Đ C NG ÔN T P H C KÌ II – MÔN HÓA H C 8 ƯƠ
A/ TÓM T T KI N TH C C B N: Ơ
CH NG IV:ƯƠ OXI – KHÔNG KHÍ
I/ TÍNH CH T C A OXI:
1/ Tính ch t v t lý: Oxi là ch t khí, không màu, không mùi, ít tan trong n c, n ng h n ướ ơ
không khí. Oxi hóa l ng -183 0C . Oxi l ng có màu xanh nh t.
2/ Tính ch t hóa h c : Khí oxi là 1 đn ch t phi kim r t ho t đng, đc bi t nhi t đ cao,ơ
d dàng tham gia ph n ng hóa h c v i nhi u phi kim, nhi u kim lo i và h p ch t. Trong
các h p ch t hóa h c, nguyên t oxi có hóa tr II.
Ví d :
0
t
(r) 2(k) 2(k)
S +O SO
0
t
(r) 2(k) 2 5(r)
4P +5O 2P O
0
t
(r) 2(k) 3 4(r)
3Fe +2O Fe O
0
t
4(k) 2(k) 2(k) 2
CH + 2O CO + 2H O
II/ S OXI HÓA – PH N NG HOÁ H P - NG D NG C A OXI:
1. S tác d ng c a oxi v i 1 ch t là s oxi hóa
2. Ph n ng hoá h p là ph n ng hóa h c trong đó ch có 1 ch t m i (s n ph m) đc t o ượ
thành t hai hay nhi u ch t ban đu .
Ví d :
2 2
CaO+H O Ca(OH)
0
t
Mg+S MgS
3. ng d ng c a oxi: Khí oxi c n cho s hô h p c a ng i và đng v t, c n đ đt nhiên ườ
li u trong đi s ng và s n xu t.
III/ OXIT:
1.Đnh nghĩa oxit: Oxit là h p ch t c a 2 nguyên t , trong đó có 1 nguyên t là oxi
Vd: K2O, Fe2O3, SO3, CO2….
2.Công th c d ng chung c a oxit M xOy
- M: kí hi u m t nguyên t khác (có hóa tr n)
- Công th c MxOy theo đúng quy t c v hóa tr . n.x = II.y
3. Phân lo i: G m 2 lo i chính: oxit axit và oxit baz ơ
Vd: Oxit axit: CO2, SO3, P2O5…. Oxit baz : Kơ2O,CaO, ZnO…
4. Cách g i tên oxit :
a. Oxit bazơ: Tên oxit = tên kim lo i(kèm theo hóa tr ) + oxit.
VD: K2O: kali oxit CuO: đng (II) oxit
b. Oxit axit
Tên oxit = tên phi kim (kèm ti n t ch s nguyên t phi kim) + oxit (kèm ti n t ch s
nguyên t oxi)
VD: N2O5: đinit pentaoxit SiOơ2: silic đioxit
IV/ ĐI U CH OXI – PH N NG PHÂN H Y:
1/ Đi u ch khí oxi trong phòng thí nghi m: ế
- Nhi t phân nh ng ch t giàu oxi và d b phân h y ra oxi (KMnO 4, KClO3 …)
- Cách thu: + Đy không khí + Đy n c. ướ
PTP : Ư
0
t
3 2
2KClO 2KCl+3O
0
t
4 2 4 2 2
2KMnO K MnO +MnO +O
2/ S n xu t khí oxi trong công nghi p: dùng n c ho c không khí.ướ
- Cách đi u ch : ế
+ Hoá l ng không khí nhi t đ th p và áp su t cao, sau đó cho không khí l ng bay h i s ơ
thu đc khí nit -196ượ ơ 0C sau đó là khí oxi -1830C
1
+ Đi n phân n c ướ
3/ Ph n ng phân h y: là ph n ng hoá h c trong đó 1 ch t sinh ra hai hay nhi u ch t m i.
Vd:
0
t
3 2 3 2
2Fe(OH) Fe O +3H O
0
t
3 2 2
2KNO 2KNO +O
- Nh n ra khí O2 b ng tàn đóm đ, O 2 làm tàn đóm đ bùng cháy.
V/ KHÔNG KHÍ – S CHÁY:
1.Thành ph n c a không khí: không khí là h n h p nhi u ch t khí. Thành ph n theo th tích
c a không khí là: 78 % khí nit , 21% khí oxi, 1% các ch t khí khác ( khí cacbonic, h i ơ ơ
n c, khí hi m…)ướ ế
2. S cháy: là s oxi hóa có t a nhi t và phát sáng
3. S oxi hoá ch m: là s oxi hóa có t a nhi t nh ng không phát sáng ư
CH NG V:ƯƠ HIĐRO – N CƯỚ
I/ TÍNH CH T C A HIĐRO :
1/ Tính ch t v t lý: Hiđro là ch t khí, không màu, không mùi, tan r t ít trong n c, nh nh t ướ
trong các khí
2/ Tính ch t hóa h c : Khí hiđro có tính kh , nhi t đ thích h p, hiđro không nh ng k t ế
h p đc v i đn ch t oxi, mà nó còn có th k t h p v i nguyên t oxi trong 1 s oxit kim ượ ơ ế
lo i. Các ph n ng này đu t a nhi u nhi t.
VD: a/
0
t
2 2 2
2H +O 2H O
b/
0
t
2(k) (r) (r) 2 (h)
H +CuO Cu +H O
II/ PH N NG OXI HÓA KH :
- S kh là s tách oxi ra kh i h p ch t. S oxi hóa là s tác d ng c a oxi v i 1 ch t
- Ch t chi m oxi c a ch t khác là ch t kh . Ch t nh ng oxi cho ch t khác là ch t oxi hóa. ế ườ
- Ph n ng oxi hóa kh là ph n ng hoá h c trong đó x y ra đng th i s oxi hóa và s
kh .
VD: S oxi hóa H2 S oxi hóa H2
HgO + H2
0
t
Hg + H2O 2H2 + O2
0
t
2 H2O
(c.oxh) (c.k) (c.k) (c.oxh)
S kh HgO s kh O 2
III/ ĐI U CH KHÍ HIĐRO – PH N NG TH :
1/ Trong phòng thí nghi m: Khí H2 đc đi u ch b ng cách cho axit ( HCl ho c Hượ ế 2SO4
loãng) tác d ng v i kim lo i k m (ho c s t, nhôm)
PTHH:
2 2
Zn+2HCl H +ZnCl
- Thu khí H2 b ng cách đy n c hay đy không khí. ướ
- Nh n ra khí H2 b ng que đóm đang cháy, H2 cháy v i ng n l a màu xanh
2/ Trong công nghi p:
- Đi n phân n c: ư
diên phân
.
2 2 2
2H O 2H +O
- Kh oxi c a H 2O trong khí than:
0
t
2 2
H O+C CO +H
3/Ph n ng th : ế Là ph n ng hóa h c gi a đn ch t và h p ch t, trong đó nguyên t c a ơ
đn ch t thay th nguyên t c a 1 nguyên t khác trong h p ch tơ ế
VD: Fe +H2SO4 FeSO4+H2
IV/ N C:ƯỚ
1/ Thành ph n hóa h c c a n c: ướ
2
N c là h p ch t t o b i 2 nguyên t là hiđro và oxi.ướ
- Chúng hóa h p:
+ Theo t l v th tích là 2 ph n hiđro và 1 ph n oxi
+ Theo t l v kh i l ng là 1 ph n hiđro và 8 ph n oxi ượ
2/ Tính ch t c a n c: ướ
a/ Tính ch t v t lý: N c là ch t l ng, không màu, không mùi, không v , sôi 100ướ 0C, hóa
r n 0 0C,
d =1g/ml, hòa tan đc nhi u ch t r n, l ng, khíượ
b/ Tính ch t hóa h c:
* Tác d ng v i kim lo i: N c tác d ng v i 1 s kim lo i nhi t đ th ng ( nh Na, K,ướ ườ ư
Ca,…) t o thành baz và hiđro. Vd: ơ
2 2
2Na + 2H O 2NaOH + H
* Tác d ng v i 1 s oxit baz ơ
- N c tác d ng v i 1 s oxit baz t o thành baz . Dung d ch baz làm đi màu quì tímướ ơ ơ ơ
thành xanh.
VD:
2 2
CaO + H O Ca(OH)
*/ Tác d ng v i 1 s oxit axit:
- N c tác d ng v i 1 s oxit axit t o thành axit. Dung d ch axit làm đi màu quì tím thànhướ
đ.
VD:
2 5 2 3 4
P O + 3H O 2H PO
V/ AXIT – BAZ Ơ – MU I:
1/ AXIT:
1/ Đnh nghĩa:Axit là h p ch t mà phân t g m 1 hay nhi u nguyên t hiđro liên k t v i g c ế
axit
2/ Phân lo i và g i tên:
a/ Axit không có oxi: HCl, H2S, HBr, HF…
Tên axit = Axit + tên phi kim + hiđric VD: HCl: axit clohiđric
b/ Axit có oxi: H2SO4, HNO3, H3PO4, H2CO3…..
** Axit có nhi u nguyên t oxi: Tên axit = Axit + tên phi kim + ic
VD: H2SO4: axit sunfuric
** Axit có ít nguyên t oxi:Tên axit = Axit + tên phi kim + ơ
VD: H2SO3: axit sunfurơ
2/ BAZ :Ơ
1/ Đnh nghĩa: Baz là h p ch t mà phân t g m 1 nguyên t kim lo i liên k t v i 1 hayơ ế
nhi u nhóm hiđroxit (- OH)
2/ Phân lo i và g i tên:
- D a vào tính tan trong n c, baz chia làm 2 lo i: ướ ơ
+ Baz tan g i là ki m ( Vd: NaOH, KOHơ , Ca(OH)2,…..)
+ Baz không tan (Vd: Cu(OH)ơ2, Mg(OH)2, Al(OH)3,…..)
- Tên baz = ơtên kim lo i (kèm hóa tr n u kim lo i có nhi u hóa tr ) + hiđrôxit. ế
VD: NaOH : natri hiđroxit Fe(OH)3 : s t (III) hiđroxit
3/ MU I:
1/ Đnh nghĩa: Mu i là h p ch t mà phân t g m có nguyên t kim lo i liên k t v i g c axit ế
2/ Phân lo i và g i tên:
- D a vào thành ph n phân t , mu i chia làm 2 lo i:
+ Mu i trung hòa: là mu i mà trong g c axit không có nguyên t hiđro (Vd: NaCl, CaCO 3,…)
3
+ Mu i axit: là mu i mà trong g c axit còn có nguyên t hiđro (Vd: NaH 2PO4, Na2HPO4,…)
- Tên mu i = tên kim lo i (kèm hóa tr n u kim lo i nhi u hóa tr ) + tên g c axit ế
VD: Al2(SO4)3 : nhôm sunfat KHCO3: kali hiđrocacbonat
CH NG VI:ƯƠ DUNG D CH
I/ DUNG D CH:
- Dung d ch là h n h p đng nh t c a dung môi và ch t tan
- nhi t đ xác đnh:
+ Dung d ch ch a bão hòa là dung d ch có th hòa tan thêm ch t tan ư
+ Dung d ch bão hòa là dung d ch không th hòa tan thêm ch t tan
- Mu n ch t r n tan nhanh trong n c, ta th c hi n 1, 2 ho c c 3 bi n pháp sau:khu y ướ
dung d ch, đun nóng dung d ch, nghi n nh ch t r n.
II/ Đ TAN C A M T CH T TRONG N C: ƯỚ
- Đ tan (S) c a 1 ch t là s gam ch t đó tan đc trong 100g n c đ t o thành dung d ch ượ ướ
bão hòa 1 nhi t đ xác đnh.
- Đ tan c a ch t r n s tăng n u tăng nhi t đ. Đ tan c a ch t khí s tăng n u gi m ế ế
nhi t đ và tăng áp su t
III/ N NG Đ DUNG D CH:
- N ng đ ph n trăm cho bi t s gam ch t tan có trong 100g dung d ch: ế
%100% x
m
m
C
dd
ct
- N ng đ mol cho bi t s mol ch t tan trong 1 lít dung d ch: ế
)/( lmol
V
n
CM
B / BÀI T P:
Câu 1: Đnh nghĩa oxit.
Câu 2 : Đ tan c a đng trong n c 25 ườ ướ oC là 204g có nghĩa là gì?
Câu 3: Nh ng y u t nh h ng đn đ tan? ế ưở ế
Câu 4: N ng đ ph n trăm, n ng đ mol c a dung d ch cho bi t đi u gì? ế
Câu 5 : Tr n 10ml r u v i 20ml n c c t. Đâu là dung môi? Đâu là ch t tan? Gi i thích. ượ ướ
Câu 6 : Đnh nghĩa dung d ch?
Câu 7: Trình bày tính ch t hóa h c c a oxi, hidro, n c? Vi t PTHH minh h a. ướ ế
Câu 8: Thành ph n hóa h c c a n c? ướ
Câu 9: Cho vôi s ng vào n c, ướ l y dung d ch thu đc ượ nh vào qu tím vào, qu tím đi
thành màu gì?
Câu 10: Nh ng kim lo i nào tác d ng đc v i n c nhi t đ th ng? Vi t PTHH ượ ướ ườ ế
Câu 11: Phân lo i và g i tên các h p ch t sau: K 2CO3, H2SO4, Ba(OH)2, ZnSO4, NaHCO3,
KOH.
Câu 12 : Vi t ph ng trình hóa h c th c hi n dãy chuy n hóa sau:ế ươ
a) O2
(1)
CuO
(2)
H2O
(3)
NaOH
b) O2
(1)
Fe2O3
(2)
H2O
(3)
KOH
4
Câu 13 : Có 4 l hoá ch t b m t nhãn ch a các chât không màu sau: dd HCl, ddKOH,
ddNaCl, n c c t. Trình bày ph ng pháp đ nh n bi t ra các ch t ch a trong m i l .ướ ươ ế
Câu 14 : Hoà tan 19,5 g k m b ng dung dich axit clohiđric
Th tích khí H2 sinh ra (đktc)?
Câu 15 : Tính n ng đ % c a dung d ch khi hòa tan 30 gam NaCl vào 120 gam n c. ướ
Câu 16 : Tính n ng đ mol c a dd khi hòa tan 16 gam NaOH vào n c đ đc 200 ml ướ ượ
ddNaOH
Câu 17 : Cho 4,8 gam magie tác d ng v a đ v i 200ml gam dung d ch HCl
a. Tính th tích khí sinh ra đktc?
b. Tính n ng đ mol c a dung d ch HCl đã dùng.
Câu 18 : Cho 2,6 gam k m tác d ng v a đ v i 400 gam dung d ch HCl
a. Tính th tích khí sinh ra đktc?
b. Tính n ng đ ph n trăm c a dung d ch HCl đã dùng.
Câu 19. Kh 12g s t (III) oxit b ng khí hiđro.Tính: th tích khí hiđro (đktc) c n dùng và
kh i l ng s t thu đc ượ ượ ?
Câu 20. Ng i ta đi u ch đc 24g đng b ng cách dùng hiđro kh đng (II) oxit. ườ ế ượ
Tính :kh i l ng đng (II) oxit b kh và th tích khí hiđro (đktc) đã dùng ượ ?
Câu 21. Cho 22,4g s t tác d ng v i dung d ch loãng ch a 24,5g axit sunfuric. Tính :
Kh i l ng ch t còn d sau ph n ng? Th tích khí hiđro thu đc đktc ượ ư ượ ?
Câu 22. Khi cho 13g k m tác d ng v i 0,3 mol HCl. Kh i l ng ZnCl ượ 2 đc t o thành trongượ
ph n ng này là bao nhiêu gam?
Câu 23. Cho 19,5g k m tác d ng h t v i dung d ch axit clohiđric. Hãy cho bi t ế ế :
a/ Tính th tích khí H2 (đktc) thu đcượ
b/ N u dùng th tích khí Hế 2 trên đ kh 19,2g s t (III) oxit thì thu đc bao nhiêu gam ượ
s t ?
Câu 24. Th tích khí hiđro và khí oxi ( đktc) c n tác d ng v i nhau đ t o ra đc 1,8g ượ
n c làướ ?
Câu 25. Đ có 1 dung d ch ch a 16g NaOH, c n ph i l y bao nhiêu gam Na 2O cho tác d ng
v i n c ướ ?
Câu 26.Cho 9,2g Na vào n c d thì thu đc dung d ch NaOH và khí Hướ ư ượ 2. Tính th tích khí
H2 (đktc) thoát ra và kh i l ng NaOH t o thành ượ ?
Câu 27. Kh i l ng mol c a 1 oxit kim lo i là 160gam, thành ph n v kh i l ng c a kim ượ ượ
lo i trong oxit đó là 70%. Xác đnh công th c hóa h c c a oxit ?
Câu 28. L p ph ng trình hoá h c c a các ph n ng sau và cho bi t các ph n ng trên ươ ế
thu c lo i ph n ng nào?
a/ S t (III) oxit + hiđro
s t + n c ư
b/ L u hu nh trioxit + n c ư ướ
axit sunfuric
c/ Nhôm + s t (III)oxit
s t + nhôm oxit
d/ Canxi oxit + n c ướ
canxi hiđroxit
e/ Kali + n c ướ
kali hiđroxit + khí hiđro
f/ K m + axit sufuric (loãng)
k m sunfat + khí hiđro
Câu 29. Hãy tính n ng đ mol c a m i dung d ch sau:
5