 30%, chuyên lúa 25,2%, diện tích số nghiên cứu điển hình bao gồm: thích hợp cho chuyên ngao và lúa tôm - Nghiên cứu ứng dụng phương thấp < 10% trong tổng số diện tích đánh pháp MCA với công nghệ GIS trong giá. Tính thích hợp này phụ thuộc nhiều đánh giá thích hợp các mục đích sử dụng vào chất lượng đất, nguồn nước, địa đất tại huyện Sơn Động tỉnh Bắc Giang hình theo từng khu vực khai thác. của Lê Thị Giang (năm 2012). Trong đó, 4.2. Kinh nghiệm nước ngoài về việc ứng dụng được thực hiện qua các phân hạng đất nông nghiệp bước: định chỉ tiêu và xây dựng ma trận Việc phân hạng và đánh giá đất đai so sánh cặp đôi; tính toán trọng số và đã được thực hiện từ khá lâu ở nhiều kiểm tra tỷ số nhất quán Cr; tính giá trị nước trên thế giới. Tuỳ theo mục đích thích hợp Si và bước cuối cùng là phân cụ thể, mỗi quốc gia đã đề ra nội dung, cấp tổng giá trị thích hợp. Nghiên cứu phương pháp đánh giá đất của mình. Có đã khẳng định, việc xác định ma trận so nhiều quan điểm, trường phái phân hạng sánh cặp đôi và xác định điểm của chỉ tiêu Xi để đánh giá thích hợp phụ thuộc đất khác nhau hình thành ở một số nước rất nhiều vào yêu cầu sử dụng đất của trên thế giới, trong đó đáng chú ý là các địa phương. Điều này cũng có nghĩa kết nước như: Liên Xô, Mỹ, Anh, Canada, quả hai bước thực hiện này sẽ chịu ảnh Ấn Độ, Châu Phi... hưởng nhiều từ đặc điểm của khu vực Ở Mỹ, ý đồ xây dựng một chương nghiên cứu. trình nghiên cứu phân loại đất đã có từ - Nghiên cứu sử dụng đất bền vững năm 1832 do E. Ruﬃn khởi xướng, đến vùng cửa Ba Lạt, huyện Giao Thủy, tỉnh năm 1860 W. Hilgard xây dựng bảng Nam Định của Nguyễn Thị Thu Trang phân loại đất và bản đồ đất đầu tiên cho (năm 2013) đã tích hợp GIS và MCA nước Mỹ trên cơ sở nhận thức đất là để đánh giá sử dụng bền vững đất nông một vật thể tự nhiên, tính chất đất có nghiệp vùng Cửa Ba Lạt huyện Giao quan hệ đến thực vật và khí hậu. Năm Thuỷ. Áp dụng phương pháp MCE để 1951 Cục cải tạo đất đai - Bộ nông đánh giá tổng hợp hiệu quả kinh tế, xã nghiệp Mỹ (USBR) biên soạn “Phân hội, môi trường của các kiểu sử dụng loại khả năng đất có tưới” (Irrigation đất. Trên cơ sở ma trận so sánh cặp đôi land suitability classiﬁcation) đã phân sử dụng phần mềm IDRISI, tính được loại gồm 6 lớp (classes), từ lớp có thể trọng số W(i) của các chỉ tiêu đánh giá trồng trọt được (Arable) đến lớp có thể hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường cho trồng trọt được một cách có giới hạn 13 kiểu dụng đất. Các tỷ số nhất quán (Limited arable) đến lớp không thể (CR) đều < 10%, vì vậy kết quả tính toán trồng trọt được (Non-arable). Trong trọng số có độ tin cậy và có thể chấp phân loại này, ngoài đặc điểm về đất 59 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu đai, một số chỉ tiêu kinh tế cũng được đánh giá đất đai cũng được thực hiện, xem xét chỉ giới hạn trong phạm vi thủy quá trình này được chia làm 3 bước: (i). lợi. Năm 1961, Cơ quan bảo vệ đất - Bộ Đánh giá lớp phủ thổ nhưỡng; (ii) Đánh Nông nghiệp Mỹ (USDA) soạn thảo giá khả năng sản xuất (kết hợp xem xét “Phân hạng khả năng đất đai” (The yếu tố khí hậu, địa hình…); (iii) Đánh land capability classiﬁcation). Mặc giá đất đai dựa vào kinh tế (chủ yếu là dù hệ thống này được xây dựng riêng khả năng sản xuất hiện tại của đất đai). cho điều kiện nước Mỹ nhưng những Phương pháp này quan tâm chủ yếu đến nguyên lý của nó được ứng dụng ở yếu tố tự nhiên, có xem xét về khía cạnh nhiều nước. Trong đó, phân hạng đất kinh tế - xã hội trong sử dụng đất đai chủ yếu dựa vào những hạn chế của nhưng chưa đầy đủ. đất đai gây trở ngại đến sử dụng đất, Ở nhiều nước Châu Âu, việc phân những hạn chế khó khắc phục cần phải hạng và đánh giá đất đai được thực hiện đầu tư vốn, lao động, kỹ thuật… mới theo 2 hướng là: Phân hạng định tính có thể khắc phục được. Hạn chế được (dựa trên các kết quả nghiên cứu các chia thành 2 mức: hạn chế tức thời và yếu tố tự nhiên để xác định tiềm năng hạn chế lâu dài. Đất đai được xếp hạng sản xuất của đất đai); Phân hạng định chủ yếu dựa vào hạn chế lâu dài. Hệ lượng (dựa vào kết quả nghiên cứu các thống đánh giá đất đai được chi làm 3 yếu tố kinh tế, để xác định sức sản xuất cấp: lớp (class), lớp phụ (sub-class) và thực tế của đất đai). đơn vị (unit) được chia làm 8 lớp và Ở Ấn Độ và các nước vùng nhiệt hạn chế tăng dần từ lớp I đến lớp VIII, từ lớp I đến lớp VI có khả năng sử dụng đới ẩm châu Phi thường áp dụng phương cho nông - lâm nghiệp, lớp V đến VII pháp tham biến để xác định mối quan chỉ có thể sử dụng cho lâm nghiệp, lớp hệ giữa các yếu tố đất đai và cây trồng. VIII chỉ sử dụng cho mục đích khác. Các mối quan hệ này được biểu thị dưới Đây là một trong những cách tiếp cận dạng phương trình toán học. Kết quả trong đánh giá đất đai có quan tâm đến phân hạng được thể hiện dưới dạng % các yếu tố hạn chế và hướng khắc phục hoặc điểm. [6] các hạn chế; có xét đến vấn đề kinh tế - Bản dự thảo đầu tiên về tiêu chuẩn xã hội ảnh hưởng đến sử dụng đất. Hai hoá việc đánh giá đất đai đã được phương pháp đánh giá đất đai được ứng thống nhất do 2 Uỷ ban nghiên cứu ở dụng khá rộng rãi là: Phương pháp tổng Hà Lan và FAO- Roma thực hiện vào hợp (lấy năng suất cây trồng nhiều năm năm 1972 và phương pháp đánh giá làm tiêu chuẩn và phân hạng đất cho đất đai đầu tiên của FAO được công từng cây trồng cụ thể, trong đó lấy cây bố vào năm 1976 và được chỉnh lý vào lúa mì là đối tượng chính) và Phương năm 1983. [12] pháp yếu tố (bằng cách thống kê các Nhiều quốc gia đã phát triển hệ yếu tố tự nhiên, kinh tế để so sánh, thống đánh giá đất đai cho riêng mình lấy lợi nhuận tối đa là 100 điểm (hoặc (các chỉ tiêu dùng cho đánh giá cũng 100%) để làm mốc so sánh với các đất như kết quả rất khác nhau), điều này khác) [2, 5]. làm cho việc trao đổi kết quả đánh giá Ở Liên Xô cũ và các nước Đông đất trên thế giới gặp nhiều khó khăn. Âu: từ thập niên 60, việc phân hạng và Thấy rõ vai trò quan trọng của đánh giá, 60 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu phân hạng làm cơ sở cho công tác quy 4.3. Đề xuất ứng dụng nội dung, hoạch sử dụng đất đai, tổ chức Nông - phương pháp MCA và GIS để phân hạng Lương của Liên hợp quốc (FAO) với đất nông nghiệp theo mục đích sử dụng đất sự tham gia của các chuyên gia đầu Để đáp ứng được yêu cầu quản lý ngành đã tổng hợp kinh nghiệm của và sử dụng đất bền vững, việc phân hạng nhiều nước, xây dựng Đề cương đánh đất nông nghiệp đối với từng mục đích giá đất đai (FAO - 1976). Tài liệu này sử dụng có ý nghĩa rất quan trọng, đây là được cả thế giới quan tâm, ứng dụng cơ sở khoa học để đề xuất định hướng sử và chấp nhận là phương tiện tốt nhất dụng đất cũng như xây dựng các phương để đánh giá tiềm năng đất đai. Tiếp án quy hoạch sử dụng đất. Do đó việc theo đó, hàng loạt các tài liệu hướng PHĐ đất theo Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành vẫn được dẫn đã được xuất bản như: Đánh giá thực hiện trên cơ sở phương pháp của cho nông nghiệp nhờ nước trời (1983); FAO có điều chỉnh phù hợp với điều kiện Đánh giá đất cho các vùng rừng (1984), của Việt Nam, song để tăng tính khách cho các vùng nông nghiệp được tưới quan khi đánh giá thông qua việc xem xét (1985) và Đánh giá đất cho đồng cỏ sự ảnh hưởng qua lại của các yếu tố, vai (1989)... Thực chất đây là một tập hợp trò của các yếu tố trội hay xác định trọng các hướng dẫn về phương pháp luận, số của các yếu tố đánh giá thì đề tài ứng có thể ứng dụng trong bất kỳ dự án nào dụng phương pháp MCA, GIS vào trong và ở bất kỳ tỷ lệ nào [11] [12]. các bước của quy trình PHĐ. Hình 1. Bước ứng dụng MCA&GIS trong PHĐ nông nghiệp Việc PHĐ nông nghiệp theo mục Trong đó GIS được ứng dụng ở đích sử dụng đất cấp tỉnh được thực hiện bước 2, bước 4, bước 5. MCA được ứng theo quy định của Luật Đất đai 2013 và dụng ở bước 4 trong quá trình phân lớp các văn bản hướng dẫn được đề xuất xác định hạng đất bao gồm 4 nội dung: gồm 5 bước: - Xây dựng ma trận so sánh cặp đôi; - Bước 1: Lựa chọn các chỉ tiêu - Xác định trọng số; đánh giá - Tính tỷ số nhất quán; - Bước 2: Xây dựng bản đồ đơn vị - Tính giá trị thích hợp. đất đai (i) Bước 1: Lựa chọn các chỉ tiêu - Bước 3: Xác định yêu cầu sử đánh giá dụng đất - Phân cấp tiểu vùng sinh thái nghiên cứu: Căn cứ vào mô hình số độ - Bước 4: Đánh giá khả năng thích hợp cao DEM, đặc điểm phân bố của các - Bước 5: Xây dựng bản đồ PHĐ nhóm đất và các văn bản pháp lý liên theo mục đích SDĐ quan để phân vùng sinh thái khu vực 61 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu nghiên cứu; Khoanh tách các tiểu vùng Việc đánh giá khả năng thích hợp sinh thái thành các khu vực có ranh giới của đất đai được thực hiện theo trình tự: rõ ràng và được xác định trên bản đồ Xây dựng ma trận so sánh cặp đôi; xác khu vực nghiên cứu. định trọng số; tính tỷ số nhất quán; tính - Xác định chỉ tiêu theo các vùng. giá trị thích hợp. - Xác định chỉ tiêu theo mục đích Sử dụng phầm mềm IDRISI hoặc sử dụng đất phần mềm Excel để xác định trọng số (ii) Bước 2: Xây dựng bản đồ đơn cho các chỉ tiêu và kiểm tra tỷ số nhất vị đất đai quán Cr của ma trận. Các giá trị thích Bản đồ đơn vị đất đai được xây hợp cho các đơn vị bản đồ đất đai được dựng bằng phương pháp GIS chồng xếp tính toán bằng tổng các giá trị thích các lớp thông tin đất, địa hình, khí hậu, hợp đơn tính của các yếu tố trên. Sử chế độ nước có cùng tỷ lệ và cùng lưới dụng phương pháp phân lớp theo các chiếu với các bước thực hiện như sau: thang phân lớp được xác định cho các số hóa các bản đồ chuyên đề để chuyển mục đích sử dụng đất theo các mức: bộ chỉ tiêu phân hạng đất nông nghiệp Rất thích hợp; Thích hợp; Ít thích hợp; vào GIS; mã hóa các chỉ tiêu để chúng Không thích hợp. có thể so sánh với nhau. Đánh giá mức độ thích hợp cho các Mỗi khoanh trên bản đồ đơn vị đất mục đích sử dụng đất được xác định trên đai hoàn thành sẽ được tô màu và ghi cơ sở kết hợp giữa yêu cầu đất đai của ký hiệu đầy đủ theo nguyên tắc: tử số là các mục đích sử dụng đất với đặc điểm, số đơn vị đất đai và mẫu số là diện tích tính chất đất đai (các đơn vị đất đai). của khoanh. Bản đồ đơn vị đất đai là sản Việc đánh giá này thực hiện trên cơ sở so phẩm trung gian nên thường được lưu sánh với từng yêu cầu sử dụng đất, cho giữ ở dạng gốc trong cơ sở dữ liệu GIS. ra kết quả thích hợp đất đai của các đơn (iii) Bước 3: Xác định yêu cầu sử vị đất đối với từng mục đích sử dụng đất. dụng đất Kết quả được thể hiện qua việc tổng hợp ra bảng đánh giá thích hợp đất đai của Để việc phân hạng mức độ thích hợp các mục đích sử dụng đất được đánh giá được chuẩn xác thì việc xác định các yêu trên toàn bộ diện tích đất vùng nghiên cầu sử dụng đất đai của các loại sử dụng cứu, đây là cơ sở cho việc đề xuất bố trí phải cân nhắc kỹ lưỡng cho sát và phù sử dụng đất phù hợp với từng mục đích hợp với thực tế, dựa trên cơ sở 3 nhóm sử dụng trên từng khu vực. Từ kết quả yêu cầu sử dụng như sau: Các yêu cầu đánh giá thích hợp, tính toán được diện sinh trưởng hoặc sinh thái của cây trồng; tích đất đai thích hợp cho từng mục đích yêu cầu về quản lý; yêu cầu về bảo vệ. sử dụng đất. Các yêu cầu sử dụng đất đai của (v) Bước 5: Thành lập bản đồ phân các mục đích sử dụng đất được xác định hạng đất theo mục đích sử dụng theo hướng mức độ thích hợp từ cao đến thấp: H1rất thích hợp (Hightly suitable); - Kết nối kết quả đánh giá đất từ H2 thích hợp trung bình (Moderately bảng đơn vị đất đai với bản đồ đơn vị suitable); H3 ít thích hợp (Marginally đất đai suitable); N không thích hợp hiện tại - Lọc bỏ những khoanh đất trùng (None suitable). nhau về phân hạng thích hợp đất đai (iv) Bước 4: Đánh giá khả năng - Biên tập kết quả trên thành bản đồ thích hợp phân hạng thích hợp đất đai. 62 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu Hình 2. Quy trình ứng dụng phương pháp MCA và GIS để PHĐ nông nghiệp theo mục đích sử dụng đất 4. Kết luận Tình hình ứng dụng các phương Kết quả phân hạng đất nông nghiệp pháp phân hạng đất ở nước ta chủ yếu có ý nghĩa rất quan trọng trong việc áp dụng những phương pháp phổ biến thống kê và hoạch định chiến lược sử trên thế giới như phương pháp PHĐ dụng, quản lý nguồn tài nguyên đất nông của Liên Xô cũ và phương pháp PHĐ nghiệp trong phạm vi cả nước theo các của FAO (1976, 1993b). Tùy thuộc vào phân vùng nông nghiệp tự nhiên, hướng từng thời kỳ công tác PHĐ nông nghiệp tới mục đích sử dụng, bảo vệ và cải tạo ở nước ta được triển khai ở các mức độ đất nông nghiệp hợp lý. Tuy nhiên, đối khác nhau. với mục đích sử dụng đất nông nghiệp Với mục đích phân hạng đất để phục việc phân hạng thích hợp chưa đi sâu vụ công tác quản lý nhà nước về đất đai một cách cụ thể vào từng loại sử dụng, phù hợp với Luật Đất đai năm 2013 hiện đối tượng phân hạng không toàn diện, nay, có thể nói trình tự, nội dung, chỉ mới chỉ tập trung chủ yếu vào đánh tiêu phân hạng đất nông nghiệp đã được giá các yếu tố tự nhiên của đất đai và chưa có những đánh giá về mức độ ảnh hoàn thiện hơn so với thời kỳ trước. hưởng của từng yếu tố đối với từng mục Mặc dù đã có nhiều công trình đích sử dụng. nghiên cứu ứng dụng MCA và GIS, 63 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017
Nghiên cứu song chưa có công trình khoa học nào [6]. Lê Thị Giang, 2012. Nghiên cứu đưa ra đề xuất trình tự kèm theo hướng chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất sản xuất dẫn thực hiện ứng dụng MCA và GIS để nông nghiệp huyện Sơn Động - tỉnh Bắc PHĐ theo mục đích sử dụng đất. Chính Giang. vì vậy, khả năng ứng dụng phương pháp [7]. Lưu Thị Ngoan, 2014. Nghiên cứu MCA, GIS trong phân hạng đất nông ứng dụng phương pháp phân tích đa chỉ tiêu nghiệp theo mục đích sử dụng đất đáp (MCE-Multi Criteria Evaluation) để đánh ứng yêu cầu khoa học và thực tiễn cao. giá thoái hoá đất. Ứng dụng này sẽ tích hợp giữa việc [8]. Nguyễn Thị Lý, 2013. Ứng dụng phân tích/đánh giá đa chỉ tiêu MCA và GIS và phân tích đa tiêu chuẩn (MCA) sử dụng phương pháp phân lớp lại trong trong đánh giá thích hợp đất đai phục vụ GIS để phân hạng thích hợp (theo các quản lý sử dụng đất bền vững. mức rất thích hợp, thích hợp, ít thích [9]. Lê Phương Thúy, 2009. Ứng dụng hợp, không thích hợp) theo mục đích sử phương pháp MCA & GIS để xác định vị trí dụng đất. chôn lấp bãi rác thải tại huyện Đông Anh, TÀI LIỆU THAM KHẢO thành phố Hà Nội. [1]. Bộ Nông nghiệp và phát triển [10]. Nguyễn Thị Thu Trang, 2013. nông thôn, 2009. Cẩm nang sử dụng đất Nghiên cứu sử dụng đất bền vững vùng cửa nông nghiệp, Phân hạng đánh giá đất đai. Ba Lạt, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định. [2]. Nguyễn Thế Đặng, Đào Châu Thu [11]. FAO – UNESCO, 1994. Soil map và Đặng Văn Minh, 2003. Đất đồi núi Việt of the world (revisedlegend). Nam. [3]. Đặng Văn Đức, 2001. Hệ thống [12]. FAO Guidelines,1983. Land thông tin địa lý. evaluation for rainfed agriculture. [4]. Lê Cảnh Định, 2011. Tích hợp [13]. Carver S.J, 1991. Integrating GIS và phân tích quyết định nhóm đa tiêu multi-criteria evaluation with Geographical chuẩn trong đánh giá thích hợp đất đai. Information Systems. [5]. Lê Cảnh Định, Tích hợp phần [14]. Sehgal, 1989. Classiﬁcation and mềm ALES và GIS trong đánh giá đất đai. correlation of the Vietnamese soils. 64 Tạp chí Khoa học Tài nguyên và Môi trường - Số 17 - năm 2017

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2009-2019 TaiLieu.VN. All rights reserved.