SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
--------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Tên đề tài:
HỌC LỊCH SỬ QUA VIỆC TÌM HIỂU Ý NGHĨA TÊN ĐƯỜNG TRÊN
ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ VINH, TỈNH NGHỆ AN NHẰM GÓP PHẦN
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TÌM HIỂU LỊCH SỬ, PHẨM CHẤT
YÊU NƯỚC VÀ TRÁCH NHIỆM CHO HỌC SINH THPT.
Lĩnh vực: Lịch sử
Năm học: 2021- 2022
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƢỜNG THPT LÊ VIẾT THUẬT
--------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Tên đề tài:
HỌC LỊCH SỬ QUA VIỆC TÌM HIỂU Ý NGHĨA TÊN ĐƯỜNG TRÊN
ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ VINH, TỈNH NGHỆ AN NHẰM GÓP PHẦN
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TÌM HIỂU LỊCH SỬ, PHẨM CHẤT
YÊU NƯỚC VÀ TRÁCH NHIỆM CHO HỌC SINH THPT.
Lĩnh vực: Lịch sử
Nhóm tác giả:
Đặng Thị Kim Hoa - 0986 650 349
Nguyễn Thị Hằng - 0986650349
Năm học: 2021- 2022
MỤC LỤC
Trang
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................... 1
2. Mục đích, nhiệm vụ, đối tƣợng, phạm vi và phƣơng pháp nghiên cứu ................ 2
2.1. Mục đích nghiên cứu của đề tài ....................................................................... 2
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ........................................................................ 2
2.3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu......................................................................... 2
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................... 3
3. Tính mới ................................................................................................................ 4
4. Đóng góp của đề tài .............................................................................................. 4
II. NỘI DUNG ......................................................................................................... 6
1. Cơ sở lý luận ……………………………… ........................................................ 6
1.1. Sơ lƣợc vấn đề nghiên cứu . ........................................................................................... 6
1.2. Các khái niệm liên quan trong đề tài .............................................................................. 6
2. Cơ sở thực tiễn ..................................................................................................... 8
2.1. Thực trạng về việc tìm hiểu ý nghĩa tên đƣờng ................................................ 8
2.2. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên ............................................................. 11
3. Một số giải pháp góp phần phát triển năng lực tìm hiểu lịch sử, phẩm chất yêu
nƣớc và trách nhiệm cho học sinh THPT thông qua việc tìm hiểu ý nghĩa tên
đƣờng trên địa bàn thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An ................................................. 12
3.1. Tổ chức trò chơi trong dạy học lịch sử để tìm hiểu các nhân vật đƣợc đặt tên
đƣờng trên địa bàn thành phố Vinh. ........................................................................ 12
3.2. Sử dụng sơ đồ tƣ duy trong dạy học đảo ngƣợc môn Lịch sử để tìm hiểu các
nhân vật đƣợc đặt tên đƣờng trên địa bàn thành phố Vinh. .................................... 18
3.3. Tổ chức cuộc thi “ Khám phá con đƣờng tôi yêu” tìm hiểu ý nghĩa tên đƣờng. .. 22
3.4. Sử dụng mạng xã hội để góp phần lan tỏa ý nghĩa tên các con đƣờng. ........... 31
4. Kết quả đạt đƣợc ................................................................................................. 33
4.1. Đánh giá kết quả thực nghiệm ......................................................................... 33
4.2. Hiệu quả, lợi ích, ý nghĩa của đề tài ................................................................. 35
5. Hƣớng phát triển đề tài ........................................................................................ 36
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................................ 37
1. Phạm vi và mức độ ứng dụng của đề tài ............................................................. 37
2. Kết luận và kiến nghị. ......................................................................................... 37
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................. ... 39
Phụ lục 1. Một số tƣ liệu, bảng biểu, hình ảnh, giáo án ....................................... Pl-1
Phụ lục 2. Một số mẫu phiếu ............................................................................. Pl-28
DANH MỤC VIẾT TẮT
1. GV: Giáo viên
2. HS: Học sinh
3. HS THPT: Học sinh trung học phổ thông
4. LS: Lịch sử
5.THPT: Trung học phổ thông
6. LĐTD/ SĐTD: Lƣợc đồ tƣ duy, Sơ đồ tƣ duy
1
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Đƣờng có tên, nhà có số đó là một trong những tiêu chí cơ bản phán ánh
sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn. Nhƣng việc đặt tên đƣờng, tên phố ở
mỗi quốc gia trên thế giới lại không giống nhau. Nếu nhƣ ở Mĩ và một số quốc
gia ở châu Âu, tên đƣờng, tên phố đƣợc đặt theo các con số và bảng chữ cái thì ở
Nhật Bản lại đặt theo từng block nhà.
Ở nƣớc ta tên đƣờng đƣợc đặt theo tên danh nhân, anh hùng giải phóng
dân tộc, những di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh, sự kiện chính trị, xã hội, văn
hóa tiêu biểu.
Nhƣ vậy, việc đặt tên đƣờng phố ở nƣớc ta ngoài chức năng góp phần
thực hiện tốt công tác quản lý đô thị, quản lý hành chính, tạo điều kiện thuận lợi
cho tổ chức, cá nhân trong các hoạt động giao dịch kinh tế, văn hóa, xã hội còn
có ý nghĩa quan trọng trong việc giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa dân tộc,
nâng cao tình yêu quê hƣơng, đất nƣớc, lòng tự hào dân tộc, tình hữu nghị và
đoàn kết quốc tế.
Trong chƣơng trình GDTHPT, môn Lịch sử giữ vai trò chủ đạo trong việc
giáo dục lòng yêu nƣớc, tinh thần tự tôn dân tộc, truyền thống lịch sử và văn hoá
dân tộc, lòng khoan dung, nhân ái, tinh thần cộng đồng và hình thành những
phẩm chất của công dân Việt Nam, công dân toàn cầu trong xu thế phát triển của
thời đại cho học sinh (HS). Vì thế, việc giúp học sinh tìm hiểu ý nghĩa tên
đƣờng cũng là một trong những nội dung dạy học của môn Lịch sử nói riêng và
các hoạt động dạy học nói chung. Thông qua đó, học sinh dễ dàng biết đƣợc các
nhân vật lịch sử, văn hóa, sự kiện, địa danh và những đóng góp của họ đối với
sự phát triển của lịch sử dân tộc nhƣ: Lê Hoàn, Ngô Quyền, Lý Thƣờng Kiệt,
Trần Quốc Tuấn, Quang Trung, Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Trần Phú, Lê
Hồng Phong... là ai? Vì sao họ lại đƣợc đặt tên đƣờng... Thế nhƣng, hiện nay
một thực tế đã, đang diễn ra rất phổ biến là đa số học sinh chán và không thích
học lịch sử. Các em học lịch sử chỉ để đối phó với thi cử, với thầy, cô chứ không
phải học để tìm hiểu, khám phá, hiểu biết. Vì thế, học xong, thi xong là các em
quên hết. Nhiều em hiểu về lịch sử một cách mơ hồ, thậm chí những sự kiện cơ
bản hay nhân vật anh hùng tiêu biểu cũng không nhớ hoặc nhớ sai, nhầm lẫn
giữa nhân vật này với nhân vật khác...