Ộ
Ủ
Ộ
Ệ
C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM
Ộ Ậ
Ự
Ạ
Đ C L P – T DO – H NH PHÚC
*********************************************
Ế
Ệ
Ộ Ố Ả
Ọ
Ọ
SÁNG KI N KINH NGHI M M T S GI I PHÁP GIÚP H C SINH TH YÊU THÍCH H C HÁT DÂN CA
ị ả
ườ
ơ
ố
ồ
ọ H và tên: Lê Th H i Lý ứ ụ Ch c v : Giáo viên ị Đ n v : Tr
ủ ng TH s 2 H ng Th y
1
ả
Qu ng Bình, tháng 5 năm 2020
Ở Ầ Ầ I. PH N M Đ U:
ọ ề
ộ ố ỗ ế ư ộ ề
ộ ọ ạ ặ ể ề ớ
ỗ
ệ ữ ọ ẩ ề ấ ướ
ộ ố ấ ừ ừ ế ứ ớ
ả ắ ầ ậ ộ
ộ ủ
ữ ệ ồ ạ t Nam đã t n t ộ . Dân ca Vi
ượ
ớ ữ
ờ ộ ố i đ n bây gi ừ ự ế th c t
ứ ề ữ
ữ ớ ộ ế
ậ
ữ ọ
ệ ệ ấ ệ ố ạ ụ ụ ạ ổ
ậ ộ ụ ở ướ ườ ư ọ
ỹ ạ ứ ố ố ụ ể ệ i s ng, phát tri n trí tu , th ch t
ả
ệ ụ ể ặ ặ
ở ủ ụ ệ ạ ọ
ạ ễ ấ ự ủ ớ ứ ạ ổ ứ ế ộ
ệ ằ ạ
ể ư ể ỹ ệ ữ ẩ ợ
ọ ọ ạ ộ ệ ụ ơ ậ ạ
ạ ổ ọ ụ ệ
ữ ự ầ c, gi
ươ ươ ẹ ủ ạ ậ ộ ớ 1. Lí do ch n đ tài: ề t, m i qu c gia, dân t c đ u có m t n n văn hóa riêng n n Nh chúng ta đã bi ộ ẻ ữ văn hóa đó mang nh ng đ c đi m, dáng v khác v i m i dân t c, t o nên m t nét ữ ố ừ riêng g i là b n s c. T Đông sang Tây, t Á sang Âu, m i qu c gia đ u có nh ng ấ ộ ả t Nam c Vi s n ph m tinh th n h t s c dân t c rõ nh t là nh ng bài dân ca. Đ t n ờ ộ chúng ta cũng v y. V i 54 dân t c chung s ng trên m t dãi đ t t ngàn đ i nay đã ạ hình thành nên m t kho tàng dân ca vô cùng phong phú và đa d ng. ấ ượ ệ c quan t nam r t đ Dân ca là m t trong nh ng tinh hoa văn hóa c a dân t c Vi ị ề ố ữ i hàng ngàn năm trong su t chi u dài l ch tâm và gìn gi ắ ọ ế ủ ẹ ộ ử ủ c nhân dân ch t l c h t s c a dân t c. Cái hay, cái đ p cái tinh túy c a dân ca đã đ ờ ữ ồ ạ ế ứ ỹ ưỡ ố chính là nh ng bài đã s ng mãi v i th i ng, nh ng bài t n t s c k l ả ả ồ ấ ẩ cu c s ng dân ca là s n ph m do nhân dân gian. L y ngu n c m h ng t ề ả ằ ượ ư ạ ượ c truy n t sáng t o, đ i b ng c l u truy n trong dân gian. Đó là nh ng câu hát đ ả ấ ạ ọ t lí d y b o r t sâu sa, âm thanh gi ng đi u ngôn ng v i n i dung mang ý nghĩa tri ừ ả ắ ộ ạ ớ ộ v i n i dung ngh thu t phong phú, đa d ng, đ m đà b n s c dân t c. T ý nghĩa và ạ ụ ư ầ t m quan tr ng y mà trong nh ng năm qua B giáo d c và đào t o đã đ a âm nh c ủ dân ca vào h th ng giáo d c ph thông. M c đích c a giáo d c âm nh c dân ca ờ ố ạ ầ c đ u đ a âm nh c vào đ i s ng ng TH là vô cùng quan tr ng, b i b trong nhà tr ể ấ ở ẩ ầ ọ h c sinh góp ph n giáo d c th m m , đ o đ c, l ườ ệ ể ọ các em có kh năng phát tri n toàn di n. Âm nh c trong tr h c sinh, khích l ng ườ ữ ọ i bi u di n ho c sáng tác h c không đ t m c tiêu giúp các em tr thành nh ng ng ằ âm nh c chuyên nghi p mà m c tiêu c a môn âm nh c nh m cung c p cho h c sinh ợ ỹ ữ nh ng ki n th c, k năng, thái đ phù h p v i l a tu i và năng l c c a các em, giúp ề ự ọ nhiên và cân b ng v trí tu , sáng t o và h c sinh phát tri n m t cách toàn di n, t ả c m xúc th m m . Vi c ch n l c nh ng bài hát dân ca phù h p đ đ a vào phân môn ở ề hát nh c trong giáo d c âm nh c TH và kh i d y ni m yêu thích dòng nh c dân ca ế ế ứ ầ ộ ứ t. Góp ph n giáo d c nhân cách l a tu i h c sinh là m t vi c làm h t s c c n thi ấ ướ ọ ng đ t n h c sinh, xây d ng cho các em lòng yêu quê h gìn và phát huy các ng trình môn âm nh c b c TH thì các nét đ p c a văn hóa dân t c. Tuy nhiên v i ch
2
ọ ư ế ủ ậ ự ể
ữ ư ự ấ ạ ộ
ạ ữ ầ ạ ậ ự ớ
ọ ế ế
ườ ượ
ộ ự ả ả
ộ ả ứ ơ ọ
ọ ở ọ ậ ườ ữ ng, trên l p. Do v y, m t trong nh ng nhi m v quan tr ng, b c thi ng Ti u h c là ph i hình thành
ố ề ể ị ọ ế ủ ế ủ
ầ ườ ả ề ụ c nhi m v trên, nhà tr
ư ệ ằ ệ ượ ạ các tr ể ể ự ụ
ữ ượ đ ư ị ng n i tôi đang công tác dân c đ a bàn đa s là nông dân nh ng l
ấ ể ố ượ ộ ươ ng. c các n n văn hóa đ a ph ư ề ườ , văn hóa r t phát tri n, do v y các em cũng đ
ạ ạ ệ ừ
ư ề
ươ ư ủ
ế ợ ổ ứ
ộ ộ ặ
ố ớ ấ ệ ọ ấ ể
ả ườ ượ ầ ả ỏ
c duy trì nh m c tiêu đã đ nh thì đòi h i nhà tr ạ ộ ệ ườ ị ơ ư ụ ườ ậ ạ ộ
ư ế ể ỏ
ọ ủ ự
ầ ừ ữ ả ạ
ạ ạ ườ ự ế ả ạ ộ i tr
ệ ọ
ế ứ ộ
ề ệ ọ ậ ố ớ ọ ữ ộ ậ
ộ ố ả ệ ể ọ ọ
ế bài hát dân ca đ a vào còn r t h n ch do v y s hi u bi t c a các em h c sinh TH ủ ậ ặ ề v dân ca ch a th t s sâu r ng. M t khác s xâm nh p tràn lan c a nh ng dòng ụ ụ ạ i là nh ng nguyên nhân khách nh c phong trào v i các dòng nh c ph c v nhu c u l ệ ộ t Nam. quan tr c ti p tác đ ng làm cho h c sinh không còn quan tâm đ n dân ca Vi ủ ng xuyên đ Ngay c trong gia đình, các em cũng th c nghe các bài hát c a phong ấ ậ i trí, do v y các em còn thu c các bài hát y nhanh h n c các bài h c trên trào, gi ụ ệ ớ ườ t c a giáo tr ả ạ ở ụ d c Âm nh c h c sinh kh năng ti p thu, ữ và phát tri n các giá tr văn hóa truy n th ng nói chung và n n dân ca c a dân gìn gi ị ộ ng c n xác đ nh n i dung và t c nói riêng. Đ th c hi n đ ị ề ệ các bi n pháp giáo d c Âm nh c nh m l u gi ạ ơ ố ớ i Đ i v i mái tr ế ậ ế ề có n n kinh t c ti p thu các n n văn ắ ớ hóa m i, các dòng nh c hi n đ i đang t ng ngày lan tràn trên kh p các thôn xóm là ữ ượ ữ nh ng nguyên nhân đã làm cho các em không còn và l u gi đ c các n n văn hóa ặ đ c tr ng c a quê h ng mình. ụ ữ ch c h i thi “Hát dân ca, hò Trong nh ng năm qua Phòng giáo d c đã k t h p t ể ấ ủ ở ệ t là đ i v i c p TH, qua h i thi đã làm phát tri n khoan L Th y” các c p đ c bi ng h c r t hi u qu . Tuy nhiên đ phong trào đó phong trào hát dân ca trong các tr ng và giáo viên c n ph i có mãi đ ữ ng xuyên h n. Vì v y là m t giáo viên âm nh c tôi luôn trăn nh ng ho t đ ng th ượ ả ặ ở c tr và đ t cho mình câu h i, ph i làm gì và làm nh th nào đ mãi duy trì đ ườ ng TH. Giúp h c sinh yêu thích các bài hát dân ca, phong trào ca hát dân ca trong tr ọ ụ ệ ố ệ t m c tiêu chung c a môn h c. góp ph n vào vi c th c hi n t ạ ượ c đào t o đúng chuyên T nh ng lí do trên, b n thân tôi là m t giáo viên âm nh c đ ạ ả ng. Tr c ti p gi ng d y môn âm nh c tôi ngành sau nhi u năm gi ng d y t ậ ả ầ ấ nh n th y vi c giúp h c sinh yêu thích các bài dân ca, góp ph n nâng cao hi u qu ấ ượ ọ ả ạ i pháp h t s c quan tr ng ng h c t p môn âm nh c là m t trong nh ng gi ch t l ứ ự ậ ệ ặ t là đ i v i h c sinh b c TH. Vì v y đó là đ ng l c giúp tôi đi sâu nghiên c u đ c bi ế ế đúc k t sáng ki n kinh nghi m: “ M t s gi i pháp giúp h c sinh Ti u h c yêu thích ọ h c hát dân ca”.
ạ ề ụ
ạ ủ ườ ở ề d y và h c môn âm nh c c a tr ng nên đ tài này tôi ch ỉ
ứ ọ h c sinh TH.
2. Ph m vi áp d ng đ tài: ấ Do xu t phát t nghiên c u gi ể ừ ự ế ạ th c t ớ ạ ở ọ i h n ớ ủ ề 3. Đi m m i c a đ tài:
3
ộ ọ ẫ ướ ươ
ạ
ụ ữ c trong ch
ư ố
ươ ươ ệ ị
ạ ng trình âm nh c ộ ng b môn âm nh c nói chung. ươ ứ ọ ượ c nhi u bài hát dân ca, v n d ng nh ng ki n th c h c đ ng ừ ng trình, t đó yêu thích các ố ượ ả ồ ng mình, b o t n đ c v n ộ ạ ộ ườ ư ệ H ng d n các em h c thu c, chính xác các bài dân ca trong ch ọ TH, nâng cao phân môn h c hát nói riêng và ch t l ế ượ Bi t đ ể trình đ hát t ệ làn đi u dân ca Vi ủ dân ca c a Vi ấ ượ ề ế ậ t các bài dân ca trong cũng nh ngoài ch t Nam nói chung và dân ca đ a ph ủ t Nam. Đ a ho t đ ng ca hát dân ca c a nhà tr ng ngày m t đi lên.
Ầ Ộ
ủ ộ ự ạ II. PH N N I DUNG: ầ ứ 1. Th c tr ng c a n i dung c n nghiên c u:
ề ườ 1.1. V phía nhà tr ng:
ậ ợ
ọ ươ i: ộ
ộ ế ạ ữ ể ẩ
ệ
ườ
ậ ợ ệ ọ ộ ậ ố ậ ọ ng và BGH quan tâm th ng xuyên. ạ ế ố ng có k t n i m ng internet thu n l ụ ế i cho vi c tìm ki m thông tin ph c
ắ ề ươ ứ ữ ắ
ả ng có các giáo viên gi ng d y
ườ ệ ụ ự ạ c đào t o đúng chuyên môn nghi p v và có gi ng hát t
ớ ể ậ ụ ạ ề ượ ệ ệ ạ ạ ấ a. Thu n l ạ Âm nh c là m t môn h c đ c l p trong ch ng trình TH. D y và h c nghiêm túc, có ả ể ki m tra, thi đánh giá cu i năm và k t qu là m t trong nh ng tiêu chu n đ xét lên ố ớ l p hay t t nghi p b c h c. ườ Nhà tr ườ Nhà tr ạ ụ ả v gi ng d y. Giáo viên n m ch c v chuyên môn, tích c c tìm tòi, nghiên c u nh ng ph ng ạ ả pháp m i đ v n d ng trong quá trình gi ng d y.Tr ọ ố ề ạ t v các âm nh c đ u đ ậ ợ ở ườ ả làn đi u dân ca. Nên vi c gi ng d y âm nh c và hát dân ca i. ng r t thu n l tr
ọ ấ ơ ở ậ ườ
ế ế ị ể ụ ụ ạ ủ ả ủ ư ầ ng ch a đ y đ , ngoài ệ ạ t b đ ph c v cho vi c d y
ị ư ỏ ế ế ạ
ả ự ế ấ ả
ọ ư ầ ạ ộ
ầ ủ ể ụ ụ ệ ữ ệ ạ ạ b. Khó khăn: ệ ạ C s v t ch t cho vi c d y và h c âm nh c c a nhà tr đàn organ (bi n th đôi lúc b h h ng). Tranh nh, thi ọ ộ h c b môn âm nh c còn thi u. ệ Sách đ c thêm và các tài li u tham kh o khác r t hi m. Giáo viên ph i t ạ ầ ọ li u, s u t m đ dùng d y h c. Trong khi đó yêu c u c a b môn l nh ng trang thi tìm tài ồ ả i c n ph i có ọ ế ị ệ t b hi n đ i (video, đài đĩa,…) đ ph c v cho vi c d y và h c.
4
ạ ế ờ ượ ề ề ạ ầ t âm nh c quá ít mà n i dung c n truy n đ t thì nhi u nên giáo
ộ ả ộ
ơ ộ ể ổ ứ ườ ư ề ề ng thì ch a có nhi u c h i đ t
ề ằ ọ
ủ Th i l ng c a ti ể ậ viên khó có th t p trung đi sâu vào m t m ng. ạ ư V cá nhân tôi cũng nh nhà tr ch c các ho t ế ộ đ ng nh m tuyên truy n, khuy n khích phong trào ca hát dân ca cho h c sinh trong ườ tr ng.
ề ọ
1.2. V phía h c sinh. ậ ợ i:
ố ặ ạ ệ
ố ọ ự t là phân môn ớ t. Th c hi n các bài hát v i đàn
ọ ặ ế ươ ố ố ệ ộ ố t hát dân ca. ả ng đ i t ệ ậ ấ t. Có m t s em có ch t gi ng dân ca, và bi
ầ ở ườ tr ng đa ph n các em là con em nông thôn, đi u ki n ch a đ
ệ ệ ề ư ủ ề
ỹ ọ ế ư
ạ
ạ ị ư ề ố ả
ệ ọ
ị ạ ả ấ ớ ư ạ
ị ế ớ ươ ọ ng r t l n đ n t p quán, đ a bàn dân c , th hi u âm nh c con ng châm:
ế ễ ọ
ủ ở
ươ
ườ ỉ ế ế ỉ ượ ệ c bi c gi
ộ ế ể ượ ế ỉ
ấ ủ ậ ng trình c a b c h c, ớ ứ ơ ả ắ ậ ự ứ ề ộ
ớ ộ ế ắ
ậ ự ư ả ộ ộ
ủ ở h c và nghe các bài dân ca c a các em
ươ ặ ộ
ặ ề ệ ọ ố ể ượ ư c th
ố t v nhi u bài dân ca khác nhau nên s ng v n hi u bi
ề ế ề ạ ủ
a. Thu n l ấ ọ H c sinh ngoan, đa s các em r t yêu thích môn Âm nh c. Đ c bi hát. H c sinh c m nh n giai đi u các bài hát khá t ho c đĩa t b. Khó khăn: ư ượ ố ớ Đ i v i HS c ệ ọ ủ ầ đ y đ , vi c h c thêm các môn văn hoá khác đôi khi cũng ch a đ đi u ki n thì làm ậ ượ ạ ệ c gì nói đ n chuy n h c thêm các môn khác nh âm nh c – m thu t… HS ít đ ế ề ộ ế ế ể t v âm nh c đang còn h n ch , ch a sâu r ng, không kích quan tâm, vì th hi u bi ưở ầ ọ ậ ng v các môn chính, lo cho thích các em h c t p. Đa ph n HS b chi ph i, nh h ạ ầ thi, lo đánh giá, ph n nào sao nhãng vi c h c môn âm nh c. ế ậ ọ ưở H c sinh l i nh h ầ ớ ạ h n ch . Ph n l n các em ham thích mang tính phong trào, h c v i ph ỏ "D h c khó b ". ố ố ớ ọ ng tôi, v n dân ca c a các em còn r t nghèo nàn, b i vì lâu Đ i v i h c sinh tr ộ ọ ở t đ n m t vài bài dân ca trong ch nay các em cũng ch bi ế ắ ọ ỗ ớ t thêm m t đ n hai bài dân ca đ i thi u ng n m i l p h c các em ch đ ứ ư ả ớ ơ ắ ắ ọ t, đ n gi n mà các em ch có th nh nh nh m t ki n th c c b n ch g n, v n t ớ ộ ố ượ ư các em ch a có đ c m t ni m yêu thích và m t v n ki n th c th t s sâu s c v i ư ứ ủ ậ ề dân ca. Nh n th c c a các em v dân ca còn ch a đúng đ n, các em nghĩ dân ca cũng ề ả ọ là m t trong nhi u bài hát ph i h c, ph i thu c, các em ch a th t s quan tâm, chú ý ề ệ ự ọ ậ ớ t gia đình và i dân ca, vì v y v vi c t ạ ế ấ ng trình TH m c dù môn âm nh c đã ngoài xã h i là r t hi m. M t khác trong ch ư ượ ườ ọ ữ ừ gìn và phát huy v n ca trong tr ng h c TH lâu, song v vi c gi đ c đ a vào t ưở ệ ượ ứ ọ ậ ự ượ ư ng th c, đ c c chú tr ng, h c sinh ch a có đi u ki n đ đ ch a th t s đ ề ự ể ườ ể ắ ể tìm hi u sâu s c đ tăng c ố ớ ế yêu thích c a các em đ i v i các bài dân ca còn h n ch . ự ủ ạ 1.3 Nguyên nhân c a th c tr ng:
5
ọ ạ ủ ơ ở ậ ư ầ ủ ng ch a đ y đ , ngoài
ạ ấ ả ệ ạ ườ ọ ộ ệ ạ ế ị ể ụ ụ t b đ ph c v cho vi c d y h c b môn âm nh c cũng
ọ ạ ạ ệ ệ ươ ế ủ ư ư ng ti n d y h c hi n đ i nh máy chi u c a giáo viên ch a
c th
ố ả
ưở ạ
ả ầ ệ ế ấ ượ ộ ờ
ộ
ố ặ ầ t/ tu n). ụ ế ỉ
ở ọ ứ ế ạ
ọ ằ ấ ố ư ỉ ụ ạ ọ
ọ ả ư ệ
ế ạ
ư ề ế ậ ạ ạ
ư ủ ặ c các n n văn hóa đ c tr ng riêng c a quê h ư t và l u gi
ự ự ứ ệ ạ ư ệ ậ
ủ ạ
ố ớ C s v t ch t cho vi c d y và h c âm nh c c a nhà tr đàn organ, tranh nh, thi còn thi u.ế ệ ử ụ Vi c s d ng ph ườ ượ đ ng xuyên ầ ề ị ầ Đa ph n HS b chi ph i, nh h ng v các môn chính, lo cho thi, lo đánh giá, ph n ộ ệ ọ nào sao nhãng vi c h c môn âm nh c. M t nguyên nhân khách quan khác cũng không ọ kém ph n quan tr ng liên quan đ n hi u qu và ch t l ng b môn đó là th i gian ế dành cho b môn quá ít (1ti ậ ọ M t khác, đa s các b c ph huynh h c sinh ch quan tâm đ n các môn h c chính ộ ư nh Văn, Toán, ... mà ch a quan tâm đ n b môn Âm nh c b i h c nghĩ r ng đây ộ ố ọ ch là môn h c ph . Bên c nh đó, m t s h c sinh h c còn mang tính ch t đ i phó nên hi u qu ch a cao. ể ấ ố ư ị ề , văn hóa r t phát tri n, Tuy dân c đ a bàn đa s là nông dân nh ng l i có n n kinh t ệ ớ ượ c ti p thu các n n văn hóa m i, các dòng nh c hi n đ i đang do v y các em cũng đ ữ ắ ừ t ng ngày lan tràn trên kh p ngõ làng, thôn xóm là nh ng nguyên nhân đã làm cho các ươ ề ữ ượ ế ng em không còn bi đ mình, không thích hát các bài dân ca. ả ư Vì v y, vi c d y các bài dân ca hi u qu ch a cao. Các em ch a th c s h ng thú ệ ở ọ ọ h c dân ca. Tôi đã tìm hi u s yêu thích h c dân ca c a các em hoc sinh đ i di n năm kh i l p 1,2,3,4,5 đ u năm 20192020:
Ể Ự Ố Ả Ả ể ự ầ Ế B NG TH NG KÊ K T QU TÌM HI U S YÊU THÍCH VÀ KHÔNG YÊU
Ủ Ọ Ọ Ầ THÍCH HÁT DÂN CA C A H C SINH Đ U NĂM H C 20192020:
Yêu thích L PỚ Không yêu thích SỐ NGƯỢ L
33 29 26 24 34 SL 14 11 10 9 10 % 42.4 37.9 38.5 37.5 29.4 SL 19 18 16 15 24 % 57.6 62.1 61.5 62.5 70.6
146 54 36.9 92 63.1 1.1 2.2 3.1 4.2 5.1 T NỔ G
ế ả ả ấ ỉ ệ ọ
ỉ ệ ớ ặ ộ K t qu kh o sát trên cho th y t l (36.9%), trong khi đó t l ấ h c sinh yêu thích các bài dân ca còn th p không yêu thích còn cao so v i đ c thù b môn ( 63.1%).
6
ứ ạ ả ớ ớ
ạ ộ ố ệ ừ ự T th c tr ng trên cùng v i quá trình nghiên c u và gi ng d y trên l p, tôi đã rút ra ượ đ
ọ c m t s kinh nghi m nh m giúp h c sinh TH yêu thích các bài dân ca. ệ ố ệ ả ằ ự i pháp th c hi n: 2. H th ng các gi
ả 2.1 Các gi i pháp chung:
ớ ạ ả ạ ế ứ
ậ ạ ạ ế ượ ổ ể
ở ớ ẹ ữ ườ ướ ng t
ỏ ồ ớ ệ
ệ ệ ự ụ ươ
ẩ ệ ạ ỹ ụ ệ t Nam. Vi c d y âm ệ ng ti n th c hi n nhi m v giáo d c th m m ườ i Vi
ậ ơ ở
ừ ọ ự ễ c hình thành trên c s lý lu n và th c ti n. ặ ệ
ơ ở ọ ườ ọ ạ ữ
các tr ạ ọ
ệ ươ ế ơ ươ ư ế ả ấ ơ ạ ả ng pháp có ph n đ n gi n h n nh ng nh t thi
ớ ọ ờ ở ộ ọ
ậ
ả
ườ ạ ạ ả ng ph thông "không ph i là đào t o nh c sĩ mà
ạ ụ ể
ệ ọ ượ ọ ướ ế ề ể ệ ọ ộ ổ ấ ở ứ ọ l a tu i 6 đ n 11, đây là l a tu i r t nh y c m v i âm nh c. Cu c H c sinh TH ệ ố c lo i hình ngh thu t này. Môn âm nh c giúp các s ng các em không th thi u đ ứ ạ ụ ầ i có đ o đ c. em h i cái đ p, góp ph n giáo d c các em tr thành nh ng ng ờ ọ ữ h c Ngoài ra nó còn giúp các em có tâm h n phong phú và b t m t m i sau nh ng gi căng th ng.ẳ ữ ộ ạ Âm nh c là m t trong nh ng ph ừ ạ ơ ở cho t ng h c sinh, t o c s hình thành nhân cách con ng ạ ượ nh c đ ạ i t là vi c h c hát dân ca l T lâu phân môn h c hát đã là phân môn khó đ c bi ố ệ ng pháp d y riêng, còn đ i càng khó h n, ng chuyên nghi p có nh ng ph ế ớ ọ v i h c sinh TH d y cho đ i trà, h c sinh có năng khi u hay không có năng khi u ụ ả ầ ề đ u ph i áp d ng các ph t ph i theo ấ ị quy trình nh t đ nh. ệ i thi u bài hát. + Gi + Đ c l i ca. + Kh i đ ng gi ng. ừ + T p hát t ng câu. + Hát c bài. ố ủ + C ng c . i:ạ * Tóm l ổ ụ Giáo d c âm nh c trong nhà tr ườ c h t là giáo d c con ng i phát tri n toàn di n". tr V sách giáo khoa hi n hành, h c sinh Ti u h c đ c h c 55 bài hát, trong đó có
11 bài dân ca, đó là:
ươ ươ ẹ (dân ca Nùng) Quê h ng t i đ p
Lícây xanh (dân ca Nam B )ộ
Xoè hoa (dân ca Thái)
ắ (dân ca Nam B )ộ B c kim thang
Gà gáy (dân ca C ng)ố
7
Ngày mùa vui (dân ca Thái)
ạ ơ ắ (dân ca Ba na) B n i l ng nghe
ằ ắ ộ Cò lả (dân ca đ ng b ng B c B ) ồ
Chim sáo (dân ca Khmer)
Màu xanh quê h ngươ (dân ca Khmer)
Hát m ngừ (dân ca Hrê)
ả
ớ ệ ụ ươ
ớ ầ ệ ể ng TH vi c áp d ng các ph ả
ộ ươ ạ ở ườ tr ầ ớ
ọ ộ ậ ủ ọ ệ ử ụ ng trình m i. Tuy nhiên, vi c s d ng nh th nào có hi u qu ạ ộ
ỗ ạ ươ
ộ c nh ng ki n th c âm nh c c b n, hi u đ
ứ
ạ ệ ế ế ư i dân Vi t âm nh c dân t c là huy t m ch trong m i ng
ạ ế ự ạ ầ ử ụ ứ ế ữ ữ ượ c nh ng bài hát trong ch ộ ố
ẽ ế ệ ề
ộ ằ ể ấ ả ể ề t c chúng ta s không bi ụ
ệ ộ ầ ự ể ộ
ộ ồ
ầ ề ộ ệ ầ ườ i có tính năng đ ng, t ề ả ồ ạ ữ ề ế ằ
ủ ộ
ố ớ ụ ữ ọ ọ
ư
ạ ạ ườ ệ ả ề nh ng m c tiêu đó, đ giúp h c sinh yêu thích h c hát dân ca góp nâng ạ ng phân môn h c hát nói riêng cũng nh môn âm nh c nói nói chung tôi ọ ng năm h c i đây trong quá trình gi ng d y t i tr
ữ ứ ứ ể ế ấ
ề
ế ả ọ
ả ắ ố ữ ấ ủ ề ồ
ứ ề ứ ấ ẹ ủ ể ệ ữ ừ ọ
ẹ ủ ề ộ ộ
ữ ữ ư ề ố ồ
ượ ầ ề ộ ể ả ộ ộ ụ ể 2.2. Các gi i pháp c th : ọ ọ ạ Trong d y h c âm nh c ng pháp h c m i vào ợ ạ ươ ả ng pháp gi ng d y là m t vi c làm c n ph i có và c n phát huy đ phù h p v i ph ả ệ ư ế ớ ọ h c m i và ch ạ trong d y h c nói chung, phát huy tích c c ho t đ ng đ c l p c a h c sinh nói riêng ạ ể ọ ng pháp linh ho t đ h c thì m i giáo viên d y môn âm nh c c n s d ng m t ph ữ ượ ơ ả ạ ượ ắ ơ ở ể sinh trên c s đó n m đ c nh ng ạ ơ ả ươ ng trình. ki n th c âm nh c c b n, hát đ ườ ỗ ạ ế t Nam Nh chúng ta đã bi ạ ế ả ồ t. N u quên đi dòng nh c và vi c b o t n âm nh c truy n th ng là vô cùng c n thi ồ ủ ố t rõ v c i ngu n c a dân t c mình. Vì truy n th ng thì t ớ ặ ề ậ v y đ nh m phát tri n giáo d c m t cách toàn di n c n có nhi u yêu c u m i đ t ủ ra, trong đó vi c hình thành và phát tri n con ng ch , sáng ố ớ ế ộ ự ạ tin và luôn nh đ n c i ngu n dân t c, b o t n và phát huy truy n th ng dân t o, t ả ứ ầ ộ i tình yêu m n, ni m say mê h ng t c. C n có nh ng biên pháp kh thi nh m đem l ố ạ ủ ọ thú c a h c sinh đ i v i dòng nh c dân ca truy n th ng c a dân t c. ừ ể Chính t ọ ấ ươ cao ch t l ướ ụ đã áp d ng các bi n pháp d 20192020: ắ 2.2.1: N m v ng ki n th c, hi u rõ các hình th c, tính ch t và ý nghĩa dân ca ủ c a các vùng mi n. ệ ầ Vi c đ u tiên là giáo viên ph i n m v ng ki n th c v dân ca và ph i giúp h c sinh ề ể hi u rõ ý nghĩa v ngu n g c, tính ch t, các hình th c dân ca c a các vùng mi n ượ đ c th hi n qua t ng bài hát dân ca. Giúp h c sinh th y rõ nh ng nét đ p c a dòng ạ nh c dân ca m t trong nh ng nét đ p c a n n văn hóa dân t c. Ngu n g c: Dân ca là nh ng bài hát, khúc ca đ gian mà không thu c riêng v m t tác gi c sáng tác và l u truy n trong dân ườ i nào. Đ u tiên bài hát có th do m t ng
8
ờ ồ ề ề ượ
ọ ườ ừ ờ đ i này qua đ i khác và đ i, t ượ ổ ế c ph bi n ề ọ c g t giũa, sàng l c qua nhi u năm
ỗ ủ ờ ả ắ ừ ề ữ ệ
ủ ộ ỗ ướ ự ệ
ị ặ ệ ề ố
ộ ề ữ ệ
ở ề
ở ệ ề ố ọ ắ ộ
ộ ắ ề
ầ ủ ừ
ắ
ạ ứ ữ
ả ạ ệ ư
ứ ế ư
ề ượ ữ ư ồ ể ộ ộ ổ
và l u truy n: Dân ca luôn đ ữ ề ớ ậ ả ạ ắ
ể ữ ữ ấ ệ ở ể ể ẫ
ự ề ế ể ụ t Nam, chúng ta càng thêm yêu m n và t
ấ ướ ủ ầ c ta. Dân ca là s n ph m tinh th n quý giá c a cha ông đ l
ẩ ể ọ ậ ầ ấ ọ
ả ữ gìn, h c t p và phát tri n v n quý y. ậ ụ ố ươ ạ ọ ờ ạ ạ ng pháp d y h c vào gi d y hát dân ca:
ề ớ ọ
ượ
ề ấ ườ ụ ọ c. Ví d : h c sinh th ộ ệ ả ề
ườ ể ụ
ọ ạ ệ ể ạ ệ ữ ế
ở ướ ồ ơ ộ ố c, kèm theo m t s kĩ thu t c th
ướ ớ ệ
i ca
ọ ờ ở ộ ọ
ả
ủ ệ nghĩ ra r i truy n mi ng qua nhi u ng ộ ừ t ng vùng, t ng dân t c…Các bài dân ca đ ớ tháng b n v ng cùng v i th i gian. ỏ ộ c , m i dân t c hay c a m i Âm di u, phong cách và b n s c: Dân ca c a m i n ề ệ t. S khác nhau này tùy thu c vào vùng mi n đ u có âm đi u, phong cách riêng bi ộ ụ ả ườ t là ngôn ng ( Ví d dân ca các dân t c môi tr ng s ng hoàn c nh đ a lý và đ c bi ớ ồ t nam bao g m nhi u vùng Tây Nguyên khác v i dân ca Nam B ). kho tàng dân ca Vi ể ạ ọ Phú Th , hát Ví, hát mi n nhi u th lo i: Dân ca quan h B c Ninh, hát Xoan ắ ề ủ ặ ở nhi u làng quê B c B , hát Ví d m Ngh An, Hà tĩnh…Dân ca c a Tr ng quân ủ ề ả ắ ộ các dân t c mi n núi phía B c, dân ca c a các dân t c Tây nguyên…đ u có b n s c ớ ờ ố ờ ộ ắ riêng.T bao đ i nay, dân ca g n bói v i đ i s ng văn hóa và tinh th n c a c ng ệ ấ ướ ộ ồ c Vi t nam đ ng các đan t c trên kh p đ t n ữ ệ ạ ộ Hình th c: Ngoài nh ng làn đi u thu c các lo i dân ca khác nhau còn có nh ng lo i ề ử ạ ầ mi n hát có nh c đ m theo nh Ch u Văn, ca trù, ca Hu , ca Qu ng, nh c tài t ả ươ ị Nam…và nh ng hình th c ca k ch dân t c đ c đáo nh Tu ng, Chèo, C i l ng ạ Gìn gi c b sung phát tri n. Nhi u nh c sĩ đã dùng ch t li u dân ca đ sáng tác nên nh ng bài hát và b n nh c m i đ m đà màu s c dân ệ ọ ấ ế ộ t m c bi n di n h p d n. H c hát, nghe các làn đi u dân ca t c, tr thành nh ng ti ề ệ hào v nhân dân và tìm hi u v dân ca Vi ể ạ ta, đ t n i, c n trân tr ng, gi 2.2.2. V n d ng linh ho t các ph ạ Ngày m i vào ngh , tôi th y có nhi u khó khăn khi d y bài hát dân ca cho h c sinh, ế ữ ế ấ ạ ồ t hát nh ng ti ng khó d y hay đ ng hát r t bu n, không bi ư ộ ế ng đ , các em ch a yêu thích bài dân có luy n, hát sai giai đi u c v cao đ và tr ữ ạ ắ ca. trong quá trình d y h c, tôi đã suy nghĩ đ tìm bi n pháp kh c ph c nh ng h n ờ ệ ế ch đó. Đ n nay vi c d y nh ng bài này đã tr nên d dàng h n, đó là nh vi c áp ớ ậ ụ ể ụ ạ d ng d y bài hát dân ca v i quy trình g m 7 b ạ ừ c khi d y hát: trong t ng b ướ i thi u bài hát: B c 1: Gi ẫ ướ B c 2: Nghe hát m u ướ B c 3: Đ c l ướ B c 4: Kh i đ ng gi ng ừ ậ ướ B c 5: t p hát t ng câu ướ B c 6: Hát c bài ố ướ B c 7: C ng c .
9
ớ ọ ạ ế
ỉ ệ ư ự ố ữ ạ ậ ạ
ắ ề ủ
ầ
ầ ạ ủ ế ộ ộ ố ạ ể ạ ố t môn âm nh c dân t c ng ươ ọ ạ ng pháp d y h c, sau đây là m t s ph
ự ươ ể ớ ố ồ ọ ệ ng pháp tr c quan đ gi ấ i thi u cho h c sinh ngu n g c xu t
ả ả ị
ể ớ i thi u v trí đ a lý, dùng tranh nh đ gi ề ệ ồ ề ầ ả
ấ ứ ừ ệ ạ ề ệ ặ
ủ ọ ề ớ i ụ đ m, trang ph c, ệ ể ớ i thi u
ạ ụ
ề ữ ể ệ ươ ứ
ể ả ệ ộ ợ ộ ủ c v nh c c dân t c c a vùng mi n dân ca đó. ắ ọ ng pháp này giúp h c sinh nhìn nh ng màu s c, hình th c th hi n và nghe ậ c giai đi u m t cách rõ ràng, d c m nh n.
ữ ả ạ ầ ộ ơ
ọ ướ ệ c ngoài, Tuy quy trình d y h c gi ng v i vi c d y hát các bài hát thi u nhi và n ớ ệ t này m i t. S khác bi nh ng k thu t d y hát nh ng bài dân ca có nhi u khác bi ươ ỗ ữ ạ ạ ng pháp d y t o nên nh ng phong cách, màu s c khác nhau c a m i bài hát. Các ph ạ ụ ườ ủ ế ọ ậ i th y c n v n d ng linh ho t h c ch y u: Đ d y t ọ ươ các ph ng pháp d y h c ch y u trong môn âm nh c:ạ ử ụ a. S d ng ph ứ ủ ừ x c a t ng bài hát dân ca: ệ ị ồ ể ớ i thi u v Giáo viên nên dùng b n đ đ gi ạ ộ sinh ho t văn hóa, sinh ho t c ng đ ng, v phong c nh các vùng mi n. c n gi ủ thi u v xu t x và nét đ c trung c a bài dân ca ( thang âm, các t ớ ự ế ộ đ ng tác múa…) sao cho phù h p v i s ti p thu c a h c sinh, cũng có th gi ơ ượ ề s l Ph ượ đ ụ Giáo d c lòng yêu thích âm nh c dân t c qua tranh nh, băng đĩa nh ng yêu c u c ả ủ b n c a bài h c đó.
ữ ụ ề ạ ớ ớ ệ ậ V áp d ng nh ng kĩ thu t m i trong d y hát dân ca, ở ướ b c gi i thi u bài hát,
ớ ệ ườ ồ ể ớ ệ ơ ị ướ B c gi i thi u bài hát, tôi th ả ng dùng b n đ đ gi ị i thi u v trí đ a lí n i mà bài
ượ ể ớ ả ờ ữ ệ ề ạ hát dân ca đ c ra đ i, dùng tranh nh đ gi i thi u v nh ng nét sinh ho t văn hoá,
ấ ứ ạ ộ ư ủ ề ề ặ ả ồ sinh ho t c ng đ ng, v phong c nh các vùng mi n, xu t x và nét đ c tr ng c a bài
ư ắ ọ ừ ệ ụ dân ca s p h c (nh thang âm, các t ộ đ m, trang ph c, các đ ng tác múa…) sao cho
ớ ự ế ợ ớ ệ ơ ượ ủ ọ phù h p v i s ti p thu c a h c sinh, ngoài ra tôi còn gi i thi u s l c v m t s ề ộ ố
ạ ụ ộ ủ ề ọ ọ ỉ ị ả nh c c dân t c c a vùng mi n đó, sau đó tôi g i 1 – 2 h c sinh lên ch v trí trên b n
ậ ấ ấ ướ ẫ ọ ạ ề ồ ể đ đ nh n bi ế . B c này r t h p d n h c sinh và mang l t ế i cho các em nhi u ki n
ứ ổ ấ ứ ủ ể ọ ơ ề th c b ích, giúp h c sinh hi u sâu h n v xu t x bài hát, là dân ca c a vùng nào,
ở ị ồ ấ ướ ả ệ vùng dân ca đó v trí nào trên b n đ đ t n c Vi ơ ở t Nam. Trên c s đó các em tuy
ượ ể ể ư ề ấ không đ c đi thăm quan nh ng cũng có th hi u bi ế ơ ượ t s l ỗ c v vùng đ t đó. M i
ộ ề ấ ướ ằ ắ ộ ư dân t c có m t n n văn hoá riêng, các vùng dân ca n m kh p đ t n ỗ c nh ng m i
ệ ử ụ ữ ự ẹ ả ằ ộ ồ m t bài dân ca có nh ng nét đ p riêng. Vi c s d ng b n đ nh m thu hút s chú ý
ể ế ủ ế ạ ọ ờ ạ tò mò ham hi u bi ữ t c a h c sinh. không nh ng th nó còn t o cho gi d y thêm
ử ụ ệ ạ ồ ả phong phú và s d ng đ dùng đ t hi u qu .
10
ạ ế ừ ớ ọ VD: D y ti t 19 (L p 5) H c hát: Bài “Hát m ng” dân ca Hrê (Tây Nguyên).
ầ ớ ệ ả ầ ồ ọ ỉ Trong ph n gi i thi u bài hát, tôi treo b n đ và yêu c u h c sinh lên ch vùng
ữ ể ế ủ ữ ề ặ ộ Tây Nguyên và nêu nh ng hi u bi ư t c a mình v dân t c Hrê và nh ng nét đ c tr ng
ủ ế ấ ế ộ ố ế ứ ề ấ riêng c a vùng đ t này (n u bi t). Sau đó tôi cung c p m t s ki n th c v Tây
ề ễ ộ ủ ồ ư ễ ộ ừ ư Nguyên nh : Có nhi u l ớ ộ h i c a đ ng bào các dân t c (nh L h i m ng lúa m i,
ế ướ ạ ụ ử ụ ư ồ cúng b n n c…khi làm l ễ ườ th ng s d ng các nh c c nh c ng, chiêng…và gi ớ i
ụ ủ ệ ả ộ thi u trang ph c c a dân t c Hrê qua hình nh).
ả ừ ữ i thích nh ng t
khó có trong bài: ặ ề ẽ ỗ
ề b. Gi Vì dân ca là nh ng bài hát mang nét đ c tr ng riêng cho m i vùng m n nên s có ữ nh ng t
trong l ướ ư ữ ọ ờ ả ư ữ ủ ấ ặ i ca cũng mang đ m tính ch t đ c tr ng c a vùng m n đó. ừ i thích nh ng t ậ ườ i ca, tôi th khó trong bài hát: VD: ừ Trong b ờ c đ c l ng gi
Từ Xoè hoa trong bài cùng tên có nghĩa là “Múa hoa”. Bài Gà gáy, t “ừ té le” là m tộ
ủ ủ ậ ả ồ ố ố ề ế cách c m nh n c a đ ng bào C ng v ti ng gáy te te c a chú gà tr ng choai.
ắ ặ ằ ỗ ộ Bài B c kim thang , t ỡ ầ “ừ kèo” là thanh g ho c tre n m trên c t nhà, làm khung đ tr n
ị ờ nhà; “té” nghĩa là ngã; “làm chi” nghĩa là làm gì; “le le” nghĩa là con v t tr i; “ bìm b pị ”
ặ ộ ỉ ơ là m t loài chim. Ho c bài Cò lả, t ị “ừ ph ”ủ là ch đ n v hành chính ngày x a, t ư ươ ng
ươ ệ ớ ừ đ ng v i “huy n” ngày nay. Hay b ài Lí cây xanh, t “lí” nghĩa là khúc hát ng n vắ ề
cây xanh….
ọ ề ị ườ ộ ế c. Chia câu, phân tích cho h c sinh v nh p, phách, tr ộ ng đ , cao đ luy n láy
có trong bài. ạ ả ế ứ ệ Khi d y bài hát dân ca, vi c chia các câu hát trong bài dân ca ph i h t s c linh
ể ạ ắ ườ ượ ự ho t: có th có câu hát dài, có câu hát ng n vì bài dân ca th ng đ c xây d ng t ừ
ơ ụ ờ ư ừ ư ữ ệ ơ ấ i, à, í a….” th l c bát, l ằ i ca đ m thêm b ng nh ng h t nh “ nên c u trúc không
cân đ i. ố
ạ ế ớ ọ VD: D y ti t 4 (L p 2) H c hát: Bài “Xòe hoa” dân ca Thái
ớ ộ ề ắ Tôi chia bài hát thành 4 câu hát v i đ dài ng n không đ u nhau:
ế ồ Câu 1: Bùng bong bính boong ngân nga ti ng c ng vang vang .
ế ộ Câu 2: Nghe ti ng chiêng reo vui r n ràng.
ừ ế ế Câu 3: Nghe ti ng khèn ti ng sáo vang l ng.
11
ắ Câu 4: Tay n m tay ta cùng xoè hoa.
ừ ậ * T p hát t ng câu
ể ặ ệ ủ ử ụ ế ế ề ấ Đ c đi m riêng bi t c a dân ca là s d ng ti ng hát có luy n, láy r t nhi u. Nên khi
ướ ậ ướ ệ ạ ọ ạ d y HS hát dân ca, b ừ c t p hát t ng câu là b ấ ủ c tr ng tâm nh t c a vi c d y hát.
ậ ả ế ề ế ể ạ ặ ố Vì v y, tôi gi i thích cho HS hi u: luy n là ti ng hát có 2 ho c nhi u n t nh c khác
ộ ượ ế ớ ướ ế ạ ố cao đ đ c liên k t v i nhau và có hình vòng cung phía d i, n u n t nh c sau cao
ố ướ ế ể ơ h n n t tr ế c thì là luy n lên và ng ượ ạ c l ấ ữ i. Đ HS hát đúng nh ng ti ng hát có d u
ư ể ệ ế ượ ắ ườ ườ luy n, láy cũng nh th hi n đ ủ c s c thái c a HS tôi th ng tăng c ẫ ng hát m u
ướ ừ ừ ẫ ẫ ờ ừ ặ ạ ố và h ng d n HS v a nghe hát m u, v a nhìn l ộ i ca, v a nhìn n t nh c, tôi đ t m t
ỏ ể ữ ứ ế ề ắ ắ ọ ế ố s câu h i đ HS n m ch c ki n th c khi h c nh ng bài dân ca có nhi u ti ng
ả ờ ế ỏ ủ ắ ượ hát luy n láy. HS tr l i đúng câu h i c a tôi, có nghĩa là đã n m đ ệ c 50% giai đi u
ủ c a câu hát.
ế ề ế ả ấ ướ ẫ VD: Bài “Cò l ” là bài dân ca có r t nhi u ti ng hát luy n, tôi h ng d n HS hát
ư ạ ề ế ả ả l bay la nh sau: Khi d y câu hát đ u: ầ con cò cò bay l là câu hát có nhi u ti ng hát
ế ặ ấ ẫ ố ỏ ế luy n lên và xu ng, sau khi hát m u, tôi đ t câu h i: câu hát đó có m y ti ng hát
ế ế ế ế ố ế ớ ế luy n, ti ng nào luy n lên, ti ng nào luy n xu ng? vì sao em bi t? và v i câu hát này
ườ ề ầ ể ậ ắ ắ ơ ớ ơ tôi th ng t p hát nhi u l n h n, kĩ h n so v i 3 câu khác đ HS n m ch c giai
đi uệ
ữ ố ẫ ị t, hát hay, tôi ch đ nh hát m u và h
ư ạ ỉ ẫ ướ ấ ướ ng ơ ng d n các em cách l y h i 2
ữ ớ ủ c a bài hát. Trong l p có nh ng HS hát t ẫ d n cho các b n hát ch a đúng. Ngoài ra, tôi cũng h ầ ở ầ l n, đ u câu và gi a câu hát.
ậ ừ
ạ ướ
ẫ ệ ọ ế ấ
ủ ắ
ả ạ Ở ư ủ
ữ ế Ví d :ụ ế ề ớ ả , câu hát “ ế ừ
ừ ừ ử , t ố ề ầ ế ơ ườ ậ ọ t t u r t khó hát nên tôi th
d. T p hát t ng câu: ọ ườ ạ ừ ậ c tr ng tâm vi c d y hát. Khi d y các bài dân ca, tôi th ng T p hát t ng câu b ế ể ướ ữ ẫ ườ ng d n h c sinh hát đúng nh ng ti ng có d u luy n cũng ng hát m u đ h tăng c ề ượ ắ ư ể ệ nh th hi n đ c s c thái c a bài hát. Cũng vì có câu hát dài ng n không đ u, nên ệ ạ ừ khi d y t ng câu, có nh ng câu ph i d y khá kĩ các em m i hát đúng giai đi u, cũng ế ữ c a ph , bay Bay t nh nh ng ti ng hát luy n. bài hát Cò l ỉ ra ra cánh đ ngồ ” có nhi u ti ng hát luy n v a luy n lên, luy n xu ng, luy n hoa m ế ế ơ ạ ế ấ ấ ng cho h c sinh t p hát nhi u l n h n, kĩ h n vã l i ti ớ so v i các câu khác. ọ ổ ứ ọ ễ ậ ể đ. T ch c cho h c sinh t p bi u di n các bài dân ca đã h c:
12
ế ợ ụ ọ ư ế ậ ộ Cũng nh các bài hát thi u nhi khác, hát k t h p v n đ ng và ph h a cũng là
ạ ộ ế ể ộ ế ọ m t ho t đ ng không th thi u trong ti t h c. Tuy nhiên là bài hát dân ca, nên khi
ướ ễ ẫ ườ ở ế ụ ữ ể h ể ng d n HS bi u di n, tôi th ng m đĩa hình các ti ễ t m c bi u di n nh ng bài
ề ủ ể ắ ọ ượ ộ hát dân ca vùng mi n c a bài dân ca đang h c, đ HS n m đ ể c các đ ng tác bi u
ữ ụ ễ ễ ợ ướ ể di n phù h p, nh ng trang ph c bi u di n cho bài dân ca này…sau đó h ẫ ng d n HS
ễ ể ặ ổ ổ ứ ữ ậ t p bi u di n theo nhóm ho c theo t và t ớ ch c thi đua gi a các nhóm trong l p.
ử ụ ụ ư ư ể ễ ả ấ Tuy ch a có không gian bi u di n nh ng tôi s d ng b c gi ng làm sân kh u cho
ứ ả ậ ị HS. Thành l p ban giám kh o cũng chính là các em. Đây là d p cho các em ch ng t ỏ
ượ ự ể ế ủ ố ớ ề ầ đ c s hi u bi ạ ữ t c a mình v dân ca, đ i v i nh ng HS nhút nhát cũng d n m nh
ự ể ễ ể ạ ậ ằ ế ủ ạ d n tham gia bi u di n và tham gia nh n xét b n b ng s hi u bi t c a mình.
ớ ế ọ ướ ộ ố ộ ẫ V i các ti t h c hát dân ca Tây nguyên, tôi h ng d n các em m t s đ ng tác
ạ ơ ắ ế ậ múa Tây Nguyên khi ôn t p bài hát “B n ừ i l ng nghe”, “Hát m ng”, Chi c gùi đung
ế ợ ể ặ ả ậ ạ ổ ư đ a”…ho c cho HS k t h p nh y s p khi ôn t p bài hát “Xòe hoa”... đ thay đ i
ọ ỏ ủ ọ ậ ự không khí h c t p và thu hút s chú ý, yêu thích, ham h c h i c a HS.
ợ ớ ứ ớ ổ ề ự ậ ặ ờ t p đ t l ộ i ca m i phù h p v i l a tu i và đ tài quen thu c
ọ e. Cho h c sinh t ầ ư ườ ạ
nh tình yêu th y cô, mái tr ớ ự ể ủ ng, bè b n: ộ ờ ủ ệ ượ Cùng v i s phát tri n c a xã h i, l i ca c a các làn đi u dân ca luôn đ c b ổ
ạ ủ ị ớ ừ ớ ừ ử ể ợ ộ ợ ạ sung đ phù h p v i t ng giai đo n c a l ch s , phù h p v i t ng n i dung sinh ho t
, các bài hát dân ca thi u nhi th
ớ ừ ứ ạ ộ ợ ế lao đ ng, phù h p v i t ng l a tu i ổ . Bên c nh đó ườ ng
ố ượ ấ ọ ự ụ ắ có c u trúc ng n g n và đa s đ c sáng tác d a theo các câu ca dao l c bát.
ả ượ VD: Bài “Cò l ” – đ c sáng tác trên câu ca dao
ả Con cò bay l bay la
ừ ử ủ ồ Bay t c a ph bay ra cánh đ ng
ặ Ho c bài “Lí cây bông” – Sáng tác trên câu ca dao
ắ Bông xanh bông tr ng bông vàng
ự ố ấ Bông lê bông l u đ nàng m y bông
ố ớ ự ủ ể ạ ớ ệ Đ i v i HS l p 4,5 đ phát huy tính tích c c và sáng t o c a HS, ngoài vi c
ướ ề ể ẫ ọ ướ ẫ h ng d n h c hát và tìm hi u v dân ca, tôi còn h ữ ng d n cho nh ng HS có năng
ặ ổ ế ế ự ặ ờ ớ ừ khi u ho c t nhóm, bi t cách t tìm và đ t l i ca m i cho bài dân ca t các câu th ơ
13
ộ ự ể ợ ụ l c bát quen thu c hay do HS t nghĩ ra. Tôi g i ý cho HS có th thêm các t ừ ệ đ m
ệ ủ ế ể ế ợ ớ hay ti ng hát luy n, láy đ phù h p v i giai đi u c a bài.
ể ặ ờ ả ừ ớ VD: HS có th đ t l i m i cho bài dân ca “Cò l ” t câu ca dao:
ờ Trên tr i có đám mây xanh
Ở ữ ắ gi a mây tr ng xung quanh mây vàng
ữ ớ ế ổ ể ặ ờ ứ Hay v i nh ng ti ậ t ôn t p, tôi t ch c cho HS thi theo nhóm đ đ t l ớ i ca m i
ự ư ệ ễ ọ ọ ấ ớ v i bài dân ca t ch n, đã h c, có giai đi u d nh bài “ ấ Xòe hoa”. Tôi th y HS r t
ự ạ ộ ớ ứ hào h ng và t tin v i ho t đ ng này.
ặ ờ ộ ư ườ ấ Tr ng em r t vui, trong VD: Bài “Xòe hoa” – m t nhóm HS đ t l i nh sau: “
ồ ọ ẹ ắ ấ ánh n ng nh ban mai, ngoan r t ngoan em ng i h c bài… ..”. Nhóm khác có l i caờ
ả ơ ọ ỗ ậ Tình tang tính tang, em h c hát th t là vui, tay v tay em cùng hòa nhí nh nh h n: “
ị nh p….”
ớ ặ ờ ấ ớ ệ V i vi c HS đ ượ ự c t sáng tác và đ t l ứ i m i cho bài dân ca, HS r t hào h ng
ừ ạ ọ h c hát và thêm yêu thích các bài hát dân ca, t đó các em phát huy tính sáng t o và
ủ ể ố ệ ề mu n tìm hi u thêm v các bài dân ca c a Vi t Nam.
ạ ầ ư ơ ừ ộ ố ả ệ h.Trong quá trình gi ng d y c n đ a vào m t s trò ch i v a nâng cao hi u qu
ọ ừ ạ ứ ờ ồ ưỡ ồ ọ ố bài h c, v a t o h ng thú cho h c sinh đ ng th i b i d ả ng v n dân ca cho các
ớ ổ ọ ữ ổ ứ
ọ ậ ặ ử ổ ư ử ọ , nhóm ho c cá nhân sau khi h c ể ữ
ừ ế c ( n u có)
ơ ể
ư ậ ế nhà tăng s ớ t. V i các ự
ư ầ ố ớ ự ự ứ ế ủ
ổ ứ
ỏ ề ệ ệ ầ ọ
ể ậ em. + T ch c cho h c sinh thi hát v i nhau gi a các t xong bài hát. T đó giáo viên nh n xét và giúp h c sinh s a ch a nh ng ch ch a th ệ ươ hi n đ ặ ổ ứ + T ch c cho các em trò ch i k tên ho c hát các bài dân ca mà các em bi ở ả ầ ơ trò ch i nh v y đòi h i các em c n ph i có s tìm tòi s u t m thêm ể hi u bi t c a các em v dân ca và kích thích s h ng thú đ i v i các em. ơ + T ch c trò ch i luy n tai nghe: Giáo viên đàn giai đi u m t câu hát b t kì trong bài, yêu c u h c sinh đoán ra và hát ạ l ấ ộ ọ ế ấ t t u cho h c sinh nh n bi i câu hát đó. Có th gõ ti
ề ớ ễ ắ ổ ứ ộ ọ ế t. ể 2.2.3. T ch c cho h c sinh tham gia các h i thi, bi u di n g n li n v i các bài
ụ ủ ệ ớ ổ ng t
ườ ằ ư ữ ộ
ế ề ể ạ ố dân ca. ư Tham m u v i Ban giám hi u, t ng ph trách, ban ch p hành chi đoàn c a tr ứ ch c các h i thi “ ọ h c sinh nâng cao v n hi u bi ổ ấ ể ớ Em hát dân ca” vào nh ng ngày l l n nh 20/11, 26/3 nh m cho ộ t v âm nh c dân t c, duy trì các bài hát dân ca đang
14
ề ớ ề ữ
ọ ệ ề ộ ứ ố ứ
ị ấ ườ ộ ạ ng khích l ổ ứ
ụ ộ ế
ế ự
ự ả
ề ộ ọ ừ ồ ộ ấ ả ể ể ế ề ệ ể ủ ễ ứ
ạ ộ
ủ ế ấ ổ ộ ớ ọ
ạ
ớ ộ ệ ệ ộ ng, giáo viên đoàn đ i, ạ ổ ch c m t s bu i sinh ho t ngo i
ề
ố ơ gìn văn hóa truy n th ng có nguy c mai m t, t o nên m t s c s ng m i v gi ự ườ ni m h ng thú say mê h c hát dân ca cho h c sinh. Và th c trong nhà tr ế ườ Em hát dân ca” c p tr ch c trong d p 20/11 v a r i h i thi “ tr ng. t ng tôi đã t ố ớ ấ ứ ở ỗ ớ các kh i l p r t h ng thú t m c dân ca. T t c các em M i l p tham gia m t ti ơ ư ố tham gia, các bài dân ca các em chon l a đ bi u di n nh “ Tr ng c m”, “Lý kéo ấ ươ ạ ạ ấ ố chài”, “Lý ng a ô”, “Hò khoan L Th y”…k t qu mang l ng i r t t t, đ t ch t l ấ ừ ả cao v n i dung và hình th c bi u di n và đi u đáng m ng là các em c m th y yêu ườ thích dân ca. Qua h i thi đã t o ra không khí thi đua hát múa dân ca trong toàn tr ng ể ườ ng r t sôi n i, tác đ ng l n đ n tình yêu dân ca c a h c sinh và toàn th giáo tr viên. ố ợ ặ Ho c giáo viên âm nh c ph i h p v i Ban giám hi u nhà tr ạ giáo viên ch nhi m, các giáo viên b môn đ t ủ khóa. T ch c thi hát dân ca các vùng mi n, k t h p thi hát v i hái hoa dân ch . ể ướ ờ ể ổ ứ ế ợ ổ ủ ổ ứ ồ ưỡ ườ ộ ố ớ ạ ậ ố ng v n dân ca thông qua các bu i sinh ho t t p th d 2.2.4 B i d i c , trong
ớ ờ ổ ờ ơ ữ ờ ạ ộ
ổ ờ ổ ạ ậ ể ướ ờ
ằ ủ ể ở lên l p. ữ ơ ườ ho t đ ng ngoài gi i c , trong gi ệ ố
ộ ồ ệ ự ứ ầ
ọ ề ẽ ọ ạ ộ
ờ ộ ụ TH có n i dung giáo d c” Ho t đ ng ngoài gi
ủ ụ ở ị ạ ộ ệ ng trình giáo d c ự ặ
ờ ự ữ ộ
ệ ủ ọ ớ ớ ạ ươ lên ầ c th c hi n theo đ nh kì 2 tu n 1 l n do giáo viên ch nhi m ho c giáo viên ệ ho t đ ng đó có m t gian khá l n dành cho vi c ủ ể ế ợ
ạ ộ
ạ i không bi
ể ồ ườ ậ
ủ ệ ủ ủ ậ
ư ả ồ ượ ươ ư ủ ệ ặ c làn đi u dân ca đ c tr ng c a quê h ự ứ ng mình.
ữ ệ ạ ọ
ọ ng tôi.
ạ ở ườ tr ả ọ c và sau khi ừ ướ tr
ả ư ệ ệ
gi ra ch i gi a bu i, trong gi i ra ch i gi a bu i, giáo viên có Vào các bu i sinh ho t t p th d ng. B ng cách này th m băng đĩa các bài dân ca trên h th ng loa đài c a nhà tr ổ ừ ấ nhiên. T ch các làn đi u dân ca c d n th m vào tâm h n h c sinh m t cachs t ụ ề ể ồ ộ thu c, r i hi u và h c sinh s thích. Đây là ho t đ ng tuyên truy n, giáo d c v dân ấ ữ ca r t h u ích. Trong ch ầ ệ ượ ớ l p” đ ạ ạ ộ ệ âm nh c th c hi n. Trong nh ng gi ạ sinh ho t văn ngh c a h c sinh. Giáo viên âm nh c có th k t h p v i giáo viên ch ư ệ nhi m đ a các bài dân ca vào n i dung sinh ho t. ệ ế ế ệ ủ ấ ặ ắ ụ ở ệ ủ t đ n làn đi u hò khoan l th y r t đ c s c L th y không ai l Ví d ọ ệ ủ ắ ả và mang b n s c riêng c a ng i dân L Th y. Vì v y có th l ng ghép cho h c ộ ố sinh nghe và t p m t s bài dân ca hò khoan L Th y kích thích s h ng thú c a các em cũng nh b o t n đ ả ế 3. K t qu : ạ ư ộ Là m t giáo viên âm nh c tôi đã m nh d n đ a ra nh ng bi n pháp giúp h c sinh yêu thích h c hát dân ca ớ ự ứ ế Sau khi ti n hành kh o sát, so sánh v i s h ng thú h c hát dân ca t ượ ế c k t qu nh sau: th c hi n các bi n pháp thu đ Ể Ự Ả ự Ả Ố Ế B NG TH NG KÊ K T QU TÌM HI U S YÊU THÍCH VÀ KHÔNG YÊU
Ủ Ọ Ố Ọ THÍCH HÁT DÂN CA C A H C SINH CU I NĂM H C 20192020
15
Yêu thích L PỚ Không yêu thích SỐ NGƯỢ L
SL 25 20 18 17 25 % 75.8 69.0 69.2 70.8 73.5 33 29 26 24 34 SL 8 9 8 7 9 % 24.2 31.0 30.8 29.2 26.5
146 105 71.9 41 28.1 1.1 2.2 3.1 4.2 5.1 T NỔ G
ể ệ ng các em yêu thích dân ca
ệ ệ ư
ở t h c hát dân ca tr nên sinh đ ng h n.
ượ ạ ủ ả ộ ế ả ụ c khi ch a áp d ng các bi n pháp. ơ ậ
ệ ự c năng khi u c m nh n âm nh c c a b n thân.. ộ
ố ắ ế ề ạ ơ t hát luy n, hát m m m i h n.
ờ ồ ạ ừ đó các em phát
ả
ế ứ ộ ố ế i m i cho bài hát dân ca ượ ế ỗ ỉ ớ t thêm đ
ươ ố
ề ủ ươ ạ
ế ề ộ
ế
ụ ọ ễ đây các em đã có đ ậ ự ờ ể
ng trình h c, bi ắ ế ượ ượ c ni m yêu thích th t s và m t thói quen thích đ ế ọ ủ ộ ự ể c m t s hi u bi ộ ạ ả ọ ậ ồ ượ ượ ừ ộ đó k t qu h c t p b môn âm nh c đ c hát dân ca, t
Ầ Ậ Ế ố ượ ụ Có th nói qua vi c áp d ng các bi n pháp nói trên s l ệ ớ ướ đã tăng lên rõ r t so v i tr ế ọ Ti Các em phát huy đ ả T rèn luy n kh năng quan sát, phán đoán m t cách chính xác. ữ Đa s HS n m v ng bài hát dân ca, bi ở ộ Đ ng th i giúp các em m r ng thêm m t s ki n th c âm nh c, t ạ ư ặ ờ huy kh năng sáng t o nh : đ t l ọ Qua m i bài h c giúp các em bi c nhi u bài dân ca không ch có trong ả ơ ươ ch ng trình mà c ngoài ch ng trình, v n dân ca c a các em cũng phong phú h n, ế ề ạ các em đã bi t tìm tòi thêm nhi u bài dân ca ngoài ch t m nh d n ể ể ể ệ ố đ th hi n t t các đ ng tác bi u di n ph h a, đúng s c thái c a nhi u bài dân ca ắ ơ ề ủ t sâu s c c a các vùng mi n. Và h n h t gi ượ ố ề v ngu n g c dân ca, có đ c nghe, đ c nâng lên đáng k . ể III PH N K T LU N:
ủ ề
ủ ừ
ư ể ạ ả ệ
ề ạ
ả ộ ứ ư ể ệ ắ ữ ữ ọ
ụ ấ ứ ấ ướ ủ ổ ệ ậ ố 1 Ý nghĩa c a đ tài: ở ủ ơ ố i, dân ca là h i th c a dân Dân ca là v n quí vô giá c a cha ông ta t ngàn x a đ l ơ ể ủ ỗ ệ ả ữ ư ộ và b o v dân ca là b o v dòng máu ch y trong c th c a m i chúng t c, l u gi ề ỗ ị ng đ u có ta. Dân ca là m t b c tranh phong phú, đa d ng v màu s c, m i đ a ph nh ng nét đ c tr ng riêng, th hi n phong t c, ngôn ng , gi ng nói c a t ng vùng t Nam quê c a t ặ ủ qu c. vì v y dù là dân ca c a b t c vùng nào trên đ t n ươ ủ ừ c Vi
16
ọ ấ ầ ề ữ ở , b i đó là tài s n tinh th n vô giá nh t, là
ề ủ ầ ả ế ỉ ộ ượ c ch t l c qua nhi u th k .
ế ể
ữ ớ ọ ề
ỏ ả ể ế
ậ ệ
ệ ư ờ ặ ố ệ ọ ộ ố ớ gìn tinh hoa văn hoa dân t c. Nh l
ố ổ ồ ướ ậ ự ớ ơ ợ ề ầ ủ ằ r ng đã yêu t qu c mình, càng yêu tha thi ủ ữ c lúc đi xa:…
ữ
ả ạ ạ ề ự
ạ ệ
ố ả ế ứ ủ ọ ỏ ế ọ ồ ưỡ
ồ ừ ể
ả ạ
ờ ộ ủ ả ắ ứ ẫ
ể ể ệ ố ộ ồ ể ồ
ượ ẫ ả ả ợ
ả c kh năng âm nh c c a h c sinh. Có k ho ch ch
ể ạ ượ ệ
ạ ủ ọ ủ ả ế
ư ổ ứ ế ườ ớ ứ ư ể ệ ng khi t
ộ
ạ ả ọ ộ
ả ạ ọ
ậ ượ ọ ộ ỏ ấ ấ ứ hào v tinh hoa dân t c, bi ự ế ả t c m nh n đ
ỗ
ạ ủ ồ ệ ả
ủ ế ớ ự ọ ng có ch t l
ườ ả ứ t là qua các gi
ệ ọ ậ ề ơ ạ ượ ọ ế ự
ổ ơ ọ
ạ
ộ ọ ố ạ
ấ ự t môn âm nh c trong chính khoá đã giúp các em c m th y t ọ ể ạ ả ớ ẹ ẳ ằ ờ ị cũng đ u đáng trân tr ng và c n gìn gi ắ ọ nh ng tinh hoa c a dân t c đ ẫ ượ ế ệ ươ ủ ấ ướ c c, đ các em v n luôn ti p thu đ ng lai c a đ t n V i h c sinh, là th h t ộ ữ ủ ấ ế ớ i mà không quên m t nh ng tinh hoa văn hóa c a dân t c thì các n n văn hóa th gi ượ ố ộ ượ ả c m t tình ngay khi còn nh các em đã ph i có đ t, và ph i có đ c v n hi u bi ặ ồ ưỡ yêu th t s v i dân ca. Vì v y vi c b i d ng và phát huy v n dân ca trong đó đ c ề ệ t kh i g i ni m yêu thích c a hoc sinh TH đ i v i vi c h c các bài dân ca luôn là bi ố ề i d n dò cu i ti n đ đ u tiên trong vi c gi ế t cùng c a Bác H tr nh ng khúc hát dân ca … ữ ả ụ ả Qua nhi u năm gi ng d y liên t c gi ng d y tr c ti p, b n thân tôi rút ra nh ng kinh nghi m trong d y hát dân ca giúp các em yêu thích h c hát dân ca đó là: ng v n ki n th c c a mình Giáo viên ph i luôn không ng ng tìm tòi, h c h i, b i d ủ ị ể ạ ố ề v các bài hát dân ca. Tìm hi u ngu n g c, các th lo i dân ca, các giá tr văn hóa c a ư ầ ệ dân t c. Ph i rèn luy n kĩ năng th hi n t t các bài dân ca, s u t m các đĩa nh c dân ế ượ ề c chu n ki n th c kĩ ca c a các vùng mi n, các dân t c. Đ ng th i ph i n m đ ạ ạ ộ ế ọ ủ ừ t h c đ có th xem xét và l ng ghép m t cách linh ho t các ho t năng c a t ng ti ộ ố ồ ưỡ ế ộ t đ ng b i d c n i dung ti ng v n dân ca sao cho phù h p mà v n đ m b o đ ụ ươ ế ượ ả ắ ạ ạ d y. Ph i n m đ ng trình c ấ ả ệ ạ ộ ể th cho các ho t đ ng, các bi n pháp c a mình. Đ đ t đ c hi u qu cao nh t ố ế ợ ạ ộ t tham m u và ph i k t h p v i Ban trong khi ti n hành các ho t đ ng thì ph i bi ự ệ ự giám hi u cũng nh các Đoàn th trong nhà tr ch c th c hi n. ch c th c hi n.ệ ả ườ ậ ạ ấ i giáo viên ph i có kĩ năng Dân ca là m t dòng nh c r t khó hát vì v y đòi h i ng ả ể ả gi ng d y cho h c sinh đ các em không c m th y n n chí. Không ép bu c hay áp ậ ự ả ặ ọ đ t h c sinh, mà ph i t o cho h c sinh c m th y h ng thú, tích c c, yêu thích th t s ề ự ụ ớ v i dân ca. Giáo d c cho h c sinh t c cái ặ ắ ủ hay cái đ c s c c a m i bài dân ca. ệ ở ộ ố ả ỏ m t s Cùng v i s h c h i tham kh o kinh nghi m gi ng d y c a đ ng nghi p ờ ớ ủ ấ ượ ệ đây đã t lên l p c a tôi gi tr ng c a huy n và ngoài huy n. Các ti ờ ọ ơ ệ ặ ễ h c tho i mái, d dàng h n, h c sinh h ng thú h c t p h n. Đ c bi ơ ả hát dân ca đã đ t đ c k t qu cao h n. Nhi u em đã tích c c xung phong trình bày ọ ớ các bài hát dân ca làm cho không khí l p h c sôi n i h n. Các em thích h c hát dân ca nói riêng và b môn âm nh c nói chung. ệ Vi c h c t nhanh nh n và ho t bát, gi tin, đây chúng ta có th kh ng đ nh r ng v i môn h c âm
17
ạ ườ ư ầ ọ
ệ ọ ặ ứ ụ ứ ể ỹ
ầ ủ ụ ệ ọ
ệ t Nam. ệ ộ ố ả ộ ố ỏ ủ ọ ầ ng không kém ph n quan tr ng nh bao môn h c khác góp ph n nh c trong nhà tr ớ ề ọ vào vi c nâng cao giáo d c toàn di n v m i m t: Đ c Trí Th M đáp ng v i m i yêu c u c a giáo d c Vi Trên đây là m t s kinh nghi m nh c a tôi v " ề M t s gi
i pháp giúp h c sinh ố ớ ọ ụ ọ
ổ ố ớ
ấ ệ ươ ể ọ ạ i u nh t, đ giúp h c sinh h c môn nh c đ
ọ ẹ ượ
ự c cái hay, cái đ p, s phong phú tinh t ưở ư ạ ằ
ng và tính t ọ ậ ườ ớ
ươ ứ ủ ự ờ ạ d y trên l p giúp các em thêm say mê h c t p, yêu tr ấ ướ ng đ t n
ụ ể ả ố ạ ế ư ạ ầ " mà tôi đã áp d ng thành công đ i v i h c sinh ồ ệ c s góp ý trao đ i kinh nghi m đ i v i các b n đ ng ạ ượ ễ c d ế ủ c a âm ủ duy c a các ng, yêu ề c. Hoàn thành ch c năng giáo d c đ góp chung vào n n ị ụ t nh tinh th n Ngh
ụ ề ậ b c TH yêu thích h c hát dân ca ượ ự ấ ủ c a mình. Tôi r t mong đ ố ư ể ư ng pháp t nghi p đ đ a ra ph ế dàng. Làm sao cho các em ti p thu đ nh c nói chung và c a dân ca nói riêng. B ng s liên t em. Thông qua các gi ớ l p, yêu quê h ụ giáo d c nói chung và giáo d c âm nh c nói riêng đ t k t qu t ộ quy t TW2 mà B giáo d c đã đ ra.
ế ề ấ ế
ọ ạ ệ ể ữ
ệ ườ ự ể ự ứ
ề
ả ữ ầ ể ạ ả ề
ộ ể ạ ớ ị ộ ố ấ ọ ủ ế
ề ườ ng:
ườ ở ọ ng xuyên quan tâm, giúp đ giáo viên và h c sinh
ộ ố ế ị ị ổ ệ t b và tài li u tham kh o đ c bi t là
ả ộ ệ ả ệ ạ
ạ ộ ể ọ xây d ng phòng h c ch c năng đ h c sinh có không gian ho t đ ng
ọ ả ể ế ạ ớ ọ ng đ n các l p h c khác bên c nh
ợ ậ ề ạ
ề ề ộ ả ổ ứ ư ươ ể ng pháp gi ng d y.
ủ ấ ậ ộ ị 2. Đ xu t, ki n ngh : ề ở ệ i phát tri n toàn di n v : Đ th c hi n đào t o các em h c sinh tr thành nh ng ng ự ự ầ ườ ệ i th y ph i có năng l c th c s ra thì vi c khách Đ c Trí Th Mĩ…ngoài vi c ng ớ ộ ế ườ ng là nh ng đi u tác đ ng l n đ n các em. Do quan, ngo i c nh, khuôn viên, môi tr ườ ả ậ ợ ệ ạ ệ đó đ t o đi u ki n cho vi c d y h c c a th y trò thu n l i i, b n thân tôi là ng ề ạ ầ ứ ạ đ ng l p d y b môn âm nh c c n ki n ngh m t s v n đ sau: 2.1. V phía nhà tr Th ặ Trang b , b sung thêm m t s trang thi ể ụ ụ ệ ề các tài li u nói v các bài dân ca đ ph c v cho vi c gi ng d y b môn. ứ ự ầ ư Đ u t ậ ưở ệ ngh thu t và cũng đ không nh h ề 2.2.V phía Phòng GD&ĐT: ề ệ ấ T ch c nhi u đ t t p hu n, chuyên đ v b môn đ GV âm nh c có đi u ki n ệ ạ ổ giao l u, trao đ i kinh nghi m và ph ệ T p hu n hát Hò khoan L Th y cho toàn b giáo viên.
Ụ Ụ M C L C
ầ
ề
ạ ể ầ ở ầ I.Ph n m đ u: ề ọ 1 Lí do ch n đ tài ụ 2.Ph m vi áp d ng đ tài ớ ủ ề 3. Đi m m i c a đ tài ộ II. Ph n n i dung Trang 1 Trang 1 Trang 2 Trang 2 Trang 3
18
ề ự ứ
ng
ọ
ự
ứ ữ ứ ể Trang 3 Trang 3 Trang 3 Trang 3 Trang 3 Trang 3 Trang 3 Trang 4 Trang 5 Trang 5 Trang 6 Trang 6
ề ủ ấ ạ 1 Th c tr ng c a v n đ nghiên c u ườ ề 1.1. V phía nhà tr ậ ợ a) Thu n l i b) Khó khăn ề 1.2 V phía h c sinh ậ ợ a. Thu n l i b. Khó khăn ạ ủ 1.3 Nguyên nhân c a th c tr ng ệ ể ự ả i pháp đ th c hi n 2. Các gi ả i pháp chung 2.1 Các gi ụ ể ả i pháp c th 2.2 Các gi ấ ế ắ 2.2.1: N m v ng ki n th c, hi u rõ các hình th c, tính ch t ủ và ý nghĩa dân ca c a các vùng mi n.
ờ ọ ạ ạ ươ ng pháp d y h c vào gi Trang 7
ọ ể ớ i thi u cho h c ự ng pháp tr c quan đ gi Trang 8,9
ồ
ả ữ ừ khó có trong bài.
ị ọ ề ườ ng Trang 9 Trang 9,10
ế
ừ
Trang 10 Trang 10 Trang 11
ớ ứ ườ ễ ớ ầ ọ ổ ợ i ca m i phù h p v i l a tu i ng, bè
ạ ầ ư ộ ố Trang 12
ừ ạ ứ ả ả ơ ọ ệ
ể ổ ọ ộ Trang 12
ề ớ ậ ụ 2.2.2. V n d ng linh ho t các ph ạ d y hát dân ca. ệ ươ ử ụ a. S d ng ph ấ ứ ủ ừ ố sinh ngu n g c xu t x c a t ng bài hát dân ca. b. Gi i thích nh ng t c. Chia câu, phân tích cho h c sinh v nh p, phách, tr ộ ộ đ , cao đ luy n láy có trong bài ậ d. T p hát t ng câu. ổ ứ ể ậ ọ đ. T ch c cho h c sinh t p bi u di n các bài dân ca đã h c. ọ ặ ờ ự ậ e. Cho h c sinh t t p đ t l ư ộ ề và đ tài quen thu c nh tình yêu th y cô, mái tr b n.ạ h. Trong quá trình gi ng d y c n đ a vào m t s trò ch i ọ ừ v a nâng cao hi u qu bài h c, v a t o h ng thú cho h c sinh…. ễ ứ 2.2.3 T ch c cho h c sinh tham gia các h i thi, bi u di n ắ g n li n v i các bài dân ca.
ố ổ Trang 12
ơ ổ ạ ậ ng v n dân ca thông qua các bu i sinh ho t t p ạ ờ ữ ho t ra ch i gi a bu i, trong gi
ờ ớ ồ ưỡ 2.2.4 B i d ể ướ ờ th d ộ đ ng ngoài gi ờ i c , trong gi lên l p.
ầ ế
ữ ế ề ả 3. K t quế ậ III. Ph n k t lu n 1. Ý nghĩa đ tàiề ị ấ 2. Nh ng đ xu t, ki n ngh : Trang 13 Trang 14 Trang 14 Trang 15
19
ườ
ề ề 2.1 V phía nhà tr ng 2.2 V phía phòng GD Trang 15 Trang 15
1.
2.
Ả Ư Ụ TH M C Ệ TÀI LI U THAM KH O
3.
ạ ạ ớ ộ ố ấ ạ ạ
ọ ng pháp d y h c môn Âm nh c TH m ng Internet. ụ ươ ươ ứ ở ạ ạ ủ ộ ng trình môn Âm nh c c a b giáo d c ban hành.
ụ
4. 5. 6. 7.
ờ ạ ệ ấ ả ể Sách giáo khoa Âm nh c 1,2,3,4,5 Sách giáo viên Âm nh c 1,2,3,4,5 ề ổ M t s v n đ đ i m i ph ộ ố ế Khai thác m t s ki n th c Ch ậ T p san Giáo d c th i đ i. Dân ca và các làn đi u phát tri n, nhà xu t b n thanh niên.
20