Ậ Ề Ể MA TR N Đ KI M TRA CU I Ố KÌ II
Ớ Ờ Ữ MÔN: NG VĂN L P 10 TH I GIAN LÀM BÀI: 90 phút
T ngổ % T ngổ đi mể
TT Nhậ n tế bi Thô Kĩ năng ng hi uể V nậ d nụ g V nậ d nụ g cao
S ố Th iờ gian Th iờ gian Th iờ gian Tỉ ệ l Tỉ lệ Tỉ ệ l Tỉ lệ
(%) ( %) (%) (%) câu h iỏ Th iờ gian (phú t) Th iờ gian (phú t) (phú t) (phú t) (phú t)
1 15 5 15 5 10 10 0 0 06 20 40 Đ c ọ hi uể
2 25 10 15 10 10 20 10 30 01 70 60 Làm văn
40 15 30 15 20 30 10 30 07 90 100
T nổ g
40 30 20 10 100
T lỉ ệ %
70 100
T lỉ ệ chung
ư L u ý:
ề ể ấ ả ỏ ự ậ ỏ T t c các câu h i trong đ ki m tra là câu h i t lu n.
ỏ ượ ủ ể ỗ ế ị Đáp án và h ngướ Cách tính đi m c a m i câu h i đ c quy đ nh chi ti t trong
ấ . ẫ d n ch m
Ả Ặ Ả Ề Ể Ậ B NG Đ C T KĨ THU T Đ KI M TRA CU I Ố KÌ II
Ớ Ữ Ờ MÔN NG VĂN L P 10 TH I GIAN LÀM BÀI: 90 PHÚT
T ngổ
TT
Đ n vơ ị ki nế th c/kĩứ năng
N iộ dung ki nế th c/kĩứ năng
S câuố ỏ h i theo ứ ộ m c đ nh nậ th cứ
M c đứ ộ ki nế ứ th c, kĩ năng c nầ ki mể tra, đánh giá
Nh nậ tế bi
Thông hi uể
V nậ d ngụ
V nậ d ngụ cao 0
3
2
1
6
1
Đ CỌ HI UỂ
ng
Đ c ọ ể hi u văn b nả văn ự xuôi t ho c ặ ngâm khúc ữ ệ (ng li u ngoài sách giáo khoa).
Nh n ậ t:ế bi Xác ị đ nh c ượ đ ươ ph th c ứ ạ ể bi u đ t, phong cách ngôn
ạ
ạ
ể ữ ng , th ạ ủ lo i c a văn ả b n/đo n trích. Xác ị đ nh cượ các đ ự ệ s vi c t ế chi ti tiêu bi u,ể nhân v t ậ trong văn ả b n/đo n trích. ỉ Ch ra thông tin trong văn ạ ả b n/đo n trích. Thông hi u:ể Hi u ể ượ ặ đ c đ c ắ ề s c v ộ n i dung ủ c a văn ạ ả b n/đo n trích: ch ủ ề ư đ , t ưở t ng, ý nghĩa c aủ hình ượ t ng nhân v t, ậ ý nghĩa ủ ự c a s ệ vi c chi ế ti t tiêu bi u…ể Hi u ể ượ ặ c đ c đ ắ ề s c v ngh ệ
ộ c m t
ậ ủ thu t c a văn ạ ả b n/đo n trích: các ệ bi n pháp , ừ tu t ngh ệ ậ thu t xây ự d ng hình ượ t ng nhân v t…ậ Hi u ể ượ đ ố ặ s đ c ủ ư tr ng c a ể ạ th lo i ngâm khúc, văn sự ự xuôi t trung đ iạ ể ệ th hi n trong văn ạ ả b n/đo n trích. V n ậ d ng:ụ Nh n ậ xét giá tr ị ủ c a các ế ố y u t ộ n i dung, hình th c ứ trong văn b n.ả
1
2
LÀM VĂN
Nh n ậ t:ế bi Xác ị đ nh c ượ đ ể ki u bài ngh ị lu n, ậ
Nghị lu n vậ ề văn b nả /đoạ n trích Tình ẻ ả c nh l loi c aủ iườ ng chinh phụ (Đ ngặ Tr nầ Côn)
ạ
cượ
ề ấ v n đ ị ầ c n ngh lu n.ậ i ớ Gi thi u ệ thông tin ề ờ v th i ạ đ i, tác ả gi , tác ph m ẩ Chinh ph ụ ngâm Xác ị đ nh ượ ố c b đ ộ ụ c c, n i dung chính… ủ c a văn b n/ ả đo n ạ trích. Nh n ậ ệ ừ di n t ể ổ c , đi n tích, đi nể ố c trong văn ả b n/đo n trích. Thông hi u:ể Trình bày đ nh ng ữ giá tr vị ề ộ n i dung và ngh ệ thu tậ c a ủ th ể ngâm khúc mà ủ ế ch y u
ắ
Nghị ề lu n vậ văn b nả /đoạ n trích trong Truy nệ Ki uề c aủ (Nguy nễ Du)
là ph n ầ ị ơ d ch th ể th song ấ ụ th t l c bát: Th y ấ c ượ đ cung ậ b c, s c thái khác nhau c aủ ỗ n i cô đ n, ơ bu n ồ ổ ở kh i ườ ng chinh ph , ụ khao khát c ượ đ s ng ố trong tình yêu và h nh ạ phúc l a ứ đôi. V n ậ d ng:ụ V nậ d ng ụ ữ nh ng kĩ năng t o ạ ậ l p văn b n, ả v nậ d ng ụ ki n ế ứ ề th c v tác ph mẩ Chinh ph ụ ngâm qua đo n ạ trích đ ể
đáp
t ế vi ượ đ c bài văn ngh ị lu n ậ hoàn ch nhỉ ngứ yêu ầ ủ c u c a đề. Nh n ậ xét, đánh giá giá trị ủ c a tác ph m, ẩ vai trò ủ c a tác ả gi Đ ng ặ Tr n ầ Côn – Đoàn Thị Đi mể trong văn ệ ọ h c Vi t Nam. V n ậ d ng ụ cao: Liên ệ h , so sánh v i ớ các tác ph m ẩ khác đ ể đánh giá, làm n i ổ ậ ấ b t v n ị ề đ ngh lu nậ ; v n ậ d ng ụ ki n ế th c lí ứ ậ lu n văn
ệ
ọ ể h c đ phát hi nệ nh ng ữ ề ấ v n đ sâu ớ ắ s c/m i ẻ ộ m /đ c đáo trong văn b n. ả Di n ễ ạ đ t sáng t o,ạ giàu hình nh,ả có gi ng ọ đi uệ riêng. Đánh giá ượ c vai đ trò, ý nghĩa c a ủ thông đi p ệ trong văn b n ả đ i ố ộ ớ v i cu c ố s ng, xã ộ h i hi n iạ . t Nh n ậ t:ế bi Xác ị đ nh c ượ đ ể ki u bài ngh ị lu n, ậ ề ấ v n đ ị ầ c n ngh lu n.ậ i ớ Gi thi u ệ thông tin
ạ
cượ
ề ờ v th i ạ đ i, tác ả gi , tác ph m ẩ Truy n ệ Ki uề Xác ị đ nh ượ ố c b đ ộ ụ c c, n i dung chính… ủ c a văn b n/ ả đo n ạ trích. Nh n ậ ệ ừ di n t ể ổ c , đi n tích, đi nể ố c trong văn ả b n/đo n trích. Thông hi u:ể Trình bày đ nh ng ữ giá tr vị ề ộ n i dung và ngh ệ thu tậ c aủ th ể ụ : l c bát Th y ấ c ượ đ ph m ẩ ch t, ấ nhân cách cao ẹ ủ đ p c a Thúy ề Ki u và
đáp
T ừ ả H i;thàn h công c a ủ Nguy n ễ Du trong ả miêu t tâm tr ng ạ nhân v t ậ Thúy Ki u; ề xây d ngự hình ượ ng t nhân v t ậ ừ ả T H i. V n ậ d ng:ụ V nậ d ng ụ ữ nh ng kĩ năng t o ạ ậ l p văn b n, ả v nậ d ng ụ ki n ế ứ ề th c v tác ph mẩ Truy n ệ Ki u ề đ ể t ế vi ượ đ c bài văn ngh ị lu n ậ hoàn ch nhỉ ngứ yêu ầ ủ c u c a đề. Nh n ậ xét, đánh giá giá trị ủ c a tác
ph m, ẩ vai trò ủ c a tác ả gi Nguy n ễ Du trong văn h c ọ t ệ Vi Nam. V n ậ d ng ụ cao: Liên ệ h , so sánh v i ớ các tác ph m ẩ khác đ ể đánh giá, làm n i ổ ậ ấ b t v n ị ề đ ngh lu nậ ; v n ậ d ng ụ ki n ế th c lí ứ ậ lu n văn ọ ể h c đ phát hi nệ nh ng ữ ề ấ v n đ sâu ớ ắ s c/m i ẻ ộ m /đ c đáo trong văn b n. ả Di n ễ ạ đ t sáng t o,ạ giàu hình nh,ả có gi ng ọ đi uệ riêng.
ệ
Đánh giá ượ đ c vai trò, ý nghĩa c a ủ thông đi p ệ trong văn b n ả đ i ố ộ ớ v i cu c ố s ng, xã ộ h i hi n iạ . t
7
40
30
20
10
T ngổ ỉ ệ T l ỉ ệ T l
% chung
70
30
Ộ Ậ N I DUNG ÔN T P
ể ể ọ
ượ ệ ợ ả ệ ữ ợ
I. ậ 1. Phong cách ngôn ng ngh thu t ậ
ả c dùng trong văn b n
ệ
ự
ơ
ữ ự ự ể ữ ơ ữ ấ
ồ ữ ư ặ
ề ả ợ ưở ủ ngượ : Th hi n qua hình nh c th , BPTT, g i nhi u liên t ng,
ư
ự ế ồ ồ ả ố ả : làm cho ng ườ ọ i đ c cùng vui bu n, yêu, ghét, … nh chính ạ ề ả t). Tính truy n c m t o nên s hòa đ ng, giao c m, cu n hút cho
ườ ườ ọ
ả ỗ ộ ạ Đ c hi u (4 đi m) ữ ữ Ngôn ng ngh thu t là ngôn ng g i hình, g i c m đ ậ ngh thu t Phân lo i : ạ ự ế + Ngôn ng t s : ti u thuy t, bút kí, kí s , phóng s , … ể ạ + Ngôn ng th : ca dao, vè, th (Các th lo i khác nhau) ị + Ngôn ng sân kh u: K ch, chèo, tu ng, … ậ ệ Đ c tr ng c a phong cách ngôn ng ngh thu t: ụ ể ể ệ + Tính hình t ạ t o hàm nghĩa sâu xa ề + Tính truy n c m i nói (vi ng i đ c. ng + Tính cá th hóa .
ả
ộ i s vi c, câu chuy n m t cách hoàn ch nh.
ệ ả ỉ ạ ữ ể ố
2. Ph Ph Ph
: dùng ngôn ng hình nh đ làm s ng l i m t s ộ ự
ườ
Ph
i nào đó. ộ ộ ộ ả ườ ủ ế thái đ , c m xúc c a ng ng th c bi u c m: b c l i nói (vi t) v ề
ả ế
Ph
ươ ố ượ đ i t ươ ả i thi u, trình bày, gi ộ i thích m t cách rõ
ệ ng. ẽ ươ ứ ụ ế ẫ ể và d n ch ng đ thuy t ph c ng ườ i
ể : t o nên nét riêng, nét đ c đáo (phong cách) cho m i tác gi ứ ươ ể ạ ng th c bi u đ t trong văn b n: ứ ự ự ể ạ ự ệ ươ s : k l ng th c t ả ứ ươ ng th c miêu t ộ ậ ự ệ v t, s vi c hay m t ng ể ứ ượ c nói đ n. ng đ ế ớ ứ ng th c thuy t minh: gi ọ ề ố ượ ụ ể ràng, c th , khoa h c v đ i t ị ậ ứ Ph ng th c ngh lu n: dùng lí l ọ đ c (nghe).
ố
ừ ườ ệ 3. Các bi n pháp tu t th ữ ế So sánh: là đ i chi u 2 hay nhi u s v t, s vi c mà gi a chúng có nh ng ươ ể ồ ờ ặ ng g p: ề ự ậ ự ệ ợ ả ứ ợ ng đ ng đ làm tăng s c g i hình, g i c m cho l ữ i văn. nét t
ấ A nh ư B, A là B và Bao nhiêu … b y nhiêu
ấ + C u trúc + Ví d :ụ
ướ ế
như làn khói phủ “N c bi c trông ư ể ặ Song th a đ m c bóng trăng vào”
ế “Quê h ngươ là chùm kh ng t” ọ
ả “Qua đình ng nón trông đình
ươ
Đình bao nhiêu ngói th ệ s d ng nh ng t
Nhân hóa: là bi n pháp tu t ố
ọ ừ ử ụ ỉ
ố ậ ế ở
ấ ” b y nhiêu ng mình ữ ạ ộ ỉ ừ ữ ng ch ho t đ ng, tính ả ồ ậ ườ ể i đ miêu t cách, suy nghĩ, tên g i ... v n ch dành cho con ng đ v t, ầ ộ ự ậ s v t, con v t, cây c i khi n cho chúng tr nên sinh đ ng, g n gũi, có ơ ồ h n h n. ụ ả iơ ta b o trâu này… “Trâu ”
ử ờ ồ
ệ ượ ự ậ ằ
ự ậ ớ ợ ả ươ ằ ợ có nét t ng khác
ề
Ví d : “Heo hút c n mây súng ng i tr i” ọ n dẨ ụ: là BPTT g i tên s v t, hi n t ệ ng này b ng tên s v t, hi n ự ứ ồ v i nó nh m tăng s c g i hình, g i c m cho s ượ ng đ ng t ạ ễ di n đ t. “V thăm quê Bác làng Sen, Có hàng râm b tụ th pắ lên l a h ng”
ằ ự ậ
Hoán dụ: là BPTT g i tên s v t, hi n t ệ ượ ệ ầ
ệ ằ ớ ệ ượ ử ồ ng, khái ni m này b ng tên ứ v i nó nh m làm tăng s c có quan h g n gũi
ọ ng khác ạ ự ễ
ộ ự ậ ủ c a m t s v t, hi n t ợ ả ợ g i hình, g i c m cho s di n đ t. “Bàn tay ta làm nên t t cấ ả
ơ i s i đá cũng thành c m”
ấ ủ ự ậ phóng đ i m c đ , quy mô, tính ch t c a s v t,
hi n t
ượ ệ ượ ể ả ấ ng đ c miêu t
i
ạ ế ễ
ứ ườ ỏ Có s c ng ừ ộ ứ ạ Nói quá: là phép tu t ứ ấ ượ ạ ả ể ng, tăng s c bi u c m. đ nh n m nh, gây n t ộ ế ộ ơ trúc Nam s n không ghi h t t Đ c ác thay, ử ạ ả ướ ơ ẩ n D b n thay, c Đông h i không r a s ch mùi” ừ ệ Nói gi m:ả nói tránh là m t bi n pháp tu t dùng cách di n đ t t ợ ặ ồ ộ ả ề ể
ị nh , ể ằ uy n chuy n, nh m tránh gây c m giác quá đau bu n, ghê s , n ng n ; tránh thô ự ế ị ụ t c, thi u l ch s .
ươ
ướ ế ắ
Li đ y đ , sâu s c h n nh ng khía c nh khác nhau c a th c t
thôi r iồ “Bác D ng thôi đã ậ N c mây man mác, ng m ngùi lòng ta” ừ ạ ừ ố ế : Là s p x p n i ti p hàng lo t t ự ế ụ hay c m t ủ ữ ắ ạ ơ ạ ể ễ cùng lo i đ di n ư ưở ng, t hay t
t kêệ ủ ả ầ t tình c m.ả
ơ ạ ồ
ố ắ ử
ạ ỉ i em “T nh l ố Em đã s ng l ậ ệ Đi n gi Không gi
ệ ừ ệ !” ộ ừ ụ , c m t , đi p ng :
ề ầ ạ ệ ạ ạ ấ ượ ườ ừ ợ ng, g i
Đi p t ụ có d ng ý làm tăng c ưở liên t
ộ ồ ơ i, qua r i c n ác m ng i r i, em đã s ng! t, dùi đâm, dao c t, l a nung ườ ế ượ t đ i con gái anh hùng c em, ng ữ Là BPTT nh c đi nh c l ắ ạ ắ i nhi u l n m t t ấ ả ễ ng hi u qu di n đ t: nh m m nh, t o n t ạ ệ ạ ả ị ả ng, c m xúc… và t o nh p đi u cho câu/ đo n văn b n.
ờ ồ Bây gi
em đã có ch ng, ắ Nh ư chim vào l ngồ , nh ư cá c n câu! ỡ ế ắ t đâu mà g , bi Cá c n câu ở ế Chim vào l ngồ bi t thu nào ra?.
II.
Làm văn (6 đi m)ể
ƯỜ Ụ Ủ Ả Ạ Bài 1: ĐO N TRÍCH TÌNH C NH L LOI C A NG
I.
I CHINH PH Ị Ể Ả Ầ Ặ Ị Ẻ (NGUYÊN TÁC: Đ NG TR N CÔN; B N D CH: ĐOÀN TH ĐI M?)
ặ ệ ụ : ả Đ ng Tr n Côn(? ?) ng
ộ ố ả ườ
ẩ ụ ộ ố ử ầ ơ i làng Nhân M c, huy n Thanh Trì, ế ữ
ị ệ ườ i ph
ả ắ ề ủ ậ B n d ch hi n hành t ừ ướ
ố ả đ ng c m v i tình c nh c a ng i chinh ph
ế ườ ệ ằ
ả ứ ạ t tác ph m này. Ý ki n th hai l ả ẩ ư ấ ị ể ụ ộ i xong thì ụ ủ ủ ị i cho r ng b n d ch hi n hành là c a c đánh giá r t thành
ẩ Tác ph m Chinh ph ngâm:
ả ả ườ ủ ữ ộ ấ i, nh t là
ướ c m đ ng tr ế ổ ẩ ụ ấ c nh ng m t mát, kh đau c a con ng t nên tác ph m. i v lính trong chi n tranh và vi
ơ ể ườ ả ế ồ t b ng ch Hán, g m 476 câu th th tr
ể ị ả ng đo n cú. B n ủ ằ ệ ng truy n c a Đoàn Th Đi m (sau có tài li u cho r ng c a
ữ ề ủ ể ứ ế Ki n th c chung: ườ ầ Tác gi ậ Ph ng Nhân Chính, qu n Thanh Xuân, Hà N i. S ng vào kho ng n a đ u th ỉ k XVIII. Ngoài tác ph m Chinh ph ngâm ông còn làm m t s bài th , phú ch Hán. ươ ị ng truy n c a Đoàn Th Đi m, bà là ng ỏ ữ nh . Bà l p gia đình khá mu n và c n tài s c, thông minh t ớ ẽ ồ ồ ch ng đi s Trung Qu c. Có l ả ế ứ mà bà vi ượ ủ Phan Huy Ích, nh ng dù là c a ai thì b n d ch Nôm đ công. + Tác gi ườ ợ ng ế ằ + Nguyên tác vi ươ ệ ị d ch hi n hành t ị Phan Huy Ích) d ch theo th song th t l c bát.
ể ệ ự ế ộ
ạ
ạ ả ườ ụ ẻ ấ ụ ế + N i dung: Nói lên s oán ghét chi n tranh phong ki n phi nghĩa, th hi n tâm ứ tr ng khao khát tình yêu, h nh phúc l a đôi. ủ loi c a ng Đo n trích: Tình c nh l i chinh ph
ạ + Xu t xấ ứ ố ụ + B c c II. Phân tích đo n trích:
ạ ụ ễ ườ ườ ớ ồ i chinh ph ti n ch ng ra tr n v i mong mu n ng
ở ề
ả ố
ồ ả ủ ứ ậ ỗ ơ ố ồ ẽ ậ ậ i ch ng s l p + Ng ổ ễ ư ớ ượ c công danh và tr v cùng v i vinh hoa, phú quý. Nh ng ngay sau bu i ti n đ ấ ắ ẻ ư loi, ngày đêm xót xa lo l ng cho ch ng. Th m đ a, nàng s ng trong tình c nh l ổ thìa n i cô đ n, nàng nh n ra tu i xuân c a mình đang qua đi và c nh l a đôi
ờ ạ ườ ụ ơ ụ ạ ơ i chinh ph r i vào tâm tr ng cô đ n h nh phúc ngày càng xa v i. Ng
ạ
ườ ơ ấ ụ ỗ ơ ơ ẻ i chinh ph ể ệ ấ ủ loi c a ng
ơ ầ
ạ ẻ
ơ ớ
ạ ủ
ờ ắ
ủ
ẩ ẩ ạ ừ
ỗ ừ
ủ
ở ề ồ i ch ng tr v
ậ
ệ ệ
ế ệ ạ ồ
t chăng – đèn có bi ờ ễ ả t, di n t ườ ư ề tâm tr ng bu n tri n ờ ng nh không bao gi
ư ộ ờ ừ ế t chăng?
⇒ nh m t l ứ ở ườ ả ợ ờ ể ệ ắ ỗ i than th , th hi n n i kh c ụ i chinh ph .
ơ ế
ậ ả
ệ ố ệ ng năm tr ng: gà gáy báo hi u canh năm, báo hi u
ồ ươ i v tr xa ch ng đã thao th c su t đêm
ườ ợ ẻ ế ứ ư ủ ả ắ ấ ặ
ườ ụ ồ ờ i chinh ph
ậ
ấ ứ ủ ả i chinh ph v th i gian:
ắ ồ ạ ườ ắ i ng n,
n ng n r i l ủ ờ ồ ạ i dài, dài r i l ớ ươ ng
ờ ạ
ể đoàn t ự ế đ n cùng c c. Khúc ngâm th hi n r t rõ tâm tr ng cô đ n y. ầ 1. 16 câu đ u: N i c đ n, l a) 8 câu th đ u Không gian: ắ ắ + Hiên v ng: v ng v , hiu qu nh + Khuê phòng: cô đ n, nh nhung ờ Th i gian: ờ + Đèn: ban đêm, th i gian c a tâm tr ng ợ ỗ ả ề + Hoa đèn: th i gian qua lâu g i n i ni m kh c kho i ụ ườ ộ i chinh ph : Hành đ ng c a ng ạ ạ ướ i, quanh quanh, qu n qu n i l c: đi đi l + D o – gieo t ng b ⇒ N i nh nh ng ng đ ng trong t ng b ọ ớ ư ư ướ c đi ủ ứ ộ + R thác: hành đ ng vô th c, không có ch đich ớ ứ ườ + Nghe ngóng tin t c: nh mong, khao khát ng ẻ ớ ọ + Giãi bày, chia s v i ng n đèn – v t vô tri vô giác ậ Bi n pháp ngh thu t: ế ữ + Đi p ng vòng: đèn bi miên, kéo dài lê thê trong th i gian và không gian, d ừ ứ đ t, ng ng. ỏ : đèn bi + Câu h i tu t ọ kho i đ i ch và hi v ng luôn day d t không yên trong ng b) 8 câu th ti p C nh v t thiên nhiên: + Gà eo óc gáy – s ố ng ⇒ Ti ng gà kh c kho i nh xoáy sâu vào tính ch t tĩnh l ng c a không ạ gian, đ ng th i cũng xoáy sâu vào tâm tr ng ng ạ ơ ả + Hòe ph t ph : c nh v t qu nh hiu ụ ề ờ ườ C m th c c a ng + Hòe: bóng cây hòe ngoài sân, trong v ể ệ ự ủ th hi n s trôi đi c a th i gian – th i gian c a xa cách và nh th ờ ủ + Th i gian c a tâm tr ng: ờ ắ niên Kh c, gi ố ầ M i s u bi n xa
ả ữ i mê man theo nh ng suy
ư ự ả ụ ủ ườ i chinh ph : ả ự ng tìm s thanh th n nh ng tình c m l ữ
ệ ươ ắ ư ổ ầ ẳ ươ ướ c ng m t đau kh đ m đìa n ng nh ng ch th y hi n lên đó g
ầ ắ ể ư ượ
ề
ủ ườ ả ở ự ạ ợ ồ ạ ỉ ệ i k ni m v ch ng nh ng l ấ ơ ỗ ụ ữ i ph n .
ự ữ ả
ỗ ơ ộ ầ ẻ ể ệ ẫ ơ ầ ủ loi, n i cô đ n s u mu n c a
ườ
ồ ụ ủ ườ ớ ươ i chinh ph i: N i nh th ng ch ng c a ng
ả
ơ ắ ườ ơ ồ ọ ể ệ ự ng b c xa xăm – n i ng i ch ng đang
ệ
ệ ả ướ ệ c l
ẳ
ườ ợ ơ ườ ớ ạ ớ ỗ ủ ươ ng c a ng i chinh ph , là tình yêu th i v n i quê nhà.
iạ
ế ơ ắ t kí sâu s c
ườ ự ế ơ i chinh
ờ ụ ớ
ư ờ ử ắ ề ớ ỏ ỗ n i lòng ng ưở ng. ế ng nh khôn nguôi đ n ậ ỗ i g i g m n i ni m th
ườ ả i xa xôi.
ể ơ ấ ụ ừ ề ả ớ ướ ệ ả c l ,hình nh ,t
ươ
ạ ả ớ ườ ả ng yêu và c m thông sâu ụ ấ ủ i chinh ph .C t
ế ế ạ ả ố ộ Hành đ ng c a ng ố ươ ạ + Đ t h ả ể nghĩ vi n vông, kh c kho i, nh ng d c m ch ng lành ặ ỉ ấ + Soi g m t.ắ ắ ạ i lo l ng + G ng g y đàn s t đàn c m đ ôn l ề ấ ỉ ắ có đi m g . S lo l ng không ch cho th y n i cô đ n mà còn cho th y ni m ứ khát khao h nh phúc l a đôi c a ng ⇒ S mâu thu n gi a c m xúc và lí trí ⇒ 16 câu th đ u th hi n tình c nh l ả ụ i chinh ph . ng ạ ỗ 2. 8 câu còn l ơ ầ a) 6 câu th đ u Hình nh thiên nhiên: + Gió đông: gió mùa xuân, gió báo tin vui, th hi n s sum h p, đoàn viên. ươ + Non Yên: núi Yên Nhiên, n i ph chinh chi n.ế ậ Bi n pháp ngh thu t + Hình nh : non Yên. ờ ữ ệ + Đi p ng vòng: non Yên, tr i ừ + T láy: thăm th m, đau đáu. ⇒ Không gian vô t n, mênh mông, không gi ỉ ậ i h n, không ch là không gian ế ợ ồ ậ vô t n ngăn cách hai v ch ng, mà còn là n i nh không nguôi, không tính đ m ụ ượ ủ đ c c a ng b) 2 câu còn l Hai câu th mang tính khái quát, tri ể ạ ộ ộ L i th chuy n sang đ c tho i n i tâm, tr c ti p bày t ả ườ i chinh phu tràn ng p trong tâm t ph v i hình nh ng ⇒ 8 câu th cu i nh l ươ ố ơ ơ ồ ng i ch ng n i biên + Đánh giá chung: ệ ậ V ngh thu t, v i th th song th t l c bát,cách dùng t ụ ả c nh ng tình… ể ệ ấ ề ộ V n i dung, đo n trích cũng th hi n t m lòng th ắ ủ ạ s c c a tác gi v i khát khao h nh phúc chính đáng c a ng ế lên ti ng kêu nhân đ o,ph n đ i chi n tranh phong ki n phi nghĩa.
Ễ Ề Ệ Bài 2: TRUY N KI U – NGUY N DU
ộ i.
ệ ọ ộ
ụ ữ ườ ề ể ệ t tác văn h c dân t c. Tác ph m th hi n cái nhìn ậ ủ i ph n có tài,
II.
ứ Ki n th c chung: ạ ề là ki ắ ủ ệ
ế I. : ả Đ i thi hào dân t c, danh nhân văn hóa th gi ế ớ Tác gi ẩ ệ Truy n ki u: ễ ạ nhân đ o sâu s c c a Nguy n Du v thân ph n c a ng ạ ắ s c mà b c m nh. ạ Các đo n trích:
Ạ
ừ
ị ề ầ câu 723 đ n câu 756, ph n gia bi n và l u l c. Gia đình Ki u b vu oan, cha và em b b t, Ki u ph i bán mình đ
ị ộ ộ ế ị ắ ướ ề ắ
ậ ờ ồ ả
ụ ế
ố ụ : 2 ph nầ ề ầ ạ ạ
ề i: Tâm tr ng c a Ki u sau khi trao duyên ụ
ề ạ ế
ĐO N TRÍCH “TRAO DUYÊN” ư ạ ế ạ V trí đo n trích: t ể ả ề N i dung: ứ chu c cha và em. Trong đêm ch Mã Giám Sinh r c đi, Ki u th c tr ng đêm ờ ế nghĩ đ n thân ph n và tình yêu r i nh Thuý Vân thay mình tr nghĩa cho Kim Tr ng.ọ B c c 18 câu đ u: Ki u tìm cách thuy t ph c Thuý Vân và trao duyên cho em. ủ Còn l (18 câu đ u)ầ ế ề 1. Ki u tìm cách thuy t ph c Thuý Vân và trao duyên cho em a. 2 câu đ u:ầ Ki u t o tâm th khi trao duyên C yậ :
ệ ạ ằ ặ ớ + thanh tr c ắ âm đi u n ng n g i s qu n qu i, đau đ n, khó nói > < ề ợ ự
nhờ
ế ự ươ ử ắ ậ ưở ọ t, có ý t a n ng, g i g m, v t nài, tin t ơ ng n i
ị
+ hàm ý hi v ng tha thi ệ ộ quan h ru t th t. Ch uị :
ắ ậ ộ ượ ậ ạ + nài ép, b t bu c, không nh n không đ c. (Còn nh n l i mang tính t ự
ọ ớ ộ ẩ ườ ề ặ ớ i b trên ho c v i ng ư : thái đ kính c n, trang tr ng v i ng ườ i
ủ ư ừ ư ừ ể ậ ợ
ị
ế ề ớ
ễ ả ắ c", "chén th " ệ ừ khi": di n t tình yêu th m thi ề , đi p t ế t, "
ỡ ộ ươ ư ấ ấ ờ ộ nguy n)ệ ạ L y, th a mình hàm n.ơ L i x ng hô c a Ki u v a nh trông c y v a nh nài ép, phù h p đ nói v n ề ờ ư ấ ị ề ế tình ch duyên em”. nh : “ đ t ế ề b. 8 câu ti p:ế Ki u thuy t ph c Thúy Vân ụ ố ủ Ki u nói đ n m i tình c a mình v i chàng Kim: ạ ướ +Hình nhả "qu t sâu s c. .ắ ứ +"Đ t gánh t ng t ", "sóng gió b t kì ": mong manh, tan v đ t ng t, b t ng .
ắ ố ơ ừ ể ả
th a
ừ ặ ủ ủ ệ t thòi c a em. ộ ừ th a đ tr nghĩa cho chàng Kim. ể ự ố : phó m c, y thác; v a có ý mong mu n v a có ý ép bu c Thúy Vân
ả ậ ờ i.
ả ể ự ấ ả
ẫ ề ệ
ế ổ ẻ ủ
ị c non ờ ướ i n : vì tình ch em mà đáp nghĩa chàng Kim
ị ậ ế ế ườ ươ i chín su i ng mòn", "ng m c ề ố ”: n u ph i ch t, Ki u ả
ề
ờ ợ ặ ả ề ướ mây i th ủ c thiêng liêng c a : g i tình c m sâu n ng, l
ớ ố ủ
ả ư ể ệ ự ế ươ : th hi n s ti c nu i, đau đ n. ng nguy n ứ ề : tr thành ngày x a, quá kh .
ẫ ự ả
(còn l i)ạ
ế ở ự ả ữ ồ i trong tâm h n Ki u: Hàng lo t nh ng t
ạ
ề ở ạ D c m v cái ch t tr đi tr l ồ ễ ế h n, nát thân b li u, d đài, thác oan: t ề ấ ạ ệ ọ ồ ự ả ủ ề ạ ừ ớ ỗ ể ệ h hi n n i đau đ n ế ư ng lai b t h nh c a Ki u. Nàng coi nh mình đã ch t,
ủ ế ế ề ế ố
ể ệ ệ ủ ả ặ
ườ ể ớ ớ Ki u chuy n sang nói v i mình, nói v i ng i yêu
ứ ề ệ ạ Bây giờ
ư
ậ ướ ữ ạ ẽ ố
ữ ỉ ự ể ệ ỡ ở ớ ổ ủ ả ủ ề ế ậ ỗ ệ ọ i th hi n n i đau đ n, tuy t v ng đ n mê s ng c a Ki u.
ậ
ạ ụ ạ " i ph b c ệ t ườ i, vĩnh bi
ứ ưở ế ẹ ả ọ ớ ề Ki u xin em hãy ch p m i t ố ơ ừ : cách nói nhún mình vì nàng hi u s thi +M i t +M c emặ ph i nh n l Giãi bày tâm s , hoàn c nh đ Thúy Vân th u c m Ki u vi n d n lí do trao duyên cho em +Ngày xuân em hãy còn dài: nói đ n tu i tr c a Vân +Xót tình máu mủ, thay l +Thành ng "ữ th t nát x cũng yên lòng c. 6 câu sau: Ki u trao duyên cho em ỉ ậ Trao k v t tình yêu: ứ ờ ế + chi c vành, b c t Kim Ki u.ề + C a chung ở + Phím đàn, m nh h S mâu thu n gi a lí trí và tình c m ữ ề ủ ạ 2. Tâm tr ng c a Ki u sau khi trao duyên: ơ ầ a. 8 câu th đ u: ề nói v cái ch t: ươ tuy t v ng và d c m t ồ ế ủ đó là cái ch t c a tâm h n. Đang s ng mà nàng nói đ n ch t. N i đau c a Ki u d n lên đ n đ nh đi m. ỉ ể ồ ỗ ố ớ ề ủ ề Qua đó th hi n tình c m b n ch t, th y chung, mãnh li t c a Ki u đ i v i Kim Tr ng.ọ ề ơ b. 8 câu th sau: Ý th c v hi n t i: + Trâm gãy bình tan. ạ + Ph n b c nh vôi. ả + N c ch y, hoa trôi. Nh ng thành ng ch s tan v , d dang, b c b o, trôi n i c a tình duyên và s ườ ph n con ng Các hành đ ng:ộ ng +Nh n mình là " ạ ạ ỗ +L y: cái l y t l ọ ầ +Hai l n g i tên Kim Tr ng: t c t i, ngh n ngào, đau đ n đ n mê s ng.
ọ ế ư c l p đi l p l
ọ ư ộ ế ấ t tha trân tr ng nh ng cũng ể
ư ộ ờ ệ ọ ị
ỗ ườ ề ứ i khác > đ c hy sinh
ế ễ ạ ậ di n bi n tâm tr ng nhân v t
ế ạ ộ ộ
ấ ữ
ậ ữ ủ ạ ặ ạ ừ ế ượ ặ i v a thi Ti ng g i Kim Lang đ ớ ị ắ ơ ế đau đ n tuy t v ng bi t bao. Câu th ng t theo nh p 3/3 nh m t ti ng n c đ ơ ả ồ ở i than trách chính mình. r i câu sau nh p th tr i ra nh m t l Ki u quên đi n i đau c a mình mà nghĩ nhi u đ n ng ế ủ ề cao quý. ậ ệ 3. Ngh thu t: ả tinh t Miêu t ữ ộ Ngôn ng đ c tho i n i tâm sinh đ ng ị ể ả ữ Ngôn ng giàu giá tr bi u c m,đ m ch t tr tình. S d ng ử ụ sáng t o các thành ng c a văn hóa dân gian.
Ạ ĐO N TRÍCH “CHÍ KHÍ ANH HÙNG”
ừ ơ ụ ế ộ Trích t câu 22132230/3254 câu th l c bát. Thu c ph n: ư ầ “Gia bi n và l u
l cạ ”
ừ ả ừ ệ ử ộ ố ề N i dung: Sau n a năm chung s ng, T H i t bi ệ ớ ậ t Ki u ra đi l p nghi p l n.
ể ệ ừ ả ủ ớ Đoạn trích th hi n chí khí anh hùng, hoài bão l n lao c a T H i.
ố ụ B c c:
ừ ả ầ ấ ượ ớ ơ ầ + Ph n 1: 4 dòng th đ u: T H i – đ ng tr ố ng phu v i hoài bão “b n
ươ ph ng”
ơ ế ẻ ầ ườ ờ ẹ ướ “r cướ + Ph n 2: 12 dòng th ti p theo: T H i ừ ả k phi th ng và l i h n c
nàng nghi gia”.
ừ ả ơ ườ ế + Ph n 3ầ ố : 2 dòng th cu i: T H i ng ẫ i anh hùng quy t chí ra đi vùng v y
ặ iơ ”. ch n “ố d m kh
ừ ả ấ ượ ớ ố ươ ơ ầ 1. T H i đ ng tr ng phu v i hoài bão “b n ph ng” (4 câu th đ u):
ử ươ ươ ộ ố ạ ồ ng n ng”: Thành ng “ữ H ng l a đ ợ ồ cu c s ng v ch ng h nh phúc
ừ ượ ườ ỏ ộ ng phu T Hán Vi ệ tr t “ ”: ng i đàn ông tài gi i, có chí khí > Thái đ trân
ễ ả ọ ụ ủ tr ng, c m ph c c a Nguy n Du.
ả ố lòng b n ph ng Hình nh ướ ệ c l ộ : “đ ng ỏ ươ ”: chí nguy n l p công danh, th a ệ ậ
ưở ế ạ ổ chí nam nhi > lí t ạ ng anh hùng trung đ i, quy t tâm thay đ i thiên h .
ứ ấ ộ ờ ớ ộ Đ ng t ừ tho t”ắ : hành đ ng nhanh chóng, d t khoát, b t ng > chí l n luôn “
ế ấ ủ p ớ , thôi thúc trong lòng v i ý chí, quy t tâm cao.
ể ệ ừ ả ủ ớ =>Th hi n tính cách, khí phách anh hùng và hoài bão l n lao c a T H i.
ờ ể ớ ừ Tr i b mênh mang”: ụ C m t “ ộ không gian r ng l n, bao la
ả ươ ự ộ ươ ự ộ ộ Thanh g m yên ng a”: Hình nh “ m t mình, m t g m, m t ng a > t ư ế th
ẵ ườ đã s n sàng lên đ ng
ề ạ ộ đi li n m t m ch ẳ Từ “Th ng rong”:
ớ ờ ấ ư ế ứ >T th ra đi oai phong, hào hùng, d t khoát, sánh ngang v i tr i đ t.
ườ ấ ấ i anh hùng có ý chí, khí ch t xu t chúng, phi phàm. Qua cách ừ ả => T H i ng
ả ậ ừ ả ụ ủ ể ệ ọ ộ miêu t ễ nhân v t T H i th hi n thái đ trân tr ng và kính ph c c a Nguy n
Du.
ừ ả ẻ ườ c nàng nghi gia” 2. T H i k phi th ng và l ờ ẹ ướ i h n c ướ “r (12 câu
ế ti p theo)
ờ ủ ề a. L i c a Ki u
ặ ắ ồ ế ư Cách x ng hô “ ả chàng thi pế ”: tình c m m n n ng, th m thi t.
Ch “ữ tòng”:
ậ ả ợ ổ ồ + B n ph n v ph i theo ch ng
ứ ẻ ả ợ ớ ồ + V ph i chia s khó khăn, chung s c gánh vác v i ch ng
ề ự ể ỏ ừ ả ế ạ > Ki u d a vào đ o phu thê đ bày t quy t tâm đi theo T H i.
ẻ ẹ ủ ề ườ ợ ệ ế ẻ => V đ p nhân cách c a Ki u: là ng i v có trách nhi m, bi t s chia cùng
ư ử ạ ồ ch ng, c x đúng đ o nghĩa phu thê.
ờ ủ ừ ả b.L i c a T H i
ươ ườ ể ắ ụ C m t là hai ng i đã hi u nhau sâu s c ừ “tâm phúc t ng tri”:
ỏ ỏ ữ ư ườ Câu h i tu t ừ “Sao ch a thoát kh i n nhi th ng tình ?”
ừ ưở ề ẽ ượ ấ > Cách nói r t khéo léo: ừ ộ v a đ ng viên, v a tin t ng Ki u s v ự ị t qua s b n
ộ ữ ườ ợ ộ ể ườ ị ủ r n c a m t n nhi th ng tình đ làm v m t ng i anh hùng.
ữ ườ ườ ạ ế ả Nh ng hình nh, âm thanh c ng đi u: ậ ệ “M i v n tinh binh, ti ng chiêng d y
ấ đ t, bóng tinh r p đ ợ ườ ” ng
ệ ớ ơ ồ ự ề ọ ự => Ni m tin, khát v ng xây d ng c đ , làm nên s nghi p l n
ả ườ ấ Hình nh hoán d ườ ” > Con ng i tài năng xu t chúng. ặ ụ :“m t phi th ng
ề => Ni m tin thành công và chí khí anh hùng
ướ ờ ứ ở ề C m tụ ”: l ề i h a đón Ki u tr v nhà ừ “ r c nàng nghi gia
ố ậ ừ ả ệ ề ẻ ồ ớ ự => T H i mu n l p nên công danh s nghi p v vang r i m i đón Ki u v ề
ồ ự nhà ch ng trong danh d .
ể ố ự ạ “b n b không nhà, theo càng thêm b n” ả Hoàn c nh th c t ệ ậ > s nghi p ự i:
ớ ắ ầ ề m i b t đ u, còn nhi u khó khăn.
ủ ờ ắ ầ “Đành lòng ch đó ít lâu” ờ L i an i chân tình: > Tâm lí, sâu s c, g n gũi.
ầ ộ ộ ẳ ờ ị ờ ẹ ướ “Ch y chăng là m t năm sau v i gì” L i h n c: ắ > L i kh ng đ nh ch c
ừ ả ấ ự ể ệ ứ ắ ch n, d t khoát, th hi n T H i r t t tin.
ườ ấ ự ả ờ ườ ồ => Ng i anh hùng xu t chúng, t ồ tin, b n lĩnh đ ng th i là ng i ch ng chân
ầ thành, tâm lí, g n gũi.
ườ ố ơ ặ ế ẫ ừ ả 3. T H i ng i anh hùng quy t chí ra đi vùng v y ch n “ d m kh i” (2
câu cu i)ố
ế ờ ứ ộ ử ỉ Quy t l i d t áo ra đi” Thái đ , c ch “
ứ ế ể ẽ ạ ầ ả ố ạ ừ > d t khoát, m nh m , không ch n ch , không đ tình c m y u đu i lung l c
ả ướ c n b c.
ừ ả ự ả ằ ớ ọ So sánh: hình nh T H i ra đi v i cánh chim b ng => Khát v ng xây d ng s ự
ệ ọ ự ủ nghi p, khát v ng t do c a chàng
ừ ả ứ ẫ ớ ọ ố => T H i d t khoát ra đi mang theo khát v ng, hoài bão l n lao v y vùng ch n
ặ ơ “d m kh i”
Ướ ơ ề ườ ưở ủ ễ c m v ng i anh hùng lí t ng c a Nguy n Du.
Ả Ề Đ VÀ ĐÁP ÁN THAM KH O
Ở
Ụ
Ạ
S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Ể KI M TRA
Ẵ
Ố THÀNH PH ĐÀ N NG
Môn: Ng văữ n, l p 1ớ 0
ƯỜ Ề TR NG THPT NGÔ QUY N ờ : 90 phút( không tính th i gian phát
ờ Th i gian làm bài đề)
Ứ Ề Đ CHÍNH TH C
ọ ọ ố H và tên h c sinh:................................................... S báo danh:.......................
Ọ ể Ể I. Đ C HI U (4,0 đi m)
ọ
ạ Đ c đo n trích: ượ
ể ẫ
đ i, v n đ ý tu l y âm công, không m u s ích l ạ ọ ư ự ụ ị
ươ ế ế ợ
ng ki m mi ng, chi c bóng nh ng ắ ư ế ế ế ề ấ ầ ố u u ng m y tu n, Lê nhân nói: R ấ ở ờ ư ợ Tôi x a nay i riêng ườ ự ự ọ mình, không gieo s nguy bách cho ng i, d y h c thì tùy tài d d ch, t h c thì ạ ướ ự ẩ ơ ự ự ề ậ c s v n v , không làm đi u quá đáng. V y mà sao l c c l c dùi mài, không i ờ ườ ế ả ố i, con khóc đói lòng, v than ph i b n ph ề ậ rét c t, v thì thi u túp l u ch n gió, đi thì không chi c nón che m a, h t đông
ạ ề ế
ẻ ướ ạ ỉ ư ả ng ng ườ i đi làm quan c ; so ườ ắ i
ớ
ự ố ồ
ồ r i tây, long đong ch y mãi. Th mà bè b n thì nhi u ng ề ệ b tài ngh cũng ch nh nhau mà thân danh khác xa nhau l m; k s ổ ư ế kh nh th là c làm sao? Dĩ Thành nói: ể ầ Phú quý không th c u, nghèo cùng do t ọ ặ ổ
ố ấ
ư ậ ư ạ
ế ở ề ỉ
ằ ậ ư ẫ ắ ở ứ ư ư ờ ể ế ỉ
ệ ề
ị ộ ượ ị ủ ể ắ
ậ ớ ả ớ ng v i chúng nó đ ệ ạ ạ ố ế s , cho nên núi đ ng mà ch t đói h Đ ng, th ng Xe mà làm kh n chàng Chu, có duyên gió th i núi Mã ươ ạ ế Đ ng, không ph n sét đánh bia T n Phúc; n u không nh v y thì đ c h nh ư ừ ươ ẳ ng nh L c nh L , sao nh Nhan nh M n, h n là lên đ n mây xanh, t ch ở ự ạ i ch là chân tr ng. S đó đ u b i cái gì không làm mà nên là b i tr i, không l ở ẻ ờ k sĩ ch là nghèo mà không xi m n nh, v i mà đ n là b i m nh. Cái đáng quý ệ ị cùng mà v n v ng b n, làm vi c theo đ a v c a mình và thu n v i c nh ng mà ụ ưỡ c. thôi, còn s cùng thông s c nh t thì ta có th làm gì c ẫ i khêu đèn cùng nhau trò chuy n, kéo dài mãi v n
ẫ ữ ự ượ u đã u ng c n, l ế t chán. R không bi
ướ ữ ề ạ ng D Xoa (Trích Truy n ệ t , Truy n kì m n l c ễ ạ ụ , Nguy n D , NXB
ộ )
ầ ệ ự
ế ể ạ ủ ả t th lo i c a văn b n?
ạ ậ
ớ ạ ữ ể
ả
ư ế ở ẻ ề ế Cái đáng quý k sĩ ch ỉ
ẫ ữ ể H i Nhà văn, 2016 Th c hi n các yêu c u sau: Câu 1. (0,5 đi m)ể Cho bi Câu 2. (0,5 đi m)ể Xác đ nh tên nhân v t chính trong đo n trích ? ị Câu 3. (0,5 đi m)ể Theo Lê Nhân đi m khác nhau gi a ông v i b n bè đang làm quan là gì ? Câu 4. (0,75 đi m)ể Tình c nh mà Lê Nhân đang lâm vào là gì? ị ể Câu 5. (0,75 đi m)ể Anh/ Ch hi u nh th nào v ý ki n: ề ? ị là nghèo mà không xi m n nh, cùng mà v n v ng b n
ủ ậ ồ
ị ố ệ ề ề ả ọ ằ Câu 6. (1,0 đi m) ể Anh/Ch có đ ng tình v i suy nghĩ c a nhân v t Dĩ Thành r ng ớ m i đi u x y ra đ u do s m nh? Vì sao?
Ầ ể II. PH N LÀM VĂN (6,0 đi m)
ộ ủ ặ ạ Phân tích t i ác c a gi c Minh trong đo n trích sau:
ọ ử ướ “... N ng dân đen trên ng n l a hung tàn,
ố ướ ầ ỏ Vùi con đ xu ng d ạ i h m tai v .
ố ờ ừ ế ủ D i tr i l a dân đ muôn nghìn k ,
ươ ế ả Gây binh k t oán tr i hai m i năm.
ả ấ ờ ạ B i nhân nghĩa nát c đ t tr i,
ế ặ ầ ạ N ng thu khóa s ch không đ m núi.
ườ ị ư ể ậ ố ọ Ng ồ i b ép xu ng bi n dòng l ng mò ng c, ngán thay cá m p thu ng
lu ng.ồ
ỗ ừ ẻ ị ố ướ ộ K b đem vào núi đãi cát tìm vàng, kh n n i r ng sâu, n c đ c.
ố ướ ắ ả ậ ả ố Vét s n v t, b t chim tr , ch n ch n l i chăng,
ẫ ươ ễ ặ Nhi u nhân dân, b y h ơ ơ ạ u đen, n i n i c m đ t.
ạ ả ố ỏ Tàn h i c gi ng côn trùng cây c ,
ụ ẻ ố Nheo nhóc thay k góa b a kh n cùng…”
ữ ạ ậ
ễ (Trích “Đ i cáo bình Ngô”, Nguy n Trãi , Ng Văn 10 ,t p 2 , NXB Giáo ệ t Nam , 2006 , tr. 17) ụ d c Vi
ế H t
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
TRƯỜNG THPT NGÔ QUYỀN
Môn: Ngữ văn - Lớp 10
(Đáp án và hướng dẫn chấm gồm 04 trang)
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 4,0
1 0,5
Thể loại: Truyền kì
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như Đáp án: 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng thể loại: không cho điểm.
2 0,5
Tên của nhân vật chính trong đoạn trích: Lê Nhân và Dĩ Thành
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như Đáp án : 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng: không cho điểm.
3 0,5
Khác nhau giữa Lê Nhân và bạn bè đang làm quan: Kẻ sướng – người khổ
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như Đáp án: 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng: không cho điểm.
4 0,75
Tình cảnh Lê Nhân: Tình cảnh khốn cùng, vất vả mưu sinh, bất hạnh.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như Đáp án hoặc diễn đạt tương đương: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng: không cho điểm.
5 0,75
- Điều quý giá ở người có học thức là lòng tự trọng trước cảnh nghèo khó và lập trường kiên định trước thử thách. Hướng dẫn chấm: Học sinh chỉ ra được 1 vế : 0,5điểm
6 1,0
- Bày tỏ được quan điểm của bản thân: Đồng tình/không đồng tình/vừa đồng tình vừa không đồng tình. (0.25 điểm) - Trình bày lí lẽ thuyết phục. (0,75 điểm)
Hướng dẫn chấm: - Lí giải được hợp lí, thuyết phục: 0,75 điểm. - Lí giải chưa rõ ràng, thuyết phục:0,25 điểm - 0,5 điểm. Làm văn II 6,0
1 0,5
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề; Thân bài triển khai được vấn đề; Kết bài khái quát được vấn đề.
0,5
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Tội ác của giặc Minh thể hiện trong đoạn trích của tác phẩm “ Đại cáo bình Ngô”.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 điểm.
- Học sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận: 0,25 điểm.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Cần đảm bảo các yêu cầu sau:
0,5
* Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Trãi, tác phẩm “Đại cáo bình Ngô” và đoạn trích.
Hướng dẫn chấm:
Học sinh chỉ giới thiệu được 01 trong 03 ý tác giả, tác phẩm, đoạn trích: 0,25 điểm.
2,5
* Hoàn cảnh sáng tác , thể loại
* Tội ác man rợ của giặc Minh:
+ Tàn sát người vô tội: “Nướng dân đen.. vạ”- >tội ác man rợ kiểu trung cổ
+ Bóc lột : “Nặng thuế khóa….đặt”
+ Hủy hoại môi trường, sự sống con người: “Tàn hại…cùng”
-> Tội ác chồng chất , bộc lộ nỗi căm hờn của tác giả.
-> Lên án chủ trương cai trị
thâm độc, tố cáo tội ác vô nhân đạo của giặc Minh khi thực hiện những chính sách tàn độc.
* Nghệ thuật: + Câu văn giàu hình ảnh, vừa tả thực vừa khái quát, điển hình.
+ Lời văn kiên quyết, đanh thép và thống thiết, nhiều cung bậc tình cảm, khi uất hận , đau đớn , khi thương cảm , nghẹn ngào; giọng văn thay đổi linh hoạt, phù hợp với cảm xúc.
+ Lập luận chặt chẽ, sắc bén, kết hợp chính luận và trữ tình.
Hướng dẫn chấm:
- Trình bày đầy đủ, sâu sắc: 2,5 điểm
- Trình bày chưa đầy đủ hoặc chưa sâu sắc: 2,25 điểm - 1,25 điểm.
- Trình bày chung
chung, chưa rõ: 0,25 điểm – 1,0 điểm.
* Đánh giá 0,5
Giá trị của đoạn trích, tác phẩm; vai trò của Nguyễn Trãi trong nền văn học.
Hướng dẫn chấm:.
- Đáp ứng được 01 yêu cầu: 0,25 điểm.
0,5
d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.
Hướng dẫn chấm: không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.
1,0
e. Sáng tạo: Vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác để
làm nổi bật nét đặc sắc; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.
Hướng dẫn chấm:.
+ Đáp ứng được 3 yêu cầu trở lên: 1,0 điểm.
+ Đáp ứng được 2 yêu cầu: 0,75 điểm.
+ Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,5 điểm.
