Đề tài: SỬ DỤNG MÔ HÌNH ARCH VÀ GARCH ĐỂ PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO VỀ GIÁ CỔ PHIẾU TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1

LỜI NÓI ĐẦU

Qua hơn mười năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, nền kinh tế nước

ta đã đạt được những thành tựu và bước tiến hết sức quan trọng. Tuy nhiên, để

đạt được mục tiêu lµ đến năm 2020 đưa nước ta về cơ bản trở thành một nước

công nghiệp có cơ sở vật chất và kỹ thuật hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, đảm

bảo nhịp độ tăng trưởng bình quân GDP ở mức 9-10%/năm, thực hiện công

nghiệp hoá hiện đại hoá thành công thì đòi hỏi chúng ta phải có vốn rÊt lớn. Vì

vậy, để đáp ứng yêu cầu đó đến tháng 7/2000 Việt Nam đã cho ra đời trung tâm

giao dịch chứng khoán tại Thành Phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiªn trong giai ®o¹n

hiÖn nay thÞ tr­êng míi h×nh thµnh vµ cßn mang tÝnh chÊt thö nghiÖm nªn viÖc

®­a ra nh÷ng ph©n tÝch vÒ xu h­íng biÕn ®éng gi¸ cæ phiÕu cho thÞ tr­êng lµ rÊt

cã ý nghÜa.

Qua mét thêi gian nghiªn cøu c¸c tµi liÖu vÒ chøng kho¸n, vÒ m« h×nh ®Ó

ph©n tÝch vÒ sù biÕn ®éng cña gi¸ chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng vµ b»ng sù hiÓu

biÕt cña em trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp em ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi:

Sö dông m« h×nh arch vµ garch ®Ó ph©n tÝch vµ dù b¸o

vÒ gi¸ cæ phiÕu trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n viÖt nam

Đề tài được chia thành 2 phần chính:

Phần I: Những vấn đề cơ bản về chứng khoán và thị trường chứng khoán.

PhÇn nµy gåm c¸c vÊn ®Ò vÒ chøng kho¸n vµ thÞ tr­êng chøng kho¸n.

Phần II: Sử dụng mô hình ARCH và GARCH để phân tích và dự báo giá cổ

phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Trong phÇn nµy sÏ giíi thiÖu vÒ m« h×nh ARCH vµ GARCH. Sau ®ã lµ viÖc

¸p dông m« h×nh ARCH vµ GARCH ®èi víi cæ phiÕu REE(C¬ khÝ ®iÖn l¹nh) vµ

c¸c nhËn xÐt.

MÆc dï cã nhiÒu cè g¾ng song do tÝch chÊt phøc t¹p cña vÊn ®Ò nghiªn cøu

vµ nh÷ng kiÕn thøc vÒ thÞ tr­êng chøng kho¸n cßn h¹n hÑp nªn kÕt qu¶ nhËn

®­îc cßn nhiÒu thiÕu sãt, viÖc ®­a ra nh÷ng ph©n tÝch vÒ sù biÕn ®éng cña gi¸ cæ

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2

phiÕu cßn rÊt h¹n chÕ. V× vËy, em rÊt kÝnh mong sÏ nhËn ®­îc sù gãp ý cu¶ thÇy

vÒ ®Ò tµi nµy.

Trong quá trình thực hiện đề tài em đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của

các thầy cô đặc biệt là sự chỉ bảo tận tình của thầy giáo PGS-TS Hoàng Đình

Tuấn. Qua đây, em xin chân thành cảm ơn thầy đã giúp đỡ em hoàn thành đề án

này.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 3

PHÇN I

NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHỨNG KHOÁN Vµ THỊ

TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

A. Những vấn đề cơ bản về chứng khoán

I. Khái niệm chứng khoán

Chứng khoán là các công cụ để huy động vốn trung và dài hạn, các giấy tờ có

giá, có khả năng chuyển đổi, chuyển nhượng nhằm xác nhận quyền sở hữu, quan

hệ vay nợ giữa người nắm giữ nó và chủ thể phát hành ra nó. Đối với mỗi loại

chứng khoán thường có các tính chất sau:

1. Tính thanh khoản (tính lỏng) của một chứng khoán là khả năng chuyển đổi

giữa chứng khoán đó sang tiền mặt. Tính lỏng của chứng khoán thể hiện qua việc

chứng khoán đó được mua bán, trao đổi trên thị trường.

2. Tính sinh lời: Thu nhập của nhà đầu tư được sinh ra từ việc tăng giá chứng

khoán trên thị trường, hay các khoản tiền lãi được trả hàng năm.

3. Tính rủi ro: Đây là đặc trưng cơ bản của chứng khoán.Trong quá trình trao

đổi, mua đi bán lại, giá của chứng khoán bị giảm hoặc mất hoàn toàn ta gọi là rủi

ro.

II. phân loại chứng khoán

1. Cổ phiếu

Là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu và lợi ích hợp pháp đối với thu

nhập và tài sản của công ty cổ phần. Số vốn đóng góp để thành lập công ty được

chia ra thành nhiều phần nhỏ bằng nhau gọi là cổ phần. Người mua cổ phần gọi

là cổ đông. Cổ phiếu có thể được phát hành dưới dạng chứng chỉ vật chất hoặc

bút toán ghi sổ, chØ cã c«ng ty cæ phÇn míi cã cæ phiÕu. Giá trị ban đầu ghi trên

cổ phiếu là mệnh giá của cổ phiếu. Mệnh giá là giá trị danh nghĩa. Số tiền nhận

được từ khoản góp vốn gọi là cổ tức.Giá cổ phiếu giao động qua các phiên giao

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4

dịch trên thị trường chứng khoán và tách rời so với mệnh giá.Cổ phiếu được chia

thành 2 loại:

a. Cổ phiếu thường: Là loại cổ phiếu không có kỳ hạn, tồn tại cùng với sự tồn

tại của công ty phát hành ra nó, nó không có lãi suất cố định, số lãi được chia

vào cuối mỗi niên độ quyết toán. Cổ đông nắm giữ cổ phiếu này có quyền bỏ

phiếu, mua cổ phiếu mới, tham gia vào đại hội cổ đông.

b. Cổ phiếu ưu đãi: Gồm 2 loại

* Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết: Là cổ phiếu dành cho các cổ đông sáng lập.

Cổ đông nắm giữ loại cổ phiếu này phải nắm giữ trong một khoảng thời gian

nhất định, không được chuyển nhượng, trao đổi.

* Cổ phiếu ưu đãi tài chính: Tưong tự như cổ phiếu thường nhưng có một số

hạn chế: cổ đông nắm giữ cổ phiếu này không được tham gia bầu cử, ứng cử vào

hội đồng quản trị, ban kiểm soát của công ty. Nhưng họ được hưởng ưu đãi về

tài chính theo mét mức cổ tức riêng biệt, có tính cố định hàng năm, ®­îc ­u tiªn

chia cæ tøc vµ ph©n chia tµi s¶n cßn l¹i cña c«ng ty sau khi thanh lý, gi¶i thÓ

tr­íc cæ phiÕu th­êng.

2. Trái phiếu

Là loại chứng khoán quy định nghĩa vụ của người phát hành phải trả cho

người nắm giữ chứng khoán đó một khoản tiền xác định vào những thời hạn cụ

thể và theo những điều kiện nhất định. Đây là những chứng khoán nợ, được phát

hành dưới dạng chứng chỉ vật chất hoặc bút toán ghi sổ.Trái phiếu bao gồm các

loại sau:

a. Trái phiếu vô danh: Loại này không ghi tên trái chủ trên cả chứng chỉ và sổ

sách của các tổ chức phát hành. Việc chuyển nhượng loại trái phiếu này rất dễ

dàng nên nó thường được giao dịch trên thị trường chứng khoán.

b. Trái phiếu ghi danh: Ghi tên, địa chỉ của trái chủ trên chứng chỉ và sổ sách

của tổ chức phát hành.Loại này ít được đem trao đổi trên thị trường.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 5

c. Trái phiếu chính phủ: Là loại trái phiếu do chính phủ phát hành nhằm bù

đắp cho thâm hụt ngân sách. Đây là loại chứng khoán mà các nhà đầu tư không

ưa mạo hiểm rất ưa thích vì nó hầu như không có rủi ro thanh toán.

d. Trái phiếu công trình: Lµ lo¹i tr¸i phiÕu được phát hành để huy động vốn

xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng hay công trình phúc lợi công cộng.

e. Trái phiếu công ty: Do công ty phát hành để vay vốn trung và dài hạn. Khi

công ty bán trái phiếu thì công ty là người đi vay còn người mua là chủ nợ. Công

ty phải cam kết trả cả lãi và gốc cho trái chủ như ®· nªu trong hợp đồng. Nã bao

gồm các loại: Trái phiếu có đảm bảo, trái phiếu không có bảo đảm, trái phiếu có

thể mua lại…

3. Chứng chỉ quỹ đầu tư

Là chứng khoán được phát hành bởi công ty quản lý quỹ để huy động vốn từ

các nhà đầu tư. Vốn được dùng để mua bán kinh doanh các loại chứng khoán

khác để kiếm lời, sau đó chia tiền lời đó cho các nhà đầu tư.

Cã thÓ ph©n lo¹i chøng chØ quü ®Çu t­ thµnh:

a. Quỹ đầu tư chung: §ây là loại quỹ mà tất cả mọi người đều có thể tham

gia.

b. Quỹ đầu tư riêng: Chỉ giới hạn ở một nhóm người nhất định.

c. Quỹ đầu tư dạng mở: Là quỹ đầu tư trong đó nhà đầu tư có quyền bán lại

chứng chỉ quỹ đầu tư cho quỹ phát hành chứng khoán liªn tôc ®Ó huy ®éng vèn

và sẵn sàng mua lại số chứng khoán mà nó ®· phát hành ra.

d. Quỹ đầu tư cổ phiếu: Quỹ chuyên đầu tư vào một loại cổ phiếu nhất định.

e. Quỹ đầu tư trái phiếu: Là quỹ để đầu tư vào một loại trái phiếu nào đó.

g. Quỹ đầu tư hỗn hợp: Loại quỹ đầu tư vào bất kì loại chứng khoán nào nÕu

thÊy cã hiÖu qu¶.

Ngoài ra, còn có một số loại chứng khoán kh¸c (th­êng gäi lµ c«ng cô ph¸i sinh)

như: Giấy bảo đảm quyền mua cổ phiếu, các hợp đồng kì hạn, chứng quyền…

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6

B. Tổng quan về thị trường chứng khoán

I. Khái niệm thị trường chứng khoán

Để thực hiện quá trình sản xuất, chúng ta cần phải có các yếu tố: lao động,

vốn, đất đai, khoa học kỹ thuật. Trong đó vốn ngày càng đóng một vai trò quan

trọng, nhưng để có một lượng vốn lớn thì không một cá nhân nào có thể đảm

nhiệm được. Trong khi đó những người có cơ hội đầu tư sinh lãi thì thiếu vốn

còn những người có vốn thì lại ít có cơ hội đầu tư. Thực tế đó đòi hỏi cần phải có

những tổ chức trung gian nối liền giữa người thừa vốn và những người thiếu vốn.

Hệ thống ngân hàng ra đời đã đáp ứng được phần nào yêu cầu đó. Tuy nhiên,để

thu hút được các nguồn tiền tệ nhàn rỗi của xã hội và một số nguồn vốn đầu tư

trực tiếp vào sản xuất để kiếm lời tận gốc thì thị trường chứng khoán ra đời. Thị

trường chứng khoán là nơi giao dịch các loại chứng khoán theo các mục đích

khác nhau của các chủ thể tham gia vào thị trường chứng khoán.

II. Vai trò của thị trường chứng khoán trong phát triển kinh tế.

Xu thế hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực với sự ra đời của tổ chức thương

mại thế giới (WTO), của liên minh Châu Âu, của khối thị trường chung đòi hỏi

các quốc gia phải thúc đẩy phát triển kinh tế với tốc độ và hiệu quả cao.Thùc tÕ

ph¸t triÓn kinh tÕ ë c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®· kh¼ng ®Þnh vai trß cña thị trường

chứng khoán trong phát triển kinh tế.

1. thứ nhất, thị trường chứng khoán với việc tạo ra các công cụ có tính thanh

khoản cao, có thể tích tụ, tập trung và phân phối vốn, chuyển thời hạn của vốn

phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế.

Ở Hàn Quốc, thị trường chứng khoán đã đóng vai trò không nhỏ trong sự tăng

trưởng kinh tế trong hơn ba mươi năm, cho tới thập kỷ 90 thị trường chứng

khoán nước này đã lớn mạnh và đứng hàng thứ 13 trên thế giới góp phần tạo

mức tăng trưởng kinh tế đạt bình quân 9% năm, thu nhập quốc dân bình quân

đầu người năm 1995 là trên 10.000USD.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7

Yếu tố thông tin là yếu tố cạnh tranh trên thị trường sẽ đảm bảo cho việc phân

phối vốn một cách hiệu quả. ThÞ tr­êng tµi chÝnh lµ n¬i tiªn phong ¸p dông c«ng

nghÖ míi vµ nh¹y c¶m víi m«i tr­êng th­êng xuyªn thay ®æi. Trên thị trường

chứng khoán, tất cả các thông tin được cập nhật và được chuyển t¶i tới tất cả các

nhà đầu tư để họ có thể phân tích và định giá cho các chứng khoán.

Thị trường chứng khoán đã tạo ra một sự cạnh tranh có hiệu quả trên thị trưòng

tài chính, do đó các ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính phải quan

tâm tới hoạt động tài chính của họ và làm giảm chi phí tài chính.

Việc huy động vốn trên thị trường chứng khoán có thể làm tăng vốn tự có của

các công ty và giúp họ tránh các khoản vay có chi phí cao cũng như sự kiểm soát

chặt chẽ của các ngân hàng thương mại. Thị trường chứng khoán khuyến khích

tính cạnh tranh của các công ty trên thị trường.Sự tồn tại của các thị trường

chứng khoán cũng là yếu tố quyÕt ®Þnh để thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Đây là

yếu tố đảm bảo cho sự phân bổ có hiệu quả các nguồn lực trong một quốc gia

cũng như trong phạm vi quốc tế.

2. Thứ hai, thị trường chứng khoán góp phần thực hiện tái phân phối công

bằng hơn, giải toả sự tập trung quyền lực kinh tế của các tập đoàn, huy động tầng

lớp trung lưu trong xã héi, tăng cường sự giám sát của xã hội đối với quá trình

phân phối. Từ đó, tạo ra sự cạnh tranh công bằng hơn qua ®ã thúc đẩy phát triển

kinh tế, t¹o ra hiÖu qu¶, tiÕn tíi x©y dùng mét x· héi c«ng b»ng vµ d©n chñ.

3. Thứ ba, thị trường chứng khoán tạo điều kiện cho việc tách biệt giữa sở

hữu và quản lý doanh nghiệp. Khi quy mô của doanh nghiệp tăng lên thì nhu cầu

về quản lý chuyên trách cũng tăng theo. Thị trường chứng khoán tạo điều kiện

cho tiết kiệm vốn và chất xám thúc đẩy quá trình cổ phần hoá doanh nghiệp nhà

nưíc, giảm tiêu cực trong quản lý, tạo điều kiện kết hợp hài hoà lợi ích của chủ

sở hữu, nhà quản lý và những người làm công.

4. Thứ tư, hiệu quả của quốc tế hoá thị trường chứng khoán. Việc mở cửa thị

trường chứng khoán làm tăng tính lỏng và cạnh tranh trên thị trường quốc tế, cho

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 8

phép các công ty có thể huy động nguồn vốn rẻ hơn, tăng cường đầu tư từ bên

ngoài, ®ång thêi tăng khả năng cạnh tranh quốc tế và mở rộng cơ hội kinh doanh

cho các công ty trong nước. Hàn Quốc, Singapore, Thái Lan, Malaysia là những

minh chứng ®iÓn h×nh vÒ viÖc tËn dông c¸c c¬ héi do thÞ tr­êng chøng kho¸n

mang l¹i. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần phải xét các tác động tiêu cực có thể xảy

ra như việc tăng cung tiền quá mức, áp lực của lạm phát, vấn đề chảy máu vốn.

5. Thứ năm, thị trường chứng khoán tạo điều kiện cho Chính phủ huy động

các nguồn tài chính tiền tệ của chính phủ. Đồng thời, thị trường chứng khoán

cũng cung cấp một dự báo tuyệt vời về các chu kỳ kinh doanh trong tương lai

giúp Chính phủ và các công ty đánh giá kế hoạch đầu tư cũng như việc phân bổ

các nguồn lực của họ. Thị trường chứng khoán cũng tạo điều kiện tái cấu trúc

nền kinh tế.

Ngoài những tác động tích cực trên, thị trường chứng khoán cũng có những

tác động tiêu cực nhất định như hiện tượng đầu cơ, hiện tượng xung đột quyền

lực, bong bóng giá,…làm giảm thiệt hại cho quyền lợi của các cổ đông thiểu số,

việc mua bán nội gián, thao túng thị trường làm nản lòng các nhà đầu tư tác động

tiêu cực tới tiết kiệm và đầu tư. Nhiệm vụ của các nhà quản lý thị trường là giảm

thiểu các tiêu cực của thị trường nhằm bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư và

đảm bảo tính hiệu quả của thị trường.

Như vậy, vai trò của thị trường chứng khoán được thể hiện ở nhiều khía cạnh

khác nhau. Song để vai trò đó thật sự phát huy được hiệu quả thì phụ thuộc ®¸ng

kÓ vào các chủ thể tham gia vào thị trường và sự quản lý của nhà nước.

III. Phân loại thị trường chứng khoán

1.Thị trường sơ cấp

Là nơi phát hành lÇn ®Çu chứng khoán ra c«ng chóng, tạo vốn cho tổ chức

phát hành thông qua việc bán chứng khoán cho các nhà đầu tư. Tại đây, có sự

chu chuyển tài chính trực tiếp đưa các khoản tiền nhàn rỗi tạm thời trong dân

chúng vào quá trình đầu tư, từ nguồn vốn ngắn hạn sang nguồn vốn dài hạn. Nã

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 9

t¹o ®iÒu kiÖn cung cÊp cho nÒn kinh tÕ nguån vèn cã thêi gian sö dông ®¸p øng

®­îc thêi gian cÇn thiÕt cña c¸c kho¶n ®Çu t­. Thị trường sơ cấp có chức năng là

huy động vốn cho đầu tư, làm tăng thêm vốn đầu tư cho nền kinh tế. Có hai

phương pháp phát hành chứng khoán trên thị trường này là: phát hành riêng lẻ và

phát hành công chúng.

2.Thị trường thứ cấp

Là nơi diễn ra các giao dịch chứng khoán đã được phát hành trên thị trường

s¬ cấp. Thị trường thứ cấp tạo điều kiện cho thị trường sơ cấp phát triển, tăng

tiềm năng huy động vốn của các tổ chức phát hành chứng khoán. Trên thị trường

chứng khoán vừa có giao dịch của thị trường sơ cấp, vừa có giao dịch của thị

trường thứ cấp.

3. Thị trường tập trung

Là nơi mà việc giao dịch, trao đổi, mua bán chứng khoán được thực hiện

thông qua sở giao dịch chứng khoán( hay còn gọi là sàn giao dịch).

4. Thị trường phi tập trung

Hay còn gọi là thị trường OTC, thị trường này diễn ra ở bất kỳ nơi nào miễn

là nơi đó diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi chứng khoán.

5. Thị trường trái phiếu( bond market)

Là thị trường phát hành trái phiếu mới và mua đi bán lại trái phiếu cũ.

6. Thị trường cổ phiếu( the stock market)

Là thị trường phát hành cổ phiếu mới và mua đi bán lại cổ phiếu cũ. Hoạt

động của thị trường này gåm cả hai lĩnh vực đầu tư chứng khoán và kinh doanh

chứng khoán.

7. Thị trường giao ngay

Là thị trường mà việc mua bán chứng khoán theo giá thoả thuận khi ký hợp

đồng nhưng thanh toán và giao chứng khoán sau ngày ký hợp đồng một khoảng

thời gian quy định. Chøc n¨ng cña thÞ tr­êng nµy lµ huy ®éng vµ lµm t¨ng nguån

vèn.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 10

8. Thị trường giao dịch kỳ hạn

Thị trường mua và bán chứng khoán theo giá thoả thuận theo hợp đồng

nhưng thanh toán và giao nhận chứng khoán sau ngày ký kết hợp đồng một

khoảng thời gian nhất định thường là 30 hoặc 60 ngày.

9. Thị trường giao dịch tương lai

Gièng như là thị trường giao dịch chứng khoán kỳ hạn nhưng khác ở chỗ:

Các hợp đồng mua bán đã được tiêu chuẩn hoá nội dung và điều kiện thực hiện

hợp đồng và phải có tiền đặt cọc th«ng qua quy chÕ ký quü để đảm bảo hợp

đồng.

IV. Các chủ thể tham gia vào thị trường chứng khoán

1. Cơ quan quản lý và vận hành thị trường: Gồm cơ quan quản lý nhà nước

và sở giao dịch chứng khoán. Các cơ quan quản lý nhà nước cã nhiÖm vô tổ chức

và quản lý hoạt động của thị trường chứng khoán. Còn sở giao dịch chứng khoán

cã vai trß vận hành thị trường chứng khoán thông qua bộ máy gồm nhiều bộ

phận khác nhau, có nhiệm vụ ban hành và giám sát việc thực hiện những quy

định điều chỉnh giao dịch chứng khoán, phát hành chứng khoán…

2. Các tổ chức phát hành

Là các tổ chức thực hiện huy động thông qua thị trường chứng khoán, cung

cấp hàng hoá cho thị trường chứng khoán. Các tổ chức phát hành là: Chính phủ

và chính quyền địa phương phát hành trái phiếu chính phủ và trái phiếu công

trình, các công ty phát hành cổ phiếu và trái phiếu công ty…

3. Các nhà đầu tư

Là những người có vốn nhàn rỗi và có nhu cầu mua bán, trao đổi chứng

khoán trên thị trường chứng khoán nhằm kiếm lời. Các nhà đầu tư quyết định

tham gia đầu tư vào chứng khoán nhằm một số mục đích: Nhằm hưởng lợi tức,

hưởng lãi suất, hưởng chênh lệch giá chứng khoán trên thị trường chứng khoán

và nắm quyền quản lý kiểm soát tổ chức phát hành. C¸c nhµ ®Çu t­ gåm: Nhµ

®Çu t­ c¸ nh©n vµ nhµ ®Çu t­ cã tæ chøc.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 11

4. Các định chế trung gian

Là các công ty chứng khoán, các công ty quản lý quỹ và các ngân hàng

thương mại, các tổ chức này thực hiện các chức năng trung gian cho các giao

dịch chứng khoán trên thị trường chứng khoán.

a. Các công ty chứng khoán: Các công ty họat động trong lĩnh vực chứng

khoán víi các nghiệp vụ cơ bản: nghiÖp vô b¶o l·nh ph¸t hµnh, nghiệp vụ môi

giới tư vấn vµ lưu ký chứng khoán.

b. Các công ty quản lý quỹ: Là các công ty thay mặt cho nhà đầu tư thực hiện

quản lý một hay nhiều quỹ đầu tư.

c. Các ngân hàng thương mại: Khi được phép các ngân hàng thương mại có

thể cung cấp các dịch vụ bảo quản chứng khoán, thu hồi vốn, làm đại lý phát

hành chứng khoán.

Ngoài ra, để thị trường chứng khoán hoạt động đồng bộ còn có sự tham gia

của các tổ chức khác như: tổ chức lưu ký và thanh toán bù trừ, hiệp hội các nhà

kinh doanh chứng khoán, công ty đánh giá hệ số tín nhiệm.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 12

phÇn ii

sö dông m« h×nh arch vµ garch ®Ó ph©n tÝch

vµ dù b¸o gi¸ cæ phiÕu trªn thÞ tr­êng

chøng kho¸n viÖt nam

Đã từ lâu các nhà đầu tư, phân tích tài chính đều mong muốn trả lời câu hỏi :

“Có thể dự đoán được sự biến động của giá chứng khoán?” Có rất nhiều nghiên

cứu, phân tích chuỗi giá chứng khoán đã được thực hiện nhằm tìm lời giải đáp

thoả đáng cho vấn đề trên. Theo lý thuyết định giá chứng khoán, nếu thị trường

chứng khoán hoạt động hiệu quả thì từ thông tin về giá chứng khoán trong quá

khứ không thể dự đoán được diễn biến của giá chứng khoán trong tương lai. Khi

đó, giá chứng khoán vận động một cách hoàn toàn ngẫu nhiên. Tuy nhiên trong

thực tế, kể cả ở những nước có thị trường phát triển, giả định về thị trường hiệu

quả kh«ng hẳn là phù hợp. Đặc biệt ở nước ta, thị trường chứng khoán cßn rÊt

non trÎ, mới chỉ mang tính thử nghiệm và hoạt động với khá nhiều quy định giới

hạn chặt chẽ, các nhà đầu tư bước đầu làm quen với loại hình đầu tư mới nên

trong hành vi đầu tư còn ẩn chứa những đặc điểm riêng. Điều này tạo ra những

đặc thù trong sự vận động của giá chứng khoán, do đó việc đưa ra phân tích

chuỗi thời gian về xu hướng biến động về giá cổ phiếu cho thị trường là rất có ý

nghĩa . Và đã có rất nhiều nhà kinh tế học đưa ra các mô hình khác nhau để phân

tích và dự báo về giá chứng khoán. Một trong những mô hình được coi là có hiệu

quả đó là mô hình ARCH và mô hình GARCH.

A. Lý do sö dông m« h×nh

Trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i, viÖc ¸p dông c«ng cô khoa häc kü thuËt lµ rÊt cÇn

thiÕt. Th«ng qua m«n khoa häc chuyªn ngµnh “ KINH TÕ l­îng”, lµ mét m«n

khoa häc dùa trªn nÒn t¶ng cña m«n “X¸c suÊt vµ thèng kª to¸n” ®· h­íng con

ng­êi ®i s©u vµo lÜnh vùc l­îng ho¸ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ. §Æc biÖt c¸c c«ng cô

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 13

thèng kª trong Eviews ®­îc x©y dùng ®Ó lËp m« h×nh vÒ trung b×nh cã ®iÒu kiÖn

vµ ph­¬ng sai cã ®iÒu kiÖn cña biÕn ngÉu nhiªn.

VÊn ®Ò vÒ thÞ tr­êng chøng kho¸n rÊt réng r·i, nã ®i s©u vµo nhiÒu lÜnh vùc, ¸p

dông nhiÒu ph©n tÝch vµ c¸c m« h×nh kinh tÕ kh¸c nhau. V× vËy, cã rÊt nhiÒu lý

do ®Ó lËp m« h×nh ARCH vµ GARCH:

1. Thø nhÊt, c¸i quan träng nhÊt cña mét nhµ ®Çu t­ lµ khi ®Çu t­ cÇn lùa chän

danh môc tµi s¶n nµo cã lîi nhÊt. Khi ®· cã sù quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vÒ danh môc

tµi s¶n lùa mµ m×nh ®· lùa chän th× nhµ ®Çu t­ còng cÇn ph¶i hiÓu râ vÒ møc ®é

rñi ro cña viÖc n¾m gi÷ tµi s¶n mµ m×nh ®ã. Môc tiªu chÝnh cña c¸c nhµ ®Çu t­ lµ

gi¶m thiÓu rñi ro trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n b»ng c¸ch chän läc c¸c tµi s¶n tµi

chÝnh kh¸c nhau vµo danh môc ®Çu t­ cña m×nh nh»m ®¹t ®­îc lîi nhuËn cao

nhÊt.

2. Thø hai, kinh nghiÖm cho thÊy r»ng nh÷ng tµi s¶n cã lîi suÊt lín cã xu

h­íng tiÕn tíi nh÷ng lîi suÊt lín h¬n. Hay nãi c¸ch kh¸c, sù giao ®éng cña lîi

suÊt xuÊt hiÖn hiÖn t­îng tù t­¬ng quan chuçi hay ph­¬ng sai cña sai sè kh«ng

®ång ®Òu do ®ã ph¶i sö dông m« h×nh kinh tÕ l­îng ARCH vµ GARCH ®Ó kiÓm

chøng cho vÊn ®Ò ®ã.

3. Thø ba, ®Ó cã thÓ thÊy ®­îc sù biÕn ®éng vÒ gi¸ vµ møc ®é giao ®éng trong

lîi suÊt c¸c phiªn giao dÞch. Ngoµi ra, c¸c nhµ ®Çu t­ cÇn ph¶i dù b¸o c¸c kho¶ng

tin cËy thay ®æi theo thêi gian mét c¸ch chÝnh x¸c vµ ®Ó thu ®­îc kÕt qu¶ ­íc

l­îng cao h¬n th× hä ph¶i thùc hiÖn m« h×nh dù b¸o vÒ ph­¬ng sai cã ®iÒu kiÖn.

B. Giíi thiÖu vÒ m« h×nh ARCH vµ GARCH

M« h×nh ARCH ®Æc biÖt ®­îc x©y dùng ®Ó lËp m« h×nh vµ dù b¸o vÒ ph­¬ng

sai cã ®iÒu kiÖn. Ph­¬ng sai cña biÕn phô thuéc lµ mét hµm cña biÕn phô thuéc

thêi kú tr­íc, biÕn ®éc lËp vµ c¸c biÕn ngo¹i sinh. M« h×nh ARCH ®­îc Engle

giíi thiÖu vµo n¨m 1982 vµ m« h×nh GARCH ®­îc giíi thiÖu bëi Bollerslev vµo

n¨m 1986. Nh÷ng m« h×nh nµy ®­îc sö dông réng r·i trong c¸c m« h×nh to¸n

kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ trong ph©n tÝch chuçi thêi gian tµi chÝnh gièng nh­ Bollerslev,

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 14

Chou, Kroner ®· thùc hiÖn vµo n¨m1992 vµ Bolleslev, Engle, Nelson ®· tiÕn hµnh

vµo n¨m 1994.

I. M« h×nh tæng qu¸t tù ®iÒu chØnh ph­¬ng sai cã ®iÒu kiÖn

kh¸c nhau ( M« h×nh GARCH)

y



x

1. M« h×nh GARCH(1,1) cã d¹ng:

t

  t t





(1)

2    t 1

2 t

2  t  1

(2)

Trong ®ã:

Ph­¬ng tr×nh kú väng ®­îc t¹o ra bëi (1) lµ mét hµm cña biÕn ngÉu nhiªn víi

biÓu thøc sai sè.

Ph­¬ng tr×nh ph­¬ng sai cã ®iÒu kiÖn trong (2) lµ mét hµm gåm 3 biÕn:

Kú väng: 

2

Nh÷ng th«ng tin vÒ sù giao ®éng tõ thêi k× tr­íc, ®­îc x¸c ®Þnh nhê b×nh

1t 

ph­¬ng phÇn d­ tõ ph­¬ng tr×nh kú väng:

2 1t

Ph­¬ng sai dù b¸o ë giai ®o¹n tr­íc:

Sù ®Þnh d¹ng m« h×nh th­êng ®­îc gi¶i thÝch trong thÞ tr­êng tµi chÝnh khi cã c¸c

nhµ ®Çu t­ chøng kho¸n dù b¸o vÒ ph­¬ng sai cña tµi s¶n thêi kú nµy b»ng viÖc

t¹o ra mét träng sè trung b×nh trong dµi h¹n (h»ng sè) vµ ph­¬ng sai dù b¸o ë

giai ®o¹n tr­íc, nh÷ng th«ng tin vÒ sù giao ®éng tõ thêi kú tr­íc. M« h×nh nµy

phï hîp víi sù thay ®æi cña doanh lîi tµi s¶n tµi chÝnh vµ khi lîi suÊt cña tµi s¶n

xuÊt hiÖn hiÖn t­îng ph­¬ng sai cña sai sè kh«ng ®ång ®Òu.

Ph­ong tr×nh ph­¬ng sai(2) cã thÓ ®­îc biÓu diÔn theo hai c¸ch sau ®©y:



1

j



2  t

j

 2   t

 

1(

 )

j

 1

a. Thø nhÊt:

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 15



tv

2   t

2 t

Sai sè cña b×nh ph­¬ng doanh lîi ®­îc x¸c ®Þnh bëi chªnh lÖch:

Thay vµo ph­¬ng sai trong ph­¬ng tr×nh (2) vµ xÐt ë thêi kú (t-1) víi ph­¬ng sai





)



2   ( t  1

2 t

v   v t

t

 1

ta cã ph­¬ng tr×nh sau:

Trong ®ã, b×nh ph­¬ng c¸c sai sè lµ mét qu¸ tr×nh cña kiÓm ®Þnh ARMA(1,1).

b. Thø hai:









z

Ph­¬ng tr×nh(2) cã thÓ bao gåm: c¸c biÕn ngo¹i sinh, biÕn xu thÕ z :

2  1  t

2 t

2  1  t

t

( '2 ) .

Trong ®ã:  lµ hÖ sè cña biÕn xu thÕ z

x

z  t

2 t

L­u ý r»ng dù b¸o ph­¬ng sai tõ ph­¬ng tr×nh nµy kh«ng ®¶m b¶o lµ d­¬ng, v×

vËy khi håi quy ph­¬ng tr×nh b¹n cã thÓ ®Æt:

2. M« h×nh GARCH(p, q)

Sù më réng cña m« h×nh Garch ®­îc thÓ hiÖn lµ m« h×nh Garch(p, q) cã thÓ ®­îc

­íc l­îng b»ng c¸ch chän p hoÆc q lín h¬n 1. M« h×nh Garch(p, q) biÓu diÔn

q

p





2 t

i

2    t i

2   j t

j

ph­¬ng sai cã ®iÒu kiÖn cã d¹ng:





i

 1

j

 1

Trong ®ã:

p: lµ bËc cña m« h×nh GARCH.

q: lµ bËc cña m« h×nh ARCH.

II. M« h×nh tù håi quy víi ph­¬ng sai cã ®iÒu kiÖn kh¸c nhau (M« h×nh ARCH)

M« h×nh ARCH lµ mét tr­êng hîp ®Æc biÖt cña ®Þnh d¹ng m« h×nh GARCH

khi kh«ng cã dù b¸o ph­¬ng sai ë c¸c thêi kú trÔ trong ph­¬ng tr×nh ph­¬ng sai

cã ®iÒu kiÖn.

1. M« h×nh ARCH- M

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 16

Èn x trong ph­¬ng tr×nh (1) m« t¶ c¸c biÕn ngo¹i sinh, c¸c biÕn xu thÕ trong

ph­¬ng tr×nh trung b×nh. V× vËy, nÕu chóng ta thay ph­¬ng sai cã ®iÒu kiÖn vµo

ph­¬ng tr×nh trung b×nh th× ta cã m« h×nh ARCH-in-Mean(M« h×nh ARCH-M).

M« h×nh ARCH-M ®· ®­îc Engle, Lilien, Robins tiÕn hµnh vµo n¨m 1987. Khi

®ã ta cã ph­¬ng tr×nh cña m« h×nh ARCH-M nh­ sau:

y



)1( 

t

2   x t t t

Trong m« h×nh ARCH-M cã thÓ dïng ®é lÖch tiªu chuÈn cã ®iÒu kiÖn ®Ó thay

cho ph­¬ng sai cã ®iÒu kiÖn.

M« h×nh ARCH-M th­êng ®­îc sö dông trong c¸c øng dông tµi chÝnh mµ ë

®ã doanh lîi cña tµi s¶n k× väng cã liªn quan ®Õn rñi ro vÒ tµi s¶n k× väng.

2. M« h×nh ARCH bÊt ®èi xøng

Trong c¸c phiªn giao dÞch, nÕu sù thay ®æi cña gi¸ cæ phiÕu trªn thÞ trªn thÞ

tr­êng lµ t¸c ®éng bÊt ®èi xøng th× sö dông m« h×nh TARCH vµ EGARCH

a. M« h×nh TARCH

M« h×nh ®­îc Zakoian giíi thiÖu vµo n¨m 1990 vµ ®­îc Glosten, Jaganathan,

Runkle thùc hiÖn vµo n¨m 1993. Trong m« h×nh nµy ph­¬ng sai cã ®iÒu kiÖn









2 t

2  t  1

2  t t  1

 1

2  t  1

®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau:

Trong ®ã:

1t nÕu

0t trong c¸c tr­êng hîp kh¸c.

0t

vµ

0t

0t c¸c t¸c ®éng nµy cã ¶nh kh¸c nhau tíi ph­¬ng sai cã ®IÒu kiÖn,  lµ t¸c ®éng

0

Trong m« h×nh nµy, t¸c ®éng tèt( ) vµ t¸c ®éng tiªu cùc nÕu( ),

 ) lµ t¸c ®éng tiªu cùc. NÕu

tÝch cùc cßn( th× t¸c ®éng lµ bÊt ®èi xøng.

§Ó ®Þnh d¹ng cho bËc cao h¬n cña m« h×nh TARCH, Eviews ­íc l­îng

q

p







2    t

2 t

i

i

2   t 1 t

2   t j

j

ph­¬ng tr×nh:





i

j

 1

 1

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 17

C. ý nghÜa cña m« h×nh ARCH vµ m« h×nh GARCH

1. ViÖc ph©n tÝch vÒ gi¸ vµ lîi suÊt cña chøng kho¸n cã mét vai trß rÊt quan

träng, mét ý nghÜa lín trong kinh tÕ ®Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay khi thÞ

tr­êng chøng kho¸n n­íc ta vÉn cßn rÊt non trÎ. M« h×nh nµy ®­îc ¸p dông réng

r·i trong c¸c ngµnh: to¸n kinh tÕ, tµi chÝnh, trong viÖc dù b¸o. Tõ ®ã, gióp c¸c

nhµ ph©n tÝch thÞ tr­êng cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc møc ®é rñi ro cña viÖc n¾m gi÷ tµi

s¶n, thÊy ®­îc sù biÕn ®éng cña gi¸ cæ phiÕu trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ®Ó ®­a

ra ®­îc nh÷ng dù b¸o còng nh­ c¸c kÕt luËn nªn ®Çu t­ vµo lo¹i cæ phiÕu nµo th×

®em l¹i lîi nhuËn cao nhÊt.

2. VÒ ph­¬ng diÖn thùc hµnh, víi sù tiÕn bé cña c¸c phÇn mÒm kinh tÕ nh­

Eviews lµ mét c«ng cô phæ biÕn th× viÖc ¸p dông m« h×nh ARCH vµ GARCH cã

thÓ ph©n tÝch ®­îc sù biÕn ®éng cña gi¸ chøng kho¸n. NÕu gi¸ chøng kho¸n cµng

gi¶m th× møc ®é giao ®éng trong gi¸ cµng lín, hiÖn t­îng nµy ®­îc gäi lµ hiÖu

øng ®ßn bÈy ®­îc Blank ph¸t hiÖn vµo n¨m 1976. Ngoµi ra, khi ph©n tÝch vÒ

chuçi lîi suÊt cßn chØ ra ®­îc sù thay ®æi trong lîi suÊt trung b×nh tõ ®ã thÊy

®­îc mèi liªn hÖ gi÷a lîi suÊt trung b×nh cña cæ phiÕu trong mét phiªn víi c¸c

phiªn giao dÞch kh¸c.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 18

D. Mét sè c¸c kÕt qu¶ ­íc l­îng theo m« h×nh ARCH vµ GARCH

cho gi¸ vµ lîi suÊt cña cæ phiÕu REE (C¬ khÝ ®iÖn l¹nh)

b»ng phÇn mÒm EVIEWS

tS , khi ®ã lîi suÊt cña chøng kho¸n

Gäi gi¸ cña chøng kho¸n t¹i thêi ®iÓm t lµ

S

t

1

t

t

trong kho¶ng thêi gian mét chu k× n¾m gi÷ tõ thêi ®Óm (t-1) ®Õn thêi ®iÓm t sÏ lµ:

 S S

S S

 1

t

1t

) víi t 1 , v× thÕ ta cã thÓ ph©n tÝch chuçi gi¸ r t = víi t 1 . Hay tr =ln(

tS th«ng qua viÖc ph©n tÝch chuçi tr .

chøng kho¸n

Víi cæ phiÕu REE gäi lîi suÊt cña cæ phiÕu nµy lµ LSREE vµ ¸p dông víi

c«ng thøc ë trªn ta cã c¸c kÕt qu¶ ­íc l­îng nh­ sau.

100000

80000

60000

40000

20000

0

100

200

300

400

500

600

700

800

REE

1. BiÓu ®å chuçi gi¸ cæ phiÕu

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 19

.1

.0

-.1

-.2

-.3

-.4

-.5

100

200

300

400

500

600

700

800

LSREE

2. BiÓu ®å chuçi lîi suÊt cæ phiÕu

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 20

500

Series: LSREE Sam ple 1 834 Observations 834

400

300

200

Mean Median Maxim um Minim um Std. Dev. Skewness Kurtosis

0.000491 0.000000 0.067366 -0.402458 0.025921 -4.736139 72.96433

100

Jarque-Bera Probability

173219.4 0.000000

0

-0.4

-0.3

-0.2

-0.1

0.0

3. §å thÞ hµm mËt ®é vµ kiÓm ®Þnh Jarque-Bera

NhËn xÐt:

Tõ ®å thÞ cña hµm mËt ®é vµ kiÓm ®Þnh Jarque-Bara ta thÊy: Gi¸ cña cæ phiÕu

REE lµ biÕn ®éng th­êng xuyªn, lóc ®Çu gi¸ t¨ng m¹nh sau ®ã gi¶m m¹nh råi cã

xu h­íng t¨ng nhÑ. Sè lÇn lîi suÊt gi¶m (sè lÇn gi¸ gi¶m ) nhiÒu h¬n. Møc lîi

suÊt trung b×nh cña cæ phiÕu REE lµ 0.000491. Gi¸ trÞ cña p_value lµ 0.0000 lÊy

møc ý nghÜa lµ 0.05 ta thÊy chuçi LSREE kh«ng ph©n bè chuÈn.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 21

Date: 12/25/04 Time: 14:30 Sample: 1 839 Included observations: 834

Autocorrelation

Partial Correlation

AC

PAC Q-Stat Prob

.|** | .|* | .|. | .|* | .|* | .|* | .|* | .|. | .|. | .|* | .|* | .|. | .|. | .|* | .|* | .|* | .|. | .|. | .|. | .|* | .|. | .|. | .|. | .|. | .|* | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. |

.|** | .|. | .|. | .|* | .|* | .|* | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | *|. | .|. | .|* | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. | .|. |

1 0.280 0.280 65.682 0.000 2 0.088 0.010 72.184 0.000 3 0.053 0.027 74.507 0.000 4 0.094 0.077 81.856 0.000 5 0.124 0.083 94.780 0.000 6 0.122 0.067 107.40 0.000 7 0.073 0.015 111.89 0.000 8 0.013 -0.027 112.03 0.000 9 0.054 0.043 114.49 0.000 10 0.096 0.057 122.28 0.000 11 0.095 0.037 129.93 0.000 12 -0.002 -0.060 129.94 0.000 13 -0.018 -0.020 130.22 0.000 14 0.079 0.086 135.53 0.000 15 0.111 0.056 146.10 0.000 16 0.080 0.013 151.52 0.000 17 0.041 0.004 152.93 0.000 18 0.034 0.019 153.92 0.000 19 0.061 0.038 157.12 0.000 20 0.074 0.015 161.76 0.000 21 0.051 -0.009 164.03 0.000 22 0.007 -0.022 164.07 0.000 23 -0.024 -0.029 164.56 0.000 24 -0.007 -0.017 164.60 0.000 25 0.082 0.060 170.39 0.000 26 0.014 -0.045 170.57 0.000 27 -0.019 -0.015 170.89 0.000 28 -0.036 -0.023 172.00 0.000 29 -0.002 0.003 172.00 0.000 30 -0.029 -0.055 172.74 0.000

4. BiÓu ®å tù t­¬ng quan cña chuçi LSREE

NhËn xÐt:

Tõ l­îc ®å tù t­¬ng quan cña chuçi LSREE ta thÊy chuçi lµ chuçi kh«ng dõng

11 lµ kh¸c kh«ng. V× hÖ sè t­¬ng quan trÔ 1 thêi kú kh¸c kh«ng nªn

v× hÖ sè cña

cã sù thay ®æi trong lîi suÊt trung b×nh gi÷a c¸c phiªn giao dÞch cña cæ phiÕu

REE vµ g¾n víi sù thay ®æi cña phiªn tr­íc ®ã.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 22

5. KiÓm ®Þnh sù thay ®æi trong lîi suÊt vµ trong sù giao ®éng

cña cæ phiÕu REE

Dependent Variable: LSREE Method: ML - ARCH (Marquardt) Date: 12/25/04 Time: 09:32 Sample(adjusted): 2 834 Included observations: 833 after adjusting endpoints Convergence not achieved after 500 iterations Variance backcast: ON

Coefficient

Std. Error

z-Statistic

Prob.

C AR(1)

0.000902 0.345280

0.001600 0.042415

0.563403 8.140502

0.5732 0.0000

Variance Equation

C ARCH(1) GARCH(1)

0.000160 0.151725 0.607774

4.86E-05 0.063077 0.115415

3.298471 2.405396 5.265974

0.0010 0.0162 0.0000

R-squared Adjusted R-squared S.E. of regression Sum squared resid Log likelihood Durbin-Watson stat

0.074159 Mean dependent var 0.069687 S.D. dependent var 0.025009 Akaike info criterion 0.517871 Schwarz criterion 1954.153 F-statistic 2.134335 Prob(F-statistic)

0.000469 0.025929 -4.679839 -4.651477 16.58055 0.000000

.35

Inverted AR Roots

Sö dông m« h×nh AR vµ GARCH

Tõ kÕt qu¶ ­íc l­îng m« h×nh AR vµ GARCH rót ra nhËn xÐt:

V× hÖ sè ­íc l­îng cña biÕn AR(1) lµ 0.345 d­¬ng thËt sù nªn lîi suÊt trung

b×nh cña cæ phiÕu REE trong mét phiªn giao dÞch cã liªn hÖ d­¬ng víi sù thay

®æi trong lîi suÊt cña phiªn giao dÞch tr­íc ®ã. Møc giao ®éng trong lîi suÊt cña

cæ phiÕu REE cã kh¸c nhau trong c¸c phiªn, nã võa phô thuéc vµo sù thay ®æi

cña lîi suÊt(Dùa vµo tiªu chuÈn p_value ta thÊy h sè cña biÕn ARCH(1) lµ kh¸c

kh«ng) l¹i võa phô thuéc vµo møc ®é giao ®éng cña sù thay ®æi nµy(Do hÖ sè ­íc

l­îng cña biÕn GARCH(1) lµ kh¸c kh«ng).

HÖ sè cña biÕn AR(1), ARCH(1), GARCH(1) lµ d­¬ng nªn nÕu sù thay ®æi

trong gi¸ cæ phiÕu cµng lín th× sù giao ®éng cµng lín cã nghÜa lµ khi gi¸ cæ phiÕu

t¨ng(hay gi¶m) víi mét møc ®é lín th× xu h­íng nµy cßn kÐo dµi cho tíi khi cã

t¸c ®éng bÊt th­êng lµm thay ®æi xu thÕ.

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 23

6. KiÓm ®Þnh hiÖu øng ®ßn bÈy ®èi víi chuçi LSREE

Dependent Variable: LSREE Method: ML - ARCH (Marquardt) Date: 12/25/04 Time: 10:58 Sample(adjusted): 2 834 Included observations: 833 after adjusting endpoints Convergence not achieved after 500 iterations Variance backcast: ON

Coefficient

Std. Error

z-Statistic

Prob.

C AR(1)

0.000722 0.346840

0.001815 0.042679

0.397992 8.126748

0.6906 0.0000

Variance Equation

C ARCH(1) (RESID<0)*ARCH(1) GARCH(1)

0.000163 0.134786 0.033663 0.602825

4.90E-05 0.067324 0.074923 0.115861

3.326101 2.002062 0.449308 5.202990

0.0009 0.0453 0.6532 0.0000

0.074036 Mean dependent var 0.068438 S.D. dependent var 0.025026 Akaike info criterion 0.517940 Schwarz criterion 1954.268 F-statistic 2.137508 Prob(F-statistic)

0.000469 0.025929 -4.677714 -4.643680 13.22467 0.000000

R-squared Adjusted R-squared S.E. of regression Sum squared resid Log likelihood Durbin-Watson stat

.35

Inverted AR Roots

Sö dông m« h×nh TARCH

NhËn xÐt:

Tõ kÕt qu¶ ­íc l­îng ta thÊy gi¸ trÞ p_value cña RESID*ARCH(1) lµ 0.6532

lín h¬n møc ý nghÜa 0.05 vËy hÖ sè cña biÕn RESID*ARCH(1) lµ b»ng kh«ng

nªn kh«ng thÊy cã biÓu hiÖn cña hiÖn t­îng hiÖu øng ®ßn bÈy ®èi víi gi¸ cæ

phiÕu REE.