Đ C NG ÔN THI HKI – MÔN HÓA H C L P 8 ƯƠ
NĂM H C: 2019-2020
A. LÝ THUY T
1. V t th t nhiên – v t th nhân t o – ch t
Cái bàn làm t thân cây có ch a xenlulozo.
VTNT VTTN Ch t
2. Ch t tinh khi t – h n h p ế
Ch t tinh khi t ế H n h p
Đnh nghĩaKhông l n ch t khác. Nhi u ch t tr n l n vào nhau.
Ví dN c c t, mu i ănướ N c sông, n c bi n, ….ướ ướ
3. Nguyên t
+ Là h t vô cùng nh và trung hòa v đi n.
+ C u t o:
- V : t o b i 1 hay nhi u electron (e) mang đi n tích âm.
- H t nhân:
Proton (p): mang đi n tích d ng. ươ
Noton (n): không mang đi n tích.
+ Vì nguyên t trung hòa v đi n nên: s p (trong nhân) = s e ( v )
VD. Nguyên t Oxi có 8 proton nên nguyên t Oxi có 8 electron v nguyên t .
+ Vì kh i l ng electron r t nh nên coi kh i l ng h t nhân chính là kh i l ng c a nguyên ượ ượ ượ
t .
4. Nguyên t hóa h c
+ Là t p h p nh ng nguyên t cùng lo i có cùng s proton trong h t nhân.
+ Kí hi u hóa h c: bi u di n cho nguyên t hóa h c.
5. Nguyên t kh i
+ Là kh i l ng nguyên t tính b ng đn v cacbon (đvC). ượ ơ
+ Đn v cacbon = 1/12 kh i l ng c a nguyên t cacbon.ơ ượ
1đvC = 1,6605.10-24 gam.
VD1. So sánh xem nguyên t Magie n ng hay nh h n nguyên t oxi bao nhiêu l n? ơ
24 24 1,5
16 16
Mg dvC Mg
O dvC O
== =
=
Mg n ng h n O 1,5 l n. ơ
VD2. Hãy tính xem nguyên t O n ng bao nhiêu gam?
mO = MO. 1,6605.10-24 = 16. 1,6605.10-24 = 26,568. 10-24 gam.
6. Đn ch t – h p ch t - Phân t - Công th c hóa h c (CTHH)ơ
Đnh nghĩaPhân lo iCông th c hóa h c Ví d
Đơ
n
ch
t
T o b i 1
nguyên tKim lo i d ng A (trùng kí hi u hóa h c) CTHH c a s t: Fe
Phi kim d ng A2 (tr S, P, C, Si)CTHH c a khí oxi: O2
CTHH c a l u hu nh: S ư
H
p
ch
t
T o b i 2
nguyên t
tr lên.
+ Vô cơ
+ H u c ơ D ng 1. Cho s nguyên t CTHH. N c t o b i 2H và 1O ướ
CTHH: H2O
D ng 2. Cho hóa tr CTHH CTHH t o b i Fe (III) và
O là:
2 3
III II
Fe O
(chuy n chéo
s t i gi n c a hóa tr .)
D ng 3. Cho ph n trăm kh i l ng ượ VD m c 17
CTHH.
Phân t : Là h t đi di n cho ch t, g m 1 s nguyên t liên k t v i nhau và th hi n đy đế
tính ch t hóa h c c a ch t.
VD. Phân t khí oxi t o b i 2O có CTHH là O 2 (phân t đn ch t) ơ
Phân t n c t o b i 2H và 1O có CTHH là H ướ 2O (phân t h p ch t)
Phân bi t nguyên t - nguyên t - phân t
+ Nguyên t : trùng v i kí hi u hóa h c.
+ Nguyên t : nhìn vào ph n s d i chân kí hi u hóa h c.ướ
+ Phân t : g m kí hi u hóa h c và s .
VD1. Phân t H2O t o b i 3 nguyên t là 2H và 1O (hay t o b i 2 nguyên t là H và O).
VD2. Cách vi t 3H: ba nguyên t hidro.ế
3H2: ba phân t hidro.
Phân t kh i: là kh i l ng phân t tính b ng đn v cacbon. ượ ơ
Cách tính = t ng nguyên t kh i c a các nguyên t trong phân t .
VD1. Tính phân t kh i c a khí hidro (H 2).
PTK = 2H = 2.1 = 2 đvC.
VD2. Tính phân t kh i c a n c (H ướ 2O).
PTK = 2H + 1O = 2.1 + 1.16 = 18 đvC.
7. Hóa tr
ĐN: Là con s bi u th kh năng liên k t c a nguyên t hay nhóm nguyên t . ế
Cách xác đnh hóa tr :
Cách 1: D a vào liên k t v i O (hóa tr II) ho c H (hóa tr I). ế
VD1. Xác đnh hóa tr c a S trong SO 2.
Có 1S liên k t v i 2O có hóa tr II ế hóa tr c a S = 2.II/1 = IV
VD2. Xác đnh hóa tr c a S trong H 2S.
Có 1S liên k t v i 2H có hóa tr I ế hóa tr c a S = 2.I/1 = II
Cách 2: D a vào quy t c hóa tr
VD1. Xác đnh hóa tr c a S trong SO 2.
G i a là hóa tr c a S :
2
.1 .2
a II
S O a II a IV = =
VD2. Xác đnh hóa tr c a S trong H 2S.
G i a là hóa tr c a S :
2
.1 .2
II a
H S a I a II = =
8. Hi n t ng v t lí (HTVL) – Hi n t ng hóa h c (HTHH) ượ ượ
HTVL HTHH
Đnh
nghĩa
Ch t bi n đi v hình d ng, tr ng ế
thái... nh ng v n gi nguyên là ch tư
ban đu.
Ch t bi n đi có t o ra ch t m i. ế
VD Th y tinh đc th i thành bình c u ượ
(bình c u v n làm b ng th y tinh) Đinh s t đ ngoài không khí b g sét (đã bi n ế
thành ch t khác)
9. Ph n ng hóa h c
Đ/n: Là quá trình ch t này bi n thành ch t khác. ế
Ph ng trình ch : ươ Tên các ch t ph n ng Tên các s n ph m
Hay: Tên ch t PU1 + Tên ch t PU2 + … Tên SP1 + Tên SP2 + ...
VD1. Đng (II) oxit tác d ng v i khí hidro thu đc đng và n c. ượ ướ
PT ch : Đng (II) oxit + khí hidro đng + n c ướ
VD2. Phân h y đá vôi thu đc vôi s ng và khí cacbondioxit. ượ
PT ch : đá vôi vôi s ng + khí cacbondioxit
VD3. Đ thu đc đá vôi, ng i ta cho vôi s ng tác d ng v i khí cacbondioxit. ượ ườ
PT ch : vôi s ng + khí cacbondioxit đá vôi
Trong quá trình ph n ng, l ng ch t ph n ng gi m d n, l ng ch t s n ph m tăng d n. ượ ượ
3 Đi u ki n x y ra ph n ng hóa h c : ti p xúc, nhi t đ, ch t xúc tác.ế
D u hi u nh n bi t ph n ng hóa h c x y ra ế : có s t o thành ch t m i (s i b t khí,
ch t k t t a, bi n đi màu s c…) ế ế
10.Đnh lu t b o toàn kh i l ng ượ :
T ng kh i l ng các ch t tham gia = t ng kh i l ng các s n ph m ượ ượ
S đ Pơ Ư : aA + bB dD + eE
ĐLBTKL : mA + mB = mD + mE
VD. Cho 8g đng (II) oxit tác d ng v i khí hidro thu đc 6,4g đng và 1,8g n c. ượ ướ
a) Vi t PT ch .ế
b) Vi t công th c kh i l ng.ế ượ
c) Tính kh i l ng hidro đã ph n ng. ượ
Tóm t t Gi i
mđng (II) oxit = 8g a)PT ch : đng (II) oxit + khí hidro đng + n c ướ
mđng = 6,4g b) CT kh i l ng ượ : mđng (II) oxit + mhidro = mđng + mn cướ
mn cướ = 1,8g c) 8 + mhidro = 6,4 + 1,8
mhidro = ?g Kh i l ng hidro ượ : mhidro = 6,4 + 1,8 – 8
= 0,2g
11. Ph ng trình hóa h cươ
Đn : PTHH bi u di n ph n ng hóa h c, g m công th c hóa h c và các h s cân b ng.
Các b c l p PTHHướ :
+ B1. Vi t s đ ph n ng b ng cách thay ế ơ công th c hóa h c vào PT ch .
+ B2. Cân b ng các nguyên t ch a b ng, b ng cách ư thêm h s vào tr c ướ các CTHH.
+ B3. Vi t l i PTHH đã cân b ng.ế
Ý nghĩa c a PTHH : Cho bi t t l s nguyên t , phân t .ế
12.Mol (n)
Là l ng ch t có ch a 6.10ượ 23 nguyên t ho c phân t ch t đó.
S Avogadro : N = 6.1023
S nguyên t (ho c phân t ) = n. N = n. 6.10 23
VD. Trong 0,2 mol H2 có bao nhiêu phân t H2?
2
23 23
2
2
0, 2 . 0, 2.6.10 1, 2.10
?
H
n mol So PT H n N PT
So PT H
== = =
=
13.Kh i l ng mol (M) ượ
Là kh i l ng tính b ng gam c a N nguyên t hay phân t ch t đó (Cách tính gi ng tính phân ượ
t kh i).
VD. Tính kh i l ng mol c a CO ượ 2.
2
1 2 1.12 2.16 44 /
CO
M C O g mol= + = + =
14. Th tích mol ch t khí
Là th tích chi m b i N phân t ch t khí đó. ế
đi u ki n chu n (đkc) (0 oC, 1atm) : V1mol = 22,4 lít
đi u ki n th ng (20 ườ oC, 1atm) : V1mol = 24 lít.
N u có n mol khí (đkc) thì V = n.22,4ế
VD. Tính th tích c a 0,3 mol khí H 2 (đkc).
2
2
2
0,3 .22, 4 0,3.22, 4 6,72
?
H
H
H
n mol V n lit
V lit
== = =
=
15.Chuy n đi công th c mol (n) – kh i l ng (m) – th tích khí (V) ượ
a) Công th c tính s mol (n)
(3)
23
m V So NT (PT)
n = (1) n = (2) n =
M 22,4 6.10
VD1. Tính s mol c a 1,8g H 2O
VD2. Tính s mol c a 3,36 lít khí H 2
2
2
2
3,36( ) 3,36 3,36 0,15
? 22, 4 22, 4 22, 4
H
H
H
V l V
n mol
n mol
== = = =
=
VD3. Tính s mol c a 3.10 23 phân t khí H2
2
2
2
23 23
23 23
3.10 3.10 0,5
? 6.10 6.10
H
H
H
So PT So PT
n mol
n mol
== = =
=
b) Công th c tính kh i l ng (m) ượ
m = n.M (4)
VD1. Tính kh i l ng c a 0,2 mol H ượ 2O
2
2
2
0, 2 . 0, 2.(2.1 1.16) 0, 2.18 3, 6
?
H O
H O
H O
n mol m n M g
m g
== = + = =
=
VD2. Tính kh i l ng c a 2,24 lít khí H ượ 2.
22
2
2
2, 24 0,1
2, 24( ) 22, 4 22, 4
?. 0,1.2 0,1.2 0, 2
H
H
H
H
V
n mol
V l
m g m n M g
===
=
== = = =
c) Công th c tính th tích (V)
V = n.22, 4 (5)
VD1. Tính th tích c a 0,2 mol H 2
2
2
2
0, 2 .22, 4 0, 2.22, 4 4, 48( )
?
H
H
H
n mol V n l
V l
== = =
=
VD2. Tính th tích c a 0,2g khí H 2.
22
2
2
0, 2 0,10, 2 2.1
?.22, 4 0,1.22, 4 2, 24( )
H
H
HH
m
n molm g M
V l V n l
= = ==
== = =
16.Tính ph n trăm kh i l ng các nguyên t trong h p ch t A ượ xByCz
+ B1. Tính kh i l ng mol c a h p ch t. ượ
+ B2. Tính ph n trăm kh i l ng ượ
. .
% .100 % .100 % 100% (% % )
x y Z x y Z
A B
A B C A B
A B C A B C
x M y M
m m m m m
M M
= = = +
VD. Tính ph n trăm kh i l ng các nguyên t trong CaCO ượ 3.
3
3
3
1 1 3 1.40 1.12 3.16 100
1. 1.40
% .100 .100 40%
100
1. 1.12
% .100 .100 12%
100
% 100% (% % ) 100% (40% 12%) 48%
CaCO
Ca
Ca
CaCO
C
C
CaCO
O Ca A
M Ca C O
M
mM
M
mM
m m m
= + + = + + =
= = =
= = =
= + = + =
17. L p CTHH khi bi t %m các nguyên t . ế
+ B1. Đt CT h p ch t: A xByCz (1)
+ B2.
, ,
% % % 100%
xyz
A B C
C
A B
ABC
M
zM
xM yM x y z
m m m
= = =
+ B3. Thay x, y, z vào (1) suy ra CTHH.
VD. H p ch t A có ch a 40% Ca, 12% C và còn l i là O. Kh i l ng mol c a A là 100. Tìm ượ
CTHH c a A.
+ Đt CTHH c a A là Ca xCyOz (1)
+
1
.40 .12 .16 100 1 1
% % % 100% 40 12 48 100 3
x y z
Ca C O
Ca C O
Ca C O
x
M
xM yM zM x y z y
m m m z
=
= = = = = = = =
=
+ Thay x = 1, y = 1, z = 3 vào (1) ta đc CTHH c a A là CaCOượ 3.
18. Bài toán tính trên PTHH
+ B1. Tính s mol theo s li u đ cho (theo công th c (1) ho c (2)).
+ B2. Vi t PTHH.ế
+ B3. Đi n s mol (B1) lên PTHH (nhân chéo chia ngang).
+ B4. Tính theo yêu c u c a đ (công th c (4) ho c (5)).
VD. Cho 5,6g s t tác d ng v i axit clohidric HCl thu đc s t (II) clorua FeCl ượ 2 và khí hidro
(đkc)
a) Vi t PTHH.ế
b) Tính th tích khí hidro thu đc (đkc). ượ
c) Tính kh i l ng axit HCl đã dùng. ượ
2
2
2 2
5,6
1. 0,1
56
5, 6 2. 2
)3. 0,1 0, 2 0,1 0,1
) ?( ) 4. ) .22, 4 0,1.22, 4 2, 24( )
) ? ) . 0, 2.(1 35, 5) 7,3
Fe
Fe
H
H
HCl
HCl
m
B n mol
M
m g B Fe HCl FeCl H
a PTHH B mol mol mol mol
b V l B b V n l
c m g c m n M g
+ = = =
=+ + +
+
=+ = = =
== = + =
19. Bài toán t kh i
a) T kh i c a khí A so v i khí B
. (7)
=
A
A/B A A/B B
B
M
d = (6) M d M
M
VD1. Khí O2 n ng hay nh h n khí H ơ 2 bao nhiêu l n.
2
2
2 2
/
2 2.16 32
2 2.1 2
32 16
2
O
H
O H
M O
M H
d
= = =
= = =
= =
O2 n ng h n H ơ 2 16 l n.
VD2. Khí A có t kh i so v i H 2 là 32. Tính kh i l ng mol c a A. ư