TẬP ĐOÀN DẦU KHÍ VIỆT NAM
TRƯỜNG CAO ĐẲNG DẦU KHÍ

GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN: SỬA CHỮA - BẢO DƯỠNG BƠM 2
NGHỀ: LẮP ĐẶT-VẬN HÀNH-BẢO DƯỠNG BƠM, QUẠT, MÁY NÉN
KHÍ
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG
(Ban hành kèm theo Quyết định số: 189/QĐ-CĐDK ngày 25 tháng 03 năm 2020
của Trường Cao Đẳng Dầu Khí)
Bà Rịa Vũng Tàu, 2020
(Lưu hành nội bộ)
Trang 2/63
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu
lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
Trang 3/63
LỜI GIỚI THIỆU
Bảo dưỡng bơm rất quan trọng và có ứng dụng rộng rãi để vận chuyển nguyên liệu
và năng lượng trong các hệ thống công nghệ.
Không có bơm chắc chắn sẽ không thực hiện được các quá trình liên tục để sản
xuất ra những sản phẩm cần thiết như: sợi hóa học, thức ăn tổng hợp, xà phòng, phân
đạm, sơn, xăng, dầu, các nguyên liệu quan trọng cho công nghiệp chế tạo máy như sắt
thép, kim loại màu, đặc biệt là trong ngành công nghiệp dầu khí… Các quá trình điều
khiển hiện đại ngày nay không thể thiếu bơm.
Sự hoạt động của bơm, máy nén có ảnh hưởng lớn đến hoạt động của toàn bộ dây
chuyền công nghệ, đến môi trường, đến quá trình điều khiển, đến năng suất của máy và
quá trình sản phẩm. Chính vì vậy việc hiểu biết và nắm vững nguyên lý làm việc, cấu
tạo, tính toán, thiết kế, sửa chữa, lắp ghép và vận hành các máy bơm là hết sức cần thiết.
Để trao đổi và cung cấp những kiến thức về các vấn đề trên, chúng tôi biên soạn
cuốn giáo trình “Bảo dưỡng, sừa chữa bơm” này. Giáo trình được sử dụng làm tài liệu
giảng dạy chính thức cho học sinh học ngành sửa chữa thiết bị chế biến dầu khí, hệ Cao
đẳng của trường Cao Đẳng Dầu Khí.
Đồng thời sách còn có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho sinh viên, học viên các
các trường đại học, trung học chuyên nghiệp, trường dạy nghề, cán bộ kỹ thuật công tác
tại các nhà máy, xí nghiệp.
Nội dung của mô đun bao gồm:
Bài 1: Các dạng sai lệch trục giữa bơm và động cơ
Bài 2: Căn chỉnh đồng trục bơm và động cơ bằng đồng hồ so
Bài 3: Căn chỉnh đồng trục bơm và động cơ bằng thiết bị laser.
Do khuôn khổ cuốn sách có hạn, nên trong quá trình biên soạn và trình bày không thể
tránh khỏi các thiếu sót. Chúng tôi mong nhận được các ý kiến đóng góp của bạn đọc
để lần xuất bản sau được tốt hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
BRVT, ngày 25 tháng 03 năm 2020
Tham gia biên soạn
1. Chủ biên: Nguyễn Thành Danh
2. Lê Duy Nam
3. Bùi Việt An
Trang 4/63
MỤC LỤC
LỜI GIỚI THIỆU .......................................................................................................... 3
MỤC LỤC ...................................................................................................................... 4
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ....................................................................................... 5
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN ............................................................................................... 7
BÀI 1: CÁC DẠNG SAI LỆNH TRỤC GIỮA BƠM VÀ ĐỘNG CƠ .................... 13
1.1. Ý NGHĨA CỦA VIỆC CĂN CHỈNH ĐỒNG TRỤC .......................................... 14
1.2. CÁC DẠNG SAI LỆCH KHI GHÉP BƠM VÀ ĐỘNG CƠ ............................................... 14
BÀI 2: CĂN CHỈNH ĐỒNG TRỤC BƠM VÀ ĐỘNG CƠ BẰNG ĐỒNG HỒ SO
....................................................................................................................................... 17
2.1. PHƯƠNG PHÁP CÂN CHỈNH ĐỒNG TRỤC BẰNG ĐỒNG HỒ SO .......................... 18
2.2. THỰC TẬP CÂN CHỈNH LẮP GHÉP ĐỘNG CƠ VỚI BƠM ........................................... 24
BÀI 3: THỰC TẬP CÂN CHỈNH ĐỒNG TRỤC BƠM VÀ ĐỘNG CƠ BẰNG
THIẾT BỊ LASER (TMEA2 – SKF) ......................................................................... 30
3.1. GIỚI THIỆU........................................................................................................... 31
3.2. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG ......................................................................................... 37
3.3. KẾT QUẢ ĐỒNG TÂM TRỤC. ................................................................................. 44
PHỤ LỤC ..................................................................................................................... 53
TÀI LIỆU THAM KHẢO: ......................................................................................... 63
Trang 5/63
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
Trang
HÌNH 1.1: SAI LỆCH KHOẢNG CÁCH ..................................................................... 15
HÌNH 1.2: SAI LỆCH GÓC .......................................................................................... 15
HÌNH 1.3: SAI LỆCH HƯỚNG TÂM.......................................................................... 16
HÌNH 2.1: PHƯƠNG PHÁP ĐỒNG HỒ SO SAI LỆCH GÓC VÀ HƯỚNG TÂM... 20
HÌNH 2.2: PHƯƠNG PHÁP ĐỒNG DẠNG HÌNH HỌC ........................................... 20
HÌNH 2.3: ĐO CÁC THÔNG SỐ F1’, F2’ ................................................................... 22
HÌNH 2.4: ĐO VÀ ĐIỀU CHỈNH SAI LỆCH HƯỚNG TÂM .................................... 24
HÌNH 2.5: KHOẢNG CÁCH GIỮA CÁC BULONG CHÂN ĐỘNG CƠ .................. 25
HÌNH 3.1. THIẾT BỊ CHỈNH ĐỒNG TRỤC ............................................................... 31
HÌNH 3.2. CÁCH CHỈNH ĐỒNG TRỤC BẰNG MÁY ............................................. 32
HÌNH 3.3. CÁCH ĐIỀU CHỈNH BẰNG MÁY, ĐO THÔNG SỐ CỦA MÁY .......... 32
HÌNH 3.4. CÁC VỊ TRÍ ĐO ......................................................................................... 33
HÌNH 3.5: BỘ DỤNG CỤ CHỈNH ĐỒNG TÂM TRỤC ............................................ 33
HÌNH 3.6: MÁY ĐO ĐỒNG TRỤC CÓ BẢNG SỐ ĐỌC .......................................... 34
HÌNH 3.7. ĐO ĐỒNG TRỤC ....................................................................................... 35
HÌNH 3.8: GÁ LÊN KHỚP NỐI .................................................................................. 38
HÌNH 3.9: KẾT NỐI VỚI ĐẦU ĐO............................................................................. 39
HÌNH 3.10: MÁY ĐO KÍCH THƯỚC KHOẢNG CÁCH A, B, C ............................. 40
HÌNH 3.11: THÔNG SỐ TRÊN BẢNG THIẾT BỊ ĐO ............................................... 40
HÌNH 3.12: ĐẶT HAI BỘ PHẬN ĐO Ở VỊ TRÍ 12H VỚI MỨC VI NÔ NẰM
NGANG ......................................................................................................................... 41
HÌNH 3.13: CHỈNH VẠCH LASER SAO CHO NÓ NẰM NGAY TÂM MỤC TIÊU
....................................................................................................................................... 41