ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
---------------------
TRẦN THỊ KIM DUNG
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM MƯA DO KHÔNG KHÍ LẠNH CHO
KHU VỰC TRUNG BỘ BẰNG DỮ LIỆU VỆ TINH GSMAP
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC
Hà Nội – Năm 2019
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
---------------------
TRẦN THỊ KIM DUNG
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM MƯA DO KHÔNG KHÍ LẠNH CHO
KHU VỰC TRUNG BỘ BẰNG DỮ LIỆU VỆ TINH GSMAP
Chuyên ngành: Khí tượng học
Mã số: 8440222.01
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHẠM THỊ THANH NGÀ
Hà Nội – Năm 2019
LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, em xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đến TS. Phạm Thị Thanh Ngà hiện
đang công tác tại Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cô đã trực tiếp chỉ bảo tận tình, định hướng
chủ đề và cách tiếp cận nghiên cứu, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho em trong suốt quá trình
làm luận văn. Em rất cảm ơn cô về những kiến thức quý báu, những lời khuyên và những
lời góp ý chân thành để giúp em có thể hoàn thành tốt luận văn này.
Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô tại Khoa Khí tượng – Thủy văn và Hải dương
học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội đã nhiệt tình giảng dạy
và truyền đạt cho em những kiến thức chuyên ngành chuyên sâu trong quá trình học tập.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới gia đình, người thân, bạn bè và đặc
biệt là công ty WeatherPlus nơi em đang làm việc đã luôn giúp đỡ, động viên và tạo điều
kiện tốt nhất cho em trong suốt quá trình học tập và làm luận văn này. Dù em đã cố gắng
rất nhiều nhưng không thể tránh được những thiếu sót, mong thầy cô và các bạn có những
ý kiến đóng góp để luận văn trở nên hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày tháng năm 2019
Học viên
Trần Thị Kim Dung
MỤC LỤC
DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................................. 1
DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................... 2
DANH MỤC KÝ HIỆU VIẾT TẮT ............................................................................. 3
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 4
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ....................................... 6
1.1. Đặc điểm chung của không khí lạnh ảnh hưởng đến Việt Nam .................. 6
1.2. Một số công trình nghiên cứu trên thế giới và tại Việt Nam về đặc điểm biến
trình ngày đêm của mưa ......................................................................................... 11
1.2.1. Trên thế giới ................................................................................................. 11
1.2.2. Tại Việt Nam ................................................................................................ 15
1.3. Các phương pháp quan trắc mưa hiện nay ................................................. 21
1.3.1. Đo mưa tại trạm quan trắc mặt đất ............................................................. 21
1.3.2. Đo mưa bằng hệ thống radar thời tiết ......................................................... 22
1.3.3. Đo mưa bằng vệ tinh .................................................................................... 24
CHƯƠNG 2. SỐ LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................... 29
2.1 Số liệu .................................................................................................................. 29
2.1.1. Số liệu các đợt KKL ở khu vực Thanh Hóa đến Đà Nẵng ........................... 29
2.1.2. Nguồn số liệu mưa GSMaP (Global Satellite Mapping of Precipitation) .. 29
2.2 Phương pháp nghiên cứu .............................................................................. 35
2.2.1. Phương pháp thống kê ................................................................................. 36
2.2.2. Phương pháp viễn thám ............................................................................... 38
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ VÀ PHÂN TÍCH ............................................................... 40
3.1 Phân bố các đợt mưa lớn diện rộng xảy ra từ năm 2001-2018 khu vực Thanh
Hóa đến Đà Nẵng ..................................................................................................... 40
3.2. Sự phân bố đặc điểm mưa theo không gian và thời gian khu vực Thanh Hóa
đến Đà Nẵng ............................................................................................................. 43
3.2.1 Tần suất mưa trung bình PF ........................................................................ 43
3.2.2 Cường độ mưa trung bình PI ....................................................................... 48
3.3. Sự dịch chuyển của tần suất mưa PF và cường độ mưa PI theo vĩ độ, kinh độ
………………………………………………………………………………...54
3.3.1 Theo vĩ độ ..................................................................................................... 54
3.3.2 Theo kinh độ ................................................................................................. 63
3.4. Biến trình ngày đêm của tần suất mưa và cường độ mưa trung bình từng giờ
khu vực Thanh Hóa đến Đà Nẵng .......................................................................... 72
3.4.1. Tần suất mưa trung bình PF ........................................................................ 72
3.4.2. Cường độ mưa trung bình PI ....................................................................... 74
KẾT LUẬN .................................................................................................................. 77
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 78
