UBND THÀNH PHỐ KON TUM
TRƯỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
MA TRẬN KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIỮA HỌC KÌ I
NĂM HỌC 2024 - 2025
MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 9
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
-------------------Hết----------------
TT
Kĩ
năng
Nội dung/đơn
vị kiến thức
Mức độ nhận thức
Tổng
%
điểm
Nhận biết
Vận d ng
Vận d ng
cao
I
Đọc
hiểu
Thơ song thất
lục bát (Ngữ
liệu ngoài sgk)
2
(2,0 điểm)
1
(1,0 điểm)
40
II
Viết
Viết đoạn văn
nghị luận xã
hội (Suy nghĩ
về một vấn đề
gợi ra từ ngữ
liệu đọc hiểu).
1*
(1,0 điểm)
20
Viết bài nghị
luận phân tích
tác phẩm thơ
song thất lục
bát.
1*
(2,0 điểm)
1*
(1,0 điểm)
1*
(1,0 điểm)
40
Tổng điểm
4,0
2,0
1,0
10,0
T ệ
40 %
20%
10%
100%
ĐỀ CHÍNH THỨC
TT
Chương/
Chủ đề
Nội dung/
Đơn vị kiến
thức
Mức độ đ nh gi
S c u h i theo mức độ nhận
thức
Nhân
biết
Thông
hiểu
Vận
d ng
Vận
d ng
cao
1
Đọc
hiểu
Thơ song
thất lục bát
Nhận biết:
- Nhận biết thể thơ, hình ảnh
trong thơ, nội dung bài thơ/ đoạn
thơ.
- Nhận biết điển tích, điển cố
trong thơ.
Thông hiểu:
- Hiểu được tác dụng của điển
tích, điển cố trong thơ.
- Hiểu ý nghĩa của đoạn thơ.
2
1
2
Viết
Đoạn văn
nghị luận
xã hội
Thông hiểu: Hiểu đúng về vấn
đề nghị luận.
Vận d ng: Viết đoạn văn nghị
luận có sử dụng lí lẽ dẫn chứng
phù hợp.
1*
Viết bài
nghị luận
phân tích
tác phẩm
thơ song
thất lục
bát
Nhận biết: Xác định đúng kiểu
bài nghị luận tác phẩm thơ.
Thông hiểu: Hiểu nhiệm vụ từng
phần trong bố cục bài văn nghị
luận văn học.
Vận d ng: Viết được bài văn
phân tích tác phẩm thơ.
Vận d ng cao: Sử dụng kết hợp
các phương thức miêu tả, biểu
cảm, tự sự,… - Vận dụng hiệu
quả những kiến thức Tiếng Việt
lớp 9 lớp để tăng tính thuyết
phục, sức hấp dẫn cho bài viết.
1*
Tổng
4,0
3,0
2,0
1,0
40
30
20
10
T ệ chung
70
30
-------------------Hết---------------
UBND THÀNH PHỐ KON TUM
TRƯỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
BẢNG ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIỮA KÌ I
NĂM HỌC 2024 - 2025
MÔN NGỮ VĂN - LỚP 9
Thời gian àm bài: 90 phút
UBND THÀNH PHỐ KON TUM
TRƯỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
ĐỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIƯA HỌC KÌ I
NĂM HỌC 2024 - 2025
MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 9
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
(Đề gồm 06 câu, 02 trang)
I. ĐỌC - HIỂU (4,0 điểm).
Đọc đoạn thơ sau:
Bác Dương thôi đã thôi rồi,
Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta,
Nhớ từ thuở đăng khoa ngày trước,
Vẫn sớm hôm tôi bác cùng nhau,
Kính yêu từ trước đến sau,
Trong khi gặp gỡ khác đâu duyên trời?
Cũng có lúc chơi nơi dặm khách,
Tiếng suối nghe róc rách lưng đèo,
Có khi tầng gác cheo leo,
Thú vui con hát lựa chiều cầm xoang(1),
Cũng có lúc rượu ngon cùng nhắp,
Chén quỳnh tương(2) ăm ắp bầu xuân,
Có khi bàn soạn câu văn,
Biết bao đông bích, điển phần(3) trước sau,
(...)
Câu thơ nghĩ đắn đo không viết,
Viết đưa ai, ai biết mà đưa,
Giường kia(6) treo những hững hờ,
Đàn kia(7) gẩy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn,
Bác chẳng ở dẫu van chẳng ở,
Tôi tuy thương, lấy nhớ làm thương,
Tuổi già hạt lệ như sương,
Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan.
( Trích " Khóc Dương Khuê" - Nguyễn Khuyến , Thơ văn Nguyễn Khuyến, NXB Văn học, 2012)
Chú thích:
* Khóc Dương Khuê được sáng tác năm 1902. Khi nghe tin bạn mất, Nguyễn Khuyến đã làm bài
thơ để khóc bạn.
(1) Cầm xoang (cầm: đàn; xoang: điệu hát): ở đây chỉ việc tác giả và bạn đi hát ả đào.
(2) Quỳnh tương: chỉ thứ rượu ngon.
(3) Đông bích: chỉ phòng đọc sách. Điển phần: tức tam phần ngũ điển, chỉ các sách thời thượng cổ
Trung Quốc mà nhà nho xưu nghiên cứu.
(4) Buổi dương cửu: thời buổi suy đồi, vận hạn; ở đây chỉ thời gian nước ta bị thực dân Pháp xâm
lược.
(5) Phận đẩu thăng: đẩu và thăng là dụng cụ đong thóc gạo thời xưa. Các quan ngày xưa nhận
lương bằng thóc nên nói phận đẩu thăng là nói phận người làm quan.
(6) Giường kia: Trần Phồn thời hậu Hán có người bạn thân là Từ Trĩ. Phồn dành riêng cho bạn một
cái giường khi bạn đến chơi mời ngồi, lúc bạn về lại treo giường lên.
(7) Đàn kia: Tương truyền Bá Nha và Chung Tử Kì là hai người bạn. Bá Nha là người chơi đàn giỏi.
Tử Kì có tài nghe tiếng đàn của Bá Nha mà hiểu được điều Bá Nha đang nghĩ. Người ta gọi đó là
bạn tri âm (biết được tiếng đàn). Sau khi Tử Kì chết, Bá Nha đập bỏ đàn vì cho rằng không có ai
hiểu được tiếng đàn của mình. Có thuyết nói là Bá Nha treo đàn không gảy nữa.
Thực hiện c c yêu cầu:
C u 1 (1,0 điểm). Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Chỉ ra đặc điểm về vần, nhịp,
ĐỀ CHÍNH THỨC
thanh điệu của thể thơ ấy.
C u 2 (1,0 điểm). Khi người bạn Dương Khuê không còn, tác giả hồi tưởng lại những kỉ
niệm nào? (Chỉ ra ít nhất 03 kỉ niệm)
Câu 3 (1,0 điểm). Nêu nội dung của đoạn thơ.
Câu 4 (1,0 điểm). Chỉ ra điển tích và nêu tác dụng của việc sử dụng điển tích trong hai
câu thơ sau:
Giường kia treo những hững hờ,
Đàn kia gẩy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn,
II. VIẾT (6,0 ĐIỂM).
Câu 5. (2,0 điểm). Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 100 chữ) trình bày suy nghĩ của em
về ý nghĩa của tình bạn trong cuộc sống.
Câu 6. (4,0 điểm).Viết bài văn nghị luận phân tích đoạn thơ trích từ bài thơ “Khóc
Dương Khuê” của Nguyễn Khuyến ở phần đọc hiểu.
-------------------------Hết------------------------
UBND THÀNH PHỐ KON TUM
TRƯỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
GIỮA HỌC KÌ I
NĂM HỌC 2024 - 2025
MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 9
(Bản hướng dẫn chấm gồm 04 trang)
I/ HƯỚNG DẪN CHUNG:
- Bản Hướng dẫn chấm chỉ định hướng các yêu cầu cơ bản cần đạt của đề, giáo viên
cần nắm vững đáp án, biểu điểm để đánh giá hợp lí các mức độ năng lực của học sinh.
Chấp nhận cách kiến giải khác với hướng dẫn chấm nhưng hợp lí, thuyết phục, thể hiện
được chính kiến riêng.
- Cần đánh giá cao tính sáng tạo và năng khiếu bộ môn của học sinh; chú ý tính phân
hóa trong khi định mức điểm ở từng câu;
- Giáo viên có thể chi tiết hóa và thống nhất một số thang điểm ở các phần (nếu cần),
nhưng không được thay đổi biểu điểm từng câu/phần của hướng dẫn chấm;
- Phần I - Đọc hiểu: 4,0 điểm
- Phần II - Viết: 6,0 điểm
- Tổng điểm toàn bài là 10,0.
* Hướng dẫn chấm đ i với HS khuyết tật:
- Các câu từ 1- 4 học sinh viết được ý đúng giáo viên linh hoạt cho điểm.
- Đối với câu 5 khuyến khích HS trình bày được 50% nội dung đạt điểm tối đa.
II/ ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM:
Phần I (4,0 điểm)
Câu
Nội dung
Điểm
1
Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Ch ra đặc điểm về vần, nhịp,
thanh điệu của thể thơ ấy qua khổ 1 bài thơ.
1,0
điểm
- Bài thơ được sáng tác theo thể thơ song thất lục bát.
- Đặc điểm của thể thơ:
+ Vần: Thơ STLB gieo vần chân và vần lưng (tiếng thứ 4/6 của câu bát
vần vói tiếng thứ 6 câu lục; tiến thứ 3/5 của câu thất 2 vần với tiếng cuối
của câu thất 1).
+ Nhịp: đối với 2 câu thất, nhịp lẻ trước chẵn sau; cặp lục bát ngắt nhịp
chẵn.
+ Thanh điệu: quy định bắt buộc ở một số vị trí (Ở câu thất 1, tiếng thư
5 B, tiếng thứ 7 T; ở câu thất 2, tiếng thứ 3 B, tiếng thứ 5 T, tiếng thứ 7
B; ở câu lục, tiếng thứ 2 B, tiếng thứ 4 T, tiếng thứ 6 B; ở câu bát, tiếng
thứ 2 B, tiếng thứ 4 T, tiếng thứ 6 và 8 B)
(Mỗi ý trả lời đúng được 0,25 điểm)
2
HS ch ra 03 k ni m giữa nhà thơ và bạn của mình được nhắc tới
trong bài thơ. Có thể ch ra những k ni m sau:
+ Cùng đi chơi nơi dặm khách, nơi có suổi chảy róc rách.
+ Cùng đi hát ả đào.
+ Cùng uống rượu ngon
+ Cùng bàn soạn câu văn trong các sách cổ
+ Cùng nhau trải qua những thời buổi hoạn nạn
...
1,0
điểm