Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI 1,2,3,4,5 TRANG 91 SGK HÓA 9:
AXIT CACBONIC VÀ MUỐI CACBONAT
Lý thuyết và giải bài 1, 2, 3, 4, 5 trang 91 SGK Hóa 9: Axit cacbonic và muối cacbonat
A. Lý thuyết: Axit cacbonic và muối cacbonat
I. AXIT CACBONIC H2CO3
a) Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí
Nước tự nhiên và nước mưa có hòa tan khí cacbonic: 1000m3 nước hòa tan được 90 m3 khí
CO2.
Một phần khí CO2 tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit cacbonic. Vậy axit R2CO3 có
trong nước tự nhiên và nước mưa. Khi đun nóng, khí CO2 bay ra khỏi dung dịch.
b) Tính chất hóa học
– H2CO3 là một axit yếu, dung dịch H2CO3 chỉ làm quỳ tím chuyển thành màu đỏ nhạt, bị axit
mạnh đẩy ra khỏi muối.
– H2CO3 là một axit không bền: H2CO3 tạo thành trong các phản ứng hóa học bị phân hủy
ngay thành CO2 và H2O.
II. MUỐI CACBONAT
a) Phân loại: Có 2 loại là muối trung hòa (Na2CO3, CaCO3,..) và muối axit (NaHCO3, Ca
(HCO3)2…).
b) Tính chất
– Tinh tan
– Chỉ có một số muối cacbonat tan dược, như Na2CO3, K2CO3… và muối axit như Ca
(HCO3)2,…
– Hầu hết muối cacbonat trung hòa không tan, như CaCOg, BaCOg, MgC03r..
c) Tính chất hóa học
– Tác dụng với axit mạnh (HCl, HNO3, H,SO4,…) giải phóng khí CO2.
NaHCO3 + HCl -> NaCl + CO2 + H2O
Trang | 1
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
– Muối cacbonat tan tác dụng được với dung dịch bazơ.
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
K2CO3 + Ca(OH)2 -> 2KOH + CaC03
– Muối cacbonat tan tác dụng được với dung dịch muối.
Na2CO3 + CaCl2 -> 2NaCl + CaCO3
– Bị nhiệt phân hủy.
CaCO3 –tº→ CaO + CO2
Chú ý: Các muối Na2CO3, K,CO3,… không bị nhiệt phân.
III. ỨNG DỤNG
– CaCO3 là thành phần chính của đá vôi, được dùng để sản xuất vôi, xi măng..
– Na2CO3 được dùng để nấu xà phòng, sản xuất thủy tinh,..
– NaHCO3 được dùng làm dược phẩm, hóa chất trong bình cứu hỏa,…
B. Hướng dẫn giải bài tập SGK Hóa 9 trang 91: Axit cacbonic và muối cacbonat
Bài 1 (SGK Hóa 9 trang 91)
Hãy lấy thí dụ chứng tỏ rằng H2CO3 là axit yếu hơn HCl và là axit không bền. Viết phương
trình hoá học.
Giải bài 1:
Phản ứng chứng tỏ H2CO3 yếu hơn HCl là phản ứng giữa HCl và muối cacbonat: axit cacbonic
bị axit HCl mạnh hơn đẩy ra khỏi muối. Axit H2СO3 tạo thành bị phân hủy ngay thành khí
CO2 và H2O chứng tỏ rằng H2CO3 là axit không bền.
Thí dụ: Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + CO2 + H2O
Bài 2 (SGK Hóa 9 trang 91)
Dựa vào tính chất hoá học của muối cacbonat, hãy nêu tính chất của muối MgCO3 và viết các
phương trình hoá học minh hoạ.
Giải bài 2:
MgCO3 là muối cacbonat trung hòa, không tan trong nước, nên có
các tính chất hóa học sau:
– Tác dụng với dung dịch axit manh hơn axit cacbonic, thí dụ:
Trang | 2
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
MgCO3 + 2HNO3 → Mg(NO3)2 + CO2+ H2O
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
– Bị nhiệt phân hủy
MgCO3 –tº→ MgO + CO2
Bài 3 (SGK Hóa 9 trang 91)
Viết các phương trình hoá học biểu diễn chuyển đổi hoá học sau:
C —> CO2 —> CaCO3 —> CO2
Giải bài 3:
(1) С + O2 –tº→ CO2
(2) CO2 + CaO –tº→ CaCO3
(3) CaCO3 –tº→ CaO + CO2
Bài 4 (SGK Hóa 9 trang 91)
Hãy cho biết trong các cặp chất sau đây, cặp nào có thể tác dụng với nhau.
a) H2SO4 và KHCO3 ; d) CaCl2 và Na2CO3 ;
b K2CO3 và NaCl; e) Ba(OH)2 và K2CO3.
c) MgCO3 và HCl;
Giải thích và viết các phương trình hoá học
Giải bài 4:
Những cặp có xảy ra phản ứng là a), b), d), e) và g), vì đây là những phản ứng trao đổi, trong
số sản phẩm tạo thành có chất không tan hay chất khí.
a) H2SO4 + 2KHCO3 -> K2SO4 + 2CO2 ↑ + 2H2O
b) CaCl2 + Na2CO3 -> 2NaCl + CaCO3↓
c) MgCO3 + 2HCl -> MgCl2 + CO2 ↑ + Н2О
d) Ba(OH)2 + K2CO3 -> BaCO3 ↓+ 2KOH
e) Ca (HCO3)2 + Ca(OH)2 -> 2CaCO3 ↓+ 2H2O
– Cặp không xảy ra phản ứng là c) K2CO3 và NaCl, vì không chất không tan hay chất khí nào
Trang | 3
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
tạo thành.
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Bài 5 (SGK Hóa 9 trang 91)
Hãy tính thể tích khí CO2 (đktc) tạo thành để dập tắt đám cháy nếu trong bình chữa cháy có
dung dịch chứa 980 g H2SO4 tác dụng hết với dung dịch NaHCO3.
Giải bài 5:
Số mol H2SO4 = 980 : 98 = 10 mol
Phương trình hóa học của phản ứng:
H2SO4 + 2NaHCO3 -> Na2SO4 + 2CO2 + 2H2O
Thấy ngay số mol C02 sinh ra = 2.số mol H2SO4 phản ứng = 20 mol.
Trang | 4
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Vậy, thể tích khí CO2 = 20 x 22,4 = 448 lít.
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai
Website Hoc247.vn cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thông minh, nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh tiếng.
I. Luyện Thi Online
Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90%
- Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.
- H2 khóa nền tảng kiến thức luyên thi 6 môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán,Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.
II. Lớp Học Ảo VCLASS
Học Online như Học ở lớp Offline
- Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh không phải đưa đón con và có thể học cùng con.
- Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.
- Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.
- Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học tập.
Các chương trình VCLASS:
- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 6 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
- Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Toán Nâng Cao,
Toán Chuyên và Toán Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.
III. Uber Toán Học
Học Toán Gia Sư 1 Kèm 1 Online
- Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH. Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Toán Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB,…
- Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình yêu thích, có thành tích, chuyên môn giỏi và phù hợp nhất.
- Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra
độc lập.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian hoc linh động hơn giải pháp mời gia sư đến nhà.
Trang | 5
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807