ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN - TỈ LỆ NGHỊCH
A. Mục tiêu:
1/ Kiến thức:
- Biết cách làm các bài toán cơ bản về đại lượng tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch và
chia tỉ lệ.
2/ Kỹ năng:
- Biết liên hệ với các bài toán trong thực tế.
3/ Thái độ:
- HS có sự sáng tạo khi vận dụng kiến thức
B. Chuẩn bị:
- GV: SGK – TLTK, bảng phụ.
- HS: SGK – dụng cụ học tập.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động :
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:
Hoạt động của HS Hoạt động của GV
Hoạt động 1: Lý thuyết:
? Viết công thức hai đại lương tỉ lệ thuận
? Viết công thức hai đại lương tỉ lệ nghịch
Hoạt động 2: Vận dụng
- HS đọc đề bài
? Tóm tắt bài toán:
V2 = 1,2 V1
t1 = 6 (h)
Tính t2 = ?
? V và t là 2 đại lượng có mối quan hệ với
nhau như thế nào.
- HS: là 2 đại lượng tỉ lệ nghịch
? Có tính chất gì.
- HS:
1 1
2 2
t V
t V
- Cả lớp làm bài vào vở, 1 học sinh lên
I/ Lý thuyết:
II/ Vận dụng:
1. Bài toán 1:
Gọi vận tốc cũ và mới của ô tô lần lượt là
V1 km/h và V2 km/h thời gian tương ứng
với V1 ; V2 là t1 (h) và t2 (h)
Ta có: V2 = 1,2 V1
t1 = 6
Vì vận tốc và thời gian là 2 đại lượng tỉ
lệ nghịch nên ta có:
1 1
2 2
t V
t V
1
2
2 1
1,2V6 6
1,2 t 5
t V 1,2
Vậy nếu đi với vận tốc mới thì ô tô đi từ
bảng làm
- GV nhấn mạnh V và t là 2 đại lượng tỉ lệ
nghịch.
- HS đọc đề bài
- 1 học sinh tóm tắt bài toán
? Số máy và số ngày là 2 đại lượng có
quan hệ với nhau như thế nào.
- HS: là 2 đại lượng tỉ lệ nghịch.
? Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta
có đẳng thức nào.
A
B hết 5 (h)
2. Bài toán 2:
4 đội có 36 máy cày
Đội I hoàn thành cviệc trong 4 ngày
Đội II hoàn thành cviệc trong 6 ngày
Đội III hoàn thành cviệc trong10ngày
Đội IV hoàn thành cviệc trong12ngày
Bài giải:
Gọi số máy của mỗi đội lần lượt
là
1 2 3 4
ta có:
1 2 3 4
x x x x 36
Vì số máy tỉ lệ nghịch với số ngày hoàn
thành công việc
1 2 3 4
4 6 10 12
x x x x
? Tìm
1 2 3 4
.
- Cả lớp làm bài, 1 học sinh trình bày trên
bảng.
- GV chốt lại cách làm:
+ Xác định được các đại lượng là tỉ lệ
nghịch
+ áp dụng tính chất của 2 đại lượng tỉ lệ
nghịch, tính chất của dãy tỉ số bằng nhau
- Y/c học sinh làm ?1
- Cả lớp làm việc theo nhóm
1 2 3 4 1 2 3 4
1 1 1 1 1 1 1 1
4 6 10 12 4 6 10 12
x x x x x x x x
36
60
36
60
(t/c của dãy tỉ số bằng nhau)
1
1
60. 15
6
x
2
1
60. 10
6
x
3
1
60. 6
10
x
4
1
60. 5
12
x
Vậy số máy của 4 đội lần lượt là 15; 10;
6; 5 máy.
a) x và y tỉ lệ nghịch
a
x
y
y và z là 2 đại lượng tỉ lệ nghịch
a
y
z
a a
x .z x k.x
bb
z
x tỉ lệ thuận với z
b) x và y tỉ lệ nghịch
xy = a
y và z tỉ lệ thuận
y = bz
xz =
a
b
x tỉ lệ nghịch với z
4. Củng cố:
- Nhắc lại cách làm các dạng bài tập đã chữa.
5. Hướng dẫn học ở nhà:
- Học kĩ bài, làm lại các bài toán trên
- Làm bài tập 25, 26, 27 (tr46 - SBT)