1
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
UDPM-CĐ-MH08-CTMT
2
LỜI GIỚI THIỆU
Ngày nay, máy vi tính được sử dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực hoạt động của
đời sống con người. Để có thể ứng dụng linh hoạt và có hiệu quả máy vi tính vào các
lính vực khác nhau của đời sống, cần phải có những hiểu biết sâu sắc hơn về phần
cứng của nó. Những vấn đề liên quan đến cấu trúc máy tính rất rộng lớn. Trong khuôn
khổ giáo trình giảng dạy môn “Cấu trúc máy tính” tài liệu này chỉ trình bày những vấn
đề cơ bản về cấu trúc phần cứng và nguyên lý hoạt động của máy vi tính, đặc biệt là
máy vi tính PC, dòng máy đang được sử dụng rộng rãi ở nước ta hiện nay.
Tài liệu này gồm 6 chương:
- Chương 1: Mô tả những thành phần cơ bản, phương pháp biểu diễn thông tin và
nguyên lý hoạt động của máy tính số.
- Chương 2 và 3: Trình bày về kĩ thuật Bus, cách truyền thông tin trong máy tính,
và các loại bộ nhớ được sử dụng trong các thiết bị trong máy tính.
- Chương 4: Trình bày các phương pháp vào - ra dữ liệu trong máy tính.
- Chương 5: Trình bày về các thiết bị ngoại vi dùng cho máy tính, và nguyên lý
hoạt động của máy in.
- Chương 6: Trình bày vai trò và nguyên lý hoạt đông của bộ nhớ ROM-BIOS
và RAM-CMOS
- Trong mỗi chương đều có giới thiệu mục tiêu, nội dung và các câu hỏi bài tập.
Giáo trình có thể xem là nguồn tài liệu cung cấp thông tin cho các giáo viên
giảng dạy, đồng thời cũng là tài liệu học tập cho sinh viên.
- Nhân đây ban biên soạn cũng xin cảm ơn các lãnh đạo và đồng nghiệp của
chúng tôi tại trường Cao đẳng nghề Cần Thơ đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ,
cũng cho chúng tôi ý kiến quý báu trong quá trình biên soạn giáo trình này.
Cần Thơ, ngày 20 tháng 3 năm 2018
Tham gia biên soạn
1. Châu Mũi Khéo
2. Nguyễn Phát Minh
3. Lê Hoàng Phúc
3
MỤC LỤC
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN ............................................................................................ 1
LỜI GIỚI THIỆU ............................................................................................................ 2
MỤC LỤC ....................................................................................................................... 3
CHƯƠNG TRÌNH MÔN HỌC CẤU TRÚC MÁY TÍNH ............................................ 4
CHƯƠNG 1: CẤU TRÚC CƠ BẢN CỦA MÁY TÍNH ................................................ 6
1. Biểu diễn và xử lý thông tin trong máy tính ............................................................ 6
2. Cấu trúc một máy tính đơn giản ............................................................................ 11
CHƯƠNG 2: BUS VÀ TRUYỀN THÔNG TIN TRONG MÁY TÍNH ...................... 26
1. Khái Niệm BUS ..................................................................................................... 26
2. Phân Loại Bus ........................................................................................................ 26
1. Các đặc trưng của bộ nhớ. ..................................................................................... 29
2. Sự phân cấp bộ nhớ................................................................................................ 32
3. Xây dựng bộ nhớ từ các chip nhớ. ......................................................................... 33
CHƯƠNG 4: CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀO-RA DỮ LIỆU ......................................... 38
1. Cấu trúc phần cứng của các hệ thống vào-ra dữ liệu ............................................. 38
2. Các phương pháp vào-ra dữ liệu ............................................................................ 42
CHƯƠNG 5: CÁC THIẾT BỊ NGOẠI VI ................................................................... 55
1. Các thiết bị nhập, xuất dữ liệu ............................................................................... 55
2. Các thiết bị lưu trữ dữ liệu ..................................................................................... 61
CHƯƠNG 6: ROM-BIOS và RAM-CMOS ................................................................ 70
1. ROM-BIOS ............................................................................................................ 70
2. RAM-CMOS .......................................................................................................... 71
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 78
4
CHƯƠNG TRÌNH MÔN HỌC CẤU TRÚC MÁY TÍNH
Tên môn học: CẤU TRÚC MÁY TÍNH
Mã môn học: MH 08
Thời gian thực hiện môn học: 45 giờ; (Lý thuyết: 30 giờ; Thực hành: 13 giờ;
Kiểm tra: 2 giờ)
I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔN HỌC
Vị trí: được bố trí học sau mô đun Tin học.
Tính chất: là môn cơ sở nghề bắt buộc của chương trình đào tạo Cao đẳng Công
nghệ thông tin (ứng dụng phần mềm).
II. MỤC TIÊU CỦA MÔN HỌC
1. Kiến thức:
Hiểu cấu trúc chung và phân loại máy tính;
Hiểu được chức năng của các thành phần trong máy tính;
Biết các nguyên lý làm việc giữa các thành phần trong hệ thống;
2. Kỹ năng:
Phân biệt được các linh kiện, thiết bị phần cứng trong máy tính;
Khai báo, cài đặt chính xác các thông số trong BIOS;
Có được cách thức tổ chức khoa học, lôgíc;
3. Năng lực tự chủ và trách nhiệm:
Rèn tính cẩn thận, chính xác, khoa học.
Nghiêm túc, tỉ mỉ, chủ động, sáng tạo trong học tập và công việc.
III. NỘI DUNG MÔN HỌC:
1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian:
Số
TT
Tên chương, mục
Thời gian
Tổng
số
Lý
thuyết
Thực
hành,
Bài tập
Kiểm
tra
I
4
4
0
0
2
2
0
0
2
2
0
0
5
II
Chương 2: Bus và truyền thông tin
trong máy tính
4
2
2
0
1
1
0
0
3
1
2
0
III
12
6
5
1
2
2
0
0
2
2
0
0
Xây dựng bộ nhớ từ các chip nhớ
7
2
5
0
1
0
0
1
IV
10
8
2
0
5
4
1
0
5
4
1
0
V
9
6
2
1
4
3
1
0
4
3
1
0
1
0
0
1
VI
6
4
2
0
3
2
1
0
3
2
1
0
45
30
13
2