PHÒNG GD – ĐT KON RẪY MA TRẬN-ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ II
TRƯỜNG THCS ĐĂK RVE NĂM HỌC: 2022-2023
Môn : Ngữ văn 9
Thời gian : 90 phút( không kể thời gian phát đề)
I. MA TRẬN.
TT
Kĩ
năng
Nội
dung/đơn
v kin
thc
Mc độ nhận thc
Tổng
%
điểm
Nhận bit
Thông hiểu
Vận dng
Vận dng
cao
TL
TL
TL
TL
1
Đọc
hiểu
Văn nghị
luận
3
2
50%
2
Vit
Văn nghị
luận
1*
1*
1*
1*
50%
40
30
20
10
100
40%
30%
20%
10%
70%
30%
II.BẢN ĐẶC TẢ.
TT
Chương
/
Chủ đề
Nội
dung/Đơn v
kin thc
Mc độ đnh gi
S câu hi theo mc độ nhận thc
Nhận bit
Thông
hiểu
Vận
dng
Vận
dng
cao
1.
Đọc hiểu
Thơ hin đại
Nhận bit:
- Xác định được
phương thức biểu
đạt, phép liên kết.
- Chỉ ra được biện
pháp tu từ sử dụng
trong câu văn.
Thông hiểu:
- Giải thích được
tác dụng của biện
pháp tu từ và thông
điệp mà tác giả gửi
gắm qua đoạn văn
và lí giải về sự lựa
chọn của bản thân.
3TL
2 TL
2
Vit
Viết bài văn
nghị luận về
đoạn thơ bài
thơ
Nhận bit: Xác
định đúng thể loại
văn nghị luận về
đoạn thơ, nhớ lại
được nội dung
nghệ thuật của hai
khổ thơ..
Thông hiểu: trình
bày được các luận
điểm về nội dung
nghệ thuật của hai
khổ thơ
Vận dng: Triển
khai vấn đề nghị
luận thành các luận
điểm; biết vận
dụng tốt các
phương pháp lập
luận; kết hợp chặt
chẽ giữa lí lẽ và
dẫn chứng.
Vận dng cao:
Cách diễn đat độc
đáo, có suy nghĩ
riêng, mới mẻ, phù
hợp với vấn đề
nghị luận.
.
1TL*
1TL*
1TL*
1TL*
Tổng
3TL
2 TL
1TL*
1 TL*
T l %
40
30
20
10
T l chung (%)
70
30
PHÒNG GD – ĐT KON RẪY ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ II
TRƯỜNG THCS ĐĂK RVE NĂM HỌC: 2022-2023
Môn : Ngữ văn 9
Thời gian : 90 phút( không kể thời gian phát đề)
PHẦN I: ĐỌC- HIỂU (5,0 điểm).
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hi:
Tuổi thiếu niên là tuổi của ước mơ và hoài bão. Nó gắn liền với khát vọng chinh
phục thử thách và giải được mật mã của cuộc đời. Khát vọng luôn xanh và cuộc sống
luôn đẹp, nhưng trong một thời khắc nào đó, có thể nhiều bạn trẻ đã thấy cuộc đời như
một mớ bòng bong của những điều bỡ ngỡ với bao trăn trở không dễ tỏ bày. Đi qua tuổi
thơ, cuộc đời mở ra trước mắt bạn một hành trình dài, nhiều hoa hồng nhưng cũng không
ít chông gai. Cuộc sống, với tất cả sự khắc nghiệt vốn có của nó, sẽ khiến cho bước chân
bạn nhiều lần rướm máu. Và những giọt máu đó, hoặc sẽ thấm xuống con đường bạn
đang đi và lưu lại đó dấu son của một vị anh hùng, hoặc sẽ trở thành dấu chấm hết cho
những khát vọng đoản mệnh của một kẻ nhụt tâm, chùn bước.
(Theo Hạt giống tâm hồn dành cho tuổi teen, tập 2 - Nhiều tác giả, NXB Tổng hợp TP.
Hồ Chí Minh, 2012).
Câu hỏi:
Câu 1 (0,5 điểm): Hãy nêu phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên?
Câu 2 (1 điểm): Xác định cấu trúc ngữ pháp trong câu sau:
“Đi qua tuổi thơ, cuộc đời mở ra trước mắt bạn một hành trình dài, nhiều hoa
hồng nhưng cũng không ít chông gai”.
Xét theo cấu tạo, câu trên thuộc kiểu câu gì?
Câu 3 (1 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ sử dụng trong câu: “Đi qua
tuổi thơ, cuộc đời mở ra trước mắt bạn một hành trình dài, nhiều hoa hồng nhưng cũng
không ít chông gai.”
Câu 4 (1 điểm): Chỉ ra một phép liên kết hình thức được sử dụng trong đoạn sau: Tuổi
thiếu niên là tuổi của ước mơ và hoài bão. Nó gắn liền với khát vọng chinh phục thử
thách và giải được mật mã của cuộc đời. Khát vọng luôn xanh và cuộc sống luôn đẹp,
nhưng trong một thời khắc nào đó, có thể nhiều bạn trẻ đã thấy cuộc đời như một mớ
bòng bong của những điều bỡ ngỡ với bao trăn trở không dễ tỏ bày.
Câu 5( 1,5 điểm): Thông điệp mà em tâm đắc nhất qua văn bản là gì? Tại sao chọn
thông điệp đó?
PHẦN II:TẬP LÀM VĂN (5,0 điểm).
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
(Trích Sang thu, Hữu Thỉnh Ngữ văn 9, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2006,tr.70)
Em hãy phân tích những cảm nhận tinh tế của tác giả về sự chuyển đổi của đất trời từ
cuối hạ sang đầu thu qua hai đoạn thơ trên.
--------------------------------------------------------------------------------------------------
ĐỀ CHÍNH THỨC
PHÒNG GD – ĐT KON RẪY HƯỚNG DẪN CHẤM
TRƯỜNG THCS ĐĂK RVE ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ II
NĂM HỌC: 2022-2023
MÔN: NGỮ VĂN 9
I. HƯỚNG DẪN CHUNG:
- Giáo viên cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài
làm của học sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm;
- Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giáo viên cần chủ động, linh hoạt trong
việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc,
sáng tạo;
- Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng
điểm của mỗi ý;
- Tổng điểm toàn bài là 10, điểm lẻ (nếu có) là chữ số thập phân ( Ví dụ: 0,25 làm
tròn 0,3; 0,75 làm tròn 0,8).
II. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ:
Phần
Câu
Nội dung
Điểm
I
ĐỌC -HIỂU
5.0
1
Phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên là nghị luận.
0.5
2
Đi qua tuổi thơ,/ cuộc đời //mở ra trước mắt bạn một
hành trình dài, nhiều
TN CN VN
hoa hồng nhưng cũng không ít chông gai.
Câu trên là câu đơn
0.5
0.5
3
- Biện pháp tu từ: ẩn dụ : hoa hồng , chông gai.
- Tác dụng: giúp người đọc hiểu được rõ ràng về giá trị của
cuộc đời. Đó là để có hạnh phúc, chúng ta phải trải qua
nhiều khó khăn, thử thách.
0.5
0.5
4
Học sinh có thể chỉ ra phép lặp hoặc phép thế.Vd:
Phép liên kết: Phép thế
Phương tiện: Nó thay thế cho tuổi thiếu niên.
0.5
0.5
5
Học sinh có thể trình bày và lý giải thông điệp tâm đắc
nhất theo ý riêng, không vi phạm chuẩn mực đạo đức và
pháp luật.
Có thể tham khảo:
Cuộc sống luôn chứa đựng những khó khăn, thử thách. Vì
khó khăn, thử thách là môi trường để con người rèn luyện
ý chí, nghị lực.
Chúng ta cần cố gắng rèn luyện để hoàn thiện bản thân,
vượt qua thử thách để trưởng thành hơn.
1.5
II
LÀM VĂN
*Mc ti đa : ( 5,0 điểm)
-Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận văn học : có đủ các
phần mở bài, thân bài, kết bai. Mở bài nếu được vấn đề,
thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn
đề .
0,25đ
-Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: cảm nhận tinh tế
của tác giả về sự chuyển đổi của đất trời từ cuối hạ sang
đầu thu qua hai đoạn thơ đầu.
0,25đ
-Triển khai vấn nghị luận thành các luận điểm; vận dụng
tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và dẫn
chứng, thể hiện sự cảm nhận sâu sắc.
Có thể viết bài theo định hướng sau:
1. Mở bài.
- Giới thiệu được bài thơ "Sang thu" của Hữu Thỉnh và nêu
cảm nhận, ý kiến khái quát.
- Trích dẫn 2 đoạn thơ: cảm nhận tinh tế của tác giả về sự
chuyển đổi của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu
2. Thân bài.
Khổ 1: Những cảm nhận ban đầu của nhà thơ về cảnh
sang thu của đất trời.
a. Thiên nhiên được cảm nhận từ những gì vô hình:
+ Hương ổi phả trong gió se (se lạnh và hơi khô). “Hương
ổi” là làn hương đặc biệt của mùa thu miền Bắc được cảm
nhận từ mùi ổi chín rộ.
+ Từ “phả”: Động từ có nghĩa là toả vào, trộn lẫn -> gợi
mùi hương ổi ở độ đậm nhất, thơm nồng quyến rũ, hoà vào
trong gió heo may của mùa thu, lan toả khắp không gian
tạo ra một mùi thơm ngọt mát - hương thơm nồng nàn hấp
dẫn của những vườn cây sum suê trái ngọt ở nông thôn
Việt Nam.
+ Sương chùng chình: Những hạt sương nhỏ li ti giăng
mắc như một làm sương mỏng nhẹ nhàng trôi, đang “cố ý”
chậm lại thong thả, nhẹ nhàng, chuyển động chầm chậm
sang thu. Hạt sương sớm mai cũng như có tâm hồn
b. Cảm xúc của nhà thơ:
+ Kết hợp một loạt các từ: “Bỗng, phả, hình như” thể hiện
tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng trước thoáng
đi bất chợt của mùa thu. Nhà thơ giật mình, hơi bối rối,
hình như còn có chút gì chưa thật rõ ràng trong cảm nhận.
Vì đó là những cảm nhận nhẹ nhàng, thoáng qua. hay là vì
quá đột ngột mà tác giả chưa nhận ra? Tâm hồn thi sĩ biến
chuyển nhịp nhàng với phút giao mùa của cảnh vật. Từng
cảnh sang thu thấp thoáng hồn người: Chùng chình, bịn
rịn, lưu luyến, bâng khuâng…
Khổ 2: Hình ảnh thiên nhiên sang thu được nhà thơ phát
hiện bằng những hình ảnh quen thuộc làm nên một bức
tranh mùa thu đẹp đẽ và trong sáng:
+ Dòng sông quê hương thướt tha mềm mại, hiền hoà trôi
một cách nhàn hạ, thanh thản
–>gợi lên vẻ đẹp êm dịu của bức tranh thiên thiên mùa thu.
+ Đối lập với hình ảnh trên là những cánh chim chiều bắt
0,5
0.75
0.75
1.5