Đ C NG T T NG H CHÍ MINH ƯƠ Ư ƯỞ
Câu 1 : Phân tích c s hình thành t t ng H Chí Minh? Ý nghĩa h c t p môn tơ ư ưở ư
t ng H Chí Minh đ i v i sinh viên.ưở
Tr l i:
I. C S HÌNH THÀNH T T NG H CHÍ MINH Ơ Ư ƯỞ
1. B i c nh l ch s hình thành t t ng H Chí Minh ư ưở
a) B i c nh l ch s Vi t Nam cu i th k XIX đ u th k XX ế ế
+ Tr c khi th c dân Pháp xâm l c Vi t Nam ướ ượ m t qu c gia phong ki n đ c l p ế
v i n n nông nghi p l c h u, trì tr
+ Năm 1858 th c dân Pháp xâm l c n c ta. Sau m t th i gian kháng c y u t ượ ướ ế
đ n năm 1884 tri u đình nhà Nguy n đã v i Pháp đi u c Pat n t th a nh nế ướ ơ
quy n th ng tr c a th c dân Pháp trên đ t n c ta. ướ
+ D i ách th ng tr c a th c dân Pháp n n kinh t - h i Vi t Nam ướ ế T n n kinh
t thu n phong ki n sang n n kinh t t b n th c dân mang m t ph n tính ch tế ế ế ư
phong ki n; t m t qu c gia phong ki n đ c l p tr thành m t h i thu c đ a n aế ế
phong ki n v i hai mâu thu n c b n: mâu thu n dân t c (gi a toàn th dân t c Vi tế ơ
Nam v i th c dân Pháp tay sai); mâu thu n giai c p (gi a nông dân v i đ a ch ,
công nhân v i t s n,...), trong đó mâu thu n dân t c là mâu thu n ch y u. ư ế
+V i truy n th ng yêu n c n ng nàn, ngay t khi th c dân Pháp n súng xâm l c, ướ ượ
nhân dân ta đã liên t c đ ng lên ch ng l i b n c p n c bán n c; Các ướ ướ ướ
phong trào yêu n c cu i th k XIX đ u th k XX ch y u di n ra theo h tướ ế ế ế ư
t ng phong ki n h t t ng t s n, tiêu bi u có phong trào C n V ng, phongưở ế ư ưở ư ươ
trào nông dân Yên Th (theo h t t ng phong ki n), phong trào Đông Du, phongế ư ưở ế
trào Duy Tân (theo h t t ng t s n),v.v... ư ưở ư
+Các phong trào này đ u th hi n s ti p n i truy n th ng yêu n c n ng nàn c a ế ướ
nhân dân ta, nh ng d u đi đ u đi đ n k t c c th t b i; Nguyên nhân th t b i doư ế ế
thi u m t đ ng l i c u n c đúng đ n, do kh ng ho ng v giai c p lãnh đ o,v.v..).ế ườ ướ
+ Yêu c u b c xúc l ch s dân t c cu i th k XIX đ u th k XX đ t ra ế ế Tìm
l i thoát cho cu c kh ng ho ng v đ ng l i c u n c; v giai c p lãnh đ o cách ườ ướ
m ng
b) B i c nh Th i đ i (qu c t ) ế
+ Ch nghĩa t b n đã t giai đo n t do c nh tranh phát tri n sang giai đo n đ ư ế
qu c ch nghĩa (s chuy n bi n này đã làm tăng thêm các mâu thu n c b n c a th i ế ơ
đ i: mâu thu n gi a s n t s n; mâu thu n gi a các n c đ qu c v i nhau; ư ướ ế
mâu thu n gi a các n c đ qu c v i các dân t c thu c đ a. ướ ế
+ Phong trào công nhân phong trào gi i phóng dân t c phát tri n m nh m kh p
các châu l c.
+ Cách m ng Tháng M i Nga n ra th ng l i (th ng l i c a cách m ng tháng ườ
M i Nga đã m ra m t th i đ i m i - th i đ i quá đ t CNTB lên CNXH trênườ
ph m vi th gi i. ế
+ Qu c t C ng s n ra đ i năm 1919 (Qu c t c ng s n đã công khai ng h và giúp ế ế
đ phong trào gi i phóng dân t c các thu c đ a),v.v...
Nh ng đi u ki n l ch s c th nêu trên đã tác đ ng sâu s c đ n s hình thành t ế ư
t ng H Chí Minh. Đ ng th i, t t ng c a Ng i ra đ i đã đáp ng đ c đòi h iưở ư ưở ườ ượ
khách quan c a l ch s dân t c, đ a cách m ng Vi t Nam thoát kh i s kh ng ư
ho ng, b t c v đ ng l i c u n c, v giai c p lãnh đ o; góp ph n to l n vào ế ườ ướ
vi c gi i quy t nh ng v n đ mà cách m ng th gi i đ t ra. ế ế
2. Nh ng ti n đ t t ng - lý lu n ư ưở
a. Giá tr truy n th ng Vi t Nam
-Trong hàng ngàn năm l ch s d ng n c và d n c, dân t c Vi t Nam đã t o d ng ướ ướ
đ c m t n n văn hóa riêng phong phúb n v ng v i nh ng truy n th ng t t đ pượ
cao quý. Trong đó, nh ng truy n th ng văn hóa tiêu bi u nh t tác đ ng đ n H ế
Chí Minh g m:
+ Th nh t ch nghĩa yêu n c ý chí b t khu t đ u tranh đ d ng n c d ướ ướ
n c.ướ
+ Th hai là truy n th ng đoàn k t, nhân nghĩa, t ng thân, t ng ái, “lá lành đùm ế ươ ươ
rách” trong ho n n n, khó khăn.
+ Th ba là truy n th ng l c quan, yêu đ i.
+ Th t truy n th ng c n cù, dũng c m, thông minh, sáng t o, ham h c h i ư
không ng ng m r ng c a ti p nh n tinh hoa văn hóa c a nhân lo i…. ế
-T t ng văn hóa truy n th ng Vi t Nam, n i b t nh ng truy n th ng nêuư ưở
trên đã tác đ ng sâu s c đ n t t ng, tình c m c a H Chí Minh, chi ph i m i suy ế ư ưở
nghĩ hành đ ng c a Ng i. Đây ngu n t t ng, lu n đ u tiên, c i r sâu ườ ư ưở
xa, b n ch t nh t hình thành nên t t ng H Chí Minh. ư ưở
b. Tinh hoa văn hóa nhân lo i
Nh ng b ph n t t ng văn hóa nhân lo i tác đ ng l n đ n s hình thành t ư ưở ế ư
t ng H Chí Minh là: t t ng văn hóa ph ng Đông; t t ng văn hóaưở ư ưở ươ ư ưở
ph ng Tây. Ng i đã k th a nh ng ngu n t t ng văn hóa đó theo tinh th nươ ườ ế ư ưở
phê phán, t c k th a nh ng cái hay, cái t t, ích cho s nghi p cách m ng c a ế
nhân dân; phê phán lo i b nh ng cái gi , cái x u, h i cho s nghi p cách
m ng c a nhân dân).
+ T t ng và văn hóa ph ng Đông.ư ưở ươ
Các ngu n t t ng văn hóa ph ng Đông c b n tác đ ng đ s hình thành t ư ưở ươ ơ ế ư
t ng H Chí Minh g m:ưở
* Th nh t là Nho giáo.
H Chí Minh đã ti p thu nh ng y u t tích c c c a Nho giáo. Đó tinh th n nhân ế ế
nghĩa, đ o tu thân, s ham h c h i, đ c tính khiêm t n, ôn hòa…Đ ng th i, Ng i ườ
cũng phê phán, l c b nh ng y u t tiêu c c c a h c thuy t này. Đó t t ng ế ế ư ưở
phân bi t đ ng c p, nh ng giáo đi u c c đoan v “tam c ng”, “ngũ th ng”… ươ ườ
* Th hai là ph t giáo.
H Chí Minh ch y u khai thác nhà Ph t t t ng v tha, t bi, bác ái, c u kh , ế ư ưở
c u n n; tinh th n bình đ ng, tinh th n dân ch ch t phác; n p s ng gi n d , thanh ế
b ch, chăm lo làm đi u thi n…Bên c nh đó, Ng i cũng phê phán tính ch t duy tâm ườ
v m t xã h i c a Ph t giáo…
* Ngoài Nho giáo Ph t giáo, H Chí Minh còn ti p thu theo tinh th n phê phán ế
nhi u t t ng văn hóa ph ng Đông khác nh t t ng vi c a lão t , khiêm ái ư ưở ươ ư ư ưở
c a M c T , pháp tr c a Hàn Phi T , tam dân c a Tôn Trung S n,... ơ
+ T t ng và văn hóa ph ng Tâyư ưở ươ
Ngu n t t ng văn hóa ph ng Tây đ u tiên nh h ng t i H Chí Minh t ư ưở ươ ưở ư
t ng t do, bình đ ng, bác ái c a Đ i cách m ng T s n Pháp. T năm 13 tu iưở ư
Ng i đã bi t đ n háo h c mu n tìm hi u k l ng v t t ng ti n b này. Tườ ế ế ưỡ ư ưở ế ư
t ng này đã đ c Ng i k th a phát tri n thành t t ng đ u tranh đòi quy nưở ượ ư ế ư ưở
t do, bình đ ng cho các dân t c thu c đ a.
* Trong quá trình tìm đ ng c u n c, qua các trung tâm văn minh châu Âu, H Chíườ ướ
Minh còn ti p thu nhi u t t ng văn hóa ph ng Tây khác c n thi t cho s nghi pế ư ưở ươ ế
cách m ng c a mình, nh : t t ng dân ch ; phong cách dân ch ; cách làm vi c dân ư ư ưở
ch ; tinh th n giám nghĩ, giám làm,…
T t ng văn hóa nhân lo i ngu n g c quan tr ng góp ph n hình thành nênư ưở
t t ng H Chí Minh.ư ưở
c. Ch nghĩa Mác Lênin: C s th gi i quan ph ng pháp lu n c a t ơ ế ươ ư
t ng H Chí Minhưở
- Ch nghĩa Mác Lênin m t b ph n c a văn hóa nhân lo i, nh ng b ph n ư
tinh túy nh t, mang tính cách m ng tri t đ , tính khoa h c sâu s c nh t trong văn hóa
nhân lo i. Đây cũng ngu n t t ng, lu n quy t đ nh b c phát tri n v ch t ư ưở ế ướ
c a t t ng H Chí Minh. ư ưở
- Ch nghĩa Mác Lênin ngu n t t ng lu n quy t đ nh b c phát tri n v ư ưở ế ướ
ch t c a t t ng H Chí Minh vì: ư ưở
* Ch khi đ n v i ch nghĩa Mác – Lênin, H Chí Minh m i tìm th y con đ ng c u ế ườ
n c đúng đ n cho dân t c – con đ ng gi i phóng dân t c theo cách m ng vô s n. ướ ườ
* Trên c s lu n ph ng pháp lu n Mác Lênin, H Chí Minh đã t ng b cơ ươ ướ
xây d ng nên h th ng quan đi m toàn di n sâu s c c a mình v nh ng v n đ
c b n c a cách m ng Vi t Nam.ơ
* Th gi i quan ph ng pháp lu n Mác Lênin đã giúp H Chí Minh h p th ế ươ
chuy n hóa đ c nh ng nhân t ti n b tích c c c a truy n th ng văn hóa dân ượ ế
t c, tinh hoa văn hóa c a nhân lo i thành trí tu c a b n thân; giúp Ng i phân tích ườ
t ng k t đúng đ n th c ti n trong n c th gi i. Đây nh ng c s quan ế ướ ế ơ
tr ng giúp Ng i đ ra nh ng chi n l c sách l c đúng đ n cho cách m ng ườ ế ượ ượ
Vi t Nam.
T t ng H Chí Minh n m trong h t t ng Mác Lênin ch nghĩa Mác ư ưở ư ưở
Lênin là ngu n g c ch y u nh t c a t t ng H Chí Minh. ế ư ưở
3. Nhân t ch quan
_Quá trình ng i ho t đ ng th c ti n trong nc và khi buôn ba nc ngoài đã đem l iườ
cho HCM m t hi u bi t sâu s c v dân t c và th i đ i ế
_B ng v n hi u bi t sâu r ng và kh năng t duy đ c l p sáng t o c a mình HCM ế ư
đã đúc k t nh ng kinh nghi m đ u tranh c a phong trào gi i phóng dân t c ,phongế
trào công nhân qu c t đ v n d ng 1 cách sáng t o đ tìm ra con đ ng CM cho dt ế ườ
VN
_HCM tâm h n c a 1 nhà yêu nc ,1 chi n c ng s n nhi t thành CM ,1 trái tim ế
yêu nc.
K t lu n:ế
T t ng H Chí Minh đ c hình thành trên c s th c ti n cách m ng Vi t Nam,ư ưở ượ ơ
truy n th ng văn hóa dân t c, tinh hoa văn hóa nhân lo i, ch nghĩa Mác - Lênin.
Ng c l i, m t cách bi n ch ng, sau khi ra đ i t t ng H Chí Minh đã đáp ngượ ư ưở
đ c nh ng đòi h i b c xúc c a th c ti n cách m ng Vi t Nam, góp ph n đ aượ ư
truy n th ng văn hóa dân t c, kho tàng văn hóa nhân lo i, ch nghĩa Mác – Lênin
phát tri n lên m t t m cao m i
III- Ý NGHĨA
Đ i v i sinh viên, vi c h c t p t t ng H Chí Minh có ý nghĩa đ c bi t quan ư ưở
tr ng nh t là trong th i kỳ đ y m nh CNH-HĐH đ t n c g n v i phát tri n tri ướ
th c, h i nh p qu c t . ế
-Nâng cao năng l c t duy lý lu n và ph ng pháp công tác. ư ươ
+ Thông qua vi c làm rõ và truy n th n i dung h th ng quan đi m lý lu n c a H
Chí Minh v nh ng v n d c b n c a cách m ng Vi t Nam, làm cho sinh viên nâng ơ
cao nh n th c v vai trò, v trí c a t t ng H Chí Minh đ i v i đ i s ng cách ư ưở
m ng Vi t Nam, làm cho t t ng c a ng i càng ngày càng gi vai trò ch đ o ư ưở ườ
trong đ i s ng tinh th n c a th h tr . ế
+ B i d ng c ng c cho sinh viên l p tr ng, quan đi m cách m ng trên n n t ng ưỡ ườ
ch nghĩa Mác-Lênin, t t ng H Chí Minh: kiên đ nh m c tiêu đ c l p dân t c g n ư ưở
li n v i ch nghĩa xã h i, tích c c ch đ ng phê phán nh ng quan đi m sai trái, b o
v ch nghĩa Mac-Lênin, t t ng H Chí Minh, đ ng l i, ch tr ng, chính sách, ư ưở ườ ươ
pháp lu t c a Đ ng và nhà n c ta, biét v n d ng t t ng H Chí Minh vào gi i ướ ư ưở
quy t các v n đ đ t ra trong cu c s ng.ế
-B i d ng ph m ch t đ o đ c cách m ng & rèn luy n b n lĩnh chính tr . ưỡ
+ T t ng H Chí Minh giáo d c đ o đ c, t cách, ph m ch t cách m ng cho sinhư ưở ư
viên bi t s ng h p đ o lý, yêu cái t t, cái thi n, ghét cái ác, cái x u. H c t p tế ư
t ng H Chí Minh giúp nâng cao lòng t hào v ng i, v Đ ng c ng s n, v tưở ườ
qu c Vi t Nam, t nguy n “ s ng, chi n đ u, lao đ ng và h c t p theo g ng Bác ế ươ
H vĩ đ i”
+ Trên c s ki n th c đã đ c h c, sinh viên v n d ng vào cu c s ng, tu d ng,ơ ế ượ ưỡ
rèn luy n b n thân, hoàn thành t t ch c trách c a mình, đóng góp thi t th c và hi u ế
qu cho s nghi p cách m ng theo con đ ng mà Bác H và Đ ng ta đã l a ch n. ườ
CÂU 2: Phân tích quá trình hình thành và phát tri n c a t t ng H Chí Minh? Ý ư ưở
nghĩa c a vi c h c t p t t ng H Chí Minh đ i v i sinh viên. ư ưở
I- QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N T T NG H CHÍ MINH Ư ƯỞ
T t ng H Chí Minh m t h th ng quan đi m c a Ng i v nh ng v n đ cư ưở ườ ơ
b n c a cách m ng Vi t Nam. T t ng H Chí Minh không ph i hình thành ngay ư ưở
m t lúc đã tr i qua m t quá trình tìm tòi, xác l p, phát tri n hoàn thi n, g n
li n v i quá trình phát tri n, l n m nh c a Đ ng ta và cách m ng Vi t Nam.
1. Th i kỳ tr c năm 1911: hình thành t t ng yêu n c chí h ng c u ướ ư ưở ướ ướ
n cướ
H Chí Minh sinh năm 1890 trong m t gia đình nhà nho yêu n c, g n gũi v i ướ
nhân dân, có b là ông phó b ng Nguy n Sinh S c, m là bà Hoàng Th Loan; t nh
Ng i đã đ c k th a tinh th n yêu n c th ng dân sâu s c, ý chí v t khó v nườ ượ ế ướ ươ ượ ươ
lên c a ng i cha, t m lòng nhân ái, đ c hi sinh c a ng i m ,v.v.. ườ ườ Ngh tĩnh - quê
h ng c a Ng i m t vùng quê giàu truy n th ng yêu n c, hi u h c, ý chíươ ườ ướ ế
v t khó v n lên đi n hình c a dân t c. Đó cũng là n i sinh ra nhi u anh hùng, hàoượ ươ ơ
ki t nh Nguy n Du, Nguy n Công Tr , La s n phu t Nguy n Thi p, Phan Huy ư ơ ế
Ích, Phan Huy Chú, Phan Đình Phùng, Phan B i Châu,v.v..; Nh ng truy n th ng n i
tr i nêu trên c a quê h ng đã tác đ ng sâu s c đ n Ng i, góp ph n hình thành nên ươ ế ườ
nhân cách l n c a Ng i ườ
Trong nh ng năm t 1890 đ n 1911, H Chí Minh đã k th a nh ng truy n ế ế
th ng văn hoá t t đ p c a gia đình, quê h ng, đ t n c, ti p thu qu c ng , Hán văn ươ ướ ế
và Pháp văn. Ng i đã l n lên và s ng trong n i đau c a ng i dân m t n c, ch ngườ ườ ướ
ki n n i th ng kh mà nhân dân ta ph i ch u đ ng, nh ng t i ác mà th c dân Pháp đãế
gây ra đ i v i đ ng bào ta, nh ng th t b i. T đó hình thành nên Ng i t t ng ườ ư ưở
yêu n c, th ng dân sâu s c, v n văn hoá phong phú chí h ng ra đi tìm conướ ươ ướ
đ ng c u n c, c u dân. ườ ướ
2. Th i kỳ t 1911 - 1920: Tìm ki m xác đ nh con đ ng c u n c, gi i ế ườ ướ
phóng dân t c
Ngày 5 tháng 6 năm 1911, H Chí Minh ra đi tìm đ ng c u n c. Đ u tiên ườ ướ
Ng i đ n Pháp, ti p đó, Ng i đ n nhi u n c châu Phi, châu M châu Âu,ườ ế ế ườ ế ướ
s ng và ho t đ ng v i nh ng ng i b áp b c các thu c đ a, nh ng ng i làm thuê ư ườ
các n c ph ng Tây, kh o sát cách m ng Pháp, cách m ng M , tham gia Đ ng ướ ươ
h i Pháp, tìm hi u v Cách m ng Tháng M i Nga. Tháng 7 năm 1920, Ng i ườ ườ