BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI
ĐỖ HỒNG LĨNH
HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐIỂM NHỚ NGUỒN
Ở SÁCH GIÁO KHOA TIẾNG VIỆT 5 (TẬP HAI)
Chuyên ngành: Lí luận và PPDH bộ môn Văn – Tiếng Việt
Mã số: 8140111
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Phan Thị Hồng Xuân
HÀ NỘI - 2020
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các
ngữ liệu, trích dẫn trong luận văn là hoàn toàn trung thực. Những số liệu
và kết luận của luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kì tài liệu
hay công trình khoa học nào khác.
Hà Nội, ngày … tháng 10 năm 2020
Tác giả luận văn
Đỗ Hồng Lĩnh
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Phan Thị Hồng
Xuân, người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, chỉ bảo, động viên tôi trong suốt quá
trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Tôi cũng xin cảm ơn các ý kiến đóng góp quý báu của các nhà khoa học, sự
tạo điều kiện, giúp đỡ của quý thầy cô trong Khoa Ngữ văn, trường Đại học Sư
phạm Hà Nội – nơi tác giả học tập và nghiên cứu, Lãnh đạo khoa Tiểu học – Mầm
non, Ban Giám hiệu trường Đại học Hoa Lư – nơi tác giả đang công tác, Ban Giám
hiệu các trường Tiểu học – nơi tác giả tiến hành khảo sát, thăm dò ý kiến và tổ chức
thực nghiệm.
Cuối cùng tôi xin cảm ơn những người thân trong gia đình, những người bạn
và các đồng nghiệp đã luôn động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và
nghiên cứu.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày …tháng 10 năm 2020
Tác giả luận văn
Đỗ Hồng Lĩnh
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Lí do chọn đề tài ...................................................................................................... 1
2. Lịch sử vấn đề ......................................................................................................... 4
3. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................... 7
4. Đối tượng nghiên cứu .............................................................................................. 7
5. Giả thuyết khoa học ................................................................................................ 8
6. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................................. 8
7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu .................................................................................. 8
8. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 8
9. Đóng góp của luận văn ............................................................................................ 9
10. Cấu trúc luận văn .................................................................................................. 9
NỘI DUNG .............................................................................................................. 10
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ......... 10
1.1. Cơ sở lí luận ...................................................................................................... 10
1.1.1. Hoạt động trải nghiệm ................................................................................ 10
1.1.2. Cơ sở tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học chủ điểm Nhớ
nguồn ở sách giáo khoa Tiếng Việt 5 (tập hai) ..................................................... 26
1.1.3. Một số hình thức và phương pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm trong
nhà trường phổ thông ............................................................................................ 30
1.2. Cơ sở thực tiễn .................................................................................................. 38
1.2.1. Khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học chủ
điểm Nhớ nguồn ở sách giáo khoa Tiếng Việt 5 (Tập hai) .................................. 38
1.2.2. Phân tích kết quả và đánh giá thực trạng .................................................... 40
Tiểu kết chƣơng 1 .................................................................................................... 50
CHƢƠNG 2: TỔ CHỨC HĐTN TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐIỂM NHỚ
NGUỒN Ở SÁCH GIÁO KHOA TIẾNG VIỆT 5 (TẬP HAI) .......................... 51
2.1. Các yêu cầu trong việc tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học
chủ điểm Nhớ nguồn ở sách giáo khoa Tiếng Việt (tập hai) ............................... 51
2.1.1. Yêu cầu đảm bảo mục tiêu môn học, bài học. ............................................ 51
2.1.2. Yêu cầu đảm bảo có sự kết hợp với các hoạt động khác ............................ 52
2.1.3. Yêu cầu đảm bảo có sự đa dạng các phương pháp, hình thức hoạt động.......... 53
2.1.4. Yêu cầu đảm bảo hoạt động phù hợp với đối tượng học sinh .................... 54
2.2. Quy trình tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học các bài thuộc
chủ điểm Nhớ nguồn ở sách giáo khoa Tiếng Việt 5 (tập hai) ............................ 55
2.3. Một số hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học chủ điểm
Nhớ nguồn ở sách giáo khoa Tiếng Việt 5 (tập hai) ................................................. 64
2.3.1. Hình thức trò chơi ....................................................................................... 64
2.3.2. Hình thức xem phim truyện, phim tài liệu .................................................. 69
2.4. Một số phƣơng pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học chủ
điểm Nhớ nguồn ở sách giáo khoa Tiếng Việt 5 (tập hai) .................................. 72
2.4.1. Phương pháp đóng vai ................................................................................ 72
2.4.2. Phương pháp dạy học hợp tác ..................................................................... 77
Tiểu kết chƣơng 2 .................................................................................................... 85
CHƢƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ......................................................... 86
3.1. Mục đích thực nghiệm ..................................................................................... 86
3.2. Đối tƣợng và địa bàn thực nghiệm ................................................................. 86
3.2.1. Đối tượng thực nghiệm ............................................................................... 86
3.2.2. Địa bàn thực nghiệm ................................................................................... 86
3.3. Nội dung và cách thức tiến hành thực nghiệm .............................................. 87
3.3.1. Nội dung thực nghiệm ................................................................................ 87
3.3.2. Cách thức tiến hành thực nghiệm ............................................................... 87
3.4. Tiêu chí đánh giá .............................................................................................. 88
3.5. Thiết kế giáo án thực nghiệm .......................................................................... 89
3.6. Kết quả thực nghiệm ...................................................................................... 109
3.7. Đánh giá chung về kết quả thực nghiệm ...................................................... 111
Tiểu kết chƣơng 3 .................................................................................................. 113
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ....................................................................... 114
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 116
PHỤ LỤC