SKKN: Dạy học nhóm bài phong cách ngôn ngữ trong chương trình Ngữ văn THPT theo định hướng phát triển năng lực

Ế Ề THÔNG TIN CHUNG V  SÁNG KI N

ạ ọ ữ ươ   ng 1. Tên sáng ki nế : D y h c nhóm bài phong cách ngôn ng  trong ch

ữ ị ướ ự trình Ng  văn THPT theo đ nh h ể ng phát tri n năng l c

ự ụ ươ ữ ớ ế : Ch ng trình Ng  văn THPT l p 10,11,12 2. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n

ơ ả ban c  b n

ụ ờ ừ ế ế : T  tháng 9/2015 đ n tháng 5/2016 3. Th i gian áp d ng sáng ki n

4. Tác giả:

ọ ươ H  và tên: Vũ Lan Ph ng

Năm sinh: 1976

ườ ầ ậ ơ N i th ậ ng trú: 11/64 Tr n Nh t Du t

ạ ộ Trình đ  chuyên môn: Th c sĩ

ứ ụ Ch c v  công tác: Giáo viên

ệ ơ ồ N i làm vi c: THPT Chuyên Lê H ng Phong

ệ ạ Đi n tho i: 0932251976

ỷ ệ ế ạ T  l đóng góp t o ra sáng ki n:  50%

ồ ả: 5. Đ ng tác gi

ươ ọ ỳ ễ H  và tên: Nguy n H ng Qu nh

Năm sinh: 1990

ườ ườ ễ ớ ọ ơ N i th ố ng trú: s  nhà 33 đ ng Nguy n H i, thôn Phúc Tr ng, xã Mĩ Xá,

ị ố thành ph  Nam Đ nh

ử ộ Trình đ  chuyên môn: C  nhân

ứ ụ Ch c v  công tác: Giáo viên

ệ ơ ồ N i làm vi c: THPT chuyên Lê H ng Phong

ệ ạ Đi n tho i: 01234083380

ỷ ệ ế ạ T  l đóng góp t o ra sáng ki n:  50%

ơ ị ế ụ 6. Đ n v  áp d ng sáng ki n:

[1]

ơ ồ ị Tên đ n v : THPT Chuyên Lê H ng Phong

ị ỉ ị Đ a ch : 76 V  Xuyên

ệ ạ Đi n tho i: 0350640297.

BÁO CÁO SÁNG KI NẾ

ế ề ệ ạ ả I. Đi u ki n hoàn c nh t o ra sáng ki n

ữ ướ ụ ề ầ Trong   nh ng   năm   g n   đây,   n n   giáo   d c   n

ế ậ ụ ể ộ ể ự   c   ta   đang   tích   c c ế   ng trình giáo d c ti p c n n i dung chuy n sang ti p ừ ươ  ch chuy n mình, t

ự ủ ườ ọ ươ ề ọ ố ậ c n năng l c c a ng ạ ng pháp d y h c theo l i “truy n th i h c. Ph

ề ạ ộ ợ ọ ụ  ậ ụ   m t chi u” không còn thích h p. Thay vào đó, d y cách h c, cách v n d ng

ấ ượ ự ứ ệ ế ẩ ỹ ki n th c, rèn luy n k  năng, hình thành năng l c và ph m ch t đ c quan

ố ả ệ ể ấ ạ ị ọ tâm. Trong b i c nh  y, vi c d y h c và ki m tra, đánh giá theo theo đ nh

ướ ự ủ ể ườ ọ ầ ế h ng phát tri n năng l c c a ng i h c là c n thi t.

ữ ạ ọ ị ướ ự ể ọ D y h c Ng  văn theo đ nh h ng phát tri n năng l c cho h c sinh

ế ợ ạ ọ ọ ộ ả là thông qua môn h c, h c sinh có kh  năng k t h p m t cách linh ho t và

ổ ứ ứ ế ả ớ ộ ộ ơ ỹ có t ch c ki n th c, k  năng v i thái đ , tình c m, đ ng c  cá nhân,…

ả ộ ố ạ ộ ứ ủ ứ ệ ằ ầ ợ nh m đáp  ng hi u qu  m t s  yêu c u ph c h p c a ho t đ ng trong

ự ặ ọ ồ ộ ố ấ ị ủ ả m t s  hoàn c nh nh t đ nh. Các năng l c đ c thù c a môn h c g m: năng

ế ệ ự ưở ứ ế ự l c giao ti p ti ng Vi t và năng l c th

ầ ượ ỹ ụ ẩ   ọ ả ng th c văn h c,c m th  th m ư ự ọ m . Ngoài ra, h c sinh cũng c n đ c phát huy các năng l c khác nh : năng

ả ế ấ ề ạ ợ ự ả ự l c gi ế i quy t v n đ , giao ti p, sáng t o, h p tác, t ả  qu n b n thân,…

ừ ự ế ả ư ệ ủ ạ ả Tuy nhiên, t th c t gi ng d y c a b n thân cũng nh  vi c đi d ự

ỏ ờ ọ ủ ệ ệ ậ ấ ồ gi

ươ ữ ể ạ ớ ọ ự ổ   , h c h i kinh nghi m c a đ ng nghi p, chúng tôi nh n th y s  đ i ượ   c ng pháp d y h c môn ng  văn đ  phát huy đ ạ m i, sáng t o trong ph

ư ể ủ ộ ệ ượ ự ữ ự tính ch  đ ng, tích c c cũng nh  đ  phát hi n đ c nh ng năng l c chuyên

ệ ủ ườ ọ ề ệ ọ ư ề ạ ẫ ặ ọ bi t c a ng i h c…ch a nhi u. D y h c văn v n n ng v  vi c h c sinh

ể ọ ượ ứ ứ ư ứ ế ữ ầ c n h c nh ng gì đ  có đ ệ c ki n th c toàn di n ch  ch a ý th c đ ượ   c

ệ ạ ấ ủ ụ ọ ọ ị ướ ể m c tiêu quan tr ng nh t c a vi c d y h c theo đ nh h ng phát tri n năng

ể ọ ượ ọ ự l c là h c sinh có th  làm đ c gì sau khi h c.

ấ ừ ệ ự ờ ố ữ ộ Xu t phát t ế  hi n th c đ i s ng, giao ti p ngôn ng  đóng m t vai trò

[2]

ế ọ ượ ệ ừ ự quan tr ng. Giao ti p luôn luôn đ c phân bi t theo t ng lĩnh v c và trên

ự ề ể ệ ữ

ươ ữ ứ ể ệ ợ ể ạ   ứ ừ t ng lĩnh v c đ u có nh ng cách th c th  hi n riêng (thông tin­> th  lo i ệ   ng ti n ể ệ ậ ­> tín hi u). Các cách th c th  hi n t p h p  thành nh ng ki u ph

ữ ạ ữ ọ ị ngôn ng  riêng, đó chính là phong cách ngôn ng . D y h c theo đ nh h

ụ ự ể ọ phát tri n năng l c h c sinh áp d ng vào nhóm bài phong cách ngôn ng ướ   ng ữ

ươ ữ ồ ữ ạ   Phong cách ngôn ng  sinh ho t, trong ch ng trình Ng  văn THPT g m:

ữ ệ ữ Phong cách ngôn ng  ngh  thu t Phong cách ngôn ng  báo chí, ớ ậ  (l p 10);

ữ ữ Phong cách ngôn ng  chính lu n ọ   Phong cách ngôn ng  khoa h c,

ữ ọ ớ ậ  (l p 11);  ớ Phong cách ngôn ng  hành chính ả ể  (l p 12) không ph i đ  minh h a cho lí

ế ạ ụ ọ ướ ớ ườ ọ ể thuy t d y h c mà  m c đích chính h ng t i là giúp ng i h c có th  tìm

ả ờ ư ế ế ể ỏ ạ ệ ả ra câu tr  l i cho câu h i: Giao ti p nh  th  nào đ  mang l i hi u qu  cao

ư ể ệ ấ ượ ủ ẩ ấ nh t cũng nh  th  hi n đ ự c ph m ch t, năng l c, tính cách c a ng ườ   i

nói?

II. Mô t ả ả  gi i pháp

ệ ạ ướ ụ ả 1. Hi n tr ng tr c khi áp d ng gi ớ i pháp m i

Ư ượ ủ ể ả 1.1. u, nh c đi m c a gi i pháp cũ

ươ ế a/ Ph ng pháp thuy t trình

ướ ụ ướ ề ọ ệ ổ ớ Tr c khi n n giáo d c n

ữ ươ ạ ươ ự nh ng ph ọ ng pháp d y h c tích c c thì ph ạ   c ta chú tr ng vào vi c đ i m i, sáng t o ẫ   ế ng pháp thuy t trình v n

ượ ươ ề ả ạ ố đ c coi là ph ng pháp gi ng d y truy n th ng, đã t n t ồ ạ ừ ấ i t r t lâu,

ượ ụ ỉ ở ở ầ ắ ọ đ c áp d ng không ch ữ  môn ng  văn mà h u kh p các môn h c. Hình

ả ướ ả ươ ạ ọ nh “rót n c vào bình” đã mô t chính xác  ph ng pháp d y h c này. Khi

ấ ườ ứ ầ ữ ế y, giáo viên là ng ế i “rót” nh ng ki n th c c n thi ế t vào “chi c bình” là

ậ ụ ươ ế ệ ả ạ ọ h c sinh. V n d ng ph

ữ ươ ữ ễ phong cách ngôn ng  trong ch ng pháp thuy t trình vào vi c gi ng d y nhóm bài   ậ   ng trình Ng  văn THPT ta d  dàng nh n

ấ ướ ớ ủ ỉ ể ự ệ ọ ệ th y cái đích h ng t ữ   i c a vi c h c nhóm bài này ch  đ  th c hi n nh ng

ụ ể ư ọ ề ề ế ụ ứ m c tiêu v  ki n th c mà bài h c đ  ra. C  th  nh  sau:

ượ ữ ệ Bài Phong cách ngôn ng  sinh ho t

ắ ạ    n m đ ạ ớ ữ ữ ư ữ ạ ặ c các khái ni m ngon   ơ ả   ng  sinh ho t, phong cách ngôn ng  sinh ho t v i nh ng đ c tr ng c  b n

[3]

ủ c a nó.

ượ ữ ệ Bài Phong cách ngôn ng  ngh  thu t ệ c khái ni m ngôn ng

ắ ậ   n m đ ậ ớ ữ ư ệ ậ ặ ữ  ơ ả ủ   ệ ngh  thu t, phong cách ngôn ng  ngh  thu t v i các đ c tr ng c  b n c a

nó.

ữ ể ượ ữ ệ Bài Phong cách ngôn ng  báo chí hi u đ c khái ni m ngôn ng  báo

ủ ế ủ ể ạ ủ ể ặ ả chí, các th  lo i ch  y u c a văn b n báo chí và đ c đi m c a phong cách

ữ ngôn ng  báo chí.

ữ ượ ể Bài Phong cách ngôn ng  chính lu n ệ c khái ni m ngôn ng ữ

ủ ậ ạ ả ậ   hi u đ ể ặ ậ chính lu n, các lo i văn b n chính lu n và đ c đi m c a phong cách ngôn

ữ ậ ng  chính lu n.

ữ ệ ắ ữ Bài Phong cách ngôn ng  khoa h c ả   ọ  n m v ng các khái ni m văn b n

ọ ữ ư ủ ặ ọ

khoa h c, phong cách ngon ng  khoa h c và các đ c tr ng c a phong cách y.ấ

ữ ữ ệ ắ Bài Phong cách ngôn ng  hành chính n m v ng khái ni m ngôn ng ữ

ơ ả ư ặ hành chính và các đ c tr ng c  b n

ớ ủ ướ ươ ụ ề ổ Ngày nay, trong xu h ng đ i m i c a n n giáo d c, ph

ỗ ứ ế ả ng pháp   ể ủ ậ   thuy t trình không ph i không còn ch  đ ng. Chúng ta không th  ph  nh n

ươ ố ư ườ ạ ể ạ ộ đây là ph ng pháp t i  u giúp ng ố   ề i d y có th  truy n đ t m t kh i

ượ ứ ớ ế ắ ả ộ ờ l ng ki n th c l n trong m t kho ng th i gian ng n.Giáo viên hoàn toàn

ủ ộ ờ ả ủ ở ch  đ ng trong gi

ể ả ỉ ầ ữ ề ấ ẩ ị ạ ố ớ   ặ  gi ng c a mình, không g p khó khăn tr  ng i đ i v i ế   ả ớ nh ng v n đ  có th  n y sinh trên l p, ch  c n chu n b  bài gi ng thuy t

ộ ầ ườ ạ ể ử ụ ể ả ề ầ ạ trình m t l n ng i d y  có th  s  d ng đ  gi ng d y trong nhi u l n. V ề

ế ọ ượ ứ ề ế ậ ượ phía h c sinh, các em ti p thu đ c nhi u ki n th c khi nh n đ c càng

ề ừ nhi u thông tin t giáo viên.

ề ầ ả ậ ươ ạ Tuy nhiên, c n ph i nghiêm túc nhìn nh n v  ph ọ   ng pháp d y h c

ề ề ấ ả ễ ố mang tính truy n th ng này. Đi u mà t ậ   t c  các giáo viên d  dàng nh n

ứ ế ế ấ ả ớ ờ ộ th y khi đ ng l p đó là n u thuy t trình trong m t kho ng th i gian dài thì

ế ọ ồ ắ ượ ề ệ ả ỏ ầ h u h t h c sinh đ u m t m i khi ph i ng i l ng nghe mà không đ

ủ ộ ả ặ ủ  c ch ề ờ   ộ đ ng tham gia vào bài gi ng. M c dù  giáo viên hoàn toàn ch  đ ng v  th i

ư ạ ộ ườ ạ ệ ỏ ả gian và n i dung gi ng d y, nh ng ng ẫ ấ i d y cũng v n r t m t m i nh ư

[4]

ườ ọ ng i h c.

ườ ặ ỗ ỉ ườ M t khác, ch  có m i giáo viên là ng i trình bày, nên d

ườ ấ ề ệ ị ư  ng nh ấ ượ   ng giáo viên là ng i ch u trách nhi m duy nh t v  thành công và ch t l

ả ự ọ ậ ể ề ọ

ự ế ấ ề ọ ế bài gi ng. Đi u này không th  khuy n khích h c sinh tích c c h c t p và   ể , r t nhi u h c sinh không th i vào giáo viên. Trong th c t có tâm lý ỷ ạ  l

ớ ượ ớ ấ ữ ế ậ ầ nh  đ

ứ ữ ệ ế ề ơ ọ ớ c h t nh ng gì mà th y cô trình bày và th m chí còn nh  r t ít.   ạ   ữ H n n a, vi c h c sinh ghi nh  nh ng ki n th c mà giáo viên truy n đ t

ể ậ ụ ể ớ ồ ớ ệ ọ trên l p không đ ng nghĩa v i vi c h c sinh  hi u và có th  v n d ng đ ượ   c

ự ế ơ ộ ể ẻ ạ ọ trong th c t . Bên c nh đó, vì h c sinh  không có c  h i đ  chia s , đóng

ủ ữ ứ ế ệ ả góp nh ng ki n th c và suy nghĩ, tr i nghi m c a mình nên giáo viên đôi

ẽ ạ ứ ữ ế ọ ế ồ khi s  trình bày l i nh ng ki n th c mà h c sinh đã bi ặ t r i ho c không

ế ể ậ ượ ế ả ầ c n thi t. Ngoài ra, giáo viên không th  thu nh n đ c ý ki n ph n h i t

ể ế ượ ọ ữ ộ ọ h c sinh   nên h  cũng không th  bi t đ ồ ừ  ọ   c nh ng n i dung nào mà h c

ể ữ ư ể ầ ộ ế ả ỉ ề t ph i đi u ch nh

sinh  đã hi u, ch a hi u và nh ng n i dung nào c n thi i.ạ l

ươ ữ b/ Ph ng pháp phân tích ngôn ng

ươ ườ ượ ử ụ ế ọ ộ  M t ph ng pháp th ng đ ạ c s  d ng khi d y h c ti ng vi ệ ặ   t đ c

ữ ữ ề ươ nh ng bài v  phong cách ngôn ng  là ph ng pháp phân tích ngôn

ệ ở bi t  ng ,ữ

ươ ọ ướ Trong ph ng pháp này, h c sinh d ướ ự ổ i s  t ứ  ch c, h ủ   ẫ ng d n c a

ệ ượ ể ế ữ giáo viên, ti n hành tìm hi u các hi n t ng ngôn ng , quan sát và phân tích

ệ ượ ị ướ ọ ừ ủ ộ các hi n t ng đó theo đ nh h ng c a bài h c, t ữ  đó rút ra nh ng n i dung

ấ ủ ự ế ặ ả ớ ươ ầ lý thuy t ho c th c hành c n ghi nh . B n ch t c a ph ng pháp này

mang tính quy n p.ạ

ụ Ở ữ ư ạ Ví d : ữ ệ    bài Phong cách ngôn ng  sinh ho t, SGK có đ a ra ng  li u

ư nh  sau:

ể ệ ệ ạ ọ Hãy th  hi n đúng gi ng đi u đo n ghi chép sau đây:

ạ ọ ạ ươ ể ậ ạ ọ ổ ư (Bu i tr a, t i khu t p th  X, hai b n Lan và Hùng g i b n H ng đi h c.)

ơ ươ H ng ọ i! Đi h c đi! ­

(Im l ng)ặ

[5]

ơ ọ ­ ươ H ng i! Đi h c đi! (Lan và Hùng gào lên)

ầ ầ ủ ữ ế Gì mà  m  m lên th  chúng mày! Không cho ai ng  ngáy n a à! ­

ế ộ ườ (ti ng m t ng i đàn ông nói to)

ơ ủ ư ơ ẽ ứ ể Các cháu i, kh  ch ! Đ  cho các bác ng  tr a v i!...Nhanh lên con, ­

ẹ ươ ươ ẹ ế ồ H ng! (ti ng m  H ng nh  nhàng ôn t n)

ươ ồ ỏ ẹ ế Đây r i, ra đây! (ti ng H ng nh  nh ) ­

ư ế ế ấ ậ ớ G m, ch m nh  rùa  y! Cô phê bình ch t thôi! (ti ng Lan càu nhàu) ­

ư ị ầ ế ậ ạ ạ ạ Hôm nào cũng ch m. l ch bà l ch b ch nh  v t b u!...(ti ng Hùng ­

ế ờ ti p l i)

ạ ạ ộ ố ữ ạ ạ ộ Trên đây là m t đo n ghi l i cu c đ i tho i trong ngôn ng  sinh ho t.

ừ ạ ữ ế ạ ạ ộ ị ể T  đo n h i tho i đó, anh (ch ) hi u th  nào là ngôn ng  sinh ho t?

ở ữ ể ậ Hay ầ    bài Phong cách ngôn ng  chính lu n, giáo viên có th  yêu c u

ữ ệ ể ọ h c sinh tìm hi u ng  li u SGK trang 96:

ạ ả ậ ọ ể ề Đ c các đo n trích trong các văn b n chính lu n sau và tìm hi u v :

ể ạ ủ ả ­Th  lo i c a văn b n

ụ ế ả ­M c đích vi t văn b n

ủ ể ộ ườ ế ố ớ ề ượ ấ ­Thái đ , quan đi m c a ng i vi ữ t đ i v i nh ng v n đ  đ c đ ề

ế ậ c p đ n.

a) Tuyên ngôn

Ộ Ậ TUYÊN NGÔN Đ C L P

ườ ề ề ạ ẳ ấ ả ọ “T t c  m i ng i đ u sinh ra có quy n bình đ ng. T o hóa cho h ọ

ữ ể ề ạ ượ ề ấ ữ nh ng quy n không ai có th  xâm ph m đ c; trong nh ng quy n  y, có

ề ượ ố ề ự ề ạ quy n đ c s ng, quy n t ư ầ  do và quy n m u c u h nh phúc.”

ờ ấ ủ ấ ộ ậ ủ ả L i b t h   y trong b n Tuyên ngôn đ c l p nawm1776 c a n

ấ ộ ấ ả Mĩ. Suy r ng ra, câu  y có nghĩa là: t ộ t c  các dân t c trên th  gi ướ   c ế ớ ề   i đ u

ề ố ề ẳ ộ ướ sinh ra bình đ ng, dân t c nào cũng có quy n s ng, quy n sung s ng và

ề ự quy n t do.

ủ ề ề ả ạ B n Tuyên ngôn Nhân quy n và Dân quy n c a Cách m ng Pháp

[6]

năm 1791 cũng nói:

ườ ự ề ợ ề ả “Ng i ta sinh ra t ẳ  do và bình đ ng v  quy n l i, và ph i luôn luôn

ề ợ ề đ ượ ự c t ẳ  do và bình đ ng v  quy n l i.”

ữ ẽ ả ố ượ Đó là nh ng l ph i không ai ch i cãi đ c.

(…)

ồ (H  Chí Minh)

ờ ự ậ b) Bình lu n th i s

Ứ ƯỚ Ố Ậ CAO TRÀO CH NG NH T, C U N C

ở ươ ự ậ ậ Ngày 9­3­1945, Đông D ng, phát xít Nh t qu t th c dân Pháp

ố ươ ố ế ầ ồ ồ ị

ố ớ ự ề ề xu ng chân đài chính tr . Không đ y hai m i b n ti ng đ ng h , trong các   ộ ủ   ạ thành ph  l n, th c dân Pháp đ u h  súng xin hàng. Nhi u quân đ i c a

ớ ắ ầ ạ ở ằ ạ ắ ằ Pháp nh m biên gi i c m đ u ch y. Riêng ộ    Cao B ng và B c C n, m t

ủ ấ ộ ộ ớ ị ả ố vài đ i quân c a Pháp đ nh th ng nh t hành đ ng v i Quân Gi i phóng

ệ ậ Ở ắ ạ ổ ứ Ủ Vi ố t Nam ch ng Nh t. ọ  B c C n, h  đã cùng ta t ch c “ y ban Pháp­

ệ ư ậ ạ ố ọ ỏ Vi t ch ng Nh t”. Nh ng không bao lâu h  cũng b  ta ch y sang Trung

ể ố ở ươ ế Qu c. Có th  nói là quân Pháp Đông D ng đã không kháng chi n và

ế ở ộ ấ ủ ươ công cu c kháng chi n ộ  Đông D ng là công cu c duy nh t c a nhân dân

ta (…)

ườ ủ ạ ộ ệ ậ (Tr ng Chinh, cách m ng dân t c dân ch  nhân dân Vi t Nam, t p 1,

ự ậ NXB S  th t, 1976)

c) Xã lu nậ

Ệ Ớ VI T NAM ĐI T I

ắ ệ ừ ậ ớ Kh p non sông Vi ộ t Nam đang b ng d y m t sinh khí m i. Sinh khí

ấ ặ ừ ệ ể ườ y đang bi u hi n trên khuôn m t t ng ng

ừ ồ ố ườ ừ ệ ngõ ph , trên t ng cánh đ ng, công tr ả   ừ i dân, trong t ng thôn b n, ứ   ng, trong t ng vi n nghiên c u,

ố ề ầ ọ trên các ch t ti n tiêu đ u sóng ng n gió…

ạ ự ấ ờ ạ ự ườ R o r c đ t tr i, r o r c lòng ng i! (…)

ấ ướ ứ ọ Đ t n c đang căng tràn s c xuân trong ý chí và khát v ng v ươ ớ   n t i

ệ ườ ấ ệ ớ ượ ế ụ ự ồ ủ c a 80 tri u ng i con đ t Vi t. Ngu n sinh l c m i đ c k t t và nhân

ẹ ạ ộ ứ ứ ướ lên trong xuân Giáp Thân đang h a h n t o ra m t s c băng l ớ t m i trên

[7]

ườ ủ ự ằ ộ ộ con đ ng dài xây d ng m t xã h i công b ng, dân ch , văn minh.

ế ớ ớ ự ớ ự Xuân m i, th  và l c m i, chúng ta t tin đi t i!

ố ế ộ (Theo báo Quân đ i nhân dân, s  T t 2004)

Ư ể ủ ươ ươ ữ u đi m c a ph ng pháp phân tích ngôn ng  là ph

ữ ữ ữ ạ ậ ộ ố ượ ng pháp này   ặ   ng thành nh ng b  ph n, nh ng khía c nh, nh ng m t phân chia đ i t

ứ ố ượ ủ ơ ể ậ ầ ấ khác  nhau đ  nh n th c đ i t

ứ ữ ế ệ ầ ả ấ ợ ậ   ng chính xác và đ y đ  h n. Nó r t thu n ớ   ọ i và hi u qu  khi c n cung c p cho h c sinh nh ng tri th c lý thuy t m i, l

ệ ữ ế ố ể ầ ữ ớ ố hay khi c n tìm hi u m i quan h  gi a các y u t ngôn ng  v i nhau. Giúp

ữ ừ ể ư ừ ể ọ h c sinh v a phát tri n ngôn ng  v a phát tri n t duy.

ạ ế ủ ươ ề ệ ấ ờ H n ch  c a ph

ữ ệ ủ ệ ế ng pháp này là m t nhi u th i gian cho vi c quan   ố ậ   sát, phân tích ng  li u, hình thành khái ni m lý thuy t và c ng c , v n

ệ ậ ả ắ ắ ộ ọ ụ d ng, luy n t p. Giáo viên ph i n m ch c n i dung tr ng tâm và ph

ế ấ ề ế ướ ễ ả ả ươ   ng ạ   i quy t v n đ , n u không bài gi ng d  đi lan man, vòng vo, l c ng gi h

ướ h ề ấ ng v n đ .

ươ ệ ậ c/ Ph ng pháp luy n t p

ứ ề ữ ữ ệ ế ạ ắ Bên c nh vi c n m v ng nh ng ki n th c v  phong cách ngôn ng

ủ ữ ự ư ư ệ ặ ữ cũng nh  nh ng đ c tr ng c a phong cách ngôn ng  thì vi c th c hành đ ữ  ể

ệ ầ ọ ế ề luy n   rèn   v   kĩ   năng   cũng   vô   cùng   quan   tr ng   và   c n   thi ậ   ở t.   B i   v y

ươ ệ ậ ượ ụ ph ng pháp luy n t p đã đ c áp d ng.

ệ ậ ớ ư ươ ỉ ẫ ự ạ ọ Luy n t p v i t cách là ph ủ   ng pháp d y h c là s  ch  d n c a

ặ ạ ặ ọ ề ầ ấ ị ữ ộ giáo viên, h c sinh l p đi l p l i nhi u l n nh ng hành đ ng nh t đ nh

ữ ữ ể ả ằ trong nh ng hoàn c nh khác nhau nh m hình thành và phát tri n nh ng k ỹ

ỹ ả năng, k  x o.

ấ ả ữ ề ọ T t c  các môn h c nói chung và môn ng  văn nói riêng đ u c n t

ệ ậ ữ ứ ằ ọ ộ ch c luy n t p nh m hình thành cho h c sinh nh ng hành đ ng trí tu ầ ổ  ệ

ậ ặ ộ ươ ỹ ả ứ ữ ỹ ộ ho c hành đ ng v n đ ng t ng  ng. Đó là nh ng k  năng, k  x o gi ả   i

ệ ậ ấ ị ữ ệ ậ ạ ộ ỉ nh ng bài t p cùng m t lo i nh t đ nh. Vi c luy n t p không ch  hình

ỹ ả ừ ữ ữ ể ọ ỹ thành và phát tri n nh ng k  năng, k  x o t ng môn h c mà còn nh ng k ỹ

ỹ ả ư ư ỹ ỹ ả ổ ứ ộ năng, k  x o chung nh  k  năng k  x o t duy logic, t ch c lao đ ng,

[8]

ộ ọ ọ ậ h c t p m t cách khoa h c.

ố ớ ữ ươ ữ Đ i v i nhóm bài phong cách ngôn ng  trong ch

ệ ậ ự ằ ườ ụ ươ ng trình Ng  văn   ệ   ng pháp luy n t p nh m th c hi n THPT, ng ậ i giáo viên v n d ng ph

ụ ể ư ụ ữ ề nh ng m c tiêu v  kĩ năng c  th  nh  sau:

ữ Bài Phong cách ngôn ng  sinh ho t ạ  nâng cao kĩ năng phân tích và sử

ữ ữ ạ ụ d ng ngôn ng  theo phong cách ngôn ng  sinh ho t.

ữ ệ Bài Phong cách ngôn ng  ngh  thu t ử ụ   ậ  có kĩ năng phân tích và s  d ng

ữ ữ ệ ậ ngôn ng  theo phong cách ngôn ng  ngh  thu t.

ữ ế ế ộ Bài Phong cách ngôn ng  báo chí bi t vi ư t m t bài đ a tin trên báo

ườ ế ự ặ ể ẩ ộ t ng, bi t phân tích m t bài phóng s  ho c ti u ph m báo chí.

ữ ế ế Bài  Phong cách ngôn ng  chính lu n ậ   bi t phân tích và vi t bài văn

ị ậ ị ngh  lu n chính tr .

ữ ệ Bài Phong cách ngôn ng  khoa h c ọ  có kĩ năng phân bi t phong cách

ọ ớ ữ ữ ế ử ụ ngôn ng  khoa h c v i các phong cách ngôn ng  khác và bi t s  d ng ngôn

ữ ườ ế ọ ng  khoa h c trong các tr ợ ầ ng h p c n thi t.

ữ ả Bài  Phong cách ngôn ng  hành chính ạ   có kĩ năng so n th o m t s ộ ố

ầ ả ế văn b n hành chính khi c n thi t.

ươ ể ệ ư ệ ậ ệ ể Ph ng pháp luy n t p th  hi n  u đi m trong vi c giúp ng

ệ ậ ụ ữ ế ớ ọ ườ ọ   i h c ể ọ   ứ ậ v n d ng và ghi nh  nh ng ki n th c đã h c. Luy n t p là cách đ  h c

ủ ộ ệ ế ệ ả

ế   sinh rèn kĩ năng hi u qu  và giúp các em ch  đ ng trong vi c ti p thu ki n th c.ứ

ờ ượ ậ ớ ụ ạ ạ ộ Tuy v y v i th i l ng có h n cho m t bài d y, áp d ng ph ươ   ng

ệ ậ ế ườ ạ ề ả ọ ờ pháp luy n t p khi n ng i d y ph i dành nhi u th i gian cho h c sinh

ố ệ ậ ủ ộ ọ ố

ừ ứ ượ ướ ệ ờ ị làm bài. T c đ  làm bài luy n t p c a h c sinh không gi ng nhau, khó   ấ ả ọ   t c  m i c bài luy n v a s c trong th i gian đ nh tr ọ ch n đ c cho t

ng i.ườ

ế ể 1.2. Ti u k t

ươ ữ ạ ọ Các   ph ng   pháp   d y   h c   nhóm   bài   phong   cách   ngôn   ng   trong

ươ ư ữ ế ề ố ch ng trình Ng  văn THPT mang tính truy n th ng nh  thuy t trình, phân

[9]

ệ ậ ữ ổ ớ ọ ạ   tích ngôn ng , luy n t p… luôn quan tr ng. Đ i m i không có nghĩa là lo i

ươ ệ ả ế ắ ầ ể ầ ằ ỏ b  ph ệ   ng pháp này mà c n b t đ u b ng vi c c i ti n đ  nâng cao hi u

ế ượ ả ể ạ qu  và h n ch  nh ủ c đi m c a chúng.

ầ ả ế ợ ươ ạ ạ ở C n ph i k t h p đa d ng các ph

ươ ụ ạ ọ ợ ớ ọ ọ ng pháp d y h c. B i vì không   ộ   ng pháp d y h c toàn năng phù h p v i m i m c tiêu và n i ộ có m t ph

ỗ ươ ữ ư ứ ạ ọ ượ dung. M i ph ng pháp và hình th c d y h c có nh ng  u, nh ể   c đi m và

ớ ạ ố ợ ử ụ ệ ậ ạ ươ gi i h n s  d ng riêng. Vì v y vi c ph i h p đa d ng ph ng pháp và

ứ ạ ọ ươ ướ ọ ộ hình th c trong toàn b  quá trình d y h c là ph ng h ng quan tr ng đ ể

ấ ượ ọ ự phát huy tính tích c c và nâng cao ch t l ạ ng d y h c.

ế 2.Mô t ả ả  gi i pháp sau khi có sáng ki n

ạ ọ ị ướ 2.1. D y h c theo đ nh h ự ể ng phát tri n năng l c

ự ể ế ố ả ầ ặ ộ S  phát tri n kinh t – xã h i trong b i c nh toàn c u hoá đ t ra

ớ ố ớ ữ ầ ườ ữ ặ ộ nh ng yêu c u m i đ i v i ng i lao đ ng, do đó cũng đ t ra nh ng yêu

ớ ụ ự ự ệ ạ ồ

ơ ả ướ ủ ụ ệ ổ ớ ị ộ   ế ệ ẻ ầ c u m i cho s  nghi p giáo d c th  h  tr  và đào t o ngu n nhân l c. M t ể ừ ng c  b n c a vi c đ i m i giáo d c là chuy n t ữ trong nh ng đ nh h

ụ ự ệ ễ ờ

ự ụ ệ ọ ộ ộ ề   ề n n giáo d c mang tính hàn lâm, kinh vi n, xa r i th c ti n sang m t n n ủ giáo d c chú tr ng vi c hình thành năng l c hành đ ng, phát huy tính ch

ạ ủ ườ ọ ộ đ ng, sáng t o c a ng i h c.

ế ị ị ươ ề ổ ả ớ ộ Ngh  quy t H i ngh  Trung ng 8 khóa XI v  đ i m i căn b n, toàn

ệ ụ ế ụ ổ ươ ẽ ạ ạ ớ di n giáo d c và đào t o nêu rõ: “Ti p t c đ i m i m nh m  ph

ủ ộ ướ ự ệ ạ ng pháp   ạ   ng hi n đ i; phát huy tính tích c c, ch  đ ng, sáng t o ọ ạ d y và h c theo h

ủ ụ ứ ế ậ ỹ ườ ọ ụ ố và v n d ng ki n th c, k  năng c a ng ắ i h c; kh c ph c l ề i truy n th ụ

ề ặ ậ ạ ộ ớ ọ áp đ t m t chi u, ghi nh  máy móc. T p trung d y cách h c, cách nghĩ,

ế ự ọ ơ ở ể ạ ậ ổ ớ khuy n khích t h c, t o c  s  đ  ng ườ ọ ự ậ i h c t

ể ừ ọ ự ứ ỹ ủ ế ớ ể th c, k  năng, phát tri n năng l c. Chuy n t c p nh t và đ i m i tri   ổ h c ch  y u trên l p sang t

ứ ạ ộ ọ ậ ứ ạ ạ ộ

ứ ụ ứ ệ ẩ ạ ọ ch c hình th c h c t p đa d ng, chú ý các ho t đ ng xã h i, ngo i khóa,   ề   nghiên c u khoa h c. Đ y m nh  ng d ng công ngh  thông tin và truy n

ể ự ệ ố ạ ề ổ ụ ớ ọ thông trong d y và h c”. Đ  th c hi n t ả   t m c tiêu v  đ i m i căn b n,

ế ố ứ ệ ầ ậ ị toàn di n GD&ĐT theo Ngh  quy t s  29­NQ/TW, c n có nh n th c đúng

[10]

ớ ươ ạ ị ướ ấ ủ ổ ề ả v  b n ch t c a đ i m i ph ọ ng pháp d y h c theo đ nh h ể   ng phát tri n

ườ ọ ộ ố ệ ớ ổ ươ ạ ự năng l c ng i h c và m t s  bi n pháp đ i m i ph ọ   ng pháp d y h c

ướ theo h ng này.

ư ặ ị ướ ủ ạ ọ a/ Đ c tr ng c a d y h c theo đ nh h ự ể ng phát tri n năng l c

ạ ộ ổ ạ ộ ứ ế ọ M t, d y h c thông qua t ọ ậ    ch c liên ti p các ho t đ ng h c t p,

ự ữ ư ề ế ứ ụ ộ ọ giúp h c sinh t khám phá nh ng đi u ch a bi

ứ ượ ắ ặ ẵ ữ ườ ổ ứ thu nh ng tri th c đ c s p đ t s n. Giáo viên là ng ế   t ch  không th  đ ng ti p ỉ ạ    ch c và ch  đ o i t

ạ ộ ọ ậ ứ ế ệ ế ớ ậ   ọ h c sinh ti n hành các ho t đ ng h c t p phát hi n ki n th c m i, v n

ứ ế ạ ế ọ ậ ặ ố ụ d ng sáng t o ki n th c  đã bi t vào các tình hu ng h c t p ho c tình

ự ễ ố hu ng th c ti n…

ệ ọ ọ ế Hai, chú tr ng rèn luy n cho h c sinh bi t khai thác sách giáo khoa và

ọ ậ ệ ế ự ạ ữ ứ ế ậ các tài li u h c t p, bi t cách t tìm l i nh ng ki n th c đã có, suy lu n đ ể

ứ ệ ớ ị ướ ọ ư ế tìm tòi và phát hi n ki n th c m i… Đ nh h ng cho h c sinh cách t duy

ư ặ ợ ệ ươ ự ổ nh  phân tích, t ng h p, đ c bi t hoá, khái quát hoá, t ng t , quy l ạ ề   v

ể ầ ể ề ạ quen… đ  d n hình thành và phát tri n ti m năng sáng t o.

ườ ố ợ ể ớ ọ ậ ọ ậ ợ ớ Ba, tăng c

ở ườ ụ ế ằ ậ tr  thành môi tr ọ   ng ph i h p h c t p cá th  v i h c t p h p tác, l p h c ự ng giao ti p GV – HS và HS – HS nh m v n d ng s

ế ủ ừ ủ ậ ể ệ ả ể hi u bi t và kinh nghi m c a t ng cá nhân, c a t p th  trong gi ế   i quy t

ụ ọ ậ ệ các nhi m v  h c t p chung.

ố ụ ế ọ ọ

ố ế ệ ố ạ ậ ọ ỏ ả ọ ậ B n, chú tr ng đánh giá k t qu  h c t p theo m c tiêu bài h c trong   ớ   su t ti n trình d y h c thông qua h  th ng câu h i, bài t p (đánh giá l p

ể ọ ỹ ự ẫ ọ h c). Chú tr ng phát tri n k  năng t

ứ ư ề ớ ả ờ ọ h c sinh v i nhi u hình th c nh  theo l ủ    đánh giá và đánh giá l n nhau c a ướ   ng ẫ i/đáp án m u, theo h i gi

ặ ự ẫ ể ể ị ượ d n, ho c t xác đ nh tiêu chí đ  có th  phê phán, tìm đ c nguyên nhân và

ử ữ nêu cách s a ch a các sai sót.

ự ữ ướ ế b/ Các năng l c môn Ng  văn h ng đ n

́ ́ ự ̉ ̀ * Năng l c giai quyêt vân đê

ự ả ể ệ ế ấ ự ề ộ Năng l c gi i quy t v n đ  là m t năng l c chung, th  hi n kh ả

ủ ỗ ườ ứ ệ ậ ượ ữ năng  c a  m i  ng i   trong  vi c  nh n  th c,  khám  phá   đ c  nh ng   tình

ọ ậ ề ấ ố ộ ố ị hu ng có v n đ  trong h c t p và cu c s ng mà không có đ nh h ướ   ng

[11]

ướ ề ế ả ể ả ề ặ ữ ế ấ tr ả c v  k t qu , và tìm các gi i pháp đ  gi i quy t nh ng v n đ  đ t ra

ể ệ ả ố ư ợ trong tình hu ng đó, qua đó th  hi n kh  năng t ệ    duy, h p tác trong vi c

ế ị ọ ả ố ư ự l a ch n và quy t đ nh gi i pháp t i  u.

ự ữ ầ ớ ế V i môn Ng  văn, năng l c này cũng c n đ ượ ướ c h ể   ng đ n khi tri n

ọ ủ ộ ụ ự ứ ễ ạ ộ khai các n i dung d y h c c a b  môn, do tính  ng d ng th c ti n và quy

ọ ậ ố ả ể ắ ự ế ậ ớ trình hình thành năng l c có th  g n v i các b i c nh h c t p (ti p nh n và

ữ ủ ề ả ấ ọ ố ả ạ ậ t o l p văn b n) c a môn h c, khi n y sinh nh ng tình hu ng có v n đ .

ớ ộ ố ộ ư ự ữ ạ ọ V i m t s  n i dung d y h c trong môn Ng  văn nh : xây d ng k

ể ạ ạ ộ ạ ậ ậ ộ ộ ọ ế  ớ   ể ế ho ch cho m t ho t đ ng t p th , ti p nh n m t th  lo i văn h c m i,

ế ể ả ộ ả ệ ượ ượ vi ạ t m t ki u lo i văn b n, lí gi i các hi n t ờ ố ng đ i s ng đ

ể ệ ủ ể ả qua văn b n, th  hi n quan đi m c a cá nhân khi đánh giá các hi n t ể ệ   c th  hi n ệ ượ   ng

ọ ậ ọ ộ ả văn h c,… quá trình h c t p các n i dung trên là quá trình gi

ị ả ế ấ ề đ  theo quy trình đã xác đ nh. Quá trình gi ề i quy t v n đ  trong môn Ng ế ấ   i quy t v n ữ

ể ượ ậ ụ ọ ụ ể ạ ặ ộ văn có th  đ ố c v n d ng trong m t tình hu ng d y h c c  th  ho c trong

ọ ộ ủ ề ạ m t ch  đ  d y h c.

́ ̣ ự * Năng l c sang tao

́ ̀ ự ượ ự ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ Năng l c sang tao đ c hiêu la s  thê hiên kha năng cua hoc sinh

̃ ́ ̀ ̀ ̀ ưở ̃ ư ́ ơ ̣ ̣ ̉

́ ́ ́ ́ ́ ́ ượ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̀ hoc tâp va cuôc sông, t

̀ ̀ ̉ ự ưở ự ự ấ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣

́ trong viêc suy nghi va tim toi, phat hiên nh ng y t ̀ ̀ ư  đo đê xuât đ ́ th c, hiêu qua đê th c hiên y t ̀ ng m i nay sinh trong   ́ ́ ơ   c cac giai phap m i môt cach thiêt ́ ng. Trong viêc đê xu t va th c hiên y   ̀ ̀ ́ ̀ ́ ưở ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ng, hoc sinh bôc lô oc to mo, niêm say mê tim hiêu kham pha. t

̃ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ự ̣ ̉ ̣ ̣ ̣

̀ ̀ ượ ̃ ư ̣ ̉ ̣ ̣ Viêc hinh thanh va phat triên năng l c sang tao cung la môt muc tiêu ́ c thê hiên trong viêc xac ́ ự ơ i. Năng l c nay đ ma môn hoc Ng  văn h ́ ươ ng t

̃ ữ ưở ư ưở ượ ̣ ̣ ̣ ố đinh các tình hu ng và nh ng ý t ́ ng, đăc biêt nh ng y t ng đ ử   c g i

̀ ́ ́ ́ ự ậ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ găm trong cac văn ban văn hoc, trong viêc tim hiêu, xem xét cac s  v t, hiên

́ ̀ ̀ ượ ữ t ng t

̀ ư  nh ng góc nhìn khác nhau, trong cach trinh bay quá trình suy nghĩ ́ ́ ̀ ọ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ ́ ươ c môt ve đep, môt gia tri cua cuôc sông. Năng

́ ̀ ́ ̀ va cam xuc cua h c sinh tr ̃ ́ ượ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ự l c suy nghi sang tao bôc lô thai đô đam mê va khat khao đ ̉   c tim hiêu cua

́ ̀ ̃ ́ ư ọ h c sinh, không suy nghi theo lôi mon, theo công th c.

[12]

ự ợ * Năng l c h p tać

ứ ệ ợ ọ ọ H c h p tác là hình th c h c sinh làm vi c cùng nhau trong nhóm

ỏ ể ệ nh  đ  hoàn thành công vi c chung và các thành viên trong nhóm có quan

ộ ẫ ể ả ụ ỡ ế ề ệ h  ph  thu c l n nhau, giúp đ  nhau đ  gi ấ i quy t các v n đ  khó khăn

ệ ệ ọ ọ ủ c a nhau. Khi làm vi c cùng nhau, h c sinh h c cách làm vi c chung, cho

ậ ự ỡ ắ ườ ả ấ ồ ả và nh n s  giúp đ , l ng nghe ng i khác, hoà gi i b t đ ng và gi

ướ ứ ọ ậ ủ ọ ề ấ v n đ  theo h ng dân ch . Đây là hình th c h c t p giúp h c sinh ế   i quy t ở ọ    m i

ể ả ề ọ ậ ộ ẫ ọ ệ ấ c p h c phát tri n c  v  quan h  xã h i l n thành tích h c t p.

́ ́ ự ợ ượ ươ ́ ơ ̉ ̉ ̉ Năng l c h p tac đ ̀ c hiêu la kha năng t ́ ng tac cua ca nhân v i ca ́

̀ ̀ ́ ́ ́ ự ợ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣

́ ́ ̀ ́ ̣ ơ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉

̀ ́ ̃ ̣ ươ ợ ̉ ̣ ̣ ̉  nhân va tâp thê trong hoc tâp va cuôc sông. Năng l c h p tac cho thây kha ́   năng lam viêc hiêu qua cua ca nhân trong môi quan hê v i tâp thê, trong môi ̀ ́ ơ   i môt muc đich chung. Đây la quan hê t ́ ươ ng t

́ ́ ng tr  lân nhau đê cung h ́ ̃ ́ ̀ ự ̣ ̣ ̣ ̣ môt năng l c rât cân thiêt trong xa hôi hiên đai, khi chung ta đang sông trong

́ ̀ ở ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ môt môi tr ̀ ươ ng, môt không gian rông m  cua qua trinh hôi nhâp.

́ ̣ ở ự ợ ̃ ư ̣ ̉ ̣ Trong môn hoc Ng  văn, năng l c h p tac thê hiên ọ  viêc h c sinh

́ ̀ ́ ợ ́ ơ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ự   cung chia se, phôi h p v i nhau trong cac hoat đông hoc tâp qua viêc th c

́ ̃ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ hiên cac nhiêm vu hoc tâp diên ra trong gi

́ ̃ ́ ̃ ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉

́ ́ ́ ́ ̀ ̀ ̃ ư ̃ ư ̀ ơ ̣ ̉ ̉ ̣

̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ̉ ự ̃ ư ̉ ̣ ̀ ơ    hoc. Thông qua cac hoat đông ̀ nhom, căp, hoc sinh  thê hiên nh ng  suy nghi, cam  nhân cua  ca nhân vê   ̉   nh ng vân đê đăt ra, đông th i lăng nghe nh ng y kiên trao đôi thao luân cua ́ ̀  điêu chinh ca nhân minh. Đây la nh ng yêu tô rât quan trong gop

̀ ́ ́ ́ nhom đê t ̀ ̀ ̉ ̣ ̉ phân hinh thanh nhân cach cua ng ̀ ́ ơ ươ i hoc sinh trong bôi canh m i.

ự ự ̉ ̉ * Năng l c t quan ban thân

̀ ̃ ự ̣ ở ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̀ ươ i trong viêc kiêm

́ Năng l c nay thê hiên  ̀ ́ kha năng cua môi con ng ́ ́ ̀ ́ ̉ ̉ ̉ ̉ ̣

́ ́ ́ ̀ ở ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ soat cam xuc, hanh vi cua ban thân trong cac tinh huông cua cuôc sông,  ̀  kha năng nhân ra va t ở  ự

̀ viêc biêt lâp kê hoach va  lam viêc theo kê hoach,  ́ ́ ́ ́ ̀ ̀ ̉ ̉ ̉ ̉ điêu chinh hanh vi cua ca nhân trong cac bôi canh khac nhau. Kha năng t

̀ ́ ́ ́ ́ ̃ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ quan ban thân giup môi ng

́ ́ ̃ ̀ ̃ ư ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ự  ́ ̀ ơ   ươ i luôn chu đông va co trach nhiêm đôi v i ̀ ́ ́ ̀ ươ i khac nh ng suy nghi, viêc lam cua minh, sông co ki luât, biêt tôn trong ng

̀ ̀ ̣ ̉ ́ va tôn trong chinh ban thân minh.

̃ ̀ ̃ ́ ̃ ư ư ̣ ́ Cung nh  cac môn hoc khac, môn Ng  văn cung cân h

́ ́ ̀ ̉ ở ọ ự ự ̣ ̉ ̉ ́ ́ ̣   ươ ng đên viêc ̀    quan ban thân. Trong cac bai ̀ ren luyên va phat triên h c sinh năng l c t

̀ ́ ọ ạ ộ ị ̣ ủ

ế hoc, h c sinh cân biêt xác đ nh các k  ho ch hành đ ng cho cá nhân và ch [13]

ể ạ ượ ề ạ ỉ ụ ậ ế ế ộ đ ng đi u ch nh k  ho ch đ  đ t đ ặ c m c tiêu đ t ra, nh n bi ữ   t nh ng

ạ ả ứ ủ ế ệ ế ệ ộ ế tác đ ng c a ngo i c nh đ n vi c ti p thu ki n th c và rèn luy n kĩ năng

ế ố ể ữ ự ế ủ c a cá nhân đ  khai thác, phát huy nh ng y u t

ữ   ạ  tích c c, h n ch  nh ng ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ́ ự ượ ̣ c cac hanh vi đung đăn, cân thiêt trong tiêu c c, t ̀ ́ ư  đo xac đinh đ

̀ ́ ế ố y u t ̃ ư ̉ ̣ ́ nh ng tinh huông cua cuôc sông.

́ ́ ự ̣ * Năng l c giao tiêp tiêng Viêt

́ ̀ ́ ̀ ̃ ư ̣ ̣ ̉ Giao tiêp la hoat đông trao đôi thông tin gi a ng ̀ ươ i noi va ng

́ ̀ ạ ượ ̣ ̣ ̣ ̉ ̀ ươ   i ượ   c ̀ nghe, nhăm đ t đ

́ c môt muc đich nao đo. Viêc trao đôi thông tin đ ̀ ự ươ ươ ử ̣ ̣ ̣ ̣ ng tiên, tuy nhiên, ph ng tiên s  dung quan

̀ th c hiên băng nhiêu ph ́ ́ ̀ ̃ ư ự ế ượ ̣ ̉ ̀   c hiêu la ́ trong nhât trong giao tiêp la ngôn ng . Năng l c giao ti p do đo đ

́ ́ ́ ử ̃ ư ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉

́ ̃ ́ ̀ ́ ươ ̀ ư ̣ ̉ ̣ ̉ ng diên cua đ i sông xa hôi, trong t ng bôi canh/ng thông tin vê cac ph

́ ́ ́ ̀ ́ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉   kha năng s  dung cac quy tăc cua hê thông ngôn ng  đê chuyên tai, trao đôi ̃ ̀ ư  ơ ́   canh cu thê, nhăm đat đên môt muc đich nhât đinh trong viêc thiêt lâp môi

̃ ́ ̃ ̣ ư ̃ ư ự ̣ quan hê gi a nh ng con ng ́ ̀ ươ ơ i v i nhau trong xa hôi. Năng l c giao tiêp bao

̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̃ ư ự ử ự ̉ ̉ ̣ ̉ ̀   gôm cac thanh tô: s  hiêu biêt va kha năng s  dung ngôn ng , s  hiêu biêt vê

̀ ́ ́ ́ ̃ ̣ ự ợ ̃ ư ́ ư ̀ ơ ̉ ̣ ̣ ̉ cac tri th c cua đ i sông xa hôi, s  vân dung phu h p nh ng hiêu biêt trên

̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̣ ượ ợ ̉ ̣ vao cac tinh huông phu h p đê đat đ c muc đich.

̀ ̀ ́ ̃ ư ̣ ̣ ̉ ̀ Trong môn hoc Ng  văn, viêc hinh thanh va phat triên cho HS năng

̃ ̀ ̃ ̀ ́ ́ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ự l c giao tiêp ngôn ng  la môt muc tiêu quan trong, cung la muc tiêu thê manh

̀ ̀ ́ ặ ử ̃ ư ̉ ̣ ̣ ̣ mang tính đ c thù cua môn hoc. Thông qua nh ng bai hoc vê s  dung tiêng

́ ́ ̀ ́ ̀ ́ ượ ử ̃ ư ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ Viêt, HS đ c hiêu vê cac quy tăc cua hê thông ngôn ng  va cach s  dung

̀ ́ ́ ́ ợ ượ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ c luyên tâp

̀ ́ ̀ ́ ̀ phu h p, hiêu qua trong cac tinh huông giao tiêp cu thê, HS đ ́ ư ́ ư ̃ ư ̣ ̣ nh ng tinh huông hôi thoai theo nghi th c va không nghi th c, cac ph

́ ́ ̀ ̀ ̣ ư ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ châm hôi thoai, t ng b

ươ   ng ́ ́ ươ c lam chu tiêng Viêt trong cac hoat đông giao tiêp. ́ ̃ ́ ̀ ượ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉ ̀ ươ ng, bôi canh đê HS đ Cac bai đoc hiêu văn ban cung tao môi tr

́ ̀ ́ ̀ ̀ ượ ̉ ̉ ́ tiêp cung tac gia va môi tr ̀ ươ ng sông xung quanh, đ

́ ̃ ̀ ́ ử ̣ ̣ ̣ ̣ c giao   ̉  c hiêu va nâng cao kha ́   năng s  dung tiêng Viêt văn hoa, văn hoc. Đây cung la muc tiêu chi phôi

́ ̀ ́ ơ ươ ̃ ư ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ trong viêc đôi m i ph ng phap day hoc Ng  văn la day hoc theo quan điêm

̀ ̃ ́ ́ ́ ́ ự ư ư ̣ ̉ ̣ ̣ ̣   giao tiêp, coi trong kha năng th c hanh, vân dung nh ng kiên th c tiêng Viêt

[14]

́ ́ ́ ̃ ư ̉ ̣ ̉ ̣ trong nh ng bôi canh giao tiêp đa dang cua cuôc sông.

ự ế ế ạ ọ ộ Năng l c giao ti p trong các n i dung d y h c ti ng Vi ệ ượ t đ c th ể

ệ ở ơ ả ọ ế ụ ứ ả hi n 4 kĩ năng c  b n: nghe, nói, đ c, vi t và kh  năng  ng d ng các

ế ứ ế ấ ố

ộ   ki n th c và kĩ năng  y vào các tình hu ng giao ti p khác nhau trong cu c s ng.ố

́ ̃ ự ưở ư ̣ ̉ ̣ ̉ *  Năng l c th ng th c văn hoc/cam thu thâm mi

̃ ̃ ́ ự ụ ̉ ̉ ̉ ̣ ̉ ̉

̃ ́ ́ ̣ ượ ̉ ự ươ ượ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ Năng l c cam th  thâm mi thê hiên kha năng cua môi ca nhân trong   ̀ ̀ i va

ng, con ng ́ ́ viêc nhân ra đ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ c cac gia tri thâm mi cua s  vât, hiên t ́ ươ c cai đep va cai thiên,

̃ ư cuôc sông, thông qua nh ng cam nhân, rung đông tr ̀ ̀ ́ ̃ ́ ́ ́ ̃ ư ̉ ̣ ̣ ́ ươ ng nh ng suy nghi, hanh vi cua minh theo cai đep, cai thiên. ̀ ư  đo biêt h t

ự ả ư ậ ự ụ ệ ả ườ Nh  v y, năng l c c m th  (hay năng l c trí tu  xúc c m) th ng dùng

ỉ ố ả ỉ ố ủ ề ỗ

ế ả ự ứ ề ể ậ ả ả ớ v i hàm nghĩa nói v  các ch  s  c m xúc c a m i cá nhân. Ch  s  này mô   ủ   t c m xúc c a ị  nh n th c đ  xác đ nh, đánh giá và đi u ti kh  năng t t

ỗ ườ ủ ườ ủ ả chính m i ng i, c a ng i khác, c a các nhóm c m xúc.

̃ ̀ ̀ ự ự ̃ ư ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣

́ ̀ Năng l c cam thu thâm mi la năng l c đăc thu cua môn hoc Ng  văn, ́ ́ ơ ư ượ ̣ ̣ ̉ ̣ duy hinh t găn v i t

ươ ế ẩ ớ ng trong viêc tiêp nhân văn ban văn hoc. Quá trình   ế ớ   i ng là quá trình ng ườ ọ ướ i đ c b c vào th  gi ti p xúc v i tác ph m văn ch

ượ ế ớ ủ hình t ẩ ng c a tác ph m và th  gi ồ ủ i tâm h n c a tác gi ả ừ  t

ư ủ ồ ượ ự ả tâm h n c a mình. Năng l c c m xúc, nh  trên đã nói, đ ử    chính cánh c a ể ệ ở c th  hi n

ề ạ ườ ọ ế ẩ ậ nhi u khía c nh; trong quá trình ng i h c ti p nh n tác ph m văn ch ươ   ng

ượ ể ệ ở ữ ươ ự ả năng l c c m xúc đ c th  hi n nh ng ph ệ ng di n sau:

ẻ ẹ ữ ậ ả ọ ế ộ ủ – C m nh n v  đ p c a ngôn ng  văn h c, bi t rung đ ng tr ướ   c

ữ ả ượ ượ ơ ợ ề ẩ nh ng hình  nh, hình t ng đ c kh i g i trong tác ph m v  thiên nhiên,

ườ ộ ố ữ ệ ậ con ng i, cu c s ng qua ngôn ng  ngh  thu t.

ượ ị ẩ ữ ượ ể ệ ậ – Nh n ra đ c nh ng giá tr  th m mĩ đ ẩ   c th  hi n trong tác ph m

ẹ ấ ả ấ ọ ừ văn h c: cái đ p, cái x u, cái hài, cái bi, cái cao c , cái th p hèn,….t đó

ậ ượ ữ ậ ủ ứ ệ ả ả c m nh n đ c nh ng giá tr  t ị ư ưở  t ng và c m h ng ngh  thu t c a nhà

ượ ể ệ ẩ văn đ c th  hi n qua tác ph m.

ể ả ượ ị ủ ả ệ ả ữ ể – C m hi u đ c nh ng giá tr  c a b n thân qua vi c c m hi u tác

ứ ẩ ậ ẩ ả ọ ủ   ph m văn h c; hình thành và nâng cao nh n th c và xúc c m th m mĩ c a

[15]

ế ả ậ ộ ướ ẻ ẹ ủ cá nhân; bi t c m nh n và rung đ ng tr c v  đ p c a thiên nhiên, con

ườ ộ ố ố ớ ả ữ ẹ ố ng

ế ớ ệ ẩ ộ i, cu c s ng; có nh ng hành vi đ p đ i v i b n thân và các m i quan   ế   ả i quan th m mĩ cho b n thân qua vi c ti p ệ h  xã h i; hình thành th  gi

ẩ ậ ươ nh n tác ph m văn ch ng.

ừ ệ ẽ ế ế ả ớ ọ ọ T  vi c ti p xúc v i các văn b n văn h c, h c sinh s  bi t rung

ướ ế ố ẹ ậ ấ ộ ộ đ ng tr ẹ c cái đ p, bi

ữ ệ ể ố ộ ượ phê phán nh ng hình t t s ng và hành đ ng vì cái đ p, nh n ra cái x u và   ế   t ẹ ng, bi u hi n không đ p trong cu c s ng, bi

ơ ướ ộ ố ố ẹ ơ đam mê và m c cho cu c s ng t t đ p h n.

ư ậ ạ ọ ồ ọ ờ ữ Nh  v y, quá trình d y h c Ng  văn đ ng th i giúp h c sinh hình

ể ủ ự ể ầ ớ ộ   ứ thành và phát tri n các năng l c đáp  ng v i yêu c u phát tri n c a xã h i,

ệ ể ệ ọ ế thông qua vi c rèn luy n và phát tri n các kĩ năng đ c, vi t, nghe, nói.

ướ ọ ẫ ữ ế ả ớ Trong quá trình h

ừ ọ ướ ự còn giúp h c sinh t ng b ng d n h c sinh ti p xúc v i văn b n, môn Ng  văn   ọ ậ   c hình thành và nâng cao các năng l c h c t p

ụ ể ự ế ả ậ ọ ồ ủ c a môn h c, c  th  là năng l c ti p nh n văn b n (g m kĩ năng nghe và

ự ạ ậ ả ồ ế ọ đ c) và năng l c t o l p văn b n (g m kĩ năng nói và vi t).

ữ ề ươ ữ 2.2. V  nhóm bài phong cách ngôn ng  trong ch ng trình Ng  văn

THPT

ệ ữ a/ Khái ni m phong cách ngôn ng

ứ ữ ữ ề ể ặ ộ ễ   Phong cách ngôn ng  là toàn b  nh ng đ c đi m v  cách th c di n

ấ ị ễ ể ạ ả ạ ỗ ạ ạ đ t t o thành ki u di n đ t trong m i lo i văn b n nh t đ nh.

ạ ữ b/ Phân lo i phong cách ngôn ng

ạ ộ ự ứ ự ễ ế ạ   Căn c  vào lĩnh v c giao ti p trong ho t đ ng th c ti n, có các lo i

ữ phong cách ngôn ng  sau:

ữ ạ * Phong cách ngôn ng  sinh ho t

ư ữ ủ ữ ệ ặ ấ Là phong cách mang nh ng d u hi u đ c tr ng c a ngôn ng  dùng

ế ạ trong giao ti p sinh ho t hàng ngày.

ể ệ ở ạ ủ ế ữ ạ Ngôn ng  sinh ho t ch  y u th  hi n ư  d ng nói, nh ng cũng có th ể

ở ạ ế ọ ờ ạ ủ ậ ạ d ng vi ả t. Trong văn b n văn h c, l i tho i c a nhân v t là d ng tái

ữ ệ ạ ỏ hi n, mô ph ng ngôn ng  sinh ho t hàng ngày.

[16]

ữ ệ ậ * Phong cách ngôn ng  ngh  thu t

ữ ữ ủ ế ệ ậ

ươ ứ ỏ ỉ ẩ   Ngôn ng  ngh  thu t là ngôn ng  ch  y u dùng trong các tác ph m ầ   ng, không ch  có ch c năng thông tin mà còn th a mãn nhu c u văn ch

ẩ ườ ế ặ ự ủ th m mĩ c a con ng i. Nó là ngôn ng  đ ữ ượ ổ ứ c t

ệ ừ ườ ạ ượ ậ ị tinh luy n t ữ  ngôn ng  thông th ng và đ t đ ọ    ch c, x p đ t, l a ch n, ẩ   ệ c giá tr  ngh  thu t – th m

mĩ.

ữ * Phong cách ngôn ng  báo chí

ờ ự ữ ứ ữ ể Ngôn ng  báo chí là ngôn ng  dùng đ  thông báo tin t c th i s  trong

ướ ố ế ế ủ ờ ả ư ậ ầ n c và qu c t , ph n ánh chính ki n c a t báo và d  lu n qu n chúng,

ẩ ự ế ộ ủ ữ ằ ộ ượ ử ụ nh m thúc đ y s  ti n b  c a xã h i. Ngôn ng  báo chí đ c s  d ng ở

ự ể ể ạ ữ ể ẩ ả nh ng th  lo i tiêu bi u là b n tin, phóng s , ti u ph m…

ữ ậ * Phong cách ngôn ng  chính lu n

ữ ượ ữ ậ ả Ngôn ng  chính lu n là ngôn ng  đ c dùng trong các văn b n chính

ậ ặ ờ ổ ộ ị ộ ữ ệ ả ẩ lu n ho c l

ự ệ ờ ự ữ ệ ằ ậ i nói mi ng (kh u ng ) trong các bu i h i ngh , h i th o, nói   ữ   chuy n th i s …nh m trình bày, bình lu n, đánh giá nh ng s  ki n, nh ng

ề ề ộ ể ộ ị ấ v n đ  v  chính tr , xã h i, văn hóa, t ư ưở  t ng…theo m t quan đi m chính

ị ấ ị tr  nh t đ nh.

ữ ọ * Phong cách ngôn ng  khoa h c

ữ ượ ự ế ạ ộ Là ngôn ng  đ c dùng trong ph m vi giao ti p thu c lĩnh v c khoa

h c.ọ

ế ừ ữ ơ ồ ứ ệ ọ ạ  + D ng vi ử ụ t : s  d ng t ng  khoa h c và các kí hi u, công th c, s  đ …

ơ ở ộ ề ươ ề ễ ầ ạ ạ + D ng nói : yêu c u cao v  phát âm, di n đ t trên c  s  m t đ  c ng.

ữ * Phong cách ngôn ng  hành chính

ữ ữ ả Ngôn ng  hành chính là ngôn ng  dùng trong các văn b n hành chính

ế ơ ướ ổ ứ ị ạ ể đ  giao ti p trong ph m vi c  quan nhà n c hay các t ch c chính tr  xã

ữ ơ ữ ế ặ ớ ớ ộ h i, kinh t … ho c gi a c  quan v i cá nhân, hay gi a các cá nhân v i

ơ ở nhau trên c  s  pháp lí.

ơ ả ủ ư ặ ữ c/ Đ c tr ng c  b n c a các phong cách ngôn ng

[17]

ữ ạ       * Phong cách ngôn ng  sinh ho t

ụ ể ụ ể ề ề ả ườ ề ­Tính c  th : C  th  v  hoàn c nh, v  con ng i và v  cách nói năng,

ừ ữ ễ ạ t ng  di n đ t.

ộ ờ ả ạ ­Tính c m xúc: Không m t l i nói nào nói ra l ả   i không mang tính c m

xúc.

ờ ế ọ ể ­Tính cá th : Trong l

ừ ữ ự ủ ọ ể ệ ườ ỗ dùng t ể  ng , l a ch n ki u câu c a m i ng i ăn ti ng nói hàng ngày, ngoài gi ng nói thì cách   ỗ   i cũng th  hi n cá tính: m i

ườ ườ ố ừ ữ ư ữ ng i th ng có v n t

ừ ữ ọ Qua gi ng nói, t ng   a dùng riêng, có nh ng cách nói riêng… ể ế ượ ờ   i ng  và cách nói quen dùng, ta có th  bi t đ c l

ủ ế ượ ổ ớ ậ nói   c a   ai,   th m   chí   đoán   bi t   đ c   tu i   tác,   gi ị   i   tính,   cá   tính,   đ a

ươ ọ ờ ẻ ặ ứ ứ ủ ủ ệ ạ ph ng…c a h . L i nói là “v  m t th  hai, di n m o th  hai” c a con

ườ ể ệ ườ ớ ườ ườ ẻ ạ ng i đ  phân bi t ng i này v i ng i khác, ng i quen hay k  l ậ   , th m

ườ ố ớ ườ ấ chí ng t v i ng i t i x u.

ữ ệ ậ * Phong cách ngôn ng  ngh  thu t

ượ ơ ả ủ ữ ư ặ ng: Là đ c tr ng c  b n c a phong cách ngôn ng  ngh ệ ­Tính hình t

thu t.ậ

ể ệ ở ề ữ ậ ỗ ả ­Tính truy n c m: Th  hi n ệ  ch  ngôn ng  ngh  thu t làm cho ng ườ   i

ư ọ ồ ườ ế nghe  (đ c)   cùng  vui,  bu n,  yêu  thích…nh   chính  ng i  nói  (vi ứ   t).  S c

ự ữ ủ ệ ạ ậ ả ố ồ ạ m nh c a ngôn ng   ngh  thu t là t o ra s  hòa đ ng, giao c m, cu n hút,

ườ ọ ợ ả g i c m xúc cho ng i đ c.

ữ ể ươ ủ ễ ệ ạ ­Tính cá th  hóa: Ngôn ng  là ph ộ   ng ti n di n đ t chung c a c ng

ơ ử ụ ượ ỗ ư ồ đ ng nh ng khi đ c các nhà văn nhà th  s  d ng thì m i ng ườ ạ i l

ể ệ ả ộ ọ ộ i có   ễ ắ   kh  năng th  hi n m t gi ng riêng, m t phong cách riêng không d  b t

ướ ữ ự ề ộ ở ừ ặ ch c, pha tr n. S  khác nhau v  ngôn ng  là cách dùng t , đ t câu và

ử ụ ồ ừ ắ ả ạ ủ ườ ế cách s  d ng hình  nh, b t ngu n t cá tính sáng t o c a ng i vi t. Chính

ữ ử ữ ệ ệ ạ ọ nh ng bi n pháp x  lí ngôn ng  đã t o ra gi ng đi u riêng, phong cách

ủ ừ ệ ệ ậ ạ ậ ngh  thu t riêng c a t ng nhà văn trong sáng t o ngh  thu t.

ượ ể ệ ở ẻ ờ ể Tính cá th  hóa còn đ c th  hi n v  riêng trong l

ậ ở ệ ậ ẩ ễ nhân v t trong tác ph m ngh  thu t; ủ ừ   i nói c a t ng ừ    nét riêng trong cách di n đjat t ng

[18]

ừ ả ẩ ố ự ệ ừ s  vi c, t ng hình  nh, t ng tình hu ng trong tác ph m.

ữ ệ ể ạ ậ ạ ữ Tính cá th  hóa t o cho ngôn ng  ngh  thu t nh ng sáng t o m i l ớ ạ   ,

không trùng l p. ặ

ữ * Phong cách ngôn ng  báo chí

ờ ự ữ ữ ­ Tính thông tin th i s : Ngôn ng  báo chí là ngôn ng  thông tin th i s ờ ự

ậ ứ ữ ề ọ ổ

ấ ượ ạ ộ ể ả ữ ủ ả ự   ậ c p nh t, truy n bá nh ng tin t c nóng h i hàng ngày trên m i lĩnh v c ả   ng thông tin, ngôn ng  ph i ộ ho t đ ng c a xã h i. Đ  đ m b o ch t l

ậ ự ệ ữ ể ấ ờ ề ị chính xác, nh t là nh ng thông tin v  đ a đi m, th i gian, nhân v t, s  ki n.

ắ ọ ố ọ ượ ­Tính ng n g n: Văn báo chí là l ắ i văn ng n g n, l ng thông tin cao.

ủ ự ấ ẫ ộ ố ườ ọ ­Tính sinh đ ng, h p d n: Mu n thu hút s  chú ý c a ng

ự ữ ể ả ế ủ ọ ng  báo chí ph i kích thích s  tò mò, hi u bi ề t c a h . Đi u đó th  hi n i đ c, ngôn   ể ệ ở

ừ ư ặ ướ ế ở ữ ề ủ cách dùng t và đ t câu, nh ng tr c h t là nh ng tiêu đ  c a bài báo.

ữ ậ * Phong cách ngôn ng  chính lu n

ủ ữ ề ể ề ị ả   ­Tính công khai v  quan đi m chính tr : Tuy đ  tài c a nh ng văn b n

ề ờ ự ộ ố ư ữ ấ ậ ừ chính lu n là nh ng v n đ  th i s  trong cu c s ng nh ng ngôn t chính

ứ ậ ộ ỉ ả lu n không ch  có ch c năng thông tin m t cách khách quan mà ph i th

ườ ố ị ủ ể ộ ườ ế ể  ộ   t (hay nói) m t ệ hi n đ ng l i, quan đi m, thái đ  chính tr  c a ng i vi

ứ ấ ở cách công khai, d t khoát, không che gi u, úp m .

ữ ừ ẽ ễ ặ ậ ờ ạ ­Tính ch t ch  trong di n đ t và suy lu n: Tr  nh ng l ơ   ể i phát bi u đ n

ẽ ủ ệ ố ể ệ ậ ặ ậ ậ ẻ l , phong cách chính lu n th  hi n tính ch t ch  c a h  th ng l p lu n.

ề ả ụ ể ụ ữ ế ậ ­Tính truy n c m, thuy t ph c:Ngôn ng  chính lu n là công c  đ  trình

ụ ạ ứ ấ ế ẫ ố ườ ọ ườ bày, thuy t ph c, t o nên s c h p d n, lôi cu n ng i đ c(ng i nghe).

ể ệ ị ậ ậ ậ ả Ngoài giá tr  l p lu n, văn b n chính lu n còn th  hi n giá tr ị ở ọ    gi ng

ế ộ ộ ệ ủ ườ ế ệ ồ văn hùng h n, tha thi t, b c l nhi t tình c a ng i vi ặ t. Đ c bi t trong

ữ ệ ữ ế ễ ậ ộ ọ ượ nh ng cu c tranh lu n, di n thuy t thì ng  đi u, gi ng nói đ c coi là

ươ ỗ ợ ệ ọ ẽ ph ng ti n quan r ng h  tr  cho lí l , ngôn t ừ .

ữ ọ * Phong cách ngôn ng  khoa h c

ữ ề ậ ọ ­  Tính khái quát, tr u t ừ ượ :  Ngôn ng  khoa h c dùng nhi u thu t ng ng

ớ ừ ọ ừ ỉ khao h c. Đó là l p t chuyên dùng trong t ng nghành KH và ch  dùng đ ữ  ể

ệ ể ệ ả ạ ọ

ơ ệ ỹ ạ ừ ậ ả ọ ỉ bi u hi n khái ni m khoa h c: l m phát, suy thoái, xoá đói gi m nghèo,   ớ   , ti m c n...T  ng  trong văn b n khoa h c ch  dùng v i qu  đ o, véc­t

ữ [19]

ộ ừ ừ ử ụ m t nghĩa, không dùng t đa nghĩa, không dùng các phép tu t . S  d ng các

ơ ồ ả ữ ố ứ ữ ể ệ kí hi u, ch  s , nh ng s  đ , b ng bi u, công th c...

ộ ấ ủ ệ ả ậ Ví d :  ụ Làm ru ng b c thang là cách gi ữ n ồ   cướ   hi u qu  nh t c a đ ng

bào vùng cao.

ừ ướ ỉ T  n c trong câu này ch  có 1 nghĩa là H2O, không có nghĩa khác nh  T ư ổ

ấ ướ ố ướ ế ơ ủ qu c, đ t n c, b ờ c đi c a quân c , th  h n kém...

ể ệ ở ữ ủ ọ ­ Tính lí trí, lôgic: Tính lí trí, lôgíc c a ngôn ng  khoa h c th  hi n ề    nhi u

ươ ớ ừ ệ ữ ể ệ ệ ư ph ữ ng ti n ngôn ng  . Ngoài l p t ng  th  hi n khái ni m và t duy

ọ ộ ơ ẽ ạ ặ ạ ọ khoa h c, thì câu văn khoa h c là câu văn ch t ch , m ch l c, là m t đ n v

ự ế ạ ẩ ị  ụ   thông tin d a trên cú pháp chu n.Câu văn liên k t thành đo n văn và ph c

ậ ậ ả ả ứ ạ ọ ụ v  cho l p lu n khao h c. C  văn b n cũng đ ượ ổ c t ạ  ch c m ch l c đ ể

ụ ụ ậ ậ ph c v  cho l p lu n lô gíc.

ữ ể ắ ọ

ữ ữ ư ể ệ ạ ậ ­ Tính khách quan, phi cá th :  Ngôn ng  khoa h c không mang s c thái cá   ả nhân nh  ngôn ng  sinh ho t hay ngôn ng  ngh  thu t. Có th  có tác gi

ể ệ ắ ệ ượ ữ ư ọ khoa h c th  hi n s c thái cá nhân trong ngôn ng , nh ng hi n t ng đó là

ế ủ ư ữ ữ ặ ả ầ hãn h u và không ph i là đ c tr ng c n y u c a phong cách ngôn ng  khoa

ữ ừ ế ấ ữ ề

ể ể ệ ả ả ả ọ h c. T  ng , câu văn, k t c u văn b n trong ngôn ng  KH thiên v  tính   ặ   khái quát, trí tu , lôgíc, do đó tính cá th , tính bi u c m không ph i là đ c

ư ọ tr ng quan tr ng.

ữ * Phong cách ngôn ng  hành chính

ế ấ ẫ ắ ắ ả ộ ủ ­ Tính khuôn m u: K t c u b t bu c c a văn b n hành chính có tính b t

ộ ồ ầ bu c g m 3 ph n:

ố ệ ữ ệ ầ ầ ả ố ơ + Ph n đ u: qu c hi u, tiêu ng ; tên c  quan ban hành, s  hi u văn b n,

ể ả ờ ị đ a đi m, th i gian ban hành văn b n

ầ ả ộ + Ph n chính: n i dung văn b n.

ứ ụ ủ ữ ầ ố ọ ườ ấ ơ ả + Ph n cu i: ch c v , ch  kí và h  tên c a ng i kí văn b n, d u c  quan,

ậ ơ n i nh n…

ỗ ừ ỉ ỗ ộ ộ ỉ ­ Tính minh xác: M i t ch  có m t nghĩa, m i câu ch  có m t ý, không dùng

[20]

ể ặ ạ ố l i bi u đ t hàm ý ho c phép tu t ừ .

ữ ụ ể ể ấ ậ ồ ủ ộ ­ Tính công v : Tính ch t chung c a c ng đ ng hay t p th . Nh ng bi u

ị ạ ủ ả ừ ữ ể ả ạ đ t tình c m c a cá nhân b  h n ch ế ở ứ ố  m c t i đa. Các t ng  bi u c m

ỉ ẫ ướ ệ ể c l ( kính chuy n­ kính mong­ kính

ế n u dùng ch  mang tính khuôn m u,  g i)ử

ạ ọ ữ ươ 2.3. D y h c nhóm bài phong cách ngôn ng  trong ch ng trình Ng ữ

ị ướ văn THPT theo đ nh h ự ể ng phát tri n năng l c

ộ ố ệ ổ ớ ụ ươ ạ ọ a/ Áp d ng m t s  bi n pháp đ i m i ph ng pháp d y h c

ả ế ươ ạ ọ ố ề • C i ti n các ph ng pháp d y h c truy n th ng

ả ủ ể ươ ề ạ ố ệ Đ  nâng cao hi u qu  c a các ph ọ ng  pháp d y h c truy n th ng,

ườ ướ ế ầ ử ụ ữ ữ ầ ắ ng i giáo viên tr c h t c n n m v ng nh ng yêu c u và s  d ng thành

ậ ủ ư ế ạ ẩ ỹ ị ệ th o các k  thu t c a chúng trong vi c chu n b  cũng nh  ti n hành bài lên

ậ ặ ả ờ ử ỏ ỹ ạ ớ l p, k  thu t đ t các câu h i và x  lý các câu tr  l i trong đàm tho i, hay

ệ ậ ậ ẫ ỹ k  thu t làm m u trong luy n t p.

ữ ươ ư ề ế Nh ng ph ố ng pháp mang tính truy n th ng nh  thuy t trình, phân tích

ệ ậ ụ ữ ế ể ẫ ườ ngôn ng , luy n t p v n có th  phát huy tác d ng n u ng i giáo viên bi ế   t

ậ ụ ợ cách v n d ng chúng h p lí.

ụ ọ ậ ủ ế ọ ộ Ví d : Thay vì giáo viên thuy t trình n i dung h c t p c a bài h c v

ữ ể ọ ọ ề  ế   các phong cách ngôn ng  khác nhau cho h c sinh, h c sinh có th  thuy t

ữ ọ ậ ủ ế ề ấ ặ ậ trình nh ng v n đ  mình ho c nhóm h c t p c a mình đã ti p c n đ

ứ ể ượ   c ợ   ạ ộ  tìm tòi, nghiên c u. Ho t đ ng này có th  tích h p trong quá trình t ự ọ ự  h c, t

ộ ấ ữ ề ậ ứ   ớ v i bài “Trình bày m t v n đ ” trong SGK Ng  văn t p 1. Đây là cách th c

ệ ệ ọ ự ủ ộ ứ ề ơ ả làm vi c hi u qu , giúp h c sinh t tin, ch  đ ng, ý th c h n v  vai trò

ọ ậ ủ ộ trung tâm c a mình trong toàn b  quá trình h c t p.

ử ụ ươ ữ ế Hay cũng s  d ng ph ng pháp phân tích ngôn ng , thay vì ti n hành

ờ ạ ệ ộ ớ ạ trong ph m vi gi

ệ ở ả ủ ự ế ặ ọ ọ ậ t p cho h c sinh ho c nhóm h c sinh th c hi n ụ ọ    d y trên l p, giáo viên nên giao thành m t nhi m v  h c ệ    nhà. K t qu  c a vi c

ẽ ượ ụ ự ệ ọ ọ ệ th c hi n nhi m v  này s  đ c h c sinh(nhóm h c sinh) báo cáo ở ế    ti t

ọ h c hôm sau.

ươ ệ ậ ẽ ầ ọ ỉ Ph

[21]

ể ế ệ ậ ệ ậ ế ng pháp luy n t p s  là cũ mòn n u giáo viên ch  yêu c u h c sinh   ệ ậ   làm các bài t p luy n t p trong SGK. Chúng ta có th  bi n vi c luy n t p

ắ ơ ọ ượ ữ ế ộ thành các trò ch i sau khi h c sinh đã n m đ ứ   c nh ng n i dung ki n th c

ủ ể ọ ỏ ơ ươ ơ ả c  b n c a bài h c. Mô hình trò ch i có th  mô ph ng các ch ng trình

ề ệ ấ ườ ổ ế game show truy n hình n i ti ng: Ai là tri u phú, Đ u tr

ữ ứ ế ậ ượ ữ ỏ ch  bí m t…Ki n th c khi đ ng 100, Đi tìm ô   ơ   c mã hóa thành nh ng câu h i trong trò ch i

ẫ ọ ờ ả ố ẽ ạ ứ ấ s  t o s c h p d n, lôi cu n h c sinh tham gia tìm l i gi

ủ ấ ả ể ợ ộ ữ có th  tích h p n i dung c a t i. Giáo viên cũng   ộ   t c  các bài phong cách ngôn ng  trong m t

ơ ể ệ ố ứ ế ọ ộ ậ trò ch i đ  giúp h c sinh ôn t p ki n th c m t cách h  th ng.

ế ợ ạ ươ • K t h p đa d ng các ph ạ ọ ng pháp d y h c

ố ợ ệ ạ ươ ứ ạ ọ Vi c ph i h p đa d ng các ph ng pháp và hình th c d y h c trong

ạ ọ ộ ươ ướ ọ toàn b  quá trình d y h c là ph ng h ể ng quan tr ng đ  phát huy tính tích

ấ ượ ạ ạ ạ ọ ọ ớ ọ ự c c và nâng cao ch t l

ộ ủ ạ ọ ầ ữ ứ ể ạ ọ ng d y h c. D y h c toàn l p, d y h c nhóm,   ế   nhóm đôi và d y h c cá th  là nh ng hình th c xã h i c a d y h c c n k t

ữ ứ ớ ỗ ộ ứ ợ h p v i nhau, m i m t hình th c có nh ng ch c năng riêng.

ủ ạ ự ạ ụ ạ ộ ớ ươ ọ Tình tr ng đ c tôn c a d y h c toàn l p và s  l m d ng ph ng pháp

ế ầ ượ ắ ệ ệ ặ thuy t trình c n đ ụ c kh c ph c, đ c bi

ự ễ ạ ệ ề ọ th c ti n d y h c ọ ở ườ  tr t thông qua làm vi c nhóm. Trong   ả ế   ng trung h c hi n nay, nhi u giáo viên đã c i ti n

ướ ế ợ ủ ứ ế ớ ớ bài lên l p theo h ng k t h p thuy t trình c a giáo viên v i hình th c làm

ứ ủ ọ ạ ộ ự ệ ầ ậ vi c nhóm, góp ph n tích c c hoá ho t đ ng nh n th c c a h c sinh. Tuy

ứ ệ ấ ạ nhiên hình th c làm vi c nhóm r t đa d ng, không ch  gi ỉ ớ ạ ở ệ i h n vi c gi ả   i

ụ ọ ậ ẽ ế ế ệ ỏ quy t các nhi m v  h c t p nh  xen k  trong bài thuy t trình, mà còn có

ữ ứ ệ ả ứ ợ ữ ụ ế nh ng hình th c làm vi c nhóm gi ệ i quy t nh ng nhi m v  ph c h p, có

ể ế ề ặ ế ọ ử ụ ữ ươ ộ th  chi m m t ho c nhi u ti t h c, s  d ng nh ng ph ng pháp chuyên

ệ ư ươ ứ ườ ự ợ bi t nh  ph ng pháp đóng vai, nghiên c u tr ng h p, d  án.

ụ Ở ữ ể Ví d : bài Phong cách ngôn ng  báo chí, giáo viên có th  chia nhóm

ộ ố ể ạ ữ ư ộ

ự ả ấ ả ỏ ọ ậ h c t p theo m t s  th  lo i thu c phong cách ngôn ng  báo chí nh : nhóm   ể   B n tin, nhóm Phóng s , nhóm Ph ng v n, nhóm Qu ng cáo, nhóm Ti u

ẩ Ở ỗ ẽ ử ụ ọ ậ ọ ươ ph m…  m i nhóm h c t p đó, h c sinh s  s  d ng ph

ư ẽ ả ụ ượ ệ ể ng pháp đóng   ậ   c giao. Nh  nhóm B n tin s  thu th p vai đ  hoàn thành nhi m v  đ

ể ế ộ ả ườ thông tin đ  vi ề t m t b n tin v  chính ngôi tr

[22]

ấ ẽ ế ấ ỏ ỏ ọ   ng mình đang theo h c, ổ ớ   nhóm Ph ng v n s  vào vai phóng viên ti n hành ph ng v n, trao đ i v i

ậ ầ ộ ự ẽ ế   ủ m t nhân v t nào đó theo yêu c u c a giáo viên, nhóm Phóng s  s  ti n

ự ề ộ ấ ờ ự ự ề ệ ộ hành th c hi n m t video phóng s  v  m t v n đ  có tính th i s …

ậ ụ ạ ọ ả ề • V n d ng d y h c gi ế ấ i quy t v n đ

ạ ọ ả ề ạ ế ấ ề ạ ấ ậ ọ ọ ế D y h c gi i quy t v n đ  (d y h c nêu v n đ , d y h c nh n bi t và

ả ế ấ ự ư ề ể ể ằ ọ gi ạ i quy t v n đ ) là quan đi m d y h c nh m phát tri n năng l c t duy,

ậ ả ế ả ọ ậ ượ ặ ề ộ ế ấ kh  năng nh n bi t và gi i quy t v n đ . N i dung h c t p đ c đ t trong

ộ ự ứ ề ấ ẫ ố ố

ế ấ ứ ứ ệ ề ả ộ ậ   m t tình hu ng có v n đ , đó là tình hu ng ch a đ ng mâu thu n nh n ỹ ọ i quy t v n đ , giúp h c sinh lĩnh h i tri th c, k th c, thông qua vi c gi

ươ ế ấ ề ậ ả ạ ọ năng và ph ứ ng pháp nh n th c. D y h c gi i quy t v n đ  là con đ

ứ ủ ự ể ể ọ ườ   ng ụ   ậ ơ ả c  b n đ  phát huy tính tích c c nh n th c c a h c sinh, có th  áp d ng

ứ ộ ự ự ứ ạ ọ ớ ữ ề trong nhi u hình th c d y h c v i nh ng m c đ  t ủ ọ    l c khác nhau c a h c

sinh.

ữ ề ấ ố ọ ố Các tình hu ng có v n đ  là nh ng tình hu ng khoa h c chuyên môn,

ự ễ ữ ể ắ ớ ố cũng có th  là nh ng tình hu ng g n v i th c ti n.

ụ ứ ủ ụ ế ể ầ ậ

ể ế ữ ề ọ ộ ọ Ví d : Giáo viên có th  yêu c u h c sinh v n d ng ki n th c c a bài   ề ọ h c v  Phong cách ngôn ng  khoa h c đ  vi t m t bài báo cáo chuyên đ

ộ ọ ủ ả ố ọ

ứ ề ế ợ ả ậ ụ ế ế ỉ ầ   trong h i th o khoa h c c a kh i chuyên. Khi đó, h c sinh không ch  c n ứ ề có ki n th c v  môn chuyên mà còn ph i v n d ng k t h p ki n th c v

ọ ể ự ữ ữ ư ặ ọ ệ   ngôn ng  khoa h c, đ c tr ng phong cách ngôn ng  khoa h c đ  th c hi n

ư ệ ầ ộ ả yêu c u giáo viên đ a ra m t cách hi u qu .

ậ ụ ố ạ ọ • V n d ng d y h c theo tình hu ng

ệ ể ạ ạ ố ọ ọ ộ ạ   D y h c theo tình hu ng là m t quan đi m d y h c, trong đó vi c d y

ứ ợ ủ ề ắ ộ ố ớ ọ ượ ổ ứ h c đ c t

ượ ổ ứ ộ ố ọ ậ ệ ễ ề ti n cu c s ng và ngh  nghi p. Quá trình h c t p đ ự    ch c theo m t ch  đ  ph c h p g n v i các tình hu ng th c ộ    ch c trong m t c t

ườ ọ ậ ạ ế ạ ứ ề ệ môi tr

ủ ề ạ ố ươ ộ ủ ệ ọ ng h c t p t o đi u ki n cho h c sinh ki n t o tri th c theo cá   ọ   ọ ậ ng tác xã h i c a vi c h c t p. Các ch  đ  d y h c nhân và trong m i t

ứ ợ ủ ề ữ ế ề ộ ọ ặ   ph c h p là nh ng ch  đ  có n i dung liên quan đ n nhi u môn h c ho c

ự ự ứ ễ ớ ườ ắ lĩnh v c tri th c khác nhau, g n v i th c ti n. Trong nhà tr ng, các môn

ộ ố ọ ọ ượ h c đ

[23]

ậ ử ụ ứ ữ ệ ễ ố ợ c phân theo các môn khoa h c chuyên môn, còn cu c s ng thì luôn   ủ ề di n ra trong nh ng m i quan h  ph c h p. Vì v y s  d ng các ch  đ

ễ ủ ứ ợ ự ầ ạ ắ ọ ờ ụ ạ   d y h c ph c h p góp ph n kh c ph c tình tr ng xa r i th c ti n c a các

ự ệ ọ ọ ả môn khoa h c chuyên môn, rèn luy n cho h c sinh năng l c gi ế i quy t các

ề ứ ợ ấ v n đ  ph c h p, liên môn.

ươ ứ ườ ợ ộ ươ ọ Ph ng pháp nghiên c u tr ng h p là m t ph ể   ạ ng pháp d y h c đi n

ủ ạ ự ự ả ọ ố ọ hình c a d y h c theo tình hu ng, trong đó h c sinh t l c gi

ự ệ ễ ể ắ ố ớ ộ   ế i quy t m t ậ   tình hu ng đi n hình, g n v i th c ti n thông qua làm vi c nhóm. V n

ự ễ ạ ắ ọ ớ ườ ố ụ d ng d y h c theo các tình hu ng g n v i th c ti n là con đ ng quan

ể ắ ệ ạ ọ ườ ờ ố ự ớ tr ng đ  g n vi c đào t o trong nhà tr ễ ng v i th c ti n đ i s ng, góp

ụ ự ụ ễ ệ ắ ạ ầ ờ ủ   ph n kh c ph c tình tr ng giáo d c hàn lâm, xa r i th c ti n hi n nay c a

ườ nhà tr ổ ng ph  thông.

ụ Ở ữ ể Ví d :

ụ ệ ọ ố ọ bài Phong cách ngôn ng  hành chính, giáo viên có th  giao   ể ặ   nhi m v  cho các nhóm h c sinh theo tình hu ng mà h c sinh có th  g p

ả ườ ườ ế ơ ỉ ọ ph i trong môi tr ọ ng h c đ ư ng nh  sau: Vi t đ n xin ngh  h c, Vi ế   t

ứ ế ề ể ả ạ biên b n bình xét h nh ki m theo tháng…Ki n th c v  phong cách ngôn

ụ ắ ự ẽ ở ữ ọ ng  hành chính s  tr  thành công c  đ c l c giúp h c sinh hoàn thành t ố   t

ụ ọ ậ ủ ệ nhi m v  h c t p c a nhóm mình.

ạ ọ ị ậ ụ ướ ộ • V n d ng d y h c đ nh h ng hành đ ng

ạ ị ướ ạ ằ ộ ọ ọ D y h c đ nh h ể ng hành đ ng là quan đi m d y h c nh m làm cho

ế ợ ạ ộ ạ ộ ẽ ớ ặ ho t đ ng trí óc và ho t đ ng chân tay k t h p ch t ch  v i nhau. Trong

ụ ọ ậ ọ ậ ự ệ ệ ọ quá trình h c t p, h c sinh th c hi n các nhi m v  h c t p và hoàn thành

ả ẩ ự ế ợ ạ ộ ữ ệ ạ ộ

ạ ộ ự ể ạ ộ ọ các s n ph m hành đ ng, có s  k t h p linh ho t gi a ho t đ ng trí tu  và   ế ậ   ho t đ ng tay chân. Đây là m t quan đi m d y h c tích c c hoá và ti p c n

ụ ể ậ ạ ọ ị ướ ộ toàn th . V n d ng d y h c đ nh h

ụ ế ợ ự ự ệ ệ ế ớ ễ cho vi c th c hi n nguyên lý giáo d c k t h p lý thuy t v i th c ti n, t ng hành đ ng có ý nghĩa quan trong   ư

ộ ườ ộ duy và hành đ ng, nhà tr ng và xã h i.

ủ ạ ọ ị ứ ự ể ạ ọ ộ D y h c theo d  án là m t hình th c đi n hình c a d y h c đ nh h ướ   ng

ộ ự ự ự ệ ệ ọ ộ hành đ ng, trong đó h c sinh t l c th c hi n trong nhóm m t nhi m v

ứ ợ ề ự ế ợ ễ ế ắ ấ ớ ụ  ự   ọ ậ h c t p ph c h p, g n v i các v n đ  th c ti n, k t h p lý thuy t và th c

ạ ự ể ả ẩ ạ ố ọ

ể ậ ụ ư ề ể ệ ế ạ ạ ọ hành, có t o ra các s n ph m có th  công b . Trong d y h c theo d  án có   ế   th  v n d ng nhi u lý thuy t và quan đi m d y h c hi n đ i nh  lý thuy t

[24]

ế ạ ọ ị ướ ọ ợ ạ ạ ọ ọ ạ ki n t o, d y h c đ nh h ợ   ng h c sinh, d y h c h p tác, d y h c tích h p,

ạ ạ ạ ọ ố ọ ị ọ ạ d y h c khám phá, sáng t o, d y h c theo tình hu ng và d y h c đ nh

ướ ộ h ng hành đ ng.

ể ế ự ụ ọ ậ Ví d : Có th  ti n hành d  án h c t p nhóm bài Phong cách ngôn ng

ươ ẽ ự ữ ọ trong ch ng trình Ng  văn THPT, khi đó h c sinh s  t ữ  ệ   ự  mình th c hi n

ệ ữ ụ ọ ậ ư ư ể ề

ự ế ể ự ế ệ ế ả ậ ế   nh ng nhi m v  h c t p mà giáo viên đ a ra nh  tìm hi u v  lí thuy t, ỗ    đ  thu th p thông tin, k t thúc d  án, m i ti n hành tr i nghi m th c t

ọ ượ ủ ả ẩ ả nhóm h c sinh ph i có đ

ẩ ấ ụ ế ệ ả ậ ồ ọ ả   ệ c s n ph m hoàn thi n c a nhóm mình, s n ờ   ph m  y ph i có ý nghĩa trong vi c ti p c n m c tiêu bài h c, đ ng th i

ấ ầ ự ể ẩ ế phát tri n năng l c và ph m ch t c n thi ọ t cho h c sinh.

ườ ươ ọ ệ ệ ạ • Tăng c ử ụ ng s  d ng ph ng ti n d y h c và công ngh  thông

ợ ỗ ợ ạ ọ tin h p lý h  tr  d y h c

ươ ệ ệ ạ ọ ọ ổ ớ Ph ng ti n d y h c có vai trò quan tr ng trong vi c đ i m i ph ươ   ng

ạ ằ ọ ườ ự ự ệ pháp d y h c, nh m tăng c

ạ ọ ươ ừ ệ ệ ộ trong d y h c. Đa ph ng tính tr c quan và thí nghi m, th c hành   ạ   ng ti n và công ngh  thông tin v a là n i dung d y

ươ ệ ệ ạ ạ ạ ạ ọ ọ ừ h c v a là ph ọ ng ti n d y h c trong d y h c hi n đ i. Bên c nh vi c s

ươ ư ộ ệ ươ ệ ầ ườ ụ d ng đa ph ng ti n nh  m t ph ễ ng ti n trình di n, c n tăng c ệ ử  ử ng s

ư ề ầ ọ ươ ạ ạ ụ d ng các ph n m m d y h c cũng nh  các ph

ệ ạ ử ạ ườ ế ọ m ng   đi n   t (E­Learning),   m ng   tr ọ ử ụ   ng pháp d y h c s  d ng ộ   ạ ố ng   h c   k t   n i,   m ng   xã   h i

facebook…

ậ ạ ọ ử ụ ự ạ ỹ • S  d ng các k  thu t d y h c phát huy tính tích c c và sáng t o

ỹ ậ ạ ủ ủ ữ ọ ộ

ự ệ ề ằ ố ỏ ứ K  thu t d y h c là nh ng cách th c hành đ ng c a c a giáo viên và   ể   ộ ọ h c sinh trong các tình hu ng hành đ ng nh  nh m th c hi n và đi u khi n

ạ ậ ạ ữ ọ ọ ơ ỏ ỹ ị

ậ ạ ươ ữ ạ ọ ọ ỹ ấ ủ   quá trình d y h c. Các k  thu t d y h c là nh ng đ n v  nh  nh t c a ỹ  ữ ng pháp d y h c. Có nh ng k  thu t d y h c chung, có nh ng k ph

ậ ặ ủ ừ ươ ạ ậ ặ ụ ỹ ọ thu t đ c thù c a t ng ph

ử ụ ườ ọ ạ trong đàm tho i. Ngày nay ng ỏ   ng pháp d y h c, ví d  k  thu t đ t câu h i ỹ ể i ta chú tr ng phát tri n và s  d ng các k

ậ ạ ự ủ ạ ọ ườ ọ thu t d y h c phát huy tính tích c c, sáng t o c a ng ộ   ư i h c nh  “đ ng

ồ ư ể ả ớ não”, “tia ch p”, “b  cá”, b n đ  t duy…

ụ ử ụ ệ ổ ồ ư ệ ệ ả ặ ả Ví d : S  d ng b n đ  t duy đ c bi

[25]

ớ ế ứ ứ ế ặ ọ ơ ợ   t có hi u qu  trong vi c t ng h p ọ   ki n th c, giúp h c sinh ghi nh  ki n th c nhanh h n. Giáo viên ho c h c

ể ẽ ơ ồ ư ể ử ụ ầ ề sinh có th  s  d ng ph n m m imindmap đ  v  s  đ  t ặ    duy cho đ c

ủ ừ ư ữ tr ng c a t ng phong cách ngôn ng .

ươ ạ ọ ặ ộ ọ • Chú tr ng các ph ng pháp d y h c đ c thù b  môn

ươ ệ ệ ớ ộ ứ ạ ọ ố Ph ạ   ng pháp d y h c có m i quan h  bi n ch ng v i n i dung d y

ệ ử ụ ươ ặ ạ ọ ọ h c, vi c s  d ng các ph

ọ ộ ạ Ở ữ ể ạ ạ ọ ọ trong d y h c b  môn. ọ   ng pháp d y h c đ c thù có vai trò quan tr ng ợ    môn Ng  văn, d y đ c­hi u và d y h c tích h p

ượ ươ ọ ặ ạ đ ị c xác đ nh là ph ng pháp d y h c đ c thù.

ơ ả ủ ổ ữ ể ạ ọ ọ ộ ộ ớ    D y h c đ c – hi u là m t trong nh ng n i dung c  b n c a đ i m i

ươ ữ ế ế ạ ả ậ ậ ọ ph

ề ể ể ạ ạ ằ ọ ọ ọ ọ ệ ng pháp d y h c Ng  văn trong vi c ti p nh n văn b n. V y th  nào   ụ ộ   là d y h c đ c hi u? D y h c đ c – hi u không nh m truy n th  m t

ủ ữ ề ề ậ ả ọ ượ ả chi u cho h c sinh nh ng c m nh n c a giáo viên v  văn b n đ ọ   c h c,

ướ ế ệ ấ ậ ọ ọ ế mà h ng đ n vi c cung c p cho h c sinh cách đ c, cách ti p c n, khám

ề ề ộ ậ ủ ữ ệ ấ ả ừ phá nh ng v n đ  v  n i dung và ngh  thu t c a văn b n, t đó hình thành

ự ự ọ ủ ộ ự ắ ọ ộ cho h c sinh năng l c t đ c m t cách tích c c, ch  đ ng có s c thái cá

ạ ộ ể ầ ọ ượ ự ự ệ ộ nhân. Ho t đ ng đ c – hi u c n đ c th c hi n theo m t trình t vbn h t ừ

ừ ấ ạ ừ ọ ế ả ọ ễ ế d  đ n khó, t th p đ n cao, tr i qua các giai đo n t đ c đúng, đ c thông

ọ ể ừ ọ ệ ạ ọ ế đ n đ c hi u, t

ự ả ủ ể ọ ự    đ c tái hi n sang đ c sáng t o. Khi hình thành năng l c ụ ẩ   ọ đ c – hi u c a h c sinh cũng chính là hình thành năng l c c m th  th m

ỹ ưở ưở ượ ư ể ơ ợ m , kh i g i liên t ng và t ng, t ng t

ứ ỹ ủ ư ự ế ợ ự ọ  duy. Năng l c đ c – hi u còn   ệ   là s  tích h p ki n th c k  năng c a các phân môn cũng nh  kinh nghi m

ủ ọ ố s ng c a h c sinh.

ụ ơ ả ủ ệ ườ ọ ể Các nhi m v  c  b n c a ng ọ i h c khi đ c – hi u:

ế ừ ả + Tìm ki m thông tin t văn b n.

ả ế ố ể ạ ắ ạ + Gi i thích, c t nghĩa, phân lo i, so sánh, k t n i…thông tin đ  t o nên

ế ả ể hi u bi ề t chung v  văn b n.

ả ả ồ + Ph n h i và đánh giá thông tin trong văn b n.

ụ ữ ể ậ ế ề ệ ả ọ ọ + V n d ng nh ng hi u bi t v  các văn b n đã đ c vào vi c đ c các

ọ ậ ờ ố ụ ứ ả ạ ữ lo i văn b n khác nhau, đáp  ng nh ng m c đích h c t p và đ i s ng.

ữ ứ ể ầ ạ ớ ọ ướ Đ  đáp  ng v i yêu c u d y h c Ng  văn theo h ng hình thành và

[26]

ệ ổ ứ ạ ữ ự ế ể ầ ọ phát tri n năng l c, c n chú ý đ n vi c t ch c d y h c môn Ng  văn theo

ướ ủ ể ợ ấ ạ ợ ọ ườ ọ h ng tích h p. Quá trình d y h c tích h p l y ch  th  ng

ệ ổ ứ ộ ế ể ấ ợ xu t phát đi m và đích đ n, trong đó tích h p là vi c t i h c làm   ạ    ch c n i dung d y

ứ ể ế ọ ộ ộ

ự ế ệ ề ả ằ ộ ọ ủ h c c a giáo viên sao cho h c sinh có th  huy đ ng n i dung, ki n th c, kĩ   ụ ọ   i quy t các nhi m v  h c năng thu c nhi u lĩnh v c khác nhau nh m gi

ạ ớ ừ ữ ứ ậ t p, thông qua đó l ế i hình thành nh ng ki n th c, kĩ năng m i, t đó phát

ể ượ ự ầ ữ ế ữ ạ ọ ọ tri n đ c nh ng năng l c c n thi t. Trong môn h c Ng  văn, d y h c tích

ệ ổ ủ ứ ế ộ ọ ợ h p là vi c t ch c các n i dung c a các phân môn văn h c, ti ng Vi

ừ ọ ướ ọ làm văn trong các bài h c, giúp h c sinh t ng b c nâng cao năng l c s ệ   t, ự ử

ệ ạ ậ ế ệ ậ ả ộ ế ụ d ng ti ng Vi ể   t trong vi c ti p nh n và t o l p các văn b n thu c các ki u

ạ ươ ứ ể ạ ẫ ẩ ọ ở ượ lo i và ph ng th c bi u đ t. B i tác ph m văn h c v n luôn đ c coi là

ệ ừ ướ ế ệ ế ậ ả ọ ậ ủ ngh  thu t c a ngôn t , vi c ti p nh n văn b n văn h c tr

ữ ự ệ ệ ể ạ ặ ươ ế   c h t là ti p ạ   ng ti n bi u đ t là ngôn ng ; m t khác, vi c th c hành t o ớ xúc v i ph

ụ ả ườ ử ụ ộ ậ l p các văn b n thông d ng trong nhà tr ng và xã h i cũng s  d ng ngôn

ư ậ ụ ữ ế ọ ộ ệ ả ng  làm công c . Nh  v y, c  ba n i dung văn h c, ti ng Vi ậ t và t p làm

ế ể ề ọ ồ ệ ề văn trong môn h c này đ u có đi m đ ng quy là ti ng Vi

ự ử ụ ế ọ ệ đích là hình thành cho h c sinh năng l c s  d ng ti ng Vi ụ   t và đ u có m c ậ   ế t trong ti p nh n

ạ ậ ả và t o l p văn b n. ,…

ệ ạ ố ớ ư ậ ể ể ấ ậ ọ ợ Nh  v y, có th  nh n th y vi c d y đ c hi u và tích h p đ i v i nhóm

ươ ữ ữ ẽ bài phong cách ngôn ng  trong ch

ế ậ ứ ữ ụ ứ ế ề ọ   ng trình Ng  văn THPT s  giúp h c ể ọ   t v n d ng ki n th c v  phong cách ngôn ng  ch c năng đ  đ c sinh bi

ượ ủ ư ề ạ ả ặ ể hi u đ ơ   c nhi u lo i văn b n khác nhau theo đúng đ c tr ng c a nó. H n

ươ ẽ ạ ặ ộ ọ ữ ữ n a, nh ng ph ng pháp d y h c mang tính đ c thù b  môn này s  giúp

ự ử ụ ế ệ ư ễ ọ h c sinh phát huy năng l c s  d ng ti ng vi ạ ậ   t cũng nh  d  dàng t o l p

ượ ứ ả đ c văn b n theo đúng phong cách ch c năng.

ồ ưỡ ươ ọ ậ ự ọ • B i d ng ph ng pháp h c t p tích c c cho h c sinh

ươ ọ ậ ộ ự ự ọ Ph ng pháp h c t p m t cách t ệ    l c đóng vai trò quan tr ng trong vi c

ủ ữ ự ạ ọ ươ tích c c hoá, phát huy tính sáng t o c a h c sinh. Có nh ng ph ng pháp

ư ứ ậ ươ ử ậ nh n th c chung nh  ph ng  pháp thu th p, x  lý,  đánh giá thông tin,

ươ ổ ứ ệ ươ ệ ph ng pháp t ch c làm vi c, ph

[27]

ươ ệ ủ ừ ề ằ ộ ph ọ ậ ng pháp h c t p chuyên bi ữ   ng pháp làm vi c nhóm, có nh ng ứ   t c a t ng b  môn. B ng nhi u hình th c

ệ ậ ầ ọ ươ khác nhau, c n luy n t p cho h c sinh các ph ọ ậ ng pháp h c t p chung và

ươ ọ ậ ộ các ph ng pháp h c t p trong b  môn.

ổ ớ ươ ạ ọ ị ướ ể b/ Đ i m i ph ng pháp d y h c theo đ nh h ng phát tri n năng

ộ ữ ọ ụ ể Phong cách ngôn ng  báo chí

ự l c trong m t bài h c c  th :  (cid:0) Công vi c c a giáo viên ệ ủ

ọ ậ ầ ụ ị  Xác đ nh m c tiêu h c t p c n đ t ạ

ề ế ứ ắ ọ ượ ủ ể ệ ặ ­ V  ki n th c: H c sinh n m đ c khái ni m, đ c đi m c a ngôn ng ữ

ữ báo chí và phong cách ngôn ng  báo chí, phân bi ệ ượ t đ c phong cách ngôn

ụ ữ ữ ệ ằ ậ ớ ế   ng  báo chí v i các phong cách ngôn ng  khác b ng vi c v n d ng ki n

ứ th c liên môn.

ậ ụ ụ ể ư ứ ế C  th , chúng tôi đã v n d ng ki n th c liên môn nh  sau:

ặ ứ ế ặ ơ   Phân môn Tên bài, ho c tên đ n L pớ Ki n   th c   ho c   kĩ   năng

ứ ị ế v   ki n   th c,   kĩ   năng ậ ụ v n d ng

ủ c a   phân   môn   liên

quan

ế ể ọ ế Văn thuy t minh 10 H c sinh hi u và bi t cách Ng  vănữ

ế vi t   báo   cáo   trình   bày   v

ắ ặ ộ n i dung và đ c s c ngh ề  ệ

ậ ủ ổ thu t c a chèo c  .

ắ ữ ệ ậ ế   Luy n   t p   văn   thuy t 10

ể ế   ỹ N m v ng k  năng thuy t ế   minh   đ   trình   bày   thuy t minh

ề ụ ấ ph c v n đ

ế ấ ứ ự Hình th c  k t  c u văn 10 ế   ố ụ Xây d ng b  c c bài thuy t

ế ả b n thuy t minh minh

ậ ậ ế ế     L p dàn  ý văn  thuy t 10 L p   dàn   ý   bài   vi ạ   t   m ch

minh l cạ

[28]

ươ ươ ế Ph ng   pháp   thuy t ế   10 Ph ng   pháp   thuy t   minh

minh h p lýợ

ộ ấ ễ ầ ề  Trình bày m t v n đ 10 Nhu n   nhuy n   các   b ướ   c

ộ ấ ề trình bày m t v n đ

ế ả ế ế ộ Vi t qu ng cáo 10 Bi t cách vi ả   t m t văn b n

ả qu ng cáo

ỏ ế ế ộ ấ Ph ng   v n   và   tr ả ờ     l i 11 Bi t cách ti n hành m t bài

ấ ỏ ấ ỏ ph ng v n ph ng v n

ơ ồ ả ả ể B ng bi u, s  đ ả   ậ Kh o   sát,   nh n   xét   b ng ị Đ a lý

ố th ng kê

ề ở ọ ộ ố ơ ả ế ­ V  kĩ năng: Hình thành h c sinh m t s  kĩ năng c  b n: kĩ năng vi t

ộ ả ắ ế ể ẩ ế ả m t b n tin ng n, kĩ năng vi t ti u ph m, vi t qu ng cáo…;kĩ năng phân

ự ể ộ ả ẩ ộ tích, lĩnh h i m t b n tin, phóng s , ti u ph m…

ạ ộ ọ ậ ự ề ẩ ấ ộ ­ V  ph m ch t, thái đ : tích c c tham gia ho t đ ng cùng nhóm h c t p,

ể ạ ừ ạ ẩ ả ố không ng ng tìm tòi, sáng t o đ  t o ra s n ph m t ấ t nh t.

ự ự ọ ự ợ ự ự ể ế ề ­ V  năng l c: phát tri n năng l c t h c, năng l c giao ti p, năng l c h p

ự ử ụ ự ế ẩ ệ tác, năng l c th m mĩ, năng l c s  d ng ti ng vi t.

ế  Ti n trình bài h c ọ

ớ ố ượ ể ọ ớ ng là h c sinh l p 11 chuyên Sinh ­ Tri n khai v i đ i t

ế ể ạ ầ ờ ố ­ Th i gian tri n khai: 1 tu n theo đúng k  ho ch phân b  ch ươ   ng

ủ ổ trình c a t chuyên môn.

ủ ề ị  Xác đ nh ch  đ :

ướ ọ ướ ầ Đây là khâu quan tr ng, cũng là b c đ u tiên s ẽ ị * Đ nh h ng:

ướ ơ ợ ứ ụ ể ọ ị đ nh h ẽ ặ   ng m c tiêu cho h c sinh. Đ  kh i g i h ng thú, giáo viên s  đ t

ườ ọ ẫ ắ ưở ỏ ng ố i h c vào tình hu ng, d n d t ý t ữ ng thông qua nh ng câu h i, chia

ự ứ ệ ặ ọ ị

ở ườ ủ ề ự ệ ọ nhóm làm vi c theo h ng thú và theo năng l c. H c sinh không b  áp đ t và   ủ ả   ng c a b n ẽ ự s  l a ch n ch  đ , nhóm làm vi c theo s  quan tâm và s  tr

[29]

thân

ươ ạ ọ ọ ử ụ ­  S  d ng ph ng pháp d y h c theo nhóm h c

+  Khái ni m: ệ

ạ ộ ữ ộ ươ ọ Ho t đ ng theo nhóm là m t trong nh ng ph ạ ng pháp d y h c quan

ọ ươ ụ ự ằ ạ ọ tr ng trong cách ph ng pháp d y h c tích c c nh m m c tiêu giúp cho

ườ ọ ạ ộ ủ ộ ỉ ạ ộ ng i h c ch  đ ng tham gia vào các ho t đ ng xã h i, trách   l i, th ụ

ứ ế ệ ế ậ ọ ượ ộ đ ng trong vi c ti p nh n ki n th c. Các h c sinh đ c phân công vào các

ọ ậ ụ ọ ậ ượ ữ ệ ợ ợ nhóm h c t p phù h p, đ

ự ế ầ ự ụ ệ ọ   c giao nh ng nhi m v  h c t p phù h p. H c ụ ủ   sinh thi hành các nhi m v  mà không c n s  giám sát tr c ti p, liên t c c a

ọ ộ ữ ộ ậ ệ ể

ệ ệ ệ ẽ ạ ả ợ

ấ ố ố ớ ụ ệ ọ ớ ọ h c theo nhóm có tác d ng r t t t đ i v i ng i h c.

ượ ủ ứ ề ề ả giáo viên. Có nh ng n i dung h c sinh không th  làm vi c đ c l p thì làm   ạ   vi c theo nhóm s  giúp các em h p tác làm vi c và đ t hi u qu  cao. D y ườ ọ   V i vi c h c này,   ệ   c v  kh  năng c a mình, nâng cao ni m tin vào vi c ọ h c sinh ý th c đ

ụ ọ ậ ử ợ ộ

ọ ậ ự ữ ệ ơ ơ ự ế   ố ọ ứ h c,  ng d ng x  lí h p lí các tình hu ng trong h c t p m t cách tr c ti p. ọ ậ    tin h n trong h c t p, H n n a, vi c h c t p theo nhóm giúp các em t

ượ ặ ả ự ự ấ ạ ầ ồ ờ trách đ c m c c m t ả    ti, lo âu vì s  th t b i. Đ ng th i, góp ph n c i

ủ ả ệ ủ ề ệ ả ố ứ thi n m i quan h  c a cá nhân, ý th c cao v  kh  năng c a b n thân. Phù

ệ ớ ụ ứ ụ ế ằ ồ giáo d c không nh m m c tiêu nh i nhét ki n th c mà ợ h p v i quan ni m “

ề ắ là th p sáng ni m tin ” (W. B. Yeats)

ể ử ụ ế

ứ ứ ứ ấ ọ ớ + Khi ti n hành chia nhóm, giáo viên có th  s  d ng theo các cách:   ở Th  nh t, chia h c sinh trong l p theo nhóm h ng thú. T c là, các em có s

ặ ự ề ộ ẽ ự ự ọ ậ thích ho c năng l c v  n i dung h c t p nào thì các em s  t

ọ ậ ụ ứ ọ ọ ớ ộ   ọ  l a ch n n i ộ   dung h c t p đó. Th  hai, chia h c sinh trong l p theo nhóm h c ph  thu c

ầ ứ ủ ọ ớ ọ vào yêu c u c a bài h c. Th  ba, chia h c sinh trong l p theo nhóm ph

ọ ậ ộ ủ ộ ọ ụ  ọ   thu c vào trình đ  c a h c sinh, sao cho trong nhóm h c t p có các h c

ộ ừ ộ ấ ố sinh thu c trình đ  t cao xu ng th p….

ệ ướ ẫ ự   ng d n các em xây d ng ẽ ắ ử ạ + Giáo viên s  c t c  đ i di n nhóm, h

ệ ể ỏ các câu h i, công vi c đ  hoàn thành

* C  thụ ể

ố ắ ớ ệ ả Hi n nay, nh c t i các văn b n báo chí chúng ta ­ Nêu tình hu ng:

[30]

ườ ớ ể ạ ữ th ng nghĩ t i nh ng th  lo i nào?

ế ộ ả ủ ể ườ t m t b n tin đ  đăng lên website c a tr ụ ng m c tin ­ Nhóm 1: Vi

ườ ứ t c nhà tr ng.

ủ ề ấ ầ ỏ ươ ọ   ng pháp h c

­ Nhóm 2: Ph ng v n th y (cô) giáo c a mình v  ph ộ ộ ậ t p m t b  môn mà em yêu thích

ự ế ể ả ộ ­  Nhóm 3:  Xây d ng m t bài trình chi u poverpoint đ  qu ng cáo

ủ ươ ị cho ngành du l ch c a quê h ng em.

ệ ụ ủ ể ề ế ọ

ự ế ứ ự ằ ậ ộ ượ ầ   ỉ Nhi m v  c a h c sinh  không ch  là tìm hi u v  lý thuy t mà c n ụ    có ý nghĩa. Vì v y, m c ữ c ch ng th c b ng nh ng hành đ ng th c t đ

ẽ ở ộ ủ ả ỏ ườ ọ ể ệ ả tiêu c a c  ba nhóm s  m  r ng và đòi h i ng i h c ph i th  hi n thông

ữ ả ạ ệ qua nh ng tr i nghi m sáng t o lý thú.

ố ế ủ ạ ẫ ỏ ọ

ấ ủ ế ọ ậ ụ ẽ ắ ủ ề   ­> Nêu câu h i chính là d n h c sinh vào m ch n i k t c a ch  đ , ạ   i ạ cũng là m c tiêu cao nh t c a k  ho ch h c t p. Giáo viên s  kh c sâu l

ơ ồ ư ơ ở ể ự ẽ ắ ọ ọ ằ b ng s  đ  t ụ    duy. Trên c  s  đó, h c sinh s  cân nh c đ  l a ch n m c

ợ ả ứ ủ ề ự ạ ườ ọ tiêu, ch  đ  và t o nhóm phù h p c  h ng thú, năng l c ng i h c.

ơ ồ ư ệ S  đ  t ụ  duy phân công nhi m v

Phong cách ngôn

ữ

ng  báo chí

Nhóm 1

Nhóm 2

Nhóm 3

ế

ự

ệ

Vi

ộ ả t m t b n tin

Th c hi n

Xây d ng ự

ỏ

ấ

ả

ph ng v n

qu ng cáo

[31]

ế ạ ự  Xây d ng k  ho ch

ứ ọ ồ

ẽ ướ ủ ề ự ế ạ ẫ ọ ể   ­ Khi h c sinh có cùng h ng thú ng i cùng nhau theo nhóm, theo ti u ể   ậ ng d n h c sinh l p k  ho ch tri n ọ ch  đ  đã l a ch n. Giáo viên s  h

ữ ợ ướ ử ẽ ẫ khai thông qua nh ng g i ý, h ử ộ ạ   ỉ ng d n. Nhóm s  ch nh s a và c  m t đ i

ệ ướ ớ di n trình bày tr c l p.

ướ ệ ầ ể ẫ ng d n HS công vi c c n tri n khai *  Nhóm 1: GV h

ự ệ ế ộ ả ủ ể ườ ­ Th c hi n vi t m t b n tin đ  đăng lên website c a tr ụ ng m c tin

ườ ứ t c nhà tr ng.

ể ự ề ả ụ ể ệ ệ ả ­ Đ  th c hi n nhi m v  nhóm ph i tìm hi u v  b n tin, cách vi ế   t

ứ ả ườ ự ế ể ể ệ ọ ả b n tin, kh o sát tin t c nhà tr ả ng tr ng đi m, tr i nghi m th c t đ  có

ượ ả ọ đ c thông tin và hình  nh minh h a.

ự ế ệ ệ ạ ­ Nhóm 1 hoàn thi n k  ho ch th c hi n:

ự ế ả ẩ Tên   thành Nhi mệ Ph ngươ ờ ạ   Th i h n D  ki n s n ph m

viên vụ ti nệ hoàn

thành

ế Ph ngươ Tìm   hi uể , SGK, máy 1 tu nầ Lí   thuy t   chung   v ề

ế th  nào là tính ả b n tin Th oả

ả b n tin, (nhóm

cách   vi tế ưở tr

ả b n tin Hà, ng),   Thu     Ng cọ

Huy

ề ố ệ ế ả Thu   H ng,ồ Đi u   tra, ỏ ế Phi u h i 1 tu nầ S  li u, k t qu

ả Đinh   Trang,

Trang A, kh o   sát   t cứ tin

chung   c aủ

nhà

ườ tr ng, tin

ứ t c   nào

ượ đ c quan

[32]

tâm

Ả Tú   Uyên, Thu tính, 1 tu nầ ạ nh   ho t ộ     đ ng

ườ Phúc Tr ng, hình t pậ   nhả Máy   máy  nhả ủ   chung   c a   nhà

ọ Ng c Trinh, ứ   ề v   tin  t c tr ngườ

nhà

tr ngườ

ề ề ả Máy tính 1 tu nầ

Ki u   Trang, M nhạ ấ   Đ   xu t ọ   ự l a   ch n ẩ S n   ph m   hoàn thi nệ

ườ C ng, Vũ

Thái ể ế   tin đ  vi t bài,   g chạ

ý cho b nả   tế vi tin,

s aử

tin, ch aữ

ủ ề ấ ỏ ươ ọ   ng pháp h c

ầ * Nhóm 2: Ph ng v n th y (cô) giáo c a mình v  ph ộ ộ ậ t p m t b  môn mà em yêu thích.

ể ự ứ ụ ế ệ ệ ầ ợ ớ ­ Đ  th c hi n nhi m v  nhóm 2 c n tích h p ki n th c v i bài

ả ờ ỏ ỏ ấ ể ể ượ ậ ớ ấ Ph ng v n và tr  l i ph ng v n trong SGK l p 11 t p 1 đ  hi u đ

ự ế ọ ố ượ ấ ỏ ộ thuy t chung, l a ch n đ i t c lí   ỏ   ự ng ph ng v n và xây d ng n i dung, câu h i

ấ ỏ ph ng v n.

ệ ế ạ ­ Nhóm hoàn thi n và trình bày k  ho ch

ụ Tên   thành Nhi m vệ Ph ngươ ờ Th i ạ     h n ự ế ả   D  ki n s n

viên ti nệ hoàn thành ph mẩ

Minh   Tuy tế Tìm thông tin Sách   giáo 1 tu nầ Lí thuy tế

(nhóm l chung   về

ưở ấ ỏ tr ng), cượ   khái   chung   về khoa,   sách  nghiên c u,ứ ph ng v n

ọ ấ ỏ ph ng v n m ngạ

Ng c   Châm, Mai Hu , ế Internet

ự Hoàng   S n,ơ ố   ọ L a ch n đ i Máy nh,ả 1 tu nầ Thông tin về

[33]

ọ ượ Ng c   Bình, t ỏ   ng   ph ng ệ ự   liên h  th c ố ượ đ i t ng

ế ớ Minh Thúy, v nấ t ố     v i   đ i

t ngượ

ứ ắ ệ ố Đ c   Th ng, Xây   d ngự Máy tính 1 tu nầ H  th ng câu

ệ Di u   Ánh, câu h iỏ h iỏ

ọ ấ ỏ Ng c Ánh, ph ng v n

ọ ế ả Ng c   Cúc, Ti n   hành Máy nh,ả 1 tu nầ ẩ   S n   ph m

ấ ỏ Anh   Đào, ph ng v n máy ghi âm, hoàn thi nệ

ồ ấ H ng Nhung gi y bút

* Nhóm 3:

ụ ế ự ệ ệ ể ớ ả ệ ­ Th c hi n nhi m v  vi t bài qu ng cáo đ  gi ấ   ề ả i thi u v  m nh đ t

ươ ướ ứ ế quê h ng, trình bày d i hình th c trình chi u poverpoint.

ế ệ ạ ọ ­ H c sinh hoàn thi n k  ho ch

ụ ự Tên   thành Nhi m vệ Ph ngươ ờ Th i ạ     h n ả   ế D   ki n   s n

ti nệ hoàn thành ph mẩ viên

ậ Nh t Minh ớ SGK l p 10 1 tu nầ ế Lí thuy t chung

ượ ả ề v  qu ng cáo (nhóm Tìm thông tin  ề khái l c v

ưở ả tr ng)

ế qu ng cáo và   ả   t   qu ng vi Hoàng   Anh,

cáo Minh Châu

ế Anh   Đ c,ứ 1 tu nầ Bài   vi

ả ả B o   Anh, Tìm thông tin  ệ   i thi u ể ớ đ  gi Sách,   máy  tính   n iố t,   Hình   ọ   nh   minh   h a,

ạ Thu Nga ấ   ả ề v   m nh   đ t

ươ ấ   ề ả v  m nh đ t ngươ quê   h m ng,   máy nhả quê h ng Nam

Đ nhị mình

ế ế Bá Hoan, Vi t bài Máy tính 1 tu nầ t   hoàn

ấ ả Bài   vi ch nhỉ Tu n   Nam, qu ng cáo

[34]

Thành Đô

ỳ Qu nh   Nhi, Thi ế t k ế Máy tính 1 tu nầ Bài chi uế

ồ H ng T ươ i slide trình poverpoint   hoàn

chi uế ch nhỉ

ự ệ ụ  Th c hi n nhi m v ệ

ọ ụ ủ ự ự ệ ệ Th c  hi n  nhi m  v  theo  s  phân   công  c a  nhóm *  H c  sinh  :

ưở ủ ả ể ể ụ tr ủ ề ng và bám sát m c tiêu c a c  nhóm đ  tri n khai ch  đ .

ọ ộ ế ẽ ưở : Nhóm tr ng ph ụ * H c sinh s  báo cáo ti n đ  cho giáo viên

trách

ả ẩ  Báo cáo s n ph m

 Nhóm 1

ự ụ ệ ệ ế ả ứ ụ ể Th c hi n nhi m v : Vi t b n tin đ  đăng lên website m c tin t c nhà

ườ tr ng.

ưở ủ ế ả ạ ẩ Nhóm tr ng nhóm 1 thuy t trình quá trình t o ra s n ph m c a nhóm

mình:

ướ ế ề ụ ể ả ầ *Tr c tiên c  nhóm cùng tìm hi u lí thuy t v  m c đích, yêu c u và

ế ả cách vi t b n tin:

ộ ả ể ạ ả ầ ả ộ ờ ị   ­ B n tin m t th  lo i văn b n báo chí. M t b n tin c n có th i gian, đ a

ự ệ ứ ữ ể ằ ấ ớ ườ ọ đi m, s  ki n chính xác nh m cung c p nh ng tin t c m i cho ng i đ c.

ạ ả ề ắ ườ ườ ậ ­ Có nhi u lo i b n tin: Tin v n, tin th ng, tin t ổ   ng thu t, tin t ng

h pợ

ủ ả ụ ả ấ ­ M c đích c a b n tin là văn b n cung c p thông tin.

ầ ủ ả ụ ể ờ ự ự ề ả

ố ớ ờ ố ả ượ ế ả ề ế ộ ­ Yêu c u c a b n tin: v  tin ph i xác th c, c  th , có tính th i s  và có   ắ   t ng n ý nghĩa đ i v i đ i s ng xã h i; v  cách vi t b n tin ph i đ c vi

ễ ế ậ ủ ự ứ ườ ọ ọ g n, rõ ràng, d  ti p c n và có s c thu hút s  chú ý c a ng i đ c.

ế ả ­ Cách vi t b n tin:

ự ệ ữ ự ả ọ ọ + Khai thác và l a ch n thông tin: Ph i ch n nh ng s  ki n có ý nghĩa

ơ ả ấ ị ầ ả ả ộ ộ ủ xã h i nh t đ nh. N i dung c  b n c a b n tin c n ph i có các thông tin

ủ ể ủ ủ ề ặ ờ ầ đ y đ  và chính xác v  các m t: th i gian, không gian, ch  th  c a hành

[35]

ặ ự ệ ễ ế ế ả ộ đ ng ho c s  ki n, di n bi n, k t qu .

ế ả + Vi t b n tin:

ề ề ặ ả ượ ộ » Cách đ t tiêu đ : Tiêu đ  ph i khái quát đ ự ệ   c n i dung tin(s  ki n

ả ủ ự ệ ể ế ọ ộ ẫ ế ấ ấ ớ và k t qu  c a s  ki n); có th  ch n m t chi ti

ạ ặ ễ ệ ứ ườ ọ ề ườ di n đ t đ c bi t gây h ng thú, tò mò cho ng t h p d n nh t v i cách   ắ   ng ng n i đ c; tiêu đ  th

ồ ộ ụ ừ ể ậ ấ ộ ắ   ầ , cũng có th  là m t câu tr n thu t, câu nghi v n ng n

ọ g n g m m t c m t g n. ọ

ở ầ ở ầ ả ầ ườ » Cách m  đ u b n tin: Ph n m  đ u th ng thông báo khái quát v ề

ế ả ự ệ s  ki n và k t qu .

ể ế ế ơ ề ự ệ » Tri n khai chi ti ụ ể t: nêu c  th , chi ti ể ắ   t h n v  s  ki n; có th  c t

ả ủ ự ệ ượ ư ế ề nghĩa v  nguyên nhân và k t qu  c a s  ki n đ c đ a tin.

ụ ự ệ ế *Ti n hành th c hành nhi m v  mà giáo viên giao cho:

ụ ứ ể ọ ợ ườ ­ Ch n thông tin phù h p đ  đăng trên website m c tin t c nhà tr ng:

ệ ườ ổ ứ ọ ố Vi c nhà tr ng t ề    ch c cho h c sinh kh i 10 tham quan phòng truy n

ủ ố ườ th ng c a tr ng.

ậ ề ệ ứ ả ọ ố

ự ế ể ệ ể ề ằ ả ắ ố ­ Thu th p tin t c, hình  nh v  vi c h c sinh kh i 10 tham quan phòng   ắ    đ  có th  quan sát và n m b t truy n th ng b ng cách tr i nghi m th c t

ứ ọ ố ượ ớ ộ ủ ữ ệ tin t c (h c sinh kh i 10 đ c gi i thi u nh ng gì, thái đ  c a các em sau

ề ố khi tham quan phòng truy n th ng…)

ủ ầ ả ầ ế ế ­ Sau khi đã có đ y đ  thông tin và hình  nh c n thi t, ti n hành vi ế ả   t b n

tin.

ự ề ề ặ ả ố ườ + Đ t tiêu đ  cho b n tin: T  hào truy n th ng mái tr ế ng m n yêu

ệ ổ ứ ụ ủ ữ ể ọ + Tri n khai nh ng ý chính: M c đích c a vi c t ch c cho h c sinh

ề ố ề   ố kh i 10 tham quan phòng truy n th ng, quá trình tham quan phòng truy n

ủ ọ ư ế ủ ễ ả ố th ng c a các em di n ra nh  th  nào, c m xúc c a h c sinh sau khi tham

ạ ạ ộ ủ quan, đánh giá l i ý nghĩa c a ho t đ ng này.

ệ ả ẩ ­ S n ph m hoàn thi n:

Ố Ự Ề ƯỜ T  HÀO TRUY N TH NG MÁI TR Ế NG M N YÊU

ượ ự ỉ ạ ủ ớ ự ướ ế ợ ệ Đ c s  ch  đ o c a Ban giám hi u, k t h p v i s  h ẫ ậ   ng d n t n

[36]

ủ ổ ộ ữ ử ị ầ tình c a các th y cô giáo trong t ị  b  môn Ng  văn, L ch s , Đ a lí; các em

ố ườ ữ ồ ọ h c sinh kh i 10 tr ổ   ng THPT Chuyên Lê H ng Phong đã có nh ng bu i

ủ ề ố ườ ầ tham quan phòng truy n th ng c a nhà tr ng đ y ý nghĩa.

ằ ườ ụ ố ọ ớ Nh m m c đích giúp các em h c sinh kh i 10 m i vào tr

ọ ậ ườ ắ ớ ổ ị ng làm   ị   ng h c t p m i, nhanh chóng  n đ nh tâm lí và b t nh p ớ quen v i môi tr

ượ ủ ọ ồ ừ đ c phong cách c a h c sinh THPT Chuyên Lê   H ng Phong, t ữ    nh ng

ộ ố ớ ư ầ ầ ọ ố ọ tu n h c đ u tiên trong năm h c này, m t s  l p kh i 10 nh  10 chuyên

ử ớ S , 10 chuyên Nga, 10A1, 10A2 cùng hai l p 10 chuyên Văn đã đ

ủ ề ờ ố ườ ế x p th i gian lên thăm quan phòng truy n th ng c a nhà tr ượ ắ   c s p ể ể   ng đ  hi u

ơ ắ ử ẻ ề ị ườ ủ ầ ổ sâu s c h n v  l ch s  v  vang c a ngôi tr

ẫ ậ ầ ầ ầ ướ   ng g n trăm năm tu i. D i ế   ế ủ ng d n t n tình, đ y tâm huy t c a th y giáo Tr n Xuân Tuy t – ự ướ s  h

ữ ọ ượ ề ổ giáo viên môn Ng  văn, các em h c sinh đã đ ể   ấ c b  sung r t nhi u hi u

ế ề ị ử ủ ườ ẽ ắ ố bi t v  l ch s  c a mái tr ng THPT mà các em s  g n bó trong su t ba

ọ ạ năm h c t i đây.

ọ ế ầ ầ Th y giáo Tr n Xuân Tuy t bên các em h c sinh

ầ ượ ư ặ ữ ứ ầ L n đ u tiên đ c đ t chân vào căn phòng l u gi ầ  kí  c g n trăm

ườ ứ ộ ủ năm c a mái tr

ứ ả ữ ữ ự ữ ệ ầ ỉ ậ  hào. Nh ng b c  nh, nh ng k  v t, nh ng câu chuy n th y giáo gi ẫ   ỏ ng thân yêu, các em không kh i háo h c, xúc đ ng xen l n ớ   i t

ể ạ ứ ự ệ ữ ấ ớ ồ thi u và k  l i c  t ố    nhiên th m thía vào nh ng tâm h n còn non n t, cu n

hút các em,

[37]

ế khi n các em say mê và chăm chú.

ọ ỉ ậ ữ ư ể H c sinh tìm hi u, quan sát nh ng k  v t còn l u gi u đ ữ ượ ủ   c c a

nhà tr ngườ

ự ầ ớ ượ ề ố Vinh d  là l p 10 đ u tiên đ c tham quan phòng truy n th ng, em

ế ẻ ầ ử ọ ớ ộ

ể ủ ườ ượ ệ ề ầ ạ ớ Minh Ti n – h c sinh l p 10 chuyên S  chia s  đ y xúc đ ng: “Chúng em   ữ   ng ta, nh ng i thi u v  các giai đo n phát tri n c a tr c th y giáo gi đ

ệ ả ườ ộ câu chuy n c m đ ng làm nên mái tr ng ngày hôm nay, chúng em vô cùng

ự ả ắ ế ượ ọ ườ t ấ  hào và c m th y may m n bi t bao khi đ c là h c sinh tr ng Chuyên

ữ ồ ượ ưở Lê H ng Phong…Nh ng gì chúng em đ ừ c th a h ng ngày hôm nay t

ườ ứ ủ ế ệ ề ướ mái tr ng này đ u là công s c c a các th  h  đi tr c, chúng em t ừ  ự ứ    h a

ữ ề ấ ố ẽ ế ụ s  ti p t c gi gìn và phát huy truy n th ng cao quý  y…”

[38]

ọ ế ổ ư ệ ớ ố ề H c sinh vi t s  l u ni m khi t i thăm phòng truy n th ng

ổ ọ ề ắ ằ ữ ề ắ ố ườ Ch c ch n r ng sau nh ng bu i h c v  truy n th ng nhà tr ầ   ng đ y

ẽ ơ ự ề ơ ườ ọ ý nghĩa, các em h c sinh s  yêu h n, t hào h n v  ngôi tr ng anh hùng

ứ ữ ổ ớ ờ ừ trong quá kh , v ng vàng trong th i kì đ i m i và t đó có ý th c t

ệ ệ ưỡ ướ ế trong vi c rèn luy n, tu d ể ế ng đ  ti p b c cha anh vi ứ ố ơ   t h n ữ t nên nh ng trang

ơ ữ ớ ẻ vàng son m i v  vang h n n a.

ủ ọ ề ượ Ni m hân hoan c a các em h c sinh sau khi  đ c tham quan

ố ề phòng truy n th ng

 Nhóm 2

ủ ụ ự ệ ề ệ ầ ấ ỏ Th c hi n nhi m v  ph ng v n th y (cô) giáo c a mình v  ph ươ   ng

ộ ộ ọ ậ pháp h c t p m t b  môn mà em quan tâm.

ưở ủ ế ả ạ ẩ Nhóm tr ng nhóm 2 thuy t trình quá trình t o ra s n ph m c a nhóm

mình:

ế ề ụ ể ả ấ ầ ọ   ỏ *C  nhóm tìm hi u lí thuy t v  ph ng v n: m c đích, t m quan tr ng

ầ ơ ả ố ớ ạ ộ ữ ấ ấ ỏ ỏ ủ c a ph ng v n; nh ng yêu c u c  b n đ i v i ho t đ ng ph ng v n

ả ờ ỏ ộ ỏ ụ ấ ỏ ộ ấ ­ Ph ng v n và tr  l ằ   i ph ng v n là m t cu c h i – đáp có m c đích, nh m

ủ ề ượ ề ộ ặ ấ ậ thu th p ho c cung c p thông tin v  m t ch  đ  đ c quan tâm.

ườ ấ ỏ ừ ị ế ế ẩ ế ­ Ng i ph ng v n, t khi chu n b  đ n lúc ti n hành và trình bày k t qu

ữ ứ ữ ệ ể ấ ầ ỏ ượ ph ng v n, c n tìm nh ng cách th c h u hi u đ  khai thác đ ả  ề   c nhi u

ấ ự nh t các thông tin chân th c, đ c s c v  ch  đ  đ ặ ắ ề ủ ề ượ ỏ ụ ể c h i, c  th :

[39]

ủ ề ố ượ ụ ị ấ + Xác đ nh ch  đ , m c đích, đ i t ỏ ng ph ng v n.

ả ẫ ẩ ắ ắ ỏ ỏ ọ ị + Chu n b  các câu h i: ng n g n, rõ ràng, câu h i ph i d n d t ng

ờ ừ ướ ủ ạ ỏ ợ ườ ả  i tr ở l i t ng b ủ ề c làm rõ các khía c nh c a ch  đ ; câu h i có tính g i m  mà

ỏ ơ ữ ệ hàm súc, tránh nh ng câu h i đ n đi u…

ộ ệ ố ị ẵ ế ấ ỏ ỏ ư   ẩ + Ti n hành ph ng v n: Tuy đã chu n b  s n m t h  th ng câu h i nh ng

ầ ắ ắ ỏ ườ ầ ả trong quá trình h i đáp c n n m b t ý ng i tr ả ờ  l

ờ ạ ể ấ ỏ ườ ả ờ ở ạ ớ ề thêm câu h i cho v n đ  không r i r c, đ  ng i. Khi c n, ph i nêu   ủ ề i v i ch  đ i tr  l i tr  l

ạ ấ ỏ ự ừ ầ ph ng v n. T o không khí thân tình, t nhiên ngay t ặ    phút đ u, nhã nh n,

ư ệ ị ị l ch thi p nh ng tránh màu mè, đóng k ch.

ấ ậ ỏ ạ ữ ắ + Biên t p sau khi ph ng v n: rà soát l i câu ch  cho đúng các quy t c ng

ữ ầ ọ ấ ỏ pháp. Đ c kĩ ph n ghi nh ng câu tr ả ờ  l i ph ng v n. Kiên quy t c t b ữ  ế ắ ỏ

ữ ể ườ ọ ự ể ẩ nh ng câu đa nghĩa,  n ý có th  gây cho ng i đ c (nghe) s  hi u khác

ể ườ ả ờ ọ ạ ệ ướ ử ụ nhau. Nên chuy n cho ng i đ c l i tr  l i và kí duy t tr c khi s  d ng.

ạ ộ ụ ự ệ ế ấ ỏ *Ti n hành th c hành ho t đ ng ph ng v n theo nhi m v  mà giáo

viên giao cho

ể ọ ậ ủ ề ứ ự ệ ấ ả ỏ ọ ­ L a ch n ch  đ  ph ng v n: Cách th c đ  h c t p hi u qu  môn Ng ữ

văn

ố ượ ế ổ ấ ầ ạ ỏ ­ Đ i t ng ph ng v n: Th y giáo Ph m Bá Quy t, t ữ  Ng  Văn

ấ ẩ ỏ ỏ ị ­ Chu n b  câu h i ph ng v n:

ữ ẩ ắ ớ ọ ườ ề ố + G n bó v i nh ng tác ph m văn h c trong Nhà tr ng su t nhi u năm,

ờ ầ ấ ướ ẩ ọ có bao gi th y th y nhàm chán tr c tác ph m văn h c đó không?

ề ầ ệ ế ớ ế + Đi u gì giúp th y gi ữ ượ  đ c nhi t huy t v i môn văn đ n hôm nay?

ủ ầ ườ ọ ả ỉ + Theo th y, thành công c a ng i h c văn có ph i ch  là vi ế ượ t đ ữ   c nh ng

ầ ọ bài văn hay? Môn văn góp ph n hình thành nhân cách cho h c sinh nh  th ư ế

nào?

ệ ả ẩ *S n ph m hoàn thi n:

ấ ả ơ ậ ờ ầ ầ ấ ỏ ủ   i ph ng v n c a PV: Em chào th y. R t c m  n th y đã nh n l

chúng em hôm nay.

[40]

ầ ế : Xin chào các em. ạ Th y giáo Ph m Bá Quy t

ọ ừ ư ồ ạ ờ bao đ i đã t n t i và song hành cùng con ầ PV: Th a th y, văn h c t

ườ ự ế ư ộ ộ ộ ư ệ ậ ọ ng i. Nh ng có m t th c t là hi n nay, m t b  ph n h c sinh ch a tìm

ề ượ ặ ớ đ

ườ ữ ữ ẩ ắ ớ ỉ ọ   c ni m yêu thích, say mê v i môn văn, ho c coi môn văn là môn h c ẩ   i có thiên b m. G n bó v i nh ng tác ph m khó ch  dành cho nh ng ng

ọ ườ ề ố ờ ầ ấ văn h c trong Nhà tr ng su t nhi u năm, có bao gi th y th y nhàm chán

ướ ẩ ọ tr c tác ph m văn h c đó không?

ầ ẩ ẩ   ế : Có tác ph m th y thích, có tác ph m ầ ạ Th y giáo Ph m Bá Quy t

ư ư ắ ầ ờ ầ ấ th y không thích l m nh ng ch a bao gi ấ    th y th y nhàm chán vì ít nh t 2

lí do sau:

ọ ọ ạ ữ ả ẩ ộ ườ ­ M t là: B n thân nh ng tác ph m ch n l c d y trong nhà tr ng đa

ặ ắ ở ủ ữ ẩ ẩ ợ ộ ả ố s  là nh ng tác ph m đ c s c, và kh  năng g i m  c a m t tác ph m hay

ằ ở ẩ ở ỉ ằ là vô cùng b i cái hay không ch  n m trong tác ph m mà còn n m chính

ườ ọ ườ ọ ạ ầ ằ ồ ng i đ c, ng ữ   i đ c đ ng sáng t o. Th y tin r ng hàng trăm năm n a

ườ ẫ ớ ư ầ ứ ệ ề ộ ng i ta v n còn nói t i “Truy n Ki u” m t cách h ng thú nh  th y trò ta

ế ề ệ ề ấ ấ ặ ngày nay, m c dù sách vi ụ ầ   t v  “Truy n Ki u” đã dày g p m y ch c l n

ẩ ả b n thân tác ph m.

ầ ườ ạ ề ầ ­ Hai là: Th y là ng i d y văn ­ đi u đó có nghĩa là th y không ch ỉ

ế ẹ ầ ầ ả ọ ọ đ c cho th y, th y còn đ c cho c  các em, đem đ n cái hay, cái đ p cho các

ế ầ ố ượ ọ ỗ ỗ em. M i khóa h c sinh m i khác vì th  th y luôn có đ i t ớ   ng tri âm m i.

ỉ ầ ể ế ượ ấ Ch  c n th  thôi cũng đã th y không th  nhàm chán đ c…

ề ầ ệ ế ớ ế ữ ượ  đ c nhi t huy t v i môn văn đ n hôm PV: Đi u gì giúp th y gi

nay?

ầ ướ ế ề ế : Có nhi u lí do. Tr c h t là do s ở ạ Th y giáo Ph m Bá Quy t

ư ề ế ấ ầ ẫ   ọ thích, ni m say mê. C p II th y có h c năng khi u Toán và Lý nh ng v n

ấ ầ ầ ổ ị

ỏ ượ ễ ề ọ ơ ng m ng m thèm và thích Văn. Và th y đã b  Văn đánh đ . Mà cái gì đã   ầ   c! Có đi u này quan tr ng h n: đó là th y thành đam mê thì d  gì b  đ

ượ ạ ầ ạ ượ đ c d y văn cho các em. Các em làm cho th y h nh phúc vì đ ạ   c d y

[41]

văn…

ủ ầ ườ ọ ả ỉ i h c văn có ph i ch  là vi ế   t PV: Theo th y, thành công c a ng

ượ ữ ầ đ ọ   c nh ng bài văn hay? Môn văn góp ph n hình thành nhân cách cho h c

ư ế sinh nh  th  nào?

ầ ự ỏ ậ ế : Các em h i v y là các em đã t có câu ạ Th y giáo Ph m Bá Quy t

ả ờ ữ ầ ộ tr  l ệ i. Luy n vi ế ượ t đ

ệ ọ ư ẽ trong vi c h c văn? Nh ng có l c nh ng bài văn hay cũng là m t ph n thành công   ề   ế  môn văn còn đem đ n cho chúng ta nhi u

ữ ưở ấ ả ọ ụ ụ ậ ề ệ ề ơ h n nh ng đi u chúng ta t ng. “T t c  m i ngh  thu t đ u ph c v  cho

ậ ố ậ ớ ứ ệ ệ ấ ấ ộ m t th  ngh  thu t l n lao nh t đó là ngh  thu t s ng trên trái đ t này” ­

ủ ườ ọ ủ ệ ọ ộ thành công c a ng i h c văn và ý nghĩa c a vi c h c b  môn này cũng

ằ ở ấ n m đ y.

ề ộ ầ ấ ả ơ ệ ề PV: Chúng em c m  n th y r t nhi u v  cu c trò chuy n hôm nay!

ọ ế ầ ạ ụ ả Th y giáo Ph m Bá Quy t ch p  nh cùng các em h c sinh sau

[42]

ộ ấ ỏ cu c ph ng v n

 Nhóm 3

ự ụ ự ệ ế ệ ộ Th c hi n nhi m v  xây d ng m t bài trình chi u poverpoint đ ể

ị ở ả ươ qu ng cáo cho ngành du l ch quê h ng mình.

ưở ế ề ả ẩ ạ Nhóm tr ủ   ng nhóm 3 thuy t trình v  quá trình t o ra s  ph m c a

nhóm:

ứ ả ế ả ế *Nghiên   c u   lí   thuy t   qu ng   cáo   và   vi ủ   t   qu ng   cáo:   vai   trò   c a

ầ ủ ả ả ả ộ qu ng cáo, yêu c u c a m t văn b n qu ng cáo

ụ ế ả ả ả ạ ­Văn b n qu ng ccaso là lo i văn b n thông tin, thuy t ph c khách

ấ ượ ợ ự ệ ợ ủ ả ụ ẩ ị ề hàng v  ch t l ng, l i ích, s  ti n l i…c a s n ph m, d ch v  do đó

ử ụ ụ ị thích mua hàng và s  d ng d ch v  đó.

ạ ấ ượ ả ầ ả ắ ẫ ấ ọ ­Văn b n qu ng cáo c n ng n g n, súc tích, h p d n, t o  n t ng,

ụ ự ậ ầ ọ trung th c, tôn tr ng pháp lu t và thu n phong mĩ t c.

ể ế ả ả ầ ọ ượ ộ ộ ­Đ  vi t văn b n qu ng cáo c n ch n đ c n i dung đ c đáo, gây

ể ệ ư ệ ủ ả ụ ồ ẩ ị ấ ượ n t ng, th  hi n tính  u vi t c a s n ph m, d ch v  r i trình bày theo

ử ụ ữ ể ặ ạ ừ ữ ẳ ệ ố ki u quy n p ho c so sánh và s  d ng nh ng t ị  ng  kh ng đ nh tuy t đ i.

ụ ự ế ệ *Ti n hành th c hành nhi m v  mà giáo viên giao cho

ị ở ề ể ả ấ ọ ị ị ­Xác đ nh v n đ  qu ng cáo: tri n v ng du l ch Nam Đ nh

ự ế ể ệ ế ả ả ậ ­ Tr i nghi m th c t ữ    đ  thu th p thông tin và hình  nh: đ n nh ng

ổ ế ở ử ủ ị ươ ị đ a danh n i ti ng ể ị  Nam Đ nh, tìm hi u l ch s  c a quê h ng, th ưở   ng

ặ ả ứ th c món ăn đ c s n…

ế ­Vi ả t bài qu ng cáo

ự ế ­Xây d ng bài trình chi u poverpoint

ẩ ả ệ *S n ph m hoàn thi n

ả Bài qu ng cáo

Ị ƯƠ NAM Đ NH QUÊ H NG TÔI

ắ ả ư ỡ “H i cô th t d i l ng xanh

[43]

ề ề ớ ị Có v  Nam Đ nh v i anh thì v …”

ả ấ ị ươ ừ M nh đ t Nam Đ nh quê h ng tôi đã đi vào trong câu ca dao t thu ở

ể ỗ ữ ườ ạ ỏ ự ấ nào đ  m i khi c t lên, nh ng ng i con Thành Nam l i không kh i t hào

và nhung nh .ớ

ố ượ ư ạ ủ Ngay trung tâm c a thành ph  là t ươ   ạ ng đài H ng Đ o Đ i V ng

ấ ượ ặ ướ ầ ờ ồ ị ợ ố Tr n Qu c Tu n đ c đ t tr c nhà hát 3­2, bên b  h  V  Xuyên r p bóng

cây xanh.

ử ủ ề ố ơ ị

ạ ư ử ề ế ầ ấ ộ ị ị ề   ị Thành ph  Nam Đ nh có b  dày l ch s , đây là n i phát tích c a tri u ệ   t ậ Tr n ­ m t tri u đ i h ng th nh b c nh t trong l ch s  phong ki n Vi

ầ ớ ư ề Nam v i các di tích nh : đ n Tr n, chùa Tháp…

ằ ằ ồ ổ ồ ị ề   N m trong vùng đ ng b ng châu th  sông h ng, Nam Đ nh có truy n

ố ượ ư ề ể ướ ề ứ th ng văn hóa đ c l u truy n và phát tri n d

ư ạ ạ ườ ễ ho t đa d ng nh  hát chèo, hát văn…Hàng năm th i nhi u hình th c sinh   ề ễ ộ    h i ng di n ra nhi u l

ể ể ế ư ộ ề ề ấ ầ ầ ễ ộ ổ c  truy n, có th  k  đ n nh  h i khai  n đ n Tr n đ u xuân; l h i ch ợ

ượ ổ ứ ộ ầ ộ ị ề Vi ng đ ch c m t năm m t l n vào đêm mùng 7 tháng giêng âm l ch; c t

ầ ộ ề h i đ n Tr n vào tháng tám…

ươ ữ ớ ị Quê h ng Nam Đ nh níu chân du khách v i nh ng món ăn dân dã mà

ư ở ượ ấ ề ủ ậ đ m đà tình quê nh : ph  bò ­ đ

ư ư ặ ỏ ợ ẫ gia đình nh ng v n có nét đ c tr ng ỗ   ứ c n u theo công th c bí truy n c a m i ị   ở c dùng, bánh ph  nh  s i và th t ở ướ  n

ố ượ ở ọ bò ng t m m; ề   hay bánh cu n làng Kênh đ

ườ ế ả ợ ướ ắ ạ ủ c a ng i th  ăn kèm ch  qu  cùng n c tráng b i bàn tay khéo léo   vị ọ c m m chua ng t. Bên c nh đó,

ậ ủ ẹ ạ ữ ọ ưở ng t ngào, giòn tan, bùi ng y c a nh ng viên k o l c sìu châu th ứ   ng th c

ạ ộ ấ ấ cùng m t chén trà nóng trong không khí se l nh và l ư t ph t m a xuân thì

ằ ặ ệ ể ự không gì ngon b ng. Đ c bi t không th  không k  đ n

ươ ư ơ ằ ả ỏ ị ơ Đ nh, qu  nh , khi chín có màu vàng  m nh  t ố ể ế chu i ng  Nam   ị t m, mùi th m mát, v

ấ ứ ọ ớ ề ố ị ng t thanh mà b t c  ai t ế   i Nam Đ nh cũng mu n mua v  làm quà bi u

ườ ặ t ng ng i thân…

ổ ế ề ệ ư ề ả ớ ố ị

ứ ủ ệ ổ ườ Nam Đ nh x a n i ti ng v i ngh  d t truy n th ng, hình  nh nhà   ư ộ   i dân Thành Nam nh  m t máy d t c  kính đã  đi vào tâm th c c a ng

[44]

ứ ầ ờ ph n kí  c không phai m .

ữ ể ị ườ Nam Đ nh ngày nay đang trên đà phát tri n: nh ng con đ

ị ườ ạ ọ ụ ượ ệ đai, khu công nghi p, khu đô th , các tr ng đ i h c liên t c đ ng vành   ự   c xây d ng

ứ ể ẹ ầ ở ố ộ ị ứ h a h n Nam Đ nh tr  thành m t thành ph  phát tri n x ng t m là trung

ủ ỉ ủ ằ ồ ồ tâm c a t nh và c a nam đ ng b ng sông H ng trong nay mai.

ộ ố ư ể ề ố ộ ị Không có nhi u đi m du l ch nh  Hà N i hay m t s  thành ph  khác

ư ữ ơ ị ượ ườ nh ng Nam Đ nh có nh ng nét riêng mà ít n i có đ c. Ng i dân Nam

ị ệ ề ế ạ ộ ờ Đ nh nhi t tình, hi u khách. M t ngày nào đó, m i các b n v  thăm Nam

ữ ạ ỏ ị ưở ứ ữ ố Đ nh, đi trên nh ng con ph  nh  vào mùa hoa g o, th ng th c nh ng món

ườ ế ề ề ầ ặ ả ủ ăn đ c s n c a ng ủ   i dân Thành Nam, chi u chi u nghe ti ng còi t m c a

ố ẳ ệ ườ ỏ ự ố ả ủ nhà máy d t trong s  h i h  c a thành ph , h n ng i đi không kh i nao

lòng.

ộ ố ủ ế ể ả M t s  hình  nh v  bài trình chi u pover point c a nhóm 3

 Giáo viên h

ướ ẫ ọ ứ ủ ổ ế ọ ợ ng d n h c sinh t ng h p ki n th c c a bài h c

1. Ngôn ng  báo chí

ữ

ể ạ ả ừ ệ ể ấ ả ỏ ỏ Câu h i: T  vi c tìm hi u các th  lo i b n tin, ph ng v n, qu ng

[45]

ủ ữ ể ặ cáo, hãy rút ra đ c đi m c a ngôn ng  báo chí?

ữ ự ấ ấ ượ ­ Ngôn ng  báo chí th c ch t là cung c p thông tin, đ c dùng chính

ự ể ể ạ ả ờ ả ẩ ầ trong các th  lo i: b n tin; phóng s ; ti u ph m­> Yêu c u tr  l i câu

ư ế ế ả ỏ ở h i: ả  đâu? Khi nào? Có gì x y ra? X y ra nh  th  nào? Ý ki n đánh

giá?

ươ ữ ủ ư ệ ễ ạ ặ 2. Các ph ng ti n di n đ t và đ c tr ng c a phong cách ngôn ng  báo

chí:

ệ ố ả ậ ọ ắ ư ể ặ ặ H c sinh l p b ng h  th ng tóm t t 3 đ c đi m và 3 đ c tr ng.

ươ ễ ệ ư ặ Các ph ạ ng ti n di n đ t Các đ c tr ng phong cách.

ừ ữ ỗ ờ ự 1. T  ng : phong phú, m i lĩnh 1.Tính thông tin th i s : Ngôn

ộ ớ ừ ự ả ữ ữ ự v c ph n ánh có m t l p t v ng ng  báo chí là ngôn ng  thông tin

ư ờ ự ậ ữ ề ậ ặ đ c tr ng. th i s  c p nh t, truy n bá nh ng

ứ ổ ọ   tin t c nóng h i hàng ngày trên m i ề ữ ạ 2.  V  ng  pháp: câu văn đa d ng

ạ ộ ự ủ ộ ể lĩnh v c ho t đ ng c a xã h i. Đ ư ườ ắ ạ nh ng th ọ ng ng n g n, m ch

ấ ượ ả ả đ m b o ch t l ng thông tin, ắ ườ ủ ạ l c, sáng s a. Tin v n th ng dùng

ữ ả ấ ngôn ng  ph i chính xác, nh t là ế ợ ắ câu ng n; phóng k t h p câu dài,

ề ị ữ ể ờ nh ng thông tin v  đ a đi m, th i ứ ạ ế ấ ạ ắ ng n linh ho t, k t c u ph c t p;

ậ ự ệ gian, nhân v t, s  ki n. ể ẩ ầ ớ ti u ph m có câu văn g n v i

ẩ ắ ọ ữ kh u ng . 2.Tính ng n g n: Văn báo chí là

ọ ượ ố l ắ i văn ng n g n, l ng thông tin ề ệ ừ ễ ạ 3.  V  bi n pháp tu t , di n đ t:

cao. ệ ế ạ không h n ch  các bi n pháp tu t ừ .

ẫ ấ ộ 3.Tính sinh đ ng, h p d n: ạ ỏ ­ D ng nói: đòi h i phát âm rõ

ủ ố ườ ự Mu n thu hút s  chú ý c a ng i ràng, khúc chi t.ế

ữ ả ọ đ c, ngôn ng  báo chí ph i kích ế ữ ạ ­ D ng vi ổ ể t: chú ý ki u ch , kh

ự ể ế ủ ọ thích s  tò mò, hi u bi t c a h . ữ ể ả ắ ạ ch  và màu s c hình  nh t o đi m

ể ệ ở ề ừ Đi u đó th  hi n cách dùng t ấ nh n trong thông tin.

[46]

ư ặ ướ ế ở và đ t câu, nh ng tr c h t là

ề ủ ữ nh ng tiêu đ  c a bài báo.

ế ể  Ki m tra, đánh giá k t qu  h c t p ả ọ ậ

Ề Ể Đ  KI M TRA

ờ ( Th i gian 45 phút )

Ề Ậ MA TR N Đ .

ậ Nh n bi ế Thông hi uể t ậ ụ V n d ng

C p đấ ộ C ngộ C p đấ ộ ấ ộ C p đ  cao th pấ Năng

l cự

ế ế ự ậ Nh n bi t Bi t so sánh, D a vào các

ệ ề v  phong phân bi ữ   t gi a ả ụ văn b n c

ể cách ngôn ạ các lo i văn

ữ ng  báo chí ả b n báo chí . ả th  có kh   năng nh n ậ

ọ ể ể ượ ế Hi u đ c bi t, phân Đ c hi u

ư ặ các đ c tr ng ư   ặ tích đ c tr ng

ủ c a phong

ủ c a phong  cách ngôn ngữ cách ngôn

ữ báo chí ng  báo chí

ố S  câu : 1 1 3 1

ố ể S  đi m : 1 2 5 2

ỉ ệ T  l :% 10 20 50 20

ạ ậ T o l p văn

ậ ụ   V n d ng ế   ữ nh ng ki n b nả

ứ th c đã h c v ọ ề

[47]

các phong cách

ngôn ng  báoữ ể ế ộ   t m t chí đ  vi

ạ đo n văn

ộ ề về  ầ   m t đ  tài g n

gũi, có ý nghĩa  trong cu cộ

s ngố

ố S  câu : 1 1

ố ể S  đi m : 5 5

ỉ ệ T  l :% 50 50

ổ 1 4 1 1 1 ố T ng s  câu :

5 10 1 2 2 ổ ố T ng s

50 100 10 20 20 đi m :ể

T  l :%ỉ ệ

Ọ ể Ể I.Đ C HI U ( 5 đi m )

1.Câu 1 : ( 1 đi m )ể

ả ả ạ ả 1a.Văn b n nào sau đây không ph i lo i văn b n báo chí ?

ể ẩ A. Ti u ph m

B.  Phóng sự

C. “Chí Phèo”­ Nam Cao.

ả D. B n tin

ấ ỏ E. Ph ng v n

ả ả 1b.Trong hai văn b n sau đây, văn b n nào thu cộ  PCNNBC:

ỏ ừ ủ ệ ế ế ố ộ 1. “Ti ng tr ng thu không trên cái chòi c a huy n nh ; t ng ti ng m t

ể ọ ề ổ ươ ỏ ự ư ử ữ vang ra đ  g i bu i chi u. Ph ng tây đ  r c nh  l a cháy và nh ng đám

[48]

ư ắ ồ ạ mây ánh h ng nh  hòn than s p tàn…” ( Th ch Lam)

ề ề ệ ề ẩ ộ 2. TPHCM đi u tra thêm 50.000 h  dân v  chu n nghèo . Vi c đi u tra này

ư ữ ằ ộ ổ ậ nh m b  sung nh ng h  nghèo và c n nghèo ch a có tên trong danh sách,

ờ ị ươ ỗ ợ ờ ố ế ạ ườ ồ đ ng th i giúp các đ a ph ng có k  ho ch h  tr  đ i s ng, giúp ng i

ấ ừ ề ờ ố ấ ậ dân thoát nghèo. Th i gian đi u tra th ng nh t t ngày ¼ và ch m nh t

ơ ị ự ế ệ ả ả ngày 20/5, các đ n v  th c hi n ph i báo cáo k t qu  cho UBNDTP. ( Vi n ễ

S )ự

ủ ả ể ể ặ ả ị 2.Câu 2 :  ( 2 đi m) Xác đ nh đ c đi m c a b n tin qua văn b n sau:

ư ả ộ “ Kho ng 14h30 ngày 23/3 / 2014 , m t xe container đang l u thông trên

ố ộ ấ ỗ ộ qu c l 1 b ng nhiên m t lái, tông vào nhà dân ( thu c KP5, P Linh Trung,

ủ ứ ị ậ ế Q Th  Đ c, TPHCM) khi n ba căn nhà b  s p hoàn toàn.

ệ ạ ườ ộ ậ ụ ỡ ụ ầ T i hi n tr ng, toàn b  v t d ng trong nhà v  v n, đ u xe container

ẹ ườ đè b p lên mái nhà ng i dân.

ệ ượ ư ề ủ ứ ể ả Hi n xe container đã đ c đ a v  phòng CSGT Q. Th  Đ c đ  gi i

ế ụ ệ quy t v  vi c”.

ổ ẻ ố                                                      Qu c Duy ( Báo tu i tr  ,ngày 24/3/2014)

ơ ả ủ ữ ư ặ 3.Câu 3 :( 2 đi m )ể Phân tích nh ng đ c tr ng c  b n c a NNBC ( tính

ể ệ ờ ự ắ ả ọ thông tin th i s , tính ng n g n) th  hi n qua b n tin sau:

ọ ỉ ễ ế ị ủ ậ “ Ngày 3­2, t nh An Giang long tr ng làm l đón nh n quy t đ nh c a

ử ạ ấ ậ ộ ố ị B  văn hóa – Thông tin công nh n di tích l ch s  cách m ng c p Qu c gia

ộ ươ ệ ấ ố Ô Tà Sóc thu c xã L ng Phi , huy n Tri Tôn. Đây là di tích c p Qu c gia

ủ ỉ ứ ả ộ ơ th  15 c a t nh An Giang. Ô Tà Sóc là vùng s n lâm r ng kho ng 5km2

ộ ộ ườ ở ừ ớ ệ ố thu c núi Giài. V i h  th ng hang đ ng và đ ể ng mòn hi m tr  , t năm

ứ ủ ỉ Ủ ế ơ 1962 đ n năm 1967, n i đây là căn c  c a t nh  y An Giang, sau đó là căn

ủ ỉ ứ ự c  d  phòng c a t nh…”

ố ộ ( Báo Lao đ ng, s  35/ 2004)

II. LÀM VĂN: ( 5 đi m )ể

ế ờ ự ề ệ ượ ự ắ t bài phóng s  ng n mang tính th i s  v  hi n t ng Hãy vi

ệ ủ ọ ườ nghi n game c a h c sinh tr ng em.

[49]

ế ………….. H t…………

ƯỚ Ẫ Ấ H NG D N CH M

ọ ể I. Đ c hi u: ( 5 ,0 đi mể )

ầ ề 1. Yêu c u v  kĩ năng

ể ả ọ ọ ­ H c sinh có kĩ năng đ c hi u văn b n

ượ ủ ư ặ ậ ế ệ ắ ­ N m đ c các đ c tr ng c a phong cách, nh n bi t, phân bi ậ   t và v n

ậ ụ d ng làm bài t p

ứ ầ ề ế 2. Yêu c u v  ki n th c

Câu 1:

1a. ( 0,5 đi mể ) :

ể ứ ầ ủ  0.5 đi m: ĐA: C M c đ y đ  :

ể ứ ạ ạ  0.0 đi m: Các đáp án còn l i M c không đ t:

1b. (0.5 đi mể ) :

ể ứ ầ ủ  0.5 đi m: ĐA: 2 M c đ y đ  :

ể ứ ạ ạ  0.0 đi m: Các đáp án còn l i M c không đ t:

Câu 2 (2.0 đi m):ể

ứ ầ ủ ể M c đ y đ  : 2.0 đi m

ị ượ ặ ủ ả ự ệ ể ể ờ ị ­ Xác đ nh đ c đ c đi m c a b n tin: th i gian, đ a đi m, s  ki n chính

xác.

ụ ể ể ờ ộ ị ­ Nêu c  th  : th i gian:14h30 ngày 23/3 / 2014 , đ a đi m : thu c KP5, P

ự ệ ủ ứ Linh Trung , Q Th  Đ c, TPHCM, s  ki n :xe container tông vào nhà

dân.

ứ ể ặ ả ể ầ ủ  1.0 đi m : nêu đ c đi m b n tin mà không nêu c  th ụ ể M c không đ y đ :

ế ả chi ti t trong văn b n.

ứ ể ạ M c không đ t: 0.0 đi m

ư ặ Không làm ho c làm nh ng sai hoàn toàn

[50]

Câu 3 (2.0 đi m):ể

ứ ầ ủ ể M c đ y đ : 2.0 đi m

ượ ặ ữ ư ủ Nêu đ c đ c tr ng c a phong cách ngôn ng  báo chí:

ờ ự ề ầ ữ ế ể ấ ờ ị ­         Tính th i s : th i gian, đ a đi m, ý ki n( nh ng v n đ  c n thông tin).

ỗ ế ề ả ả ậ ậ M i chi ti t đ u đ m b o tính chính xác, c p nh t.

ắ ầ ọ ỗ ộ ế ­         Tính ng n g n: m i câu là m t thông tin c n thi t

ầ ủ ứ ể M c không đ y đ : 1.0 đi m

ượ ờ ự ặ ắ ộ ọ Phân tích đ c m t trong hai ý: tính th i s  ho c tính ng n g n

ứ ể ạ M c không đ t: 0.0 đi m

ả ờ ả ờ Không tr  l ặ i, ho c tr  l i sai hoàn toàn

II. Làm văn (5 đi m)ể

ầ ề 1. Yêu c u v  kĩ năng

ọ ế ậ ụ ứ ề ế ­ H c sinh bi t v n d ng các ki n th c v  phong cách ữ  ngôn ng  báo chí đ ể

ế ề ộ ề ộ ố ả ầ ộ vi t m t văn b n v  m t đ  tài g n gũi, có ý nghĩa trong cu c s ng

ố ươ ứ ể ạ ậ ụ ­ V n d ng t t các ph ng th c bi u đ t;

ắ ỗ ả ừ ­ Không m c l i chính t , dùng t ữ , ng  pháp;

ữ ế ế ạ ­ Khuy n khích nh ng bài vi t sáng t o.

ứ ầ ề ế 2. Yêu c u v  ki n th c

ể ầ ế ề ặ ư ủ ữ C n có nh ng hi u bi t chính xác v  đ c tr ng c a phong cách ngôn

ữ ư ữ ủ ệ ề ạ ớ   i

ế ng  báo chí cũng nh  nh ng chính ki n v  tình tr ng nghi n game c a gi ệ tr  ẻ  hi n nay…

ạ ượ ư ề ể ầ * HS có th  trình bày theo nhi u cách nh ng c n đ t đ ộ ố   c m t s  ý

sau:

ủ ọ ệ ạ ườ ­ Nêu  tình tr ng nghi n game online c a h c sinh tr ng em.

ị ườ ề ạ ố ọ ­ Trên th  tr ng có nhi u lo i game gây cu n hút h c sinh

ề ờ ọ ơ ờ ọ ơ ­ H c sinh dành th i gian ch i game nhi u h n th i gian h c.

ế ớ ả ự ắ ả ạ ạ ­ Tác h i: h i m t, gi m sút trí l c, các em chìm vào th  gi ế ạ i  o, h n ch

ế ớ ọ ườ ự s  giao ti p v i m i ng i.

[51]

ụ ụ ể ườ ự ự ể ệ ờ ị ­ Nêu ví d  c  th ( ng ụ ể i th c, vi c th c, đ a đi m, th i gian c  th )

ụ ệ ắ ­ Bi n pháp kh c ph c:

ẹ ế ề ơ  + Cha m : quan tâm đ n con cái nhi u h n

ườ ơ ổ ạ ọ + Nhà tr ng: t o sân ch i b  ích cho h c sinh

ề ấ ả ơ ớ ạ  + Chính quy n các c p: ph i m nh tay h n v i các quán internet.

3. Cách cho đi mể

ế ả ề ặ ư ủ ả t đ m b o tính chính xác v  đ c tr ng c a phong cách

­ Đi mể   5 : Bài vi ữ ạ ượ ầ ủ ợ ặ ế ngôn ng  báo chí. Đ t đ c các yêu c u c a g i ý trên ho c bài vi t có s

ạ ươ ễ ạ ợ ố ư ự  ươ   ng ố ụ sáng t o phù h p. B  c c rõ ràng, di n đ t t ng đ i l u loát, ph

ắ ỗ ề ả pháp khá rõ; không m c l i v  chính t ữ , ng  pháp.

ể ế ả ề ặ ư ủ ả t đ m b o tính chính xác v  đ c tr ng c a phong ­ Đi m 3 ­ 4

ạ ượ ễ ợ : Bài vi ữ cách ngôn ng  báo chí. Đ t đ

ươ ố ư ươ ộ ố ỗ ề ắ t ng đ i l u loát, ph ạ   ố ụ c 2/3 g i ý trên. B  c c rõ ràng, di n đ t ả   , ng pháp khá rõ; còn m c m t s  l i v  chính t

ữ ng  pháp.

ế ơ ổ ậ ư ủ ư ặ ữ t s  sài, ch a làm n i b t nh ng nét đ c tr ng c a phong ­ Đi m 2ể

: Bài vi ữ ề ỗ ề ắ ả cách ngôn ng  báo chí, m c nhi u l i v  chính t ữ , ng  pháp.

ắ ấ ề ỗ ề ễ ứ ư ể ề ạ ạ ế : Ch a hi u đ ; sai l c ki n th c; m c r t nhi u l i v  di n đ t. ­ Đi m 1ể

ạ ề ặ : Không làm bài ho c hoàn toàn l c đ . ­ Đi m 0ể

ế ệ ả ạ III. Hi u qu  do sáng ki n mang l i

ệ ả 1 Hi u qu  kinh t ế

ả ề ặ ộ ệ ị ợ ề 2 Hi u qu  v  m t xã h i (Giá tr  làm l i không tính thành ti n)

ề ế ứ a.V  ki n th c

ề ộ ủ ế ộ ọ ỉ ứ ­ V  đ  sâu và r ng c a ki n th c: Cách h c cũ ch  khám phá các

ữ ụ ộ ứ ứ ề

ế ề ả ề ừ ấ ừ ể ạ ụ ộ   phong cách ch c năng ngôn ng  th  đ ng theo hình th c truy n th  m t ơ t v  b n ch t t ng lo i phong cách còn s giáo viên, hi u bi chi u t

ướ ự ự ể ệ ạ thoáng. Cách th c hi n bài d y theo h

ế ợ ả ọ ọ ộ ọ   ng phát tri n năng l c giúp h c ạ   sinh thông qua môn h c, h c sinh có kh  năng k t h p m t cách linh ho t

ổ ứ ứ ế ả ớ ộ ộ ơ ỹ và có t ch c ki n th c, k  năng v i thái đ , tình c m, đ ng c  cá nhân,…

ả ộ ố ạ ộ ứ ủ ứ ệ ằ ầ ợ nh m đáp  ng hi u qu  m t s  yêu c u ph c h p c a ho t đ ng trong

[52]

ộ ố ấ ị ả ọ ượ m t s  hoàn c nh nh t đ nh. Ngoài ra, h c sinh cũng phát huy đ c các

ự ư ự ả ế ấ ề ạ ợ năng l c khác nh : năng l c gi ế i quy t v n đ , giao ti p, sáng t o, h p tác,

ự ả t ả  qu n b n thân

ề ủ ủ ệ ố ứ ế ợ

ế ệ ệ ọ ọ   ạ ­ V  tính h  th ng, tích h p đa d ng c a c a ki n th c: chú tr ng ọ ậ   t khai thác sách giáo khoa và các tài li u h c t p, rèn luy n cho h c sinh bi

ế ự ạ ế ữ ứ ể ậ bi t cách t tìm l

ứ ế ị ướ ư ư ọ ớ ki n th c m i… Đ nh h ệ   i nh ng ki n th c đã có, suy lu n đ  tìm tòi và phát hi n ổ    duy nh  phân tích, t ng ng cho h c sinh cách t

ặ ệ ươ ự ạ ề ể ầ ợ h p, đ c bi t hoá, khái quát hoá, t ng t , quy l v  quen… đ  d n hình

ề ể ạ thành và phát tri n ti m năng sáng t o.

ề ỹ b. V  k  năng

ỹ ự ọ ườ ­  K  năng t h c : Đây chính là con đ ự   ệ ng rèn luy n  năng l c

ủ ể ả ự ọ ả ế ấ ạ làm ch  và phát tri n b n thân: t h c, gi

ả ạ ả ợ ề ự ướ ữ ấ qu n lý b n thân, sáng t o và h p tác nhóm tr ề i quy t v n đ , sáng t o và   ễ   c nh ng v n đ  th c ti n

đ t raặ

ứ ụ ụ ệ ệ ậ ỹ ­ K  năng v n d ng các  ng d ng công ngh  thông tin hi u qu ả

ỏ ỹ ọ ậ ọ ờ ọ trong h c t p : Thoát kh i k  năng nghe, đ c, chép trong gi

ườ ể ự ớ ọ ứ ự ế th ng, v i cách h c này, các em có th  t h c văn thông   ọ    do tìm ki m tri th c, l a ch n

ể ả ụ ề ầ ổ ợ ọ ế ậ và t ng h p khoa h c, v n d ng   ph n m m  đ  gi i quy t thông tin…

ọ ậ ớ ạ ứ ế ờ ở ơ khi n cho th i gian h c t p tr  nên m i l , h ng thú h n

ợ ư ệ ổ ỹ ­ K  năng phân tích và t ng h p t li u

ữ ế ử ụ ỹ ệ ế ­ K  năng s  d ng ngôn ng  Ti ng Vi t trong giao ti p

ệ ệ ả ỹ ậ ụ ả        ­ K  năng c m th , tr i nghi m ngh  thu t

ề ươ c. V  ph ng pháp

ạ ọ ướ ể ự ạ ớ ­ D y h c theo h

ướ ụ ỉ ượ ọ tr c đây chúng tôi đã áp d ng, h c sinh ch  đ ọ   ng phát tri n năng l c: So v i cách d y h c ệ   ớ c làm quen v i khái ni m,

ủ ừ ư ế ọ ề ơ ả ạ ặ đ c tr ng c a t ng lo i phong cách trong ti ụ ộ   t h c, v  c  b n là th  đ ng

ụ ứ ề ườ ấ ấ ả ắ l ng nghe giáo viên truy n th  tri th c, ng i  giáo viên r t v t v  khi

ề ụ ở ư ệ ế ặ

ướ ự ứ ế ể ạ ọ ế truy n th  b i các khái ni m lý thuy t liên quan đ n đ c tr ng phong cách   ặ   ng phát tri n năng l c có đ c ấ r t khó ti p thu. Hình th c  d y h c theo h

ườ ọ ụ ọ ậ ứ ợ ự ệ ệ ộ thù là ng

[53]

ự ế ợ   i h c th c hi n m t nhi m v  h c t p ph c h p, có s  k t h p ườ ọ ứ ữ ự ế ễ ế ự gi a lý thuy t và th c ti n, th c hành;. Hình th c này khi n ng i h c đã

ể ặ ơ ơ ệ ứ ớ ọ hi u h n, yêu h n, đ c bi t là có h ng thú v i môn h c. Trong th c t ự ế   ,

ụ ể ở ề ỗ ượ ọ ử giáo d c có th  thành công chính là ch  truy n đ c ng n l a đam mê

ườ ọ ắ ệ ế ớ ứ ế đ n ng i h c, là th p lên trong các em nhi ơ ậ   t huy t v i tri th c, kh i d y

ở ự ạ ồ các em năng l c sáng t o d i dào.

ả ả ệ ạ d. Hi u qu  gi ng d y.

ề ệ ả ả ể ế ạ ạ         ­ Đ  đánh giá v  hi u qu  gi ng d y, chúng tôi đã ti n hành d y

ở ố ớ theo hai cách khác nhau hai kh i l p : 11 chuyên Hóa và 11 chuyên Sinh

ự ươ ọ ề ể ề ứ ồ ổ ộ H c sinh có s  t ng đ ng v  l a tu i, trình đ , tâm lí. Đ  ki m tra phù

ớ ớ ộ ộ ọ ọ

ụ ể ủ ể ế ế ọ ợ h p v i trình đ  h c sinh và bám sát v i n i dung bài h c. Sau đó, chúng tôi   ổ   ả ti n hành đánh giá c  th  qua k t qu  bài ki m tra c a h c sinh sau bu i

h c . ọ

ả ể ế ­ K t qu  ki m tra:

L pớ 11 chuyên Hóa 11 chuyên Sinh

ạ ứ ể (theo cách d y cũ ) (theo hình th c phát tri n năng

l c)ự

S  HSố 35 35

Đi mể KG TB YK KG TB YK

25 10 0 35 0 0

Số  ngượ l

% 70 30 0 100 0 0

IV. Chúng tôi cam k t không sao chép ho c vi ph m b n quy n.

ạ ả ề ế ặ

Ơ

Ả

Ế

SÁNG KI N

(Ký tên)

TÁC GI

Ụ

Ơ Ị C  QUAN Đ N V Ế ÁP D NG SÁNG KI N (xác nh n)ậ .....................................................................

[54]

ngươ ỳ

ễ

Vũ Lan Ph ươ Nguy n H ng Qu nh

[55]

..................................................................... (Ký tên, đóng d uấ )