M t s bi n pháp giáo d c l ng ghép, tăng c ng Ti ng vi t cho tr dân t c thi u s 5-6ộ ố ệ ụ ồ ườ ế ệ ẻ ộ ể ố
tu iổ t i l p lá 1 tr ng MN C Pang ạ ớ ườ ư
I. Ph n m đuầ ở ầ
1. Lý do ch n đ tàiọ ề :
Ngôn ng là phu ng ti n giao ti p, là hi n thữ ơ ệ ế ệ ực tr c tựiếp c a tủ ư
duy. S d ngử ụ ngôn ng ữt t ốkhông th không tính đn y u tể ế ế ố m ch l c.ạ ạ
Ngôn ng m ch l c là ngôn ng có n i dung ữ ạ ạ ữ ộ rõ ràng, c th , có trình tụ ể ự,
logic, có th để ư c s d ngợ ử ụ h tr b ng các quan h t , câu chuy n ý...ỗ ợ ằ ệ ừ ể
đc ngượ ười nghe lĩnh h i và hi u độ ể ung. Ngôn ng m ch l c cũng thữ ạ ạ ể
hi n nệăng lực t duy và hi u v n đư ể ấ ề c a tr .ủ ẻ ( Trích Môđun 3 BDTX)
Ti ng Vi t là ngôn ng ph bi n c a ng i Vi t Nam, là ph ng ti nế ệ ữ ổ ế ủ ườ ệ ươ ệ
quan tr ng nh t đ lĩnh h i n n văn hóa dân t c, đ giao l u v i nh ng ng iọ ấ ể ộ ề ộ ể ư ớ ữ ườ
xung quanh, đ t duy, đ ti p thu khoa h c, đ b i d ng tâm h n. Hoànể ư ể ế ọ ể ồ ưỡ ồ
thành xong ch ng trình m u giáo tr 5-6 tu i, tr đng tr c m t n n vănươ ẫ ẻ ổ ẻ ứ ướ ộ ề
hóa đ s c a dân t c và nhân lo i mà nó có nhi m v ph i lĩnh h i nh ngồ ộ ủ ộ ạ ệ ụ ả ộ ữ
kinh nghi m c a cha ông đ l i, đng th i có s m ng xây d ng n n văn hóaệ ủ ể ạ ồ ờ ứ ạ ự ề
đó trong t ng lai. Cho nên vi c phát tri n ti ng Vi t cho tr em l a tu i m uươ ệ ể ế ệ ẻ ứ ổ ẫ
giáo là m t nhi m v c c kì quan tr ng, mà tu i m u giáo l n nhi m v đóộ ệ ụ ự ọ ở ổ ẫ ớ ệ ụ
ph i đc hoàn thành. Đc bi t đi v i tr là con em đng bào dân t c thi uả ượ ặ ệ ố ớ ẻ ồ ộ ể
s thì nhi m v này là h t s c c n thi t. B i vì các cháu dân t c thi u số ệ ụ ế ứ ầ ế ở ộ ể ố
th ng hay dùng ti ng m đ c a tr , nên khó khăn trong vi c ti p nh n ti ngườ ế ẹ ẻ ủ ẻ ệ ế ậ ế
Vi t, d n đn cháu khó ti p thu l i gi ng c a cô.ệ ẫ ế ế ờ ả ủ
Vì v y ậvi c cung c p v n ti ng Vi t cho tr dân t c thi u s là v n đệ ấ ố ế ệ ẻ ộ ể ố ấ ề
c n đc quan tâm, nh m hình thành và phát tri n nh ng k năng c n thi tầ ượ ằ ể ữ ỹ ầ ế
cho vi c h c ti ng Vi t các b c h c cao h n là ệ ọ ế ệ ở ậ ọ ơ c h i đ s m hình thành ơ ộ ể ớ ở
tr nh ng năng l c ho t đng ngôn ng thái đ, phát tri n trí tu và kĩ năngẻ ữ ự ạ ộ ữ ộ ể ệ
làm quen v i các môn h c khác. ớ ọ Qua đó giáo d c tình c m và phát tri n t duyụ ả ể ư
m r ng v n hi u bi t c a tr góp ph n vào vi c phát tri n nhân cách toànở ộ ố ể ế ủ ẻ ầ ệ ể
di n, chu n b cho tr m t hành trang “ti ng Vi t” v ng ch c đ tr b c vàoệ ẩ ị ẻ ộ ế ệ ữ ắ ể ẻ ướ
l p 1ớ
B n thân ảlà m t giáo viên, th ng xuyên đc phân công ch nhi m l pộ ườ ượ ủ ệ ớ
Lá trên đa bàn buôn knul. ịBuôn có s tr dânố ẻ t c thi u s chi m 100%. H uộ ể ố ế ầ
h t tr dân t c Ê đê đn tr ng đu nói b ngế ẻ ộ ế ườ ề ằ ti ng m đ, không nghe hi uế ẹ ẻ ể
đc ti ng Vi t, b n thân là m t giáo viên ph trách l p lá tôi luôn trănượ ế ệ ả ộ ụ ớ
Ng i th c hi n: Hoàng Th Thu Thúy, Đn v : Tr ng MN C Pangườ ự ệ ị ơ ị ườ ư
1
M t s bi n pháp giáo d c l ng ghép, tăng c ng Ti ng vi t cho tr dân t c thi u s 5-6ộ ố ệ ụ ồ ườ ế ệ ẻ ộ ể ố
tu iổ t i l p lá 1 tr ng MN C Pang ạ ớ ườ ư
tr ,ở suy nghĩ làm sao, làm nh th nào,ư ế b ng ph ng pháp gì? đ giúp tr hi uằ ươ ể ẻ ể
và nói đc ti ng Vi t chính xác và thành th o,ượ ế ệ ạ chính vì đi u băn khoăn trănề
tr y tôi ở ấ đã l a ch n đ tài ự ọ ề “M t s bi n pháp giáo d c l ng ghép, tăngộ ố ệ ụ ồ
c ng Ti ng vi t tr dân t c thi u s 5-6 tu i t i l p lá 1 tr ng MN Cườ ế ệ ẻ ộ ể ố ổ ạ ớ ườ ư
Pang”.
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề :
M c tiêu: ụ
Giúp tr hi u bi t v t m quan tr ng c aẻ ể ế ề ầ ọ ủ vi c nghe và hi u đc l iệ ể ượ ờ
h ng d n các ho t đng c a giáo viên, thông qua vi c cung c p v n ti ngướ ẫ ạ ộ ủ ệ ấ ố ế
Vi t cho tr dân t c thi u s ệ ẻ ộ ể ố đáp ng yêu c u phát tri n toàn di n cho trứ ầ ể ệ ẻ
m m non.ầ
Nhi m v :ệ ụ
Thông qua l ng ghép tăng c ng ti ng Vi t cho h c sinh dân t c thi uồ ườ ế ệ ọ ộ ể
s , tr nh n ra đc cái đp, ph m ch t cao quý c a con ng i, đc bi t làố ẻ ậ ượ ẹ ẩ ấ ủ ườ ặ ệ
tình yêu đi v i ngôn ng ngh thu t.ố ớ ữ ệ ậ
L ng ghép tăng c ng ti ng Vi t còn giúp tr m r ng nh n th c, phátồ ườ ế ệ ẻ ở ộ ậ ứ
tri n trí tu , giáo d c đo đc, th m mĩ, phát tri n ngôn ng , t o h ng thú đcể ệ ụ ạ ứ ẩ ể ữ ạ ứ ọ
sách, k năng nghe hi u cho trỹ ể ẻ
3. Đi t ng nghiên c u:ố ượ ứ
M t s bi n pháp giáo d c l ng ghép, tăng c ng Ti ng Vi t tr dân t cộ ố ệ ụ ồ ườ ế ệ ẻ ộ
thi u s ể ố
4. Gi i h n ớ ạ c a đ tàiủ ề :
Khuôn kh nghiên c u: ổ ứ M t s bi n pháp giáo d c l ng ghép, tăng c ngộ ố ệ ụ ồ ườ
ti ng Vi t tr dân t c thi u s 5-6 tu i t i l p lá 1ế ệ ẻ ộ ể ố ổ ạ ớ .
Đi t ng kh o sát: Tr l p lá 1 tr ng M m Non C Pang huy n Krôngố ượ ả ẻ ớ ở ườ ầ ư ệ
Ana – Đk L k. ắ ắ
Th i gian nghiên c u: Tháng 8 năm 2017 đn tháng 3 năm 2018ờ ứ ế
5. Ph ng pháp nghiên c u:ươ ứ
a. Nhóm ph ng pháp nghiên c u lý lu n:ươ ứ ậ
Ph ng pháp tươ hu th p nh ng thông tin qua các ậ ữ t li uư ệ trên Internet, nh ngữ
v n đ th c ti n liên quan đn công tác l ng ghép, tăng c ng ti ng Vi tấ ề ự ễ ế ồ ườ ế ệ
b. Nhóm ph ng pháp nghiên c u th c ti n:ươ ứ ự ễ
Ng i th c hi n: Hoàng Th Thu Thúy, Đn v : Tr ng MN C Pangườ ự ệ ị ơ ị ườ ư
2
M t s bi n pháp giáo d c l ng ghép, tăng c ng Ti ng vi t cho tr dân t c thi u s 5-6ộ ố ệ ụ ồ ườ ế ệ ẻ ộ ể ố
tu iổ t i l p lá 1 tr ng MN C Pang ạ ớ ườ ư
Ph ng pháp quan sát: Quan sát ho t đng ươ ạ ộ tăng c ng ti ng Vi t c a trườ ế ệ ủ ẻ
l pở ớ
Ph ng pháp đi u tra: Trò chuy n, trao đi v i các giáo viên, ươ ề ệ ổ ớ và cha mẹ
tr .ẻ
Tham kh o nh ng kinh nghi m c a các giáo viênả ữ ệ ủ , đng nghi pồ ệ .
Ph ng pháp th nghi m: Th áp d ng các gi i pháp vào công tác ươ ử ệ ử ụ ả giáo
d c l ng ghép tăng c ng ti ng Vi t tr ụ ồ ườ ế ệ ẻ năm h cọ 2017- 2018 t i ạl p lá 1ớ
tr ng MN C Pangườ ư
c. Ph ng pháp th ng kê toán h c:ươ ố ọ
Ngay t đu năm h c h c b n thân tôi đã thu th p các s li u, thông tinừ ầ ọ ọ ả ậ ố ệ
v ho t đng ti ng Vi t c a tr l p b ng th ng kê xem ti n trình c a trề ạ ộ ế ệ ủ ẻ ậ ả ố ế ủ ẻ
phát tri n nh th nào trong năm h c 2017-2018.ể ư ế ọ
II. Ph n n i dungầ ộ
1. C s lý lu nơ ở ậ :
Th c hi n Ngh quy t s 1008/QĐ- TTG v vi c phê duy t đ án l ngự ệ ị ế ố ề ệ ệ ề ồ
ghép tăng c ng ti ng Vi t cho tr M m non, h c sinh ti u h c vùng dân t cườ ế ệ ẻ ầ ọ ể ọ ộ
ti u s giai đo n 2016- 2020, đnh h ng 2025 v i m c tiêu t p trung tăng c ngể ố ạ ị ướ ớ ụ ậ ườ
ti ng Vi t cho tr M m non, h c sinh ti u h c ng i dân t c thi u s , b o đmế ệ ẻ ầ ọ ể ọ ườ ộ ể ố ả ả
các em có k năng c b n trong vi c s d ng ti ng Vi t đ hoàn thành ch ngỹ ơ ả ệ ử ụ ế ệ ể ươ
trình giáo d c M m non, t o đi u ki n đ h c t p lĩnh h i tri th c các c p h cụ ầ ạ ề ệ ể ọ ậ ộ ứ ấ ọ
ti p theo góp ph n nâng cao ch t l ng cu c s ng và phát tri n b n v ng cácế ầ ấ ượ ộ ố ể ề ữ
dân t c thi u s góp ph n vào s ti n b , phát tri n đt n c. ộ ể ố ầ ự ế ộ ể ấ ướ
Vi c phát tri n ngôn ng cho tr ph i liên quan m t thi t v i vi c phátệ ể ữ ẻ ả ậ ế ớ ệ
tri n c a bán c u đi não và h th n kinh nói chung, b máy phát âm nói riêng.ể ủ ầ ạ ệ ầ ộ
Vì th c n ph i phát tri n ngôn ng đúng lúc m i đt k t qu t t. ế ầ ả ể ữ ớ ạ ế ả ố (Trích
ph ng pháp phát tri n ngôn ng cho tr em nhà xu t b n Đai h c Hu )ươ ể ữ ẻ ấ ả ọ ế
Tr càng l n thì v n t càng tăng nhanh, theo các nghiên c u thì năm lên 4ẻ ớ ố ừ ứ
tu i v n t c a tr là 1200 t , 5 tu i là 2000 t và khi đc 6 tu i v n t c aổ ố ừ ủ ẻ ừ ổ ừ ượ ổ ố ừ ủ
tr lên đn 3000 t . S linh ho t và phong phú trong ngôn ng c a tr khôngẻ ế ừ ự ạ ữ ủ ẻ
ch ph thu c vào tu i, mà nó ph thu c rỉ ụ ộ ổ ụ ộ ất l n vào môi tr ng ngôn ngớ ườ ữ
xung quanh tr , nó bao g m c môi tr ng l p h c, môi tr ng gia đình vàẻ ồ ả ườ ớ ọ ườ
Ng i th c hi n: Hoàng Th Thu Thúy, Đn v : Tr ng MN C Pangườ ự ệ ị ơ ị ườ ư
3
M t s bi n pháp giáo d c l ng ghép, tăng c ng Ti ng vi t cho tr dân t c thi u s 5-6ộ ố ệ ụ ồ ườ ế ệ ẻ ộ ể ố
tu iổ t i l p lá 1 tr ng MN C Pang ạ ớ ườ ư
môi tr ng văn hóa xã h i đa ph ng n i mà tr sinh s ng.ườ ộ ở ị ươ ơ ẻ ố (Trích môđun 3
tài li u b i d ng th ng xuyênệ ồ ưỡ ườ )
Đ tu i l p lá là giai đo n cu i cùng c a tr em l a tu i “m m non”ộ ổ ớ ạ ố ủ ẻ ở ứ ổ ầ
t c là l a tu i tr c khi đn tr ng ph thông. giai đo n này c n t o tâm lýứ ứ ổ ướ ế ườ ổ Ở ạ ầ ạ
đc tr ng c a con ng i đã đc hình thành, đc bi t là trong đ tu i l p láặ ư ủ ườ ượ ặ ệ ộ ổ ớ
v n ti p t c phát tri n m nh. V i s giáo d c c a ng i l n, nh ng ch cẫ ế ụ ể ạ ớ ự ụ ủ ườ ớ ữ ứ
năng tâm lý đó s đc hoàn thi n v m i ph ng di n c a ho t đng tâm lý:ẽ ượ ệ ề ọ ươ ệ ủ ạ ộ
nh n th c, tình c m và ý chí… đ hoàn thành vi c xây d ng nh ng c s banậ ứ ả ể ệ ự ữ ơ ở
đu v nhân cách con ng i.ầ ề ườ
Vì v y, là m t giáo viên m m non chúng tôi ph i làm sao cho tr s d ngậ ộ ầ ả ẻ ử ụ
đc thành th o ti ng Vi t trong đi s ng h ng ngày. Ti ng Vi t là ph ngượ ạ ế ệ ờ ố ằ ế ệ ươ
ti n quan tr ng nh t đ tr lĩnh h i n n văn hóa dân t c đ giao l u v iệ ọ ấ ể ẻ ộ ề ộ ể ư ớ
nh ng ng i xung quanh, đ t duy, đ ti p thu tri th c khoa h c, kinhữ ườ ể ư ể ế ứ ọ
nghi m đ làm phong phú tâm h n tr . Cho nên vi c phát tri n ti ng Vi t choệ ể ồ ẻ ệ ể ế ệ
tr em l a tu i m m non m t nhi m v c c k quan tr ng, mà đ tu iẻ ở ứ ổ ầ ộ ệ ụ ự ỳ ọ ở ộ ổ
m u giáo l n nhi m v đó ph i đc hoàn thành. ẫ ớ ệ ụ ả ượ
Đt n c Vi t Nam ta có r t nhi u dân t c anh em nh ng ti ng Vi t làấ ướ ệ ấ ề ộ ư ế ệ
ngôn ng chính đ giao ti p trao đi v i nhau thu n l i h n. Tuy nhiên trongữ ể ế ổ ớ ậ ợ ơ
th c t hi n nay đa s tr vùng sâu, vùng xa, vùng dân t c thi u s , tr c khiự ế ệ ố ẻ ộ ể ố ướ
đn tr ng tr ch s ng trong gia đình, các thôn b n nh , trong môi tr ngế ườ ẻ ỉ ố ở ả ỏ ườ
ti ng m đ do v y tr ch n m đc ti ng m đ d ng kh u ng . Tr bi tế ẹ ẻ ậ ẻ ỉ ắ ượ ế ẹ ẻ ở ạ ẩ ữ ẻ ế
r t ít ho c th m chí không bi t ti ng Vi t. Trong khi đó ti ng Vi t là ngônấ ặ ậ ế ế ệ ế ệ
ng đc dùng chính th c trong tr ng h c và các c s giáo d c khác. Trênữ ượ ứ ườ ọ ơ ở ụ
th c t ti ng nói các dân t c thi u s , h u nh ch a có vai trò rõ r t trongự ế ế ộ ể ố ầ ư ư ệ
vi c h tr ti ng Vi t trong giáo d c vì v y, cho đn nay vi c d y và h cệ ỗ ợ ế ệ ụ ậ ế ệ ạ ọ
ti ng Vi t các vùng dân t c thi u s ch đt k t qu th p. Đc bi t l pế ệ ở ộ ể ố ỉ ạ ế ả ấ ặ ệ ở ớ
chúng tôi đa s các cháu là ng i dân t c Êđê vi c nghe và nói ti ng Vi t r tố ườ ộ ệ ế ệ ấ
kém, m c dù cô giáo có kèm c p nhi t tình thì tr v n nói b ng hai th ti ngặ ặ ệ ẻ ẫ ằ ứ ế
mà ch y u là ti ng m đ, nh t là khi tr ra kh i l p h c. S dĩ nh v y làủ ế ế ẹ ẻ ấ ẻ ỏ ớ ọ ở ư ậ
do ti ng Vi t không ph i là m t ph ng ti n s d ng d dàng đi v i h cế ệ ả ộ ươ ệ ử ụ ễ ố ớ ọ
sinh dân t c thi u s . l p tr m i dùng ti ng Vi t nói v i giáo viên khi c nộ ể ố Ở ớ ẻ ớ ế ệ ớ ầ
thi t còn ngoài ra tr v n th ng xuyên s d ng ngôn ng riêng c a dân t cế ẻ ẫ ườ ử ụ ữ ủ ộ
Ng i th c hi n: Hoàng Th Thu Thúy, Đn v : Tr ng MN C Pangườ ự ệ ị ơ ị ườ ư
4
M t s bi n pháp giáo d c l ng ghép, tăng c ng Ti ng vi t cho tr dân t c thi u s 5-6ộ ố ệ ụ ồ ườ ế ệ ẻ ộ ể ố
tu iổ t i l p lá 1 tr ng MN C Pang ạ ớ ườ ư
mình, d n đn tình tr ng cô và trò không hi u nhau d n đn ch t l ng chămẫ ế ạ ể ẫ ế ấ ượ
sóc giáo d c tr không th đt đc k t qu nh mong mu n. Vì v y vi cụ ẻ ể ạ ượ ế ả ư ố ậ ệ
cung c p ti ng Vi t cho tr dân t c thi u s là ho t đng c n thi t nh m giúpấ ế ệ ẻ ộ ể ố ạ ộ ầ ế ằ
h c sinh ch a bi t ho c bi t ít ti ng Vi t có th h c t p và s d ng ti ngọ ư ế ặ ế ế ệ ể ọ ậ ử ụ ế
Vi t là ngôn ng chính th c m t cách đn gi n h n.ệ ữ ứ ộ ơ ả ơ
Ng i th c hi n: Hoàng Th Thu Thúy, Đn v : Tr ng MN C Pangườ ự ệ ị ơ ị ườ ư
5