Ệ

Ề

Ọ

Đ  THI CH N H C SINH GI

Ỏ Ớ   I L P

Ạ

Ọ UBND HUY N PHÚC TH   Ụ PHÒNG GIÁO D C VÀ ĐÀO T O

ọ

Ứ Ề Đ  CHÍNH TH C

ờ

ề

ồ

(Đ  thi g m 01 trang)

ể ờ

Ọ 9 Năm h c 2020­2021 MÔN: SINH H CỌ Th i gian làm bài: 150 phút  ề (không k  th i gian giao đ )

ầ

ệ ủ ạ

ố ớ ơ ể ạ

i?

HIV l

ả ị ở ườ  ng

ễ ụ

ệ ơ

ơ ể

ạ ộ

ể ấ ằ ố

ấ ớ

ả

ả

luôn ph i h p ho t đ ng, đ m b o tính th ng nh t v i nhau.

ệ

ệ

ậ

Câu 1. (3,0 đi m) ể 1. Trình bày các hàng rào b o v  c a b ch c u đ i v i c  th . T i sao virut ả ạ i gây suy gi m mi n d ch  2. Em hãy cho ví d  và phân tích đ  th y r ng các h  c  quan trong c  th ố ợ Câu 2. (3,0 đi m) ể ộ ậ   ề 1. Nêu đi u ki n nghi m đúng c a quy lu t phân li, quy lu t phân li đ c l p ệ

ủ ọ

ề

ể ủ c a Menđen theo quan đi m di truy n h c hi n đ i?

ươ

ủ

ủ

ệ

ậ ạ ng pháp nghiên c u c a Menđen? Trong thí nghi m c a Menđen

2. Ph

ứ ằ

ạ

ắ

ạ

ạ

ộ ậ

ề

ớ

ở  ặ ậ đ u Hà Lan, vì sao Menđen cho r ng các c p tính tr ng màu s c và hình d ng h t di   truy n đ c l p v i nhau?

ạ

ể

ạ

ả

ng ph n, ki u gen

ể

ệ ỗ

ươ ọ

ặ ộ

ụ

ệ

ấ

ể ưỡ

ể ơ

ễ

ễ

ắ

ộ

ộ

ộ

ỗ   ắ ng b i, b  nhi m s c th  đ n b i? M i

ộ

ể ế ổ

ư ế

ễ

ắ

ể ủ

ễ

ắ

ộ

3. Trình bày các khái ni m: Tính tr ng, c p tính tr ng t ợ ị ợ ồ đ ng h p, ki u gen d  h p. M i khái ni m l y m t ví d  minh h a. Câu 3.  (4,0 đi m)ể ế ộ 1. Th  nào là b  nhi m s c th  l ệ ụ ấ khái ni m l y m t ví d . 2. Hình thái nhi m s c th  bi n đ i qua các k  c a nguyên phân nh  th  nào? ả 3. S  k t h p c a các quá trình nào đ m b o cho b  nhi m s c th  c a loài

ượ ổ

ế ệ

ả

ự ế ợ ủ ừ ế ệ ị

đ

c  n đ nh t

th  h  này qua th  h  khác? Gi

ỳ ủ ả i thích?

ễ

ể

ễ

ắ

ặ

ể ươ

ự ạ

ữ

ả

ồ ng đ ng ?  ế ề

i t o ra nhi u bi n d

ị

ơ

ạ

Câu 4.  (3,0 đi m)ể   ắ ữ 1. S  khác nhau gi a nhi m s c th  kép và c p nhi m s c th  t ạ ạ ố 2. T i sao nói các loài giao ph i (sinh s n h u tính) l  h p h n các lo i sinh s n vô tính ?

ổ ợ t

ể ể

ề

ể

ặ

ạ ủ

ủ

ầ

ầ

ọ

ả Câu 5.  (3,0 đi m) ể ể ử ụ   Có th  s  d ng phép lai phân tích v  2 c p tính tr ng đ  ki m tra ki u gen ụ   ộ ơ ể ủ c a m t c  th  nào đó là thu n ch ng hay không thu n ch ng không ? Cho ví d  và ậ ơ ồ l p s  đ  lai minh h a . Câu 6. (4,0 đi m) ể

ấ

ả ư

ớ Cho F1 giao ph n v i 3 cây khác, thu đ

c k t qu  nh  sau:

ượ ế ấ

ả

ượ ượ ượ

ấ

ả ả ỏ ả ỏ ạ

ế

ỗ

1. V i cây 1 thu đ ớ ớ 2. V i cây 2 thu đ ớ 3. V i cây 3 thu đ Cho  bi

ỗ ườ

ị ậ

ệ

ườ

c 6,25% cây th p, qu  vàng c 75% cây cao qu  đ  và 25% cây cao qu  vàng ả ỏ c 75% cây cao qu  đ  và 25% cây th p qu  đ t  m i  gen  qui   đ nh  m t   tính  tr ng  và   các   gen  n m   trên  các   NST t s  đ  lai cho m i tr

ộ ế ơ ồ ng khác nhau. Hãy bi n lu n và vi

ằ ợ ng h p.

th

H t ế ả ị (Giám th  không gi

i thích gì thêm)

ọ

ố

:........................................................... ­ S  báo

­ H  và tên thí sinh danh:........................

Ọ

Ấ

Ẫ

H

Ạ

Ệ UBND HUY N PHÚC TH Ụ PHÒNG GIÁO D C VÀ ĐÀO T O

Ề

ƯỚ Ọ

Ọ

Ỏ Ớ

I L P 9

NG D N CH M  Đ  THI CH N H C SINH GI ọ

Năm h c: 2020 – 2021  Môn:  Sinh h cọ

ạ ượ ễ ộ ượ ố (HS ch  c n di n đ t đ c theo n i dung HDC là đ ể c đi m t i đa)

Đi mể

ệ ơ ể ủ ạ ả ỉ ầ Câu 1 (3,0 đi m)ể 1. ạ ả ắ ố ầ * Các hàng rào b o v  c  th  c a b ch c u ­ Đ i th c bào: BC hình thành chân gi b t và nu t m t s ộ ố

ự ẩ ồ vi khu n r i tiêu hóa

ể ế ẩ 0, 5 0, 5 0, 5 ệ t kháng th  vô hi u hóa vi khu n. ẩ ị ễ ­ TB lim phô B: Ti ­ TB lim pho T: Phá h y t ằ    bào đã b  nhi m vi khu n b ng

ậ ệ ủ ế ế 0, 5 ễ

ơ ể ị ả ạ ủ ầ ả

ớ cách nh n di n và ti p xúc v i chúng. ị ở ườ i vì khi vào c  th  nó * virut HIV gây suy gi m mi n d ch     ng ủ   ễ ả ẽ s  phá h y các TB b ch c u làm gi m kh  năng mi n d ch c a c  thơ ể

ụ 2 ườ ạ ộ ệ ơ 0, 5

ệ ở ứ ế ng) Các h  c  quan ho t đ ng: ể ắ ng) giúp ta di chuy n; m t nhìn, tai nghe, ạ ộ ấ  m c bình t ho t đ ng...

Cho ví d  và phân tích: ở ứ VD:   Khi ta đi (  m c bình th ơ ươ ộ ệ ậ h  v n đ ng (c , x ệ ầ ệ h  tu n hoàn, h  hô h p, h  bài ti ườ ng. th 0, 5 ạ ườ ệ ­ Khi ta ch y, các h  các h  c  quan tăng c

ở ị

ủ ầ

ậ ề ưỡ ạ ả ơ ạ ộ ồ ể ệ ơ ạ ộ ng ho t đ ng:   ơ   Tim đ p nhanh và m nh h n, nh p th  nhanh và sâu, bài ả ế ti   t nhi u m  hôi... đ m b o cung c p đ  nhu c u oxxi và dinh d ấ ng đ  các c  quan ho t đ ng.

ệ ỗ ệ Câu 2 (3,0 đi m)ể ề 1 ề ệ ủ 0,5

ử ễ ậ ậ ườ ng

ề ệ di n ra bình th ậ 0,5

ộ ậ ằ ặ

ồ

0,5 2. ơ ể ướ ươ ủ (N u HS nêu 4 b ng pháp lai và     ng pháp ươ c trong ph

ứ ế ẫ 0,5

ạ ấ ớ

ấ ủ ề ằ ặ ỗ ệ ể ở Đi u ki n nghi m đúng cho m i quy lu t: ả   ệ ­ Đi u ki n nghi m đúng c a quy lu t phân li: Quá trình gi m phân hình thành giao t ệ ủ ­ Đi u ki n nghi m đúng c a quy lu t phân li đ c l p: Quá trình   ả ặ   ễ ườ gi m phân di n ra bình th ng và các c p alen n m trên các c p ễ ắ ể ươ nhi m s c th  t ng đ ng khác nhau ươ ­  Ph ng pháp nghiên c u c a Menđen là: Ph phân tích c  th  lai   ể ứ ủ nghiên c u c a Menđen v n cho đi m ấ   ộ ậ ­ Các c p tính tr ng di truy n đ c l p v i nhau vì: Xác su t xu t ạ    F2 b ng tích xác su t c a các tính tr ng hi n m i ki u hình

ạ ặ ạ ệ ươ ả   ng ph n, 3 ợ

ộ ụ ể ể ồ ị ợ 0,25

ặ ạ ề ấ ạ

ạ

ộ ơ ể ậ ạ ả ụ ệ ể ặ ượ   c 0,25

ợ h p thành nó ­ Trình bày các khái ni m: Tính tr ng,c p tính tr ng t ki u gen đ ng h p, ệ ỗ ọ   ấ ki u gen d  h p. M i khái ni m l y m t ví d  minh h a. ể ữ ­ Tính tr ng là nh ng đ c đi m v  hình thái, c u t o và sinh lí ủ c a m t c  th VD: Cây đ u Hà Lan có các tính tr ng : thân cao, qu  l c….. ươ ạ C p tính tr ng t ng ph n là hai tr ng thái bi u hi n trái ng ủ ạ nhau c a cùng lo i tính tr ng              ạ ơ VD: H t tr n và h t nhăn,…. ồ ươ ể ­ Ki u gen đ ng h p là ki u gen g m hai gen t ứ   ng  ng 0,25

ả ạ ạ ể ồ ợ ố gi ng nhau.                                            ể VD: Ki u gen AA, aa, AAbb……

ị ợ ể ể ồ ươ ứ ­ Ki u gen d  h p là ki u gen g m hai gen t ng  ng khác 0,25

nhau.                                                  ể VD: Ki u gen:Aa, Bb, AaBb…

ể

ắ ộ ộ ộ ắ ễ ế ể ơ   ễ ng b i, b  nhi m s c th  đ n

ỗ ấ ộ

ứ ặ ưỡ ộ ng b i (KH 2n) là b  NST ch a các c p NST t ươ   ng 0,25

ế ụ ơ bào sinh d bào sinh d c s  khai). 0,25

ể ề Câu 3 (3,0 đi m) Đ  thi câu 3 là 4 đi m ể ưỡ *Th  nào là b  nhi m s c th  l 1. ụ ệ ộ b i? M i khái ni m l y m t ví d . ộ ộ ­ B  NST l đ ngồ ở  các t (có  ộ VD: B  NST l ế i là 2n=46…..

ưỡ ng và t ộ ở ườ ưỡ ng b i   ng ộ ơ ỉ ứ ộ ộ ­ B  NST đ n b i(KH n) là b  NST ch  ch a m t NST trong

0,25 0,25

ở ử ộ ỗ ặ m i c p ồ ng đ ng (có các t bào giao t

,… ộ ứ ở ườ ế ươ t VD: Tinh trùng và tr ng ng i có b  NST n= 23….

ế ổ Hình thái NST bi n đ i qua các k  c a nguyên phân: 2 ỳ ủ ợ ỗ ả

ắ ắ 1,0

ệ

ắ ắ ầ ở ề ạ ợ ở ạ  d ng s i m nh, du i xo n. ­ K  trung gian: NST  ắ ắ ầ ­ K  đ u: Các NST b t đ u đóng xo n và co ng n ắ ự ạ ­ K  gi a: Các NST đóng xo n c c đ i, có hình thái rõ r t. ­ K  sau: Các NST b t đ u tháo xo n tr  v  d ng s i dài và

ở ề ạ ợ ả   ắ ­ K  cu i: Các NST tháo xo n tr  v  d ng s i dài và m nh

ễ ả ắ 3. ả ừ ế ệ ộ ế ệ ượ ổ ị c  n  đ nh t ể  ả   i

ụ ủ ả ả

ượ ổ ỳ ỳ ầ ỳ ữ ỳ m nhả ố ỳ ư ở ỳ  k  trung gian. nh   ự ế ợ ủ S  k t h p c a các quá trình nào đ m b o cho b  nhi m s c th ủ c a  loài  đ  th   h  này  qua  th  h  khác?  Gi thích? ự ế ợ ả S  k t h p c a nguyên phân, gi m phân, th  tinh đ m b o cho ị ủ ộ c  n đ nh      b  NST c a loài đ 0,25 0,25

ế ệ ừ ế ệ th  h  này qua th  h  khác

ử ả ộ ử ng NST trong giao t gi m còn m t n a so 0,25

ố ượ ộ ng b i.

ử ự đ c và giao t ử

ạ ng b i  c a h p t 0,25

ơ ộ ủ ộ ủ ợ ử . ưở ể ộ ng và phát tri n, trong đó b  NST

t ­ GP: Làm cho s  l ưỡ ớ ộ v i b  NST l ộ ự ế ợ ­ TT: S  k t h p 2 b  NST đ n b i c a giao t ưỡ ộ cái t o thành b  NST l ơ ở ủ ự ­ NP: Là c  s  c a s  sinh tr ủ ợ ử ượ c a h p t  đ ẹ nguyên v n qua các th  h  t c sao chép                ế ệ ế  bào.

Câu 4. (3 đi m)ể a. ( 1,5 đ)

ươ

ỉ

ố

ộ

ặ ồ

1,5

ộ

ộ

ặ

ộ ồ

ồ

ồ

ặ

ạ   ng đ ng ho t

ạ

ố

ồ

ộ ề

ứ ươ ng đ ng có th ồ

ứ   ng  ng

ồ ng đ ng    C p NST t ộ ậ ­ G m 2 NST đ c l p gi ng nhau ướ ạ ề v  hình d ng, kích th c ố ồ ­   2NST   có   ngu n   g c   khác   nhau ố ừ ố ồ ( m t có ngu n g c t  b , m t có ố ừ ẹ  m ). ngu n g c t ủ ặ ươ ­2 NST c a c p t ộ ậ ộ đ ng đ c l p nhau  ở ị   ng  ng trên 2  v  trí t ­ Các gen  ể  ặ ươ ủ NST c a c p t ố ợ   ặ gi ng ho c khác nhau ( đ ng h p ặ ị ợ ho c d  h p).

ấ ườ ng ) ươ  v  trí t ố ố

0,5 ủ ự ễ do c a các NST, s  trao đ i chéo di n ra ự ử ả  x y ra s  phân li   ở  ổ

loài giao ph i:  ả ổ ợ ự  h p t ạ ử ề ạ .

ự ế ợ ủ

→ c I đã t o ra nhi u lo i giao t ụ ạ ạ ợ ử ấ ẫ  đ c và cái t o thành nhi u lo i h p t 0,5

ượ ạ ơ ể : C  th  con đ ử ự  h p. ả  loài sinh s n vô tính 0,5đ ề ậ ấ ố c t p thành qua quá   ơ

→ ể ẹ ố

NST kép  ồ   ­   Ch   là   m t   NST   g m   2 ượ ố cromatit gi ng nhau đ   c đính ở ớ v i nhau   tâm đ ng ­   2   cromatit   có   cùng   ngu nồ   ố ừ  ồ ố g c   (  ho c   có  ngu n  g c   t ố ừ ẹ ố  m  ) b  ho c có ngu n g c t ư  ộ ­   2   cromatit   ho t   đ ng   nh ể   m t   th   th ng   nh t   (   trong ệ đi u ki n bình th ở ị ­ Các gen  trên 2 cromatit gi ng nhau. Ở *  ­ Trong quá trình gi m phân hình thành giao t ộ ậ đ c l p và t ướ kì tr ạ   ­ Trong quá trình th  tinh có s  k t h p ng u nhiên c a các lo i ế   ệ ề  xu t hi n bi n giao t ị ổ ợ d  t Ở *  ơ ể trình nguyên phân nên c  th  con có v t ch t di truy n gi ng c ơ ể ẹ ể ặ th  m   c  th  con có đ c đi m gi ng c  th  m .

ề ặ ạ

ơ ể ủ ủ ầ 0,5

ụ Ở ậ ạ ợ ạ ạ đ u Hà Lan : A: h t vàng, a: h t xanh; B: h t tr n, b:

0,5

ặ ủ ơ ứ ầ ỏ ̣ ỉ  ớ ậ  cây mang lai thu n ch ng.(Hoc sinh có

̉ ̣

ệ ừ ể ấ ở ơ ể Câu 5. (3 đi m)ể ể ử ụ ể ể   Có th  s  d ng phép lai phân tích v  2 c p tính tr ng đ  ki m ầ   ể tra ki u gen c a 1 c  th  nào đó là thu n ch ng hay không thu n ch ng.ủ ­ Ví d :  ạ h t nhăn ậ ­ Cho đ u vàng, tr n lai v i đ u xanh, nhăn (l n) mà con lai ch ể cho 1 ki u hình ch ng t ́ ́ ́ thê lây vi du khac) ế ượ ạ c l ­ Ng ứ    2 ki u hình tr  lên ch ng i, n u con lai xu t hi n t

ỏ ủ t

ơ ồ

ế ầ  cây mang lai không thu n ch ng. S  đ  minh h a:  ơ ủ 0,5

ủ ế ầ ơ

ọ ầ ­ N u cây vàng, tr n thu n ch ng : AABB P:      AABB      x                aabb Gp:      AB                              ab ơ F1  :     AaBb ( 100 % vàng , tr n )            +   N u   cây   vàng,   tr n   không   thu n   ch ng   :   AABb, AaBB,AaBb (0.5 đ)

0,5

0,5 ­ P:      AABb        x               aabb Gp:    AB,Ab                          ab ơ F1:     AaBb và Aabb ( vàng, tr n và vàng, nhăn )

0,5 ơ ơ ­ P: AaBB             x                  aabb Gp:   AB,Ab                              ab) F1:    AaBb và aaBb ( vàng, tr n và xanh, tr n )

ơ

ơ ­ P:     AaBb              x                   aabb Gp:   AB,Ab, aB , ab                     ab F1:   AaBb, Aabb, aaBb, aabb ( vàng , tr n; vàng, nhăn;   0,5 xanh, tr n; xanh,nhăn)

ể ẻ ổ t ng là 5 đi m

ỏ ậ

ướ ộ ỏ   ỉ ệ ủ  c a quy lu t phân li do đó đ  là ỏ Qui c:     B    đ                b  vàng 0,5

ỉ ệ ủ ậ

ướ ấ ộ ớ ể ể Câu 6. (4 đi m) Đi m l ộ ặ ạ     Xét tính tr ng tr i l n ­ Xét PL 2:     đ  : vàng  = 3 : 1  . Đây là t  l ớ tr i so v i vàng.  ­ Xét PL 3: ấ    Cao : th p  = 3 : 1 . Đây là t  l tr i so v i th p. Qui c a quy lu t phân li do đó cao là ấ c:     A    cao              a  th p

ớ ứ ấ

ả ỉ ệ 0,5

2 có 16 tổ    1 và cây 1 d  h p v  hai c p gen  AaBb   và có

ề ặ

ơ ồ

0,5

ấ ấ ỏ ỏ 1. Xét phép lai F1 v i cây th  nh t: ấ      F2 có t  l  6,25% = 1/16 cây th p, qu  vàng do đó F ị ợ ợ h p = 4 x 4 suy ra F KH cây cao, qu  đả ỏ S  đ  lai:             F1                  AaBb                    x                AaBb            G          AB, Ab, aB, ab                        AB, Ab, aB, ab            F2           9(A­B­)       :    3(A­bb)       :      3(aaB­)         :   1aabb          9  cao đ      :      3 cao vàng       :  3 th p đ       :  1 th p vàng

1,0

ớ

1  d  h p v  c p gen Aa nên

ề ặ ị ợ

ể 2. Xét phép lai  v i cây 2 ỉ ệ  100% cây cao. Do F        F2  cho t  l ỉ phép lai này ch  có th  là  AA x Aa

ỏ

ậ 3 đ  : 1 vàng   nên phép lai là        Bb  x   Bb  ơ ồ S  đ  lai:

1,25

ỏ

ớ

1  d  h p v  c p gen Bb nên

ả ỏ ề ặ ị ợ

ể

ấ

ậ 1,25

ấ ỏ ỉ ệ     F2  cho t  l ứ V y cây th  2 có KG là AABb .             F1                  AaBb                    x                AABb            G          AB, Ab, aB, ab                                AB, Ab             F2       KG    AABB : AABb : AaBB : AaBb : AABb :  AAbb : AaBb : Aabb                     KH    3 cao đ  :   1 cao vàng    3. Xét phép lai  v i cây 3 ỉ ệ  100% qu  đ . Do F        F2  cho t  l ỉ phép lai này ch  có th  là  BB x Bb  ỉ ệ  3 cao : 1 th p   nên phép lai là        Aa x Aa     F2  cho t  l ơ ồ ứ V y cây th  2 có KG là AaBB .  S  đ  lai:            F1                  AaBb                    x                AaBB            G          AB, Ab, aB, ab                                AB, aB            F2     KG    AABB : AaBB : AABb : AaBb : AaBB : aaBB :  AaBb : aaBb ỏ                     KH    3 cao đ  :   1 th p đ

H tế