ĐỀ THI H C SINH GI I C P TR NG Ọ Ỏ Ấ ƯỜ
NĂM H C Ọ2021 – 2022
Môn: NG VĂN Ữ10
Th i gian làm bài: 180 phút ờ
Câu 1 (8,0 đi m)ể
Trong th g i th y giáo c a con mình, m t ng i cha vi t: ư ử ầ ủ ộ ườ ế “Xin hãy
d y cho cháu r ng có th bán c b p và trí tu cho ng i ra giá cao nh tạ ằ ể ơ ắ ệ ườ ấ
nh ng không bao gi đc đ cho ai ra giá mua trái tim và tâm h n mình”.ư ờ ượ ể ồ
(Theo Ng văn 10, ữT p hai, NXB Giáo d c Vi t Nam, 2016, tr.135)ậ ụ ệ
Suy nghĩ c a anh /ch v ý ki n trên.ủ ị ề ế
Câu 2 (12 đi mể)
“Văn h c ch ng nh ng giúp ta nh n ra cái thi n và cái ác, cái đúng vàọ ẳ ữ ậ ệ
cái sai đi, mà còn kh i d y ta nh ng tình c m th m mĩ phong phú, đaở ờ ơ ậ ở ữ ả ẩ
d ngạ”.
( Theo Ng văn 10, ữT p haiậ, NXB Giáo d cụ, 2000, tr. 113)
Anh/ch hi u ý ki n trên nh th nào? Hãy liên h v i m t tác ph mị ể ế ư ế ệ ớ ộ ẩ
văn h c dân gian ch ng trình Ng văn 10 đ làm sáng t v n đ.ọ ươ ữ ể ỏ ấ ề
------------------ H T --------------------Ế
H NG D N CH M NG VĂN 10ƯỚ Ẫ Ấ Ữ
CÂU 1
1. V hình th c và kĩ năng:ề ứ
Thí sinh đc t do l a ch n các ki u bài và thao tác t o l p văn b n, nh ngượ ự ự ọ ể ạ ậ ả ư
ph i phù h p và nhu n nhuy n. Thí sinh đc t do huy đng ch t li u thu cả ợ ầ ễ ượ ư ộ ấ ệ ộ
tri th c sách v , tri th c đi s ng và nh ng tr i nghi m c a riêng mình... Tuyứ ở ứ ờ ố ữ ả ệ ủ
nhiên v n ph i xác đnh rõ v n đ thu c ph m vi ngh lu n xã h i ch khôngẫ ả ị ấ ề ộ ạ ị ậ ộ ứ
ph i ngh lu n văn h c.ả ị ậ ọ
2. V n i dung: ề ộ
a. Gi i thíchả:
- “ C b p” và “trí tu ”: là s c kh e và hi u bi t, năng l c, là kh năng laoơ ắ ệ ứ ỏ ể ế ự ả
đng và làm vi c trong cu c s ng.ộ ệ ộ ố
- “Trái tim” và “tâm h n”: là tình c m, l ng tâm, ph m ch t t t đp có trongồ ả ươ ẩ ấ ố ẹ
m i con ng i.ỗ ườ
- N i dung câu nói: Chúng ta có quy n bán nh ng s n ph m do bàn tay vàộ ề ữ ả ẩ
kh i óc – c b p và trí tu – c a mình cho ng i khác v i giá c tho thu n,ố ơ ắ ệ ủ ườ ớ ả ả ậ
nh ng không bao gi đc bán trái tim và tâm h n mình cho dù giá cao đnư ờ ượ ồ ế
bao nhiêu đi chăng n a.ữ
b. Bàn b c, m r ng v n đạ ở ộ ấ ề:
- “Có th bán c b p và trí tu cho ng i ra giá cao nh tể ơ ắ ệ ườ ấ ”:
+ “C b p” và “trí tu ” là s c kh e, là hi u bi t, năng l c trong lĩnh v c cơ ắ ệ ứ ỏ ể ế ự ự ụ
th .ể
+ Đ có đc nó không ph i là đi u d dàng, ph i tr i qua m t quá trình rènể ượ ả ề ễ ả ả ộ
luy n, h c t p và đúc k t lâu dài. “C b p” và “trí tu ” đó là thành qu laoệ ọ ậ ế ơ ắ ệ ả
đng c a chúng ta. Ch ng ai trách đc b n khi s d ng “c b p” và “tríộ ủ ẳ ượ ạ ử ụ ơ ắ
tu ” c a mình. Chúng ta làm nên nó, chúng ta có quy n s d ng nó, có quy nệ ủ ề ử ụ ề
bán nó v i giá c phù h p.ớ ả ợ
- “Nh ng không bao gi đc đ cho ai ra giá mua trái tim và tâm h n mìnhư ờ ượ ể ồ ”:
+ “Trái tim” và “tâm h n” là di s n tinh th n c a m i ng i. “Trái tim” vàồ ả ầ ủ ỗ ườ
“tâm h n” ch có th giàu lên khi nó bi t cho đi, bi t yêu th ng, đng c m,ồ ỉ ể ế ế ươ ồ ả
s chia v i con ng i…ẻ ớ ườ
+ Bán “trái tim” và “tâm h n” là bán c nhân cách và l ng tâm c a mình,ồ ả ươ ủ
ch ng khác nào đánh m t đi b n thân, khi n chúng ta tr thành nh ng ng iẳ ấ ả ế ở ữ ườ
thi u tình c m, vô c m, th , th m chí là sa ngã vào nhi u t n n xã h i,ế ả ả ờ ơ ậ ề ệ ạ ộ
gây t i ác…( d n ch ng ch ng minh).ộ ẫ ứ ứ
- Trong xã h i hi n nay, có nhi u ng i làm đc đi u nh ng i cha đãộ ệ ề ườ ượ ề ư ườ
mong m i. H bi t s d ng bàn tay, trí tu c a mình vào nh ng công vi cỏ ọ ế ử ụ ệ ủ ữ ệ
trong cu c s ng, mà v n gi đc ph m ch t t t đp, l ng tâm trong sáng.ộ ố ẫ ữ ượ ẩ ấ ố ẹ ươ
(d n ch ng ch ng minh).ẫ ứ ứ
- Nh ng bên c nh đó, v n có m t b ph n con ng i có tài năng, có hi uư ạ ẫ ộ ộ ậ ườ ể
bi t, nh ng ch vì nh ng tham v ng v m t v t ch t mà s n sàng đánh m t điế ư ỉ ữ ọ ề ặ ậ ấ ẵ ấ
“trái tim” và “tâm h n” mình, và h ph i ch u nh ng h u qu khôn l ng.ồ ọ ả ị ữ ậ ả ườ
(H c sinh l y d n ch ng ch ng minh).ọ ấ ẫ ứ ứ
- Tuy nhiên không ph i lúc nào cũng ph i bán “c b p” và “trí tu ” c a mình.ả ả ơ ắ ệ ủ
Có khi chúng ta cũng c n ph i bi t s chia nh đã s chia “trái tim” và “tâmầ ả ế ẽ ư ẽ
h n” v y.ồ ậ
c. Bài h c nh n th c và hành đngọ ậ ứ ộ :
- Nh n th c đc câu nói y là m t đ xu t cho ngành Giáo d c trong quáậ ứ ượ ấ ộ ề ấ ụ
trình “tr ng ng i”. Đó là đào t o nh ng con ng i có s c kh e, có tài năng,ồ ườ ạ ữ ườ ứ ỏ
bi t s d ng năng l c c a mình trong công vi c, bi t coi tr ng và gi gìn đoế ử ụ ự ủ ệ ế ọ ữ ạ
đc, nhân cách…ứ
- Là m t ng i h c sinh, c n ph i không ng ng rèn luy n s c kh e, tài năng,ộ ườ ọ ầ ả ừ ệ ứ ỏ
h c t p chăm ch , ph i tránh xa nh ng thói h t t x u đ hình thành m t nhânọ ậ ỉ ả ữ ư ậ ấ ể ộ
cách t t, đo đc t t, luôn có ý th c gi gìn ph m cách c a mình trong xã h iố ạ ứ ố ứ ữ ẩ ủ ộ
đy cám d nh hi n nay.ầ ỗ ư ệ
3. Cách cho đi mể
– Đi m 7-8: Đáp ng các yêu c u trên, có th m c m t vài l i nh v di n ể ứ ầ ể ắ ộ ỗ ỏ ề ễ
đt.ạ
– Đi m 5-6: Đáp ng 2/3 các yêu c u, có th m c m t vài l i nh v di n ể ứ ầ ể ắ ộ ỗ ỏ ề ễ
đtạ
– Đi m 3-4 : Trình bày đc m t n a các yêu c u trên, m c m tể ượ ộ ử ầ ắ ộ s l i di n ố ỗ ễ
đt.ạ
– Đi m 1-2 : N i dung s sài, di n đt y u, m c nhi u l i chính tể ộ ơ ễ ạ ế ắ ề ỗ ả
– Đi m 0 : Hoàn toàn l c đ.ể ạ ề
CÂU 2
1. V hình th c và kĩ năngề ứ
- C n xác đnh đây là ki u bài ngh lu n văn h c đ tri n khai bài làm đúngầ ị ể ị ậ ọ ể ể
ki u văn b n. C n phát huy đng th i hai năng l c: n m b t và làm sáng tể ả ầ ồ ờ ự ắ ắ ỏ
m t v n đ v ch c năng c a văn h c phân tích, ch ng minh, bình lu n v nộ ấ ề ề ứ ủ ọ ứ ậ ấ
đ qua 1 văn b n VHDG đã h c trong ch ng trình Ng văn 10 đ làm sángề ả ọ ươ ữ ể
t v n đ. ỏ ấ ề
- Thí sinh ph i bi t s d ng, k t h p nhu n nhuy n các thao tác l p lu nả ế ử ụ ế ợ ầ ễ ậ ậ
đ gi i quy t m t cách đúng h ng yêu c u c a đ bài..ể ả ế ộ ướ ầ ủ ề
2. V n i dung ki n th c:ề ộ ế ứ
a. Gi i thíchả
- Nh n đnh đã đ c p đn nh ng ch c năng c b n c a văn h c nh : nh nậ ị ề ậ ế ữ ứ ơ ả ủ ọ ư ậ
th c, giáo d c và th m mĩ.ứ ụ ẩ
+ Văn h c ch ng nh ng giúp ta nh n ra cái thi n và cái ác, cái đúng và cáiọ ẳ ữ ậ ệ
sai đi:ở ờ Đáp ng nhu c u hi u bi t c a con ng i, văn h c th c s trứ ầ ể ế ủ ườ ọ ự ự ở
thành "cu n sách giáo khoa c a đi s ng", đng th i có tác d ng r t l nố ủ ờ ố ồ ờ ụ ấ ớ
trong vi c xây d ng nhân cách, giáo d c con ng i. Qua các tác ph m,ệ ự ụ ườ ẩ
ng i đc hi u ng i, hi u đi thêm, đng th i cũng làm phong phú h nườ ọ ể ườ ể ờ ồ ờ ơ
cho kinh nghi m s ng c a mình. ệ ố ủ
+ Văn h c còn kh i d y ta nh ng tình c m th m mĩ phong phú, đa d ng:ọ ơ ậ ở ữ ả ẩ ạ
Nh có văn h c mà đi s ng tình c m c a con ng i ngày càng tinh t , sâuờ ọ ờ ố ả ủ ườ ế
s c h n. Cái hay, cái đp trong văn h c t o ra trong lòng ng i đc nh ngắ ơ ẹ ọ ạ ườ ọ ữ
rung đng th m mĩ, tình yêu đi v i cái đp, th m chí còn kh i d y kíchộ ẩ ố ớ ẹ ậ ơ ậ
thích năng l c sáng t o, khám phá c a m i ng i.ự ạ ủ ỗ ườ
=> Tác ph m ngh thu t là hình nh ch quan c a th gi i khách quan. Vănẩ ệ ậ ả ủ ủ ế ớ
ch ng ngh thu t luôn gi gìn và b i d ng ch t nhân văn, ch t ng iươ ệ ậ ữ ồ ưỡ ấ ấ ườ
cho con ng i, giúp con ng i hi u bi t mình h n, thông c m v i ng iườ ườ ể ế ơ ả ớ ườ
khác, có m t cu c s ng phong phú, tinh t , có ý nghĩa.ộ ộ ố ế
(HS chú ý gi i thích các t , c m t "cái thi n", "cái ác", "cái đúng", "cái sai",ả ừ ụ ừ ệ
"tình c m th m mĩ phong phú đa d ng") ả ẩ ạ
b. Ch ng minhứ
Thí sinh ch n và phân tích m t tác ph m văn h c dân gian (đã đc h c ho cọ ộ ẩ ọ ượ ọ ặ
đc thêm trong ch ng trình Ng văn 10). Trong quá trình phân tích h c sinhọ ươ ữ ọ
c n ph i làm n i b t rõ vi c nh n th c đc "cái thi n", "cái ác", "cái đúng",ầ ả ổ ậ ệ ậ ứ ượ ệ
"cái sai" trong các tác ph m đó nh th nào, đã kh i d y "tình c m th m mĩ"ẩ ư ế ơ ậ ả ẩ
c a con ng i ra sao? ủ ườ
c. Bàn lu nậ
- Kh ng đnh đây là ý ki n xác đáng v ch c năng c a văn ch ng ngh thu tẳ ị ế ề ứ ủ ươ ệ ậ
- T đó, vai trò c a ng i ngh sĩ cũng đc đt ra trong quá trình sáng t o:ừ ủ ườ ệ ượ ặ ạ
Ng i ngh sĩ ph i s ng sâu s c v i cu c đi, có đc tình c m chân thành,ườ ệ ả ố ắ ớ ộ ờ ượ ả
mãnh li t, đng th i ph i luy n rèn tài năng, làm phong phú, giàu có thêm v nệ ồ ờ ả ệ ố
ngôn ng c a mìnhữ ủ
- Nh n đnh này còn góp ph n đnh h ng cho ng i ti p nh n văn h c. Quaậ ị ầ ị ướ ườ ế ậ ọ
các tác ph m văn h c, ng i đc s khám phá và lĩnh h i đc nh ng tình ýẩ ọ ườ ọ ẽ ộ ượ ữ
sâu kín mà nhà văn g i g m. Ng i đc đn v i tác ph m văn ch ng nghử ắ ườ ọ ế ớ ẩ ươ ệ
thu t đ hi u đi, hi u ng i, hi u mình. đây, nhu c u nh n th c g n li nậ ể ể ờ ể ườ ể Ở ầ ậ ứ ắ ề
v i nhu c u t nh n th c xoay quanh v n đ con ng i, v n đ s s ng cóớ ầ ự ậ ứ ấ ề ườ ấ ề ự ố
tính ch t nhân b n.ấ ả
3. Cách cho đi mể
- Đi m 11-12ể : Hi u rõ nh n đnh, ki n th c sâu s c, phong phú. Ph i h pể ậ ị ế ứ ắ ố ợ
nhu n nhuy n lí lu n và ki n th c tác ph m. Ph i h p linh ho t thao tác gi iầ ễ ậ ế ứ ẩ ố ợ ạ ả
thích- bình lu n, phân tích- ch ng minh. Di n đt trau chu t, tinh t , giàu c mậ ứ ễ ạ ố ế ả
xúc, không m c l i v chính t , ng pháp.ắ ỗ ề ả ữ
- Đi m 9- 10ể: Hi u nh n đnh, gi i thích còn b sót ý nh , có ki n th c líể ậ ị ả ỏ ỏ ế ứ
lu n song ch a sâu. Ki n th c tác ph m sâu s c, ch ng minh nhu n nhuy n,ậ ư ế ứ ẩ ắ ứ ầ ễ
văn vi t tinh t , giàu hình nh, giàu c m xúc.ế ế ả ả
- Đi m 6-7:ể Hi u nh n đnh nh ng gi i thích còn chung chung. Di n đtể ậ ị ư ả ễ ạ
m ch l c có hình nh, có c m xúc nh ng ch a có s g n k t ch t ch gi aạ ạ ả ả ư ư ự ắ ế ặ ẽ ữ
hai ph n: lí lu n và tác ph m, gi i thích và ch ng minhầ ậ ẩ ả ứ
- Đi m 4:ể C m nh n còn chung chung s sài, di n đt l ng c ng, m c nhi uả ậ ơ ễ ạ ủ ủ ắ ề
l i trong di n đt.ỗ ễ ạ
- Đi m 1- 2ể: Hoàn toàn không hi u đ, ki n th c tác ph m nghèo nàn, di nể ề ế ứ ẩ ễ
đt kém.ạ