1
Trường THCS Tân Bình
Họvà tên:…………………………
Lớp: 6/… Mã số:……..
NỘI DUNG ÔN TẬP HỌC KÌ II SINH HỌC 6
Năm học: 2018- 2019
Bài 30: Thụ phấn (tt)
Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ:
- Hoa thường tập trung ở ngọn cây
- Bao hoa thường tiêu giảm
- Chỉ nhị dài, bao phấn treo lủng lẳng
- Hạt phấn nhiều, nhỏ, nhẹ
- Đầu hoặc vòi nhụy dài, có nhiều lông
* Lưu ý:Con người có thể chủ động giúp cho hoa giao phấn bằng cách thụ phấn bổ sung, tạo
điều kiện thuận lợi cho hoa giao phấn hoặc thực hiện giao phấn giữa những giống cây khác
nhau để tạo ra giống cây mới
Bài 31: Thụ tinh, kết hạt và tạo quả
a/ Hiện tượng nảy mầm của hạt phấn:
- Sau khi thụ phấn, hạt phấn hút chất nhảy ở đầu nhụy, trương lên, nảy mầm thành ống phấn
- Tế bào sinh dục đực chuyển đến đầu ống phấn
- Ống phấn xuyên qua đầu nhụy và vời nhụy vào trong bầu
- Khi tiếp xúc với noãn, phần đầu ống phấn mang tế bào sinh dục đực chui vào noãn
Ý nghĩa: mang hạt phấn vào trong bầu nhụy để tiếp xúc với noãn.
b/ Thụ tinh: Là hiện tượng tế bào sinh dục đực của hạt phấn kết hợp với tế bào sinh dục cái có
trong noãn để tạo thành hợp tử.
c/ Kết hạt và tạo quả:
Sau khi thụ tinh:
- Hợp tử phát triển thành phôi
- Noãn phát triển thành hạt chứa phôi
- Bầu nhụy phát triển thành quả chứa hạt
- Cá bộ phận khác của hoa héo rồi rụng đi
Lưu ý:
- Mỗi noãn thụ tinh phát triển thành một hạt => Số lượng hạt của quả phụ thuộc vào số
lượng noãn được thụ tinh
- Một số cây, quả không có hạt là do hoa của chúng không thụ tinh hoặc sự thụ tinh bị phá
hủy rất sớm
Bài 32: Các loại quả
Dựa vào đặc điểm của vỏ quả khi chín người ta có thể chia quả thành 2 nhóm
a. Nhóm quả khô: khi chín vỏ quả khô, cứng, mỏng.
Quả khô nẻ: khi chín vỏ quả tự tách cho hạt rơi ra ngoài. Ví dụ: quả cải, đậu bắp, chi chi, bông...
Quả khô không nẻ: khi chín vỏ quả không tự tách ra được. Ví dụ: quả chò, quả trâm bầu,…
b. Nhóm quả thịt: khi chín vỏ mềm, vỏ dày, chứa đầy thịt quả.
Quả mọng: mọng nước, chứa toàn thịt quả. Ví dụ: cam, bưởi, hồng, chuối, ….
Quả hạch: có hạch cứng bọc lấy hạt. Ví dụ: xoài, đào, mơ, táo ta, bơ, …
2
Bài 34: Phát tán của quả và hạt
Phát tán nhờ gió: Quả và hạt nhẹ và có cánh (VD: quả chò, quả trâm bầu…) hoặc có túm lông (Ví
dụ: quả bồ công anh, hạt hoa sữa….)
Phát tán nhờ động vật: Quả và hạt có gai móc (VD: quả ké đầu ngựa,…)hoặc lông dính (VD: quả
xấu hổ,..) hoặc là thức ăn của động vật (Ví dụ: hạt thông, hạt dẻ, …)
Quả và hạt tự phát tán: Là quả khô nẻ, khi chín vỏ qủa tự tách cho hạt rơi ra ngoài. Ví dụ: quả
cải, quả chi chi, quả đậu bắp, ….
Lưu ý: Ngoài ra con người cũng giúp cho qủa và hạt phát tán bằng nhiều cách: vận chuyển từ nơi
này tới nơi khác, xuất khẩu, nhập khẩu, gieo trồng,…
Bài 35: Những điều kiện cần cho hạt nảy mầm
1. Các thí nghiệm về những điều kiện nảy mầm của hạt:
TN1: 10 hạt đậu đen để khô – Hạt không nảy mầm – Vì thiếu nước
TN2: 10 hạt đậu đen ngâm ngập trong nước – Hạt không nảy mầm – Vì thiếu không khí
TN3: 10 hạt đậu đen để trên bông ẩm và đưa ra chỗ mát – Hạt có nảy mầm – Vì đủ nước,
không khí và nhiệt độ thích hợp.
TN4: 10 hạt đậu đen để trên bông ẩm rồi đặt cốc vào ngăn đá tủ lạnh – Hạt không nảy mầm –
Vì nhiệt độ quá thấp.
TN5: 10 hạt đậu đen bị mốc, hư, sâu ăn… để trên bông ẩm – Hạt không nảy mầm – Vì hạt
không còn nguyên vẹn, hạt mất hoặc hư phôi.
Kết luận: Muốn cho hạt nảy mầm cần:
- Điều kiện ngoại cảnh: phải đủ nước, không khí và nhiệt độ thích hợp
- Điều kiện của hạt: hạt tốt, không bị sâu mọt, sứt sẹo, còn nguyên phôi.
2. Hãy vận dụng những hiểu biết về các điều kiện nảy mầm của hạt, hãy giải thích cơ sở của
một số biện pháp kĩ thuật sau
Sau khi gieo hạt gặp trời mưa to, nếu đất bị úng thì phải tháo hết nước ngay -> Đảm bảo cho
hạt đủ không khí để hô hấp, hạt mới không bị thối, chết.
Phải làm cho đất thật tơi, xốp trước khi gieo hạt -> Làm cho đất thoáng, cung cấp đủ không
khí cho hạt nảy mầm.
Khi trời rét phải phủ rơm rạ cho hạt đã gieo -> Tạo nhiệt độ thích hợp cho hạt nảy mầm.
Phải gieo hạt đúng thời vụ -> Giúp cho hạt gặp được những điều kiện thời tiết phù hợp nhất
như: nhiệt độ, độ ẩm, độ thoáng của đất phù hợp, hạt sẽ nảy mầm tốt hơn
Phải bảo quản hạt giống tốt -> Để đảm bảo cho hạt giống không bị mối mọt, nấm mốc phá
hoại, hạt mới có sức nảy mầm cao
Bài 37: Tảo
1. Một vài loại tảo:
Tảo đơn bào: cấu tạo cơ thể gồm 1 tế bào
Tảo đa bào: cấu tạo cơ thể gồm nhiều tế bào
3
Dương xỉ trưởng thành
(ổ bào tử)
Túi bào tử
(mặt dưới lá già)
Trứng
Tinh trùng
Nguyên tản
Hợp tử
Dương xỉ con
Đất ẩm
2. Vai trò của tảo:
- Cung cấp khí ôxi cho các động vật sống trong nước
- Là nguồn thức ăn của cá và các động vật ở nước khác
- Là thức ăn cho người và gia súc
- Làm phân bón, làm thuốc, làm nguyên liệu dùng trong công nhiệp như: làm giấy, hồ dán, thuốc
nhuộm.
* Có hại: Một số tảo sinh sản quá nhanh gây ra hiện tượng nước nở hoa, khi chết làm nước bị
nhiễm bẩn làm chết cá, tảo xoắn, tảo vòng khi sống ở ruộng lúa nước có thể quấn lấy gốc cây làm
lúa khó đẻ nhánh
Bài 39: Quyết – Cây dương xỉ
1. Quan sát cây dương xỉ
a. Cơ quan sinh dưỡng
- Rễ thật, đã có lông hút
- Thân ngầm, hình trụ
- Đã có mạch dẫn.
- Lá kép. Lá trưởng thành có cuống dài, lá non cuộn tròn ở đầu và có nhiều lông.
Lưu ý: Đặc điểm nhận dạng các cây dương xỉ: đầu lá non cuộn tròn và có nhiều lông.
b. Cơ quan sinh sản
- Cơ quan sinh sản là túi bào tử (nằm mặt dưới lá già)
- Sinh sản bằng bào tử
- Quá trình thụ tinh xảy ra sau khi hình thành túi bào tử.
- Sơ đồ sự phát triển cây dương xỉ:
2. Quyết cổ đại và sự hình thành than đá:
- Quyết cổ đại là tổ tiên của quyết và dương xỉ ngày nay
- Quyết cổ đại sống cách đây khoảng 300 triệu năm, khi đó điều kiện khí hậu của trái đất thuận lợi
cho sự sinh trưởng và phát triển của quyết => Chúng tạo thành những khu rừng lớn gồm toàn cây
thân gỗ cao lớn
- Do sự biến đổi khí hậu, những rừng quyết bị chết và vùi sâu dưới đất. Do tác dụng của vi khuẩn,
sức nóng và sức ép của tầng trên trái đất mà chúng dần dần thành than đá
Bài 41: Hạt kín, đặc điểm của thực vật hạt kín
1. Đặc điểm về cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản của thực vật hạt kín:
Cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng, Trong thân có mạch dẫn hoàn thiện
Cơ quan sinh sản ( hoa, quả, hạt) có nhiều hình dạng khác nhau. Hạt nằm trong quả (hạt được bảo
vệ tốt hơn).
2. Phân biệt cây hạt trần và hạt kín
4
Đặc điểm
Hạt trần
Hạt kín
Cơ quan sinh dưỡng
Rễ cọc, thân gỗ, lá kim
Rễ, thân, lá đa dạng
Cơ quan sinh sản
Nón
Hoa, quả, hạt có nhiều dạng khác nhau
Vị trí của hạt
Hạt nằm lộ trên các lá noãn hở
Hạt nằm trong quả
Bài 46: Thực vật góp phần điều hòa khí hậu
1. Quan sát hình 46.1, trả lời câu hỏi:
Nhờ đâu hàm lượng khí cacbonic và
oxi trong không khí được ổn định?
- Cây xanh trong quá trình quang hợp đã
tạo ra khí oxi (O2) cung cấp cho thực vật,
động vật hô hấp.
- Quá trình hô hấp và hoạt động đốt cháy
tạo ra khí Cácbônic (CO2) được thực vật sử
dụng trong quá trình quang hợp.
Như vậy nhờ có thực vật mà hàm
lượng khí cacbonic (CO2) và Oxi (O2)
trong không khí được ổn định.
2. Thực vật giúp điều hòa khí hậu nhờ:
Thực vật có vai trò:
Cản bớt ánh sáng và tốc độ gió.
Làm giảm nhiệt độ.
Tăng độ ẩm và lượng mưa của khu vực
3. Thực vật góp phần làm giảm ô nhiễm môi trường:
- Lá cây có tác dụng ngăn bụi.
- Một số loại cây có thể tiết ra các chất tiêu diệt một số vi khuẩn gây bệnh (cây thông, cây bạch
đàn,…)
- Tán lá cây có tác dụng làm giảm nhiệt độ môi trường trong khu vực khi trời nắng.
Bài 49: Bảo vệ sự đa dạng của thực vật
1. Đa dạng thực vật là gì?
Tính đa dạng của thực vật là sự phong phú về các loài, các cá thể của loài và môi trường sống của
chúng. Nó được biểu hiện số lượng loài và các cá thể của loài trong các môi trường sống tự nhiên
2. Tình hình đa dạng của thự vật ở nước ta: Nước ta có sự đa dạng về thực vật khá cao, trong
đó có nhiêu loài có giá trị nhưng đang bị giảm sút do bị khai thác quá mức và môi trường sống bị
tàn phá => nhiều loài trở nên quý hiếm và có nguy cơ tuyệt chủng
3. Các biện pháp bảo vệ sự đa dạng của thực vật
- Không chặt phá rừng, tuyên truyền cho mọi người cùng bảo vệ rừng
- Không khai thác bừa bãi các loài thực vật, đặc biệt là các loại thực vật quý hiếm
- Xây dựng các vườn thực vật, vườn quốc gia, khu bảo tồn thực vật
- Cấm buôn bán và xuất khẩu các loài quý hiếm đặc biệt
Chúc các em thi tốt