UBND THÀNH PHỐ KON TUM
TRƢỜNGTHCS NGUYỄN HUỆ
MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIỮA HỌC KỲ I
Năm học 2024 – 2025
Môn : Ngữ văn - Lớp 8
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
TT
Kĩ
năng
Nội dung/
đơn vị kiến
thức
Mức độ nhận thức
Tổng
%
điểm
Nhận biết
Vận dụng
Vận dụng cao
1
Đọc
hiểu
thơ
Đƣờng
luật
Đọc hiểu văn
bản thơ
Đường luật
3
( 3 điểm )
4,0
2
Viết
- Viết đoạn
văn (khoảng
7 câu) trình
bày suy nghĩ
của em về
một vấn đề
gợi ra từ ngữ
liệu đọc hiểu.
- Viết bài
văn phân tích
một tác
phẩm văn
học (một bài
thơ thất ngôn
bát cú
Đường luật)
1*
( 1 điểm )
1
( 1 điểm )
1*
( 1 điểm )
1*
( 1 điểm )
1,0
5,0
Tỉ lệ (%)
40
20
10
10
Tỉ lệ chung
70
30
(1* là câu tự luận phần viết bao hàm cả 4 cấp độ, được thể hiện cụ thể trong hướng dẫn chấm.)
UBND THÀNH PHỐ KON TUM
TRƢỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
BẢNG ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIỮA HỌC KÌ I
Năm học 2024 – 2025
Môn : Ngữ văn - Lớp 8
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
TT
Chƣơng
/ Chủ
đề
Nội
dung/Đơn
vị kiến
thức
Mức độ đánh giá
Số câu hỏi theo mức độ nhận thức
Nhân
biết
Thông
hiểu
Vận
dụng
Vận
dụng cao
1
Đọc hiểu
Đọc hiểu
văn bản
thơ
Đường
luật
*Nhận biết:
- Nhận biết được thể thơ, nhận biết
đặc điểm thơ TNBC Đường luật.
- Nhận biết từ ngữ, hình ảnh trong bài
thơ.
- Nhận biết BPTT.
*Thông hiểu:
- Hiểu được ý nghĩa và tình cảm, cảm
xúc của nhân vật trữ tình thể hiện trong
câu thơ.
3
1
2
Viết
- Viết
đoạn văn
(khoảng 7
câu)
- Viết bài
văn phân
tích một
tác phẩm
văn học
(một bài
thơ thất
ngôn bát
cú Đường
luật)
*Vận dụng:
Trình bày suy nghĩ của bản thân về nội
dung được rút ra từ bài thơ.
*Nhận biết:
- Giới thiệu được đầy đủ thông tin
chính về tên tác phẩm, tác giả, thể
loại,… của tác phẩm.
- Trình bày được những nội dung khái
quát của tác phẩm văn học.
*Thông hiểu:
- Hiểu được những đặc sắc về nội
dung, hình thức nghệ thuật và chủ đề
của tác phẩm.
- Đảm bảo cấu trúc của một bài văn
phân tích một tác phẩm văn học; đảm
bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng
Việt.
*Vận dụng:
- Phân tích được nghệ thuật và nội dung
của bài thơ.
- Rút ra được thông điệp từ tác phẩm và
tình cảm của tác giả.
*Vận dụng cao:
- Đánh giá được ý nghĩa, giá trị của nội
dung và hình thức tác phẩm.
- Thể hiện rõ quan điểm, cá tính trong
bài viết; sáng tạo trong cách diễn đạt.
1
1*
Tổng
Tỉ lệ %
40
30
20
10
Tỉ lệ chung
70
30
UBND THÀNH PHỐ KON TUM
TRƢỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIỮA HỌC KÌ I
Năm học 2024 - 2025
Môn : Ngữ văn - Lớp 8
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
( Đề gồm 06 câu, 01 trang )
I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm):
Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Nguyễn Khuyến
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây ta với ta!
Câu 1 (1,0 điểm). Bài thơ Bạn đến chơi nhà được viết theo thể thơ nào? Hãy chỉ ra
những đặc điểm về số câu, số chữ; bố cục của thể thơ đó?
Câu 2 (1,0 điểm). Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh trong bài thơ cho thấy hoàn cảnh của
Nguyễn Khuyến hoàn toàn không có vật chất gì để tiếp đãi bạn?
Câu 3 (1,0 điểm). Biện pháp nghệ thuật chủ yếu nào được sử dụng trong bài thơ? Phân
tích tác dụng của biện pháp ấy.
Câu 4 (1,0 điểm) Em hiểu như thế nào về cụm từ "ta với ta" trong câu thơ “Bác đến chơi
đây ta với ta”? Nhận xét tình cảm của tác giả thể hiện qua câu thơ đó?
II. VIẾT: ( 6,0 điểm ):
Câu 1 (1,0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 7 câu) trả lời cho câu hỏi Thế nào là một tình
bạn đẹp?
Câu 2 (5,0 điểm): Viết bài văn phân tích bài thơ “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn
Khuyến.
(*) Bài thơ“Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến được viết sau khi ông cáo quan về ở
ẩn, Nguyễn Khuyến đã chọn cuộc sống điền viên dân dã, giản dị. Một hôm, có người bạn tri
kỉ đã lâu không gặp ghé thăm, nhưng ông lại không có gì để thiết đãi bạn. Trước tình cảnh
oái oăm này, Nguyễn Khuyến đã làm bài thơ Bạn đến chơi nhà để tự trào đồng thời giãi bày
nỗi lòng mình.
------------------------- Hết -------------------------
ĐỀ CHÍNH THỨC
UBND THÀNH PHỐ KON TUM
TRƢỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
HƢỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
GIỮA HỌC KÌ I
Năm học 2024 – 2025 - Môn: Ngữ văn - Lớp 8
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
(Bản hướng dẫn chấm gồm 4 trang)
I/ HƢỚNG DẪN CHUNG:
- Bản Hướng dẫn chấm chỉ định hướng các yêu cầu cơ bản cần đạt của đề, giáo viên cần
nắm vững đáp án, biểu điểm để đánh giá hợp lí các mức độ năng lực của học sinh. Chấp nhận
cách kiến giải khác với hướng dẫn chấm nhưng hợp lí, thuyết phục, thể hiện được chính kiến
riêng.
- Cần đánh giá cao tính sáng tạo và năng khiếu bộ môn của học sinh; chú ý tính phân hóa
trong khi định mức điểm ở từng câu;
- Giáo viên có thể chi tiết hóa và thống nhất một số thang điểm ở các phần (nếu cần),
nhưng không được thay đổi biểu điểm từng câu/phần của hướng dẫn chấm;
- Phần I - đọc hiểu: 4,0 điểm
- Phần II- Viết 6,0 điểm
- Tổng điểm toàn bài là 10,0.
II/ ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM:
PHẦN
CÂU
NỘI DUNG
ĐIỂM
I
ĐỌC -
HIỂU
1
Bài thơ Bạn đến chơi nhà đƣợc viết theo thể thơ nào? Hãy chỉ ra
những đặc điểm về số câu, số chữ, bố cục của thể thơ đó?
1,0
- Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luât ( 0,5 đ )
- Đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật: ( 0,5 đ )
+ Số câu, số chữ: Tám câu, mỗi câu bảy chữ.
+ Bố cục: Đề - Thực -Luận - Kết.
*Hướng dẫn chấm:
- Ý 01 trình bày đúng đáp án 0,5đ
- Ý 02 nêu được 2 đặc điểm được 0,5 đ
- HS nêu được 1 đặc điểm 0,25 đ
HSKT chỉ xác định đúng thể thơ và nêu được một đặc điểm là đạt
điểm tối đa.
2
Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh trong bài thơ cho thấy hoàn cảnh
của Nguyễn Khuyến hoàn toàn không có vật chất gì để tiếp đãi
bạn?
1,0
trẻ đi vắng; chợ xa; có cá, có gà nhưng không bắt được vì ao sâu,
vườn rộng; có mướp, có bầu, có cà nhưng lại chưa đến lúc thu hoạch;
ngay cả miếng trầu-thứ tối thiểu để tiếp đãi bạn tác giả cũng không có.
*Hướng dẫn chấm:
- HS chỉ ra được 4 hình ảnh đạt điểm tối đa.
- HS nêu được 2 hình ảnh 0,5 đ
- Chấp nhận cách diễn đạt khác, miễn là đúng ý.
- HSKT chỉ xác định đúng 2 hình ảnh đạt điểm tối đa.
PHẦN
CÂU
NỘI DUNG
ĐIỂM
3
Biện pháp nghệ thuật chủ yếu nào đƣợc sử dụng trong bài thơ?
Phân tích tác dụng của biện pháp ấy?
1,0
- Biện pháp nghệ thuật chủ yếu được sử dụng trong bài thơ: nghệ thuật
liệt kê và nói quá (Từ câu 2 đến câu 6, tác giả liệt kê và nói quá về
những thiếu thốn để giải bày hoàn cảnh với bạn).
- Tác dụng:
+ Tăng giá trị biểu đạt, làm cho lời thơ giàu sức gợi hình, gợi cảm.
+ Tạo ra tiếng cười hóm hỉnh, nhẹ nhàng vì tuy tác giả không có gì
thết đãi bạn nhưng người đọc thấy được tình cảm của tác giả với bạn
khăng khít hơn bao giờ hết.
*Hướng dẫn chấm:
- HS chỉ ra được một nghệ thuật chủ yếu đạt 0,5đ.
- HS nêu được tác dụng của nghệ thuật mỗi ý đạt 0,25đ
- HSKT chỉ xác định đúng1 BPTT đạt điểm tối đa.
4
Em hiểu nhƣ thế nào về cụm từ "ta với ta" trong câu thơ “Bác đến
chơi đây ta với ta”. Nhận xét tình cảm của tác giả thể hiện qua câu
thơ đó?
1,0
- Từ “ta” đầu tiên chỉ chính nhà thơ - chủ nhà, từ “ta” thứ hai chỉ
người bạn - khách đến chơi. (0,5 đ)
- Qua câu thơ đã thể hiện tình bạn gắn bó tri âm tri kỷ của nhà thơ. Dù
trong hoàn cảnh thiếu thốn chẳng có lấy một thứ gì quý giá để tiếp đãi
bạn bè nhưng nhà thơ và người bạn tâm giao vẫn cảm thấy vui vẻ,
hạnh phúc. (0,5 đ)
- Chấp nhận cách điễn đạt khác, miễn đúng ý.
*HSKT trả lời đúng ý nghĩa của cụm từ “ ta với ta” đạt điểm tối
đa.
PHẦN
CÂU
NỘI DUNG
ĐIỂM
II
VIẾT
1
Viết đoạn văn (khoảng 7 câu) trả lời cho câu hỏi Thế nào là một
tình bạn đẹp?
1,0
Đảm bảo cấu trúc một đoạn văn: Bài viết phải có bố cục ba phần (mở
đoạn, thân đoạn, kết đoạn).
+ Mở đoạn: Giới thiệu về tình bạn.
+ Thân đoạn:
++ Thế nào là tình bạn đẹp? Biểu hiện của tình bạn đẹp.
++ Nêu ít nhất 01 dẫn chứng
+ Kết đoạn: Cảm nghĩ/ Lời nhắn nhủ
* Hướng dẫn chấm:
- Diễn đạt thành các câu văn đảm bảo cấu trúc và liên kết. (0,25 điểm)
- HS có thể nêu những ý khác nhau, song phải có ý nghĩa (0,75 điểm)
- HS trả lời theo từng ý không tuân theo hình thức của đoạn văn (-0,25
điểm)
- Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt
nhiều cách miễn hợp lí là chấp nhận được