SỞ GD & ĐT TỈNH ĐIỆN BIÊN
TRƯỜNG THCS VÀ THPT QUÀI TỞ
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I
MÔN NGỮ VĂN LỚP 12
NĂM HỌC 2022 – 2023
Thời gian: 90 phút không kể thời gian giao
đề
ĐỀ CHÍNH THỨC
(Đề có 02 trang)
Họ tên : ...........................................................Lớp : ...........
Mã đề
121
12121
I. ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
…“Chúng tôi là những người đàn bà bình thường trên Trái Đất.
Quen với việc nhỏ nhoi bếp núc hàng ngày
Chúng tôi chẳng có tàu ngầm, tên lửa, máy bay
Càng không có hạt nhân nguyên tử
Chúng tôi chỉ có chậu, có nồi, có lửa
Có tình yêu và có lời ru
Những con cò, con vạc từ xưa
Vẫn lặn lội bờ sông bắt tép
Cuộc sống vẫn ngàn đời nối tiếp
Như trăng lên, như hoa nở mỗi ngày...
Nếu ví dụ không có chúng tôi đây
Liệu cuộc sống có còn là cuộc sống
Ai sẽ mang lại cho các anh vui buồn hạnh phúc
Mở lòng đón các anh sau thất bại nhọc nhằn
Thử nghĩ xem thế giới chỉ đàn ông
Các anh sẽ không còn biết yêu, biết ghét
Các anh không đánh nhau nhưng cũng chẳng làm nên gì hết
Thế giới sẽ già nua và sẽ lụi tàn
Ai sẽ là người sinh ra những đứa con
Để tiếp tục giống nòi và dạy chúng biết yêu, biết hát...”
(Thơ vui về phái yếu, Xuân Quỳnh)
Câu 1. Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Theo tác giả, nhờ có chúng tôi (những người đàn bà bình thường trên Trái Đất)
đã mang lại cho cuộc sống những điều tốt đẹp nào?
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ sau:
Chúng tôi chẳng có tàu ngầm, tên lửa, máy bay
Càng không có hạt nhân nguyên tử
Chúng tôi chỉ có chậu, có nồi, có lửa
Có tình yêu và có lời ru
Câu 4. Anh/ chị hãy nhận xét tình cảm, thái độ của tác giả đối với người phụ nữ được thể
hiện trong đoạn trích
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ đoạn trích trong phần Đọc – hiểu, hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của anh /chị về sức mạnh của tình yêu thương đối với mỗi người
trong cuộc sống
Câu 2. (5,0 điểm)
Cưỡi lên thác sông Đà, phải cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ. Dòng thác hùm beo
đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá. Nắm chặt lấy được cái bờm sóng đúng luồng rồi,
ông đò ghì cương lái, bám chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh, mà
lái miết một đường chéo về phía cửa đá ấy. Bốn năm bọn thủy quân cửa ải nước bờ bên
trái liền xô ra định níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử. Ông đò vẫn nhớ mặt bọn này, đứa
thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường
tiến. Những luồng tử đã bỏ hết lại sau thuyền. Chỉ còn vẳng tiếng reo hò của sóng thác
luồng sinh. Chúng vẫn không ngớt khiêu khích, mặc dầu cái thằng đá tướng đứng chiến ở
cửa vào đã tiu nghỉu cái mặt xanh lè thất vọng thua cái thuyền đã đánh trúng vào cửa
sinh nó trấn lấy. Còn một trùng vây thứ ba nữa. Ít cửa hơn, bên phải bên trái đều là
luồng chết cả. Cái luồng sống ở chặng ba này lại ở ngay giữa bọn đá hậu vệ của con
thác. Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó. Thuyền vút qua cổng đá cánh mở
cánh khép. Vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền như một mũi tên tre
xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa tự động lái được lượn được.Thế là hết thác.
Dòng sông vặn mình vào một cái bến cát có hang lạnh. Sóng thác xèo xèo tan trong trí
nhớ. Sông nước lại thanh bình. Đêm ấy nhà đò đốt lửa trong hang đá, nướng ống cơm
lam và toàn bàn tán về cá anh vũ cá dầm xanh, về những cái hầm cá hang cá mùa khô nổ
những tiếng to như mìn bộc phá rồi cá túa ra tràn đầy ruộng. Cũng chả thấy ai bàn thêm
một lời nào về cuộc chiến thắng vừa qua nơi cửa ải nước đủ tướng dữ quân tợn vừa rồi.”
(Trích Người lái đò sông Đà, Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, Tập 1, NXB Giáo dục Việt
Nam, 2012, tr.189-190)
Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp hình tượng ông lái đò trong đoạn trích trên?
---------------------Hết---------------------
SỞ GD & ĐT TỈNH ĐIỆN BIÊN
TRƯỜNG THCS VÀ THPT QUÀI TỞ
KIỂM TRA CUỐI KÌ I NĂM HỌC 2022 – 2023
ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn: Ngữ văn, lớp 12
(Đáp án và hướng dẫn chấm gồm 03 trang)
Ph
ần
Câ
u
Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 3,0
1Thể thơ tự do 0,75
2Theo tác giả, nhờ có chúng tôi (những người đàn bà bình thường trên Trái
Đất) đã mang lại cho cuộc sống những điều tốt đẹp như:
- Họ là người “mang lại cho các anh vui buồn hạnh phúc; Mở lòng đón các
anh sau thất bại nhọc nhằn”
- Họ còn là người “sinh ra những đứa con; Để tiếp tục giống nòi và dạy
chúng biết yêu, biết hát...”
0,75
3- Biện pháp tu từ: liệt kê
- Tác dụng: Giúp câu thơ tăng sức gợi hình. Gợi ra vị trí, vai trò của người
phụ nữ trong cuộc sống: Thế giới của họ gắn với những việc quen thuộc, gần
gũi. Họ dùng tình yêu thương, sự chăm sóc, quan tâm và cả những hy sinh
thầm lặng để mang lại cuộc sống hạnh phúc cho những người xung quanh.
1,0
4Nhận xét tình cảm, thái độ của tác giả đối với người phụ nữ được thể hiện
trong đoạn trích:
- Tác giả đã ngợi ca, trân trọng vai trò của người phụ nữ (sinh thành nên mỗi
chúng ta, chăm sóc về mọi mặt; chia sẻ, an ủi mọi lúc trong cuộc sống).
- Từ đó, tác giả khẳng định giá trị của người phụ nữ: dẫu họ rất bình thường
với những việc làm giản dị, thầm lặng nhưng họ đã khiến cuộc sống của mỗi
người đầy đủ hơn, đem lại cho thế giới này bao điều nhẹ nhàng mà ý nghĩa.
0,5
II LÀM VĂN 7,0
1Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của
anh /chị về sức mạnh của tình yêu thương đối với mỗi người trong cuộc
sống
2,0
a. Đảm bảo hình thức một đoạn văn, khoảng 200 chữ; thí sinh có thể trình
bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc
song hành.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: sức mạnh của tình yêu thương đối với
mỗi người trong cuộc sống
0,25
c. Triển khai vấn đề hợp lí, kết hợp lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận
thức và hành động. Có thể theo hướng sau:
* Giải thích: Tình yêu thương là sự đồng cảm, sẻ chia , gắn bó, thấu
hiểu….giữa con người và con người. Đó là một phẩm chất cao đẹp của con
người
* Phân tích, bàn luận sức mạnh của tình yêu thương đối với mỗi người trong
0,75
cuộc sống:
- Tình yêu thương là động lực thúc đẩy ta hoàn thành công việc tốt hơn, có
niềm tin yêu vào cuộc đời, tỏa ra năng lượng tích cực, sống ý nghĩa, hạnh
phúc.
- Tình yêu thương giúp nuôi dưỡng tâm hồn ngày càng hoàn thiện hơn về mặt
nhân cách, nhân phẩm, đạo đức.
- Tình yêu thương giúp chữa lành nỗi đau, hàn gắn vết thương trong tâm
hồn, hóa giải những hận thù; khiến cho mối quan hệ giữa con người với con
người trở nên tốt đẹp, góp phần xây dựng một cộng đồng nhân ái, nhân văn.
- Cuộc sống của mỗi người nói riêng, cộng đồng nói chung nếu thiếu tình yêu
thương sẽ trở nên vô cảm, ích kỉ và đáng sợ
* HS rút ra bài học nhận thức và hành động đúng đắn, phù hợp cho bản thân.
- Hãy dành tình thương của mình cho mọi người thật nhiều, hãy là người kết
nối yêu thương, tạo ra hạnh phúc từ những việc nhỏ nhất
- Giúp đỡ mọi người có hoàn cảnh khó khăn, sẻ chia giúp đỡ mọi người xung
quanh, sống hòa đồng cởi mở…
e. Chính tả, dùng từ,đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu. 0,25
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm: Học sinh huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản
thân để bàn luận về tư tưởng, đạo lí; có sáng tạo trong viết câu, dựng đoạn
làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh.
- Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.
- Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.
0,5
2Cưỡi lên thác sông Đà, phải cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ.
……
Cũng chả thấy ai bàn thêm một lời nào về cuộc chiến thắng vừa qua nơi cửa
ải nước đủ tướng dữ quân tợn vừa rồi.”
(Trích Người lái đò sông Đà, Nguyễn Tuân,Ngữ văn 12,
Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2012, tr.189-190)
Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp hình tượng ông lái đò trong đoạn trích trên.
5,0
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát
được vấn đề.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
- Cảm nhận về vẻ đẹp hình tượng ông lái đò trong đoạn trích.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 điểm.
- Học sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận: 0,25 điểm.
0,5
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao
tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu