Tài liệu tóm tắt lý thuyết enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất kèm theo hướng dẫn giải bài 1,2,3,4 trang 59 SGK Sinh 10 là tài liệu giúp các bạn học sinh củng cố lại kiến thức làm quen với phương pháp giải bài tập hiệu quả hơn. Mời các em cùng tham khảo!
A. Tóm Tắt Lý Thuyết: Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất
Enzim là chất xúc tác sinh học được tổng hợp trong các tế bào sống. Enzim chỉ làm tăng tốc
độ của phản ứng mà không bị biến đổi sau phản ứng.
Hoạt tính của enzim được xác định bằng lượng sản phẩm được tạo thành lừ một lượng cơ
chất trên một đơn vị thời gian.
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng tới hoạt tính của enzim. Sau đây chúng ta xem xét một số yếu tố
chính :
– Nhiệt độ : Mỗi enzim có một nhiệt độ tối ưu, tại đó enzim có hoạt tính tối đa làm cho tốc độ
phản ứng xảy ra nhanh nhất.
– Độ pH : Mỗi enzim có một độ pH thích hợp. Ví dụ: enzim pepsin của dịch dạ dày người cần
pH = 2.
– Nồng độ cơ chất: Với một lượng enzim xác định nếu tăng dần lượng cơ chất trong dung
dịch thì thoạt đầu hoạt tính của enzim tăng dần, nhưng đến một lúc nào đó thì sự gia tăng về
nồng độ cơ chất cũng không làm táng hoạt tính của enzim. Vì tất cả trung tâm hoạt động của
enzim đã được bão hòa bởi cơ chất.
– Chất ức chế hoặc hoại hoá enzim : Một số chất hoá học có thể ức chế sự hoạt động của
enzim. Một số chất khác khi liên kết với enzim lại làm tăng hoạt tính của enzim. Chẳng hạn:
thuốc trừ sâu DDT … là những chất ức chế một số enzim quan trọng của hệ thần kinh người
và động vật.
– Nồng độ enzim : Với một lượng cơ chất xác định, khi nồng độ enzim càng cao thì hoạt tính
của enzim càng tăng.
B. Hướng dẫn giải bài tập SGK trang 59 Sinh Học lớp 10: Enzim và vai trò của enzim
trong quá trình chuyển hóa vật chất
Bài 1: (trang 59 SGK Sinh 10)
Nêu cấu trúc và cơ chế tác động của enzim.
Đáp án và hướng dẫn giải bài 1:
Trang | 1
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Cấu trúc của enzim: Thành phần của enzim là prôtêin hoặc prôtêin kết hợp với các chất
khác không phải là prôtêin. Trong phân tử enzim có vùng cấu trúc không gian đặc biệt
chuyên liên kết với cơ chất (cơ chất là chất chịu sự tác động của enzim) được gọi là trung
tâm hoạt động. Thực chất đây là một chỗ lõm hoặc khe nhỏ trên bề mặt enzim. Cấu hình
không gian này tương thích với cấu hình không gian của cơ chất. Tại đây, các cơ chất sẽ
được liên kết tạm thời với enzim và nhờ đó phản ứng được xúc tác.
Cơ chế hoạt động của enzim: Enzim thoạt đầu liên kết với cơ chất tại trung tâm hoạt động
tạo nên phức hợp enzim – cơ chất. Sau đó bằng nhiều cách khác nhau enzim tương tác với
cơ chất để tạo ra sản phẩm. Việc liên kết enzim – cơ chất mang tính đặc thù. Vì thế mỗi
enzim thường chỉ xúc tác cho một vài phản ứng.
Bài 2: (trang 59 SGK Sinh 10)
Tại sao khi tăng nhiệt độ lên quá cao so với nhiệt độ tối ưu có một enzim thì hoạt tính của
enzim đó lại bị giảm thậm chí bị mất hoàn toàn?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 2:
Khi nhiệt độ tăng lên quá cao so với nhiệt độ tối ưu của một enzim thì hoạt tính của enzim
đó bị giảm hoặc bị mất hoàn toàn là do: Enzim có cấu tạo từ prôtêin kết hợp với các chất
khác, mà prôtêin là hợp chất dễ bị biến tính dưới tác động của nhiệt độ. Khi nhiệt độ tăng
quá cao, prôtêin sẽ bị biến tính (nên giảm hoặc mất hoạt tính).
Bài 3: (trang 59 SGK Sinh 10)
Tế bào nhân thực có các bào quan có màng bao bọc cũng như có lưới nội chất chia chất tế
bào thành những xoang tương đối cách biệt có lợi gì cho sự hoạt động của enzim? Giải
thích?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 3:
Tế bào nhân thực có các bào quan có màng bao bọc cũng như có lưới nội chất chia tế bào
chất thành những ngăn tương đối cách biệt.
Cấu trúc như vậy có lợi cho hoạt động của enzim: tạo điều kiện cho sự phối hợp hoạt động
của các enzim. Vì trong tế bào enzim hoạt động theo kiểu dây chuyền, sản phẩm của phản
ứng do enzim trước đó xúc tác sẽ là cơ chất cho phản ứng do enzim sau tác dụng. Ví dụ,
Trang | 2
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
trong hạt lúa mạch đang nảy mầm amilaza phân giải tinh bột thành mantôzơ và mantaza sẽ
phân giải mantôzơ thành glucôzơ.
Bài 4: (trang 59 SGK Sinh 10)
Tế bào có thể tự điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất bằng cách nào?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 4:
Tế bào có thể tự điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất để thích ứng với môi trường bằng
cách điều chỉnh hoạt tính của các loại enzim. Một trong các cách điều chỉnh hoạt tính của
enzim khá hiệu quả và nhanh chóng là sử dụng các chất ức chế hoặc hoạt hóa enzim. Các
chất ức chế đặc hiệu khi liên kết với enzim sẽ làm biến đổi cấu hình của enzim làm cho
enzim không thể liên kết được với cơ chất. Ngược lại, các chất hoạt hoá khi liên kết với
enzim sẽ làm tăng hoạt tính của enzim.
Ức chế ngược là kiểu điều hòa trong đó sản phẩm của con đường chuyên hóa quay lại tác
động như một chất ức chế làm bất hoạt enzim xúc tác cho phản ứng ở đầu của con đường
chuyển hóa.
Khi một enzim nào đó của tế bào không được tổng hợp hoặc quá ít hoặc bị bất hoạt thì
không những sản phẩm không được tạo thành mà cơ chất của enzim đó cũng bị tích lũy và
Trang | 3
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
gây độc, gây bệnh rối loạn chuyển hóa.
- Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.
- H2 khóa nền tảng kiến thức luyên thi 6 môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán, Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.
- Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh không phải đưa đón con và có thể học cùng con.
- Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.
- Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.
- Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học tập.
- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 6 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
- Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Toán Nâng Cao,
Toán Chuyên và Toán Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.
- Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH. Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Toán Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB, …
- Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình yêu thích, có thành tích, chuyên môn giỏi và phù hợp nhất.
- Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra
độc lập.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian hoc linh động hơn giải pháp mời gia sư đến nhà.
Trang | 4
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
