Ế
Ệ
SÁNG KI N KINH NGHI M
Ộ Ố Ọ Ả Ạ Ệ
Ọ Ự Ằ
Ệ Ớ Ự Ọ Ể Ủ Ủ Ộ Ọ “M T S KINH NGHI M VÀ GI I PHÁP D Y H C DI N TÍCH CÁC HÌNH CHO H C SINH L P 5 NH M PHÁT TRI N NĂNG L C VÀ PHÁT HUY TÍNH T H C CH Đ NG C A H C SINH”
Ở Ầ Ầ 1. PH N M Đ U:
ể ủ
Ọ Ề ứ ượ ướ ụ ể ạ ượ ụ
ệ ả ả
ụ 1.1. LÝ DO CH N Đ TÀI ậ Nh n th c đ c, Đ ng và Nhà n ự ố ề ụ
ấ ể ụ ở
ọ ộ ậ ọ ọ ằ ượ ụ ể ế
ể
ữ ể ấ ể ế ụ ọ ơ ả ệ
ự ệ ấ c vai trò c a giáo d c trong vi c phát tri n và xây d ng đ t ệ ụ ị ướ c ta đã xác đ nh. Đ đ t đ t c m c tiêu này, giáo d c Vi n ọ ệ ố ậ ọ Nam ph i th c hi n thông qua nhi u c p h c, b c h c khác nhau trong h th ng ọ ữ ộ giáo d c qu c dân, trong đó giáo d c ti u h c gi m t vai trò quan tr ng. Chính vì ọ ể ầ ậ ữ v y trong nh ng năm g n đây, giáo d c ti u h c đã tr thành m t b c h c quan ấ ướ ọ ổ ậ c. Giáo d c ti u h c nh m giúp c ti n hành ph c p trên toàn đ t n tr ng và đ ề ắ ự ầ ơ ở ọ h c sinh hình thành nh ng c s ban đ u cho s phát tri n đúng đ n và lâu dài v ẩ ứ ạ đ o đ c, trí tu , th ch t, th m mĩ và các kĩ năng c b n đ ti p t c h c lên trung ọ ơ ở h c c s .
ị ọ ấ ộ ố ự ễ
ậ ể ế ứ ọ ọ
ớ ả ọ ự ớ t cho các môn h c khác và đ giúp cho h c sinh nh n th c th ể
ớ ệ
ệ
ạ ầ ượ ọ ồ ẫ ố ấ ệ ạ ặ ủ ệ ạ
ụ ủ ấ
ừ ị ầ ề ặ ọ ệ
ự ườ ể ể ờ ạ ạ ả ự ượ ệ
ế ạ ng pháp d y h c bao gi
ươ ụ ệ ấ
ụ ụ ế ề ầ
ơ ộ ậ ươ ệ
ậ ệ ụ ệ ệ
ể ạ ươ ườ ệ ầ ọ ớ
ẩ ấ
ự ướ ạ ự ệ h c, t
ứ
ớ ẹ ể ạ ượ c yêu c u đó, giáo viên ph i có ph ể ừ ứ ạ ớ ặ ừ ả ọ ợ Toán h c có v trí r t quan tr ng phù h p v i cu c s ng th c ti n, đó cũng là ế ụ ầ công c c n thi ọ ụ ả ạ ộ ệ i xung quanh, đ ho t đ ng có hi u qu trong m i lĩnh v c. Kh năng giáo d c gi ị ể ư ữ ề duy, trí tu , có vai tr quan nhi u m t c a nó t n r t to l n: Nh ng phát tri n t ư ậ ọ tr ng trong vi c rèn luy n tính suy lu n, tính khoa h c t n di n, chính xác, t duy ụ ộ ậ t khó khăn. đ c l p sáng t o, linh ho t, góp ph n giáo d c tính nh n n i, ý chí v ọ ệ T v trí và nhi m v vô cùng quan tr ng c a môn toán, v n đ đ t ra cho ọ ế d y – h c toán có hi u qu cao, h c sinh phát i th y là làm th nào đ gi ng ế ủ ộ c năng l c trong vi c chi m tri n tính tích c c, ch đ ng sáng t o, phát huy đ ọ ả ờ ứ ọ cũng ph i lĩnh ki n th c toán h c. Theo tôi, các ph ụ ủ ọ ừ ị ụ v trí, m c đích và nhi m v , m c tiêu giáo d c c a bài h c môn toán. xu t phát t ứ ả ả ứ i toán đ n thu n mà là Nó không ph i là cách th c truy n th ki n th c, cách gi ạ ộ ứ ụ ự ể ổ ứ ng ti n tinh vi đ t ph ch c ho t đ ng nh n th c tích c c, đ c l p và giáo d c ả ọ ọ ộ phong cách làm vi c m t cách khoa h c, hi u qu . Hi n nay, giáo d c ti u h c ớ ổ ọ ng h c m i, đ i m i ph ng pháp d y h c đang th c hi n yêu c u mô hình tr ự ủ ọ ự ạ ng phát huy ph m ch t, năng l c, tính tích c c c a h c sinh, làm cho ho t theo h ế ả ọ ự ọ ự ọ ộ nhiên, hi u qu , h c sinh t đ ng d y h c trên l p “nh nhàng, t chi m ầ ươ ả ng pháp và hình lĩnh tri th c”. Đ đ t đ ể ợ ệ ọ th c d y h c đ v a nâng cao hi u qu cho h c sinh, v a phù h p v i đ c đi m
ộ ậ ổ ể
ọ ủ ớ ủ ấ ướ ể ụ ể
ọ ằ
ọ ố ố ậ nhiên, phân s , s th p phân; các đ i l
ặ th ng kê và đ c bi hình h c; m t s y u t
ố ế ượ ọ ừ ớ l p 1 đ n l p 5 đ
ớ ế ứ ở ấ ượ ủ
ươ ể ọ ố các l p trên. H c t ọ
ộ
ộ ể i lao đ ng trong giai đo n xã h i hi n nay.
ọ ể ụ ư ệ ị ừ ặ
ọ
ậ ấ ị ứ ệ ặ ọ ậ ọ ự ế ệ ẹ
ư
ạ ư
ọ ậ ủ ườ ế ủ ắ ở ừ ạ
ạ ự ớ
ọ ủ ầ ầ ể ạ ứ
ệ ọ ậ ủ ế ậ
ọ ậ ẵ ọ
ủ ộ ả ứ ệ ạ ứ ứ ế ể
ụ ả ạ
ệ
ầ ậ ạ ng pháp d y h c đ nâng cao hi u qu d y h c. ớ ổ ứ c tính tích c c, t
ầ ả ạ ượ ờ ọ h c phát huy đ ằ ườ ọ i d y và ng
ự ễ
ự ọ ộ ng pháp t
ả ng, tình c m, đem l ấ t ầ ữ ề i h c
ụ ụ ọ ợ
ữ
ư ớ ổ ứ ứ ự
ộ ổ ọ ệ ế ư ượ ướ ư
ươ ự ầ ộ c th c hi n theo nguyên t c t
ữ ả ớ ọ
ạ ộ ườ
i d y và ho t đ ng h c c a ng ự ệ
c nguyên t c “ ướ ẫ ủ ng d n c a giáo viên ứ ủ ứ ứ ủ ọ ọ tâm sinh lý c a l a tu i ti u h c và trình đ nh n th c c a h c sinh, đ đáp ng ộ ổ ớ c nói chung và c a ngành giáo d c ti u h c nói v i công cu c đ i m i c a đ t n riêng. ứ ơ ả ế ở ể ọ ữ ạ Ti u h c nh m giúp cho h c sinh có nh ng ki n th c c b n D y h c Toán ụ ạ ượ ố ự ề ố ọ ầ ng thông d ng; ban đ u v s h c: s t ộ ố ế ố ố ệ ệ ọ ế ố ạ t là kĩ năng tính di n d y các y u t ộ ố ứ ấ ế ớ ạ tích m t s hình. Các m ch ki n th c toán h c t c th ng nh t ẽ ớ ữ ồ ọ ặ ch t ch v i nhau theo c u trúc đ ng tâm nên nó giúp cho h c sinh không nh ng ọ ượ ọ ố ố ạ c c ng c l đ t môn Toán là i ki n th c c h c mà còn đ ớ ọ ệ ề ng trình l p 5 giúp t các môn h c khác. Hình h c trong ch đi u ki n đ h c t ủ ế ữ ệ ầ ph n ch y u vào vi c hình thành và phát tri n kĩ năng tính toán, m t trong nh ng ạ ơ ả ủ ườ ộ kĩ năng c b n c a ng ọ ể ch a xác đ nh rõ ràng m c đích T đ c đi m tâm sinh lý h c sinh ti u h c là ộ ố ộ vi c h c t p là gì. Trong th c t hi n nay, m t s em còn h c là do b ép bu c ề ỉ ể ầ ho c h c ch đ th y cô, cha m vui lòng… Đi u đó cho th y nh n th c và nhu ứ ẽ ễ ầ c u h c t p c a HS còn ch a cao, các em s d dàng nhàm chán, không h ng thú ể ặ ọ ế ng n u nh trong quá trình d y h c, giáo viên không n m rõ đ c đi m đ n tr ừ ứ ổ t ng bài, t ng tâm lí c a HS và không thay đ i cách th c d y h c c a mình ả ổ ế ọ ứ ấ t h c. Th c tr ng đó cho th y: giáo viên chúng ta c n ph i đ i m i cách th c ti ủ ộ ậ ự ứ ọ ạ d y h c làm sao đ t o cho HS s h ng thú, có nhu c u nh n th c và ch đ ng ắ ự ể ả tích c c trong vi c h c t p c a mình. Vì v y giáo viên ph i làm th nào đ kh c ế sâu ki n th c cho h c sinh và t o ra không khí s n sàng h c t p, ch đ ng tích ế ạ ự c c trong vi c ti p thu ki n th c. Đ đáp ng các yêu c u trên trong gi ng d y ọ ạ nói chung, trong d y h c Toán nói riêng c n ph i v n d ng linh ho t các ể ạ ọ Trong quan ni m d y ệ ươ ọ ph ự ự ộ ộ ờ ọ ố ọ h c m i (t t là m t gi h c t ch c) m t gi ứ ạ ủ ả ườ ạ ủ ộ i h c nh m nâng cao tri th c, giác, ch đ ng, sáng t o c a c ng ồ ưỡ ứ ồ ưỡ ự ậ ụ ự ợ ng b i d ng năng l c h p tác, năng l c v n d ng tri th c vào th c ti n, b i d ạ ứ ự ế ư ưở ươ i h ng thú h c, tác đ ng tích c c đ n t ph ườ ọ . Ngoài nh ng yêu c u có tính ch t truy n th ng nh : ư ố ọ ậ h c t p cho ng ớ ặ ọ ạ bám sát m c tiêu giáo d c, n i dung d y h c, đ c tr ng môn h c; phù h p v i ể ờ ọ ổ ặ h c đ i m i PPDH còn có nh ng yêu đ c đi m tâm sinh lí l a tu i h c sinh ; gi ọ ậ ạ ộ ệ ớ ầ ch c các ho t đ ng h c t p c th c hi n thông qua vi c GV t c u m i nh : đ ả ệ ệ ự ng pháp t cho HS theo h ng chú ý đ n vi c rèn luy n ph duy, kh năng t ượ ộ ự ắ ươ ệ ọ h c, nhu c u hành đ ng và thái đ t ng tin; đ ạ ớ ữ ề ề ạ ộ tác nhi u chi u: gi a GV v i HS, gi a HS v i nhau (chú tr ng c ho t đ ng d y ọ ườ ọ ườ ạ ạ ọ ủ ủ i giáo viên d y h c luôn c a ng i h c. Ng ớ ụ ọ ậ ọ ắ H c sinh t ượ ả ả mình hoàn thành nhi m v h c t p v i đ m b o đ ự ổ ứ s t ch c, h ”.
ừ ự ế ệ ấ ộ ố ươ ự đó, tôi th y vi c tìm hi u m t s ph
ọ ế ự ọ ạ ế h c là h t s c c n thi ọ ng pháp d y h c tích c c trong t. Do đó tôi quy t
Ộ Ố ề Ệ Ạ Ọ ể T th c t môn Toán giúp h c sinh phát huy tính t ọ ị đ nh ch n đ tài
Ệ Ể Ọ : “ M T S KINH NGHI M VÀ GI I PHÁP D Y H C Ớ
ế ứ ầ Ả Ằ Ủ Ộ Ủ Ự Ọ
ể ớ ủ
ộ ữ ỏ
ọ ụ ụ ế ệ ữ
ứ ệ
ệ ể ọ ả ổ ậ ắ i vi c áp d ng đ i m i ph
ủ ộ ươ ng pháp vào tr ọ ặ ứ ự ọ ế ậ ạ ề h c, t
ể ạ ạ ườ ề ố ọ ậ ề ề ệ ị
ậ
ề ả ậ ấ
ư ụ ọ ề ế ờ ả ặ ạ ọ
ắ ụ ộ ng cách gi ị ủ ậ ạ ờ ỉ
ặ ụ ư ắ
ộ ố ấ ượ ư ọ ậ DI N TÍCH CÁC HÌNH CHO H C SINH L P 5 NH M PHÁT TRI N Ự Ọ NĂNG L C VÀ PHÁT HUY TÍNH T H C CH Đ NG C A H C SINH ”. ệ ế 1.2. Đi m m i c a sáng ki n kinh nghi m ầ ầ ủ ộ ớ Trong nh ng năm g n đây v i nhu c u c a m t xã h i hóa giáo d c đòi h i ngành ườ ạ ươ ớ giáo d c ph i đ i m i ph ng pháp d y h c đ t o ra nh ng th h con ng i ế ự t t nh n th c sâu s c, bi giác ch đ ng sáng t o trong công vi c. Tuy nhiên, nhìn ớ ổ ụ ạ ng ti u h c còn g p nhi u khó l ứ ủ ự khăn. Nh n th c c a các em h c sinh còn nhi u h n ch , ý th c t rèn ơ ọ ậ ộ ế ệ luy n ít, đi u ki n h c t p còn nhi u thi u th n. Ch a xác đ nh đ ng c h c t p ố ư ố ớ i t đúng đ n. Đ i v i môn Toán, nhi u khi các em v n d ng còn máy móc, có l ị ấ duy th đ ng, ít quan tâm đ n b n ch t, nên khi đ c bài t p HS r t khó đ nh ộ ướ i mà trông ch vào GV. M t khác, nhi u h c sinh ng i lao đ ng trí h ả óc, không ch u suy nghĩ làm bài t p ch ch chép bài c a b n ho c sách gi i bài ậ t p. M t s em khác có hoàn cành gia đình khó kh n, ít giao l u, r t rè, nhút nhát nên ch t l ng cũng nh h c t p kém.
ợ ậ ớ ế
ệ ườ ọ
ậ ự ứ
ọ ứ ủ ọ ấ ầ t tinh th n “l y ng ứ ọ ậ ướ ạ ọ ừ ễ ế ng, t d đ n khó); Quán tri ầ ổ ứ ạ
ệ ả ạ
ươ ễ ầ
ế ấ ự ậ ạ ề ố
ế ạ ề ế ợ ọ ự ạ ộ ệ ạ ả
ọ ọ ứ ừ ụ ể ệ ự Th c hi n d y h c phù h p v i ti n trình nh n th c c a h c sinh (đi t c th ừ ượ ế i h c làm trung đ n tr u t ủ ừ tâm”, chú ý nhu c u, năng l c nh n th c, cách th c h c t p khác nhau c a t ng cá ọ ọ ng ki n t o, trong đó h c sinh nhân h c sinh; T ch c quá trình d y h c theo h ệ ượ ậ c tham gia tìm tòi, phát hi n, suy lu n gi đ i quy t v n đ ; Linh ho t trong vi c ậ ụ ọ ậ ạ ng pháp, v n d ng các ph kĩ thu t d y h c tích c c, k t h p nhu n nhuy n, sáng ế ợ ụ ậ ệ ớ ạ ươ kĩ thu t d y h c truy n th ng; K t h p t o v i vi c v n d ng các ph ng pháp, ớ ạ ộ ậ ớ ọ các ho t đ ng d y h c trong l p h c v i ho t đ ng th c hành tr i nghi m, v n ự ễ ế ụ d ng ki n th c toán h c vào th c ti n.
ọ ừ ượ ự ự c s t tin v b n thân, s h ng thú, ch
ề ả ệ ể ị ủ ả có đ ừ ướ ứ ượ
ộ ự ứ ữ ể ọ ầ ủ ả ế ề ể
ể
ớ
ệ ố
ạ ầ ị ứ ế i cho các em v n t
ố ự ướ ộ ố ầ ữ ờ ủ T các bài toán giúp h c sinh ọ ậ ộ đ ng trong h c t p; giúp các em t ng b c hoàn thi n đ phát tri n nh ng kĩ năng ầ Ý th c đ ộ ế ầ ố t mà xã h i yêu c u. c n thi c giá tr c a b n thân h c sinh trong m i ể ọ ệ ấ quan h xã h i; giúp h c sinh hi u bi t v th ch t, tinh th n c a b n thân mình; ử ứ ậ ấ ế có hành vi, thói quen ng x có văn hóa, hi u bi t và ch p hành pháp lu t…Giúp ủ ọ ự ả ự ủ ộ ậ ườ ch , đ c l p, thích ng v i môi tr h c sinh có đ kh năng t ng xung quanh, t ả ớ ủ ộ ả ộ ố ự i quy t công vi c và ch đ ng đ i phó v i hoàn c nh t tin trong cu c s ng khi gi ể tin ban đ u đ trang b cho em l khó khăn trong cu c s ng, đ ế các em nh ng kĩ năng c n thi t làm hành trang b c vào đ i.
ướ ự ổ ứ ứ ế ầ Tr ồ c tình hình đó giáo viên c n trau d i nâng cao ki n th c và năng l c t ch c
ươ ớ ố ượ ạ ọ ợ ng pháp d y h c cho phù h p v i đ i t ng HS
ạ ự ế ủ ạ ộ ho t đ ng d y h c; c i ti n ph và th c t ả ế ọ ề c a vùng mi n.
ằ ể ạ ở ườ tr i pháp nh m
ọ ự
ầ ừ ắ ướ
ọ
ẩ ấ ủ ằ ộ ấ ứ ả ề ỏ
ỗ ể ữ ự ườ ế ệ ữ ạ
ấ ướ
ư ế ớ c phát tri n trên th gi
ươ ể ướ ơ tin h n tr ế ự t t
ạ ư
ừ ể ế ọ ậ ả ọ ấ
ạ ế ả ơ ộ ố ả ố ng Ti u h c, tôi mong mu n tìm ra m t s gi Là GV d y ữ ụ ự ọ ể ọ h c kh c ph c nh ng khó khăn và giúp h c sinh phát tri n năng l c, huy tính t ọ ạ ấ ượ ệ ạ ế ạ ng d y c nâng cao ch t l h n ch trong vi c d y h c Toán, góc ph n t ng b ự ề ế ệ ự ự ọ và h c cho HS, HS tích c c t h c nh m hoàn thi n v ki n th c, năng l c và ệ ầ ph m ch t c a m i em. Đây là m t v n đ nóng b ng c n ph i th c hi n nhanh ủ i làm ch và đúng cách đ nh ng th h do chúng ta đào t o ra là nh ng ng ế ế ủ ộ ể ụ ươ t c a toàn t xây d ng quê h c, bi ng lai, đ t n t ng và đ a trình đ hi u bi ớ ổ ậ ụ ướ ượ ớ i. Qua v n d ng đ i m i c v i các n dân đi lên sánh đ ả ế ự ạ c đám đông, bi PPDH các em HS m nh d n, t đánh giá k t qu ả ọ ậ ủ ạ ế ọ ậ ủ h c t p c a mình cũng nh đánh giá k t qu h c t p c a b n khác. T đó các em ấ ế ơ ủ ộ có tính ch đ ng h n trong h c t p và bi t ph n đ u thi đua nhau đ k t qu h c ậ t p đ t k t qu cao h n.
ạ
ố ụ c áp d ng t
ậ ườ
ợ ả ọ ế ạ i phù h p và trình bày bài gi ừ ầ ọ đ u năm h c đ n nay cho h c sinh kh i 5 toàn ệ ề ạ ng nh m giúp h c sinh phân lo i, nh n d ng các bài toán v tính di n tích các ọ ả ộ m t cách khoa h c,
ầ ạ
ọ ươ ọ ng trình ti u h c, môn Toán gi
ọ ọ ấ ể ệ ệ
ố ọ ồ
ệ ự ộ ố ọ ủ ườ
ạ ộ ữ ứ ữ
ấ i, th y đ ả ứ ệ ệ ẽ ữ ọ
ọ ườ ế ạ ớ
ế ả
ứ ạ ụ ệ ậ
ọ ồ ệ ọ ọ
ờ ư ữ ủ ể ế
ể ễ ư ữ
ặ ượ ỏ ể ớ
ụ ế ệ ể ạ ườ ữ ậ ạ ộ ng pháp d y h c đ t o ra nh ng th h con ng
ủ ộ ệ ạ ữ ệ ọ ầ ủ ọ ươ giác ch đ ng sáng t o trong công vi c.
ể ọ ế ả
ề ệ ự ả ủ ộ ạ ở ụ 1.3. Ph m vi áp d ng ượ ế Sáng ki n này đ ọ ằ tr ươ ể ư hình đ đ a ra ph ng pháp gi ầ ủ ợ h p lý và đ y đ . Ầ Ộ 2. PH N N I DUNG ứ ủ ộ ự 2.1. Th c tr ng c a n i dung c n nghiên c u. ữ ộ ể m t vai trò quan tr ng . Thông qua Trong ch ượ ư ề ọ c nhi u khái ni m trong toán h c nh vi c h c toán, h c sinh ti u h c th y đ ố ề ế ố ạ ượ ng, các y u t hình h c . . . đ u có ngu n g c các s , các phép tính, các đ i l ự ượ ễ c trong cu c s ng hi n th c, trong th c ti n ho t đ ng c a con ng ự ệ ố m i quan h bi n ch ng gi a các s ki n, gi a cái đã cho và cái ph i tìm. Qua ủ ự ư ệ ệ duy và nh ng đ c tính c a vi c h c toán s rèn luy n cho h c sinh năng l c t ệ ứ ậ ẩ ứ ượ t khó khăn, đ c tính c n th n, làm vi c có k ho ch, con ng i m i, có ý th c v ệ ự ể ki m tra k t qu công vi c mình làm và thói quen xét đoán có căn c , thói quen t ứ ế ộ ậ đ c l p suy nghĩ, óc sáng t o giúp h c sinh v n d ng các ki n th c, rèn luy n kĩ ủ năng tính toán, kĩ năng ngôn ng . Đ ng th i qua vi c h c toán c a h c sinh mà ề ế giáo viên có th d dàng phát hi n nh ng u đi m, thi u sót c a các em v ki n ụ ắ ứ c và kh c ph c th c, kĩ năng, t duy đ giúp h c sinh phát huy nh ng m t đ ụ ế ặ ữ V i nhu c u c a xã h i hoá giáo d c đòi h i ngành giáo d c nh ng m t thi u sót. ứ ớ ả ổ i nh n th c ph i đ i m i ph ế ự ắ sâu s c, bi t t ủ ụ M c đích c a gi ự ự ự th c s tích c c, ch đ ng t i toán v di n tích các hình là làm th nào đ h c sinh ph i giác, luôn trăn tr , tìm tòi, sáng t o trong quá trình
ộ ằ ể ứ ấ ộ ả
ệ
ạ c ng trình Toán 5 cũng c n đ t đ
ọ ớ ạ ụ ụ ữ ươ
ớ ế ẽ ứ
ế
ớ ổ ộ ằ ạ
ứ
ể ậ ụ ố ng pháp m i nh m phát huy t
ự ủ ộ ạ ạ ủ
ọ ề ứ ế
ọ ơ ả ữ ề ả
ấ ẩ
ệ ố ọ ộ ẩ ể ể ầ ấ
ứ ự ế ọ ọ
ạ ơ ộ ể ọ ệ ả ự c tr i nghi m, v n d ng toán h c vào th c
ọ ớ ưở ữ ữ ọ ể ậ ụ ng toán h c, gi a Toán h c v i th c ti n,
ộ ở ườ tr ự ố ạ ậ ự ế ố ọ ớ ạ ộ ệ ớ ễ ữ ặ ọ ọ ự ễ t v i các môn
ọ ự ọ
ng, khái quát. Do đó, đ hi u và h c đ
ng trình Toán ậ ụ ố
ừ ở ườ tr ế ọ
ụ ế ị ạ ươ ệ ạ ọ
ọ t b d y h c hi n đ i, đ c ễ ể ệ
ệ ầ ề ế ấ ứ ể ứ lĩnh h i tri th c và lĩnh h i c cách th c đ có tri th c y nh m phát tri n và hoàn ủ thi n nhân cách c a mình. ươ ạ ượ ầ ọ ề ệ D y h c v di n tích các hình trong ch ộ ổ ng pháp đã m c đích trên. Khi đ i m i m c tiêu và n i dung d y h c, nh ng ph ầ ớ ự ổ ạ ử ụ và đang s d ng s không đáp ng v i yêu c u đào t o n u không có s đ i m i ả ứ ế ươ ớ ổ ươ ề ng pháp. Đ i m i ph v cách th c ti n hành ph ng pháp không ph i là thay th ạ ớ ọ ươ ạ ọ ươ ng pháp d y h c m i. Đ i m i ng pháp d y h c cũ b ng m t lo t ph các ph ổ ệ ươ ớ ươ ứ ế ươ ng ti n và ng pháp, đ i m i các ph ng pháp là cách th c ti n hành các ph ph ệ ể ư ơ ở ươ ể ươ ng pháp trên c s khai thác tri ng hình th c tri n khai ph t đ u đi m các ph ằ ớ ộ ố ươ i đa tính pháp cũ và v n d ng linh ho t m t s ph ườ ọ i h c. tích c c ch đ ng sáng t o c a ng ộ ố ứ ụ Toán h c ngày càng có nhi u ng d ng trong cu c s ng, nh ng ki n th c và kĩ ế ự ế ộ ườ i quy t các v n đ trong th c t cu c i gi năng toán h c c b n đã giúp con ng ể ầ ố s ng m t cách có h th ng và chính xác, góp ph n thúc đ y xã h i phát tri n. Môn ủ ế ng Ti u h c góp ph n hình thành và phát tri n các ph m ch t ch y u, Toán năng l c chung và năng l c toán h c cho h c sinh; phát tri n ki n th c, kĩ năng ượ then ch t và t o c h i đ h c sinh đ ti n; t o l p s k t n i gi a các ý t ụ gi a Toán h c v i các môn h c và ho t đ ng giáo d c khác, đ c bi ộ ườ ng mang tính logic, tr u Khoa h c, Khoa h c t nhiên. N i dung môn Toán th ọ ượ ượ ươ ể ể ng c Toán, ch t ọ ầ ứ ứ ế ọ ữ ể ả ả ự Ti u h c c n b o đ m s cân đ i gi a “h c” ki n th c và “v n d ng” ki n th c ọ ề ụ ể ế ấ ả i quy t v n đ c th . Trong quá trình h c và áp d ng toán h c, h c sinh vào gi ặ ơ ộ ử ụ ệ luôn có c h i s d ng các ph ng ti n công ngh , thi ỗ ợ ệ ử t là máy tính đi n t bi và máy tính c m tay h tr quá trình bi u di n, tìm tòi, ọ ả ứ ế i quy t v n đ toán h c. khám phá ki n th c, gi
ạ ươ ọ ề ệ
ớ ậ ng trình Toán 5 ố ư : t
ả ậ ọ ế
ươ ọ ệ ề ờ ầ
ọ ế ấ ồ ủ ế ấ ị
ướ ầ ở ườ ượ ể ự c năng l c, s tr
̀ ể ở ự ệ ằ ̣ ̣ ̣ hình thành, phát tri n ể ở ọ duy và l p lu n toán h c; mô hình ụ i quy t v n đ toán h c; giao ti p toán h c; s d ng công c , ̉ ở ọ h c ươ ng trình ủ ả ng c a b n thân ườ i
ệ D y h c v di n tích các hình trong ch ự ọ h c sinh năng l c toán h c v i các thành t ử ụ ọ hoá toán h c; gi ́ ọ ng ti n h c Toán. Đ ng th i, môn Toán góp ph n hình thành, phat triên ph ự ẩ sinh các ph m ch t ch y u và năng l c chung đã quy đ nh trong Ch ị ổ ọ c đ u xác đ nh đ t ng th ; giúp h c sinh b ̀ ́ ươ nh m đinh h ng va l a chon nghê nghiêp, rèn luy n nhân cách đ tr thành ng ườ ộ lao đ ng và ng i công dân có trách nhi m.
ủ ườ ng.
ượ ự ề ủ ị ủ ươ ủ ụ i: ng đ c s quan tâm c a chính quy n c a đ a ph ng, c a ph huynh
ạ ự a. Th c tr ng chung c a nhà tr ậ ợ * Thu n l ườ Nhà tr ọ h c sinh.
ạ ệ ệ ệ ỉ ạ ng năng n nhi t tình, sáng t o luôn ch đ o sát sao vi c
ọ ủ ổ ệ ọ ủ ọ
ạ ệ ề ế ng luôn nhi ẻ t tình gi ng d y, yêu ngh m n tr
ọ ậ n lên trong h c t p.
ữ ườ ậ ợ ề ọ ạ i trên nhà tr ứ ươ ữ ng còn có nh ng khó khăn sau:
ằ ế ề còn nhi u khó khăn,
ề v i ông bà.
ọ ỏ ế ố ẹ ệ ọ ậ ng
ọ ơ ủ ọ ệ ọ ậ ủ
ầ ặ ệ ự ả ọ ủ ể ẽ ủ
ễ
ậ ộ ố ọ
ứ ủ ọ ắ ọ
ẫ ớ ữ ầ ẫ i th
ự ợ ư ể ọ ớ i thích h p v i các phép tính. ồ ế ạ ả i gi
ộ ố ớ
ế ạ
ề ộ ườ ệ ạ ộ
ng có đ i ngũ giáo viên nhi ộ ố ả t tình gi ng d y ệ ẻ ư ề
ủ ề ạ
ạ
ủ ớ B: ượ ự ọ ườ ả ạ ọ c phân công gi ng d y tr ể ng Ti u h c
ủ ạ ớ ọ
ệ ứ ộ
ườ ệ ắ ạ r i rác kh p các thôn trong xã, có nhi u em xa tr ng nên vi c đi l i
ỏ ế ề ề ấ ả ng không nh đ n ch t
ặ ấ ọ ậ ủ ưở ộ ộ ố ệ ả ộ ng h c t p c a các em M t s em thu c di n h ngheo gia đình có hoàn c nh
ườ Ban giám hi u nhà tr ạ d y h c c a giáo viên và vi c h c c a h c sinh. ả ườ Giáo viên trong nhà tr V h c sinh : Nhìn chung các em chăm ngoan, có ý th c v Bên c nh nh ng thu n l * Khó khăn: ư ủ ế ố ề ộ Là m t xã dân c ch y u s ng b ng ngh nông, kinh t ở ớ ệ ộ ộ nhi u gia đình thu c di n h nghèo, h c sinh có b m đi làm ăn xa ư ấ ượ ưở ả ề Chính đi u đó đã nh h ng không nh đ n vi c h c t p cũng nh ch t l ọ ủ ọ h c c a h c sinh. Do tâm lý chung c a h c sinh ti u h c còn ham ch i nêu vi c h c t p c a các ớ ạ em c n có s giám sát ch t ch c a gia đình thì hi u qu h c c a các em m i đ t cao. ố ọ ọ Đa s h c sinh xem môn toán là môn h c khó khăn, d chán. ề ậ ộ Trình đ nh n th c c a h c sinh không đ ng đ u : m t s h c sinh còn ch m, ể ư ạ nhút nhát, kĩ năng tóm t t bài toán còn h n ch , ch a có thói quen đ c và tìm hi u ườ ng nh m l n gi a các d ng toán, l a ch n phép tính còn sai, bài toán, d n t ầ ờ ch a bám sát vào yêu c u bài toán đ tìm l ụ ộ ộ M t s em ti p thu bài m t cách th đ ng, ghi nh bài còn máy móc nên còn chóng quên các d ng bài toán. V đ i ng giáo viên: Nhà tr song còn nhi u khó khăn do có m t s giáo viên tr ch a có nhi u kinh nghi n ả trong gi ng d y. b. Th c tr ng c a l p 5 Năm h c 2019 2020 tôi đ ả L p 5A do tôi ch nhi m và gi ng d y có 34 h c sinh. Trong đó: Con cán b công ch c: 8 em ệ Con gia đình nông nghi p 26 em. ữ Nam 16 em; n : 18 em. ề ở ả Các em ủ c a các em g p r t nhi u khó khăn đi u đó nh h ượ l khó khăn
ọ ệ ả ờ i toán có l i văn.
ự ế ả ệ ạ Giáo viên và h c sinh trong quá trình rèn luy n kĩ năng gi ậ gi ng d y và th o lu n cùng đ ng nhi p.
ả ộ ươ ồ ề ệ ề ệ ọ n i dung v di n tích các hình trong ch ng trình
Qua th c t ạ ự c. Th c tr ng v vi c h c ủ ớ Toán c a l p 5 ạ ự 1. Th c tr ng:
ạ ạ ự ươ ng trình Toán 5
ọ ọ ọ ộ ọ
ộ
ầ ẫ ầ ạ ư ư ể ng Ti u h c: ạ ễ ặ ế ợ c ho c k t h p ch a nhu n
ẫ ệ ế
ọ ậ ầ ễ ầ i
ố ậ ứ ư ứ ủ ư ườ ậ ợ
ạ ế
ộ ề ự ọ ủ ọ
ạ ể ự ọ
ườ h c c a h c sinh, khi d y n i dung trên, giáo viên đã ượ c bi n pháp h p lí đ giúp h c sinh xây d ng ế ợ ự ứ ứ ụ ệ ạ ộ ng các ho t đ ng t tìm ki m tri th c hay ng d ng tri
ệ ứ
ế ạ ầ ớ ng trình Toán l p 5 h u h t giáo viên
ớ
ươ ạ ộ ứ ả ạ ộ ạ ộ ẫ ệ ậ ả
ổ ứ ệ ọ ự ch c th c hành
ọ
ự ặ ậ ậ ế t k bài d y và l p k ho ch bài h c còn ụ ể ơ ọ t b d y h c trong thi ề ế ế ị ạ ạ ử ụ ng c th h n vì giáo viên s d ng
ề ầ ọ ọ
ọ c chú tr ng
ướ ụ ụ ọ ả ọ ậ ủ ọ ẫ ư ẫ
ề ệ Th c tr ng d y h c n i dung v di n tích các hình trong ch ở ườ tr năm h c qua và năm h c 2019 2020 ầ ế ợ + Giáo viên đã k t h p m t cách nhu n nhuy n và sáng t o các PPDH khác nhau, ư ế ợ ượ ọ nh ng khi d y h c ph n này v n ch a k t h p đ ả ư nhuy n d n đ n hi u qu ch a cao. ầ ủ ạ ế + Ph n nào đã bi n yêu c u c a d y h c thành nhu c u nh n th c c a ng ọ h c, song các tình hu ng nh n th c mà giáo viên đ a ra đôi lúc ch a th t h p lí và thi u tính sáng t o. ả ể + V phát tri n kh năng t ư ư ẫ chú ý song v n ch a đ a ra đ ự ọ bi n pháp t h c, tăng c ộ ố th c vào cu c s ng. ọ ề ệ + D y h c v di n tích các hình trong ch ế ợ đã chú ý k t h p ho t đ ng cá nhân v i ho t đ ng nhóm và phát huy kh năng ư ủ c a cá nhân, tuy v y v n còn mang tính hình th c, hi u qu các ho t đ ng ch a cao. ế ạ + Các ti t d y đã chú tr ng kĩ năng th c hành, song bi n pháp t ề ạ ế thi u linh ho t, nhi u khi lúng túng ho c r p khuôn máy móc. ế ị ạ ử ụ + S d ng thi ả ấ ề ỉ nhi u v n đ c n ph i đi u ch nh và đ nh h ử ụ ế ị ạ t b d y h c, h c sinh s d ng d ng c h c toán còn lúng túng. thi ượ ế ể + Trong ki m tra và đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh đã đ nh ng vi c t ự ộ đánh giá l n nhau v n còn lúng túng. ề ệ ề ệ ọ n i dung v di n tích các hình trong ch ch c t c.1. Th c tr ng v vi c h c ươ ng
ệ ổ ứ ự ạ ủ ớ
trình Toán c a l p 5 ậ ệ ọ ộ ề ầ ủ ọ n i dung di n
ủ ớ c a l p 5
ể tích các hình trong ch ấ ệ ệ
ớ ỏ Vi c rèn luy n kĩ năng tính di n ọ
ế ọ
ứ ủ ọ : ả ệ i toán:
ấ ọ
ọ ườ
ứ ủ ọ *. Nh n th c c a h c sinh v t m quan tr ng c a h c ươ ng trình Toán ệ ể ặ ề Đ tìm hi u v n đ này tôi đã đ t câu h i: ứ ộ ấ ọ ớ ộ ố tích m t s hình v i em là v i 4 m c đ :R t quan tr ng; Quan tr ng; Bình ư ượ ả ườ ng; Không quan tr ng. th c nh sau K t qu thu đ ệ ớ ậ Nh n th c c a h c sinh v i vi c rèn luy n kĩ năng gi ọ R t quan tr ng: 14 h c sinh , chi m 41,2% ọ Quan tr ng: 10 h c sinh, chi m 29,4% ọ Bình th ng: 6 h c sinh, chi m 17,6% ọ Không quan tr ng 4 h c sinh, chi m 11,8%
ề ố ọ ệ ọ ệ
ấ ế ế ế ế ấ ằ ủ
ằ ọ ộ ố ạ ẫ ở ả Qua vi c đi u tra tôi th y r ng đa s h c sinh (70,6%) cho r ng vi c gi i ệ ệ ộ rèn luy n kĩ năng tính di n tích c a m t hình có vai trò r t quan tr ng trong quá ườ ọ ng. Tuy nhiên, bên c nh đó v n còn m t s em (11,8%) trình h c toán nhà tr
ệ xem nh công vi c này.
ẫ ằ
ố ớ ậ ư ề ộ ố ớ ổ
ố ớ ọ ế ề
ọ ả ề ệ ọ ộ ấ ượ ng h c n i dung v di n tích các
ọ ự ả
ế ế ế ế
ể ể ể ể ố ệ ữ ả i pháp tích c c trong vi c đ i
ấ ượ ự ạ ớ ệ ổ ng d y h c v di n
ấ ượ ằ ớ ầ ọ ớ ươ ng trình Toán l p 5 góp ph n nâng cao ch t l ọ ề ệ ạ ng d y h c
ủ ọ ẽ
ề ể ấ ặ
ẽ ườ ấ ố ọ ỏ : Em đánh giá kĩ năng v hình ố ng; t; T t; Bình th
ư ẽ ượ ả ẹ ề ế Đ i v i h c sinh chúng tôi ti n hành đi u tra ng u nhiên (b ng phi u ủ ế ọ ầ tr ng c u ý ki n) đ i v i t ng s 34 h c sinh thu c l p 5B t p trung ch y u ấ vào các v n đ sau: ớ ề + Đi u tra h c sinh l p 5 qua kh o sát ch t l hình: ố ọ S h c sinh d kh o sát: 34 h c sinh ạ Đ t đi m 910: 7 em chi m 20,6 % ạ Đ t đi m 78: 15 em chi m 44,1% ạ Đ t đi m 56 : 9 em chi m 26,5 % ướ ạ i 5: 3 em chi m 8,8% Đ t đi m d ấ ầ ề Các s li u đi u tra trên cho th y c n có nh ng gi ọ ổ ạ m i cách d y và đ i m i cách h c nh m nâng cao ch t l tích các hình trong ch môn Toán. * Kĩ năng v hình c a h c sinh trong quá trình làm toán. ề Đ tìm hi u v n đ này chúng tôi đ t câu h i ớ ố ự ủ bài toán c a mình là? V i b n l a ch n cho h c sinh: R t t ượ ch a v đ c. K t qu thu đ
ọ ư c nh sau: ủ ọ ế ẽ
Kĩ năng v hình bài toán c a h c sinh ế t: 7 em chi m 20,6 %
c:
ố ậ ẽ ế 12 em chi m 35,3% ế 10 em chi m 29,4 % ế 5 em chi m 14,7% ấ ằ
ộ ư
ề ố ọ t và r t t ẽ ượ ở ứ m c đ trung bình và ch a v đ ề
ư ạ ẫ ắ ủ ọ ọ ể ể ẫ ễ ượ t ch a đ t d n đ n h c sinh khó có th bi u di n đ
ạ ượ ộ ấ ố ạ t đ t ế c chi m ế ạ t c a nhi u em h c sinh v n còn nhi u h n ch . ố c các m i quan ệ ng trong bài toán m t chính xác, gây khó khăn cho vi c tìm
ả ẽ ườ ỗ ề ắ ả ng m c ph i v hình trong gi i bài toán v tính i các em th
ệ
ẳ ạ
ể ẽ ẳ ạ ỗ l
ằ i nào sau đây em th ữ ệ ầ ủ ỉ ệ ẳ ắ đo n th ng không đ u nhau; Không ghi đ y đ các d ki n; C
ư c nh sau:
ấ ố R t t ố T t: ườ ng: Bình th ư ẽ ượ Ch a v đ ề Qua đi u tra ta nh n th y r ng s h c sinh có kĩ năng v hình t ọ 55,9%. Còn h c sinh có kĩ năng ư ậ 44,1%. Nh v y kĩ năng tóm t ế ắ ệ Vi c tóm t ệ ủ h c a các đ i l ả ướ i. ng gi h ữ * Nh ng l di n tích. ủ ẽ ế ụ Chúng tôi ti p t c tìm hi u kĩ năng v hình bài toán b ng các đo n th ng c a ỏ : Khi v hình b ng đo n th ng, ườ ằ ằ ng các em b ng câu h i ả ề ạ ả m c ph i: T l hai ý trên. ế ỗ ắ ằ ơ ồ ạ ẳ ượ ả K t qu thu đ ả ắ L i m c ph i trong khi tóm t t b ng s đ đo n th ng
L iỗ
ẽ
ầ ủ ữ ệ
ả 1 V hình không chính xác 2 Không ghi đ y đ các d ki n 3 C hai ý trên SL 10 7 7 % 39,4 20,6 20,6
ấ ả ể ố ệ ổ ế ẫ ỗ Qua b ng s li u ta có th nh n th y l
ạ ể ẽ ậ ẽ
ả ỗ
ề ủ ể ệ ư ẽ ẽ ằ
ể ẽ
ặ ơ ồ ẫ ế
ả
ứ ủ ọ i và bi n đ i công th c c a h c sinh.
ế i quy t bài toán. ế ổ ằ ế t câu l
ử ụ i ph bi n nh t khi các em s d ng ủ ầ ẳ đo n th ng đ v hình bài toán là v hình không chính xác và không ghi đ y đ ư ữ ệ các d ki n (20,6%). Đi u này ph n ánh các em ch a có kĩ năng th hi n m i quan ế ỉ ạ ượ ệ ủ ng c a bài toán b ng hình v ; khi v các em ch a chú y đ n t h c a các đ i l ỏ ề ẳ ạ ệ ủ ừ c a các đo n th ng nhi u em v theo ki u áng ch ng. M c khác các em hay b l ữ ệ ể ệ ở ủ quên các d ki n c a bài toán nên không th hi n trên s đ d n đ n gây khó ướ ệ ng gi khăn trong vi c tìm h ờ ả ế i gi t câu l * Kĩ năng vi ề ầ ể Qua tìm hi u v n đ này b ng câu h i ứ ộ ấ ố ỏ : Em đánh giá kĩ năng vi ố ư t; T t; Trung bình; ch a đ t. ờ i ạ Chúng tôi thu
ả ủ gi ượ ế đ ớ i c a mình là? V i 4 m c đ : R t t c k t qu nh sau:
ờ ả ư ế Kĩ năng vi t câu l
M c đứ ộ i gi R t t ả ủ ọ ấ ố t i c a h c sinh T tố ư ạ Ch a đ t
Bình ngườ
ng S l th 7
ố ượ % 12 35,3 10 29,4 20,6 5 14,7
ẫ ề ể
ọ ể ế ớ ể ệ ề ấ ủ
ỗ ậ ổ ế ư
ấ ế
ơ
ả t câu l
i gi ế ư ờ i gi
ề ả i ph bi n nh sau: ế ế ế ố tên đ n v và quên ghi đáp s chi m (7 hs chi m 20,6%) ế ả ủ ờ i c a các em còn m t s ậ i (7 hs chi m 20,6%) th m chí m t s ế t câu l i gi
ộ ỗ ữ ụ
ầ ủ ố ễ ắ ỏ ị ộ ố ộ ố ờ i cách i n a mà các em hay ề nhi u
ề ơ ệ ả ế ế ể Ngoài ra đ tìm hi u thêm v v n đ này tôi ti n hành ki m tra ng u nhiên ở ự ố 20 cu n v em t ôn luy n Toán 5 c a 34 h c sinh l p 5B. Sau khi ki m tra các ả ủ ờ i c a các em chúng tôi nh n th y có các l i gi câu l ả ị ờ i gi Câu l i b phê là dài dòng và còn thi u (9 hs chi m 26,5%.) ị ặ ở ấ Quên ghi d u ngo c ậ ấ Qua kh o sát chúng tôi nh n th y kĩ năng vi ả ế ố ộ ố ế ạ h n ch . M t s em ch a vi t câu l t t ế ở ứ ộ ư ạ em còn m c đ ch a đ t (5hs chi m 14,7%). Nhi u em khi vi ư ạ ạ di n đ t còn v ng v và ch a đ t yêu c u c a bài ra. M t l ề m c là quên ghi tên đ n v và quên ghi đáp s (26,5%). Đi u này ch ng t t câu l em ch a chú ý đ n vi c rèn luy n kĩ năng trình bày và vi ứ i. i gi
ệ ề ờ ứ ế
ộ ố ụ ế
ệ ự ả ổ ủ t chu vi c a chúng. ề ệ v di n tích các hình trong
ư ụ M t s em còn v ng v trong quá trình bi n đ i công th c. Ví d : Tính di n tích hình tròn khi bi ạ ủ ớ ể ọ ườ ươ i toán ng ti u h c c a l p 5 Tr
c. Đánh giá th c tr ng kĩ năng gi ng trình Toán ề ượ ế
ố ọ ậ c m t s các k t lu n sau: ủ ộ ố ọ ậ ệ ệ ch Qua quá trình đi u tra chúng tôi rút ra đ ứ ượ ầ ề Đa s h c sinh đ u nh n th c đ c t m quan tr ng c a vi c rèn luy n kĩ năng
ệ ự i toán . Tuy nhiên vi c rèn luy n này ch a đ
ọ ề ả ộ ề ệ v di n tích các hình ụ
ậ ậ
ầ ứ ướ
ả ế ế ừ
ế ệ ự ế
ớ ề ạ ặ ế ế ợ ng ng
ạ ề ế
ế ứ ủ ề
ạ ễ ừ ả ữ
ị ị ơ ệ ư ể ệ ư ắ ộ
ả ộ ố ư
ề ệ ủ ư ả ả ượ
ủ ớ ừ ặ ề
ư ả ề
ớ ữ ệ ữ
ạ ả ầ ệ ố ư
ế ặ ề
ướ ướ
ng pháp tóm t
ươ ệ ầ
ấ ằ ắ ệ ủ ọ i thi u; ph n công vi c c a h c sinh trong vi c tóm t ế ệ ủ ộ ạ
ượ ơ ọ
ư i toán thông qua trò ch i toán h c ch a đ ề ọ ề ổ c giáo viên quan tâm t ả ạ
ự
ươ ộ ệ ng trình
ạ ọ ươ ả ề ệ v di n tích các hình ng trình Toán trong ch i toán
ủ ả ạ ọ ố
ề ệ ề ế
ộ ố ế ấ ề ầ ạ ớ ệ ớ i toán v di n tích các hình l p 5 giúp h c sinh c ng c , rèn luy n ươ ng trình Toán 5, rèn kĩ năng trình bày, i quy t v n đ g n gũi v i cu c s ng.
ệ ỗ ọ c c a m i h c sinh l p 5 là:
ả
ớ ề ệ i bài toán v di n tích các hình. ố ớ ươ ự ặ ỗ ố ố ễ ng pháp đ c thù đ i v i m i hình đó s tình hu ng th c ti n
ệ ư ượ ệ c th c hi n gi ư ẽ ệ ố m t cách nghiêm túc, liên t c và có h th ng. Nhi u em h c sinh v hình ch a ạ chính xác, nh n d ng hình còn ch m. ậ ng “suy lu n xuôi”, t c là Khi phân tích bài toán đa ph n các em suy nghĩ theo h ậ ướ ố ợ ng suy lu n cái đã cho đ n đ n cái ph i tìm. Tuy nhiên vi c ph i h p các h đi t ẫ ủ ả có nhi u bài toán ph i suy khác nhau c a các em v n còn h n ch , vì trong th c t ượ ạ ướ c l i ho c k t h p nhi u cách khác nhau thì m i tìm ra nghĩ theo h ậ ướ ả i. Kĩ năng suy lu n công th c c a các em còn h n ch . Nhi u em trong ng gi h ữ ủ ừ ả ẫ ờ i v n dài dòng và còn thi u. Đi u này v a th hi n kh năng ngôn ng c a l i gi ầ ủ ấ các em trong cách di n đ t, v a cho th y các em ch a n m v ng các yêu c u c a ộ ượ c tên đ n v đo đ dài và đo di n tích. M t bài toán. M t s em ch a xác đ nh đ ố ự ạ ể ấ s em v n ch a có thói quen ki m tra l i sau khi th c i các phép tính hay bài gi ắ ự ế ệ c nguyên t c hi n. N u có cách th c hi n c a các em nhi u khi ch a đ m b o đ ử ạ ệ i. Kh năng khai thác và đ t đ toán m i t vi c th l các bài đã cho c a các em ứ ượ ể ệ ế ạ c vi c khái còn h n ch . Đi u này th hi n các em ch a có thói quen, ý th c đ ề ả ơ ớ ự ặ thác các bài toán m i, t đ t ra nh ng yêu c u m i cho b n thân; H n n a đi u ậ ủ ế ể ệ t gi ng d y h th ng bài t p c a giáo viên ch a chú này còn th hi n trong các ti ặ ề ng khác nhau. M t ý đ n kĩ năng đ t đ toán hay khai thác bài toán theo nhi u h ệ ể ả ẫ ậ i bài cho khác qua đi u tra tôi cũng nh n th y r ng tuy trong vi c h ng d n gi ượ ộ ề ọ ư c giáo t khác nhau cho m t bài toán ch a đ h c sinh nhi u ph ạ ắ ớ ư viên l u ý gi i t bài toán l ủ ọ ượ c giáo viên làm thay các em, làm h n ch vai trò ch đ ng c a h c sinh. Hình đ ứ ả ứ ch c th c gi ế ậ ế ọ ặ khi n nhi u ti t h c có không khí n ng n , h c sinh trong tìnhtr ng ph i nh n ế ệ ụ ệ ậ nhi m v , thi u tích c c trong luy n t p. ề ạ ọ 2.2. D y h c toán có n i dung v tính di n tích các hình trong ch ớ Toán l p 5. ụ a. M c tiêu d y h c gi 5 ọ D y h c gi ứ ki n th c và kĩ năng v tính toán trong ch ả ễ kĩ năng, di n đ t, kĩ năng phát hi n và gi ầ ầ ạ ượ ủ Yêu c u c n đ t đ ế ọ H c sinh bi t quy trình gi ượ ể c ph Hi u đ ả ơ đ n gi n có liên quan. ả ề ệ i toán v tính di n tích các hình *.Gi
ữ ề ệ . ậ Trong Toán 5, các bài toán v tính di n tích các hình ( hình vuông, hình ch nh t,
ệ
ộ ậ ặ ề ệ ệ ươ
ộ ể ệ ậ ữ ự ế ng). Đ c bi ệ
ọ ệ ớ ộ
ắ ự ượ ủ ế ự
ẳ ạ ệ ậ ằ ữ
ủ ậ ủ ự
ạ ồ ậ ấ ữ ừ ữ ể
ệ ể ụ ứ i trong m i b
ể ọ ủ ệ ể ườ ữ
ả ả ế ế ế
ứ ể
ề ộ ề ậ ộ ộ
ữ ậ ủ ệ ộ ầ hình tam giác, hình thang, hình tròn; tính di n tích xung quanh, di n tích toàn ph n, t là các bài toán v tính th tích, hình h p ch nh t, hình l p ph ấ ế ộ di n tích ru ng đ t th c t liên quan đ n vi c phân chia m t hình thành các hình ể khác đ tính đ c di n tích. V i n i dung này, Toán 5 đã giúp h c sinh hình thành cách tính ch y u d a vào tr c quan, c t ghép hình. ộ ể Ch ng h n: D y di n tích xung quanh c a hình h p ch nh t b ng cách tri n ệ khai trên đ dùng tr c quan đ h c sinh nh n th y di n tích xung quanh c a hình ậ ớ ượ ộ ộ c. h p ch nh t chính là di n tích c a m t hình ch nh t l n v a tri n khai đ ỗ ướ ả c tính Khi áp d ng công th c đ tính di n tích thì phép tính gi ả ọ ứ ị ủ ng là ph i tính “ giá tr c a bi u th c ch ”, do đó khi trình bày bài gi i h c th ả ủ ả ủ sinh không ph i vi t k t qu c a phép tính trung gian mà ghi ngay k t qu c a bi u th c. ề ữ ạ ẳ Ch ng h n: M t hình h p ch nh t có chi u dài 20 cm, chi u r ng 12 cm, chi u cao 10 cm. Tính di n tích xung quanh c a hình h p ch nh t đó.
iả
ệ ữ ậ ộ
ố
ế ế ả ọ t k t qu phép tính:
Bài gi ủ Di n tích xung quanh c a hình h p ch nh t là: ( 20 + 12 ) x 2 x 10 = 640 (cm2) 2 Đáp s : 640 cm ả H c sinh không ph i vi 20 + 12 = 32; 32 x 2 =64; 64 x 10 =640.
ộ ả ế ườ
ọ ỉ t bài gi ố ớ i các bài toán có n i dung hình h c, thông th ữ
ầ ầ ề ụ ả ẽ ứ ể ầ
ả ả ề ệ ộ ố i toán v tính di n tích m t s hình
ườ i pháp nâng cao kĩ năng gi ớ ể ọ ng ti u h c
ệ ệ
ự ố ớ ng và mang tính khái quát cao. Vi c th c hi n các kĩ ố ọ nh n, chia là không khó đ i v i đa s h c
ư
ệ ự ằ ữ ả ơ
ộ ề ở ố ớ ọ ữ ọ ố ọ ề ệ ớ i toán v tính di n tích đ i v i đa s h c sinh nói chung và h c sinh l p 5 nói
ườ ề ạ ộ
ủ ệ ọ
ườ ệ
ữ ng hình thành và i toán v tính di n tích là m t trong nh ng con đ ậ ề ự ế ấ i quy t v n đ , t nh n xét). ầ i giáo viên ph i th c hi n các yêu c u sau: ạ ộ ọ
ặ ủ ạ ẩ ậ
ệ ả ự ả gi duy c a h c sinh ( phát hi n và t ự ả c m c đích trên ng ả ổ ứ ạ ộ ể ự ch c cho HS ho t đ ng h c (theo cá nhân, c p đôi, nhóm hay c ả ứ ế ế ầ ộ chi m lĩnh n i dung ki n th c, rèn kĩ năng c n thi
ạ ộ ự ự ệ ệ ả ng HS không ph i Khi vi ố ệ ẽ v hình đ i v i nh ng bài mà khi tính,di n tích, ch áp d ng công th c đ tính. Đ i ả ẽ ữ ớ v i nh ng bài toán mà yêu c u theo đ bài c n ph i v hình thì HS c n ph i v hình khi làm bài. 2.3. Các gi ọ cho h c sinh l p 5 tr ọ ố ấ ừ ượ Toán h c v n r t tr u t ớ ừ ậ năng tính toán v i 4 phép tính c ng t ệ sinh. Nh ng trong các bài toán v tính di n tích thì vi c l a ch n các phép tính phù ẩ ợ ạ i không đ n gi n tí nào b i vì chúng n náu đ ng sau nh ng câu ch . Do đó h p l ả gi riêng là không d .ễ ọ D y h c gi ể ư phát tri n t ụ ể ạ ượ Đ đ t đ ầ GV c n ph i t ự ậ ớ ớ l p) cùng v i ho t đ ng t ế qua đó HS có th t ọ ạ ộ th c hi n ho t đ ng h c thì GV th c hi n các ho t đ ng đánh giá (quan sát, t ả ạ nh n xét và nh n xét s n ph m c a b n hay nhóm b n, t.Khi HS ư
ẫ ậ ể ể ổ ứ ch c cho HS ho t đ ng h c đ ng d n HS, nh n xét…). Đ có th t
ị ộ ầ ả ụ ạ ộ ạ
ọ ậ ừ ạ ộ ướ ả đó thi
ệ ự ổ ứ ầ ạ ộ ạ ớ
ầ ự ấ
ờ ọ ẩ ch c ho t đ ng h c và đánh giá h c sinh trong gi h c Toán, đ
ọ ộ ủ ự
ủ ộ ạ ạ
ự ệ ế ệ
ộ ươ ề ọ ọ
ng HS, vi c đ i m i đ ng b ph ọ ọ ẽ ọ ậ ở ể ế
ụ ể ọ
ộ ố ả ữ ằ ắ ọ ượ ấ v n, h c ầ ệ hi u qu , GV c n ph i xác đ nh rõ m c tiêu hay yêu c u c n đ t và n i dung bài ự ế ế ọ t k thành các ho t đ ng h c và ho t đ ng đánh giá (nh n xét, t h c, t ạ ộ ạ ọ ể ậ nh n xét…) đ HS th c hi n. GV t ch c ho t đ ng d y h c Toán cùng v i ho t ể ể ộ đ ng đánh giá đ góp ph n hình thành, phát tri n năng l c và ph m ch t cho HS. ể ọ ổ ứ ạ ộ Trong quá trình t ạ ả ượ ự ế ầ ệ th c hi n yêu c u “vì s ti n b c a HS”, GV ph i đ c ch đ ng, linh ho t, ớ ộ ờ ọ ả sáng t o trong toàn b gi h c nói riêng và quá trình gi ng d y nói chung. V i ủ ự ẵ ớ trách nhi m c a mình, cùng v i năng l c s n có và s tâm huy t ngh nghi p, yêu ớ ồ ệ ổ ươ ạ ng pháp d y h c và đánh giá h c sinh trong th ạ ộ d y h c môn Toán ti u h c s giúp HS ti n b trong h c t p môn Toán, góp ấ ượ ầ ng giáo d c ti u h c. ph n nâng cao ch t l ấ ề Sau đây tôi xin đ xu t m t s gi ụ i pháp nh m kh c ph c nh ng khó khăn trên:
ấ ượ ạ ả ầ ng đ u năm
ả . Kh o sát phân lo i ch t l ấ ượ ầ ng đ u năm. ả ả
ọ ng h c sinh.
ụ ạ ự ế i pháp 1 Gi ả Kh o sát ch t l ế Ghi k t qu kh o sát. ạ ố ượ Phân lo i đ i t ệ ọ L a ch n bi n pháp ph đ o trong các ti t toán.
ả ắ ệ ữ ọ ấ i pháp 2
ờ ố ặ
. Ho t đ ng n m v ng các khái ni m toán h c, c u trúc phép ậ ề ề ấ ệ ữ ắ ậ ọ
ữ ắ ọ
ể ậ i toán và nêu thành các bài toán đi n hình ( bài toán có
ướ ươ ả ấ ố ạ ộ Gi ữ tính, các thu t ng : ấ ề ườ ệ ng g p trong đ i s ng , các v n Bài toán v tính di n tích nêu các v n đ th ấ ớ ộ ậ ề đ đó g n li n v i n i dung( khái ni m, c u trúc, thu t ng ) toán h c. Do v y ệ ữ ọ ầ giáo viên c n cho h c sinh n m v ng khái ni m thu t ng toán h c. H ng d n h c sinh gi ph ả i th ng nh t). ẫ ọ ng pháp gi
ạ ộ ả ả i pháp 3 . Ho t đ ng hình thành và rèn kĩ năng gi ề ệ i toán v di n tích các
Gi hình.
ọ ả ả c bài toán thì h c sinh ph i có kh năng khái quát và rèn
ệ ự
ả ượ i đ ả i toán. ể ế ư
ọ
ề
ệ ủ ả ặ ậ ự ớ ề ọ ề v i bài toán đã gi i ho c l p bài toán
c v i bài toán đã gi ế ậ ả i.
ầ ộ ư ổ ứ ượ ớ ệ ặ ự ự ậ ắ ọ Sau khi đã gi luy n năng l c gi ạ ộ Giáo viên có th ti n hành ho t đ ng này nh sau: ả i khác cho bài toán. Yêu c u h c sinh tìm cách gi ặ ừ ữ ệ ặ Đ a m t vài đ toán thi u ho c th a d ki n ho c đi u ki n c a bài toán ươ T ch c cho h c sinh l p đ toán t ng t ng Rèn luy n cho h c sinh có kĩ năng l p bài toán d a vào tóm t t ho c d a vào l ờ i
ộ ố ượ ư ọ i.ả gi ề ấ Đ xu t. ầ a/ C n phân hoá trình đ , đ i t ể ng h c sinh có th phân hoá nh sau :
ố ớ ọ ự ể ế ạ ố
ệ ậ ậ ọ
ự ể ậ ạ ằ ặ ậ ạ ạ ạ + Đ i v i h c sinh năng l c còn h n ch : T o tình hu ng đ các em tri giác ệ ậ ậ ạ nh n d ng các bài t p, giúp các em nh n di n các bài t p hình h c qua vi c phân ườ tích đ c đi m d ng bài t p b ng con đ ng tr c giác , nh n d ng góc , c nh. . .
ự ộ + Đ i v i h c sinh năng l c bình th ng :
ệ ượ Ở ấ ủ ữ
ấ ị
ệ ố ế ằ ữ ỏ ừ ị c xây d ng b ng suy di n, Hình thành h th ng câu h i t
ể ự ườ ố ớ ọ trình đ này đã có th th c ậ ả c các bài t p có tính lôgích gi a các tính ch t c a các hình và b n thân các ẽ ậ ộ ố ấ ự đ nh nghĩa đ n các ấ ủ hi n đ hình . M t s bài t p có tính ch t đ nh nghĩa hình. Còn nh ng tính ch t khác s ễ ượ đ tính ch t c a các hình : Hình bình hành , hình thoi . . . . .
ộ + Đ i v i h c sinh năng l c t
ẹ ề
ầ ự ố t :Các em nh n d ng bài t p m t cách nhanh ng . T đ t câu h i g i m v n đ trong các bài ệ ố ậ ở ấ ừ ượ ạ ậ ỏ ợ ễ ự ặ ư ố ớ ọ ệ ư ự nh n th c hi n t ế ớ ầ ậ t p d n d n ti n t ừ ượ duy tr u t ự i xây d ng h th ng t duy suy di n tr u t ng.
ầ ổ ứ ạ ọ ng c n t
ố ượ Sau khi đã phân hoá đ i t ạ ộ ch c đa d ng phong phú giúp h c sinh ề ả ổ ứ
ọ
ự ổ ứ ự ộ tìm tòi , t ự khám phá . . . t ạ ự ọ đ c sách
ấ ấ ch c cho i tham gia vào các ho t ự ọ h c , t ữ ỏ
ủ ố
ườ ch c cho các em t ữ ố ớ ọ ạ ế ứ ể ề ế
ứ ế lĩnh h i ki n th c và thành th o kĩ năng . Đi u này có nghĩa là ph i t ạ ộ ọ h c sinh ho t đ ng m t cách tính c c. H c sinh là ng ộ đ ng y, chúng t ể ,cách l y thông tin, cách phân tích và hi u thông tin. Nh ng câu h i nh ng tình ọ ọ hu ng c a giái viên có ý nghĩa h t s c quan tr ng đ i v i h c sinh , làm cho h c ắ ả ờ ọ ứ sinh h ng thú, tó mò h c sinh tìm hi u câu tr l i đúng, t o ni m tin chi n th ng cho các em.
ố ượ ồ ấ ớ i các đ i t
ọ ữ ữ ế ớ ờ ộ ắ ữ ng h c sinh trong l p, ch m ch a ở i đ ng viên, nh c nh
ọ ộ ơ ế ề ớ Giáo viên quan tâm đ ng đ u t ạ tay đôi v i nh ng h c sinh còn h n ch và luôn có nh ng l ể đ các em ti n b h n.
ả ệ
ế ẽ ề ể ọ
ả ả ậ ụ ướ ứ ả ầ ọ c gi ạ ọ ế ng d n h c sinh chi m lĩnh tri th c đ h c sinh bi i, v n d ng gi
ạ ệ ủ ề ầ i toán v tính di n tích các hình giáo viên c n t cách v hình chính xác, i đúng bài. Giáo viên ph i yêu c u h c sinh ẽ ứ
ọ ả ế
ả ặ ọ ở câu l
i quy t bài toán nhanh và chính xác. ệ ề i, h c sinh còn g p khó khăn ầ ờ i gi ự ọ ị
ự ả ọ ờ ậ ỏ ể ả ợ
i cho phù h p. ắ ả ắ ớ
ề ớ ộ ươ ầ ầ ớ ứ
ắ ọ ạ ộ ng ng n nh t và d
ứ ằ ế ậ ấ ễ ể ườ ẹ ứ ế ế ể ầ b/Trong quá trình d y h c gi ẫ ướ ọ h ắ ắ n m ch c các b ụ ậ ư duy v n d ng thành th o các công th c tính di n tích c a các hình. Đi u này s t ả giúp h c sinh có kh năng gi ả i, c/ Trong quá trình th c hi n bài gi do v y h c sinh ph i đ c kĩ đ bài và xác đ nh xem bài toán yêu c u gì? D a vào câu h i đó đ ghi câu l i gi e/ V phía giáo viên: Giáo viên c n n m b t ph ng pháp gi ng d y m i phù ướ ợ c khi lên l p, giáo viên c n nghiên c u kĩ n i dung bài, h p v i n i dung sách. Tr ự ế ế tìm ra cách giúp h c sinh chi m lĩnh ki n th c b ng con đ ọ ki n các sai l m đ giúp h c sinh ti p nh n ki n th c nh nhàng, d hi u và
ữ ế ầ không có nh ng sai l m đáng ti c.
ả ườ ệ ậ ạ ộ Gi ự ng ho t đ ng th c hành luy n t p
ự ề ệ ườ ng nào khác ngoài vi c tăng c
ả ậ ệ ậ ạ ở i
ố ở ể ủ
ữ ụ ấ ậ
ớ ứ
ả ệ ề ậ c. Do đó các em nên ti p c n v i các bài toán khác ả ẽ ự ôn luy n toán. Đi u đó s nâng cao kh năng gi
ỗ ố ớ
ắ ả t bài toán tr ả c khi b t tay vào gi
ố ấ ạ ượ ừ
ế ắ ề ả ng t ấ ướ ắ ệ ữ c m i quan h gi a các đ i l ể ầ i. Đ n khi thành th o các em có th không c n ghi ra gi y mà b t đ toán. Tuy ệ i. Vi c tóm ị đó đ nh ướ c
ng cách gi ỉ ầ
ắ ố ỗ ề ễ ế ạ ờ i gi
i v di n đ t câu l ớ ể ẽ ầ ả i, ẽ
ớ ằ ả ẳ ả ị ụ ượ i các em c n nh r ng đó là câu kh ng đ nh không ph i là
ể
ả ủ ể ạ ờ i c a các b n và cô giáo đ đã trình bày và . Tăng c i pháp 4 ỏ ỏ ố i toán v di n tích các hình nói riêng thì i toán nói chung và gi Mu n gi ệ ệ ườ ng th c hành luy n t p. Vi c không có còn đ ỉ ừ ầ ế ế t tuy nhiên n u ch d ng l đó thì gi i các bài t p trong sách giáo khoa là c n thi ượ c. B i vì đa s các bài toán trong kĩ năng c a các em khó lòng có th nâng cao đ ơ ả ề sách giáo khoa Toán đ u là nh ng bài toán c b n mang tính ch t v n d ng công ể ả ượ ở ế i đ các th c là có th gi ở ả i toán sách tham kh o, v em t ủ c a em. Đ i v i m i bài toán các em không ph i lúc nào cũng ph i tóm t ậ nhiên các em nên t p thói quen tóm t ượ ắ ẽ t s giúp cho chúng ta th y đ t ạ ả ướ h ầ ẩ này ch c n nh m trong đ u. ệ ậ Trong quá trình luy n t p n u các em còn m c s l ữ ệ ủ ễ kĩ năng v hình và bi u di n các d ki n c a bài toán thì c n nh các cách sau s ắ ề ớ giúp các em s m kh c ph c đ c đi u đó. ế ầ ờ i gi t c u l Khi vi ỏ câu h i, các cách mà em có th áp d ng: Cách 1: Quan sát các câu l
ầ ụ i gi xem câu nào g n và đ ý thì h c theo.
ọ ớ ầ i trên l p c n nêu m t s cách tr l
ể ạ ộ ử mình s a ch a.
ả ờ ờ ả ờ ộ ố i khác nhau cho cùng ữ ồ ự ế ề ệ t v di n tích trong kho ng th i gian t
ứ ế ớ
ờ ể ả ế ế ự ế
ứ ứ ọ
ố
ạ ộ ố ễ ả ọ ủ ọ ả Cách 2: Khi gi m t phép tính đ cô giáo và các b n góp ý r i t ừ ự Th i gian rèn kĩ năng th c hành trong ti ộ ế ạ t d y hình thành ki n th c m i, th i gian rèn kĩ năng 20 đ n 25 phút trong m t ti ờ ả ệ ậ ừ ả 30 đ n 35 phút. Đ đ m b o th i gian th c hành trong ti t luy n t p kho ng t ứ ố ế ộ ứ ổ ủ ế trong lĩnh h i ki n th c và c ng c ki n th c, c n ch n các hình th c t ch c ử ậ ọ ho t đ ng tr ng tâm, thao tác kĩ thu t chính xác, đ a ra các tình hu ng và x lí tình ụ ể hu ng c th , ít di n gi ầ ư i, không làm thay h c sinh.
ả ệ ồ ươ ạ ệ ng ti n d y
ọ
ệ ệ ọ
không nh đ n hi u qu khi s ề ụ
ỏ ế ộ ầ ọ ọ ở ỗ ử ụ ng. Giáo viên c n chú ý s d ng t
ề ấ ượ ươ ệ ạ ạ ả ả ử ụ * Gi . Nâng cao hi u qu s d ng đ dùng và ph i pháp 5 ạ ệ h c trong d y di n tích các hình: ạ ươ ậ ậ ng ti n d y h c h tr Th t v y, các ph ạ ụ ọ ươ ể d ng ph ạ ồ ấ ch t và các đ dùng d y h c m i nhà tr ệ ọ ệ ng ti n d y h c hi n có đ gi các ph ử ỗ ợ ả ơ ở ậ ng pháp d y h c ti u h c. Đi u này ph thu c nhi u vào c s v t ố i đa ồ ng. Đ ề ườ ể ờ ọ h c đ t hi u qu cao v ch t l
ắ ề ể ng pháp d y h c
ồ ạ ệ ệ ọ ệ ọ ở ể ươ ti u h c. Đ nâng cao ạ ng ti n d y h c trong d y di n tích các hình
ữ ự ả ử ụ ươ
ề ọ
ố ệ ử ụ
ọ ổ ậ
ợ ạ ọ
ệ ứ ổ ứ ạ ụ ạ
ử ụ ộ ử ụ ồ ạ ồ ế ạ ớ
ụ ự ọ ệ ử ụ ạ ọ h c, phát huy tính sáng t o, tìm tòi qua vi c s d ng đ
ả ặ ạ ớ dùng tr c quan luôn g n li n v i ph ọ ươ hi u qu s d ng đ dùng và ph ấ ầ ư ng trình Toán 5, GV c n l u ý nh ng v n đ sau: trrong ch ạ ệ ể ộ ồ ầ t đ b đ dùng d y h c dùng cho Toán 5. Nghiên Giáo viên c n khai thác tri ả ộ ồ ứ i đa hi u qu b đ dùng dành cho giáo viên và h c sinh. Qua c u và s d ng t ả ụ ế các ti t thao gi ng, sinh ho t chuyên môn, giáo viên cùng nhau trao đ i, v n d ng ạ ộ ớ ch c d y h c phù h p v i ho t đ ng s d ng đ dùng Toán 5. các hình th c t ộ ả ậ V n d ng công ngh thông tin vào so n gi ng m t cách nh y bén, linh đ ng, t lên l p; qua s d ng đ dùng, hình thành song không quá l m d ng trong các ti ồ cho h c sinh kĩ năng t dùng. * Gi i pháp 6
ế ợ ớ ả ọ
ừ ụ
ụ ụ Tham m u v i Ban giám hi u m i ph huynh h p ( sau khi kh o sát, phân ng ) thông qua yêu c u c a môn Toán. Thông báo cho t ng ph huynh ủ c di n tích c a hình nào, ẽ ớ : K t h p ch t ch v i ph huynh: ệ ờ ư ầ ủ ở ặ m t nào ch a gi ả ượ i đ
ư ỡ ụ ẫ ệ ng d n ph huynh bi n pháp giúp đ các em h c t p nhà.
ạ ố ượ lo i đ i t ư ế t con mình ch a hoàn thành bi ệ ừ đó h t ườ ọ ậ ở ụ ổ ớ ặ ướ Thăm gia đình ho c th ng xuyên trao đ i v i ph huynh qua công ngh ệ
ệ ạ thông tin ( Zalo, zoom, facebook…), đi n tho i.
ả ươ ử ụ
ế ứ ự ọ ạ ộ ạ ọ ự ệ ng pháp d y h c hi u qu . Hình thành ứ ng các ho t đ ng t i pháp ng pháp t tìm ki m tri th c và ng
ể
ề ự ươ ủ ộ ằ ử ụ ệ ủ ọ i toán v tính di n tích các hình nh m phát tri n năng ng
ươ ươ ng pháp quan sát: Đây là ph
ệ ữ ộ ọ ậ
ự ủ ọ giác c a h c sinh.
ươ ự ng pháp th c nghi m: Khi ti n hành nghiên c u t o ra m t s tình hu ng,
ữ
ứ ạ ộ ố ư ệ ầ ả ề ừ ệ ề ứ t. Đây là m t
đó nghiên c u thu l ế ứ ọ ố ộ ố ể ư ố ượ ng ộ ế li u c n thi ứ t trong nghiên c u khoa h c.
ẩ ng pháp nghiên c u s n ph m ho t đ ng: Qua ph ng pháp này làm cho
ấ ượ ủ ọ ế ể
ữ ấ ượ ủ
ườ ệ ợ
ươ ỗ ổ ng cao. ng pháp này mà ng ỉ ạ ạ ờ ươ ủ ề ệ ổ ợ ệ ả * Gi 7: S d ng các ph ườ ươ h c, tăng c ph ộ ố ụ ứ d ng tri th c vào cu c s ng: ể ề ả ọ a. Đ giúp h c sinh trong gi ự l c và phát huy tính tích c c ch đ ng c a h c sinh, tôi đã s d ng nhi u ph pháp khác nhau nh : ư ủ ng pháp giúp ta quan sát thái đ , hành vi c a 1. Ph ạ ử ỉ ủ ọ ọ h c sinh, phát hi n ra nh ng hành vi, c ch c a h c sinh trong h c t p, sinh ho t... ự ự ừ T đó phát huy năng l c và tính tích c c, t ế 2. Ph ủ ệ ấ ầ ữ nh ng hoàn c nh, nh ng đi u ki n r t g n gũi c a cu c s ng đ đ a đ i t ấ ữ ạ ượ i đ vào v n đ , t c nh ng t ọ ế ấ ầ ươ ng pháp h t s c quan tr ng và r t c n thi ph ứ ả ươ ạ ộ 3. Ph ữ ườ c nh ng thi u sót và nh ng ch h ng c a h c sinh đ có i giáo viên th y đ ng ạ ộ ươ ng pháp làm cho ho t đ ng c a mình đ t ch t l ph ươ ng pháp t ng h p kinh nghi m: Nh ph 4. Ph i nghiên ể ổ ứ c u có th t ng h p, đúc rút kinh nghi m c a giáo viên ch đ o v vi c phát huy
ọ ậ ạ ộ ự ự giác, đ c l p c a h c sinh qua các m t ho t đ ng h c t p, lao
ọ ạ ừ ượ ạ ậ ộ ậ ủ ọ ể c ặ đó rút ra bài h c và nêu đ
ấ
ọ ạ ể ệ ng pháp đàm tho i: V i h c sinh ti u h c, ph
ồ
ỏ ệ
ả ọ ề ệ ọ ở ớ
ả ố ằ ọ t l p cũng nh vi c h c ứ ổ ng pháp và hình th c t ấ t nh t.
ự ủ ứ ạ ươ ữ ng pháp th ng kê, tính toán: Ph
ậ ượ ể ố i
ấ ượ đó, giáo viên có ph ườ ạ ng pháp th ng kê tính toán, qua nh ng ạ ng pháp này đ th ng kê l ọ ậ ủ ng h c t p c a c ch t l t đ bi
ậ
l p 5, tôi chú ý v n d ng ọ ụ ph ở ộ đó ng
ạ ử ụ ụ
ộ ạ ủ ườ ọ ồ ờ ố ố ệ ầ ờ ớ ệ ự PPDHTC là m t ph ạ i h c đ ng th i ch ng l ngươ ạ ườ i ướ ự ng phát huy tính tích c c ụ ộ ọ ậ i thói quen h c t p th đ ng
ườ ọ tính tích c c, t ộ ạ ộ đ ng, sinh ho t t p th và ho t đ ng ngo i khoá, t ụ ắ ữ ề nh ng bi n pháp kh c ph c và đ xu t. ạ ươ ươ ớ ọ 5. Ph ng pháp đàm tho i trò ờ ứ ố ộ ệ ể ầ ấ ể chuy n là m t hình th c t t nh t đ giáo viên có th g n gũi các em, đ ng th i ộ ố ụ ớ ể ế thăm h i trò chuy n v i m t s ph huynh h c sinh. Qua đó chúng ta có th bi ư ệ ọ ở ủ ọ ệ tâm s , tình c m, nguy n v ng c a các em v vi c h c ươ ư ế ể ừ nhà c a các em nh th nào? Đ t ạ ế ợ i d y đ t k t qu t ch c d y h c thích h p nh m làm cho ng ố ươ ố 6. Ph ậ ụ ươ ệ c, tôi đã v n d ng ph thông tin tài li u thu th p đ ế ể ế ượ tình hình và tính toán các s li u c n thi t đ ờ ư ế ướ ọ c nh th nào? h c sinh th i gian sau so v i th i gian tr ở ớ ạ ề Trong các d ng toán v tính di n tích các hình ươ ọ ng pháp d y h c toán mà pháp d y h c tích c c: ọ GV s d ng m t nhóm PP giáo d c và d y h c theo h ạ ủ ộ ch đ ng sáng t o c a ng ủ i h c. c a ng
ế ợ ạ ươ ạ b. K t h p đa d ng các ph ọ ng pháp d y h c
ớ ọ ạ ụ
ươ ợ ọ ứ ạ ựơ ng pháp và hình th c d y h c có nh ng u, nh
ậ ệ ọ ữ ư ươ
ứ ạ
ố ợ ọ ạ ớ ọ ạ ạ ể ướ ng h ọ ng d y h c. D y h c toàn l p, d y h c
ươ ạ ứ ế ọ
ạ ộ ứ ứ ỗ
ế ộ ủ ạ ạ ầ ượ c n đ ng pháp thuy t trình
ệ ặ ộ ươ ộ ng pháp d y h c toàn năng phù h p v i m i m c tiêu và n i Không có m t ph ể ạ ỗ ọ c đi m dung d y h c. M i ph ớ ạ ử ụ ng pháp và hình i h n s d ng riêng. Vì v y vi c ph i h p đa d ng các ph và gi ọ ộ ọ ng quan tr ng đ phát th c d y h c trong toàn b quá trình d y h c là ph ạ ọ huy tính tích c cự và nâng cao ch t l ấ ượ ọ ầ ữ ể nhóm, nhóm đôi và d y h c cá th là nh ng hình th c xã h i c a d y h c c n k t ữ ộ ớ ợ h p v i nhau, m i m t hình th c có nh ng ch c năng riêng. Tình tr ng đ c tôn ắ ươ ụ ph ớ ọ ủ ạ ự ạ c kh c c a d y h c toàn l p và s l m d ng ệ ụ . làm vi c nhóm t thông qua ph c, đ c bi
ậ ụ ạ ọ ả ế ấ ề c. V n d ng d y h c gi i quy t v n đ
ọ ấ ạ ế ả ề (d y h c nêu v n đ , d y h c nh n bi i
ằ ọ ọ ề ạ ể
ế ấ i quy t v n đ ể ế ấ ề ộ
ả ề t và gi ố ệ
ứ
ọ ế ấ ể ề
ứ ộ ự ự ậ ự ữ ứ ạ l c khác
ậ ạ ọ t và gi D y h c gi ả ự ư ạ ế ấ quy t v n đ ) là quan đi m d y h c nh m phát tri n năng l c t duy, kh năng ấ ố ề ọ ượ ặ ế ậ ả i quy t v n đ . H c đ c đ t trong m t tình hu ng có v n đ , đó nh n bi ề ứ ứ ự ế ấ ả ậ ẫ i quy t v n đ , là tình hu ng ch a đ ng mâu thu n nh n th c, thông qua vi c gi ả ọ ạ ứ ươ ỹ ộ i ng pháp nh n th c. D y h c gi giúp h c sinh lĩnh h i tri th c, k năng và ph ơ ả ứ ủ ọ ậ ườ ng c b n đ phát huy tính tích c c nh n th c c a h c quy t v n đ là con đ ọ ớ ề ụ ể sinh, có th áp d ng trong nhi u hình th c d y h c v i nh ng m c đ t ủ ọ nhau c a h c sinh.
ố ọ
ễ ữ ữ ự ề là nh ng tình hu ng khoa h c chuyên môn, cũng có th ớ ệ ạ ạ ọ
ả ự ễ ề ấ ọ
ế ự ế ớ ọ ỉ
ề ắ ậ ệ ẫ ứ ấ ọ ọ
ễ ả ố
ấ ắ ố ề ườ ấ ề ị ố t cho vi c gi ế ấ ậ ạ ệ ề ế ạ ự ể ọ ọ
ể ố Các tình hu ng có v n đ ọ là nh ng tình hu ng g n v i th c ti n. Trong th c ti n d y h c hi n nay, d y h c ữ ế ấ ng chú ý đ n nh ng v n đ khoa h c chuyên môn mà ít chú gi i quy t v n đ th ả ễ ơ ế ý h n đ n các v n đ g n v i th c ti n. Tuy nhiên n u ch chú tr ng vi c gi i ư ế quy t các v n đ nh n th c trong khoa h c chuyên môn thì h c sinh v n ch a ạ ượ ự ẩ i quy t các tình hu ng th c ti n. Vì v y bên c nh đ c chu n b t ậ ả ọ ạ d y h c gi i quy t v n đ , lý lu n d y h c còn xây d ng quan đi m d y h c theo tình hu ng.ố
ị ọ ẩ ạ ệ ờ ấ gi y a4 hình ch
ố ạ ậ ẻ ướ ắ ố
ệ ữ
ữ
ữ ữ ậ
ọ ữ ậ ậ ệ ề ạ ấ
ề ộ ớ ậ ạ i sao khi tính di n tích hình tam giác vuông ta l ề ề
Ví d :ụ D y bài di n tích hình tam giác: H c sinh chu n b 1 t ữ ệ ẳ nh t, dùng th c và bút chì k 1 đo n th ng n i 2 góc đ i di n và c t đôi thành 2 ề ố hình tam giác vuông. Cho h c sinh tìm m i liên h gi a chi u cao hình tam giác ạ ẽ ư i s nh vuông và chi u r ng hình ch nh t, gi a 2 hình tam giác vuông khi ghép l ề ệ ế th nào so v i hình ch nh t. Di n tích hình ch nh t là chi u dài nhân chi u ạ ề ộ i l y chi u dài c nh r ng. V y t ả ọ ộ ố ấ đáy nhân chi u cao chia 2. Đây là m t s v n đ giáo viên nêu ra cho h c sinh gi i quy t.ế
ậ ụ ạ ọ ố d. V n d ng d y h c theo tình hu ng
ọ ộ ọ ượ ệ ạ ạ
ự ễ ườ ố ộ ệ
ắ c t ứ ố ươ ố là m t quan đi m d y h c, trong đó vi c d y h c đ ọ ộ ố ọ ậ ạ ng h c t p t o ộ ng tác xã h i
ể ạ D y h c theo tình hu ng c ớ ủ ề ứ ợ ộ ổ ứ ch c theo m t ch đ ph c h p g n v i các tình hu ng th c ti n cu c s ng và t ọ ậ ượ ổ ứ ề ngh nghi p. Quá trình h c t p đ ch c trong m t môi tr ế ạ ọ ệ ề đi u ki n cho h c sinh ki n t o tri th c theo cá nhân và trong m i t ệ ọ ậ ủ c a vi c h c t p.
ọ
ự ủ ề ắ ứ ợ ứ ộ ự ễ ườ ớ ề ng, các
ủ ề ạ ặ ọ ọ ượ ộ ố
ậ ử ụ ủ ề ạ
ễ ứ ợ ữ ầ
ề ứ ợ ụ ọ ự ệ ấ ả ự ễ ủ ế i quy t các v n đ ph c h p, liên
ế ữ Các ch đ d y h c ph c h p là nh ng ch đ có n i dung liên quan đ n nhi u môn h c ho c lĩnh v c tri th c khác nhau, g n v i th c ti n. Trong nhà tr ọ c phân theo các môn khoa h c chuyên môn, còn cu c s ng thì luôn môn h c đ ố ọ ệ ứ ợ di n ra trong nh ng m i quan h ph c h p. Vì v y s d ng các ch đ d y h c ọ ờ ạ ắ ph c h p góp ph n kh c ph c tình tr ng xa r i th c ti n c a các môn khoa h c chuyên môn, rèn luy n cho h c sinh năng l c gi môn.
ườ ứ ạ ể
ợ ọ ủ ể ế ả ộ ố ươ l c gi ọ ng pháp d y h c đi n hình c a i quy t m t tình hu ng đi n
ươ ng pháp nghiên c u tr ọ ắ ệ ớ ộ ng h p là m t ph Ph ự ự ố ạ d y h c theo tình hu ng, trong đó h c sinh t ự ễ hình, g n v i th c ti n thông qua làm vi c nhóm.
ạ ự ễ ắ
ọ ạ ệ ườ ố ng quan tr ng ắ ầ ng v i th c ti n đ i s ng, góp ph n kh c ph c
ớ ự ễ ệ ớ ự ễ ờ ố ủ ườ ạ ậ ụ V n d ng d y h c theo các tình hu ng g n v i th c ti n là con đ ườ ể ắ đ g n vi c đào t o trong nhà tr ờ ụ tình tr ng giáo d c hàn lâm, xa r i th c ti n hi n nay c a nhà tr ọ ụ ổ ng ph thông.
ế ố ượ ư ữ ạ ọ ố Tuy nhiên, n u các tình hu ng đ c đ a vào d y h c là nh ng tình hu ng mô
ư ự ế ả ố i, thì ch a ph i tình hu ng th c. N u ch gi
ấ i quy t các v n đ trong ư ế ự ễ ề ự ự ỉ ả ạ ộ ế ọ
ạ ọ ự ế ợ ự ữ ế ỏ ph ng l ư phòng h c lý thuy t thì h c sinh cũng ch a có ho t đ ng th c ti n th c s , ch a có s k t h p gi a lý thuy t và th c hành.
ạ ọ ị ậ ụ ướ ộ đ. V n d ng d y h c đ nh h ng hành đ ng
ọ ằ ạ ạ ướ ọ ị ạ ộ
ặ ể ẽ ớ
ự ạ ộ ệ ng hành đ ng ế ợ ụ ọ ậ ệ ẩ ả ự
ạ ộ ạ
ạ ộ ể ậ ụ ế ậ ọ ị ữ ự ạ ọ
ướ ụ ế ợ ự ọ
ạ ộ ế ớ ệ ườ ệ ộ ự ễ ư ộ ộ là quan đi m d y h c nh m làm cho ho t đ ng trí D y h c đ nh h ọ ậ ọ óc và ho t đ ng chân tay k t h p ch t ch v i nhau. Trong quá trình h c t p, h c ộ sinh th c hi n các nhi m v h c t p và hoàn thành các s n ph m hành đ ng, có s ế ợ ộ ệ k t h p linh ho t gi a ho t đ ng trí tu và ho t đ ng tay chân. Đây là m t quan ể ng đi m d y h c tích c c hoá và ti p c n toàn th . V n d ng d y h c đ nh h hành đ ng có ý nghĩa quan tr ng cho vi c th c hi n nguyên lý giáo d c k t h p lý thuy t v i th c ti n, t duy và hành đ ng, nhà tr ng và xã h i.
ọ ứ ủ ạ ng hành
ộ ự ự ự là m t hình th c đi n hình c a d y h c đ nh h ể ọ ướ ụ ọ ậ ọ ị ệ ộ
ấ ế ạ
ắ ẩ ự ề ự ễ ố ự ể ậ ụ ự ể ạ
ề ọ ị ế ệ ạ
ọ ạ ọ ợ ể ạ ạ ạ ọ ọ ợ ư ế ng h c sinh, d y h c h p tác, d y h c tích h p, d y h c khám phá, sáng t o,
ạ ạ ọ ị ướ ạ ọ ộ ạ D y h c theo d án ứ ộ ệ đ ng, trong đó h c sinh t l c th c hi n trong nhóm m t nhi m v h c t p ph c ế ợ ớ ợ h p, g n v i các v n đ th c ti n, k t h p lý thuy t và th c hành, có t o ra các ọ ả s n ph m có th công b . Trong d y h c theo d án có th v n d ng nhi u lý thuy t và quan đi m d y h c hi n đ i nh lý thuy t ki n t o, d y h c đ nh ướ h ố ạ d y h c theo tình hu ng và d y h c đ nh h ế ạ ọ ng hành đ ng.
ọ ạ ệ ệ
ọ ợ ớ ươ
ằ ự ệ
ệ ổ ự ố ươ ệ ạ
ọ ươ ng
ọ ầ ọ ừ ườ ổ ớ ệ c tăng c
ỗ ợ ươ ng ti n d y h c và công ngh thông tin h p lý h tr ọ ng ạ ườ ng tính tr c quan và thí nghi m, th c hành trong d y ệ ữ ợ ng ti n d y h c c n phù h p v i m i quan h gi a ị ệ ạ ng pháp d y h c. Hi n nay, vi c trang b các ph ướ ượ ng. Tuy c đ ng ph thông t ng b ủ ươ ườ ọ ự ệ ọ làm c a giáo viên luôn có ý nghĩa quan tr ng,
ử ụ ườ ng s d ng ph h. Tăng c ọ : Ph ạ ệ ươ ạ d y h c ng ti n d y h c có vai trò quan tr ng trong vi c đ i m i ph ọ ạ pháp d y h c, nh m tăng c ệ ử ụ ọ h c. Vi c s d ng các ph ạ ươ ệ ng ti n d y h c và ph ph ớ ọ ạ ệ ti n d y h c m i cho các tr ươ ạ nhiên các ph ng ti n d y h c t ầ ượ c phát huy. c n đ
ộ ạ ệ ươ
ọ ệ ươ ệ ệ ọ ừ ệ
ọ ả ứ ệ ử ụ ươ
ươ ử ụ ườ
ạ ọ
ng ng ti n và công ngh thông tin có ệ ạ ng ti n ạ ọ ầ ng s d ng các ph n m m d y h c ươ ạ ng (ELearning). Ph ử ụ ọ ươ ng pháp d y h c ớ ớ ớ ạ ạ ệ ọ ng pháp d y h c m i v i ph
ụ ề ươ ệ ử ươ ứ ọ ng ti n m i là ộ ạ , trong đó h c sinh khám phá tri th c trên m ng m t
ừ ươ ng ti n và công ngh thông tin v a là n i dung d y h c v a là ph Đa ph ạ ạ ọ ạ ệ ti n d y h c trong d y h c hi n đ i. Đa ph ạ ụ ề nhi u kh năng ng d ng trong d y h c. Bên c nh vi c s d ng đa ph ầ ễ ệ ề ư ộ ng ti n trình di n, c n tăng c nh m t ph ệ ử ọ ử ụ ạ ươ ư cũng nh các ph ng pháp d y h c s d ng m ng đi n t ệ ỗ ợ ệ ớ ti n d y h c m i cũng h tr vi c tìm ra và s d ng các ph ớ m i. Webquest là m t ví d v ph ọ ử ụ ạ d y h c s d ng m ng đi n t ướ ị cách có đ nh h ộ ạ ng.
ậ ạ ọ ử ụ ự ạ ỹ i. S d ng các k thu t d y h c phát huy tính tích c c và sáng t o
ỹ ữ ọ
ộ ộ ự ứ ỏ
ươ ữ ị
ọ ọ ỏ ỹ ữ
ỹ ỹ ọ ữ ạ ậ ặ ụ k thu t đ t câu h i
ỹ
ể ườ ọ ư ộ ọ ể ả ọ là nh ng cách th c hành đ ng c a c a giáo viên và h c sinh ậ ạ ủ ủ K thu t d y h c ạ ằ ố ể ề ệ trong các tình hu ng hành đ ng nh nh m th c hi n và đi u khi n quá trình d y ọ ạ ơ ậ ạ ọ ấ ủ ng pháp d y h c. h c. Các k thu t d y h c là nh ng đ n v nh nh t c a ph ậ ạ ươ ủ ừ ậ ặ Có nh ng k thu t d y h c chung, có nh ng k thu t đ c thù c a t ng ph ng ỏ trong đàm tho i. Ngày nay ng ỹ ườ ạ i ta chú pháp d y h c, ví d ạ ự ậ ạ ử ụ ọ tr ng phát tri n và s d ng các k thu t d y h c phát huy tính tích c c, sáng t o ồ ư ớ ủ i h c nh “đ ng não”, “tia ch p”, “b cá”, XYZ, B n đ t c a ng duy…
ồ ưỡ ươ ọ ậ ự ọ k. B i d ng ph ng pháp h c t p tích c c cho h c sinh
ươ ự ự ự ệ ng pháp h c t p
ươ ữ
ươ ọ l c đóng vai trò quan tr ng trong vi c tích c c ứ ậ ng pháp nh n th c chung ổ ứ ch c làm
ữ ệ ọ ậ m t cách t ộ ạ ủ ọ ử ậ ng pháp thu th p, x lý, đánh giá thông tin, ph ng pháp làm vi c nhóm, có nh ng ph ng pháp t ọ ậ ng pháp h c t p chuyên bi ệ ủ t c a
ươ ầ ệ ậ ứ ề ọ
ằ ọ ậ ọ ậ ươ ộ Ph hoá, phát huy tính sáng t o c a h c sinh. Có nh ng ph ư ươ nh ph ươ ệ vi c, ph ộ ừ t ng b môn. B ng nhi u hình th c khác nhau, c n luy n t p cho h c sinh các ươ ng pháp h c t p chung và các ph ph ng pháp h c t p trong b môn.
ọ ươ ự ọ ể ạ ượ ng pháp t h c. Đ đ t đ
ạ ố ộ ỉ ạ ả ạ ươ ề ng pháp h c, đi u c t lõi là ph ệ ọ
ọ ế ứ ự
ể ụ ạ ế i quy t. Đ đ t đ
ả ố ấ ử ụ ữ ố t thi ề ề ự ố
ọ ể ợ ạ ẫ ở
ắ ứ ớ ữ ọ
ế ọ ậ ạ ộ ố ầ ệ ợ ầ ữ ữ ở ộ ề ượ c hình thành b i ế ng giao ti p th y trò, trò ứ ớ ườ i nh ng tri th c ng đi t
ế ọ ọ ậ ễ t h c nói chung và t c các ti
ồ ệ ấ c yêu Trong ph ầ c u này trong ch đ o d y h c n i dung di n tích các hình, giáo viên ph i t o ra ẫ ậ hàng lo t các mâu thu n đ lôi kéo h c sinh t ý th c ti p nh n và tìm tòi cách ế ể ạ ượ ả t c m c tiêu trên, giáo viên ph i có kĩ năng s d ng t gi ự ị ồ b đ dùng tr c quan, có kĩ năng t o tình hu ng c v n đ , d a vào nh ng đi u các t, đã h c đ g i m và d n d t. em đã bi ọ ả Trong h c t p, không ph i m i tri th c, kĩ năng, thái đ đ u đ ườ nh ng ho t đ ng thu n túy cá nhân. L p h c là môi tr ạ trò, t o m i quan h h p tác gi a các cá nhân trên con đ m i. ớ ấ ả ạ ộ ứ Hình th c ho t đ ng h c t p này di n ra trong t ớ ươ ọ ề ệ h c v di n tích các hình trong ch ng trình toán l p 5 nói riêng. ọ ự Các d u hi u tích c c trong h c toán g m:
ể ế HS hăng hái phát bi u ý ki n.
ằ ờ ả ủ ủ ạ Không b ng lòng l i gi i c a cô và c a b n
ằ ớ ộ ả ế Không b ng lòng v i m t cách gi ấ i quy t duy nh t
ỏ ượ ắ ắ ặ ỏ ả ẻ ng hay th c m c, đ t ra câu h i và đòi h i đ c gi i đáp, hay chia s suy
ườ Th ớ ạ nghĩ v i b n.
ườ ề ấ ề ơ ớ Th ng hay ng ngác trên l p và suy nghĩ v v n đ liên quan.
ọ ự ủ ộ ự ọ ớ ạ ổ H c sinh còn t giác, ch đ ng làm bài, t ậ h c, trao đ i nh n xét bài v i b n .
ầ ườ ạ ọ i giáo viên c n:
ọ
ớ ọ ớ ố ượ ổ ứ ớ ậ ụ ố ng h c sinh trong l p
ậ ả ữ
ả ả
ọ ớ ệ
ọ ố ầ ự
ớ ọ ẳ ố ử ệ ữ ữ
ộ ạ ặ ể ẫ ệ ố
ạ ệ ủ ả t trong l p luôn làm thay công vi c c a c nhóm mà không t o c
ầ ượ ợ ị ọ ầ ệ ỏ ế ớ ọ ầ ộ ộ quan ni m ban đ u ọ ườ i. ạ c h i đ n nên h c sinh ng i nói, s sai và s b chê c
ọ ầ ế
ọ ậ ể ữ ủ ợ ế ủ ọ
ầ
ẽ ế ữ ứ ế
ọ
ươ ề ể ạ ằ ọ ờ nhi u th i đi m trong d y h c b ng ph ng pháp
ậ ặ
ậ ậ ả ả ớ
ỏ ế ủ ả ượ ậ ế ủ c nh n xét ngay là ý ki n c a nhóm này đúng hay ý ki n c a
ậ ự ướ ầ ẫ ọ do, tuy nhiên giáo viên c n h ng d n h c sinh
ả ọ ủ ế ọ
i các k t lu n khoa h c chính xác c a bài h c. ọ ộ ố ướ ệ ể ớ
ệ ọ ọ ọ
ệ
ượ ọ c, nghe đ
ụ ể ủ ả ờ ậ ả ờ
ệ ủ ế ủ ả ọ
ươ ự ệ ộ
ng pháp này không th nóng v i, c n th c hi n t ng b ọ ệ ừ ầ ể ướ c đ ự ủ ể ướ phát tri n năng l c c a ng
ẽ ễ ạ ườ ọ s d dàng và đem l i h c
ể ệ ạ ọ ả ệ i hi u qu cao. ư c khi đ a ra.
ố ượ ươ ứ ả ẩ ỹ Trong d y h c ng * T ch c l p h c: ọ B trí v t d ng trong l p h c sao cho hài hoà theo s l Kho ng cách gi a các nhóm không quá ch t. Chú ý đ m b o ánh sáng. * Không khí làm vi c trong l p h c: ự ệ GV c n xây d ng không khí làm vi c và m i quan h gi a các h c sinh d a trên ằ ự s tôn tr ng l n nhau và đ i x công b ng, bình đ ng gi a các HS trong l p. ứ Tránh tuy t đ i luôn khen ngo i quá m c m t vài HS nào đó ho c đ cho cá HS ự ố ơ có năng l c t ệ ộ h i làm vi c cho các h c sinh khác. * Giúp h c sinh b c l Vì là l n đ u tiên đ Do đó, giáo viên c n khuy n khích h c sinh trình bày ý ki n c a mình. ấ ể Ch p nh n và tôn tr ng nh ng quan đi m sai c a h c sinh khi trình bày bi u ượ ng ban đ u. t ộ ố Không nên v i vàng khen nh ng ý ki n đúng vì s làm c ch các HS khác mu n ế ủ trình bày ý ki n c a mình. ậ ạ ộ ổ ứ ả * T ch c ho t đ ng th o lu n cho h c sinh ệ ở ự ượ ả c th c hi n Th o lu n đ ộ bàn tay n n b t. ậ ứ Có hai hình th c th o lu n: th o lu n nhóm nh và th o lu n nhóm l n. ệ ố Tuy t đ i không đ nhóm khác sai. ọ Cho phép h c sinh th o lu n t ậ ớ t ạ ể ọ ậ c “l nh” cho l p h c đ h c t p và chuy n các ho t Hình thành m t s quy ự ộ đ ng nhanh và khoa h c. Đây cũng là rèn luy n năng l c cho h c sinh và h c sinh ệ luôn có thói quen làm vi c theo l nh. ượ ộ ệ c các nhóm Quan sát h c sinh làm vi c m t cách c th (nhìn đ ả i đánh giá c a nhóm khác và ph n bi n c a nhóm i, các l th o lu n gì, câu tr l ả ủ ệ ố ả ạ ề v đánh giá c a nhóm b n). Tuy t đ i đ m b o h c sinh không chép k t qu c a ạ b n khác. ự * Th c hi n ph ạ t o thói quen cho h c sinh, lúc đó vi c d y h c theo h ng ắ ừ Cân nh c t ng ch đ tr ừ Tùy vào t ng đ i t ả Đ m b o khung ch ủ ề ướ ọ ng h c sinh. ế ng trình, chu n ki n th c k năng.
ượ ụ ể ạ ượ ư ừ ụ ầ ộ ế ị ả c m c tiêu c th cho t ng n i dung đ a ra c n đ t đ c( ti t
ọ
ẫ ả ữ ả ậ ộ ướ ọ ng d n h c sinh gi ấ i bài toán: M t m nh đ t hình ch nh t có chu Ph i xác đ nh đ ọ h c, bài h c...) Ví dụ: Khi h
ề ộ ằ ằ ề ườ ồ vi b ng 120m, chi u r ng b ng chi u dài ng i ta tr ng ngô và khoai trên đó,
1 3
ệ ạ ồ ệ bi t ế ấ ồ di n tích đ t tr ng ngô còn l i tr ng khoai. H i ỏ di n tích tr ng khoai lang là ồ
1 3
bao nhiêu mét vuông?
ể
ế
?
ỏ
ố ư ế ?
ỏ
ủ ề ố ?
n ta làm cách nào ờ ọ ọ
ữ ả ọ
ộ ộ ế ớ
ặ ợ m c đ khác nhau nh ộ ọ ư :
i
ỏ ở ứ ộ ỏ ự ớ ạ : ặ ữ ậ ủ ữ ể ể ạ ộ HS ho t đ ng nhóm đ tìm hi u t gì? Bài toán cho ta bi ầ ả Bài toán yêu c u ta ph i làm gì ỏ ự ớ ạ : i Câu h i đòi h i s nh l ồ ệ Mu n tính di n tích tr ng khoai lang ta làm nh th nào ỏ ậ : Câu h i đòi h i suy lu n ườ ả ặ ề ộ Mu n tính chi u r ng ho c chi u dài c a m nh v ỏ ả ờ ế ặ i và dành th i gian cho h c sinh Khi đ t câu h i tôi khuy n khích h c sinh tr l ỏ ỏ ữ ậ th o lu n. Nh ng câu h i tôi đ t ra cho h c sinh là nh ng câu h i có n i dung rõ ễ ể ràng, d hi u, chính xác, phù h p v i trình đ h c sinh, liên quan đ n n i dung bài ữ ọ h c. Nh ng câu h i ỏ Câu h i đòi h i s nh l ố Nêu nh ng đ c đi m gi ng nhau c a hình ch nh t và hình bình hành ?
ờ ạ ế ợ ớ ả ấ ượ d y trên l p và k t h p đánh giá ng gi i pháp 8. Nâng cao ch t l
ọ
ắ ả
ẫ ầ ướ ệ ườ ắ ắ ắ ọ ướ ọ i giáo viên c n h ể ọ ng d n h c sinh n m ch c các b ề ệ i toán v di n tích c chung khi
ầ ủ ề ế ề ể ọ ị ỏ t gì? Bài toán h i
ắ ề ơ ồ ữ ệ ằ ắ ọ
ế
ầ ả i.
ả * Gi h c sinh. Đây là bi n pháp tr ng tâm, đ h c sinh n m ch c cách gi các hình, ng làm toán. + Đ c kĩ đ toán đ xác đ nh yêu c u c a đ (Bài toán cho bi gì?) ẽ t đ toán b ng s đ , hình v , ngôn ng , kí hi u ng n g n. + Tóm t ẽ +V hình chính xác ( n u có yêu c u). + Phân tích bài toán đ tìm cách gi + Gi ể ử ạ i bài toán và th l i.
(cid:0) ể ườ ế Tăng c ng công tác ki m tra, đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh.
ố ư t công tác ki m tra đánh giá th ng xuyên theo thông t
ể ắ ọ ả ề ế i toán v di n tích các hình cho h c sinh c l p, t
ộ ể ự ề ạ ụ ể ề ụ ỉ ả ọ ậ ủ ọ ườ ể 22 và Giáo viên làm t ụ ờ ệ ắ ị ả ọ ậ ủ ọ ị đ nh kì v k t qu h c t p c a h c sinh đ n m b t k p th vi c vân d ng, rèn kĩ ạ ọ ừ ả ớ ề ệ năng gi đó phân lo i h c sinh ố ớ ừ đi u ch nh v m c tiêu đ i v i t ng bài d y c th cho phù theo các trình đ đ t
́ ớ ọ ố ượ
̀ ́ ủ ớ ́ ọ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣
̀ ̂ ̀ ể ̣ ở ơ ̉ ̣ ̣ ̉ ̉
́ ơ ̀ ̀ ̛ợ ̣
̀ ̛ơ ệ ụ ̣
ớ ư ế ợ ọ ̣ ̉ ̉ ̉ ̉
ặ ơ ̣ ̉ ̣ ̉
ủ ́ ̛ợ ẹ ọ ạ ộ
ớ ế ộ ề ự ế ọ ậ ủ ụ
́ ọ ậ ủ ọ ̂ẹ ả ọ ọ ậ ế ộ ̣
ạ ộ ọ ậ ượ ử ụ ả ể ứ ậ ậ
ụ ạ ị
ươ ạ
ậ ụ ́ ́ ́ ệ ̣ ̣ ộ ́ ́ ng phap đanh gia (quan sat, ghi l ế ể lu n, ki m tra vi
̃ ự ự ự ẫ ̣ ̣
ồ ợ ọ ọ ầ ợ ng h c sinh c a l p mình. Đánh giá là cung câp thông tin h p v i các nhóm đ i t ̂ ̀ ự ự ự s tiên b cua hoc sinh chính xác, kip th i, có giá tri vê s phat triên năng l c và ́ ̣ đ điêu chinh các hoat đ ng day hoc, bao đam ơ ở ̣ ọ trên c s yêu câu cân đat l p hoc ̂ ́ ̣ môn Toán nói riêng và ọ ̉ ư ự s tiên b cua t ng hoc sinh và nâng cao chât lu ng giáo duc ấ ượ ng giáo d c nói chung. Vi c đánh giá thu ng xuyên do giáo viên phu trách ch t l môn hoc tô ch c, k t h p v i đánh giá cua giáo viên các môn h c khác, cua ban thân hoc sinh đu c đánh giá và cua các hoc sinh khác trong tô, trong l p ho c đánh ả giá c a cha m h c sinh, đi li n v i ti n trình ho t đ ng h c t p c a h c sinh, b o ả Vi c đánh giá đ m m c tiêu đánh giá vì s ti n b trong h c t p c a h c sinh. ế ụ đinh kì là đánh giá k t qu giáo d c sau m t giai đo n h c t p. K t qu đánh giá ấ ị c s d ng đ ch ng nh n c p đ h c t p, công nh n thành tích cho đ nh kì đ ủ ườ ọ ế ế i h c theo quy đ nh c a B Giáo d c và Đào t o. Khuy n khích v n d ng k t ng ́ ́ ̀ ắ ệ ự ợ i quá trình th c hi n, vân đap, tr c h p nhiêu ph ̀ ậ ự ậ t, bài t p th c hanh, các d an hoc tâp, nghi m khách quan, t ờ ướ ̣ ự ự th c hiên nhiêm vu th c tiên...), đ ng th i h ng d n giáo viên l a ch n các ự ớ ừ ụ ươ ph ng pháp, công c đánh giá phù h p v i t ng thành ph n năng l c toán h c.
ệ ọ ự ố i pháp 9: Bi n pháp b i d
ệ ồ ưỡ ự ng:
ọ ẫ ố ữ ả ố ớ ọ ủ
ệ ự ố ầ ướ ẫ t. ng h c sinh có năng l c t ộ ố ệ ồ ưỡ t c n th c hi n m t s bi n pháp b i d ữ ứ ế ng d n đào sâu các ki n th c đã h c thông qua nh ng ng d n đi sâu vào m t d ng toán nào đó thông qua vi c yêu
ọ ụ ự ự ộ ạ ệ
ậ
ặ ạ ả ươ ỏ ạ ơ ộ ộ ố ươ ệ ậ ậ ệ ơ ng pháp gi ụ i m t cách linh ho t, sáng t o h n ho c ph
ằ ả ề i bài toán b ng nhi u cách khác nhau. Phân tích so sánh. Tìm ra cách
ả i.
ộ ố
ế ố ạ ươ ớ
ộ ố
ng ph ấ ấ ắ ể ồ ưỡ ả ọ
ổ ạ ộ ổ ứ ế ệ ề ố ọ ọ ch c câu
ọ
ự ọ ươ ề ả ng pháp t h c gi
ứ ự ọ ở ơ ở ệ ậ ệ i toán v tính di n tích các hình và nhà trên c s sách giáo khoa, sách bài t p và các tài li u tham ng cho các em ph h c ồ ưỡ ch c t
ồ ưỡ ế ợ ệ ề ệ ệ ả ả ớ ọ * Gi Đ i v i h c sinh năng l c t ắ C ng c v ng ch c và h ỏ ướ ợ g i ý hay câu h i h ọ ầ c u h c sinh tìm các ví d minh h a, th c hi n th c hành luy n t p. ộ Ra thêm m t s bài t p khó h n trình đ chung đòi h i vi c v n d ng sâu công ặ ứ th c ho c ph ng pháp ợ ổ t ng h p. ầ Yêu c u gi ấ ả ợ ấ i hay nh t hay h p lí nh t. gi ề ậ ự ậ ọ l p đ toán và gi T p cho h c sinh t ễ ứ ử ụ ấ ch ng mình suy di n S d ng m t s bài toán (nh t là toán hình) có các y u t ể ử ộ ố ệ ể ồ ưỡ ứ i thi u ngo i khóa ti u s m t s nhà đ b i d ng pháp ch ng minh. Gi ọ ẻ ổ ọ ọ toán h c xu t s c, nh t là các nhà toán h c tr tu i và m t s phát minh toán h c ọ quan tr ng đ b i d ng tình c m yêu thích môn toán và kính tr ng các nhà toán ấ ắ ọ h c xu t s c. ổ ứ T ch c các bu i d h i toán h c, thi đ toán h c, n u có đi u ki n, t ạ ộ l c b toán h c. B i d ổ t kh o.ả K t h p vi c b i d ọ i toán v tính di n tích v i vi c h c ng kh năng h c gi
ố ế ệ ể ể t t môn ti ng vi ữ ả t đ phát tri n kh năng ngôn ng .
ệ ạ ế i pháp 10: ắ Bi n pháp ngăn ng a, kh c ph c h c sinh còn h i ch
ả ố ớ ọ ừ ả ề ụ ọ ệ i toán v tính di n tích các hình , giáo viên
*Gi Đ i v i h c sinh có khó khăn trong gi ệ nên s dung các bi n pháp sau:
ọ ầ ầ ườ ng xuyên c
ở ớ ậ ầ ả ể ề ả ọ ậ
ợ ặ ệ ườ ế ng h p g p khó khăn trong quá trình gi
ể
ạ ạ ọ
b/ Phân lo i h c sinh còn h n ch trong gi
ậ ữ ề ệ ư ế ả ể
ả ế ủ ế ỏ ế ỡ
ệ ợ
ử ụ a/ Đi u quan tr ng đ u tiên là giáo viên c n c n theo dõi th ủ ọ ớ ể ế th k t qu h c t p trên l p, v bài t p, k t qu ki m tra...c a h c sinh trong l p, ệ ề ả ớ i toán v tính di n s m phát hi n các tr ố ớ ừ tích các hình đ phân tích đúng nguyên nhân đ a đ n tình hình đ i v i t ng em. ệ ế i toán v tính di n tích các hình ộ ọ ậ theo nh ng nguyên nhân ch y u (ch m phát tri n trí tu , thái đ h c t p không ạ ể ứ ơ ả đúng, hoàn c nh gia đình, h ng ki n th c c b n...) đ có k ho ch giúp đ thích ố ọ ầ ợ h p v i t ng lo i đ i t ng. Vi c này c n làm trong su t năm h c, trong quá trình ỡ ớ ế đó có s đi u ch nh nhóm, phù h p v i k ho ch giúp đ . ả ạ ố ượ ỉ ươ ạ ợ ằ ọ
ộ ụ ưở ữ ế ế ắ ạ ộ ị ng vào s
ế
ầ
ướ ề ẫ
ờ ự ế ầ ẫ
ầ ả ụ ể ố ớ ọ ỏ ể ọ ố
ụ ể ượ ữ ể ắ ớ ừ ự ề ạ ạ ng pháp gi ng d y thích h p có tr ng tâm nh m vào các d ng c/ Tìm ph ừ ứ ầ ứ ơ ả ớ toán c b n v i m c đ và yêu c u v a s c các em và nâng lên, không nên nôn ố ự nóng, s t ru t, kh c ph c tính ng i khó và nh ng đ nh ki n, thi u tin t ộ ủ ọ ti n b c a h c sinh. ị ể ọ ạ ả d/ Khi gi ng d y c n theo dõi s chú ý c a c a h c sinh kém, ki m tra k p ả ệ i toán v tính di n tích các ậ ở ầ nhà c n có ng d n bài t p ụ ượ ọ ầ ệ c giao c n ki m tra. M i nhi m v đ ế ử ả ầ c phân tích và s a ch a, n u c ki m tra c th , các sai l m m c ph i c n đ
ệ ủ ủ ự ậ ng d n bài t p gi th i s ti p thu bài gi ng. Ph n h ướ ầ hình c n làm c th đ i v i h c sinh này. Ph n h ể ự ể thêm môt s câu h i đ h c sinh có th t ầ ượ đ ầ c n làm vi c riêng v i h c sinh.
ớ ọ ộ
e/ Khuy n khích, đ ng viên các em đúng lúc khi các em có ti n b dù là nh
ồ ế ờ ế ệ
ộ ấ ư ệ ủ ự
ạ ái c a các em. ỡ ng xuyên giúp đ các b n kém, v ề
ứ
ụ ạ ờ ị
ứ ề ươ ứ ạ ặ ệ ự ệ ệ ề
ỏ ộ ụ ọ ậ ớ ộ ờ ơ vô trách nhi m v i nhi m v h c t p nh t, đ ng th i phê phán thái đ th ớ ạ ộ ờ i lòng t i nói đ ng ch m t nh ng tránh thái đ , l ườ ỏ ọ ổ i th f/ T ch c cho h c sinh khá, gi ọ ậ ế ậ ụ ng pháp v n d ng ki n th c. cách h c t p, v ph ố ợ ệ ề ổ g/ T ch c kèm c p ph đ o trong đi u ki n th i gian quy đ nh. Ph i h p ạ ế ố ọ ậ ớ v i gia đình t o đi u ki n cho các em h c t p, đ c thúc vi c th c hi n k ho c ọ ậ h c t p.
ụ ệ ả ệ * Sau khi áp d ng bi n pháp rèn k năng gi
ỹ ờ ớ ộ
ọ ế ọ ệ ườ ớ ể ng ti u h c k t qu
ề i bài toán v tính di n tích ộ ể các hình cho h c sinh l p 5B sau m t th i gian, tôi đã ra bài ki m tra có n i ả ọ ề dung v tính di n tích các hình cho h c sinh l p 5 tr nh sauư :
Đi m10ể
Đi m 9ể
Đi m 8ể
Đi m7ể
Đi m 6ể
Đi m 5ể
ướ D i 5
SL % SL
% SL % SL
% SL
% SL %
%
Đ tợ
Sỉ số
S L
4
11,8
6
8
23,5
4
11,8
3
8,8
6
17,7
34
3
8,8
5
14,7
3
17, 7 8,8
7
20,6
4
11,8
3
8,8
3
8,8
34
10
7
20,6
1
2,9
2
5,9
2
5,9
1
2,9
1
2,9
34
15
Đ u ầ năm Gi aữ HKI Cu iố HKI
29, 4 44, 1
ỹ ờ ả ư ậ
ư ư ứ ổ ứ ọ ậ ủ ọ ớ ế ợ ệ ẫ ch c khác nh :
ớ ố ủ ổ ứ ạ ọ ế ọ t h c Toán vi c t
ế t. Ho t đ ng nhóm trong ti
ề
ượ ứ ữ
ử ụ ệ ọ ậ ể ễ ướ ự ướ i s h
ệ ể ệ ợ ẫ ượ ạ ơ ộ
ọ ọ ể ủ ế ư ể
ọ
ứ ủ ọ
ổ ứ ạ
ụ ạ ộ t, a ho t đ ng, giàu trí ề ệ ơ ợ ng cho nên khi d y h c tôi luôn g i trí tò mò, tránh đ n đi u v hình ụ ể ế ậ ừ ư t duy c th đ n ọ ch c d y h c theo nhóm trong môn Toán tôi chia ặ ổ , dãy, bàn, c p…Tùy theo m c đích,
ặ ng, cho nên khi t ọ ế ừ 2 đ n 6 h c sinh: theo t ề ọ ậ ầ ủ ấ
ề ế ế ạ ứ ẫ ớ ọ t d y v ki n th c m i tôi chia theo nhóm : 6 h c sinh ( nhóm ng u nhiên),
ệ ậ ự ọ ọ
ế ạ ế ạ ế ạ ậ ọ t d y luy n t p tôi chia theo nhóm: 4 h c sinh t d y th c hành tôi chia theo nhóm: 2 h c sinh t d y ôn t p tôi chia theo nhóm:2 h c sinh.
ườ ế ề ng chia theo các t Toán tôi th Trong ti
ủ ị ượ ẫ ặ c phân chia ng u nhiên ho c có ch đ nh ( nhóm cùng trình
ở ườ ng…)
ệ ề ệ i bài toán v tính di n tích các hình cho Nh v y nh có bi n pháp rèn k năng gi ấ ượ ọ ng h c t p c a h c sinh có tăng lên. Song v n ch a theo h c sinh l p 5 mà ch t l ự ý mu n c a mình, tôi đã th c hi n k t h p v i các hình th c t * T ch c d y h c theo nhóm: ấ ầ ạ ộ ệ ổ ứ ọ ch c cho h c sinh ho t đ ng theo nhóm là r t c n Trong ti ứ ạ ộ ế ự ế ế t Toán giúp các em t thi tìm tòi, chi m lĩnh ki n th c ế ợ ụ ớ ở ọ m i, có tác d ng g i m h c sinh s d ng các ki n th c và kĩ năng v môn Toán ế ủ ạ ộ c lĩnh h i và rèn luy n đ di n đ t nh ng ý ki n c a mình, tham mà các em đã đ ượ ủ ỗ ộ ạ ộ c gia m t chu i các ho t đ ng h c t p d ng d n c a giáo viên, đ ớ ổ ế khuy n khích đ trao đ i các kinh nghi m và đ c t o c h i làm vi c h p tác v i nhau. ể ặ Đ c đi m tâm lí c a h c sinh Ti u h c là ham hi u bi ạ ượ ưở t ng t ạ ộ ứ ể th c ho t đ ng. Còn đ c đi m nh n th c c a h c sinh là đi t ừ ượ ư duy tr u t t thành các nhóm t yêu c u c a v n đ h c t p. Ví dụ: Ti ….. Ti Ti Ti Chia nhóm cũng có nhi u cách khác nhau. cách: Cách 1: Các nhóm đ ộ đ , nhóm theo s tr Ví dụ:
ọ ộ
c thành l p b i các em có cùng s ho c l p m t b t
ọ ặ ở ộ ấ ố ẽ ể ượ ế 1 đ n 6 vòng quanh ế ộ ộ ừ 1 đ n 6. ạ ng, h c sinh tìm b n có
ể ượ
ng h p thành m t nhóm. ủ ị
ọ
ệ ủ
ổ ậ ự
ộ ượ ạ ậ ỗ , dãy. ọ ớ ố c phép ch n b n l p thành m t nhóm v i s
ườ c. i do giáo viên đ nh tr
ổ ặ ừ ả ế ọ ố ị giác thành l p nhóm nh nhóm t ọ ướ ạ ộ ầ ủ t h c ho c thay đ i trong t ng ph n c a
ở ộ ế ọ
ệ ụ ữ ượ ự ụ ặ ạ ộ ệ ộ ơ ả t h c( Kh i đ ng, Ho t đ ng c b n, Ho t đ ng th c hành) ậ ạ ộ ả c th o lu n cùng m t nhi m v ho c nh ng nhi m v khác
ộ ộ ậ ặ ả ậ ệ ụ
ộ ấ
ậ ệ ề ụ ự ỗ ộ
ạ ộ ự ệ ộ ỗ ọ
ệ ể ể ề ả ọ ỡ
ả ướ ớ ế ệ ạ ạ c l p; các nhóm còn l ấ i ch t
ế ọ ạ ộ ọ ậ t h c, nh t là ti
ộ ế ọ ế ọ
ạ ọ ậ ự ả ọ
ư ổ
ệ ớ
ể ọ ậ ạ ộ ữ ệ
ẫ ọ ng d n h c sinh hoàn toàn tuân th theo các nguyên t c t
ả
ế
ớ ộ ự
ể ệ ớ ớ
ữ ề ạ ỹ
ế ở ế ti ầ ể ệ
ộ ố ươ ạ ả
ệ ộ ơ ờ i văn d ng t ậ ấ ự ng t ơ ồ ẽ ớ ề ề ẫ ừ ế Nhóm chia ng u nhiên, nhi u trình đ : Cho h c sinh đ m t ặ ậ ậ ượ ớ l p. Các nhóm đ ỗ ọ Ho c phát cho m i h c sinh m t t m bìa có v bi u t ộ ợ cùng bi u t Nhóm hình thành có ch đ nh: ừ ầ ượ ọ t đ c tên h c sinh vào t ng nhóm. Giáo viên l n l ặ Giáo viên chia nhóm c đ nh và đ t tên cho m i nhóm. Khi có l nh c a giáo viên, ư các em t ạ Chia nhóm tình b n: H c sinh đ ị ng Cách 2: Các nhóm ho t đ ng trong c ti ti Cách 3: Các nhóm đ nhau. Ví dụ: ể Nhóm cùng th o lu n m t nhi m v : Cùng làm m t bài t p ho c cùng tìm hi u ề m t v n đ . ạ ả Nhóm th o lu n nhi u nhi m v khác nhau: m i nhóm th c hành đo m t đo n th ng.ẳ ầ Trong ho t đ ng nhóm, tôi cho h c sinh phân công m i em th c hi n m t ph n ả ệ vi c, m i cá nhân trong nhóm đ u ph i làm vi c đ giúp đ nhau tìm hi u và gi i quy tế ề ấ v n đ . Sau đó đ i di n nhóm trình bày k t qu tr ổ ấ v n, b sung. ấ ư ậ t h c Toán, ho t đ ng h c t p theo nhóm Nh v y: Trong m t ti ả ọ ậ ầ ứ ọ góp ph n quan tr ng vào k t qu h c t p. D y h c theo nhóm chính là hình th c ở ộ ặ ọ ườ ạ ng h c t p tích c c, giúp h c sinh m r ng gi ng d y đ t h c sinh vào môi tr ợ ư ự duy toán nh : phân tích, t ng h p, khái suy nghĩ và th c hành các kĩ năng t ứ ạ ạ ộ ề ượ ạ c t o đi u ki n đ ho t d ng v i các b n làm cho các em có h ng thú, quát,...đ ậ ả ặ ơ ự t trong ho t đ ng th o lu n tích c c h n n a trong h c t p môn Toán. Đ c bi ắ ổ ứ ạ ủ ướ ch c d y nhóm tôi h ả ọ ố ớ ấ ả ậ ạ ọ h c theo nhóm, đàm tho i và th o lu n đ i v i t t c các môn h c và ph i phù ứ ợ h p v i n i dung, ki n th c môn Toán. ờ ọ * Xây d ng phong trào h c Toán ngoài gi : ụ ộ ố ườ ầ ng ki m tra m t s em trong l p ( c V i các bi n pháp trên, hàng tu n tôi th ấ ọ th nh ng em h c còn h n ch ) t ôn luy n Toán, tôi th y k năng v tính ế ủ di n tích các hình c a các em có ph n ti n b h n. Tuy nhiên, hàng tháng tôi cũng ố ( không gi ng i có l ra cho các em làm m t s bài toán gi ậ ậ hoàn toàn v i đ bài trong SGK), tôi nh n th y các em l p s đ , v hình, nh n
ả ẫ ế ầ
ữ ữ ả ch c thi đua gi a các nhóm h c t p v l p s đ và gi
ư ạ i toán v n còn lúng túng, ch a đ t yêu c u. Vì th , hàng tháng tôi ề ề ậ ơ ồ ơ ỉ ể ả ở ọ ậ i toán hoàn ch nh h n ( có phát th ớ i toán v i nh ng đ ưở ng) SGK đ các em gi
ự ố ậ ơ ồ ử ầ ọ t l p s đ phân tích, em h c bình
ể ả ẽ ự ườ ạ d ng bài và gi ạ ổ ứ i t l toán không có Ví d :ụ ỗ + M i nhóm c 2 em, yêu c u em năng l c t ơ ồ ng s d a vào s đ phân tích đ gi i toán. th
ầ ậ c nh n th ng ( ph n th * Nhóm nào làm nhanh, đúng, chính xác s đ
ọ ặ ạ
ộ ờ ồ ưở ể ạ ệ
ế ứ ớ ạ ứ ng th c sau:
ưở ẽ ượ ng ỉ báo Khoa h c ho c cây bút). Bên c nh đó đ t o không khí vui có khi ch là m t t ẻ ườ ộ ầ ờ v , tinh th n đ ng đ i cho các em, trong gi ng ả ổ ứ ch c cho các em gi t i toán ti p s c v i ph ọ ỗ ỗ ộ
ứ ầ ẽ
t đ toán xong s ẽ ả ư ậ ơ ồ ế ế ẽ ố ầ ạ ể sinh ho t ( ôn luy n Toán ) tôi th ươ ố ộ + M i nhóm ch n 4 em chia thành 2 đ i A và B, m i đ i 4 em. Các em b c ề thăm đ toán: ắ ề * Yêu c u ti p s c nh nhau: em đ u tiên s tóm t chuy n sang b n ti p theo l p s đ phân tích và em cu i cùng s gi
ự ể ư ạ ủ ọ i bài toán. ồ
ệ ả
ọ ề ệ ả ặ ằ ọ ể Ngoài ra, đ phát tri n t ề ả ờ l
ở
Ứ Ả Ế
ầ ố ọ
ề ầ ờ ệ ệ ệ ầ ị
ư ừ ỳ ờ duy, tính tích c c, sáng t o c a h c sinh đ ng th i ỉ ế ọ ể đ phát hi n nhi u h c sinh có năng khi u Toán, th nh tho ng tôi ra đ toán và yêu ế ầ i nhanh k t qu bài h c trng 12 giây b ng mi ng ho c làm c u h c sinh tr ả nhanh trên v nháp, b ng con… K T QU NGHIÊN C U: ớ * Trong su t th i gian qua v i tinh th n vì các em h c sinh thân yêu, tôi đã kiên trì ể ể ự th c hi n các bi n pháp trên. Qua ki m tra nhi u l n đ c bi t là l n ki m tra đ nh ấ ượ ầ ỳ ố k cu i k II ( tu n 21) v a qua ch t l ặ ớ ng môn Toán l p tôi nh sau:
Đi m10ể Đi m 9ể Đi m 8ể Đi m 5ể
D iướ 5 Đ tợ % Sỉ số
SL % S L 58,8 4 20 % S L 11,8 4 % S L 11,8 2 Đi mể 7 % S L 8,9 3 Đi mể 6 % SL % S L 2,9 0 8,8 1 0 34
Đ uầ HKII Tuầ n 22
Ậ Ầ Ế 3. PH N K T LU N:
ế ủ 3.1. Ý nghĩa c a sáng ki n:
ọ ệ ủ
ọ ệ ề ể ề ả ả ắ
ọ ầ ự ể ứ ề ấ ượ
ể
ệ ạ ộ ấ ụ ụ ụ ể ạ ọ ạ ượ i làm công tác giáo d c và đ c bi
ả ệ ể ứ ả ạ i toán
ệ
ợ ả ả ươ ọ ạ ọ
ả ầ ạ ầ ng pháp gi ng d y phù h p. C n ọ ậ ứ
ọ ể ệ ọ ể
ạ ể ừ ọ ậ ạ ượ ắ
ế ả ườ h c sinh. Ng
ọ ầ ả ạ ứ ữ ệ c cũng ụ c k t qu trong h c t p. T đó phát huy đi m m nh, kh c ph c ắ ả ữ i giáo viên không nh ng ph i có ki n th c v ng ch c ự ng pháp gi ng d y hay mà giáo viên c n ph i cho h c sinh rèn luy n, th c
ữ ế
ề ậ ụ ớ ệ ớ ọ t tình v i h c sinh.
ệ ổ ệ ệ
ọ ỏ ẫ ướ ộ ọ ọ
ớ ồ ạ ọ ậ ổ ứ ằ ch c
ờ ấ ướ Giáo d c là s nghi p chung c a toàn Đ ng, toàn dân trên m i mi n đ t n c ủ ự ữ mà giáo d c Ti u h c là n n t ng v ng ch c cho s nghi p phát tri n c a toàn ấ ấ ng d y h c nói chung và ch t Ngành. Đ đáp ng nhu c u trên thì v n đ ch t l ể ề ấ ọ ọ ượ ng d y đ c hi u cho HS Ti u h c nói riêng là m t v n đ r t quan tr ng. l ả ế ặ ườ ố c k t qu cao thì ng t là GV Mu n đ t đ ả ớ ầ ự ế ứ tr c ti p đ ng l p c n ph i: ệ ư Nghiên c u, tìm tòi và đ a ra các bi n pháp đ nâng cao hi u qu d y gi ề v tính di n tích các hình cho h c sinh . ể Luôn kh o sát, phân lo i h c sinh đ có ph ộ ệ các em h ng thú trong h c t p. ph i g n gũi đ ng viên h c sinh, khích l ế ọ Tìm hi u h c sinh đ phát hi n ra nguyên nhân khi n h c sinh đ t đ ư ư ạ ượ ế nh ch a đ t đ ể ế ở ọ đi m y u ả ươ ph ậ hành nhi u, giáo viên không nên ch a h t các bài t p. T n t y v i công vi c, nhi Luôn h c h i, trao đ i kinh nghi m v i đ ng nghi p. H ng d n h c sinh h c m t cách linh ho t, khéo léo. ứ ọ Toán.
ạ ộ ữ ẽ ờ ớ ạ , luôn t o không
ẻ
ụ ế ệ ặ ọ ọ ề t quan tâm nhi u đ n h c sinh
ư
ồ ưỡ ạ ả
ộ ị ặ ệ ờ
ả ẽ ớ ề ế ầ ộ ờ ộ
ư ỏ ữ ng nho nh trong nh ng ti
ế ế ướ ệ
ạ ọ ị
ữ ầ
ờ ậ ố ượ ế ạ ố ồ ớ ị ọ t đ dùng d y h c trong t ng ti
ồ ớ ừ ừ ầ ạ ạ ộ ượ ủ ộ ự Xây d ng không khí hào h ng, say mê h c t p cho h c sinh b ng cách t ơ ọ ậ trò ch i h c t p trong gi ế ợ ặ K t h p ch t ch quá trình ho t đ ng gi a lên l p và ngoài gi ọ ậ khí h c t p vui v , tho i mái. ặ ế ợ K t h p ch t ch v i ph huynh h c sinh, đ c bi ch a hoàn thành v môn Toán. ụ ể ụ ạ ng HS m t cách c th . GV ph i có k ho ch kèm c p, ph đ o và b i d ế ộ ờ ự ế ữ ồ Đ ng th i cũng c n có nh ng bi n pháp đ ng viên, khuy n khích k p th i s ti n ị ầ ủ ả ớ ỗ ộ ộ ủ i khen d u dàng, m t tràng v tay c a c l p hay m t ph n b c a HS nh : m t l ố ế ả ầ ạ ưở t sinh ho t cu i tu n… Các gi i pháp đã trình bày th ỗ ợ ẩ ị ụ có tác d ng đ nh h ng, thúc đ y và h tr cho giáo viên trong vi c thi t k bài ứ ơ ả ượ ế ạ c ki n th c c b n tr ng tâm, đ ng th i t p trung d y. Bài so n đã xác đ nh đ ọ ọ ệ ng h c vào nh ng kĩ năng c n rèn luy n kĩ năng cho h c sinh sát v i t ng đ i t ử ụ ị ẩ t d y. Đ nh sinh trong l p. Chu n b và s d ng t ế ứ ệ c các n i dung công vi c, các hình th c ho t đ ng c a th y và trò trong ti t rõ đ
ơ ượ ố ợ ệ ậ ườ ự ờ c phân b h p lí h n, tăng c ng th i gian luy n t p th c hành
ệ ử ụ ệ ả ạ
ả ồ ứ ề ệ ạ ọ
ờ ạ d y, th i gian đ ọ cho h c sinh. ằ ồ ưỡ ng, nâng cao vi c s d ng công ngh thông tin vào so n gi ng nh m B i d ỗ ạ ố khai thác t i đa hi u qu đ dùng d y h c, t o ni m h ng thú cho HS trong m i ế ạ t d y. ti
ượ ườ ụ c áp d ng r ng r i
ả ở ồ ạ ọ
ộ ệ ệ ồ ề ắ
kh i l p 5 trong tr ộ ắ ệ ạ ọ ọ ố ớ ệ ể Kinh nghi m trên đã đ ng ti u h c ố ủ ượ ả ơ n i tôi gi ng d y đ c các đ ng nghi p đ ng tình ng h . H c sinh kh i 5 tích ạ ả ủ ộ ự i toán v tính di n tích các hình và n m ch c các d ng toán c c ch đ ng trong gi ề ộ ậ ụ đã h c, v n d ng m t cách thành th o các bài toán v tính di n tích các hình.
ế ị ề ấ
3.2. Ki n ngh đ xu t: ượ ấ ệ
ọ ầ ậ ề ế ứ ứ ủ
ộ ề ữ ề ự
ẫ ỉ
ỗ ợ ọ ư ng d n, đ a ra ph ự ả ọ
ố
ộ ể ế ườ ứ ề ng
ươ ổ ớ ọ
ệ ố ưở t.
ạ ạ ồ ọ
ạ ng pháp d y h c trong môn Toán nói riêng ng giáo viên th c hi n t ụ ụ ả ộ ệ ụ ệ ạ ớ Là giáo viên đ c phân công d y l p 5, tôi nh n th y vi c tích lũy ki n th c cho ể ự ạ ế t, nó t o nên ti n đ cho s phát tri n trí th c c a các các em h c sinh là c n thi ớ ẩ ắ ẽ ạ ể ế ụ ọ em, “n n móng” v ng ch c s t o đ ng l c thúc đ y đ ti p t c h c lên các l p ươ ườ ướ ọ i h trên và h tr các môn h c khác. Giáo viên ch là ng ng ạ ộ ườ ọ ậ pháp giúp h c sinh h c t p – h c sinh ph i là ng i ho t đ ng tích c c tìm tòi tri ủ ả th c và lĩnh h i đ bi n nó thành v n quý c a b n thân V phía nhà tr ế Khuy n khích giáo viên đ i m i ph ự ế ộ và các môn khác nói chung, có ch đ khen th ấ ầ ư ơ ở ậ c s v t ch t và đ dùng d y h c ph c v gi ng d y. Đ u t ề ạ T o đi u ki n giúp giáo viên nâng cao trình đ chuyên môn nghi p v .
ạ ế ữ ế ả ị
H n ch nh ng quy đ nh gò bó khi n giáo viên không phát huy kh năng sáng t o.ạ
ạ ề ệ
ậ ọ ậ c tham gia giao l u h c t p... đ giáo viên v n ố ượ ư ớ ừ ượ ệ ạ ả ạ ộ T o đi u ki n cho giáo viên đ ụ d ng m t cách linh ho t trong vi c gi ng d y v i t ng đ i t ể ọ ng h c sinh.
ế ệ ấ ườ ấ ng, c p
ườ ể ể ấ ạ ế ng khuy n khích vi Tăng c ệ huy n đ tri n khai vào th c t ế ề t đ xu t sáng ki n kinh nghi m c p tr ự ế ả gi ng d y
ấ ự ờ ị
ạ
ệ Các c p qu n lý giáo d c t o c h i đ ng viên k p th i khi giáo viên th c hi n ỏ ớ ổ đ i m i ph ề ơ ộ ộ ụ ạ ả ấ ọ ươ ng pháp d y h c dù r t nh . ọ
V phía h c sinh ạ ậ ế ợ ọ ậ ệ ọ ả i toán
ậ ỵ
ả ớ
ở ươ ch ắ ề ướ ề ề ậ ọ ầ ng trình l p 5 các em c n t đ toán; Phân tích đ toán;
ả
i bài toán; Khai thác bài toán. ộ i bài toán và th l ả L p k ho ch h c t p thích h p trong vi c h c môn toán nói chung và gi ệ ề v tính di n tích các hình nói riêng. ự ườ ng th c hành lu ên t p. Tăng c ệ i toán tính di n tích các hình Trong quá trình gi ủ c sau: Đ c th t kĩ đ toán ; Tóm t tuân th các b ử ạ Gi Sau khi gi ậ i xong m t bài toán các em nên t p cho mình thói quen khai thác bài
ằ ử ả
ề
ằ ớ ượ ớ ữ ắ
ư ậ ế ứ ủ ụ ế ả ọ ằ i bài toán b ng các cách khác; thay đ i đ bài b ng cách ặ ng; đ t các bài ứ ế c v i bài toán đã cho. Nh v y các em không nh ng n m ch c ki n th c i quy t các tình
ậ ộ ố ủ ố ổ ề toán b ng cách th gi ạ ượ ặ ạ ươ ả ng trong đ toán ho c tăng thêm các đ i l gi m b t các đ i l ắ toán ng ậ mà chúng ta đã t p v n d ng các ki n th c c a toán h c vào gi hu ng c a cu c s ng.
ụ ề V phía ph huynh:
ầ ầ ể ướ ế ệ
c h t là c n hi u rõ t m quan tr ng c a vi c h c gi ộ ệ ọ ắ ủ ữ ỏ ẻ chia s , bày t
ủ ụ
ọ ỗ ự ệ ụ ố ế ợ ọ ự ế ạ ườ ẻ ể ớ ộ ủ ự ợ ả i toán tính di n tích các Tr ể ẻ , luôn hình cho con em mình, t o m t ch d a v ng ch c đ tr ọ ng trong vi c giáo d c và h c tâp c a các em, theo dõi ph i k t h p v i nhà tr m i s ti n b c a tr đ có s giáo d c cho phù h p.
ộ ậ ệ
ườ ứ
ệ ứ ề ỉ ủ ệ ế ộ
ẹ ọ ậ ệ ạ ơ
ầ
ờ i toán có l ấ ượ ự ậ ọ ọ ị i đ n v ườ ng ủ c s góp ý c a
ệ ạ ồ ọ ủ ụ Tuyên truy n và v n đ ng ph huynh không coi vi c h c c a con em mình là ầ ữ ậ ả vi c làm ch c a giáo viên mà ph i nh n th c rõ cha m là nh ng ng i th y cô ứ ủ th hai trong vi c lĩnh h i ki n th c c a các em trong h c t p. . ử ỏ ệ ộ Trên đây là m t kinh nghi m nh mà tôi đã th nghi m thành công t ạ ể ọ ả đ góp ph n nâng cao công tác d y gi i văn cho h c sinh toàn tr ể ớ ti u h c nói chung và h c sinh l p 5 nói riêng. R t mong nh n đ ầ th y, cô và b n bè đ ng nghi p.