LO L NG Ắ
Xem hình đ y đầ
ủ
- Nh n di n ệ ậ
Là m t tr ng thái tinh th n d a trên s s hãi. ộ ạ ự ợ ự ầ
Là m t d ng s hãi kéo dài do thi u qu quy t gây ra, do đó nó là m t tr ng thái tinh th n có ế ộ ạ ộ ạ ế ả ầ ợ
th ki m soát đ c. ể ể ượ
Bài vi t:ế Ông già lo l ngắ
- S c m nh c a Lo l ng ủ ứ ạ ắ
ạ ộ ư ề ạ
ả ỷ
• Nó ho t đ ng ch m ch p nh ng b n b . ỉ ậ • Nó qu quy t và tinh x o. ệ • c t ng b T ng b c nó “ n mình” cho đ n khi làm tê li t kh năng suy lu n c a con ướ ừ ừ ướ ẩ ế ệ ủ ả ậ
i ườ ng • Hu di t lòng t tin và óc sáng ki n. ỷ ệ ự ế
- Gi
ả
i pháp lo i tr : ạ ừ
i đ c duy nh t cho m m b nh này: đó là Thói quen quy t đ nh nhanh và ch c.
Thu c gi ố
ả ộ
ế ị
ệ
ấ
ầ
ắ
•
Hãy đi đ n m t quy t đ nh chung là: không đi u gì mà cu c s ng dâng t ng l
ế ị
ề
ế
ặ
ộ
ố
ộ
ạ
ả i đáng giá đ ph i
ể
lo l ng.ắ
Nh ng ng
i đi đ n quy t đ nh nhanh và ch c đ u ph i bi
t mình mu n gì, và quy t s đ t đ
ữ
ườ
ế ị
ề
ế
ắ
ả
ế
ế ẽ ạ ượ c
ố
nó.
•
Phá b s lo l ng ỏ ự
ắ
S HÃI
Ợ
ủ
Xem hình đ y đầ - Nh n di n:
ệ
ậ
Là thành viên c a b ba x u xa: THI U QU QUY T, NG V C và S HÃI. Chúng có quan h r t m t thi
Ờ Ự
ệ ấ
Ợ
Ả
ủ
Ế
Ế
ấ
ậ
ộ
ế t
g n ngay đ y.
v i nhau, n i nào m t đi u b phát hi n thì hai đi u kia cũng ớ
ề
ề
ệ
ơ
ộ
ị
ở ầ
ấ
ộ ặ ơ ả Là k thù c c kỳ nguy hi m c a THÀNH CÔNG. S HÃI có sáu b m t c b n:
Ợ
ự
ủ
ẻ
ể
ợ ị
1. S b nghèo khó
ỉ
2. S b ch trích ợ ị
ợ ị ứ
ẻ
3. S b s c kho kém ,
c ai yêu th
ượ
ươ ng
4. S không đ ợ
5. S tu i già ợ ổ
6. N i S ch t ế ỗ ợ
- S c m nh c a S HÃI:
ủ Ợ
ứ
ạ
Làm tê li
t ý chí
ệ
•
Hu di
t kh năng t
ng t
ng
ỷ ệ
ả
ưở
ượ
•
t tình
Làm suy y u s nhi ế
ự
ệ
•
C n tr kh năng sáng t o
ả
ả
ạ
ở
•
Làm cho m c đích không kiên đ nh
ụ
ị
•
Làm cho không t
ch đ
c
ự
ủ ượ
•
Lo i b s c h p d n
ạ ỏ ứ
ấ
ẫ
•
L y đi tính đ c l p
ộ ậ
ấ
•
Tiêu hu kh năng suy nghĩ chính xác
ả
ỷ
•
Ki m ch tính b n b ỉ
ề
ế
ề
•
Bi n s c m nh ý chí thành vô d ng
ứ
ụ
ế
ạ
•
Hu di
t tham v ng
ỷ ệ
ọ
t ch t tình yêu
ế
•
T n h i đ n các c m xúc t
t đ p
ạ ế
ả
ổ
ố ẹ
• Gi ế •
ạ
ả
ạ
ờ
Làm n n lòng tình b n • M i đón tai ho và th t b i ấ ạ •
Làm cho tr n tr c khó ng ủ
ằ
ọ
•
Làm cho kh s và b t h nh ổ ở
ấ ạ
•
Tiêu di
t s c kho
ệ ứ
ẻ
•
- Gi
ả
i pháp lo i tr : ạ ừ
Sáu n i s hãi c b n s chuy n hoá thành tr ng thái lo l ng, do thi u qu quy t.
ỗ ợ
ơ ả
ế
ế
ẽ
ể
ạ
ắ
ả
Hãy t
ự
ư ộ làm m t đi mãi mãi n i s ch t, b ng cách đi đ n quy t đ nh ch p nh n cái ch t nh m t
ỗ ợ
ế ị
ế
ế
ế
ấ
ằ
ấ
ậ
bi n c không th tránh đ
c.
ế
ể
ố
ượ
•
c b t kỳ c a c i nào tích
Hãy đánh b i n i s b nghèo khó b ng cách đi đ n quy t đ nh xoay x đ ằ
ạ ỗ ợ ị
ế ị
ở ượ
ế
ủ
ấ
ả
lu đ
c mà không ph i lo l ng.
ỹ ượ
ả
ắ
•
Hãy đè đ u c
i c n i s b ch trích b ng cách đi đén quy t đ nh không lo l ng v nh ng gì ng
ầ
ưỡ ổ ỗ ợ ị
ế ị
ữ
ề
ằ
ắ
ỉ
ườ i
khác nghĩ, làm ho c nói.
ặ
•
ở Hãy lo i tr n i s tu i già b ng cách đi đ n quy t đ nh ch p nh n nó, không ph i nh s c n tr ,
ạ ừ ỗ ợ ổ
ư ự ả
ế ị
ế
ằ
ấ
ậ
ả
mà là ni m h nh phúc l n lao mang theo v i nó s thông thái, t
ch , và hi u bi
ự
ề
ạ
ớ
ớ
ự
ủ
ể
ế
t mà tu i tr không ổ ẻ
có đ
c.
ượ
•
Hãy trang tr i h t n i s b s c kho kém b ng cách quy t đ nh quên đi các tri u ch ng. ằ
ả ế ỗ ợ ị ứ
ế ị
ứ
ẻ
ệ
•
Hãy kh c ph c n i s b m t tình yêu đi đ n quy t đ nh n u c n thì v n c s ng không có tình yêu. ế ị
ỗ ợ ị ấ
ứ ố
ụ
ế
ế
ắ
ầ
ẫ
•
NG TIÊU C C
TÍNH D B NH H Ễ Ị Ả
ƯỞ
Ự
Xem hình đ y đầ
ủ
Nh n di n:
ệ
ậ
là m t d ng tr ng thái tinh th n - r t khó
nh n di n.
ộ ạ
ạ
ầ
ấ
ệ
ậ
Khó ch ng h n nhi u so v i S HÃI.
ớ Ợ
ự ơ
ế
ề
Nó s t n công khi b n không hay bi
t tí gì v s hi n di n c a nó, ngay c khi b n ng cũng nh
ẽ ấ
ạ
ế
ề ự ệ
ệ ủ
ủ
ả
ạ
ư
khi b n th c.
ứ
ạ
là k thù r t nguy hi m c a Thành công; là m t d ng ch t đ c, âm th m hu ho i,
t Thành
ấ ộ
ộ ạ
ạ tiêu di
ủ
ẻ
ể
ấ
ầ
ỷ
ệ
công - m t cách t ộ
t . ừ ừ
S c m nh c a Tính d b nh h
ng tiêu c c:
ễ ị ả
ứ
ủ
ạ
ưở
ự
Nó t o thành m t m nh đ t màu m cho các h t gi ng th t b i m c sum suê.
ấ ạ
ộ
ỡ
ố
ọ
ạ
ả
ấ
ạ
Nó là ch t đ c gây ch t ng
i, m c dù nó không gi
t ch t nhanh.
ấ ộ
ế
ườ
ặ
ế
ế
Nó n n p sâu h n và gây tai ho l n h n b t kỳ n i s hãi nào trong sáu n i S HÃI.
ỗ Ợ
ỗ ợ
ạ ớ
ơ
ơ
ẩ
ấ
ấ
Nó thâm nh p vào tâm trí qua l
i thân. Có nh ng lúc nó lách ra t
bên
ậ
ờ
i nói đ y thi n chí c a ng ệ
ủ
ầ
ườ
ữ
ừ
trong, qua quan đi m tinh th n c a riêng m t cá nhân.
ầ ủ
ộ
ể
ườ ự ữ ạ ộ ị Ngoài sáu n i S HÃI c b n ra, con ng thành m t m nh đ t màu m cho các h t gi ng th t b i m c sum suê. Nó tinh vi đ n n i ng ộ ả ấ ạ ế ấ ạ ố ọ ỗ ỗ Ợ ả ng không phát ơ ả ỡ hi n đ ệ ự ệ ượ ủ ẩ ấ ơ i còn ph i ch u đ ng m t tai ho khác n a. Nó t o ạ ườ i ạ ớ ta th c s hi n di n c a nó. Nó n n p sâu h n và gây tai ho l n h n b t kỳ n i s hãi nào trong sáu n i s hãi c b n trên. Đó chính là TÍNH D B NH ệ ỗ ợ Ễ Ị Ả ơ ả ố ợ ườ ấ NG TIÊU C C. ơ H Ự ƯỞ
ng, vì lu t pháp đem l b o v mình ch ng l ạ i k c ạ ẻ ướ ậ ố B n có th d dàng t tác h u hi u cho l ể ễ ệ i s c ng ạ ự ộ p trên đ ấ i ích c a b n, nh ng “tai ho c b n th b y” này khó ch ng h n vì nó t n ạ ơ ả ệ ạ ự ơ ư ữ ế ợ ự ả ủ công khi b n không hay bi ườ ứ ả t tí gì v s hi n di n c a nó, khi b n ng cũng nh khi b n th c. ề ự ệ ủ ủ ư ứ ế ệ ạ ạ ạ
b o v mình kh i b các nh h ng tiêu c c? Làm th nào đ t ế ể ự ả ỏ ị ệ ả ưở ự
Đ b o v mình kh i b các nh h ể ả ỏ ị ệ ả ưở ng tiêu c c, cho dù t ự ự ạ ạ ả ủ b n t o ra ho c là k t qu c a ặ ế
các ho t đ ng c a nh ng ng ạ ộ ủ ữ ườ ứ i tiêu c c quanh b n, b n v n c n nh n th c rõ là b n có s c ự ứ ạ ạ ẫ ầ ậ ạ
ộ ứ m nh ý chí, và liên t c mang nó ra s d ng, cho đ n khi nó xây d ng trong tâm trí b n m t b c ử ụ ụ ự ế ạ ạ
t ng mi n nhi m ngăn ch n các nh h ng tiêu c c. ườ ễ ễ ặ ả ưở ự
Hãy nh n ra s th là, b n, và m i con ng i khác có b n tính l i bi ng, th , thì d b ự ể ậ ạ ọ ườ ả ườ ờ ơ ế ễ ị
nh h ả ưở ng m i đ ngh phù h p v i các m t y u c a mình. ớ ọ ề ặ ế ủ ợ ị
Hãy nh n th c rõ ràng b n, do b n tính, d b nh h ng t t c sáu n i s hãi c b n, và ễ ị ả ứ ậ ạ ả ưở ấ ả ỗ ợ ơ ả
hãy thi t l p các thói quen nh m vô hi u hoá n i s hãi này. ế ậ ỗ ợ ệ ằ
Hãy nh n th c rõ là các nh h ng tiêu c c th ng ti p t c tác đ ng đ n b n qua trí tu ứ ậ ả ưỏ ự ườ ế ụ ế ạ ộ ệ
ti m th c, do đó chúng khó b phát hi n, và b n hãy gi ề ứ ệ ạ ị ữ cho trí tu c a b n khép kín ch ng l ạ ệ ủ ố ạ i
t i làm b n ngã lòng ho c n n chí b ng b t kỳ cách nào. ấ ả t c nh ng ng ữ ườ ạ ặ ả ằ ấ
thu c gia đình, v t h t chai l thu c, và thôi đ ng gây ra các c n c m l nh, Hãy d n d p t ọ ẹ ủ ấ ế ố ọ ừ ả ạ ố ơ
đau nh c, đau đ n và b nh t ng t ứ ệ ớ ưở ượ ng đ n v i b n n a. ớ ạ ữ ế
Hãy th n tr ng khi làm b n v i nh ng ng i có kh năng nh h ng đ n b n, đ B N CÓ ữ ậ ạ ớ ọ ườ ả ả ưở ể Ạ ế ạ
TH T SUY NGHĨ VÀ HÀNH Đ NG THEO Ý MÌNH. Ể Ự Ộ
ng không làm cho tho Đ ng mong đ i các đi u phi n mu n vì chúng có khuynh h ề ừ ề ợ ộ ướ ả ướ c
v ng. ọ
Ch c ch n nh c đi m ph bi n nh t c a m i ng ắ ắ ượ ấ ủ ổ ế ể ọ ườ i là thói quen m r ng tinh th n đón ở ộ ầ
i khác. Nh c đi m này càng gây thi nh n nh h ậ ả ưở ng tiêu c c c a ng ự ủ ườ ượ ể ệ ạ ơ ầ t h i h n n a vì h u ữ
h t con ng i đ u không nh n th c đ c là h b nó làm cho kh s , và nhi u ng i có khi còn ế ườ ề ứ ậ ượ ổ ở ọ ị ề ườ
th a nh n nó, trì hoãn ho c t ch i không s a sai tai ho cho đ n khi nó tr thành ph n không ặ ừ ừ ậ ử ế ạ ầ ở ố
th ki m soát đ c trong thói quen h ng ngày. ể ể ượ ằ
N i S ch t
ỗ ợ
ế
23/02/2008
Có sáu n i s hãi c b n, v i s k t h p nào đó mà m i ng ớ ự ế ợ ỗ ợ ơ ả ọ ườ i ph i ch u ả ị
i ta h u nh h nh phúc n u không ph i ch u đ ng toàn b c đ ng lúc này ho c lúc khác. Ng ặ ự ườ ư ạ ộ ả ự ế ầ ả ị
sáu n i s hãi. S ph bi n c a các n i s , nh tai ng cho th gi i, xoay theo vòng tròn. ổ ế ỗ ợ ố ợ ự ủ ư ươ ế ớ
Trong g n sáu năm, khi th i kỳ suy thoái v n đang ti p di n, chúng ta thì th p trong chu kỳ S b ợ ị ụ ế ễ ầ ẫ ờ
nghèo khó. Trong chi n tranh th gi i, chúng ta trong chu kỳ S ch t. ế ớ ế ở ế ợ
S CH T Ợ Ế
V i m t s ng i, đây là n i s kh c li t nh t trong t ộ ố ớ ườ ỗ ợ ố ệ ấ ấ ả ể t c các n i s hãi c b n. Lý do quá hi n ỗ ợ ơ ả
ỗ ủ ầ ớ ỗ ợ ủ ế ớ ị i không văn minh” l ề i g i là “ng i ít s ừơ ữ ạ ế nhi m tr c ti p v s cu ng tín tôn giáo. Nh ng ng ồ ự ch t h n nh ng ng i văn minh. Trong hàng trăm hàng tri u năm, con ng ườ ọ ệ ệ ế ơ ề ự ườ ườ ẫ ế ữ i, “t nhiên. N i đau kh ng khi p c a n i s hãi k t h p v i ý nghĩ v cái ch t ph n l n ch u trách ế ợ ợ i v n không ng ng ừ ẽ đâu đ n và tôi s đi đâu đ n” và “s đi v đâu”. Tôi t ẽ ả ờ ừ ừ ề ế ế ữ ư h i nh ng câu h i ch a có câu tr l ỏ ỏ v đ u? ề ầ
Gi ta hãy ch ng ki n ngu n nguyên thu chính c a n i S CH T. ờ ỗ Ợ Ế ứ ủ ế ồ ỷ
Nhà lãnh đ o c a m t giáo phái nào đó la lên, “Hãy b c vào l u c a tôi, ôm l y đ c tin c a tôi, ủ ạ ộ ướ ủ ứ ủ ề ấ ấ ủ ề ẳ ộ ẽ ngoài l u, ma qu s b t b n và thiêu cháy b n đ i đ i”. i gào lên, “N u c ch p nh n giáo đi u c a tôi, và tôi s cho b n m t vé vào th ng thiên đàng sau khi ch t”. Cũng v lãnh đ o đó l ị ế ờ ờ ỷ ẽ ắ ạ ạ ề ậ ạ ứ ở ế ạ ạ
ờ ưở ễ ế ằ ờ Đ i là m t th i gian dài. L a là v t gây khi p s . Ý t ử không nh ng khi n cho con ng ợ ậ i s ch t, mà th ườ ế ườ ợ ng b tr ng ph t vĩnh vi n b ng l a, ử ạ ọ ng khi n h m t trí n a. Nó đánh m t m i ữ ị ừ ọ ấ ộ ữ ế ế ấ h ng thú và h nh phúc đ i. ứ ạ ở ờ
Trong su t công trình nghiên c u, tôi xem l i cu n sách có t a là “Danh sách các Th n”, trong ố ự ầ ứ c con ng t kê 30.000 th n đ ạ i th ph ờ ườ ầ ượ ạ ố ng. B n hãy suy nghĩ v đi u đó. Ba m i ngàn i tr nên ho ng s khi c n k cái ượ ọ ề ề ả ươ ậ ườ ở ề ợ ượ ng tr ng cho m i th . Đi u h i ng c nhiên là con ng ề ư ứ ạ ơ đó li ệ th n, t ầ ch t. ế
Trong khi nhà lãnh đ o tôn giáo không th cung c p con đ ng an toàn d n đ n thiên đàng, ể ạ ấ ườ ẫ ế ng h p sau có ể ườ ấ ạ i b t h nh r i xu ng ho ng c, kh năng x y ra tr ả ụ ả ả ơ ố ườ ợ i là đã phát khi p. cũng không th làm cho ng v kh ng khi p đ n n i h nghĩ t ẻ ỗ ễ ủ ế ế ớ ế
t, và không ai t ng bi ẳ ụ ả ế ừ Th t ra, ch ng ai bi ậ ai bi t c hai có th c hay không. Chính vi c thi u ki n th c tích c c này s m cánh c a c a k ế ả ự ế ệ t, thiên đàng hay ho ng c nh th nào, cũng không ẻ ư ế ẽ ở ự ử ủ ứ ế ế b t tài nh ng hay loè b p đ h b ể ọ ướ ư ấ ị c vào và ki m soát trí tu b ng đ th trò l a b p. ệ ằ ủ ứ ừ ể ị
Gi thì n i s ch t không ph bi n nh trong th i không có các tr ờ ế ư ỗ ợ ổ ế ờ i thoát con ng ế ớ ể ả ọ Các nhà khoa h c đã quay ng n đèn đ soi r i th gi ọ kh i n i s ch t kh ng khi p. Các thanh niên nam n h c ẳ ườ i, và chân lý này s m gi các tr ỏ ỗ ợ ọ ế ườ ủ ế ẳ ờ ự ợ ậ ọ ở ử ư ng cao đ ng và đ i h c l n. ạ ọ ớ ườ i ớ ạ ọ ng cao đ ng và đ i h c ữ ọ ở không d gì b n t ng b i “l a” và “l u huỳnh”. Nh s tr giúp c a khoa sinh v t h c, thiên ễ văn h c, đ a ch t h c, và các môn khoa h c khác có liên quan, n i s hãi c a các th i đ i đen ị ấ ượ ấ ọ ủ ỗ ợ ờ ạ ủ ọ ị t i t ng kìm k p trí tu con ng ọ i và hu di ố ừ ẹ ệ ườ t lý trí đã b xua tan. ị ỷ ệ
Các b nh vi n tâm th n đ y d y nh ng con ng i phát điên vì s ch t. ữ ệ ệ ầ ầ ẫ ườ ế ợ
ế ẽ ế ấ ậ t, và đ ng nghĩ v nó. Nó ph i là đi u c n thi ừ ế ề ườ ả i ta nghĩ nó là gì đi n a. Hãy ch p nh n nó ữ t, ho c nó ch ng x y ra. Có ẳ ề ế ầ ặ ả c tô v . N i s hãi này vô ích. S ch t s đ n, cho dù ng ự ỗ ợ nh m t s c n thi ư ộ ự ầ nó không x u nh nó đ l ấ ẽ ượ ư ẽ
Toàn th th gi c t o d ng ch nh vào hai đi u, năng l i đ ể ế ớ ượ ạ ự ờ ỉ ề ậ ự ấ ượ ng (hai th c th duy nh t đ t. C v t ch t l n năng l ọ ể ượ ạ ượ ỷ ệ ề ị ọ ng và v t ch t. Trong v t lý h c ậ i bi t c con ng ế ườ ể ượ c ng đ u có th đ ấ ượ ượ ể ấ ẫ ả ậ ề c b n chúng ta h c là c v t ch t l n năng l ấ ẫ ơ ả ả ậ c t o ra ho c b hu di đ n) đ u không th đ ặ ế t. chuy n hoá, nh ng không b hu di ỷ ệ ư ể ị
Cu c s ng là năng l ng, n u nó là b t c v t gì. N u c năng l ộ ố ượ ế ấ ứ ậ ấ ề ế ả ẫ ậ th b hu di t, thì đ ượ ng nhiên cu c s ng cũng không th b hu di t. Cu c s ng, gi ng nh ể ị ỷ ệ ươ ể ị ỷ ệ ng l n v t ch t đ u không ư ộ ố ộ ố ố
m t hình th c khác c a năng l ng, có th đ c bi n đ i thành nhi u quy trình chuy n hoá ứ ủ ộ ượ ể ượ ổ ề ể ho c thay đ i khác nhau, nh ng không th b hu di ể ị ỷ ệ ư ặ ổ ế t. Ch t ch là m t s chuy n hoá. ộ ự ế ể ỉ
N u ch t không ph i là m t s thay đ i, ho c chuy n hoá, v y thì không có đi u gì x y ra sau ộ ự ế ế ể ề ả ặ ậ ả ổ ế ạ ừ ộ ả ợ ủ ủ ể ấ cái ch t ngo i tr m t gi c ng yên bình, vĩnh h ng; mà gi c ng thì không có gì đ ph i s hãi. ằ Do đó, b n có th lo i b mãi mãi n i s ch t. ấ ể ạ ỏ ỗ ợ ế ạ
CÁC TRI U CH NG C A N I S CH T Ỗ Ợ Ế Ứ Ủ Ệ
Các tri u ch ng chung bao g m: ứ ệ ồ
ố ộ ế ề nh ng ng ặ ề ơ ở ậ ợ ụ ỗ ợ ườ ữ i là n n nhân c a nó. Ph ạ ư ữ ấ ữ c ng h b i s giúp đ h u hi u c a ng ố ươ ộ ở ự ủ ệ ệ i tr l ườ ẻ ạ ỏ i b n r n ít khi nào có th i gi ờ ượ ủ nghĩ v cái ch t. Anh b n r n ít khi nào có th i gi ộ ề ế ờ ờ ườ ậ ộ ế ấ ằ ề ế ộ ố t v i n i s b nghèo khó, ế ế ợ ộ ở ỗ ợ ế ớ ỗ ợ ị ậ i thân lâm vào nghèo khó. Trong các tr Đôi khi n s ch t k t h p m t thi cho ng ậ ộ ắ ể ch cái ch t c a m t ng ế ủ ế ỗ ỗ ợ ườ ườ ệ ợ ủ ệ ề Thói quen suy nghĩ v cái ch t thay vì t n d ng cu c s ng, mà nói chung là do không có m c ụ ổ i cao tu i, đích, ho c không có ngh nghi p phù h p. N i s hãi này ph bi n h n ổ ế ng pháp ch a tr hay nh t cho n i ỗ nh ng đôi khi nh ng ng ị ủ i ườ s ch t là ham mu n cháy b ng thành tích, nh đ ỡ ữ ợ ế ờ khác. M t ng ờ c. ế ượ nghĩ v cái ch t. Anh ta th y r ng cu c s ng quá ly kỳ nên không th lo l ng đ n cái ch t đ ế i khi n ườ t và là ng h p khác, n i s ch t là do b nh t ậ ấ ủ h u qu c a vi c phá v s c đ kháng c a c th gây ra. Các nguyên nhân ph bi n nh t c a ơ ể n i s ch t là: s c kho kém, nghèo khó, không có ngh nghi p thích h p, th t v ng v tình ề ổ ế ấ ọ ậ ỗ ợ ỡ ứ ẻ ả ủ ế ứ ề ệ ợ yêu, s điên r , s cu ng tín tôn giáo. ồ ự ự ồ
S b s c kho kém
ợ ị ứ
ẻ
26/12/2007
Con ng ườ ợ ị ứ ế i s b s c kho kém ch y u là do các hình nh kh ng khi p ủ ế ủ ẻ ả
đ c gieo vào tâm trí h minh ho nh ng gì có th s x y ra n u th n ch t b t thình lình thăm ượ ể ẽ ả ế ấ ữ ế ạ ầ ọ
vi ng h . M t th y thu c đáng tin c y c tính 75% s ng i đi khám b nh b m c ch ng nghi ậ ướ ế ầ ộ ố ọ ố ườ ị ắ ứ ệ
b nh. Thuy t ph c nh t là n i s b b nh, ngay c khi không có lý do gì ph i s . ỗ ợ ị ệ ả ợ ụ ệ ế ấ ả
Trí não con ng i th t quy n l c và m nh m bi t bao. Nó ki n t o nh ng nó cũng hu di t. ườ ề ự ẽ ế ậ ạ ế ạ ỷ ệ ư
Th i gian d ch “cúm” bùng n h i th chi n, th tr ng thành ph New York dùng các bi n pháp ổ ồ ị ưở ế ế ờ ị ệ ố
quy t li t đ ngăn ch n t n th t mà dân chúng đang t o ra cho chính h qua n i s b s c kho ế ệ ể ỗ ợ ị ứ ặ ổ ấ ạ ọ ẻ
kém c h u. Ông m i các ch báo đ n và nói, “Th a quý v , tôi c m th y c n thi ố ữ ủ ư ế ả ấ ầ ờ ị ế ầ t ph i yêu c u ả
quý v không đ c cho đăng b t kỳ tiêu đ nào gây hoang mang có liên quan đ n d ch “cúm”. ị ượ ề ế ấ ị
N u quý v không c ng tác v i tôi, chúng ta s lâm vào tình hu ng không th ki m soát đ ể ể ế ẽ ộ ớ ố ị ượ c.
Các báo ng ng không cho đăng các câu chuy n v “cúm” và trong vòng m t tháng b nh d ch ệ ư ề ệ ộ ị
đ c ki m soát thành công. ượ ể
Các th y thu c g i b nh nhân đ n môi tr ử ệ ế ầ ố ườ ng m i có l ớ ợ ổ i cho s c kho c a h vì s thay đ i ẻ ủ ứ ự ọ
“thái đ tinh th n” là c n thi t. H t gi ng s b s c kho kém s ng trong m i tinh th n c a con ầ ầ ộ ế ợ ị ứ ủ ẻ ạ ầ ố ố ọ
ng i. Lo l ng, s hãi, n n lòng, tuy t v ng trong tình yêu và trong công vi c kinh doanh, s ườ ệ ọ ệ ắ ả ợ ẽ
khi n cho h t gi ng này n y m m và m c lên. Th i kỳ suy thoái th ế ạ ả ầ ố ọ ờ ươ ế ng m i v a qua đã khi n ạ ừ
các th y thu c ph i ch y đôn, ch y đáo, vì m i hình th c suy nghĩ tiêu c c đ u có th gây ra ọ ứ ự ề ể ầ ả ạ ạ ố
tình tr ng s c kho kém. ứ ẻ ạ
ế Th t v ng trong kinh doanh và trong tình yêu đ ng đ u danh sách các nguyên nhân d n đ n ấ ọ ứ ầ ẫ
tình tr ng s c kho kém. M t thanh niên b th t tình ph i đ a vào b nh vi n ch a tr . Trong ấ ả ư ứ ữ ẻ ệ ệ ạ ộ ị ị
nhi u tháng anh ta trong tình tr ng n a s ng n a ch t. M t chuyên gia li u pháp ám th đ ề ở ị ượ c ử ử ế ệ ạ ố ộ
m i đ n. Chuyên gia này đã thay đ i y tá, giao anh cho m t thi u n tr duyên dáng chăm sóc ờ ế ữ ẻ ế ộ ổ
và (theo s s p đ t c a bác sĩ) thi u n này b t đ u dành tình c m cho anh ngay ngày đ u tiên ắ ầ ặ ủ ự ắ ữ ế ả ầ
đ n nh n vi c. Trong vòng ba tu n, b nh nhân đ ế ệ ệ ậ ầ ượ ộ c xu t vi n, v n còn đau kh nh ng v i m t ư ệ ấ ẫ ổ ớ
ch ng b nh hoàn toàn khác. Anh ta đang yêu l i. Ph ứ ệ ạ ươ ơ ng thu c ch a b nh y là m t trò ch i ữ ệ ấ ố ộ
khăm, và b nh nhân y cùng cô y tá kia sau này k t hôn v i nhau. C hai đ u r t kho m nh. ề ấ ẻ ạ ệ ế ấ ả ớ
Các tri u ch ng c a n i s b s c kho kém ỗ ợ ị ứ ủ ứ ệ ẻ
T ÁM TH . Có thói quen s d ng s t ám th m t cách tiêu c c b ng cách săm soi tìm cho ử ụ ự ự Ự Ị ị ộ ự ằ
đ t. “Có đ ng r i thì b t đ u nói v nó y nh ượ c b ng ch ng c a m i lo i b nh t ủ ạ ệ ứ ằ ọ ậ ượ c” b nh t ệ ưở ắ ầ ề ồ ư
th t. Có thói quen th t t c các “s thích kỳ c c” và các “thuy t” đ c ng i khác đ ngh là có ử ấ ả ụ ế ậ ở ượ ườ ề ị
giá tr ch a b nh. Hay chuy n trò v ph u thu t, tai n n và các d ng b nh t t khác. Hay th ữ ệ ệ ề ệ ẫ ậ ạ ạ ị ậ ử
nghi m ch đ ăn kiêng, th d c, gi m ch đ ăn mà không có h ng d n chuyên môn. Hay ể ụ ế ộ ế ộ ệ ả ướ ẫ
i nhà, dùng bi c và ch a tr theo ki u “lang băm”. th ch a tr t ữ ị ạ ử t d ệ ượ ữ ể ị
CH NG NGHI B NH. Có thói quen nói đ n b nh t t, t p trung tâm trí vào b nh t Ứ Ệ ế ệ ậ ậ ệ ậ ọ t và kỳ v ng
nó s xu t hi n cho đ n khi b tâm th n. Không thu c gì có th ch a đ c ch ng này. Nó do ữ ẽ ệ ế ể ấ ầ ố ị ượ ứ
suy nghĩ tiêu c c gây ra nên ch ng có ph ng cách nào ngoài t ng tích c c là có th tác ự ẳ ươ t ư ưở ự ể
đ ng đ n vi c đi u tr . H u h t các tr ng h p này đ c g i là “b nh tâm th n”. ế ệ ề ế ầ ộ ị ườ ợ ượ ệ ầ ọ
ng gây ra tr ng i cho vi c t p th d c đúng cách và gây ra TH D C. S b s c kho kém th ợ ị ứ Ể Ụ ẻ ườ ệ ậ ể ụ ạ ở
béo phì, vì nó khi n ng i ta xa tránh cu c s ng ngoài tr i. ế ườ ộ ố ờ
NH Y C M. S b s c kho kém phá hu s c đ kháng t ợ ị ứ ỷ ứ Ạ Ả ẻ ề ự ệ nhiên c a c th và t o đi u ki n ơ ể ủ ề ạ
thu n l i cho b t kỳ d ng b nh t t nào xâm nh p và c th . S c kho kém th ng liên quan ậ ợ ệ ạ ấ ậ ơ ể ứ ẻ ậ ườ
đ n s b nghèo khó, đ c bi t trong tr ợ ị ế ặ ệ ườ ng h p ng ợ ườ ắ i m c ch ng nghi b nh, không ng t lo l ng ứ ệ ắ ớ
v kh năng ph i tr ti n bác sĩ, ti n b nh vi n v.v… Lo i ng ề ả ả ề ề ệ ệ ạ ả ườ i ngày t n nhi u th i gian cho ề ố ờ
vi c chu n b m c b nh, nói đ n cái ch t, đ dành ti n mua đ t nghĩa trang, và chi phí ma ể ệ ệ ế ề ế ắ ẩ ấ ị
chay…
NUÔNG CHI U B N THÂN. Có thói quen tìm cách đ đ t đ c s th ể ạ ượ Ả Ề ự ươ ệ ng c m, s d ng b nh ử ụ ả
t ng t ng làm ph ng cách m i chài. Có thói quen gi ưở ượ ươ ồ ả ờ ị ệ ế v b b nh đ che gi u tính bi ng ể ấ
nhác, ho c đ dùng nh m t b ng ch ng ngo i ph m cho s thi u tham v ng. ư ộ ằ ứ ự ể ế ặ ạ ạ ọ
QUÁ Đ . Có thói quen s d ng r ử ụ Ộ ượ ứ u và các lo i ma tuý đ phá tan các c n đau nh ch ng ư ể ạ ơ
nh c đ u, ch ng đau dây th n kinh,… thay vì lo i b nguyên nhân. Có thói quen đ c sách nói ạ ỏ ứ ứ ầ ầ ọ
v b nh và lo l ng v kh năng có th b b nh. Có thói quen xem các qu ng cáo nói v bi ề ệ ể ị ệ ề ệ t ề ắ ả ả
d c. ượ
N i s b s kho kém có th phát sinh t c tính di truy n l n th lý xã h i. V ngu n g c, nó ỗ ợ ị ứ ẻ ể ừ ả ề ẫ ể ề ộ ồ ố
liên k t m t thi t v i các nguyên nhân s tu i già và s ch t. Vì nó d n con ng i đ n biên gi ế ậ ế ớ ợ ổ ế ẫ ợ ườ ế ớ i
i không bi t đ n. c a các “th gi ủ ế ớ i kh ng khi p” mà con ng ế ủ ườ ế ế
Napoleon Hill
Nh ng tù nhân c a hy v ng
ữ
ủ
ọ
09/10/2007
Ch c ch n m t trong nh ng đi u bu n nh t trong đ i là nghe ai đó nói: ữ ề ắ ắ ấ ộ ồ ờ
ặ “Giá nh tôi có th nói chuy n, ch y, nh y, hát, múa, suy nghĩ, t p trung, … nh anh y (ho c ư ư ể ệ ạ ả ậ ấ
ch y)”, r i ti ng nói y d n r i vào thinh l ng. ầ ơ ồ ế ị ấ ấ ặ
Thông đi p đó là: “N u tôi có đ c chút kh năng c a ng i khác, thì có đi u gì mà tôi không ệ ế ượ ủ ả ườ ề
làm đ c?” B n thân m n , câu tr l i là b n s ch ng làm đ c gì v i kh năng c a ng ượ ế ạ ạ ả ờ ẽ ạ ẳ ượ ủ ả ớ ườ i
ph nh ph mình và nh khác n u b n không v n d ng kh năng v n có c a mình. B n đang t ả ụ ủ ế ạ ậ ạ ố ự ờ ỉ ư
th là không trung th c. N u không th n tr ng, b n s tr thành m t trong nh ng ẽ ở ự ữ ế ế ậ ạ ọ ộ Tù nhân c aủ
m i n i. Nh ng hy v ngọ mà chúng ta có th b t g p ể ắ ặ ở ọ ơ ữ tù nhân c a hy v ng ủ ọ này là nh ngữ
ng ườ ộ i hy v ng r ng m t ngày nào đó h s lang thang trên ph , đá trúng m t cái h p hay m t ọ ẽ ằ ọ ố ộ ộ ộ
chi c túi đ ng t ng lai c a h . H hy v ng c h i l n đó s mang l ự ế ươ ơ ộ ớ ủ ẽ ọ ọ ọ ạ ủ i cho h danh v ng và c a ọ ọ
c i ngay t c thì. ả ứ
B n cũng có th th y h trên b bi n, hy v ng con tàu c a h thu n bu m xuôi gió, nh ng trong ể ấ ờ ể ủ ư ậ ạ ồ ọ ọ ọ
thâm tâm h bi t h ch a r i c ng bao gi ọ ế ọ ư ờ ả ờ . Đúng v y, h là ậ ọ tù nhân c a hy v ng ủ ọ ; và nh ngữ
ng i luôn m t ng, ao c kh năng ho c tài năng c a ng ườ ơ ưở ướ ủ ặ ả ườ i khác cũng v y. Chân lý là ậ b nạ
t đ thành công . Chuy n đ i năm l n b y l đã có s n kh năng c n thi ả ẵ ầ ế ể ả ượ ả ớ ạ t đ m b o v i b n ả ệ ầ ờ
r ng n u dùng nh ng gì s n có, b n s có thêm n a đ dùng. Cu c s ng cũng nói cho b n bi ằ ữ ữ ế ẽ ể ạ ẵ ạ ố ộ ế t
n u không dùng nh ng gì s n có, b n s m t nó. ẽ ấ ữ ế ẵ ạ
S b nghèo khó
ợ ị
28/11/2007
Không nghi ng gì, n i S b nghèo khó là n i s hãi hu di t nh t trong ỗ ợ ị ỗ ợ ỷ ệ ờ ấ
sáu n i s hãi c b n. Nó đ ng đ u danh sách vì nó là n i s khó kh c ph c nh t. Con ng ỗ ợ ỗ ợ ơ ả ứ ụ ầ ấ ắ ườ i,
t tr i h n, có kh năng suy nghĩ và lý lu n, không ăn th t đ ng lo i, h v i kh năng tr c giác v ớ ự ả ượ ộ ơ ị ồ ả ậ ạ ọ
tho mãn h n khi “ăn nhau” v m t tài chính. ề ặ ả ơ
Trong t t c các th i đ i c a th gi i mà chúng ta bi t, th i đ i mà chúng ta đang s ng có v ấ ả ờ ạ ủ ế ớ ế ờ ạ ố ẻ
nh là m t th i đ i n i b t vì ch ng điên vì ti n c a con ng c coi là nh bé ờ ạ ổ ậ ứ ư ủ ề ộ ườ i. M t ng ộ i đ ườ ượ ỏ
h n h t b i trên trái đ t, tr khi anh ta có th phô tr i ngân hàng; ạ ụ ấ ơ ừ ể ươ ng m t tài s n k ch xù t ả ế ộ ạ
nh ng n u anh ta có ti n - đ ng bao gi b n tâm đ n vi c anh ta có đ c ti n b ng cách nào – ừ ư ế ề ờ ậ ế ệ ượ ề ằ
anh là “vua” ho c “đ i gia”; anh ta đ ng trên lu t pháp, anh th ng lĩnh chính tr , anh th ng lĩnh ậ ứ ặ ạ ố ố ị
kinh doanh và c th gi ả ế ớ i ph i cúi đ u kính tr ng khi anh ta đi qua. ọ ả ầ
Không đi u gì mang l i cho con ng ề ạ ườ i quá nhi u đau kh và đ a v hèn m n nh nghèo khó! Ch ị ư ề ổ ọ ị ỉ
nh ng ng i đã tr i qua nghèo khó m i hi u đ c đ y đ ý nghĩa c a v n đ này. ữ ườ ể ả ớ ượ ủ ủ ề ầ ấ
T t nhiên là con ng i s b nghèo khó. Tuy nhiên, ch s phân tích can đ m m i ph i bày đ ấ ườ ợ ị ỉ ự ả ớ ơ ượ c
s hi n di n c a k thù ph bi n này. Và đây là danh sách các tri u ch ng mà b n ph i tìm ự ệ ổ ế ủ ứ ệ ẻ ệ ạ ả
ki m: ế
Các tri u ch ng c a n i s b nghèo khó ỗ ợ ị ủ ứ ệ
TÍNH TH ng đ . Th Ờ Ơ ườ ượ ấ c di n đ t qua s thi u tham v ng; mu n ch u đ ng nghèo khó; ch p ự ự ễ ế ạ ọ ố ị
nh n b t kỳ s b i th ự ồ ậ ấ ườ ng nào mà cu c đ i có th dâng t ng mà không ph n đ i; bi ng nhác; ặ ể ế ả ộ ờ ố
không có sáng ki n, thi u óc t ng t ng, thi u lòng nhi t tình và tính t ế ế ưở ượ ế ệ ự ch . ủ
THI U QU QUY T. Thói quen cho phép ng v trí i “ Ả Ế Ế ườ i khác làm đi u h suy nghĩ. D ng l ọ ừ ề ạ ở ị
ng i trung l p”. ườ ậ
NG V C. Th ng đ Ờ Ự ườ ượ c di n đ t qua các ch ng c ngo i ph m và các lý do bào ch a đ ạ ứ ữ ễ ạ ạ ớ ượ c
i thích khác đi, ho c t i, đôi khi tính toán nh m che đ y, gi ằ ậ ả l ặ ạ ỗ ề i v các th t b i c a con ng ấ ạ ủ ườ
đ c di n đ t d i hình th c đ k nh ng ng i thành công, ho c phê bình ch trích h . ượ ạ ướ ễ ố ỵ ứ ữ ườ ặ ọ ỉ
LO L NG. Th ng đ c di n đ t b ng vi c chê trách ng i khác, khuynh h ng tiêu xài v Ắ ườ ượ ạ ằ ễ ệ ườ ướ ượ t
l u chè quá đ , đôi khi còn s d ng c quá thu nh p, c u th v di n m o, cau có và t ả ề ệ ậ ẩ ạ ; r ư ự ượ ử ụ ộ ả
ma tuý; tr ng thái h t ho ng, thi u t tin, không có ý th c v b n thân và thi u t l c. ế ự ạ ả ố ề ả ế ự ự ứ
QUÁ TH N TR NG. Thói quen tìm ki m khía c nh tiêu c c c a m i hoàn c nh, suy nghĩ và nói ạ Ọ Ậ ự ủ ế ả ọ
ng ti n thành công. Bi t h t các ng đ v th t b i có th x y ra m c dù t p trung vào ph ề ấ ạ ể ả ặ ậ ươ ệ ế ế ả ườ ng
d n đ n tai ho , nh ng không bao gi ư ế ẫ ạ ờ ờ nghiên c u các k ho ch đ tránh th t b i. Ch đ i “th i ể ấ ạ ờ ợ ứ ế ạ
ng và k ho ch vào hành đ ng, cho đ n khi s ch đ i tr thành c đ n” đ b t đ u đ a ý t ể ắ ầ ơ ế ư ưở ờ ợ ở ự ế ế ạ ộ
thói quen vĩnh vi n. C mãi nh đ n ng i th t b i mà quên khu y nh ng ng i thành công, ớ ế ứ ễ ườ ấ ạ ữ ấ ườ
nhìn th y nh ng l h ng gi a chi c bánh rán, nh ng l ữ ấ ỗ ổ ữ ư ế ạ i không nhìn th y chi c bánh rán. Tính bi ế ấ
quan y m th d n đ n s không th u hi u, không dám lo i b , t nhi m đ c, th y u và tâm ạ ỏ ự ế ẫ ự ế ế ể ấ ở ế ễ ộ
tính bu n r u. ồ ầ
i đ n ngày mai công vi c đáng ra ph i làm t năm ngoái. TÍNH CH N CH . Thói quen hoãn l Ừ Ầ ạ ế ệ ả ừ
Dùng th i gi đ t o ra ch ng c ngo i ph m và lý do bào ch a cho vi c không th c hi n công ờ ờ ể ạ ứ ứ ữ ự ệ ệ ạ ạ
vi c. Tri u tr ng này có quan h m t thi ệ ậ ứ ệ ệ ế ớ ố t v i tính quá th n tr ng, nghi ng và lo l ng. T ch i ừ ậ ắ ọ ờ
không lãnh nh n trách nhi m khi có th tránh đ ệ ể ậ ượ ố c. Mu n tho hi p h n là đánh m t tr n s ng ộ ậ ả ệ ố ơ
mái. Tho hi p v i các khó khăn thay vì khai thác và s d ng chúng làm bàn đ p ti n lên. Tr ả ệ ử ụ ế ạ ớ ả
giá t ng đ ng xu v i vu c đ i, thay vì đòi h i s th nh v ờ ỏ ự ị ừ ồ ớ ộ ượ ng, s giàu có, s mãn nguy n và ự ự ệ
ắ ế h nh phúc. Đ t k ho ch ph i làm gì n u và khi b th t b i, thay vì qua sông đ t c u và c t h t ị ấ ạ ặ ế ố ầ ế ạ ạ ả
m i đ ng thoái lui. Nhu nh c và th ng m t h t t tin, t ch , và thi u minh đ nh m c tiêu, ọ ườ ượ ườ ấ ế ự ự ủ ụ ế ị
không có sáng ki n, thi u nhi ế ế ệ ữ t tình, tham v ng, hoang phí và không có kh năng lý lu n v ng ả ậ ọ
ch c. Mong đ i nghèo khó thay vì đòi h i giàu có. Hay đánh b n v i nh ng ng ỏ ữ ắ ạ ợ ớ ườ ậ i ch p nh n ấ
nghèo khó thay vì ki m cách làm b n v i ng i đòi h i và đón nh n giàu có. ế ạ ớ ườ ậ ỏ
N i s b nghèo khó đã làm cho hàng tri u ng i nam và n đ ng ỗ ợ ị ệ ườ ữ ờ ườ ủ i ra và r i vào kh ng ơ
ho ng. Westbrook Pegler đã mô t ng t n tác đ ng c a lo i s hãi này đ n con ng i trong ả t ả ườ ạ ợ ủ ế ậ ộ ườ
New York World-Telegram:
“Ti n b c ch là v sò hay đ ng kim lo i tròn hay m nh gi y, và có các kho tàng c a con tim và ủ ề ả ấ ạ ạ ỏ ồ ỉ
c, nh ng đa s con ng i b túng qu n, không th gi tâm h n mà ti n b c không th mua đ ạ ề ể ồ ượ ư ố ườ ị ể ữ ẫ
đ c đi u này trong tâm trí và duy trì tinh th n. Khi m t ng i th t c l v n và đi ăn mày, không ượ ề ầ ộ ườ ấ ơ ỡ ậ
c b t kỳ công vi c nào, m t đi u gì đó x y ra v i tinh th n c a ng i đó, có th th ki m đ ể ế ượ ủ ệ ề ấ ầ ả ộ ớ ườ ể
đ c quan sát qua b vai g c xu ng, cách đ i mũ, dáng đi và cái nhìn ch m ch m. Anh ta ượ ụ ằ ằ ố ộ ờ
không th thoát kh i c m giác t ti gi a nh ng ng ỏ ả ể ự ữ ữ ườ i có vi c làm đ u đ n, cho dù anh ta bi ặ ệ ề ế ọ t h
ch a h n đã b ng anh xét v tính cách, trí thông minh ho c kh năng…”. ư ề ẳ ằ ặ ả
S b ch trích
ợ ị
ỉ
11/12/2007
i có n i s hãi này, Không ai có th kh ng đ nh rõ r t là vì sao con ng ị ể ệ ẳ ườ ỗ ợ
nh ng có m t đi u ch c ch n – là con ng i có nó. Vì sao m t ng i trung bình, k c trong ư ề ắ ắ ộ ườ ộ ườ ể ả
ủ th i đ i khai sáng này, không dám ch i b ni m tin trong các truy n thuy t đã là n n t ng c a ố ỏ ề ề ả ờ ạ ề ế
h u h t các tôn giáo cách đây vài th p niên? Câu tr l ả ờ ế ầ ậ i là “vì s b ch trích”. ợ ị ỉ
Đã có nhi u ng ề ườ ỷ i nam cũng nh n b thiêu s ng vì dám tuyên b không tin vào ma qu . ư ữ ị ố ố
Không có gì l khi chúng ta th a h ng m t ý th c khi n chúng ta s b ch trích. ạ ừ ưở ợ ị ứ ế ộ ỉ
c đo t c a con ng i óc sáng ki n, h y di t kh năng t ng t S b ch trích t ỉ ợ ị ướ ạ ủ ườ ủ ế ệ ả ưở ượ ng, h n ch ạ ế
quy n l l c, và gây t n h i cho con ng i theo hàng trăm cách khác ề ợ i cá nhân, l y đi tính t ấ ự ự ạ ổ ườ
nhau. Cha m th ng gây ra nh ng t n th ng không th s a ch a đ c cho con cái qua hành ẹ ườ ữ ổ ươ ể ử ữ ượ
đ ng ch trích chúng. M c a m t trong nh ng b n thân c a tôi h i nh th ẹ ủ ỏ ườ ữ ủ ạ ộ ồ ộ ỉ ạ ạ ng tr ng ph t b n ừ
tôi b ng roi g n nh hàng ngày, luôn k t thúc tr n đòn b ng l i kh ng đ nh, “Mày s đi tù tr ư ế ằ ầ ậ ằ ờ ẽ ẳ ị ướ c
tu i hai m i”. Và b n tôi đã b t ng vào tr i giáo hóa lúc m i b y tu i. ườ ả ị ố ươ ạ ạ ổ ổ
i đ u có m t kho ch trích s n sàng tuôn ra bi u không, dù có đ c yêu c u hay không. M i ng ỗ ườ ề ế ẵ ộ ỉ ượ ầ
Ch trích ph i đ c coi là m t t i ác (trên th c t , nó là t i t nh t), vì b t kì ả ượ ỉ ộ ộ ự ế ộ i ác có b n ch t t ả ấ ồ ệ ấ ấ
cha m nào cũng t o ra m c c m t ẹ ạ ặ ả ự ầ ti trong đ u óc con cái, qua hành đ ng ch trích không c n ầ ộ ỉ
thi t. Nh ng ông ch hi u bi i thành t ế ủ ể ữ ế ề t v nhân tính, s xây d ng con ng ẽ ự ườ ố ả t nh t, không ph i ấ
b ng ch trích mà b ng l i đ ngh xây d ng. Cha m có th đ t đ ằ ằ ỉ ờ ề ể ạ ượ ự ẹ ị c cùng các k t qu nh th ế ư ế ả
v i con cái. Ch trích s gieo s hãi vào tâm h n con ng ớ ẽ ồ ợ ỉ ườ i, ho c s oán gi n, mà không xây ậ ự ặ
d ng tình yêu ho c thi n c m. ự ệ ặ ả
Các tri u ch ng c a n i s b ch trích ỗ ợ ị ứ ủ ệ ỉ
B N CH N, KHÔNG T NHIÊN. Nói chung đ c bi u l Ự Ồ Ồ ượ ể ộ ố ố ụ qua tr ng thái h t ho ng, b i r i, r t ạ ả ố
, tay chân ng ng ngh u, m t nhìn l n tránh. rè, nhút nhát khi đ i tho i và g p g ng ố ạ ặ ỡ i l ườ ạ ượ ắ ẩ ị
THI U T TIN. Bi u l qua vi c không th ki m soát đ Ế Ự ể ộ ể ế ệ ượ ệ c gi ng nói, b i r i khi có s hi n di n ự ệ ố ố ọ
i khác, dáng v khúm núm, kém trí nh . c a ng ủ ườ ẻ ớ
ễ TÍNH CÁCH. Không kiên quy t khi quy t đ nh, thi u s c quy n rũ, và không có kh năng di n ế ị ứ ế ế ế ả
đ t ý ki n m t cách rõ ràng. Có thói quen l ng tránh v n đ thay vì th ng th n đ i m t. Đ ng ý ế ề ắ ặ ạ ả ẳ ấ ộ ố ồ
i khác mà không xem xét c n th n v i các ý ki n c a h . v i ng ớ ườ ủ ế ẩ ậ ớ ọ
M C C M T TI. Có thói quen bi u l s t phê duy t b ng l i nói và hành đ ng nh ph ể ộ ự ự Ự Ặ Ả ệ ằ ờ ư ộ ươ ng
ti. Thích s d ng “t ng đao to búa l n” đ gây n t ng cho ng ti n che gi u c m giác t ấ ệ ả ự ử ụ ừ ấ ượ ữ ể ớ ườ i
khác (th ng không bi t ý nghĩa th c c a t ng ). B t ch c ng i khác trong ăn m c, l i nói ườ ế ủ ừ ự ữ ắ ướ ườ ặ ờ
và cách c x . Khoe khoang các thành t u t ng t ư ử ự ưở ượ ạ ng. Đi u này đôi khi làm cho có di n m o ệ ề
tôn. c a c m giác t ủ ả ự
QUÁ Đ . Có thói quen c g ng “ngang hàng v i đ i gia”, tiêu pha v t quá thu nh p. ớ ạ ố ắ Ộ ượ ậ
ti n b , s phát bi u ý ki n, thi u t tin v THI U SÁNG KI N. Th t b i ôm ghì l y các c h i t ấ ạ ơ ộ ự ế ộ ợ ế ự Ế Ế ể ế ấ ề
các ý t ng c a riêng mình, đ a ra các câu tr l i thoái thác tr i trên, hành ưở ả ờ ư ủ ướ c yêu c u c a ng ầ ủ ườ
đ ng và nói năng do d , gi d i trong c l i nói l n hành vi. ự ộ ả ố ả ờ ẫ
KHÔNG CÓ THAM V NG. Bi n nhác, không t Ọ ế ự kh ng đ nh mình, ch m quy t đ nh, d b ng ậ ế ị ễ ị ẳ ị ườ i
i khác và xu n nh h tr c m t, có thói khác nh h ả ưở ng, có thói quen ch trích sau l ng ng ỉ ư ườ ọ ướ ị ặ
quen ch p nh n th t b i mà không ph n kháng, b cu c khi b ng i khác ch ng đ i, nghi ng ấ ạ ấ ậ ả ộ ỏ ị ườ ố ố ờ
ng i khác mà không có lý do, không l ch thi p trong l ườ ệ ị ờ ấ i nói và hành đ ng, không mu n ch p ộ ố
nh n trách nhi n v l ề ỗ ầ i l m c a mình. ủ ệ ậ
Napoleon Hill
