Giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể của lễ hội trong đời sống hiện đại

Nghiên cứu - Trao đổi<br /> <br /> GIẢI PHÁP BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ<br /> DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ CỦA LỄ HỘI TRONG ĐỜI SỐNG HIỆN ĐẠI<br /> ? Lê Thị Kim Oanh<br /> Lễ hội, dưới sự tác động của văn hóa<br /> và lịch sử bao gồm yếu tố khách quan<br /> (không gian và thời gian) và yếu tố chủ<br /> quan (chủ thỂ, ý thức hệ chủ đạo của<br /> thời đại, nguồn nhân lực và tài lực),<br /> luôn luôn có sự thay đổi và chuyển<br /> biến không ngừng. Tuy nhiên, cùng với<br /> sự thay đổi theo chiều hướng hiện đại<br /> hóa của đời sống vật chất, lễ hội cần<br /> được bảo tồn và phát huy giá trị của<br /> nó dưới góc độ là một di sản văn hóa<br /> phi vật thể vừa bảo toàn tính xác thực<br /> về mặt tín ngưỡng và tâm linh vừa đáp<br /> ứng được nhu cầu phát triển kinh tế<br /> của quốc gia và địa phương. Bài viết<br /> này chủ yếu đánh giá vai trò, sự ảnh<br /> hưởng của lễ hội cũng như đề xuất một<br /> số giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy<br /> giá trị di sản của lễ hội trong đời sống<br /> văn hóa xã hội hiện đại ngày nay.<br /> <br /> 1. Vai trò của lễ hội trong đời sống hiện nay<br /> Lễ hội là một loại hình văn hóa mang đến cho cộng<br /> đồng sự thỏa mãn về mặt tâm linh cũng như tạo ra<br /> những hi vọng về nhu cầu sinh tồn của mỗi cá nhân<br /> cũng như của cả cộng đồng. Hơn nữa, lễ hội phản ảnh<br /> những nét đặc trưng về lịch sử và văn hóa của mỗi<br /> địa phương và của từng quốc gia trên phương diện<br /> văn học (truyền thuyết, thần thoại, văn bia, ca dao…);<br /> nghệ thuật biểu diễn (sân khấu, diễn xướng, dân ca,<br /> dân nhạc…); phong tục, tín ngưỡng, tôn giáo (nghi lễ,<br /> *<br /> <br /> *<br /> <br /> nghi thức, trò diễn, trò chơi, đức tin…).<br /> Chính vì vậy, lễ hội là một trong những di sản văn<br /> hóa phi vật thể được UNESCO công nhận và ban hành<br /> nhiều công ước quan trọng nhằm bảo tồn và phát<br /> huy giá trị của nó trong đời sống đương đại.1 Tại Việt<br /> Nam hiện nay, lễ hội với tư cách là di sản văn hóa phi<br /> vật thể cũng được công nhận và bảo tồn theo Luật<br /> Di sản văn hóa năm 2001, sửa đổi bổ sung năm 2009.2<br /> Theo thống kê năm 2008 của Cục Văn hóa cơ sở<br /> (thuộc Bộ Văn hóa Thông tin trước đây), Việt Nam có<br /> 7.966 lễ hội; trong đó có 7.039 lễ hội dân gian (chiếm<br /> 88,36%), 332 lễ hội lịch sử cách mạng (chiếm 4,16%),<br /> 544 lễ hội tôn giáo (chiếm 6,28%), 10 lễ hội du nhập<br /> từ nước ngoài (chiếm 0,12%), còn lại là lễ hội khác<br /> (chiếm 0,5%).<br /> Với tư cách là một di sản văn hóa phi vật thể, lễ hội<br /> mang lại cho môi trường văn hóa xã hội mà nó đang<br /> tồn tại những giá trị nhất định. Cụ thể như sau:<br /> * Giá trị giáo dục và gắn kết cộng đồng<br /> Cộng đồng là một nhân tố quan trọng quyết định<br /> <br /> ThS., Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Đà Nẵng.<br /> <br /> Phaùt trieån<br /> <br /> Kinh teá - Xaõ hoäi<br /> Ñaø Naüng<br /> <br /> 57<br /> <br /> Nghiên cứu - Trao đổi<br /> <br /> ý nghĩa và sự thành công của lễ hội. Vì mỗi cộng đồng<br /> hình thành, tồn tại và gắn kết với nhau dựa trên các<br /> cơ sở chung về mặt địa lý, lịch sử, lợi ích vật chất và<br /> lợi ích tinh thần. Do đó, các lễ hội dù được thể hiện<br /> ở dưới hình thức nào cũng không thể thiếu sự biểu<br /> dương các giá trị văn hóa và sức mạnh cộng đồng của<br /> môi trường xã hội mà nó đang tồn tại. Đồng thời, việc<br /> cùng tham gia tìm hiểu, tổ chức lễ hội sẽ trở thành<br /> một chất keo kết dính tạo nên sự gắn kết cộng đồng,<br /> giúp mỗi cá nhân hòa mình vào tập thể, hướng đến<br /> cội nguồn và nuôi dưỡng ý thức gắn kết với quê<br /> hương và cộng đồng của mình.<br /> * Giá trị bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân<br /> tộc<br /> Lễ hội là sự hội tụ văn hóa dân gian mang tính quy<br /> mô cao. Phần lớn các thành tố văn hóa dân gian đều<br /> hiện diện trong lễ hội như tế lễ, đám rước, trang phục,<br /> trò diễn, dân ca, dân vũ, hội họa, thủ công mỹ nghệ…<br /> Các thành tố trên tuy mang những nét đặc sắc riêng<br /> nhưng khi hòa vào không khí thiêng liêng của lễ hội<br /> giữa chúng dường như có một sợi dây liên kết mật<br /> thiết cùng tái hiện sinh động đời sống vật chất và tinh<br /> thần của một xã hội ở một giai đoạn lịch sử cụ thể.<br /> Theo đó, nét đẹp và sức sống mãnh liệt của bản sắc<br /> văn hóa dân tộc được lưu truyền từ thế hệ này sang<br /> thế hệ khác theo từng năm. Sự lưu truyền này không<br /> chỉ thể hiện trong những hoạt động lễ hội mà còn<br /> <br /> 58<br /> <br /> Phaùt trieån<br /> <br /> Kinh teá - Xaõ hoäi<br /> Ñaø Naüng<br /> <br /> nằm trong chính tâm thức của cộng đồng đó.<br /> * Giá trị nuôi dưỡng và phát triển nhu cầu văn hóa<br /> tâm linh<br /> Lễ hội là một hình thức sinh hoạt văn hóa cộng<br /> đồng ra đời nhằm thỏa mãn nhu cầu tâm linh của<br /> cộng đồng dân cư. Đó là nhu cầu nảy sinh trong quá<br /> trình lao động sáng tạo, con người cần được thiên<br /> nhiên ưu đãi, che chở và đón nhận. Thông qua lễ hội,<br /> cộng đồng dân cư gửi gắm niềm tin và cầu mong<br /> một cuộc sống bình an, khỏe mạnh và sung túc. Do<br /> đó, nhu cầu được đắm mình trong những giây phút<br /> thiêng liêng, cộng cảm mà một lễ hội mang lại cho<br /> cộng đồng là một nhu cầu không thể thiếu trong quá<br /> trình bảo tồn và tổ chức lễ hội.<br /> * Giá trị phát triển kinh tế du lịch, phục vụ nhu cầu<br /> vui chơi giải trí cộng đồng<br /> Nếu phần lễ mang lại cho con người những phút<br /> giây thiêng liêng thì phần hội lại giúp cho họ cảm<br /> thấy thoải mái, trút bỏ những lo toan đời thường để<br /> hòa mình vào không khi vui tươi, hào hứng đó. Vì vậy,<br /> trong thời đại ngày nay, nếu lễ hội được khai thác<br /> một cách đúng đắn và hợp lý thì giá trị của một lễ hội<br /> không chỉ nằm ở phương diện văn hóa mà còn được<br /> nhìn nhận ở phương diện kinh tế, tức là dưới góc<br /> độ của một sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo. Sản<br /> phẩm đặc biệt này là điều kiện thuận lợi để giới thiệu<br /> <br /> Nghiên cứu - Trao đổi<br /> <br /> và truyền bá nét văn hóa đặc sắc của địa phương. Từ<br /> đó, mang lại nhiều cơ hội để phát triển kinh tế tại địa<br /> phương đó. Mặt khác, để thu hút được sự quan tâm<br /> của du khách, bản thân lễ hội, dưới góc độ của một<br /> sản phẩm du lịch mang tính biểu trưng cao, cần thể<br /> hiện được bản sắc văn hóa riêng, đặc trưng của môi<br /> trường xã hội mà nó đang tồn tại.<br /> 2. Thực trạng khai thác lễ hội hiện nay<br /> Hiện nay, tại Việt Nam, với việc phục hồi và tổ chức<br /> lễ hội ngày càng nhiều, vấn đề về quản lý lễ hội ngày<br /> càng được dư luận xã hội quan tâm. Bên cạnh những<br /> nỗ lực của các cấp chính quyền, địa phương cũng<br /> như những nhà quản lý lễ hội nhằm mang lại cho<br /> cộng đồng dân cư và du khách một không gian lễ hội<br /> vừa đáp ứng nhu cầu văn hóa tâm linh, vui chơi giải<br /> trí lành mạnh vừa đáp ứng tiến trình hội nhập, giao<br /> lưu quốc tế của Việt Nam. Tuy nhiên, công tác quản lý<br /> xã hội hiện nay vẫn chưa tìm ra giải pháp cho một số<br /> thực trạng sau:<br /> - Xét về giá trị gắn kết cộng đồng, bảo tồn và phát<br /> huy bản sắc văn hóa dân tộc, việc khôi phục các lễ<br /> hội theo hướng sân khấu hóa sai lệch, áp dụng một<br /> mô hình chung mà không quan tâm đến yếu tố đặc<br /> thù của từng lễ hội khiến đa phần các lễ hội hiện nay<br /> mang nặng tính hình thức, chủ yếu phục vụ cho nhu<br /> cầu vui chơi, hội hè hơn là nhu cầu giáo dục và gắn<br /> kết cộng đồng. Đồng thời, việc tái hiện lễ hội theo<br /> hướng “nhất thể hóa”, “sự kiện hóa” khiến lễ hội mất đi<br /> sự đa dạng và đặc sắc riêng. Mặt khác, cộng đồng dân<br /> cư khi không còn tham gia lễ hội với tư cách là chủ<br /> thể mà chỉ với tư cách là người tham dự, đã nảy sinh<br /> tâm lý thờ ơ, vô cảm với chính lễ hội diễn ra trên quê<br /> hương mình. Du khách tham dự lễ hội cũng không<br /> được truyền thông và cảm nhận chính xác ý nghĩa<br /> của lễ hội.<br /> - Xét về giá trị nuôi dưỡng và phát triển văn hóa<br /> tâm linh, hiện nay vẫn còn nhức nhối vấn đề lợi dụng<br /> tín ngưỡng tâm linh để “buôn thần bán thánh”, đặt lễ,<br /> bói toán, đặt hòm công đức, dâng hương, đốt vàng<br /> mã… Có thể nói, đối với quần chúng tham gia lễ hội,<br /> tâm lý bao trùm vẫn là tâm lý tín ngưỡng. Tuy nhiên,<br /> ranh giới giữa tín ngưỡng tâm linh thuần túy và yếu tố<br /> mê tín di đoan là khá mong manh và khó tách bạch.<br /> Rõ ràng, mê tín dị đoan có cơ hội phát triển khi chức<br /> năng giáo dục của lễ hội hoạt động kém hiệu quả.<br /> Trong thực tế, trong các lễ hội hiện nay, tâm lý mê<br /> tín dị đoan đang có chiều hướng gia tăng, làm ảnh<br /> <br /> hưởng không ít đến môi trường văn hóa của cộng<br /> đồng diễn ra lễ hội.<br /> Nói cách khác, với thực trạng như hiện nay, việc tổ<br /> chức và quản lý lễ hội đã và đang tạo ra một số ảnh<br /> hưởng nhất định đến môi trường đang nuôi dưỡng<br /> nó, chủ yếu là trên hai phương diện: văn hóa - xã hội<br /> và kinh tế - chính trị. Sự ảnh hưởng tích cực hay tiêu<br /> cực phụ thuộc rất nhiều vào công tác tổ chức và quản<br /> lý, có thể được tóm tắt qua bảng sau:<br /> Phương<br /> diện<br /> ảnh<br /> hưởng<br /> <br /> Văn hóa Xã hội<br /> <br /> Kinh tế Chính trị<br /> <br /> Tác động tích cực<br /> <br /> Tác động tiêu<br /> cực<br /> <br /> Bảo tồn và phát<br /> huy giá trị di sản<br /> văn hóa phi vật thể<br /> <br /> Đánh mất tính<br /> xác thực<br /> của di sản<br /> <br /> Gắn kết và thu<br /> hút sự quan tâm<br /> của cộng đồng<br /> địa phương và du<br /> khách<br /> <br /> Không đặt<br /> cộng đồng địa<br /> phương trong<br /> vai trò chủ thể<br /> của di sản dẫn<br /> đến sự thờ ơ của<br /> cộng đồng<br /> <br /> Nuôi dưỡng nhu<br /> cầu văn hóa tâm<br /> linh, phát triển giá<br /> trị của chủ nghĩa<br /> dân tộc<br /> <br /> Không tách<br /> bạch được yếu<br /> tố tín ngưỡng<br /> tâm linh và mê<br /> tín dị đoan<br /> <br /> Xây dựng và quảng<br /> bá thương hiệu<br /> của quốc gia và địa<br /> phương<br /> <br /> Quảng bá quá<br /> mức so với thực<br /> tiễn dẫn đến<br /> tình trạng khai<br /> thác thiếu bền<br /> vững<br /> <br /> Thu hút và thúc<br /> đẩy sự đầu tư<br /> trong và ngoài<br /> nước<br /> <br /> Lạm phát giá cả<br /> <br /> Thúc đẩy sự phát<br /> triển của cơ sở hạ<br /> tầng và sự biến<br /> đổi của đô thị theo<br /> hướng phát triển<br /> mới<br /> <br /> Đánh mất sự<br /> kiểm soát và<br /> quản lý cộng<br /> đồng<br /> <br /> Thu hút và gia tăng<br /> khách du lịch, tạo<br /> nguồn thu cho<br /> ngân sách quốc gia<br /> và địa phương<br /> <br /> Lạm dụng giá trị<br /> di sản phục vụ<br /> cho mục đích<br /> kinh tế<br /> <br /> Phaùt trieån<br /> <br /> Kinh teá - Xaõ hoäi<br /> Ñaø Naüng<br /> <br /> 59<br /> <br /> Nghiên cứu - Trao đổi<br /> <br /> Rõ ràng, nhằm hạn chế những tác động tiêu cực<br /> nói trên, cần có giải pháp cấp thiết bảo tồn và phát<br /> huy giá trị của lễ hội trước guồng quay chóng mặt<br /> của xã hội hiện đại.<br /> <br /> Giải pháp này thoát khỏi sự tranh cãi nên bảo tồn y<br /> nguyên thế nào, nên kế thừa cái gì từ quá khứ mà đặt<br /> trọng tâm vào việc làm thế nào để di sản sống và phát<br /> huy được tác dụng trong đời sống đương đại.<br /> <br /> 3. Giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản<br /> văn hóa phi vật thể của lễ hội<br /> <br /> Như vậy, trong đời sống hiện nay, nếu nhìn nhận<br /> lễ hội với tư cách là một di sản văn hóa phi vật thể thì<br /> vấn đề bảo tồn nguyên vẹn hay bảo tồn kế thừa đều<br /> không quan trọng bằng việc xác định việc bảo tồn di<br /> sản đó để làm gì và mang lại lợi ích cho ai, cho chính<br /> quyền, cộng đồng địa phương hay cho du khách?<br /> <br /> Trải qua nhiều biến đổi và thăng trầm của thời đại,<br /> sự vận động và biến đổi về mặt không gian cũng như<br /> thời gian của lễ hội là một điều tất yếu. Đồng thời,<br /> sự biến đổi của lễ hội cũng không thể nằm ngoài sự<br /> tác động của ý thức hệ hay quan niệm của từng thời<br /> đại về việc tổ chức, gìn giữ và chuyển giao cho thế hệ<br /> sau. Dù vậy, lễ hội, vẫn là một sản phẩm của quá khứ,<br /> cần được giữ gìn cho hiện tại và mai sau. Chính vì lý<br /> do đó mà hiện nay lễ hội (lễ hội truyền thống) được<br /> xem là phạm trù thuộc khái niệm di sản văn hóa phi<br /> vật thể đã được UNESCO bảo vệ thông qua Công ước<br /> Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể phê chuẩn tại Paris<br /> năm 2003.<br /> Liên quan đến việc bảo tồn và phát huy giá trị di<br /> sản văn hóa phi vật thể, theo Ashworth3, tồn tại hai<br /> quan điểm: bảo tồn nguyên vẹn tính xác thực và bảo<br /> tồn trên cơ sở kế thừa. Cả hai quan điểm nói trên đều<br /> có những điểm thuận lợi và khó khăn riêng. Nếu bảo<br /> tồn nguyên vẹn giúp các thế hệ sau dễ dàng trong<br /> việc truy nguyên các giá trị gốc của di sản thì điểm<br /> khó khăn nằm ở chỗ cần có phương pháp để xác định<br /> cụ thể yếu tố nguyên gốc và yếu tố phái sinh để từ<br /> đó quyết định yếu tố nào cần được giữ gìn nguyên<br /> vẹn. Bên cạnh đó, bảo tồn kế thừa đề cao việc lựa<br /> chọn những giá trị phù hợp với thời đại để phát huy.<br /> Tuy nhiên, việc xác định giá trị nào phù hợp và giá trị<br /> nào chưa phù hợp còn nhiều tranh cãi, dễ dẫn đến<br /> trường hợp loại bỏ những giá trị chưa có sự hiểu biết<br /> và nghiên cứu thấu đáo. Theo đó, Ashworth đã đưa<br /> ra một giải pháp thứ ba: bảo tồn kế thừa và phát triển.<br /> <br /> 60<br /> <br /> Phaùt trieån<br /> <br /> Kinh teá - Xaõ hoäi<br /> Ñaø Naüng<br /> <br /> Quan trọng hơn là cần có một giải pháp bảo tồn<br /> đúng đắn và linh hoạt nhằm đảm bảo sự kết hợp<br /> hài hòa giữa yếu tố truyền thống và hiện đại. Theo<br /> đó, việc bảo tồn lễ hội cần phải thỏa mãn hai yếu tố<br /> chính: đáp ứng nhu cầu văn hóa tâm linh của cộng<br /> đồng và đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế của cộng<br /> đồng, địa phương và quốc gia. Để thực hiện được điều<br /> này, cần xác định rõ chủ thể của lễ hội phải là người<br /> dân địa phương. Họ tham gia lễ hội dưới sự hướng<br /> dẫn và quản lý của chính quyền nhằm đảm bảo sự<br /> nhận thức đúng đắn về giá trị văn hóa, lịch sử của lễ<br /> hội để biết trân trọng và chủ động gìn giữ, phát huy<br /> các giá trị đó trong đời sống cộng đồng. Đồng thời,<br /> vai trò của Nhà nước, các cấp chính quyền và các nhà<br /> quản lý xã hội là hết sức quan trọng trong việc khẳng<br /> định, định hướng và thực hiện công tác bảo tồn đạt<br /> hiệu quả cao trong hiện tại và tương lai.<br /> Dựa vào sự phân tích trên, chúng tôi đề xuất một<br /> số giải pháp cụ thể như sau:<br /> 1. Khẳng định và tiến hành bảo tồn, phát huy lễ<br /> hội với tư cách là một di sản văn hóa phi vật thể theo<br /> đúng Luật Di sản văn hóa của Việt Nam và Công ước<br /> Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO. Từ đó,<br /> xác định việc đầu tư tài chính cho các lễ hội là vấn đề<br /> mang tính cấp thiết trong giai đoạn hiện nay. Ngoài<br /> <br /> Nghiên cứu - Trao đổi<br /> <br /> tư nghiêm túc về mặt sân khấu hóa lễ hội sẽ là một<br /> hiệu ứng thúc đẩy công tác quảng bá lễ hội trên các<br /> phương tiện truyền thông như sách báo, truyền hình,<br /> internet… thu hút sự quan tâm và chú ý của cộng<br /> đồng dân cư và khách du lịch. Đây cũng chính là tiền<br /> đề để phát triển mô hình văn hóa du lịch lễ hội cho<br /> địa phương và quốc gia.<br /> L.T.K.O.<br /> <br /> việc khai thác, kêu gọi sự đóng góp từ cộng đồng hay<br /> từ nguồn thu được xã hội hóa, rõ ràng cần có sự quan<br /> tâm hỗ trợ kinh phí từ ngân sách nhà nước ở các cấp,<br /> đảm bảo cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị của<br /> lễ hội không bị ngắt quãng và mang tính ngắn hạn.<br /> Lựa chọn giải pháp bảo tồn nguyên trạng bảo<br /> toàn tính xác thực khi thực hiện phần Lễ của lễ hội<br /> trong các hoạt động khai thác du lịch và văn hóa theo<br /> Văn kiện Nara đã được UNESCO thông qua năm 1994<br /> (bao gồm việc giữ gìn, giới thiệu, bảo tồn và phát huy<br /> lễ hội).4 Theo đó, việc đầu tư kinh phí cho công tác<br /> tư liệu hóa các giá trị vật thể và phi vật thể của lễ hội<br /> bằng cách chụp ảnh, quay phim, in sách… là hết sức<br /> cần thiết giúp cho việc bảo tồn được chặt chẽ cũng<br /> như phục vụ cho việc nghiên cứu và phát huy quy mô<br /> của lễ hội. Bên cạnh đó, cần lựa chọn và bồi dưỡng<br /> một đội ngũ kế cận có tri thức, tâm huyết trong việc<br /> lưu giữ, trình diễn và phát huy các giá trị dân gian.<br /> Điều này nhằm định hướng lễ hội theo phương châm<br /> người dân là người tổ chức cũng là người thụ hưởng<br /> các giá trị của lễ hội.<br /> Lựa chọn giải pháp bảo tồn kế thừa, sân khấu<br /> hóa khi thực hiện phần hội của lễ hội. Cụ thể là sân<br /> khấu hóa các trò diễn, diễn xướng mang đậm nét đặc<br /> sắc của lễ hội dưới hình thức một sự kiện văn hóa có<br /> bán vé, thu phí, cung cấp các dịch vụ du lịch… nhằm<br /> tạo nguồn kinh phí ổn định bổ sung vào ngân sách<br /> bảo tồn di sản và phát triển du lịch. Cần lưu ý việc tổ<br /> chức lễ hội thành hai phần: lễ và hội không phải là<br /> sự tách bạch rạch ròi về mặt cấu trúc của lễ hội hay<br /> làm phá đi tính tổng thể về mặt cấu trúc của lễ hội<br /> mà là nhằm đảm bảo cho không khí trang nghiêm,<br /> linh thiêng của phần lễ và không khí vui tươi, hấp dẫn<br /> của phần hội được truyền tải nhất quán, tạo hiệu quả<br /> tốt về mặt tâm lý của người tham gia lễ hội. Sự đầu<br /> <br /> Chú thích<br /> UNESCO, Convention on the Preservation of Intangible<br /> (Công ước Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể), (Paris, 2003).<br /> 1<br /> <br /> Theo Điều 4, khoản 1 của Luật Di sản văn hóa năm<br /> 2011, được sửa đổi bổ sung năm 2009 của nước Cộng hòa<br /> XHCN Việt Nam thì di sản văn hóa phi vật thể “là sản phẩm<br /> tinh thần gắn với cộng đồng hoặc cá nhân, vật thể và không<br /> gian văn hóa liên quan; có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học,<br /> thể hiện bản sắc của cộng đồng, không ngừng được tái tạo và<br /> được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng truyền<br /> miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức khác”.<br /> 2<br /> <br /> Dẫn theo: Bùi Hoài Sơn, “Quản lý lễ hội với tư cách là di<br /> sản”, Văn hóa Nghệ thuật, (318), Tháng 12.2010.<br /> 3<br /> <br /> Theo định nghĩa tại khoản 10, Văn kiện Nara, văn kiện<br /> được Hội đồng di sản thế giới (WHC) thuộc UNESCO thông<br /> qua tại một hội nghị được tổ chức tại thành phố Nara (Nhật<br /> Bản) vào tháng 11.1994: “Tính xác thực (authenticity) là nhân<br /> tố quyết định phẩm chất chủ yếu của các giá trị (của di sản<br /> văn hóa). Sự hiểu biết tính xác thực đóng vai trò cơ bản trong<br /> mọi nghiên cứu khoa học về di sản văn hóa, trong việc lập các<br /> kế hoạch bảo toàn và trùng tu, cũng như trong các thủ tục<br /> đăng ký vào danh sách di sản thế giới hoặc mọi danh mục di<br /> sản văn hóa khác”.<br /> 4<br /> <br /> Tài liệu tham khảo<br /> 1. Bùi Hoài Sơn. 2010. “Quản lý lễ hội với tư cách là di<br /> sản”. Văn hóa Nghệ thuật (318). Tháng 12<br /> 2. Trần Đức Anh Sơn. 2009. “Bảo toàn tính xác thực của<br /> di sản văn hóa phi vật thể trong hoạt động du lịch và tổ<br /> chức lễ hội”. Huế Xưa và Nay. (96). Tháng 11 - 12.<br /> 3. Lê Thị Minh Lý. 2008. Biện pháp bảo vệ di sản văn hóa<br /> phi vật thể - Di sản văn hóa - Bảo tồn và phát triển. TPHCM:<br /> Tổng hợp TPHCM.<br /> 4. Luật Di sản văn hóa năm 2001 được sửa đổi, bổ sung<br /> năm 2009. Hà Nội: Chính trị Quốc gia. 2019.<br /> 5. The Nara Document on Authenthicity. 1994<br /> 6. UNESCO. 2003. Convention on the Preservation of<br /> Intangible. Paris.<br /> <br /> Phaùt trieån<br /> <br /> Kinh teá - Xaõ hoäi<br /> Ñaø Naüng<br /> <br /> 61<br /> <br />