Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2015. ISBN: 978-604-82-1710-5
410
MÔ HÌNH GIẢI TÍCH TÍNH TOÁN NƯỚC DỀNH
TẠI KHU VỰC CỬA SÔNG
Nguyễn Xuân Tính1, Hitoshi Tanaka2
1Đại học Thủy lợi
2Đại học Tohoku, Sendai City, Japan
1. GIỚI THIỆU CHUNG
Các thông tin về mực nước cao thiết kế,
bao gồm cả chiều cao nước dềnh do sóng,
tại khu vực cửa sông vào là rất quan trọng
trong việc mô phỏng thay đổi hình thái cửa
sông, giao thông vận tải trên biển, và thiết
kế các công trình chỉnh trị sông. Nước dềnh
tại cửa sông là mực nước dâng cao hơn so
với mực nước tĩnh (SWL) do sóng vỡ gây ra
và thường xảy ra trong các điều kiện cực trị
như bão. Trong nghiên cứu này các dữ liệu
đo đạc từ các cửa sông ở Nhật Bản đã được
thu thập và phân tích (Tinh et al. 2009).
Hình 1 và hình 2 thể hiện vị trí của các cửa
sông chảy về phía biển Thái Bình Dương và
chảy về biển Nhật Bản. Quá trình dâng mực
nước tại khu vực cửa sông trong các cơn
bão có thể được gây ra bởi chênh lệch
trường áp suất, tốc độ gió và lưu lượng dòng
chảy sông. Do vậy, để loại bỏ các hiệu ứng
này trong nghiên cứu nước dềnh thì người ta
thường tiến hành đo đạc đồng bộ quá trình
thay đổi mực nước tại cửa sông và mực
nước triều khu vực lân cận có khoảng cách
đủ ngắn để trường áp suất không thay đổi
nhiều. Các kết quả phân tích thực nghiệm
này sau đó dùng để hiệu chỉnh và kiểm định
mô hình giải tích tính toán nước dềnh tại
khu vực cửa sông. Kết quả của mô hình giải
tích này rất hữu dụng cho các nhà quản lý
cũng như các kỹ sư trong việc thiết kế các
công trình tại khu vực cửa sông cũng như
cho việc nghiên cứu mô phỏng biến đổi hình
thái cửa sông được đầy đủ hơn.
Onahama
Port
Hình 1: Vị trí các cửa sông chảy ra biển
Thái Bình Dương
Hình 2: Vị trí các cửa sông chảy ra biển
Nhật Bản
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Tác giả sử dụng các phương pháp nghiên
cứu sau: Phương pháp phân tích thống kê;
phương pháp kế thừa các kết quả nghiên cứu
đã có sau đó phát triển mô hình giải tích mới;
