Cù Văn Trung
K53 –Chính tr h c ị ọ
Lu t Bi u tình: Nh ng đòi h i t ỏ ừ ự ễ ề ệ ả ề th c ti n v vi c đ m b o quy n ữ ể ậ ả
chính tr c a công dân ị ủ
Là m t trong 38 d lu t, pháp l nh đ c y ban Th ng v Qu c h i đ ự ậ ệ ộ ượ Ủ ườ ộ ề ụ ố
ngh đ a vào ch ị ư ươ ng trình chu n b xây d ng lu t, pháp l nh c a QH khóa XIII, ậ ự ủ ệ ẩ ị
Lu t Bi u tình đã nh n đ c s quan tâm c a d lu n. Cho r ng bi u tình là ể ậ ậ ượ ự ư ậ ủ ể ằ
i dân, là câu chuy n bình th ng trong m t trong nh ng quy n t ữ ề ự ộ do c a ng ủ ườ ệ ườ
c ban hành xã h i văn minh, nhi u ý ki n đ ngh Lu t Bi u tình c n s m đ ề ầ ớ ề ế ể ậ ộ ị ượ
đ đi u ch nh nh ng ho t đ ng c a th c ti n. ể ề ự ễ ạ ộ ủ ữ ỉ
1. Khái ni m bi u tình ệ ể
t, NXB Đà N ng và Trung tâm T Theo đ nh nghĩa c a T đi n Ti ng Vi ủ ừ ể ế ị ệ ẵ ừ
đi n h c do GS Hoàng Phê ch biên xu t b n năm 1998 có ghi: ấ ả ủ ể ọ ấ Bi u tình là đ u ể
ý chí, nguy n v ng và bi u d tranh b ng cách t ằ ụ ọ h p đông đ o đ bày t ả ể ỏ ệ ể ọ ươ ng
ng chung l c l ự ượ ấ ạ . Hi u r ng ra, bi u tình là m t hình th c hành đ ng b t b o ộ ể ộ ứ ể ộ
đ ng nh m th hi n m c đích, bày t ộ ể ệ ụ ằ ỏ ố ề ộ quan đi m ng h ho c ph n đ i v m t ể ủ ặ ả ộ
v n đ công c ng nào đ y. Song lâu nay, trong suy nghĩ c a không ít ng ấ ủ ề ấ ộ ườ i,
bi u tình v n đ c hi u nh m sang ý nghĩa ch ng đ i. Ngay t i di n đàn QH ể ẫ ượ ể ầ ố ố ạ ễ
cũng có ý ki n cho r ng ch a nên ban hành Lu t Bi u tình b i nh v y s gây ư ậ ẽ ư ế ể ằ ậ ở
ng x u l i d ng bi u tình khó khăn cho công tác qu n lý xã h i khi các đ i t ả ố ượ ộ ấ ợ ụ ể
ữ đ gây r i. Tuy nhiên theo theo ý ki n tôi cho r ng bi u tình là m t trong nh ng ể ế ể ằ ố ộ
quy n t ề ự ở do c a công dân. Bi u tình cũng không có nghĩa là ch ng đ i. B i ủ ể ố ố
tr c ch tr ng, hành đ ng đúng đ n c a Nhà n c, ng i dân ng h thì h ướ ủ ươ ắ ủ ộ ướ ườ ủ ộ ọ
quan đi m, thái đ . Ng i, có nh ng v n đ liên xu ng đ ố ườ ng đ bày t ể ỏ ể ộ c l ượ ạ ữ ề ấ
quan t i đ i s ng, ng i dân không đ ng tình thì h cũng đ c quy n bi u tình ớ ờ ố ườ ồ ọ ượ ề ể
đ ph n đ i. Vi c s m ban hành Lu t Bi u tình s giúp ng ể ệ ớ ể ẽ ả ậ ố ườ ệ i dân th c hi n ự
quy n bày t thái đ c a mình m t cách chính đáng. H n n a, lu t s quy đ nh ề ỏ ậ ẽ ộ ủ ữ ộ ơ ị
quy n, nghĩa v c a ng i dân khi tham gia bi u tình, nh ng v n đ liên quan ụ ủ ề ườ ữ ể ề ấ
t i đ a đi m, n i dung… cũng s đ c th ch hóa s là đi u ki n thu n l ớ ị ẽ ượ ể ộ ậ ợ i ể ế ẽ ề ệ
trong công tác qu n lý ho t đ ng bi u tình đúng pháp lu t. ạ ộ ể ả ậ
2. Quy n bi u th thái đ c a ng i dân ộ ủ ề ể ị ườ
Trong h th ng pháp lu t c a Vi t Nam, t lâu quy n bi u tình đã đ ệ ố ậ ủ ệ ừ ề ể ượ c
Công dân n đ c p trong Hi n pháp. Đi u 25, Hi n pháp năm 1959 ghi rõ " ề ậ ế ế ề cướ
Vi t Nam Dân ch C ng hòa có các quy n t ệ ủ ộ ề ự ộ ọ do ngôn lu n, báo chí, h i h p, ậ
". Hi n pháp năm 1980, t i Đi u 67 cũng có quy đ nh " Công l p h i và bi u tình ậ ể ộ ế ạ ề ị
dân có các quy n t do ngôn lu n, t do báo chí, t ề ự ậ ự ự do h i h p, t ộ ọ ự ộ do l p h i, ậ
t do bi u tình phù h p v i l i ích c a CNXH và c a nhân dân. Nhà n ự ớ ợ ể ợ ủ ủ ướ ạ c t o
đi u ki n v t ch t c n thi t đ công dân s d ng các quy n đó. Không ai đ ệ ậ ấ ầ ề ế ể ử ụ ề ượ c
l i d ng các quy n t ợ ụ ề ự do dân ch đ xâm ph m l ủ ể ạ ợ i ích c a Nhà n ủ ướ ủ c và c a
nhân dân". Đi u 69, Hi n pháp năm 1992 cũng quy đ nh " ề ế ị Công dân có quy n tề ự
do ngôn lu n, t do báo chí; có quy n đ ậ ự ề ượ ậ c thông tin, có quy n h i h p, l p ộ ọ ề
i Hi n pháp 1992 (đ h i, bi u tình theo quy đ nh c a pháp lu t ộ ậ ". Và t ủ ể ị ạ ế ượ ử c s a
c gi nguyên. đ i năm 2001) đi u 69 v n đ ổ ẫ ượ ề ữ
Nh v y, t i các b n Hi n pháp đ c ban hành t c đ n nay, ư ậ ạ ế ả ượ ừ khi l p n ậ ướ ế
dù nh ng m c đ khác nhau, song quy n bi u tình c a ng i dân luôn đ ở ứ ộ ủ ữ ề ể ườ ượ c
đ c p. Tuy nhiên, theo đánh giá c a các nhà l p pháp, hi n chúng ta m i ch có ề ậ ủ ệ ậ ớ ỉ
ả Ngh đ nh 38 c a Chính ph ban hành năm 2005 Quy đ nh m t s bi n pháp b o ộ ố ệ ủ ủ ị ị ị
đ m tr t t ả ậ ự công c ng mà ch a có Lu t Bi u tình nh m th ch hóa các quy ể ư ể ế ậ ằ ộ
cáo đang đ c QH cho đ nh c a Hi n pháp. T i các d th o Lu t Khi u n i, t ị ự ả ạ ố ủ ế ế ạ ậ ượ
cáo t t p đông ý ki n, cũng m i ch đ c p t ớ ỉ ề ậ ớ ế i các hình th c khi u n i, t ứ ạ ố ế ụ ậ
ng i mà ch a đ n i dung bi u tình. ườ ư ề ộ ể
Tr c th c t ngày càng xu t hi n nhi u h n các cu c " t p đông ướ ự ế ệ ề ấ ơ ộ t ụ ậ
ng iườ ", đình công. T i kỳ h p th hai, QH khóa XIII đang di n ra, khi góp ý ứ ễ ạ ọ
ch ươ ự ng trình làm lu t c a QH khóa này, nhi u ý ki n đ xu t c n xây d ng ậ ủ ấ ầ ề ế ề
ngay Lu t Bi u tình vì đây là m t đòi h i b c thi cu c s ng. t t ỏ ứ ể ậ ộ ế ừ ộ ố
ự ầ Th c ti n càng đa d ng, càng c n có pháp lu t đ đi u ch nh. S c n ầ ậ ể ề ự ễ ạ ỉ
thi t ph i ban hành Lu t Bi u tình t ế ể ậ ả i n ạ ướ ệ c ta hi n nay s góp ph n th c hi n ự ệ ẽ ầ
dân ch trong k c ng và b o đ m s tôn nghiêm c a lu t pháp. ỷ ươ ủ ự ủ ả ả ậ
