ƯỜ

Ạ Ọ Ư Ạ

TR

NG Đ I H C S  PH M K  THU T TP.HCM

KHOA CÔNG NGH  HÓA H C VÀ TH C PH M

Đ  ÁN MÔN H C

Đ  TÀI:

Ế Ệ Ố

Ị Ử

Ả Ụ Ủ

TÍNH TOÁN THI T K  H  TH NG THI T B  X  LÝ KHÍ Ớ   Ấ Ả TH I B I C A NHÀ MÁY S N XU T NH A, CAO SU V I NĂNG SU TẤ  N = 60000 m3/h

ƯƠ

(THEO PH

Ế   NG PHÁP L NG B NG L C QUÁN TÍNH K T

Ắ Ợ Ớ

H P V I LY TÂM)

Ễ GVHD: NGUY N T N DŨNG

Ư

Ị SVTH: BÙI TH  QU NH NH

L P: 13150

KHÓA: 2013

Tp.HCM, tháng … năm …

Ờ Ở Ầ L I M  Đ U

ữ ế ớ đã có nh ng  ữ

ầ ớ ậ ủ i

ự t b c ề n n  ề khoa h c k  thu t c a th  gi ỹ ọ Trong nh ng năm g n đây,   ề ể ượ ậ , song song v i đó, n n công  nghi p th  gi ậ ệ ớ ự ể ấ

ủ ả ủ ự

ổ ấ ư

ễ ự ướ ậ ấ ồ ổ

ườ ế ể

ườ ự   s  phát i   ậ   ộ ỹ ạ ế ế ớ cũng đã  đ t đ n trình đ  k  thu t tri n v ườ   ứ ố ớ i cao, v i nhi u thành t u đáng ghi nh n. Cùng v i s  phát tri n  y, m c s ng c a con ng ệ ầ ủ ườ ượ   i cũng thay đ i. Tuy nhiên, h  qu  c a s  phát c nâng cao và nhu c u c a con ng cũng đ ề ề ườ ấ ộ ể ấ ạ   ng nh  trái đ t nóng lên, ô nhi m không khí, ô tri n  y là m t lo t các v n đ  v  môi tr ướ ướ ễ ạ ế ể ự   c bi n dâng hay bi n đ i khí h u … Tr c th c tr ng  y con nhi m ngu n n c, m c n ườ ệ ữ ứ ề ố ệ ứ ề ả i đã có ý th c v  b o v  môi tr ng   ng, ý th c v  m i quan h  gi a “phát tri n kinh t ” và ệ ả “b o v  môi tr ng”.

ữ ố

ấ ặ ể

ủ ệ i. Khi t c đ

ị ệ

ậ ả ưở ệ ấ

ườ ụ ễ ậ

ủ    và đây là m i quan tâm không c a  Ngày nay ô nhi mễ   ệ ố ộ  ế ớ ấ ng các khu công nghi p, khu ch  xu t ngày càng tăng, ngày   ề   ỏ ế i liên quan đ n v n đ  ô ệ ử   ng hô h p. Vì v y vi c x  lý b i và ệ   t y u ph i có trong các khu công nghi p, nhà máy ề ữ ả ự ườ ệ ể ể ề ướ ệ t là các n riêng ai đ c bi ộ ấ không khí đang là m t v n đ  đáng quan tâm c a Vi đô th  hóa ngày càng nhanh, s  l ọ ề t  nh h càng nhi u b nh t ặ ắ ệ nhi m không khí. Các b nh v  da, m t, đ c bi ề ấ ế ả khí th i trong quá trình s n xu t là đi u t ế ứ ầ ể ả đ  b o v  môi tr ề ạ V n đ  “phát tri n b n v ng” đã không còn xa l ư t Nam chúng ta. c đang trên đà phát tri n nh  Vi ư ề t Nam cũng nh  toàn th  gi ế ố ượ ế ứ ườ ng nghiêm tr ng đ n s c kh e con ng ấ ệ ề t là đ ả ấ ế ể ả t đ  đ m b o s  phát tri n b n v ng. ng không khí và h t s c c n thi

ủ ệ ả ồ ỹ

ạ ế ế ệ ố ậ ử ả ụ ủ ự ấ ự ả ớ ồ   Ph m vi c a đ  án môn k  thu t x  lý khí th i, tôi đã th c hi n đ  án này­tính toán ấ   ế ị ử t b  x  lý khí th i b i c a nhà máy s n xu t nh a, cao su v i năng su t t k  h  th ng thi

thi 60000 m3/h.

ả ơ ự ấ Tôi xin chân thành c m  n s  giúp đ , h

ả ấ ừ ữ ủ ẫ ậ ở ướ ế c nh ng ý ki n đóng góp t ầ ễ   ng d n t n tình c a th y Nguy n T n Dũng. ọ   ầ  phía các th y cô và m i

ượ ầ ồ ể Đ  tránh x y ra sai xót r t mong nh n đ ườ ng i góp ph n cho đ  án đ ậ ượ ệ c hoàn thi n.

TR

Ậ   NG ĐH S  PH M K  THU T

Ụ Ộ B  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Ư Ạ ƯỜ TP.HCM Ọ KHOA CN HÓA H C ­ TH C PH M

Ệ   Ộ C NG HÒA XàH I CH  NGHĨA VI T NAM ự Đ c L p – T  Do – H nh Phúc ­­­o0o­­­

NGÀNH CNKT MÔI TR

Ự Ẩ NGƯỜ

Đ  ÁN MÔN H C

1. Môn h cọ : Đ  án x  lý không khí

ử ồ

Mã môn h c:ọ

2. H  và tên sinh viên:

ọ ỳ ị ư Bùi Th  Qu nh Nh

3. Tên đ  án:ồ

MSSV: 13150056

ế ị ử ả ụ ủ ự ả ấ t b  x  lý khí th i b i c a nhà máy s n xu t nh a, cao t k  h  th ng thi

ấ ớ Tính toán thi su v i năng su t 60000 m ế ế ệ ố 3/h.

4. M c đích đ  án:

ụ ồ

ậ ụ ự ế ứ ứ ụ ế ọ Giúp sinh viên v n d ng ki n th c đã h c vào tính toán  ng d ng trong th c t .

ụ ệ 5. Nhi m v :

­ Quy ho ch m t b ng đ  l p đ t h  th ng  thi

ặ ệ ố ặ ằ ể ắ ạ ế ị t b .

­ L a ch n thi

ự ọ ế ị ọ ợ ụ t b  l c khí b i thích h p.

­ Tính toán các thông s  cho thi

ố ế ị ọ ụ t b  l c khí, b i.

­ Thi

ế ế ế ị ọ ụ t k  thi t b  l c khí b i.

­ Giá thành c a thi

ủ ế ị t b .

ụ ủ ậ ứ ­ V n hành và  ng d ng c a thi ế ị t b .

­ V  b n v  h  th ng x  lý khí b i b ng ph

ẽ ệ ố ụ ằ ẽ ả ử ươ ắ ằ ế ợ   ự ng pháp l ng b ng l c quán tính k t h p

ớ v i ly tâm.

6.  Ngày nh n đ  án:

ậ ồ 01/10/2015

ồ ộ Ngày n p đ  án:

ủ ồ ộ ượ Ẫ ầ N i dung và yêu c u c a Đ  án đã đ c thông qua B ộ  NG ƯỜ ƯỚ I H NG D N

ọ môn. (Ký và ghi rõ h  tên)

Tp.HCM, ngày … tháng … năm 201

ủ ộ ệ Ch  Nhi m B  Môn

NH N XÉT CU  GVHD

……………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… …………………

ữ ể ằ ằ ố ể Đi m b ng s : ….......; Đi m b ng ch : ……………..

Tp.HCM, ngày … tháng … năm 201…

ướ ẫ Giáo viên h ng d n

ọ (Ký và ghi rõ h  tên)

ươ

Ch

ng 1

Ơ Ở

Ề Ụ

T NG QUAN V  B I VÀ C  S  LÝ THUY T

Ị Ử Ố Ệ Ế Ả 1.1  H  TH NG THI T B  X  LÝ KHÍ TH I

Ề Ụ Ổ Ủ Ầ Ụ 1.2 T NG QUAN V  B I VÀ THÀNH PH N C A B I

ề ụ ệ ạ 1.2.1 Khái ni m chung v  b i và phân lo i

ề ụ ệ 1.2.1.1 Khái ni m chung v  b i

ầ ử ấ ắ ể ượ ạ ụ ề Các ph n t

ế ư ể ờ ạ ọ ướ ụ ặ

ch t r n th  r i r c (v n) có th  đ ủ ệ ứ ậ ấ ị ơ ử ữ ề ạ

ạ ườ ọ c t o ra trong các quá trình nghi n,  ả ứ ng ng k t, và các ph n  ng hóa h c. D i tác d ng c a các dòng khí ho c không khí, chúng  ể ấ chuy n thành tr ng thái l  l ng và trong nh ng đi u ki n nh t đ nh chúng t o ra th  v t ch t  ụ ọ i g i là b i. mà m i ng

ạ ấ ượ ằ ắ ờ ạ ướ ắ cb ng m t th c nhìn th y đ ướ c  ng,

ồ ướ  kích th ờ ả ộ ệ ố ụ B i là m t h  th ng g m 2 pha: pha khí và pha r n r i r c, đó là các h t có kích th ừ ườ ử ế ả ằ c nguyên t n m trong kho ng t  đ n kích th ắ ồ ạ i trong th i gian dài ng n khác nhau. có kh  năng t n t

ệ ố ể ỏ ạ ậ ở

ể ắ  các h t th  r n và th  l ng  ấ ạ ờ ị ấ ờ ạ ừ Sol khí (aerozon) cũng là h  th ng v t ch t r i r c t ủ ố ộ ắ ơ ử T c đ  l ng c a chúng r t bé. l ng trong th i gian dàikhông h n đ nh. ạ d ng l

ớ ụ ể ồ ướ ạ Aerozon thô có th  xem là đi là đ ng nghĩa v i b i. Chúng có th  có kích th c h t

ể ồ ấ ặ ấ ồ đ ng nh t ho c không đ ng nh t.

ặ ụ ắ ọ ườ ệ ạ ộ ớ ồ c ho c b i đã l ng đ ng th ng đ ng nghĩa v i khái ni m “b t” – lo i

ụ B i thu gi ấ ụ ậ v t ch t v n, r i r c.

ườ ủ ạ ạ ặ ộ ỗ ướ ng kính, đ  dài c nh c a h t ho c là l rây, kích th c

ữ ượ  đ ờ ạ ướ ủ ạ ụ (cid:0)  là đ c c a h t b i  ế ủ ạ Kích th ấ ủ ớ l n nh t c a hình chi u c a h t.

tđ c a h t có hình dáng b t k  là đ

(cid:0) ườ ủ ạ ấ ỳ ườ ầ ng ng kính hình c u có th ể

Đ ng kính t ể ằ ươ ươ ng đ ủ ạ ụ tích b ng th  tích c a h t b i.

c c a h t b i là v n t c c a h t trong môi tr

ậ ố ủ ạ i tác

ủ ạ ướ ướ ủ ạ ườ ố ượ c, kh i l ỉ ng t nh d ng c a h t, cũng

c c a h t ph  thu c vào hình dáng, kích th ị ộ

ủ ạ ụ ộ ụ ớ ủ ườ ậ ố ắ V n t c l ng chìm v ự ụ ọ ủ d ng c a tr ng l c. v ơ ư ố ượ nh  kh i l ng đ n v , đ  nh t c a môi tr ng.

Trong không khí, b i t n t

i d ng 1 t p h p các h t r n có kích th ỉ ợ ậ ạ ụ

ướ ướ ầ ộ ạ ắ ướ ố ừ ơ ồ ư  h i ng ng t ượ ọ c và tr ng l c thu n nh t. Tùy thu c vào kích th c khác nhau ụ ạ ẽ   l i s ạ ụ   ng riêng, h t b i

ụ ồ ạ ướ ạ i d ế cùng khu ch tán trong không khí. Duy ch  có các lo i b i có ngu n g c t ạ ụ ấ cho lo i b i có kích th ể ồ ạ có th  t n t i lâu hay mau trong không khí.

ề ạ ố ồ ố ừ ộ ự    đ ng – th c

ồ ơ ụ ấ ơ ụ ữ ụ ượ c chia làm 2 lo i: b i h u c  (có ngu n g c t V  ngu n g c, b i đ ợ ụ ỗ ụ ạ ụ ậ v t), b i vô c  (b i kim lo i, b i khoáng ch t) và b i h n h p.

ạ ụ 1.2.1.2 Phân lo i b i

ụ ượ ề ạ ạ ả ạ ạ ỏ ợ ố V  hình dáng, b i đ c phân thành 3 d ng: d ng m nh (m ng), d ng s i và d ng kh i.

ề ướ ụ ượ ạ V  kích th c, b i đ c phân chia thành các lo i sau:

­

ạ ụ ấ ắ ụ ụ ồ B i thô, cát b i (grit): g m các h t b i ch t r n có kích th ướ (cid:0)  > 75 (cid:0) m. c

­

ụ ướ ạ ụ B i (dust): các h t ch t r n có kích th c nh  h n b i khô 75 (cid:0) m > (cid:0)  > 5 (cid:0) m, đ cượ

ấ ắ ơ ừ ư ề ậ ỏ ơ  các quá trình c  khí nh  nghi n, tán, đ p,… hình thành t

ồ ấ ắ c nh  h n b i khô 5 (cid:0) m > (cid:0)

ạ ­ Khói (smoke): g m các h t ch t r n ho c l ng có kích th ố ặ ỏ ặ ượ ạ ệ > 1(cid:0) m, đ ỏ ơ ụ .

­ Khói m n (fume): g m các h t ch t r n r t m ncó kích th

ấ ắ ấ ạ ồ ị ướ ư c t o ra do quá trình đ t nhiên li u ho c quá trình ng ng t ướ (cid:0) c ụ  < 1 (cid:0) m.

­

ạ ở ồ ộ < 10 (cid:0) m. Khi n ng đ  cao chúng s ẽ

ươ ng (mist): các h t ch t l ng có kích th ầ ấ ỏ ượ ọ S ả ươ làm gi m t m nhìn thì chúng đ c g i là s ị ướ (cid:0) c  ng giá (fog).

ế ạ ồ ủ ụ Theo tính k t dính c a b i, g m có các lo i:

­

ụ ế ấ ạ ỉ B i không k t dính: x  thô, th ch anh, đ t khô,…

­

ụ ế ụ ừ ế ụ B i k t dính y u: b i t lò cao, tro b i,…

­ c a,…ư

ụ ữ ụ ụ ụ ứ ế ấ ạ B i có tính k t dính: b i kim lo i, than b i tro mà không ch a ch t cháy, b i s a, mùn

­

ụ ụ ế ạ ạ ợ B i có tính k t dính m nh: b i xi măng, th ch cao, s i bông, len,…

ạ ụ ộ ẫ ệ ư Theo đ  d n đi n, có các lo i b i nh :

­

ề ệ ở ấ ở ạ ụ ệ ễ ị B i có đi n tr  th p: nhanh b  trung hòa v  đi n, d  lôi tr  l i dòng khí.

­

ụ ệ ở ợ ươ ử B i có đi n tr  trung bình: thích  h p cho các ph ng pháp x  lý.

­

ả ử ụ ệ ở ệ B i có đi n tr  cao: hi u qu  x  lý không cao.

ấ ủ ụ 1.2.2 Tính ch t c a b i

ộ ử 1.2.2.1 Đ  phân tán các phân t

ố ơ ả ủ ụ ọ

ệ ự ư ộ ủ ụ ạ ụ ướ ượ t b  đ c tr ng cho kích th

ướ Kích th ầ ậ ố ắ c. Các thi ư ườ ắ ạ vào thành ph n phân tán c a b i tách đ ạ ượ đ i l ộ   ụ c h t là m t thông s  c  b n c a b i. Vi c l a ch n các h t b i ph  thu c ạ ụ ế ị ặ   c h t b i là ng kính l ng . ủ ng v n t c l ng c a chúng cũng nh  đ

ệ ườ ế ấ ng kính r t khác nhau, cho nên n u cùng kh i l

Các h t b i công nghi p có đ ậ ố ớ ạ ụ ẽ ắ ữ ữ ạ ầ ớ ố ượ   ng ố ộ

ơ chúng cũng s  l ng v i nh ng v n t c khác nhau (nh ng h t càng g n v i hình tròn thì t c đ ắ l ng càng nhanh h n.

ướ ủ ạ ụ ặ ư ủ ộ Kích th c c a h t b i đ c tr ng cho đ  phân tán c a chúng.

ủ ụ ế 1.2.2.2 Tính k t dính c a b i

ư ậ ẽ ướ ng k t dính l

ạ ụ ệ ế ị ở ị i v i nhau, v i đ  k t dính cao nh  v y s  gây   ộ ệ t b

ớ ạ ử ụ ạ ụ ế ậ ườ ủ ậ ố ạ ớ ạ ra tình tr ng b  ngh t h  th ng tách b i c a các thi th ng. Vì v y , ng Các h t b i luôn có xu h ẹ ệ ố ườ i ta th ế ụ ủ t l p gi ớ ộ ế ặ ụ ộ  v  trí c c b  ho c trên toàn b  h ộ ế i h n s  d ng theo đ  k t dính c a các h t b i. ng thi

ố ớ ụ ướ ế c càng nh  thì kh  năng k t dính, bám lên b  m t thi (cid:0) ỏ ườ ề ặ ế ế ị ế ấ ễ ẫ t b  càng  < 10 (cid:0) m thì r t d  d n đ n dính b t, còn

ả ng kính  ơ ố Đ i v i b i có kích th ạ ụ ệ ặ t là b i có 60­70% h t có đ cao; đ c bi (cid:0)  > 10 (cid:0) m thì d  tr  thành t ễ ở ườ ạ h t có đ ng kính i x p.

ộ ủ ụ 1.2.2.3 Đ  mài mòn c a b i

ộ ủ ụ ặ ư ể ả ạ ộ

ủ ụ ộ ụ ụ ạ ộ ộ Đ  mài mòn c a b i đ c tr ng cho kh  năng mài mòn kim lo i khi chuy n đ ng cùng   ướ   c,

ộ ồ ậ ộ ủ ộ ậ ố m t v n t c và m t n ng đ  b i . Đ  mài mòn c a b i ph  thu c vào hình d ng, kích th ộ ứ đ  c ng và m t đ  c a chúng.

ủ ế ầ ạ ọ ộ Tính ch t này khá quan tr ng, do đó c n chú ý đ n đ  mài mòn c a kim lo i khi tính

ấ ế ệ ố toán thiêt k  h  th ng.

1.2.2.4 Đ  th m ộ ấ ướ ủ ụ t c a b i

ộ ấ ướ ủ ụ ả ệ ủ ế ệ ả ế ị ụ ể   t b  tách b i ki u

ng đ n hi u qu  làm vi c c a các thi ầ ế ị ướ Đ  th m  ệ ặ t, đ c bi ưở t c a b i  nh h ệ t b  làm vi c tu n hoàn. t là các thi

ấ ướ ấ ậ ệ ắ ượ ạ Theo tính ch t th m t các v t li u r n, chúng đ c chia làm 3 lo i:

ậ ệ ọ ướ ạ ễ ấ c: d  th m n

­ V t li u l c n c oxy hoá, halogenua c a kim lo i ki m,…)

ướ ậ   ầ ớ c (canxi, th ch cao, ph n l n silicat và khoáng v t ề ủ ạ ượ đ

ỵ ướ ấ ướ ư ỳ ậ ệ ­ V t li u k  n c: khó th m n c (grafit, than, l u hu nh)

­ V t li u n

ậ ệ ướ ệ ố ự c tuy t đ i: (paraffin, nh a Teflon, butim)

ộ ẩ ủ ụ 1.2.2.5 Đ  hút  m c a b i

ướ ạ

ả ầ ộ Kh  năng hút  m c a b i ph  thu c vào hình d ng, đ  nhám, kích th ủ ụ ẽ ạ ủ ẩ ọ ủ ụ ộ ệ ụ ộ ụ ẩ ụ ề ư  c cũng nh ế ị  t b

ể ướ thành ph n hóa h c c a b i. Đ  hút  m c a b i s  t o đi u ki n tách b i trong cách thi ọ ụ l c b i ki u t.

ộ ẫ ệ ủ ụ 1.2.2.6 Đ  d n đi n c a b i

ủ ụ ẽ ấ ấ

ạ ấ ủ ụ ỉ ố ủ ừ ở c đánh giá theo ch  s  đi n tr

ộ ẫ  và các Đ  d n đi n c a b i ph  thu c vào tính ch t, c u trúc c a t ng h t riêng r   ố ủ ả   ụ  su t c a b i, nó  nh ấ ớ ộ ượ ệ ủ ộ ọ ụ ế ệ ả ệ thông s  c a dòng khí. Ch  s  này đ ưở h ỉ ố ệ ng r t l n đ n kh  năng làm vi c c a các b  l c b i tĩnh đi n.

ự ệ ủ ớ ụ 1.2.2.7 S  tích đi n c a l p b i

ụ ạ ọ

ươ ệ ủ ụ ả ộ ự ưở ệ ả ầ   ng pháp t o thành, thành ph n hóa h c và ủ   ế ng đ n hi u qu  tách c a

ế ị ọ ự S  tích đi n c a b i s  ph  thu c vào ph ấ ậ tính ch t v t ch t mà chúng ti p xúc. S  tích đi n c a b i  nh h chúng trong cách thi ệ ủ ụ ẽ ế ấ t b  l c khí.

ự ố ạ ỗ ợ ễ ổ ớ 1.2.2.8 Tính t b c nóng và t o h n h p d  n  v i không khí

ườ ộ ổ ướ ụ ệ ấ ấ ộ ọ C ng đ  n  ph  thu c vào tính ch t hóa h c, tính ch t nhi

t, kích th ớ ụ ệ ế

ồ ụ ễ ạ   c, hình d ng ớ ỏ và n ng đ  c a b i trong không khí. B i càng nh  thì di n tích ti p xúc v i oxy càng l n, khi   ồ ử đó b i càng d  b c cháy, d  gây n  khi có m i l a.

ư ụ ữ ộ ố ụ ơ ơ ơ ợ ổ ắ ử ộ ủ ụ ễ ố ạ Các h t có kh  năng b t l a nh  b i h u c  (s n, s i, plastic), m t s  b i vô c  nh ư

ẽ ả nhôm, k m, magie,…

ầ ủ ụ 1.2.2 Thành ph n c a b i

ụ ầ ố

Tùy theo ngu n g c phát sinh ra b i mà chúng có thành ph n khác nhau, đa s  là b i hô  ụ ự ấ ạ ồ ổ  khu v c máy cán, giai đo n đ ồ ướ (cid:0) c

ộ ụ ứ ự ố ụ  < 5 (cid:0) m). N ng đ  b i cao nh t là  ở ấ h p (b i có kích th ệ ụ ụ ph  gia lên keo trên khe tr c cán, khu v c ch a nguyên li u…

ầ ự ơ

ụ B i có thành ph n silic dioxyt, khi hàm l ụ ạ ượ ng silic dioxyt t ấ ả ấ ạ

ể    do cao có th  gây x  hóa ễ   ổ ph i m nh. Bên c nh đó b i còn b  nhi m hóa ch t trong quá trình s n xu t cũng gây nhi m ụ ộ đ c chung khi h p th  qua da và h  hô h p.  ƯỞ ƯỜ Ủ ễ ị ệ ấ Ụ Ố Ớ NG C A B I Đ I V I MÔI TR Ả 1.3   NH H NG

 Đ i v i th c v t:  nh h ấ ủ

ưở ơ ướ ế ấ ợ ng đ n quá trình quang h p, hô h p và thoát h i n ả   c; c n

ố ớ ể ở ự ồ ự ậ ả tr  s  phát tri n, năng su t c a cây tr ng,…

 Đ i v i đ ng v t:  nh h

ố ớ ộ ậ ả ưở ị ứ ế ệ ả ấ ủ   ng đ n kh  năng hô h p, kích thích các b nh d   ng c a

ậ ộ đ ng v t.

ườ ố ớ ạ ừ ượ ệ ố ể ả ấ

ể i 5

ế ạ

đây cũng đ ổ ạ ụ ở ự ấ ể i: Nh  có h  th ng hô h p mà ta có th  c n và lo i tr  đ ỏ ướ ị ở ườ  đ ụ   c 90% b i (cid:0) m có th  theo không khí th  vào ở   ượ   ạ c c các l p niêm d ch và đ i th c bào ăn và lo i ra đ ề   ng hô h p trên có th  gây ra nhi u ượ ố ụ  ph i. S  b i còn l ạ ụ ớ ạ ọ i đ ng

ờ  Đ i v i con ng (cid:0) m. Các h t b i nh  d ả cướ   kho ng trên 5  có kích th ế ậ ở đ n t n ph  nang,  ả kho ng 90% h t b i  ư ệ b nh nh :

ệ ễ ổ ­ B nh ph i nhi m b i ụ

ề ớ i đây,

ộ ấ ả ề Là m t v n đ  l n trong b nh lý ngh  nghi p trong kho ng vài ch c năm tr  l ộ ả ố ệ ở ạ ấ ệ ươ ệ ề ệ

ấ ố ọ ố Ở ỹ ừ  M , t

ổ ơ ụ ễ ệ ổ ụ ng. Vài s  li u th ng kê cho ta th y rõ tính  ệ   ệ  1950­1955 đã phát hi n c 12.763 công nhân b  m c b nh ph i nhi m b i đá (silicose), có 75% b nh nhân tu i h n

ế ệ chi m kho ng 40­70% b nh ngh  nghi p n i th ầ ấ ầ ch t tr m tr ng và yêu c u phòng ch ng c p bách b nh này.  ị ắ ệ ượ đ 50.

ụ ổ Ở ệ  Vi

t Nam qua đi u tra cho th y th  m  t ầ ợ ề ị ử ở ợ ỏ ỷ ệ ắ ệ  l ắ ợ ễ  m c b nh ph i nhi m b i than và đá là  ừ    10,2­12,9%, th  làm ố   Trì và C u Đu ng m c silicose t

ụ ấ ạ  Thanh 0,7­3,5%, th  lò g ch ch u l a  ễ fibrocement nhi m b i amiant là 5,5%.

ộ ố ề ở ề mi n Trung là 14,08% (N. N.

ả ơ b nh b i ph i Silic  ở ỉ ệ ệ ế ụ  này ổ  Vi t nam lên đ n 40% (N.V. Hoài và

ấ ỉ ệ ệ ầ M t s  đi u tra g n đây cho th y t  l C nh và ctv, 1992). Trong ngành đúc c  khí, t  l ctv, 1992).

ổ ễ ụ ệ ả

ạ ệ ượ ẫ ớ ệ ạ ứ ụ ả ổ

B nh ph i nhi m b i là nhóm b nh do nguyên nhân ngh  nghi p, gây ra do hít ph i các  ng x  hóa ph i, làm suy gi m ch c  i hi n t ạ ệ ề ơ ệ ụ ệ ế ả ổ

ệ ủ ế ấ ả ộ ạ ụ ệ ễ lo i ch  y u là b i khoáng và kim lo i, d n t năng hô h p (b nh b i ph i bông là m t d ng b nh lý khác, b nh lý ph  qu n). Tùy theo lo i  ổ ụ b i hít ph i mà có các b nh ph i nhi m b i mang tên khác nhau.

­ Các b nh khác do b i gây ra

ụ ệ

ấ ạ ụ ọ ệ B nh ở ườ  đ

ạ ệ ạ ợ

ị ế ể ả

ụ ầ ạ ắ ọ

ả ề ả ạ ề ị

t nhi u niêm d ch làm cho hít th  không không khí khó khăn, vài năm sau  ể ổ ễ ữ ụ ứ ể ọ b i, làm cho b nh b i ph i d  phát

ạ ụ ủ ế  ng hô h p: tùy theo lo i b i mà gây ra các lo i b nh viêm mũi, h ng, khí ph ụ ữ ơ ế qu n khác nhau. B i h u c , lông, s i, gai, lanh dính vào niêm m c gây ra viêm phù thũng, ti t  ế ắ ụ nhi u niêm d ch; b i bông, lanh, gai có th  gây co th t ph  qu n; viêm, loét trong lòng ph   ơ ắ ườ ạ qu n. B i vô c  r n, c nh s c nh n, ban đ u th ng gây ra viêm mũi phì đ i làm cho niêm  ở ế m c dày lên, ti ả chuy n thành th  viêm mũi teo, gi m ch c năng l c gi sinh. Lo i b i crom, arsen còn gây viêm loét th ng vách mũi vùng tr ụ ệ ướ ụ c s n lá mía.

ụ ộ ị ứ ụ ể ộ ố Lo i b i gây d   ng: b i b t, b i len, b t thu c kháng sinh có th  gây ra viêm mũi, viêm

ế ạ ụ ạ ả ph  qu n d ng hen.

ệ ổ ổ B i Mangan, phosphat, bicromat kali còn gây b nh viêm ph i do nó làm thay đ i tính

ụ ị ọ ủ ễ mi n d ch sinh h c c a ph i. ổ

ư ổ ư ụ ệ ề ạ ạ M t s  b i kim lo i mang tính phóng x  còn gây b nh ung th  ph i nh  b i cobalt, k n,

ộ ố ụ ự ườ crom, nh a đ ng.

ụ ồ ữ ụ ể ễ ẩ ộ

ấ ư ứ ặ ở B nh ngoài da: b i đ ng có th  gây nhi m khu n da r t khó ch a. B i còn tác đ ng lên   công nhân

ệ ế ơ ờ ợ ứ ả ấ ệ các tuy n nh n, làm cho khô da, phát sinh các b nh da nh  tr ng cá, viêm da, g p  ố đ t lò h i, th  máy, s n xu t xi măng, sành s  ...

ọ ở ụ ư ụ ế ượ ẩ ố B i còn kích thích lên da, sinh m n nh t, l loét nh  b i vôi, thi c, d c ph m, thu c

ừ ườ ụ tr  sâu, đ ng.

ụ ư ể ở ướ ỏ ự ấ ắ ư ụ ấ ệ

ẽ ế B i nh a than còn có tác d ng quang h c trên vùng da đ  h  d ứ làm da s ng t y, đ  nh  b ng, r t ng a, còn làm cho m t s ng đ , ch y n ệ ở ượ t ụ ủ i tác d ng c a ánh sáng  ắ ả ướ c m t, các hi n  ệ ề ặ  trong bóng râm ho c làm vi c v  đêm. ỏ ư ỏ ả ng này s  không x y ra n u làm vi c

ụ ươ ở ắ ụ ẩ ắ ộ B i còn gây ra ch n th m t: do không mang kính phòng h  nên b i b n vào m t

ế ắ ợ ấ ợ ng  ầ ế kích thích màng ti p h p, lâu d n gây ra viêm màng ti p h p, viêm mi m t.

ụ ặ ụ ể ạ ẹ ớ ạ ỏ

ặ ươ ụ ắ

ể B i ki m ho c b i axit có th  gây ra b ng giác m c, đ  l ắ ể ạ ẹ ạ ể ổ ề ắ ợ ệ ề ế ạ ả ng giác m c, v  sau đ  l

ể ắ ị ự ả i s o l n làm gi m th  l c  ế ư ng trên  ho c mù m t. B i kim lo i nh  phoi bào, phoi ti n b n vào m t gây ra các v t th ơ ặ ị ự ươ màng ti p h p và có th  t n th i s o làm gi m th  l c, n ng h n  có th  làm mù m t.

ụ ườ ụ ộ ể ộ ạ ặ ng, b t có th  làm sâu răng, do b i đ ng l i trên m t

ệ B nh  ị ở ườ  đ ẩ ng tiêu hóa: b i đ ả ỏ răng, b  vi khu n phân gi i thành axit lactic làm h ng men răng.

ụ ể ắ ạ ả ạ ọ ưở ạ B i kim lo i, b i khoáng to, nh n, c nh s c vào d  dày có th  có  nh h ng, gây r i ố

ạ ụ lo n tiêu hóa.

 Bên c nh đó, b i còn  nh h

ưở ế ả ạ ả

ng đ n m  quan đô th , làm tăng kh  năng ăn mòn các  ồ ướ ỹ ặ ự ệ ụ ậ ệ công trình xây d ng, v t li u, máy móc,…và đ c bi ị t là ngu n n c.

1.4  PH

ƯƠ Ụ Ằ Ử ƯƠ Ắ NG PHÁP X  LÝ B I B NG PH NG PHÁP L NG

1.4.1 Thi

ế ị ắ ụ ằ ự t b  l ng b i b ng l c quán tính

ể ế ị ủ ự ướ ề t b  này l

Thi ủ ụ ụ ặ ợ ụ i d ng tác d ng c a l c quán tính đ  làm thay đ i chi u h ộ ề

ự ể ớ

ặ ạ ằ ẽ ầ ủ ể c mà s  gi ể ng chuy n đ ng ban đ u c a mình, r i va đ p v i các v t c n r i b  gi

ồ ậ ố ủ ụ ẽ ộ ụ ẽ ữ ướ  h ặ ị ấ ộ

ạ ơ c h t ng

ứ ụ ủ

ể ể   ổ ng chuy n ạ ậ ả ộ   i b ng nhi u lo i v t c n có hình dáng khác đ ng c a dòng khí m t cách liên t c, l p đi l p l ổ ướ ộ ng chuy n đ ng ngay   nhau. Khi đó, b i do có l c quán tính l n s  không th  thay đ i h ậ ả ồ ị ữ  ậ ượ ớ ộ đ ạ   ờ ộ ị ả ạ i đó ho c b  m t đ ng năng. Khi đó v n t c c a b i s  đ t ng t b  gi m, nh  đó mà các h t l ẽ ượ ấ ở ượ ụ ẽ ị c tr  lên và đi b i s  b  ép vào thành v t c n và r i vào b y b i. T i đây khí s  đ   ọ   ủ ụ ế ị ướ ơ ra ngoài, còn b i trong b y thì r i xu ng phi u ch a b i c a thi i tác d ng c a tr ng t b  d ự l c và b  gi ậ ả ẫ ụ ượ ị ữ ạ i, sau đó đ ẫ ụ ễ ố c chuy n ra ngoài. l

ế ị ả ả ủ ệ t b  kho ng 1m/s, còn

V n t c c a thi ụ ằ ở ố ố ớ ụ ạ ng thì kho ng 10m/s.  Hi u qu  c a thi c h t ế ị  t b ướ ạ (cid:0)  (25­30) (cid:0) m. Tr  l cở ự

2.

ả ậ ố ủ ả ự ắ l ng b i b ng l c quán tính đ t 65 ­ 80% đ i v i b i có kích th ủ c a chúng kho ng 150 – 390 N/m

ủ ạ ế ị ọ ụ ằ ự Các d ng khác nhau c a thi t b  l c b i b ng l c quán tính:

ở ộ ậ ẵ ớ ỗ Có vách ngăn      V i ch  quay khí nh n      Có chóp m  r ng      Nh p khí ngang hông

ế ị ắ Hình 1.3: Thi ụ t b  l ng b i quán tính

ế ị ọ ụ ằ ự ể Hình 1.2: Thi t b  l c b i b ng l c quán tính ki u Venturi.

ế ị ọ ụ ằ ự ể ắ ố Hình 1.3: Thi t b  l c b i b ng l c quán tính ki u màn ch n u n cong.

ế ị ọ ụ ằ ự ể Hình 1.4: Thi t b  l c b i b ng l c quán tính ki u “lá sách”.

ế ị ọ ụ ằ ế ợ ự ụ ắ ớ Hình 1.5: Thi t b  l c b i b ng l c quán tính k t h p v i thùng l ng b i.

 u đi m c a thi

Ư ể ủ ế ị ắ ụ ằ ự t b  l ng b i b ng l c quán tính:

ấ ạ ế ạ ọ ơ ẹ ả ­ Ch  t o đ n gi n, c u t o g n nh .

ấ ấ ơ ổ ế ị ấ ­ T n th t áp su t th p h n các thi t b  khác.

­ Kh  năng l ng cao h n bu ng l ng.

ắ ả ắ ơ ồ

­ Năng su t và hi u su t c a thi

ấ ủ ệ ấ ế ị ươ t b  này t ố ng đ i cao.

­ Đ c  ng d ng

ượ ứ ụ ở ệ quy mô công nghi p.

 Nh

ượ ủ ể ế ị ắ ụ ằ ự c đi m c a thi t b  l ng b i b ng l c quán tính:

­ Hi u qu  x  lý không cao đ i v i b i có kích th

ố ớ ụ ả ử ệ ướ (cid:0) c < 5 (cid:0) m.

­ Ch  y u đ  l c b i khô.

ể ọ ụ ủ ế

ộ ẩ ể ệ

ấ ẽ ị ề ặ ế ẳ ặ ộ

ộ ể ở ẽ ị ồ ­ Không th  phân riêng h  khí không đ ng nh t có đ   m cao và có tính bám dính, các ậ ạ ắ h t r n chuy n đ ng đ p vào các m t ph ng nghiêng s  b  dính vào b  m t, đ n m t lúc nào  ạ đó các khe h  s  b  bít l i.

1.4.2 Thi

ế ị ắ ụ ằ ự t b  l ng b i b ng l c ly tâm

ế ị ọ ụ ể ứ ể ể ắ ằ ồ ồ Thi t b  l c b i ly tâm g m: ki u n m ngang, ki u đ ng, ki u gu ng xo n.

ế ị ọ ụ ể ằ

1.4.2.1  Thi

t b  l c b i ly tâm ki u n m ngang.

ơ ồ ấ ạ

ộ ố ả ụ ả c t

ướ ự ả ọ ượ ố ộ ể ng dòng t o thành chuy n đ ng xoáy. L c ly tâm s n sinh t

Thi ụ ế ị ượ t b  đ ộ ể ế ị ị ầ c các cánh h ụ ụ ồ ẩ

ơ ậ ạ ạ ả ể ả ạ ạ ụ ng bao và thoát ra qua khe vành khăn đ  t

ế ợ ướ ớ ớ ỉ ụ   t b  có c u t o khá đ n gi n g m m t  ng bao hình tr  bên ngoài, bên trong có lõi   t. Không khí mang b i đi vào hình tr  hai đ u b t tròn và thon 2 đ  đ m b o ch y b c đ ừ  thi chuy n đ ng xoáy tác d ng lên các h t b i và đ y chúng ra xa lõi hình tr  r i ch m vào thành   ố   ụ ể ơ ố i vào n i t p trung b i. Không khí s ch theo  ng ề ng dòng k t h p v i van đi u ch nh thoát ra ngoài. loa v i cánh h

ơ ồ ấ ạ ế ị ắ ụ ể ằ Hình 1.6: S  đ  c u t o thi t b  l ng b i ly tâm ki u n m ngang

ủ Do dòng khí đi t

ộ ể ử ề ụ ệ t b  này th ể ọ   ế ị t b  trên cùng m t chi u nên có th  g i ả  ng s  d ng đ  x  lý b i khô, hi u qu (cid:0) ượ ử ụ ườ ấ ế ị ọ đây là thi ố ớ ụ th p đ i v i b i có đ ầ ừ ầ ề ế ị ộ t b  l c ly tâm m t chi u. Thi  < 5 (cid:0) m, nên ít đ ng kính đ u này sang đ u kia c a thi ườ ử ụ c s  d ng.

ế ị ứ ể

1.4.2.2  Thi

ẳ t b  ly tâm ki u th ng đ ng (xiclon)

ụ ượ ắ

Thi ươ ặ c l p d t vào thi ể ẽ ụ ủ ế

ắ ố ạ ề ượ ư ể ẫ ộ ế ị  ế ị ử ụ  theo nguyên lý đó là cho không khí mang b i d t b t b  s  d ng ắ   ế ộ ng ti p tuy n v i than hình tr  c a xiclon , khi đó không khí s  chuy n đ ng xo n ượ   ộ c   c thoát ra c bên trong than hình tr  c a xiclon, cho đén khi ch m vào đáy  ng thì không khí d i ng ở ạ  l c chuy n đ ng theo chi u xo n  c và không khí đ ớ ụ ủ ữ ượ  đ theo ph ố tr i nh ng v n gi

ạ ụ ẽ ị ố ị ướ   i,

ạ ụ ấ ộ ị ắ ủ ờ ố ể ộ ủ ự ụ ngoài. Còn các h t b i do ch u tác d ng c a l c quay ly tâm s  b  chuy n đ ng xu ng d ế ị ồ t b . đ ng th i do m t đ ng năng nên các h t b i đó b  l ng xu ng đáy c a thi

1.

ơ ồ ấ ạ ủ Hình 1.7: S  đ  c u t o c a xiclon

Ố ẫ ẩ ng d n không khí b n vào

ỏ 2. V  Xiclon

4.

ễ ứ ụ 3. Phi u ch a b i

5. Van ch nặ

Ố ng tr ụ ở ữ  gi a

 u đi m c a thi

Ư ể ủ ế ị ắ ụ ằ ự t b  l ng b i b ng l c ly tâm:

ử ụ ộ ẻ ­S  d ng r ng rãi, giá thành r .

­Không có chi ti

ế ề ậ ộ ơ   t chuy n đ ng, v n hành đ n

gi n.ả

­Có th  v n hành d  dàng

ể ậ nhi

oC,  ễ ồ ụ   áp su t l n, tr  s  t n th t áp su t  n đ nh, thu h i b i ở ạ

ệ ộ t đ  trên 500 ị ở ấ ổ ị ố ổ ấ

ấ ớ  d ng khô.

­

ả ử ộ ụ ệ ồ ộ ụ Hi u qu  x  lý không ph  thu c vào n ng đ  b i.

­

ả ố ệ ấ ấ ờ Kh  năng phân riêng t ỏ t, năng su t và hi u su t cao, th i gian phân riêng nh .

­

ấ ớ ả ợ ớ Phù h p v i quy mô s n xu t l n.

 Nh

ượ ủ ể ế ị ắ ụ ằ ự c đi m c a thi t b  l ng b i b ng l c ly tâm:

­ Hi u qu  th p đ i v i b i có đ

ố ớ ụ ả ấ ệ ườ ng kính (cid:0)  < 5 (cid:0) m.

­ Không th  thu h i b i k t dính.

ồ ụ ế ể

­ Thi

ế ị ễ ị ế ộ ộ ơ t b  d  b  mài mòn n u có h i khí đ c trong dòng khí đ c.

­ Thi

ế ị ấ ạ ứ ạ ả ưỡ ế ạ ệ ử ữ t b  có c u t o ph c t p, khó ch  t o, khó v  sinh, b o d ng, s a ch a.

ế ị ồ ắ

1.4.2.3 Thi

ể t b  ly tâm ki u gu ng xo n

a) Thi

ế ị ể ả ắ ơ ồ t b  ki u gu ng xo n đ n gi n

ẽ ượ ậ ặ ở ộ ủ ỏ ụ B i d ủ ự i tác d ng c a l c ly tâm s  đ m t bên c a v  xo n c t p trung đ m đ c

ở ộ ụ ẹ

ườ ượ ọ ớ ụ ồ ể ả ụ ườ ơ ậ ấ ọ ậ ầ ặ ộ ả ế ố ụ ướ ạ ố c. T i đó, ng ầ ph n khí đó đ ắ i ta m  m t rãnh h p đ  th i b i và m t ph n khí vào n i t p trung b i,  c l c b t b i r i theo đ ng  ng khí th i ho c đi đén c p l c tinh ti p theo.

b) Thi

ế ị ể ồ ắ t b  ki u gu ng xo n có kèm theo xiclon

ạ ộ ộ ậ Thi t b  ho t đ ng theo nguyên t c: m t ph n nh  khí đ m đ c b i đ

ỏ ạ ắ c d n vào xiclon, t i đây b i đ

ễ ượ ẫ ượ ở ạ ạ ở ạ ặ ụ ượ ậ ầ ỏ ở c t p trung    ố ơ ỏ ụ ượ c tách ra kh i dòng khí và r i xu ng  ể ầ i, khí s ch thì theo ậ c nh p tr  l i dòng khí chính đ  tu n hoàn tr  l

ế ị ắ ố ớ l p v  xo n  c và đ ứ phi u ch a. Còn khí đ ố ng thoát đi ra ngoài.

 Hi u qu  x  lý b i c a thi

ụ ủ ả ử ệ ế ị ắ ồ ể t b  ly tâm ki u gu ng xo n:

ế ị ắ ụ ả ắ ồ ơ Hình 1.8:a) Thi t b  l ng b i gu ng xo n đ n gi n

ế ị ắ ụ ắ b) Thi ồ t b  l ng b i gu ng xo n có xiclon

ả ọ ườ ệ c) Đ ng cong hi u qu  l c theo kích th ướ ụ c b i

c) Thi

ế ị ươ ự ế ị ắ ồ t b  TURBO t ng t thi ể t b  ly tâm ki u gu ng xo n

ạ ụ ạ

ạ ộ ạ ồ ậ Ở ậ ẩ

ế ị Thi ủ ỏ ỏ ố

ắ ố ơ ổ ủ ề ẽ ố ỉ t b  ho t đ ng theo nguyên t c: gu ng cánh qu t ép các h t b i sát vào thành bao  ụ ượ  đó, b i đ c  ầ ạ i v  qu t. Ph n khí  ượ c đi u ch nh ặ ụ ầ ườ c th i ra ngoài qua đ

ắ ộ ộ quanh c a v  qu t xo n  c và đ y m t b  ph n khí đ m đ c b i vào xiclon.  ứ ở ạ ề ễ tác ra kh i dòng khí và r i xu ng phi u ch a, còn khí thì tu n hoàn tr  l ả ạ ượ ệ ạ s ch  s  theo mi ng th i c a qu t đ ng  ng khí và đ ằ b ng van.

ứ ữ ế ướ ả 1.5  Nh ng k t qu  nghiêm c u trong n c.

1.6  Nh ng k t qu  nghiêm c u trên th  gi

ế ớ ữ ứ ế ả i.

ươ

Ch

ng 2

Ố ƯỢ

QUY HO CH M T B NG VÀ Đ I T

NG NGHIÊM C U

ự ạ ưở ử ặ ằ 2.1 Quy ho ch m t b ng xây d ng nhà x ả ng x  lý khí th i

ầ ơ ả ặ ằ ệ ạ 2.1.1 Yêu c u c  b n trong vi c quy ho ch m t b ng

ặ ể ủ ế ế ự ụ giai

ồ ố ậ ệ ớ ấ ụ ậ ộ ộ ườ ng m t l

ng khói b i làm ô nhi m môi tr ế ợ ủ ế ở Đ c đi m c a nhà máy ch  bi n nh a, cao su là ngu n g c phát sinh b i ch  y u  ệ ạ ấ ấ ơ ở ả ể đo n s y khô nguyên li u và quá trình v n chuy n nguyên v t li u t i các c  s  s n xu t,  ế ỡ ậ ươ ạ ộ ệ ở ở ả ph ng ti n x p d , v n chuy n n i b  trong c  s  s n xu t. Khi ho t đ ng nh  v y, các  ễ ộ ượ ậ ả ẽ ả ươ ệ i s  th i ra môi tr ng ti n v n t ph ớ ấ ở ạ ộ ượ ệ ử ụ ờ th i, do vi c s  d ng m t l ng axit vào giai đo n đánh đông k t h p v i s y ư ậ ườ  nhi ồ   ng. Đ ng ệ ộ t đ  110­

ớ ụ ở ơ ẽ ạ ầ ộ ế ợ ng h i khí đ c k t h p v i b i giai đo n này s  phát sinh. Mà thành ph n

ộ ượ ủ ế ủ ụ ẽ ứ ạ 1100oC, m t l ch  y u c a b i s  ch a axit và các lo i hydrocacbon.

ậ ướ ả ộ Tr

ả ườ ế

ng đ n môi tr ườ ữ ử ướ ụ ể ễ ưở ẽ ng kh c ph c, x  lý đ  không gây ô nhi m môi tr

ắ ử ụ ườ ễ ẽ ồ

c khi thành l p công ty, nhà máy thì công ty đó ph i có b ng đánh giá tác đ ng môi  ườ ứ ộ ả ng, kèm theo   ả ả ả ng. Và ph i đ m b o khi  ứ ự ả ậ t

ả ng, trong đó ph i nêu rõ nh ng gì s  làm và m c đ   nh h tr ả đó ph i có h ộ ư ậ đ a vào v n hành, s  d ng công trình đó s  không gây ô nhi m môi tr ng, t c là n ng đ   ấ ộ ạ ượ ồ ộ ấ ộ ạ ủ ch t đ c h i do công ty đó th i ra khi nh p vào n  đ  ch t đ  h i c a khu v c đó không v ộ ồ quá n ng đ  cho phép.

ờ ế ề ệ ộ ộ ẩ ượ ư ằ t (nhi t đ , đ   m, l ng m a h ng năm) và vi trí

ầ C n phân tích rõ đi u ki n th i ti ầ ủ ặ ằ ệ ạ ị đ a lý c a m t b ng c  quy ho ch.

ế ế ư ệ ố ử ụ Khi thi

ặ ằ ầ ặ ủ

ề ọ ậ ề ờ ố

ủ ệ ố ề ấ ể ệ ắ ọ ị ể ệ ệ ế ậ

ạ ệ ố ớ ộ ệ ợ ả ử ụ ủ ệ ố ự ử ả t k , quy ho ch m t b ng nhà máy cũng nh  h  th ng x  lý khí b i càn ph i  ắ n m rõ quy trình công ngh , yêu c u v  m i m t c a các khâu trong dây chuy n đó. Khi đó  ị đ a đi m r t quan tr ng đ i v i quá trình v n hành c a h  th ng trông su t  th i gian sau này.  ẽ ạ ớ V i vi c s p x p đ a đi m m t cách h p lý s  t o đi u ki n cho vi c thu gom, khai thác, t n  ụ d ng năng l c và nâng cao hi u qu  s  d ng c a h  th ng x  lý.

ặ ằ ạ 2.1.2 Quy ho ch m t b ng

ị ị 2.1.2.1 V  trí đ a lý

ể ễ ầ ồ Nhà máy không đ

ượ ặ ụ ằ ế ầ ồ ờ

ệ ố ớ c đ t quá xa đ i v i các ngu n nguyên li u đ u vào đ  d  dàng cho ệ t ki m chi phí. Đ ng th i trong n hà máy cũng c n xây ả ậ ệ ố ấ ắ ợ ể quá trình v n chuy n nh m m c tiêu ti ự d ng h  th ng giao thông h p lý, tránh gây ùng t c trong quá trình s n xu t.

ị ờ ế ạ ộ ế ố ế ả Đ a hình và th i ti ấ ng đ n năng su t ho t đ ng c a ọ  quan tr ng  nh h

t là hai y u t ạ ưở ơ ở ạ ầ ự ợ

ờ ế ổ ể ề ấ ị ủ nhà máy, do đó, c n quy ho ch nhà máy vào khu v c có c  s  h  t ng giao thông phù h p,  ệ đi u ki n th i ti ầ t  n đ nh đ  tăng năng su t.

­ Phù h p v i quy ho ch dài h n.

ạ ạ ớ ợ

­ Có đ  đi u ki n thiên nhiên (khí h u, đ a ch t,…)

ủ ề ệ ấ ậ ị

ả ề ệ ướ ự ặ ắ

ệ ­ Đ m b o đ  đi u ki n xây d ng và m  r ng tr ữ ắ

ầ ả ờ ố ưở ủ ế ị ả ủ ề ư ị ấ ấ ổ ạ ộ ng đ n ho t đ ng kinh t ườ   i

ở ộ c m t và lâu dài v  di n tích m t  ệ ị ả ằ b ng, quy mô s n xu t cũng nh  đ a ch t  n đ nh, v ng ch c cho vi c thi công công trình,  ộ ế không l m  nh h , chính tr , văn hóa, xã h i và đ i s ng c a ng dân

­ H  th ng x  lý ô nhi m ph i đ

ệ ố ả ượ ử ễ ự ự ễ ầ c xây d ng g n khu v c gây ra ô nhi m.

ự ầ ệ ố Khi xây d ng h  th ng c n chú ý:

­ Y u t

ế ố ố

ộ ự ủ ệ ố ử ụ ả ủ ả ưở ả ả ả ủ ự ượ ng s  d ng ph i đ m b o tính cân  ố ườ ế ư ng đ n ng i dân s ng

xã h i: s  phân b  không gian c a l c l ố ự đ i, s  hài hòa c a h  th ng và c a c  nhà máy cũng nh  các  nh h ự ầ g n khu v c nhà máy.

ế ố ự ệ xí nghi p: đó là s  cung  ng nguyên v t li u, ch t ph  tr , năng l ng ( đi n,

­ Y u t c,…) và các tác đ ng đ n môi tr

ụ ợ ả ấ ậ ệ ế ượ ả ệ ộ ườ ế ồ ấ ứ ng xung quanh (ti ng  n, ch t th i, khí th i,…). ướ n

ệ ự ế ố ả ự ể ầ ọ ị ưở Vi c l a ch n đ a đi m cho công trình xây d ng c n xem xét các y u t nh h ng

nh :ư

­ Kích th

ướ ấ ạ c, hình d ng khu đ t.

­ Tính ch t b  m t.

ấ ề ặ

­ N n móng công trình và yêu c u v  th y văn.

ề ủ ề ầ

­ Đ u m i giao thông là s n có.

ầ ẵ ố

­ Nhu c u và m c đáp  ng v  năng l ạ

ứ ề ượ ệ ệ ướ ng (đi n, nhiên li u,…), n ấ c cho xu t và sinh

ề ộ ứ ầ ầ ho t và nhu c u v  lao đ ng.

­

Ả ưở ố ớ ườ ộ ạ ồ nh h ng đ i v i môi tr ế ng xung quanh (ti ng  n, đ c h i,…)

­ Xây d ng nhà máy tránh t n h i đ n m  quan đô th  và môi tr

ạ ế ự ổ ỹ ị ườ ng sinh thái

ả ấ ố ổ ­ Phòng ch ng cháy n  và an toàn cho s n xu t.

ử ị ụ ặ ệ ố 2.1.2.2 V  trí đ t h  th ng x  lý b i

ạ ộ t k

ầ ủ ấ ứ ộ ả ể ả ộ ử ễ ả ự Trong nhà máy c n phân rõ t ng khu và xây d ng m t cách h p lý đ  không làm gián  ệ ố ế ế ở ầ  g n khu  ấ ắ ng ng n nh t

ệ ậ ả ưở ệ ệ ế ả ợ ể ả ượ ự ạ c thi đo n ho t đ ng c a b t c  m t khu v c nào. H  th ng x  lý ph i đ ạ ườ ớ ể ự v c phát sinh khí th i đ  đ m b o cho vi c v n chuy n d  dàng v i đo n đ ấ ả ạ ọ ặ và đ c bi ng đ n ho t đ ng s n xu t. t là vi c phát sinh khí th i không  nh h

ạ ử ụ ấ

ố ấ ề ử ả ả ề ặ ằ ớ ả ả ả ợ ờ

ụ ọ ộ ả ự ệ ợ i và chi phí s  d ng là th p nh t. B  trí  Quy ho ch m t b ng ph i đ m b o s  ti n l ả ệ ồ ph i h p lý, phù h p v i dây chuy n công ngh . Đ ng th i ph i đ m b o dây chuy n x  lý  ượ đ ợ c áp d ng m t cách khoa h c.

ả ả ệ ẩ ạ ỹ

ể ạ ấ ả

ủ ả ễ ả ạ Bên c nh đó, vi c quy ho ch ph i đ m b o tính th m m  công nghi p, an toàn. D   ặ ự ế ổ ngăn ch n s  khi có s  c  s y ra đ  h n ch  t n th t cho nhà máy, công ty mà không  nh  ế ưở h ệ ự ố ả ở ộ ng đ n kh  năng m  r ng c a nhà máy.

ạ ướ ệ ố 2.1.2.3 M ng l i đi n qu c gia

ự ở ườ ể ả ệ ệ ả ố Quy ho ch xây d ng ự  khu v c có đ ng đi n qu c gia đ  đ m b o đi n năng cung

ử ụ ậ ạ ệ ố ấ c p cho h  th ng s  d ng và v n hành.

ứ ả ấ ượ ầ ổ ố ị Ngu n đi n cung c p cho nhà máy ph i đáp  ng đ c nhu c u và  n đ nh trong su t

ồ ả ệ ấ quá trình s n xu t.

ệ ự ạ ệ t o đi n năng, h i n

ụ ể ả ủ ộ ấ ộ c đ ặ ệ ướ ệ ơ ướ ể  ố i đi n qu c gia g p

ả ệ ả ứ ặ Nhà máy ph i có chu trình công ngh  khép kín trong vi c t ấ ả ch  đ ng trong vi c s n xu t và s n xu t m t cách liên t c k  c  khi l ủ ự ố s  c  ho c không đáp  ng đ .

ố ượ ử ụ ệ ệ ấ ạ B  trí quy ho ch sao cho di n tích đ c s  d ng m t cách t

ế ậ ả

ượ ượ ọ ỹ ụ ấ ể ừ ế d ng khoa h c k  thu t tiên ti n vào s n xu t đ  v a ti ư ệ ử ụ ế ả ộ m t kho n kinh t ố ư ộ t kiêm năng l  cho công ty, nhà máy (nh  vi c s  d ng pin năng l ả i  u, hi u qu  nh t. Áp  ệ ừ ế ng v a ti t  ki m  ặ ờ ng m t tr i,…)

ơ ồ ả ặ ằ ạ ẽ Hình 2.1: S  đ  b n v  quy ho ch m t b ng

ố ượ ứ ươ 2.2 Đ i t ng nghiêm c u và ph ng pháp tính toán

ố ượ Đ i t ớ ấ ế ị ử ươ ả ụ ủ ằ ả ế ợ ự ắ ứ h  th ng thi ệ ố 3/h – Theo ph ự   t b  x  lý khí th i b i c a nhà máy s n xu t nh a, ớ ự   ng pháp l ng b ng l c quán tính k t h p v i l c

ng nghiêm c u:  cao su v i năng su t 60000 m ly tâm.

ươ

Ch

ng 3

Ế Ệ Ỗ

Ả   TÍNH TOÁN, THI T K  H  TH NG X  LÝ KHÍ TH I VÀ TH O LU NẬ

3.1 Tính toán

ế t cho tính toán

ố ượ ụ ố ầ ầ 3.1.1 Các thông s  ban đ u c n thi (cid:0) b =1500 kg/m3. ng riêng: B i có kh i l

b =100oC

ệ ộ ụ Nhi t đ  b i vào: t

k =40oC

ệ ộ Nhi t đ  không khí ra: t

3/h

ấ ủ ế ị Năng su t c a thi t b : Q = 60000 m

ồ ộ ụ N ng đ  b i vào: C

v = Cb =12000 mg/m3 ẩ (cid:0) ệ  đi u ki n chu n:

o = 17,17x10­6 Pa.s

ọ ở ề ộ ớ ộ Đ  nh t đ ng h c

ở ượ ị ươ ố ượ nhi ệ ộ oC)  đ t đ  t ( c xác đ nh theo ph ng trình sau: Kh i l

ở Suy ra, t đ  không khí ra tk =40oC thì:

ủ ng riêng c a không khí  (cid:0) k(toC) =  ệ ộ  nhi (cid:0) k(40oC) =  kg/m3

b =100oC thì:

Ở ệ ộ ụ t đ  b i vào t nhi

(cid:0) k(100oC) =  kg/m3

ư ượ ả B ng : Giá tr  h  s  K ng ị ệ ố p theo l u l

ư ượ L u l ả ồ ng ngu n th i ị ệ ố p Giá tr  h  s  K

P ≤ 20.000 1

20000 <  P ≤ 100000 0,9

P > 1000000 0,8

ệ ố ả B ng: H  s  phân vùng Kv

Phân vùng ị ệ ố v Giá tr  h  s  K

ị ạ ặ ộ ệ ị ạ N i thành đô th  lo i đ c bi t (1) và đô th  lo i 1 (1): 0.6

ụ ả ặ ị ừ r ng đ c d ng (2); di s n thiên nhiên; di tích l ch s ử

ượ ơ ở ả ế ấ ạ Vùng 1 văn   hóa đ c  x p h ng (3), c  s  s n xu t kinh

ụ ả ị ớ ế doanh d ch v ; có kho ng cách ranh gi ự   i đ n khu v c

ướ này d i 0.2 km

ự ộ ộ ị ạ   ị ạ N i thành, n i th  đô th  lo i II, III, IV khu v c ngo i 0.8

ặ ệ ự ế ả Vùng 2 thành đ c bi t kho ng cách đ n khu v c này không

quá 0.2 km

ị ạ ệ ạ Khu công nghi p, khu đô th  lo i IV,vùng ngo i thành 1

ị ạ ế ả ộ đô th  lo i II, III, IV có kho ng cách đ n n i thành

ơ ở ả ỏ ơ ặ ằ ị Vùng 3 ấ   ộ n i th  nh  h n ho c b ng 0.2 km, c  s  s n xu t,

ụ ự ế ị ả kinh doanh, d ch v  có kho ng cách đ n khu v c này

ơ bé h n 0.2 km.

Nông thôn Vùng 4 1.2

ề Nông thôn mi n núi Vùng 5 1.4

ộ ụ ố ồ ượ ị N ng đ  b i t i đa cho phép đ c xác đ nh:

Cmax = CTC . Kp . Kv = 50 x 0,9 x 1 = 45 mg/m3

0C, n ng đ  th i ra :

Ở ề ệ ườ ộ ả ồ đi u ki n th ng t = 40

Cr = Cmax  = 45 x = 39,25 mg/m3

ệ ủ ệ ấ Hi u su t làm vi c c a thi ế ị: t b

η  x 100% = 99,67%

ằ ậ ấ 3.1.2 Tính cân b ng v t ch t

ư ượ ố ượ ế ị ắ ượ ị L u l ng khí vào thi t b  l ng quán tính đ c xác đ nh :

ng kh i l Gv = (cid:0) v . Qv

ố ượ ủ ỗ ụ ợ ượ ở ị ươ Trong đó, (cid:0) v: kh i l ng riêng c a h n h p khí b i và đ c xác đ nh b i ph ng trình:

ố ượ V i: ớ ng riêng c a b i, ủ ụ (cid:0) b = 1500 kg/m3

oC, (cid:0) k(100oC) = 0,95 kg/m3

ố ượ ủ ở ng riêng c a khí 100

(cid:0) b là kh i l (cid:0) k là kh i l ồ ộ ụ ế ị ượ ị yv (%) là n ng đ  b i đi vào thi t b  và đ c xác đ nh:

ươ Thay vào ph ng trình ta có:

(cid:0)

Khi đó, (cid:0) v = 0,951 kg/m3

ươ Thay vào ph ng trình:

=  = 0,526 x  = 0,0526%

ẽ ờ ồ Đ ng th i, ta s  có:

ồ ị ộ ụ N ng đ  b i đi ra thi Gv = (cid:0) v . Qv = 0,951 x 60000 = 57060 kg/h ế ị ượ t b  đ c xác đ nh:

η yr  = yv (1 –  ) = 0,028 (1 – 0,9215) = 0,0022 %

ượ ệ ỏ L ng h  khí ra kh i thi ế ị t b :

Gr  = Gv  = 57060 x  = 57031 kg/h

ượ ạ L ng khí s ch hoàn toàn:

Gs  = Gv  = 57060 x  = 57030 kg/h

0C:

ư ượ ạ ệ ộ L u l ng khí s ch ra ngoài thi ế ị ở t b nhi t đ  t = 40

r: kh i l

ố ượ ủ ỗ ợ ượ ở ị ươ Trong đó: ng riêng c a h n h p khí và đ c xác đ nh b i ph ng trình: Qr  =    (cid:0)

ố ượ V i: ớ ng riêng c a b i, ủ ụ (cid:0) b = 1500 kg/m3

ố ượ ủ ở ng riêng c a khí 100

oC, (cid:0) k(40oC) = 1,128 kg/m3 ị

= 0,0022%

ộ ụ ế ị ượ (cid:0) b là kh i l (cid:0) k là kh i l ồ yr (%) là n ng đ  b i đi ra thi t b  và đ c xác đ nh:

ươ Thay vào ph ng trình ta có:

r = 1,13 kg/m3

Khi đó, (cid:0)

Suy ra: Qr  =  =  = 50470 m3/h

ấ ủ ế ị ọ ượ ạ Năng su t c a thi t b  l c theo l ng khí s ch hoàn toàn:

Qs  =  = =50558,5 m3/h

ượ L ụ ng b i thu đ ượ ở c ạ  giai đo n này :

Gb = Gv – Gr = 57060 – 57031 = 29 kg/h

ố ượ ượ Kh i l ụ ng b i thu đ c trong 1 ngày:

m = 29 x 24 = 696 kg/ngày

ụ ể ượ Th  tích b i thu đ c trong 1 ngày:

V =  =  = 0,464  m3/ngày

ằ ượ 3.1.3 Tính cân b ng năng l ng

ế ế ệ ố ử 3.1.4 Tính toán thi ả t k  h  th ng x  lý khí th i

Ở ạ ắ ự ằ  giai đo n l ng b ng l c quán tính:

ạ ị ườ ủ ố ế ị T i v  trí đ ng  ng vào c a thi t b  có:

Qv = 60000 m3/h

ế ị ế ị Tính toán thi t b  ( chia làm 10 thi t b  quán tính):

v = v1 = 25 m/s

Ch n vọ

ườ ủ ố ượ ị Khi đó, đ ng kính c a  ng đ c xác đ nh:

d1 =  = = 0,291 m

Do đó, ta l y ấ d1 =  mm

ạ ị ườ ủ ố ế ị T i v  trí đ ng  ng ra c a thi t b  có:

Qr  = 50470  m3/h

r = v2 = 18 m/s

Ch n vọ

ườ ủ ố ượ ị Khi đó, đ ng kính c a  ng đ c xác đ nh:

d2 =  = = 0,31 m

Do đó, ta l y ấ d2 = m

ọ ườ ủ ế ị ậ ố ủ ủ ng kính c a thi t b  D =  0.8 m, khi đó v n t c  w c a dòng khí bên trong c a

Ch n đ ế ị ượ t b  đ c tính : thi

=  = 3,3 m/s

w = va = vb = 3,3 m/s

ươ ạ ẳ ặ ẩ ằ Theo ph ng trình Becnully, t i (a) và (b) – là các m p ph ng chu n n m ngang

+  +   =   +  +

ể ế ạ t l i:

Mà , nên ta có th  vi

=

Trong đó:

V i :ớ

λ ệ ố ề ọ ườ : h  s  ma sát d c chi u dài đ ố ng  ng

ệ ố ở ự ụ ộ

: h  s  tr  l c c c b

(cid:0) Xác đ nh  ;λ

ệ ố

V i:ớ H  s  Reynolds:  kg/m3

ệ ố ứ ớ ộ ị

: đ  nh t tuy t đ i, xác đ nh theo công th c sau:

Có Pa.s

→ Pa.s

ư ậ Nh  v y:

ε ế ị ệ ố ố ớ ộ ọ Ch n thi t b  là  ng thép m i không hàn, có đ  nhám tuy t đ i   = 0,1 mm.

ệ ố ủ ớ ạ Khi đó h  s  Reynolds c a gi i h n trên là :

ệ ố ệ ấ ắ ầ H  s  Reynolds khi b t đ u xu t hi n vùng nhám:

ộ ệ ố ả ượ ị c xác đ nh: Do đó, : dòng ch y quá đ , h  s  ma sát đ

Suy ra:

ệ ố ở ự ụ ộ ặ ở ự ậ

ấ ạ ủ ộ ế ị ắ ủ ư ọ ố ấ ở ỗ ấ ị ọ ắ

(Pa) ξ i = 0,2

(cid:0) Xác đ nh  : h  s  tr  l c c c b  (đ c tr ng cho c u t o c a b  ph n gây ra tr  l c cho t b ), ch n ξ ế ị

m i t m ch n. Ch n s  t m ch n c a thi t b  n = 20. thi

ừ T   , ta có:

ả ươ ượ Gi i ph ng trình trên ta tìm đ c: H = 29,7 m  30m≈

ề ấ ả ắ ố ế ị B  trí các t m ch n trên kho ng chi u dài thi t b  là:  m

ữ ả ấ ắ Kho ng cách gi a các t m ch n là: 29/20 = 1,45 m = 145cm

ề ộ ỗ ấ ắ ọ Ch n chi u r ng m i t m ch n là 0,7 m

ỗ ấ ướ ắ ẽ ụ ố c chi u dài m i t m ch n s  khác nhau do b  trí khác nhau trong hình tr ,

Kích th ề ỗ ấ ọ ề ch n chi u dài trung bình m i t m là 1,1 m.

ế ế ệ ố ử 3.1.5 Thi ả t k  h  th ng x  lý khí th i

ậ ả 3.2 Th o lu n

K T LU N

ả ư ượ ụ ng ch p hút

ệ ố ụ ạ ị ế ị Kh o sát tính l u l ố ị T i các v  trí phát sinh b i ta b  trí h  th ng hút ngay v  trí thi ỗ   t b  máy móc. Trên m i

ế ị ụ ươ ệ ạ ẵ ứ ườ ố ượ thi t b  máy móc có s n các d ng mi ng hút b i t ng  ng, có đ ng kính và s  l ng tu ỳ

ừ ộ ế ị thu c vào t ng thi t b  máy móc khác nhau.

ư ượ ượ ứ ự ị L u l ng hút đ c xác đ nh d a theo công th c:

ố ớ ụ ỗ ấ ừ ậ ố Trong đó: v: v n t c hút, đ i v i b i g  l y t ọ  20 ­22m/s.ch n v = 20(m/s)

ườ d: đ ầ ng kính đ u hút (m)

ậ ố ừ ổ ấ ấ ớ ư ạ ố  v i l u

ườ Tính toán đ ng L = 60000 m ng kính, v n t c và t n th t áp su t ma sát cho t ng đo n  ng 3/h ượ l

ườ ạ ố ứ Công th c tính đ ng kính đo n  ng:

d =  = 1,03 (m)

ậ ố ừ ự ố T  đó suy ra v n t c th c trong  ng là:

v =

ấ ấ ổ Và t n th t áp su t ma sát R