Lương ngành CNTT và ý nghĩa của tiền bạc

Lương ngành CNTT và ý nghĩa của tiền bạc

Ý nghĩa của tiền bạc

Có rất ít những vấn đề tạo ra nhiều cảm xúc nơi những người làm CNTT như

chuyện lương bổng, kể cả những vấn đề về quản lý. Không phải là vì người ta đói

ăn. Hầu như không có ai làm việc toàn thời gian trong ngành CNTT lại phải đi xin

tem phiếu thực phẩm, và cũng chẳng có ai đủ tiêu chuẩn để bị xem là nghèo. Năm

nay, mức tăng lương bình quân 3% trong ngành không phải là chuyện quá tệ. Vậy

thì vấn đề nằm ở chỗ nào?

Vấn đề chính là chúng ta cho phép tiền bạc trở nên gắn kết với một số vấn đề

khác. Chúng ta xem nó như một biểu trưng vật thể cho những giá trị phi vật thể.

Địa vị. Chúng ra xem tiền bạc như một minh chứng cho địa vị xã hội. Giống như

trong bầy đàn, chúng ta thật sự muốn biết vị trí của mình trong mối tương quan

với những người khác, và tiền bạc là một tiêu chí để xem xét.

Giá trị cá nhân. Chúng ta sử dụng tiền bạc như một biểu tượng để xem công ty

đánh giá giá trị chúng ta như thế nào. Công ty trả càng nhiều tiền thì hàm nghĩa là

họ đánh giá chúng ta càng cao.

Tiến triển. Chúng ta kỳ vọng thu nhập sẽ tăng trường liên tục theo thời gian trong

nghề. Chúng ta càng tiến triển thì giá trị chúng ta càng cao và lương bổng cũng sẽ

tăng cao tương ứng.

Sự công bằng. Điều quan trọng nhất là chúng ta sử dụng tiền bạc như một thước

đo để xem xét sự công bằng của công ty. Chúng ta so sánh giá trị mà chúng ta

đóng góp và kỳ vọng sẽ được bù đắp tương xứng. Chúng ta phỏng đoán giá trị mà

chúng ta tạo ra trong tương quan với các đồng nghiệp và hy vọng rằng mỗi người

sẽ được hưởng thành quả tuỳ theo sự đóng góp của mình.

Do vậy, rất thường xuyên là mỗi khi cảm thấy không thoải mái với những cảm xúc

của mình, cảm thấy bị đánh giá thấp, không được quý mến hay bị đối xử không

công bằng, những người làm CNTT luôn than phiền về chuyện tiền bạc. Đó là

cách thức an toàn và cụ thể để họ bày tỏ những gì họ không muốn. Cách nói dễ

dàng là: “Anh ta làm việc không tốt bằng tôi nhưng lại được trả lương cao hơn.

Điều đó không công bằng”, thay vì nói: “Tại sao ông không đánh giá tôi và sự

đóng góp của tôi như cách ông đánh giá anh ta?”. Thực ra hai cách nói chỉ xoay

quanh một vấn đề.

Và vấn đề xuất phát từ đó

Xét một cách tổng quan, chúng ta được trả tiền nhiều hay ít không phải là vấn đề

giá trị, mà là vấn đề cung - cầu. Chuyện tăng hay giảm các mức lương ít dựa vào

giá trị mà chúng ta đóng góp cho công ty, mà căn cứ nhiều hơn vào mức tăng giảm

nguồn nhân lực có cùng những kỹ năng như chúng ta trên thị trường.

“Lương cao? - Bạn hãy tiết kiệm!”

Trong những năm bùng nổ của ngành CNTT ở thập niên 1990, tôi phải tuyển dụng

những sinh viên mới ra trường với mức lương quá gấp hai lần mức thu nhập của

một gia đình bốn người tại Mỹ. Mỗi khi họ hỏi xin tôi một lời khuyên trong nghề,

tôi chỉ luôn nói với họ một câu: “Bạn hãy tiết kiệm tiền”. Và họ thường nhìn tôi

như thể tôi đang nói một ngôn ngữ khác.

“Bạn nhận được mức lương cao như thế này không phải vì bạn giỏi hơn người

quản lý. Đây chỉ là vấn đề cung - cầu, và ở một thời điểm nào đó, mọi chuyện sẽ

thay đổi. Đừng xây dựng cuộc sống trên cơ sở giả thiết rằng thu nhập của bạn

ngày càng tăng. Thực ra, nếu bạn suy nghĩ về điều đó, thì thử hỏi: Nếu công ty cần

phải sa thải một nguời, giữa bạn và người quản lý, bạn nghĩ chúng tôi sẽ chọn

ai?”.

Khi mà thị trường kỹ năng CNTT ngày càng toàn cầu hóa, chúng ta cần phải hiểu

đúng ý nghĩa của tiền bạc. Và có lẽ điều quan trọng hơn là chúng ta cần phải tìm

cách tốt hơn để thể hiện những suy nghĩ của mình về những chuyện như giá trị, sự

đóng góp hay sự công bằng thay vì bám vào một biểu tượng đã trở nên quen thuộc

với chúng ta.