Ờ Ố
Ố
Ệ
Ố Ế Ủ 1. LIÊN HI P QU C VÀ VAI TRÒ C A NÓ TRONG Đ I S NG QU C T .
ố ượ ơ ở ổ ậ ứ ề ệ Liên Hi p Qu c đ c thành l p trên c s t ộ ch c ti n thân là H i
ố ủ ế ổ ố Qu c Liên ( League of Nations), theo sáng ki n c a T ng th ng Hoa K ỳ
ế ớ ế ậ W.Wilson sau chi n tranh th gi ứ i th nh t ộ ấ . Hoa Kỳ tuy sáng l p ra H i
ư ố ạ ứ ế ế ộ ơ Qu c Liên nh ng l ạ i không chính th c làm h i viên, h n th quy ch ho t
ộ ạ ỏ ườ ươ ủ ộ đ ng c a h i l ẻ i l ng l o, các c ố ng qu c nh ệ ư V ng qu c Liên hi p ố
ậ ố ắ Anh và B c Ireland , Pháp, Nga, Đ cứ , Ý, Nh t B n ả tham gia v n ch đ ỉ ể
ả ưở ộ ạ ượ ủ ộ ố ự tranh giành nh h ng c a mình. Dù h i đ t đ c m t s thành t u đáng
ộ ả ạ ộ ụ ữ ữ ể k trong công cu c gi ư i phóng ph n cũng nh nh ng ho t đ ng nhân
ế ớ ư ổ ộ ứ ố ộ ế ạ đ o, nh ng chi n tranh th gi ả i th hai bùng n H i qu c liên bu c ph i
ả gi i tán.
ướ ự ủ ệ ủ ế ớ ầ ế Tr c s tàn phá có tính h y di t c a chi n tranh th gi i l n th ứ
ố ồ ế ớ ọ hai, các n c ướ kh i Đ ng minh và nhân dân th gi ậ ệ i có nguy n v ng l p
ạ ữ ế ớ ế ặ l i, gi gìn hòa bình th gi ộ i và ngăn ch n các cu c chi n tranh th gi ế ớ i
ớ ừ ủ ế ổ ố ỹ ấ m i. Xu t phát t sáng ki n c a T ng th ng M Roosevelt, t ộ ạ H i ngh i ị
ở ư ủ ướ ấ ố Yalta Cr m, nguyên th ba n c Liên Xô, Mĩ, Anh đã th ng nh t cùng
ộ ổ ứ ố ế ể ữ ậ ố Trung Qu c thành l p m t t ch c qu c t đ gi gìn hòa bình và an ninh
ế ớ ư ờ ử ướ ố th gi i và g i th m i các n c ch ng Phát xít tham gia. T ừ 25 tháng 4
ủ ệ ạ ố ọ đ n ế 26 tháng 6 năm 1945, đ i di n c a 50 qu c gia đã h p t ạ San i
ể ươ ệ Francisco, California, Hoa Kỳ đ thông qua ế Hi n ch ng Liên Hi p Q u c.ố
ứ ượ ệ ố ậ Ngày 24 tháng 10 năm 1945, Liên Hi p Qu c chính th c đ ớ c thành l p v i
ự ủ ướ ự s tham d c a 51 n c.
ế ệ ố ồ Đ n năm 2006 có 192 qu c gia thành viên Liên Hi p Q ố u c, g m t ấ t
ố ượ ế ớ ữ ậ ố ả c các qu c gia ộ ậ đ c l p đ c th gi i công nh n. Trong s nh ng n ướ c
ả ấ ế ủ ọ ạ không ph i thành viên, đáng chú ý nh t là Đài Loan, vì gh c a h t i Liên
ệ ượ ộ Hi p Qu c ố đã đ ể c chuy n giao cho C ng hòa Nhân dân Trung Hoa vào
1
ố ừ ỏ ư ế năm 1971; Tòa Thánh Vatican , v n đã t ẫ b quy ch thành viên nh ng v n
ố ấ ủ ệ ớ là m t “ộ qu c gia” quan sát viên . Thành viên m i nh t c a Liên Hi p Q u cố
ứ ậ là Montenegro, chính th c gia nh p ngày 28 tháng 6 năm 2006.
ữ ượ ủ ố ụ Nh ng m c đích đ ặ ệ c nêu ra c a Liên Hi p Qu c là ngăn ch n
ộ ơ ấ ề ế ệ ả ấ ậ ố chi n tranh, b o v nhân quy n, cung c p m t c c u cho lu t pháp qu c
ườ ế ộ ế ệ ề ả ộ ế t ể , và đ tăng c ng ti n b kinh t ệ ố , xã h i, c i thi n các đi u ki n s ng
ạ ệ ậ ố ạ ơ ộ ệ ố và ch ng l i b nh t ố t, đói nghèo. Liên Hi p Qu c t o c h i cho các qu c
ạ ớ ự ộ ẫ ự ụ ằ ằ gia nh m đ t t ệ i s cân b ng trong s ph thu c l n nhau trên bình di n
ế ớ ả ố ế ế ề ụ ằ th gi i và gi ấ i quy t các v n đ qu c t ệ . Nh m m c đích đó, Liên Hi p
ề ề ẩ ố ộ Qu c đã phê chu n m t Tuyên ngôn Chung v Nhân Quy n năm 1948.
ứ ệ ả ủ ố ượ ệ ữ S m nh cao c c a Liên Hi p Qu c đ c ghi rõ trong nh ng dòng
ế ươ ệ ệ ả ố ủ ầ đ u tiên c a Hi n ch ọ ự ng Liên Hi p Qu c là s ph n ánh nguy n v ng
ớ ả ư ừ ữ ủ ấ ỏ ộ cháy b ng c a các dân t c m i tr i qua nh ng m t mát ch a t ng có trong
ế ớ ế ứ ế ộ ộ chi n tranh th gi ừ i th hai đó là “ngăn ng a m t cu c chi n tranh th ế
ớ ắ ề ự ầ ứ ậ ớ ế ủ ộ ơ ở ệ gi i m i”. Nh n th c sâu s c v s c n thi t c a m t c s toàn di n cho
ụ ủ ề ầ ố ệ hòa bình, các qu c gia thành viên đ ra m c đích hàng đ u c a Liên Hi p
ố ế ồ ữ ố ờ Qu c là duy trì hòa bình và an ninh qu c t ụ ị , đ ng th i xác đ nh nh ng m c
ủ ệ ọ ố ạ ộ đích quan tr ng khác cho các ho t đ ng c a Liên Hi p Qu c là tăng c ườ ng
ệ ữ ị ữ ể ả ẩ ộ ợ ế quan h h u ngh gi a các dân t c, thúc đ y h p tác đ gi ấ i quy t các v n
ố ế ề ế ề ả ả ộ ề đ qu c t v kinh t ạ , xã h i, văn hóa, nhân đ o và b o đ m quy n con
ườ ệ ố ố ng ề i. Các qu c gia cũng trao cho Liên Hi p Qu c vai trò là trung tâm đi u
ộ ướ ủ ộ ữ ụ hòa các hành đ ng c a các dân t c h ng theo nh ng m c đích đó.
ể ạ ề ổ ệ ứ ể ế ệ ố ề Đ t o đi u ki n v t ả ch c, th ch cho Liên Hi p Qu c đ m
ượ ủ ế ươ ữ ị ệ nhi m đ c vai trò c a mình, Hi n ch ắ ng đã quy đ nh nh ng nguyên t c
ệ ữ ạ ộ ủ ệ ố ố cho quan h gi a các qu c gia và ho t đ ng c a Liên Hi p Qu c mà sau
ắ ơ ả ủ ố ế ữ ậ ở này tr thành nh ng nguyên t c c b n c a lu t pháp qu c t .
2
ệ ớ ộ ồ ơ ị Cùng v i đó là b máy g m sáu c quan chính ch u trách nhi m v ề
ạ ộ ồ ạ ộ ộ ồ ự ả ộ các lĩnh v c ho t đ ng khác nhau là Đ i h i đ ng, H i đ ng B o an, H i
ế ộ ồ ả ộ ồ đ ng Kinh t và Xã h i (ECOSOC), H i đ ng Qu n thác, Tòa án qu c t ố ế
ư ượ ộ ồ ậ ả ố ượ và Ban Th ký đ c thành l p. Trong s đó, H i đ ng B o an đ c trao
ố ế ệ ệ ầ trách nhi m hàng đ u trong vi c duy trì hòa bình, an ninh qu c t và đ ượ c
ể ả ủ ư ề ệ ệ ố các qu c gia y quy n đ a ra các bi n pháp, k c các bi n pháp c ưỡ ng
ế ả ế ấ ố ạ ọ ằ ch nh m gi i quy t hòa bình các tranh ch p, ch ng l i các đe d a xâm
ượ ộ ồ ứ ứ ạ ấ l ạ ả c, phá ho i hòa bình. H i đ ng Qu n thác (chính th c ch m d t ho t
ế ị ị ượ ủ ộ ỉ ộ đ ng theo quy t đ nh c a H i ngh th ng đ nh năm 2005).
ể ệ ủ ự ệ ọ ố ễ Vai trò quan tr ng c a Liên Hi p Qu c cũng th hi n qua th c ti n
ạ ộ ự ế ơ ớ ọ ặ ủ ộ ho t đ ng trong h n 60 năm qua, tác đ ng tích c c, to l n đ n m i m t c a
ố ế ừ ằ ổ ứ ả ả ờ ố đ i s ng qu c t ộ và t ng dân t c, tuy r ng t ch c này đã ph i tr i qua
ừ ề ố ố ệ nhi u khó khăn. T con s 51 qu c gia thành viên vào năm 1951, Liên Hi p
ố ớ ộ ệ ố ố ở ệ Qu c hi n có t i 192 qu c gia thành viên và tr thành m t h th ng toàn
ụ ợ ề ệ ồ ơ ơ ổ di n g m các c quan chính nêu trên, nhi u c quan ph tr , 20 t ứ ch c
Ủ ế ộ ặ ở ế chuyên môn và 5 y ban kinh t xã h i đ t ự các khu v c. Nói đ n s ố
ượ ư ệ ủ ệ ả ố l ng thành viên đông đ o nh hi n nay c a Liên Hi p Qu c, chúng ta có
ể ể ế ủ ệ ẩ ố ệ th k đ n thành công c a Liên Hi p Qu c trong vi c thúc đ y quá trình
ự ầ ổ ự ả ồ ư phi th c dân hóa, góp ph n đ a các vùng lãnh th không t qu n g m t ớ i
ườ ở ộ ậ ố ệ 750 tri u ng i tr thành 80 qu c gia đ c l p.
ấ ủ ệ ầ ớ ố ừ Đóng góp l n nh t c a Liên Hi p Qu c là đã góp ph n ngăn ng a
ể ả ế ớ ế ộ ộ ớ không đ x y ra m t cu c chi n tranh th gi ộ i m i trong 64 năm qua. M t
ố ế ủ ả ộ ượ ả ế ớ ự ố s cu c kh ng ho ng qu c t đã đ c gi i quy t v i s trung gian hòa
ả ủ ủ ệ ệ ố ố ổ ứ gi ố i c a Liên Hi p Qu c. Theo th ng kê c a Liên Hi p Qu c, t ch c này
ỗ ợ ộ ươ ượ ả ơ đã h tr các cu c th ng l ư ế ng đ a đ n gi i pháp hòa bình cho h n 170
ộ ở ộ ế ớ cu c xung đ t ự các khu v c trên th gi i.
3
ệ ạ ự ể ườ ế ươ Trong lĩnh v c phát tri n, vi c t o môi tr ng kinh t , th ạ ng m i,
ố ế ế ợ ẳ tài chính qu c t bình đ ng và quan tâm thích đáng đ n l ủ i ích c a các
ướ ạ ộ ủ ư ể ệ ố n c đang phát tri n là u tiên trong ho t đ ng c a Liên Hi p Qu c, trong
ề ươ ệ ằ ẩ ạ đó có vi c nh m thúc đ y “Vòng đàm phán Doha” v th ng m i vì phát
ạ ộ ồ ừ ệ ề ể ố tri n. T năm 1960, Đ i h i đ ng Liên Hi p Qu c đ ra các chi n l ế ượ c
ố ế ừ ể ậ ằ ộ ợ ỷ phát tri n cho t ng th p k nh m huy đ ng h p tác qu c t ụ cho các m c
ể ấ ở ướ ể ạ tiêu phát tri n chung, nh t là các n c đang phát tri n; bên c nh đó, các
ự ỗ ợ ự ề ố ứ ế ệ ố ổ ứ ủ t ch c c a Liên Hi p Qu c đã có s h tr tr c ti p v v n, tri th c cho
ỗ ự ể ế ụ ộ ế ủ các n l c phát tri n kinh t , xã h i, văn hóa, giáo d c và y t c a các n ướ c
ế ơ ề ướ ễ ạ ố này. T i di n đàn này, các qu c gia đã ký k t h n 500 đi u c qu c t ố ế đa
ươ ự ủ ố ế ư ề ọ ph ng quan tr ng trong nhi u lĩnh v c c a giao l u qu c t , trong đó có
ướ ư ể ế ề ậ ị ị ướ Công c v Lu t bi n (năm 1982), đ a ra khuy n ngh đ nh h ng cho
ủ ề ủ ố ế ậ ự ự ẩ các ch đ c a lu t pháp qu c t ự và xây d ng chu n m c cho các lĩnh v c
chuyên môn khác nhau.
ự ề ả ả ẩ ườ ố Trong lĩnh v c b o đ m, thúc đ y quy n con ng i, các qu c gia
ự ự ấ ề ệ ơ ả thành viên đã xây d ng các văn ki n c b n nh t trong lĩnh v c nhân quy n
ề ướ ề ế ộ là Tuyên ngôn Nhân quy n, Công ề c v quy n kinh t , xã h i và văn hóa
ướ ơ ở ự ề ề ơ và Công ị c v quy n dân s và chính tr làm c s cho h n 80 công ướ c,
ố ượ ề ề ề ề tuyên b đ ấ c thông qua sau này v các v n đ khác nhau v quy n con
ng i.ườ
ế ớ ạ ộ ạ ị ấ T i H i ngh c p cao th gi ố i năm 2005, các nhà lãnh đ o các qu c
ộ ệ ố ự ủ ệ ề ấ ố gia đã nh t trí v ý nghĩa s ng còn c a vi c xây d ng m t h th ng đa
ươ ữ ệ ệ ấ ằ ố ố ph ớ ng h u hi u, l y Liên Hi p Qu c làm trung tâm nh m đ i phó v i
ư ệ ữ ữ ứ ề ạ ầ ấ nh ng thách th c đa d ng, nh ng v n đ toàn c u nh hi n nay.
ị ấ ạ ộ ộ ỷ ị T i các H i ngh Thiên niên k năm 2000, H i ngh c p cao năm
ạ ạ ộ ồ ả ậ ấ 2005 và t i Phiên th o lu n c p cao chung Khóa 62 Đ i h i đ ng Liên
4
ự ủ ủ ướ ự ệ ố ủ ễ ấ Hi p Qu c có s tham d c a Th t ng Chính ph Nguy n T n Dũng
ệ ữ ề ạ ị ị ướ ủ c a Vi ố t Nam, các v lãnh đ o các qu c gia đã đ ra nh ng đ nh h ớ ng l n
ệ ủ ệ ố ờ ớ ẩ cho công vi c c a Liên Hi p Qu c trong th i gian t ạ i. Đó là thúc đ y m nh
ẽ ệ ố ế ự ệ ố ự ằ ạ m vi c xây d ng các m i quan h qu c t công b ng, lành m nh, d a trên
ố ế ủ ế ươ ơ ở ậ c s lu t pháp qu c t ắ và các nguyên t c c a Hi n ch ệ ng Liên Hi p
ự ẹ ệ ể ả ố Qu c; đóng góp tích c c vào vi c thu h p kho ng cách phát tri n, trong đó
ỷ ể ự ụ ệ ể ệ ầ có vi c th c hi n các m c tiêu phát tri n Thiên niên k , đ toàn c u hóa
ộ ự ượ ở ự ố ớ ế ớ ể tr thành m t l c l ng tích c c đ i v i toàn th nhân dân th gi ự i; th c
ả ổ ệ ệ ệ ệ ệ ố ố hi n c i t toàn di n Liên Hi p Qu c… Hi n nay, Liên Hi p Qu c đang
ụ ể ề ệ ể ị ướ ự ế tri n khai nhi u bi n pháp c th theo các đ nh h ng này. Th c t cho
ấ ố ạ ộ ế ị ủ ữ th y nh ng nhân t ệ quy t đ nh thành công các ho t đ ng c a Liên Hi p
ị ủ ữ ự ố ố ọ ắ Qu c là ý chí chính tr c a các qu c gia và s tôn tr ng nh ng nguyên t c
ế ươ ơ ả ủ ệ ệ ố ủ c a Hi n ch ố ng Liên Hi p Qu c. Vai trò c b n c a Liên Hi p Qu c
ượ ề ơ ả ể ệ đ ộ ố ấ c th hi n trên m t s v n đ c b n sau:
ề ể ả V ki m soát và gi i giáp vũ khí.
ứ ệ ế ớ ự ệ ả ả ả Th c hi n s m nh cao c là b o đ m an ninh th gi i và “ngăn
ế ớ ừ ế ộ ộ ấ ớ ả ng a m t cu c chi n tranh th gi ề ể i m i”, v n đ ki m soát và gi i giáp vũ
ủ ệ ượ ệ ố khí nói chung, vũ khí h y di t nói riêng, luôn đ c Liên Hi p Qu c quan
ủ ủ ầ ầ ị tâm. Trên th c t ự ế ngh quy t ạ ộ ế đ u tiên c a phiên h p đ u tiên c a Đ i h i ọ ,
ề ự ộ Ủ ậ ồ đ ng (ngày 24 tháng 1 năm 1946) có tiêu đ "S thành l p m t y ban gi ả i
ự ề ế ấ ượ ử quy t các v n đ phát sinh do s phát minh ra năng l ng nguyên t " và
ọ ư ự ạ ữ ế ề ấ ị ạ ọ kêu g i đ a ra nh ng đ xu t khoa h c cho "s h n ch trang b các lo i
ử ấ ả ủ ạ ệ ạ vũ khí nguyên t và t t c các lo i vũ khí h y di t hàng lo t", chính là s ự
ể ệ ố ủ ụ ệ ầ ấ ố th hi n m c tiêu xuyên su t c a Liên Hi p Qu c. G n đây nh t, tháng
ạ ộ ồ ệ ả ậ ấ 9/2009, t ố i pạ hiên th o lu n chung c p cao Đ i h i đ ng Liên Hi p Qu c
ủ ề ứ ả ớ ệ ậ ộ ủ khóa 64 t p trung vào ch đ “ ng phó hi u qu v i các cu c kh ng
5
ầ ả ườ ủ ươ ữ ạ ố ho ng toàn c u: Tăng c ng ch nghĩa đa ph ng và đ i tho i gi a các
ố ế ể ề n n văn minh vì hòa bình, an ninh qu c t ủ ế ộ và phát tri n”. N i dung ch y u
ượ ả ậ ạ ủ ầ ọ ọ đ c th o lu n và thông qua t ệ i phiên h p, đó là: t m quan tr ng c a vi c
ố ả ừ ạ ườ ệ ổ ế ch ng ph bi n và gi i tr vũ khí h t nhân; tăng c ng các bi n pháp
ề ẩ ấ ằ ẳ ị ạ ế ớ ệ ướ nh m thúc đ y v n đ này; kh ng đ nh l i cam k t v i các hi p c đa
ươ ề ể ỗ ự ủ ạ ộ ph ng v ki m soát vũ khí h t nhân và ng h các n l c qu c t ố ế ề ả v gi i
ừ ề ỗ ợ ỹ ị ạ ủ ề ấ ậ tr quân b h t nhân và các v n đ h tr k thu t, quy n c a các n ướ c
ượ ử ụ ượ ạ đ c s d ng năng l ụ ng h t nhân vì m c đích hòa bình...
ề ễ ệ ậ ằ ố ả ế Liên Hi p Qu c đã l p ra nhi u di n đàn nh m gi ấ i quy t các v n
ấ ủ Ủ ứ ễ ề ả đ gi ạ ộ i giáp vũ khí. Các di n đàn chính là y ban Th nh t c a Đ i h i
ủ ệ ề ố ả ữ ấ ồ đ ng và Cao y Liên Hi p Qu c v Gi i giáp vũ khí. Nh ng v n đ đ ề ượ c
ươ ị ự ồ ệ ướ ữ ị ượ ư đ a vào ch ng trình ngh s g m vi c c tính nh ng giá tr có đ c sau
ử ạ ữ ấ ể nh ng hi p ệ ướ c m th h t nhân c , ki m soát vũ khí không gian ữ , nh ng n ỗ
ằ ạ ả ạ ự l c nh m ngăn ch n ặ các lo i vũ khí hóa h c ọ , gi i giáp vũ khí h t nhân và
ườ ự ữ ạ ả vũ khí thông th ng, nh ng khu v c không vũ khí h t nhân , gi m b t ớ ngân
ệ ằ ườ ố ế sách quân sự, và các bi n pháp nh m tăng c ng an ninh qu c t .
ộ ị ả ễ ộ ồ H i ngh Gi i giáp ộ vũ khí là m t di n đàn đ ượ c ng đ ng th gi ế ớ i c
ể ể ề ậ ỏ ả ậ l p ra đ đàm phán v các th a thu n ki m soát vũ khí đa bên và gi i giáp
ự ễ ệ ọ ạ vũ khí. Di n đàn có 66 thành viên đ i di n cho m i khu v c trên th gi ế ớ i,
ả ạ ố ộ ồ g m c năm qu c gia h t nhân chính (C ng hòa Nhân dân Trung Hoa, Pháp,
ế ượ ữ ỳ ị ạ ộ ồ Nga, Anh và Hoa K ). Nh ng ngh quy t đ c Đ i h i đ ng thông qua
ườ ề ả ầ ấ ộ ị ệ th ng yêu c u h i ngh xem xét các v n đ gi i giáp riêng bi t. Đ i l ổ ạ i,
ạ ộ ồ ạ ộ ủ ộ ị hàng năm h i ngh thông báo các ho t đ ng c a mình cho Đ i h i đ ng.
ề ữ V gi gìn hòa bình.
ủ ệ ầ ộ ố ể Theo yêu c u c a các bên trong xung đ t, Liên Hi p Qu c đã tri n
ạ ộ ơ ữ ầ ạ ằ khai h n 60 ho t đ ng gìn gi hòa bình nh m góp ph n t o môi tr ườ ng
6
ậ ợ ứ ế ấ ậ ộ ỏ thu n l ự i cho các bên đi đ n các th a thu n ch m d t xung đ t và th c
ự ệ ệ ậ ả ạ ỏ ố ượ hi n các th a thu n đó. Liên Hi p Qu c đã so n th o và xây d ng đ c 15
ướ ự ệ ị công c qu c t ố ế ề ả ừ v gi i tr quân b , đóng góp tích c c vào vi c duy trì
ế ớ ị ữ ệ ổ hòa bình và n đ nh th gi i. Lính gìn gi hòa bình Liên Hi p Qu c đ ố ượ c
ơ ẩ ự ề ằ ộ ộ ộ ử ớ g i t i nhi u vùng, n i x y ra các cu c xung đ t quân s , nh m bu c các
ặ ậ ạ ọ ỏ ị bên tôn tr ng các th a thu n hòa bình và ngăn ch n tình tr ng thù đ ch. Các
ệ ố ố ự ượ l c l ệ ng đó do các qu c gia thành viên Liên Hi p Qu c đóng góp, và vi c
ự ế ị ữ ắ ộ ớ tham d vào các chi n d ch gìn gi hòa bình là không b t bu c; t i nay ch ỉ
ồ ấ ả ố có hai qu c gia là Canada và B Đào Nha , đã tham gia vào t ế t c các chi n
ữ ệ ố ị d ch gìn gi hòa bình. Liên Hi p Qu c không duy trì b t k m t l c l ấ ỳ ộ ự ượ ng
ự ộ ậ ế ị ữ ấ ả quân s đ c l p nào. T t c các chi n d ch gìn gi ệ ủ hòa bình c a Liên Hi p
ả ượ ố ộ ồ Qu c ph i đ ả c H i đ ng b o an thông qua.
ự ượ ữ ệ ố ả L c l ng gìn gi hòa bình Liên Hi p Qu c đã đ ượ Gi c i Nobel
ữ ủ ư ọ ổ năm 1998 cho công lao gi gìn hòa bình c a h . Năm 2001, T ng th ký
ạ ả ỗ ự ệ Liên Hi p Qu c ố Kofi Anan đã đo t gi ộ i Nobel Hòa bình "vì n l c cho m t
ế ớ th gi i hòa bình và đ ượ ổ ứ ố ơ ch c t t h n." c t
ữ ườ ự ự ệ ậ ằ ố ọ Nh ng ng i sáng l p Liên Hi p Qu c đã th c s hy v ng r ng t ổ
ạ ộ ữ ữ ứ ẽ ể ặ ộ ộ ố ch c này s ho t đ ng đ ngăn ch n nh ng cu c xung đ t gi a các qu c
ế ộ ươ ế gia và các cu c chi n tranh trong t ng lai. Trong th i ờ Chi n tranh l nh ạ (từ
ả ớ ế ớ ự kho ng năm 1945 t i năm 1991), s phân chia th gi ữ i thành nh ng phe thù
ế ậ ữ ấ ượ ỏ ị đ ch khi n th a thu n gìn gi hòa bình r t khó đ c thông qua. Sau khi
ế ế ạ ữ ấ ờ ọ ạ Chi n tranh l nh k t thúc, l ệ i tái xu t hi n nh ng l ệ i kêu g i Liên Hi p
ở ộ ơ ố ế ở ả ố Qu c tr ả thành m t c quan đ m b o hòa bình qu c t ụ , b i hàng ch c
ế ụ ự ẫ ữ ễ ắ ộ ộ nh ng cu c xung đ t quân s v n ti p t c di n ra trên kh p th gi ế ớ i.
ư ự ế ế ỳ ượ ỡ ủ Nh ng s tan v c a Liên bang Xô vi t cũng khi n Hoa K có đ c v th ị ế
ườ ứ ề ệ ạ ố ớ siêu c ng, t o ra nhi u thách th c m i cho Liên Hi p Qu c.
7
ề ấ ề ề V v n đ nhân quy n.
ụ ệ ủ ộ ổ Vi c theo đu i m c tiêu ệ nhân quy nề là m t lý do chính c a vi c
ự ủ ậ ố ệ ứ ế ế ệ thành l p Liên Hi p Qu c. S h y di t tàn b o c a ạ ủ Th chi n th hai và
ệ ẫ ớ ộ ế ậ ằ ổ ứ n n ạ di t ch ng ủ d n t i m t k t lu n chung r ng, t ả ớ ch c m i này ph i
ấ ỳ ộ ạ ộ ư ậ ể ặ ả ị ho t đ ng đ ngăn ch n b t k m t th m k ch nào nh v y trong t ươ ng
ụ ể ạ ầ ộ ộ lai. M c tiêu ban đ u là t o ra m t khung pháp lý đ xem xét và hành đ ng
ướ ề ề ữ ề ấ ạ tr c nh ng v n đ v vi ph m nhân quy n.
ươ ộ ấ ả ệ ắ ố ế Hi n ch ng Liên Hi p Qu c b t bu c t ố t c các qu c gia thành
ự ự ủ ệ ế ả ọ ề viên ph i khuy n khích "s tôn tr ng toàn di n và s tuân th nhân quy n"
ụ ế ẽ ộ và ti n hành "các hành đ ng chung hay riêng r " cho m c tiêu đó. Tuyên bố
ề ượ ạ ộ ồ ư Chung v Nhân quy n ề , đ ộ c Đ i h i đ ng thông qua năm 1948 nh là m t
ể ướ ẩ ớ ố ớ ọ ướ tiêu chu n chung đ h ng t i đ i v i m i n c thành viên. Ngày 15 tháng
ạ ộ ồ ớ ế ế ệ ả ố ỏ ả 3 năm 2006 Đ i h i đ ng Liên Hi p Qu c đã b phi u v i k t qu áp đ o
ộ ồ ề ỷ ể đ thay th ế U ban nhân quy n ệ ề b ng ằ H i đ ng Nhân quy n Liên Hi p
ụ ủ ả ụ ế ề ạ Qu cố . M c tiêu c a nó là gi i quy t các v vi ph m nhân quy n.
ủ ệ ố ố ủ ơ Liên Hi p Qu c và các c quan c a mình là nhân t ố ch ch t thúc
ụ ề ắ ố ẩ đ y và áp d ng các nguyên t c thiêng liêng trong Tuyên b chung v Nhân
ố ỗ ợ ạ ộ ệ ệ ề ộ ọ quy n. M t ho t đ ng quan tr ng là vi c Liên Hi p Qu c h tr các n ướ c
ỗ ợ ỹ ế ể đang trong quá trình chuy n ti p sang ch đ ế ộ dân chủ. H tr ậ k thu t
ệ ổ ử ự ứ ầ ệ ả ằ trong vi c t ộ ch c các cu c b u c t do và công b ng, c i thi n các c ơ
ề ệ ế ả ở ấ ấ c u pháp lý, kh i th o hi n pháp, hu n luy n các nhân viên nhân quy n, và
ể chuy n các phong trào vũ trang thành các ả đ ng chính tr ấ ớ ị đã đóng góp r t l n
ế ớ ắ ủ vào quá trình dân ch hóa trên kh p th gi i.
ỗ ợ ụ ữ ề ễ ệ ố ộ Liên Hi p Qu c cũng là m t di n đàn h tr quy n ph n tham gia
ờ ố ủ ị ế ấ ướ ọ ầ đ y đ vào đ i s ng chính tr , kinh t ộ ủ và xã h i c a đ t n c h . Liên
8
ệ ướ ệ ầ ố ủ ư ậ ự Hi p Qu c góp ph n vào vi c h ệ ng s chú ý c a d lu n vào khái ni m
ệ ướ ủ ề nhân quy n thông qua các hi p c c a nó.
ầ ấ ạ ả ộ ộ ố Đ u năm 2006, m t nhóm h i th o ch ng tra t n t ố ệ i Liên Hi p Qu c
ề ấ ị ọ ỉ ệ đã đ xu t vi c đóng c a ử Nhà tù V nh Guantanamo và ch trích cái g i là s ự
ờ ệ ự ữ ể ậ ậ ử ụ s d ng nh ng nhà tù bí m t và s nghi ng vi c v n chuy n tù nhân t ớ i
ướ ủ ụ ỏ ỳ n c ngoài cho m c đích h i cung c a Hoa K . M t s ộ ố thành viên Đ ngả
ệ ố ề ằ ủ Dân ch Hoa K ậ ỳ và các nhóm nhân quy n cho r ng h th ng nhà tù bí m t
ượ ụ ề ạ c a ủ CIA không cho phép giám sát đ c các v vi ph m nhân quy n và hy
ử ị ẽ ớ ọ v ng chúng s s m b đóng c a.
ề ỗ ợ ố ế ể ạ V h tr nhân đ o và phát tri n qu c t .
ố ợ ớ ổ ứ Ph i h p v i các t ch c khác nh ữ ậ ư Ch th p đ ỏ và Trăng l ưỡ ề i li m
ự ệ ẩ ấ ố ướ ụ ố ỏ đ , Liên Hi p Qu c cung c p th c ph m, n ơ ư c u ng, n i c ng và các
ữ ụ ạ ườ ạ ả ị ị d ch v nhân đ o khác cho nh ng ng ả i dân đang ph i ch u n n đói, ph i
ị ả ử ưở ở ọ ế ờ ỏ r i b nhà c a vì chi n tranh, hay b nh h ả ng b i các th m h a khác.
ủ ệ ạ ơ ố ươ Các c quan nhân đ o chính c a Liên Hi p Qu c là Ch ng trình L ươ ng
ự ệ ấ ẩ ơ ườ th c Th gi ự ế ớ (đã giúp cung c p th c ph m cho h n 100 tri u ng i ỗ i m i
ở ơ ố ủ ề ố năm h n 80 qu c gia), ệ Cao y Liên Hi p Qu c v Ng ườ ị ạ hi nệ i t n n
ự ề ở ơ ướ ư ế ị ữ đi u hành các d án h n 116 n c, cũng nh các chi n d ch gìn gi hòa
ạ ơ ố bình t i h n 24 qu c gia.
ệ ệ ố Liên Hi p Qu c cũng tham gia vào vi c h tr ỗ ợ phát tri nể , ví dụ
ệ ư ụ ươ thông qua vi c đ a ra Các m c tiêu Thiên niên k ỷ . Ch ể ng trình Phát tri n
ệ ổ ấ ế ứ ớ ố Liên Hi p Qu c (UNDP) là t ch c đa bên l n nh t ti n hành h tr ỗ ợ ỹ k
ế ớ ậ ổ ư ổ ứ ứ thu t trên th gi i. Các t ch c khác nh T ch c y t ế ế ớ WHO ), i ( th gi
ỹ ế ớ ố ố ế ị Qu th gi i Phòng ch ng AIDS, lao và s t rét ầ là các đ nh ch hàng đ u
ế ố ộ ế ớ trong cu c chi n ch ng l ệ ạ b nh t i ậ trên th gi t ặ i, đ c bi ệ ạ t t i các n ướ c
ụ ệ ấ ố ố ỹ ị nghèo. Qu dân s Liên Hi p Qu c là nhà cung c p chính các d ch v sinh
9
ỷ ệ ử ở ẻ ạ ơ ố ả t ả s n, giúp gi m t l vong ẹ bà m và tr em t i h n 100 qu c gia.
ư ố ỉ ố ể ệ Hàng năm Liên Hi p Qu c còn đ a ra ch s Phát tri n con ng ườ (HDI), i
ệ ộ ế ạ ố ọ m t bi n pháp so sánh x p h ng qu c gia ự theo s đói nghèo , h c v n ấ , giáo
ế ố ướ ượ ứ ộ d cụ , tu i thổ ọ , và các y u t ể khác, đ các n ấ c th y đ c m c đ phát
ể ừ ể ế ạ ủ tri n c a mình, t ệ đó có k ho ch phát tri n và thông qua đó Liên Hi p
ỗ ợ ế ạ ố ướ ể Qu c cũng có k ho ch h tr các n c này phát tri n.
ệ ướ ự ệ ề ố ế ậ ự V xây d ng, th c hi n các hi p c và lu t pháp qu c t .
ệ ố ỏ ướ Liên Hi p Qu c đàm phán các hi p ệ ướ nh ư Th a c ệ c Liên Hi p
ố ề ố ế ể ữ ằ ậ ộ ơ Qu c v Lu t Bi n ể nh m tránh nh ng nguy c xung đ t qu c t ề bi n ti m
ề ệ ử ụ ạ ươ ữ ể ượ tàng. Nh ng tranh cãi v vi c s d ng các đ i d ng có th đ c phân x ử
ạ ặ ộ ệ t i m t tòa án đ c bi t.
ủ ệ ố Tòa án Pháp lý Qu c tố ế (ICJ) là tòa án chính c a Liên Hi p Qu c.
ữ ữ ử ủ ụ ể ố M c tiêu c a tòa án này là đ phán x nh ng tranh cãi gi a các qu c gia
ắ ầ ạ ộ ề ẫ thành viên. ICJ b t đ u ho t đ ng năm 1946 và v n đang xem xét nhi u v ụ
ệ ườ ợ ồ vi c. Các tr ng h p đáng chú ý g m:
ủ ộ Côngô và Pháp, khi C ng hòa Dân ch Công ô cáo bu c ộ Pháp b t giắ ữ
ạ ị ế ạ ự ấ ợ b t h p pháp các c u lãnh đ o b cho là ộ t i ph m chi n tranh ; và Nicaragua
ỳ ấ ợ ị ớ v i Hoa K , khi Nicaragua bu c t ộ ộ Mỹ trang b vũ khí b t h p pháp cho i
ụ ụ Contras (v này d n t ẫ ớ V IranContra i ).
ọ ắ ộ ố ớ ự Năm 1993, đ i phó v i s "thanh l c s c t c" t ạ Nam Tư cũ, H iộ i
ả ố ộ ố ế ạ ệ ồ đ ng B o an Liên Hi p Qu c đã thành l p ậ Tòa án t i ph m qu c t cho
ố ệ ạ Nam T cũư . Năm 1994, đ i phó v i n n ớ ạ di ủ t ch ng t i Rwanda ộ ồ , H i đ ng
ộ ố ế ạ ử ạ ệ đã thành l p ậ Tòa án t i ph m qu c t cho Rwanda . Vi c phán x t i hai tòa
ế ậ ơ ở ệ ằ ị ộ án đó đã thi t l p nên c s xác đ nh hi n nay r ng hành vi t ạ i ph m
ự ứ ữ ộ ộ ưỡ c ộ ng b c trong nh ng cu c xung đ t quân s là t ế i ác chi n tranh.
ạ ộ ồ ệ ậ ộ ộ ọ Năm 1998 Đ i h i đ ng kêu g i tri u t p m t h i ngh t ị ạ Rôma về i
10
ệ ậ ạ ộ ạ vi c thành l p m t ộ Tòa án T i ph m Qu c t ố ế (ICC), t i đây "Quy chế
ượ ố ế ắ ầ ạ ộ Rôma" đã đ c thông qua. Tòa án T i ph m qu c t ạ ộ b t đ u ho t đ ng
ạ ộ ử ầ ủ ế ộ năm 2002 và ti n hành phiên x đ u tiên năm 2006 (ho t đ ng c a ICC đ c
ố ả ề ự ệ ớ ậ l p v i Liên Hi p Qu c c v nhân s và tài chính). Đây là tòa án qu c t ố ế
ườ ự ầ ử ữ ệ ị ườ ị th ng tr c đ u tiên ch u trách nhi m xét x nh ng ng ạ i b cho là ph m
ộ ố ế ồ ả ộ ậ ọ các t i ác nghiêm tr ng theo lu t pháp qu c t g m c t ế i ác chi n tranh,
ệ ộ t i di ủ t ch ng...
ụ ữ ể ỷ Nh ng m c tiêu phát tri n thiên niên k .
ụ ụ ể ộ ỷ Các m c tiêu phát tri n thiên niên k là tám m c tiêu mà toàn b 192
ướ ệ ẽ ồ ố n c thành viên Liên Hi p Qu c đã đ ng ý s hoàn thành vào năm 2015.
Ướ ầ ằ ả ỷ ể ạ ụ ỗ c tính r ng c n chi kho ng 4060 t dollar m i năm đ đ t tám m c tiêu
trên.
ỷ ủ ệ ố ượ ế Tuyên b thiên niên k c a Liên Hi p Qu c ố , đ c ký k t tháng 9
năm 2000, g m:ồ
ạ ừ 1. Lo i tr nghèo đói.
ụ ể 2. Hoàn thành ph c p ọ . ổ ậ giáo d c ti u h c
ế 3. Khuy n khích ẳ bình đ ng gi ụ ữ ớ và tăng quy n cho ph n . ề i
ử ẻ ả 4. Gi m t ỷ ệ t l vong tr em .
ệ ứ ả ỏ ẹ 5. C i thi n s c kh e bà m .
ế ấ ố ố 6. Chi n đ u ch ng HIV/AIDS, s t rét, và các ệ b nh t ậ khác. t
ả ườ ả 7. Đ m b o môi tr ề ữ ng b n v ng.
ệ ố ố ế ể ế ố 8. Khuy n khích m i quan h đ i tác phát tri n qu c t .
ộ ố ấ ề ơ ả ể ệ ủ ớ Trên đây là m t s v n đ c b n th hi n vai trò to l n c a Liên
ờ ố ố ế ệ ố ạ ộ ạ Hi p Qu c trong đ i s ng qu c t ủ . Tuy nhiên bên c nh đó, ho t đ ng c a
ồ ạ ệ ộ ố ế ấ ậ ố Liên Hi p Qu c cũng còn t n t i m t s y u kém, b t c p, đó là:
11
ế ệ ậ ả ộ ớ ổ B máy ch m c i cách, đ i m i; thi u hi u năng do tính quan liêu và
ệ ượ ự ệ ố ử ữ hi n t ng tham nhũng; s phân bi ự ấ t đ i x gi a Israel Palextin; s b t
ướ ề ệ ấ ề ở ộ ố ủ ụ ự l c tr c v n đ di t ch ng và nhân quy n ố ự m t s khu v c; v bê b i
ươ ổ ầ ấ ươ ự ữ ộ trong ch ng trình đ i d u l y l ng th c; hay nh ng cáo bu c lính gìn
ữ ệ ố ưỡ ạ gi hòa bình Liên Hi p Qu c c ng dâm t i Congo, Haiti, Liberia và
ộ ớ ụ ữ ể ế ề ắ ộ Sudan… Nh ng y u kém này không th kh c ph c m t s m m t chi u mà
ự ỗ ự ủ ấ ả ả ả ố ầ c n ph i có s n l c c a t ữ t c các qu c gia thành viên và ph i có nh ng
ả ụ ượ ữ ữ ể ệ ắ ớ ớ ớ gi i pháp h u hi u, v i nh ng chi phí l n m i có th kh c ph c đ c.
Ố
Ủ
Ệ
Ệ
2. VAI TRÒ C A VI T NAM TRONG LIÊN HI P QU C.
ộ ừ ạ ượ ộ ậ Ngay sau khi dân t c v a giành l c đ c l p vào năm 1945, Ch i đ ủ
ặ ồ ướ ệ ớ ế ư ử ị t ch H Chí Minh đã thay m t cho n c Vi t Nam m i vi t th g i Khóa
ạ ộ ồ ủ ầ ổ ứ ạ ọ h p đ u tiên c a Đ i h i đ ng t ch c t ẳ i London (tháng 1/1946) kh ng
ộ ủ ự ủ ệ ố ớ ụ ữ ủ ệ ị đ nh s ng h c a Vi ố t Nam đ i v i nh ng m c tiêu c a Liên Hi p Qu c
ỏ ố ượ ủ ổ ứ ệ và bày t mong mu n đ c góp s c vào công vi c chung c a t ứ ch c th ế
ớ gi ớ i m i đó.
ể ừ ệ ượ ử K t đó, nhân dân Vi t Nam đã v ắ t qua muôn vàn th thách kh c
ệ ủ ả ụ ữ ấ ấ ộ ồ nghi ờ t, ph n đ u vì nh ng m c tiêu thiêng liêng c a c dân t c, đ ng th i
ữ ưở ề ự ủ ệ cũng là nh ng lý t ố ng c a Liên Hi p Qu c là hòa bình, quy n t ế quy t,
ẳ ộ ọ ừ ể ỗ ườ bình đ ng cho m i dân t c, và cũng t đó đ m i con ng i có th v ể ươ n
ớ ị ứ ủ ữ ạ ẩ ị ữ lên đ t nh ng hoài bão x ng v i đ a v , ph m giá c a mình. Chính nh ng
ợ ệ ạ ượ ắ ợ ủ ắ th ng l i mà nhân dân Vi t Nam đ t đ c cũng là th ng l ữ i c a nh ng
ườ ế ớ ộ ệ ầ ng i yêu chu ng hòa bình, công lý trên th gi ự i, góp ph n vào vi c th c
ệ ưở ủ ệ ố ữ hi n nh ng lý t ng c a Liên Hi p Qu c.
ệ ủ ứ Ngày 20/9/1977, Vi ệ t Nam chính th c là thành viên c a Liên Hi p
ố ừ ữ ệ ầ ố ệ Qu c. Ngay t nh ng ngày đ u tham gia Liên Hi p Qu c, Vi t Nam đã ch ủ
ữ ế ề ế ề ổ ị ấ ộ đ ng đóng góp ti ng nói v nh ng v n đ liên quan đ n hòa bình, n đ nh,
12
ở ế ớ ờ ồ ệ ự ợ h p tác Đông Nam Á và th gi i. Đ ng th i, Vi t Nam tích c c cùng
ề ố ướ ệ ẩ ố nhi u qu c gia thành viên các n c thúc đ y Liên Hi p Qu c thông qua các
ụ ể ế ị ế ằ ị ệ ngh quy t, quy t đ nh cùng các bi n pháp c th nh m phát huy vai trò
ệ ố ườ ố ợ ự ữ ộ ủ c a Liên Hi p Qu c, tăng c ộ ng s ph i h p gi a các dân t c trong cu c
ự ệ ạ ố ả ừ ừ ị ấ đ u tranh ch ng ch y đua vũ trang, th c hi n gi i tr quân b , ngăn ng a và
ả ố ế ằ ệ ế ộ gi ấ i quy t các tranh ch p, xung đ t qu c t ả b ng bi n pháp hòa bình, b o
ề ự ế ủ ệ ả ườ ệ ộ ậ v đ c l p và quy n t ộ quy t c a các dân t c, c i thi n môi tr ng kinh
ố ế ế ề ả ả ộ ế t qu c t ể , phát tri n kinh t , văn hóa, xã h i và b o đ m quy n con
ng i.ườ
ạ ộ ủ ữ ệ ạ Trong nh ng năm qua, ho t đ ng c a Vi t Nam t ố ệ i Liên Hi p Qu c
ể ệ ườ ố ố ạ ủ ộ ậ ự th hi n rõ nét đ ng l i đ i ngo i c a chúng ta là đ c l p, t ủ ch , hòa
ể ạ ợ ố ươ ớ bình, h p tác và phát tri n v i chính sách đ i ngo i đa ph ạ ng hóa, đa d ng
ố ế ệ ủ ậ ạ ố ướ hóa các quan h qu c t ; là b n, đ i tác tin c y c a các n ộ c trong c ng
ố ế ố ế ự ế ợ ồ đ ng qu c t , tham gia tích c c vào ti n trình h p tác qu c t ự và khu v c.
ệ ư ệ ọ ừ ộ Vi t Nam đã đóng góp quan tr ng vào vi c đ a Đông Nam Á t m t khu
ẽ ố ầ ế ở ị ở ự ộ ự v c b chia r , đ i đ u b i chi n tranh, tr thành m t khu v c hòa bình,
ị ợ ạ ướ ớ ữ h u ngh , h p tác, không có vũ khí h t nhân và đang h ng t i hình thành
ệ ấ ố ồ ộ ở ợ ệ ớ C ng đ ng ASEAN th ng nh t, h p tác toàn di n và m ra quan h v i
ướ ế ớ ệ ủ ướ ệ ượ ở ộ ề nhi u n c trên th gi i. Vi c quan h c a n c ta đ ề ặ c m r ng v m t
ớ ầ ạ ướ ề ợ ngo i giao v i g n 200 n c và h p tác v kinh t ế ươ th ạ ớ ầ ng m i v i h u
ệ ố ổ ớ ướ ế h t các qu c gia, vùng lãnh th , cùng v i vi c n c ta là thành viên tích
ề ổ ứ ữ ự ễ ạ ầ ự ủ c c c a nhi u t ề ch c và di n đàn toàn c u và khu v c, đã t o nh ng đi u
ậ ợ ệ ữ ớ ướ ớ ki n thu n l ợ i m i cho h p tác gi a n ố c ta v i các qu c gia thành viên
ệ ủ ệ ố khác trong các công vi c c a Liên Hi p Qu c.
ệ ụ ể ủ ự ệ ố ệ Trong các lĩnh v c công vi c c th c a Liên Hi p Qu c, Vi t Nam
ị ả ủ ộ ộ ừ ớ ư v i t cách là m t trong 66 thành viên c a H i ngh gi i tr quân b t ị ạ i
13
ạ ộ ủ ự ễ ằ ự Genève đã tích c c tham gia vào các ho t đ ng c a di n đàn nh m th c
ệ ả ừ ệ ị ệ ể ệ ố ụ hi n m c tiêu gi i tr quân b toàn di n và tri t đ do Liên Hi p Qu c đ ề
ệ ự ụ ủ ệ ra. Vi ề t Nam nghiêm túc th c hi n các nghĩa v thành viên c a các đi u
ướ ố ế ề ủ ố ệ ự ệ ạ c qu c t ổ ế v ch ng ph bi n vũ khí h y di ầ t hàng lo t, th c hi n đ y
ộ ồ ế ủ ệ ề ố ị ả ủ đ các ngh quy t c a H i đ ng b o an Liên Hi p Qu c v báo cáo các
ề ướ ự ệ ệ ẩ ớ bi n pháp th c hi n các đi u c này, m i đây đã phê chu n Hi p ệ ướ c
ử ạ ư ổ ệ ị ị ấ c m th h t nhân toàn di n và ký Ngh đ nh th b sung cho Hi p ệ ướ ả c b o
ệ ướ ạ ổ ế ạ ả đ m h t nhân theo Hi p c không ph bi n vũ khí h t nhân.
ệ ố ắ ủ ủ ộ ướ ệ Vi t Nam ng h các c g ng c a các n ố c cùng Liên Hi p Qu c
ả ự ộ ộ tìm các gi i pháp hòa bình cho các cu c xung đ t khu v c và đang b ướ c
ạ ộ ữ ủ ệ ố ầ đ u tham gia vào ho t đ ng gìn gi ợ hòa bình c a Liên Hi p Qu c, phù h p
ủ ệ ề ả ệ ệ ệ ớ v i đi u ki n và kh năng c a Vi t Nam. Vi ọ t Nam coi tr ng vi c tăng
ạ ớ ố ướ ố ế ợ ườ c ng đ i tho i v i các n c, h p tác qu c t ệ trong và ngoài Liên Hi p
ế ề ệ ề ấ ẩ ố ườ Qu c trên các v n đ liên quan đ n vi c thúc đ y quy n con ng i, trong
ề ướ ự ệ ệ ố ế ề ề ệ đó có vi c báo cáo v vi c th c hi n các đi u c qu c t ề v quy n con
ườ ệ ế ơ ng i mà Vi ề t Nam là thành viên và tham gia vào các c ch nhân quy n
ộ ủ ư ề ệ ề ấ ố ạ Ủ ủ c a Liên Hi p Qu c nh ECOSOC, y ban v các v n đ xã h i c a Đ i
ộ ồ ệ ề ố ộ ồ h i đ ng, H i đ ng nhân quy n Liên Hi p Qu c.
ệ ượ ề ệ ệ ố Vi t Nam đ c Liên Hi p Qu c đánh giá cao v vi c hoàn thành
ướ ờ ạ ụ ể ề ỷ tr ể c th i h n nhi u m c tiêu phát tri n Thiên niên k , tri n khai thành
ủ ự ệ ẻ ệ ệ ồ ờ công đ ng th i chia s kinh nghi m c a mình trong vi c th c hi n các
ươ ủ ệ ể ề ộ ộ ố ch ị ng trình hành đ ng c a các h i ngh Liên Hi p Qu c v phát tri n xã
ườ ươ ự ể ở ộ h i, môi tr ng, an ninh l ng th c, tài chính cho phát tri n, nhà , nhân
ụ ữ ẻ ể ề ố ố ệ ủ quy n, dân s và phát tri n, ph n , tr em, ch ng phân bi ộ t ch ng t c,
ố phòng ch ng HIV/AIDS...
14
ệ ố ớ ấ ể ệ ứ ệ Vi t Nam cũng đã th hi n ý th c trách nhi m cao đ i v i v n đ ề
ụ ể ệ ệ ệ ố ổ ả ổ c i t Liên Hi p Qu c, hi n đang đóng góp c th vào vi c đ i m i h ớ ệ
ể ủ ệ ằ ố ố ổ ứ ủ ệ th ng phát tri n c a Liên Hi p Qu c b ng vi c cùng các t ch c c a Liên
ố ở ự ế ế ệ ệ ố ộ ợ ả Hi p Qu c th c hi n có k t qu sáng ki n "M t Liên h p qu c" Vi ệ t
ượ ệ ộ ố ướ Nam sau khi đ ọ c Liên Hi p Qu c ch n làm m t trong tám n c trên th ế
ớ ự ế ệ gi ể i th c hi n thí đi m sáng ki n này.
ặ ủ ữ ề ậ ệ Ghi nh n nh ng đóng góp nhi u m t c a Vi ệ t Nam vào công vi c
ề ầ ệ ầ ố ố ệ ủ c a Liên Hi p Qu c, các qu c gia thành viên đã nhi u l n b u Vi t Nam
ạ ủ ủ ị ư ệ ế ề ơ ơ ố vào c ch lãnh đ o c a nhi u c quan Liên Hi p Qu c nh Phó Ch t ch
ạ ộ ủ ị ệ ồ ố ạ ộ Đ i h i đ ng Liên Hi p Qu c, thành viên ECOSOC, Ch t ch Đ i h i
ổ ứ ệ ươ ủ ị ự ồ đ ng T ch c Nông nghi p và L ộ ồ ng th c (FAO), Phó Ch t ch H i đ ng
ấ ổ ộ ồ Ủ ứ ề ch p hành t ố ch c UNDP/UNFPA, y ban Nhân quy n, H i đ ng th ng
ơ ượ ử ố ế ề ố đ c C quan Năng l ng nguyên t Qu c t ộ ồ (IAEA), H i đ ng đi u hành
ổ ứ ế ớ ư ễ các t ch c Liên minh B u chính th gi i (UPU) và Liên minh Vi n thông
ố ế ộ ồ ứ ụ ấ ọ ổ qu c t (ITU), H i đ ng ch p hành các T ch c Giáo d c, Khoa h c và
ứ ệ ố ổ Văn hóa Liên Hi p Qu c (UNESCO), T ch c Y t ế ế ớ th gi ộ i (WHO), H i
ị ổ ứ ố ế ả ộ ồ đ ng qu n tr T ch c Lao đ ng qu c t (ILO).
ấ ố ố ạ ộ ố ớ ở Xu t phát t ừ ườ đ ng l i đ i ngo i r ng m và v i mong mu n đóng
ủ ộ ố ế ữ ữ ơ ồ ạ ộ góp h n n a vào nh ng ho t đ ng c a c ng đ ng qu c t ự trong lĩnh v c
ố ế ừ ệ ứ ị hòa bình an ninh qu c t , t năm 1997, Vi Ủ ử t Nam đã ng c vào v trí y
ườ ự ủ ộ ồ ệ ệ ả ố viên không th ng tr c c a H i đ ng b o an Liên Hi p Qu c nhi m k ỳ
ậ ố ả ọ 2008 2009 và đã đ m nh n t t vai trò quan tr ng này. Tháng 10/2006, Vi ệ t
ượ ướ ề ử ủ ứ ử ấ Nam đ c Nhóm các n c châu Á nh t trí đ c là ng c viên c a châu
ạ ọ ườ ứ ầ ụ l c và n gày 16/10/2007, t i khoá h p th ạ ộ ồ ng niên l n th 62 Đ i h i đ ng
ố ớ ệ Liên Hiệp Qu c, v i 183/190 phi u ế tán thành, Vi ứ t Nam đã chính th c
ượ ầ ườ ự ủ ộ ồ ả đ c b u làm thành viên không th ng tr c c a H i đ ng b o an Liên
15
ố ỳ ớ ự ệ ệ ệ Hiệp Qu c nhi m k 20082009 . V i s ki n này,
Vi
t Nam đã th c s ự ự
ướ ể ớ ự ộ ế ớ ế b c ra bi n l n, tham d đ i hoa tiêu , lái con tàu th gi ữ i đi đ n nh ng
ề ầ ờ ớ ố ườ ế b n b m i. Các qu c gia nhi u l n là thành viên không th ự ủ ng tr c c a
ộ ồ ả ườ ườ ướ ớ ả ưở H i đ ng b o an, th ng là các c ố ng qu c và n c l n có nh h ng l nớ
ố ế ứ ư ậ ả ệ ượ ớ ế đ n qu c t nh Nh t B n, Đ c, Achentina, Braxin… V i vi c đ ầ c b u
ủ ườ ộ ồ ự ệ ệ ả ố làm y viên không th ng tr c H i đ ng b o an Liên Hi p Qu c nhi m k ỳ
ố ế ủ ủ ậ ộ ỉ ệ 20082009, là đ nh cao c a quá trình h i nh p qu c t c a Vi t Nam, th ể
ị ế ủ ệ ạ ệ ườ ị hi n v th chính tr và ngo i giao c a Vi t Nam trên tr ng qu c t ố ế và là
ự ớ ả ộ ố ượ m t vinh d l n mà không ph i qu c gia nào cũng có đ c.
ộ ồ ệ ả ệ ề ượ Vào H i đ ng b o an Liên Hi p Qu c ố , Vi t Nam có quy n đ c bàn
ậ ả ề ớ ủ ế ớ ữ ế ấ ượ lu n, tham gia gi i quy t nh ng v n đ l n c a th gi i, đ ề c quy n b ỏ
ế ị ữ ế ọ ữ phi u thông qua nh ng quy t đ nh quan tr ng, đóng vai trò dung hoà gi a
ể ỷ ườ ự ấ ồ các quan đi m khác nhau khi các u viên th ề ộ ấ ng tr c b t đ ng v m t v n
ủ ế ạ ướ ể đ ề nào đó và đ i di n ệ cho ti ng nói c a các n ố ớ c đang phát tri n đ i v i
ữ ề ấ ọ nh ng v n đ mà h quan tâm.
ủ ệ ượ ệ ớ Vai trò c a Vi t Nam còn đ c nhân lên v i vi c các thành viên Liên
ế ủ ủ ể ả ố ệ ợ h p qu c có th ph i tranh th lá phi u c a Vi ề ộ ấ t Nam v m t v n đ c ề ụ
ọ ệ ữ ứ thể nào đó. Vai trò này càng quan tr ng trong tháng Vi t Nam gi ch c Ch ủ
ộ ồ ả ế ị ữ ế ỏ ớ t chị luân phiên H i đ ng b o an. V i nh ng quy t đ nh đúng, b phi u hay
ồ ơ ế ế ặ ả ạ ỏ ỏ ắ không b phi u, ho c b phi u tr ng trên các h s nh y c m qu c t ố ế ,
ệ ệ ỷ ườ ự ể Vi t Nam ủ đã tranh th nhi m k ỳ là u viên không th ng tr c đ nâng cao
ủ ạ ấ ị uy tín chính tr và ngo i giao c a mình, đ u tranh nâng cao vai trò c a ủ Liên
ệ ướ ệ ể ẫ ậ ả Hi p Qu c ủ ố , c a các n c đang phát tri n, h u thu n cho vi c b o v ch ệ ủ
ế ớ ề ố ổ ị quy n qu c gia, duy trì hoà bình và n đ nh trên th gi i.
ủ ộ ườ ộ ồ ự ả Trong m t năm là y viên không th ng tr c H i đ ng b o an Liên
ế ớ ệ ệ ề ố ứ ạ ề ễ ế Hi p Qu c, đi u ki n tình hình th gi i có nhi u di n bi n ph c t p, Vi ệ t
16
ả ử ữ ề ề ề ấ ấ ị Nam đã ph i x lý nhi u v n đ , trong đó có nh ng v n đ mang tính đ nh
ạ ộ ộ ồ ủ ề ấ ả ỳ k trong ho t đ ng c a H i đ ng b o an, ngoài ra còn r t nhi u y u t ế ố
ể ườ ế ượ ư ộ ộ ả x y ra mà chúng ta không th l ng h t đ c nh tình hình l n x n trong
ệ ơ ộ ố ầ ử ạ b u c t i Zimbabwe; xung đ t Dafur (Sudan), n i Liên Hi p Qu c và Liên
ể ế ộ minh châu Phi (AU) tri n khai quân; cu c chi n NgaGruzia…
ứ ệ ả ị ứ ớ Ngay sau khi chính th c đ m nhi m v trí này t ạ ổ i t ấ ch c l n nh t
ệ ự ủ ể ệ hành tinh (112008), Vi t Nam đã th hi n rõ vai trò tích c c c a mình.
ệ ướ ế Vi t Nam đã cùng các n ề c thành viên tham gia và có ý ki n trong nhi u
ộ ồ ủ ệ ả ọ ộ ố ả cu c h p c a H i đ ng b o an Liên Hi p Qu c và tham gia gi ế i quy t
ề ề ấ ọ ầ ế nhi u v n đ quan tr ng liên quan đ n hòa bình và an ninh trên toàn c u.
ủ ữ ệ ệ ệ ố Nh ng đóng góp c a Vi ủ t Nam trong Liên Hi p Qu c sau nhi m kì là y
ộ ồ ả ượ ộ ố ấ ể ệ ứ viên không chính th c H i đ ng b o an, đ c th hi n trên m t s v n đ ề
ơ ả c b n sau:
ộ ệ ủ ộ ớ ườ ị ộ M t là, Vi ắ t Nam ch đ ng, b t nh p nhanh v i c ệ ng đ làm vi c
ạ ộ ự ủ ầ cao, tham gia đ y đ , tích c c các ho t đ ng c a ộ ồ ủ H i đ ng ả b o an Liên
ệ ệ ế ạ ơ ộ ọ Hi p Qu c. ố Vi t Nam đã tham gia và có ý ki n t i h n 1.000 cu c h p các
ướ ệ ủ ứ ầ ả ọ ấ c p d ộ i m i hình th c, góp ph n thông qua kho ng 150 văn ki n c a H i
ề ề ệ ả ấ ọ ố ế ề ồ đ ng b o an Liên Hi p Qu c v nhi u v n đ quan tr ng liên quan đ n
ầ ấ ả ơ hòa bình và an ninh trên toàn c u, trong đó đã tham gia t ộ t c h n 300 cu c
ạ ứ ấ ấ ộ ộ ọ ọ ủ ọ h p c p Đ i s , hàng trăm cu c h p c p chuyên viên và các cu c h p c a
ộ ồ ệ ả ả ộ ỷ ố ọ ủ ị các U ban thu c H i đ ng b o an. Đ m nhi m t t tr ng trách là Ch t ch
ủ ị ề ề ỷ ỷ U ban 1132 v Xiêra Lêôn, Phó Ch t ch các U ban 1533 v CHDC
ố ổ ủ ư ề ố ỷ ỷ Cônggô, U ban 1636 v Libăng và U ban Ch ng kh ng b . T ng Th ký
ệ ố ướ ề ệ ố ỏ Liên Hi p Qu c và các n c thành viên Liên Hi p Qu c đ u bày t khâm
ụ ệ ự ể ợ ph c và đánh giá cao Vi ộ ậ t Nam có quan đi m đ c l p, xây d ng, h p tác và
ố ớ ạ ộ ộ ồ ủ ệ ả có trách nhi m đ i v i các ho t đ ng c a H i đ ng b o an.
17
ệ ự ệ ề Hai là, Vi ắ t Nam tích c c đóng góp vào vi c đ cao các nguyên t c
ế ươ ố ế ả ệ ậ ố ơ ả ủ c b n c a Hi n ch ng Liên Hi p Qu c và lu t pháp qu c t ả , đ m b o
ộ ồ ạ ộ ứ ụ ệ ả ọ ộ cho H i đ ng b o an ho t đ ng đúng ch c năng nhi m v , tôn tr ng đ c
ổ ủ ủ ề ẹ ố ệ ậ l p, ch quy n, toàn v n lãnh th c a các qu c gia. Vi ề t Nam đ cao và
ế ả ệ ệ ắ ươ c ệ ộ ộ ủ ng quy t b o v nguyên t c không can thi p vào công vi c n i b c a
ề ạ ấ ấ ố ị các qu c gia, không chính tr hoá các v n đ nhân đ o. Trong v n đ ề
ệ ủ ạ ả ợ ộ Mianma, Vi ộ ố t Nam ng h đ i tho i, hoà gi i, hoà h p dân t c và vai trò
ố ế ộ ồ ộ ả ấ ỗ ợ ủ h tr c a c ng đ ng qu c t cho m t gi ậ ệ i pháp toàn di n, ch p nh n
ế ị ả đ ượ ố ớ ấ ả c đ i v i t t c các bên và ph i do nhân dân Mianma quy t đ nh. Trong
ề ạ ủ ệ ể ệ ậ ườ ủ ấ ấ v n đ h t nhân c a Iran, Vi t Nam th hi n l p tr ng nh t quán ng h ộ
ệ ử ụ ượ ụ ừ ạ vi c s d ng năng l ng h t nhân vì m c đích hoà bình và ngăn ng a ph ổ
ố ớ ấ ơ ở ế ạ ề bi n vũ khí h t nhân. Đ i v i v n đ Côxôvô, trên c s các nguyên t c c ắ ơ
ố ế ủ ậ ươ ố ệ ả b n c a lu t pháp qu c t ế và Hi n ch ệ ng Liên Hi p Qu c, Vi t Nam
ệ ẳ ơ ị ươ ố ộ ậ ợ kh ng đ nh vi c Côxôvô đ n ph ng tuyên b đ c l p không phù h p tinh
ủ ế ệ ầ ả ố ị ộ ồ th n Ngh quy t 1244 c a H i đ ng b o an Liên Hi p Qu c.
ệ ự ữ ệ ả Ba là, Vi ẳ t Nam có nh ng đóng góp tích c c vào vi c gi m căng th ng
ỗ ợ ả ấ ề ồ ạ ở ế ế ớ và h tr gi i quy t các v n đ còn t n t i ự các khu v c trên th gi ồ i, đ ng
ệ ợ ả ờ ủ ấ ả ể th i quan tâm b o v l i ích chính đáng c a t ấ t c các bên. Quan đi m nh t
ệ ạ ộ ồ ố ấ ả ả ủ quán c a Vi t Nam t i H i đ ng b o an là mong mu n t ề t c các bên ki m
ế ả ệ ươ ượ ch , tìm gi i pháp hoà bình toàn di n thông qua th ng l ổ ng, tránh làm t n
ườ ự ộ ộ ạ h i dân th ấ ố ớ ng trong các cu c xung đ t. Đ i v i các khu v c có tranh ch p,
ệ ọ ườ ạ ể ả ố ế ộ xung đ t, Vi t Nam kêu g i tăng c ng đ i tho i đ gi ế i quy t và khuy n
ạ ượ ủ ự ổ ị ế ộ khích các ti n b đã đ t đ c vì hoà bình, n đ nh chung c a khu v c và trên
ế ớ th gi i.
ề ạ ấ ố ộ ồ ả ượ ệ B n là, các v n đ t i H i đ ng b o an đ c Vi t Nam th ườ ng
ổ ớ ướ ổ ớ ọ xuyên trao đ i v i các n ấ c; coi tr ng tham v n, trao đ i v i các n ướ ớ c l n;
18
ườ ế ự ệ ậ ố qua đó tăng c ể ng hi u bi ẳ ệ t, xây d ng m i quan h làm vi c tin c y, th ng
ấ ồ ự ử ệ ắ ườ ầ th n, x lý b t đ ng trên tinh th n trách nhi m, xây d ng, tăng c ng quan
ươ ươ ự ữ ế ầ ệ h song ph ng và đa ph ng, góp ph n xây d ng tình đoàn k t gi a các
ướ ế ớ ư ệ n ố c trong Liên Hi p Qu c cũng nh trên th gi i.
ệ ủ ị ệ ả Năm là, Vi t Nam đ m nhi m thành công vai trò Ch t ch luân phiên
ộ ồ ả ệ ủ c a H i đ ng b o an vào tháng 7/2008 và tháng 10/2009. Vi ố t Nam đã ph i
ướ ươ ị ự ề ố ớ ợ h p v i các n ự c xây d ng ch ng trình ngh s và đi u hành t ộ t các cu c
ộ ồ ủ ụ ử ủ ề ả ấ ọ h p c a H i đ ng b o an, x lý khéo léo đúng th t c các v n đ phát
ệ ế ổ ứ ẻ ọ sinh. Vi t Nam đã có sáng ki n t ở ề ch c phiên h p m v “tr em và xung
ở ề ả ậ ộ đ t vũ trang”, th o lu n m v “tình hình Trung Đông” và trong tháng gi ữ
ủ ị ầ ệ vai trò ch t ch luân phiên l n 2 tháng 10/2009 Vi ư t Nam đã đ a ra sáng
ề ệ ổ ụ ữ ủ ề ở ớ ứ ậ ả ki n ế v vi c t ch c phiên th o lu n m v i ch đ : “Ph n , Hòa bình
ặ ệ ệ ả ươ ượ và an ninh”. Đ c bi t, Vi ạ t Nam đã so n th o và th ng l ng thành công
ộ ồ ủ ả ừ ế ượ Báo cáo năm c a H i đ ng b o an (t tháng 8/2007 đ n 7/2008), đ c các
ướ ạ ộ ộ ồ ủ ầ ạ n ả c hoan nghênh, góp ph n minh b ch hoá ho t đ ng c a H i đ ng b o
ố ệ an Liên Hi p Qu c.
ạ ộ ữ ệ ả ủ ự Sáu là, nh ng đóng góp tích c c, hi u qu vào các ho t đ ng c a
ộ ồ ị ế ố ế ủ ả ệ ạ H i đ ng b o an đã nâng cao v th qu c t c a Vi ề t Nam, t o thêm đi u
ệ ậ ợ ệ ệ ươ ớ ki n thu n l ẩ i cho vi c thúc đ y quan h song ph ng v i các n ướ c.
ướ ộ ậ ủ ự ệ ấ ộ ợ Tr c thái đ thi n chí, h p tác và đóng góp th c ch t, đ c l p c a Vi ệ t
ạ ộ ồ ướ ề ọ ộ Nam t ả i H i đ ng b o an, các n c đ u coi tr ng và nêu thành n i dung
ệ ạ ấ ọ ớ ố ợ h p tác quan tr ng trong làm vi c và tuyên b chung v i lãnh đ o c p cao
ệ Vi t Nam.
ể ừ ơ ở H n 30 năm đã trôi qua k t khi tr ệ thành thành viên Liên Hi p
ệ ự ề Qu c, ố Vi t Nam ạ ộ đã và đang có nhi u đóng góp tích c c trong các ho t đ ng
ư ộ ố ế ồ ủ ổ ứ c a t ch c này nói riêng cũng nh c ng đ ng qu c t ớ ố nói chung. V i t c
19
ể ế ạ ộ ậ ụ ớ ố ộ đ phát tri n kinh t nhanh và liên t c, v i chính sách đ i ngo i đ c l p, t ự
ủ ươ ố ế ệ ạ ch , hoà bình, đa ph ng hoá, đa d ng hoá các quan h qu c t , tham gia
ố ế ự ế ợ ự tích c c vào ti n trình h p tác qu c t ị ế ủ và khu v c, vai trò và v th c a
ệ ạ ư ệ ố ườ ố ế Vi t Nam t i Liên Hi p Qu c cũng nh trên tr ng qu c t đã và đang
ượ ữ ệ ngày càng đ c nâng cao; nh ng đóng góp c a ủ Vi t Nam cũng đã đ cượ
ố ế ồ ạ ượ ự ậ ộ c ng đ ng qu c t ữ ghi nh n. Phát huy nh ng thành t u đã đ t đ ớ c, v i uy
ủ ệ ố ệ tín và kinh nghi m c a mình, Vi t Nam ố ợ ẵ mong mu n và s n sàng ph i h p
ữ ề ố ố ơ ệ ớ v i các qu c gia thành viên Liên Hi p Qu c, đóng góp nhi u h n n a vào
ự ệ ả ầ ầ ớ ự lĩnh v c b o v hoà bình và an ninh trên toàn c u. V i tinh th n tích c c,
ờ ố ố ế ự ệ ợ ệ xây d ng, h p tác, có trách nhi m trong đ i s ng qu c t , Vi ế t Nam quy t
ố ợ ệ ố ố ố tâm ph i h p cùng các qu c gia thành viên Liên Hi p Qu c và các đ i tác
ủ ổ ữ ệ ấ ấ ố ơ ứ ủ c a Liên Hi p Qu c ph n đ u phát huy h n n a vai trò c a t ch c Liên
ệ ố ợ ộ Hi p Qu c vì l ủ i ích chung c a các dân t c.
ế ớ ế ụ ế ỷ ế ế ề ổ Th gi ứ ứ i trong th k 21 ti p t c ch ng ki n nhi u bi n đ i ph c
ườ ế ụ ể ầ ộ ộ ạ t p và khó l ng. Toàn c u hoá ti p t c phát tri n sâu r ng và tác đ ng t ớ i
ấ ả ướ ướ ự ự ả ố t t c các n c theo hai h ớ ng c tích c c và tiêu c c. Các qu c gia l n
ố ế ự ậ ỏ ộ nh đang tham gia ngày càng tích c c vào quá trình h i nh p qu c t . Hoà
ỏ ứ ế ớ ể ả ẫ ợ ủ bình, h p tác và phát tri n v n là xu th l n, ph n ánh đòi h i b c xúc c a
ể ố ộ ộ ế các qu c gia, dân t c trong quá trình phát tri n. Tuy nhiên, các cu c chi n
ụ ạ ộ ộ ộ ộ tranh c c b , xung đ t vũ trang, xung đ t dân t c, tôn giáo, ch y đua vũ
ạ ộ ệ ậ ổ ố ẫ ủ ẩ ở ề trang, ho t đ ng can thi p l t đ , kh ng b v n x y ra ơ ớ nhi u n i v i
ứ ạ ứ ấ ạ tính ch t và hình th c ngày càng đa d ng và ph c t p.
ế ỷ ữ ứ ư ở ớ ự ơ ộ Th k 21 đang m ra nh ng c h i to l n, nh ng cũng ch a đ ng
ỷ ế ứ ề ậ ầ ộ ổ ớ ấ ấ r t nhi u thách th c. Sau g n ba th p k ti n hành công cu c đ i m i đ t
ướ ự ủ ế ướ ề ạ ớ ợ n c, th và l c c a n c ta đã l n m nh lên nhi u. Chúng ta có l i th ế
ộ ơ ả ổ ị ị ườ ấ ớ r t l n là tình hình chính tr xã h i c b n n đ nh. Môi tr ng hoà bình,
20
ố ế ế ữ ự ế ự ợ s h p tác, liên k t qu c t và nh ng xu th tích c c trên th gi ế ớ ế ụ i ti p t c
ề ể ệ ệ ộ ự ợ ế ạ t o đi u ki n đ Vi t Nam phát huy n i l c và l i th so sánh, tranh th ủ
ả ố ặ ớ ạ ự ề ngo i l c. Tuy nhiên, chúng ta cũng đang ph i đ i m t v i nhi u thách
ứ ấ ớ ừ ả ơ ố ỉ ạ ạ ộ ả th c r t l n. B n nguy c mà Đ ng ta đã t ng ch rõ t i Đ i h i Đ ng toàn
ố ầ ứ ụ ậ ề ế ớ qu c l n th VIII năm 1996 là t ơ t h u xa h n v kinh t so v i nhi u n ề ướ c
ế ớ ự ướ ủ ạ ộ trong khu v c và trên th gi ệ i, ch ch h ng xã h i ch nghĩa, n n tham
ệ ế ự ễ ế ị nhũng và t ế quan liêu, di n bi n hoà bình do các th l c thù đ ch gây ra đ n
ẫ ồ ạ ứ ạ ễ ế ẫ ộ nay v n t n t i và di n bi n ph c t p, đan xen và tác đ ng l n nhau.
ạ ượ ự ữ ể ớ Đ phát huy nh ng thành t u to l n đã đ t đ ậ ầ c trong g n ba th p
ổ ộ ớ ụ ự ỷ ế k ti n hành công cu c đ i m i và v ươ ớ n t i m c tiêu xây d ng m t n ộ ướ c
ệ ướ ủ ạ ằ Vi t Nam dân giàu, n c m nh, dân ch , công b ng, văn minh; cũng nh ư
ế ớ ủ ự ệ ự đóng góp tích c c vào s nghi p chung c a th gi i vì hòa bình, an ninh và
ế ụ ể ầ ự ệ ấ ườ phát tri n, chúng ta c n ti p t c kiên trì: "Th c hi n nh t quán đ ng l ố i
ạ ộ ậ ự ủ ể ợ ươ ố đ i ngo i đ c l p, t ch , hòa bình, h p tác và phát tri n; đa ph ng hóa,
ự ộ ủ ộ ố ế ệ ạ ậ đa d ng hóa quan h , ch đ ng và tích c c h i nh p qu c t ố ạ ; là b n, đ i
(1)
ố ế ệ ậ ồ ộ ợ tác tin c y và thành viên trách nhi m trong c ng đ ng qu c t ; vì l i ích
ộ ướ ộ ố ệ ạ ộ qu c gia, dân t c, vì m t n c Vi ủ t Nam xã h i ch nghĩa giàu m nh"
ư ạ ộ ố ầ ứ ề ể ạ ả nh Đ i h i Đ i bi u Đ ng toàn qu c l n th XI đã đ ra.
ả
ả
ệ
ạ ộ ạ
ố ầ
ứ
ệ
ể
1 Đ ng c ng s n Vi ộ
t Nam, Văn ki n Đ i h i đ i bi u toàn qu c l n th XI, Nxb CTQG, H. 2011, tr.236.
21
