TRƯỜNG THCS TRẦN NGUYÊN HÃN
TỔ SỬ - ĐỊA - GDCD
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GIỮA HK II MÔN GDCD 8 NĂM HỌC 2024-2025
A. LÝ THUYẾT
BÀI 6: PHÒNG, CHỐNG BẠO LỰC GIA ĐÌNH
1. Các hình thức và tác hại của bạo lực gia đình đối với cá nhân, gia đình và xã hội.
a. Các hình thức bạo lực gia đình:
- Các hành vi bạo lực thể chất: hành hạ, ngược đãi, đánh đập; xâm hại thân thể, sức khỏe và các hành vi
khác cố ý gây tổn thất về thể chất của người khác.
- Các hành vi bạo lực tinh thần: lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, cô lập, xua đuổi và các hanh
vi cố ý khác gây tổn thất về tinh thần người khác.
- Hành vi chiếm đoạt, hủy hoại gây tổn thất tài sản của người khác.
- Các hành vi bạo lực trực tuyến: nhắn tin, gọi điện, sử dụng hình ảnh cá nhân để uy hiếp, đe dọa, ép
buộc người khác làm theo ý mình hoặc lăng mạ, bôi nhọ nhân phẩm người khác; ...
b. Tác hại bạo lực gia đình:
- Đối với người bị bạo lực: Gây tổn thương đến cuộc sống của người bị bạo lực (sức khỏe, danh dự, tín
mạng, kinh tế…)
- Đối với gia đình là nguyên nhân chính dẫn đến tan vỡ gia đình.
- Đối với xã hội: làm rối loạn trật tự, an toàn xã hội, gián tiếp gây ra các tệ nạn xã hội.
2. Em hãy nêu một số quy định của pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình?
Một số quy định của pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình:
- Nghiêm cấm các hành vi bạo lực gia đình; kích động, xúi dục, bao che, dung túng, không xử lí
hành vi bạo lực gia đình; cản trở việc khai báo, xử lí hành vi bạo lực gia đình.
- Nạn nhân bạo lực gia đình có các quyền yêu cầu cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền bảo vệ sức
khỏe, tính mạng, nhân phẩm, quyền và lợi ích hợp pháp khác của mình,…
- Người có hành vi bạo lực gia đình tùy mức độ khác nhau có thể bị xử lí kỉ luật, xử lí hành chính,
xử lí theo pháp luật dân sự, xử lí theo pháp luật hình sự.
- Cá nhân, gia đình và các cơ quan tổ chức đều có trách nhiệm trong phòng chống bạo lực gia đình.
3. Để phòng ngừa bạo lực gia đình:
* Mỗi cá nhân cần:
- Quan tâm, chia sẻ, tôn trọng, bình đẳng trong ứng xử với các thành viên trong gia đình.
- Nói không với mọi biểu hện bạo lực gia đình và các biểu hiện của tư tưởng gia trương, các quan niệm
lạc hậu.
- Có kế hoạch an toàn khi xảy ra bạo lực gia đình nghiêm trọng: cách liên lạc với bên ngoài, nơi trú ẩn
an toàn…
* Đối với các tổ chức xã hội:
- Tăng cường thông tin, tuyên truyền Luật, Phòng chống bạo lực gia đình
- Đẩy mạnh thực hiện phong trào gia đình văn hóa.
- Xử lí nghiêm người có hành vi bạo lực gia đình.
4. Ứng phó với bạo lực gia đình:
- Nhận diện nguy cơ bạo lực và tránh đi.
- Tìm sự hỗ trợ từ bên ngoài, không dấu diếm, chia sẻ với người khác để có thể sẵn sàng được giúp đỡ,
phát tình huống khẩn cấp: kêu cứu, gọi điện thoại cho người thân, gọi 111,113…
- Chọn chỗ đứng, ngồi an toàn, dễ dàng trốn thoát và đến nơi tạm lánh an toàn.
- Bình tình và kiềm chế cơn nóng giận, không nên chống cự, đánh lại…
- Ghi lại băng chứng và gặp chuyên gia tâm lí.
BÀI 7: XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU CÁ NHÂN
1. Khái niệm mục tiêu cá nhân và các loại mục tiêu cá nhân.
* Mục tiêu cá nhân là kết quả cụ thể mà mỗi người mong muốn đạt được trong một thời gian nhất định.
* Những loại mục tiêu:
+ Dựa theo tiêu chí thời gian thực hiện: mục tiêu ngắn hạn (dưới 3 tháng), mục tiêu trung hạn (từ 3-6
tháng) và mục tiêu dài hạn (trên 6 tháng).
+ Dựa theo tiêu chí lĩnh vực: mục tiêu về sức khỏe; mục tiêu về học tập; mục tiêu về gia đình; mục tiêu
về sự nghiệp và mục tiêu về tài chính,...
2. Vì sao phải xác định mục tiêu cá nhân.
Xác định mục tiêu cá nhân giúp mỗi người có định hướng, động lực, trách nhiệm để tập trung tối đa
khả năng của bản thân nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra. Đồng thời, xác định mục tiêu cá nhân còn
giúp chúng ta tiết kiệm thời gian, công sức, tiền của và tránh được những thất bại không đáng có.
3. Cách lập kế hoạch thực hiện mục tiêu cá nhân.
Để lập kế hoạch kế hoạch thực hiện mục tiêu cá nhân, chúng ta cần:
- Liệt kê các việc cần làm để đạt mục tiêu đã xác định;
- Sắp xếp công việc theo thứ tự ưu tiên;
- Xác định thời gian và nguồn lực cần thiết;
- Thường xuyên đánh giá việc thực hiện mục tiêu của bản thân;
- Điều chỉnh cách thức thực hiện nếu hoàn cảnh thay đổi.
- Cam kết thực hiện kế hoạch đã đề ra.
BÀI 8: LẬP KẾ HOẠCH CHI TIÊU
1.Thế nào là kế hoạch chi tiêu:
Kế hoạch chi tiêu là một bản danh sách các khoản tiền được phân chia để sử dụng cho những mục
đích cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định.
2. Sự cần thiết phải lập kế hoạch chi tiêu
Lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch chi tiêu là việc làm cần thiết giúp chúng ta cân đối các khoản thu
và chi một cách hợp lí; tranh được các khoản chi tiêu không cần thiết; có thể tăng khoản tiền tiết kiệm,
chủ động về tài chính trong hiện tại và tương lai.
3. Em hãy trình bày các bước lập kế hoạch chi tiêu?
Để lập kế hoạch chi tiêu, chúng ta có thể thực hiện 5 bước cơ bản như sau:
Bước 1: Xác định mục tiêu của kế hoach và thời hạn thực hiện dựa trên số tiền hiện có;
Bước 2: Xác định các khoản cần chi;
Bước 3: Thiết lập nguyên (quy ) tắc thu, chi;
Bước 4: Thực hiện kế hoạch chi tiêu;
Bước 5: Kiểm tra và điều chỉnh kế hoạch chi tiêu cho phù hợp;
B. BÀI TẬP.
PHẦN 1. Trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn. Mỗi câu hỏi học sinh chỉ chọn một phương án
đúng.
Câu 1: Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống (…) trong khái niệm sau đây: “….. là những kết quả cụ
thể mà mỗi người mong muốn đạt được trong một khoảng thời gian nhất định”.
A. Mục tiêu cá nhân.
B. Mục tiêu phấn đấu.
C. Kế hoạch cá nhân.
D. Năng lực cá nhân.
Câu 2: Mục tiêu cá nhân có thể được phân loại theo thời gian, gồm:
A. mục tiêu ngắn hạn và mục tiêu dài hạn.
B. mục tiêu học tập và mục tiêu tài chính.
C. mục tiêu ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
D. mục tiêu sức khỏe và cống hiến xã hội.
Câu 3: Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng ý nghĩa của việc xác định mục tiêu cá nhân?
A. Làm cho mỗi cá nhân mất thời gian và công sức.
B. Giúp chúng ta tránh được những thất bại không đáng có.
C. Giúp mỗi người có động lực đạt được mục tiêu đề ra.
D. Giúp chúng ta tiết kiệm thời gian, công sức, tiền của.
Câu 4: Xác định mục tiêu cá nhân cần phải đảm bảo các yêu cầu:
A. Cụ thể, đo lường được, khả thi, rõ ràng, chi tiết.
B. Cụ thể, chi tiết, thực tế, khả thi, rõ ràng.
C. Cụ thể, rõ ràng, chi tiết, khả thi, thực tế.
D. Cụ thể, đo lường được, khả thi, thực tế, thời gian thực hiện.
Câu 5: Ý kiến nào dưới đây đúng khi bàn về vấn đề mục tiêu cá nhân?
A. Chúng ta chỉ cần đặt ra mục tiêu, không cần lập kế hoạch hành động.
B. Mục tiêu cá nhân đóng vai trò định hướng các hoạt động của con người.
C. Chỉ những người nghèo khó, kém cỏi mới cần xác định mục tiêu cá nhân.
D. Những kì vọng mơ hồ, vượt quá khả năng vẫn được gọi là mục tiêu cá nhân.
Câu 6: Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng ý nghĩa của việc lập kế hoạch chi tiêu?
A. Có thể tăng khoản tiết kiệm.
B. Chi tiêu những khoản không cần thiết.
C. Cân đối các khoản thu và chi một cách hợp lí.
D. Chủ động về tài chính trong hiện tại và tương lai.
Câu 7: Em đồng tình với quan điểm nào dưới đây khi bàn về vấn đề lập kế hoạch chi tiêu?
A. Học sinh nên tập trung học tập, không nên bận tâm đến tiền bạc.
B. Chỉ những người chi tiêu tùy tiện mới cần lập kế hoạch chi tiêu.
C. Những người giàu có, dư dả thì không cần lập kế hoạch chi tiêu.
D. Lập kế hoạch chi tiêu giúp chúng ta cân bằng được tài chính.
Câu 8: Để phòng tránh bạo lực gia đình, chúng ta nên thực hiện hành động nào sau đây?
A. Nhờ người khác can thiệp bằng các biện pháp tiêu cực.
B. Dùng lời nói và thái độ tiêu cực để tỏ thái độ thách thức.
C. Tôn trọng, chia sẻ, yêu thương các thành viên trong gia đình.
D. Tỏ thái độ tiêu cực, ở lại nơi có nguy cơ xảy ra bạo lực.
Câu 9: Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng hậu quả của bạo lực gia đình?
A. Gây tổn thương đến cuộc sống của người bị bạo lực.
B. Là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tệ nạn xã hội.
C. Là nguyên nhân chính dẫn đến tan vỡ gia đình.
D. Làm rối loạn trật tự, an toàn xã hội.
Câu 10: Em đồng tình với ý kiến nào dưới đây?
A. Xác định mục tiêu giúp chúng ta có thể đến gần hơn với thành công, tích luỹ được kinh nghiệm
trong học tập và cuộc sống
B. Nên xác định nhiều mục tiêu cùng một lúc để có động lực phấn đấu cao hơn.
C. Nên xác định mục tiêu cao hơn khả năng của bản thân để có thêm động lực phấn đấu.
D. Trong mọi trường hợp, tuyệt đối không thay đổi mục tiêu cá nhân đã đề ra.
Câu 11: Thói quen chi tiêu nào dưới đây không hợp lí?
A. Liệt kê những thứ cần mua trước khi đi mua sắm.
B. Chỉ chọn mua những đồ giá rẻ, chất lượng thấp.
C. Chỉ chi tiêu cho những việc thực sự cần thiết.
D. Xác định thứ tự ưu tiên những thứ cần mua.
Câu 12: Thói quen chi tiêu nào dưới đây là hợp lí?
A. Chỉ chọn mua những đồ có chất lượng thấp và giá cả rẻ nhất.
B. Chỉ chọn mua những hàng hóa đắt tiền và chất lượng tốt nhất.
C. Chỉ mua những thứ thực sự cần thiết và trong khả năng chi trả.
D. Mua tất cả mọi thứ mà mình thích, không quan tâm đến giá cả.
PHẦN II: Trắc nghiệm đúng – sai. Trong mỗi ý A,B,C,D ở mỗi câu, học sinh chọn đúng hoặc sai.
Câu 13: Theo em, đâu là phát biểu đúng, đâu là phát biểu sai về tác hại của bạo lực gia đình?
A. Bạo lực gia đình có thể gây tổn thương đến sức khỏe, danh dự và kinh tế của nạn nhân.
B. Bạo lực gia đình chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến cá nhân nạn nhân, không liên quan đến gia đình và xã
hội.
C. Bạo lực gia đình là nguyên nhân dẫn đến sự tan vỡ của nhiều gia đình.
D. Bạo lực gia đình không gây ảnh hưởng đến trật tự và an ninh xã hội.
Câu 14: Nói về pháp luật phòng, chống bạo lực gia đình, theo em trong các ý dưới đây, đâu là ý đúng,
đâu là ý sai?
A. Mọi hành vi dung túng hoặc bao che bạo lực gia đình đều bị nghiêm cấm theo pháp luật.
B. Nạn nhân bạo lực gia đình không được yêu cầu cơ quan chức năng bảo vệ quyền lợi của mình.
C. Người có hành vi bạo lực gia đình có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự tùy theo mức độ vi phạm.
D. Chỉ các tổ chức xã hội mới có trách nhiệm phòng chống bạo lực gia đình.