NGỘ ÐỘC SẮN - KHOAI MÌ
Chất gây độc trong sắn là acid cyanhydric, sắn càng đắng càng nhiều acid
cyanhydric không nên ăn. Vỏ và đầu củ chứa nhiều chất độc.
Triệu chứng chính:
- Ðau bụng, nôn, ỉa chảy.
- Nhức đầu, chóng mặt, nóng bừng mặt, ù tai, ngứa, tê chân tay...
- Ngộ độc nặng: vật vã, run, co giật, chết.
Ðiều trị
- Rửa dạ dày với dung dịch KMnO4 1%o.
- Xanh methylen (Coloxyd, Glutylen) dung dịch 1%, ống 10ml tiêm tĩnh mạch
chậm. Nếu nặng: cách 10-15' tiêm 1 ống, có thể tiêm 5-6 ống trong 24h cho người lớn.
Có thể thay xanh methylen bằng natri nitrit 1% 10ml tiêm tĩnh mạch chậm, sau
đó tiêm natri hyposulfit 20% 10-20ml tiêm tĩnh mạch chậm.
- Truyền dung dịch glucose 30% 500ml và dung dịch glucose đẳng trương. Cho
nạn nhân uống nước đường.
- Trợ hô hấp và tim mạch: tiêm long não, cafein. lobelin.
- Thở oxy, hô hấp hỗ trợ nếu cần.
NGỘ ÐỘC COCAIN
Triệu chứng:
- Kích động, hoang tưởng, tim đập nhanh, tăng huyết áp, giãn đồng tử, vã mồ
hôi, sốt, có khi lên cơn động kinh.
- Bôi vào niêm mạc có thể ngất.
Xử trí:
- Uống phải: rửa dạ dày, an thần, thở oxy, trợ tim mạch, truyền dung dịch
glucose.
Nếu ngất do bôi thuốc: tiêm Adrenalin 1mg dưới da, thở oxy, hồi sức nội khoa
nếu ngừng tim ngừng thở.
NGỘ ÐỘC DẦU HỎA, XĂNG
Triệu chứng:
- Ho, khó thở, nôn, rối loạn hô hấp, hội chứng đông đặc ở phổi.
- Triệu chứng ho, khó thở và sốt chứng tỏ chất độc đã vào phế quản.
- Choáng váng, tím tái, nhức đầu, co giật, ngất...
- Triệu chứng viêm dạ dày, ruột nếu uống phải.
Xử trí:
- Nếu hít phải: thở oxy và kháng sinh.
- Nếu uống phải: cho uống Ipeca 0,5-1,5g.
Nói chung chống chỉ định rửa dạ dày khi uống phải dầu hỏa, xăng hoặc dẫn
xuất, chỉ đặc biệt rửa dạ dày trong trường hợp uống phải một lượng lớn có khả năng
gây những biến chứng thần kinh nguy kịch.
- Nếu bệnh nhân hôn mê: đặt nội khí quản và hô hấp hỗ trợ, thông khí mạnh có
tác dụng tăng đào thải chất độc qua phổi.
Với trẻ em: nếu khó thở tím tái: cho thở oxy trong lếu, tránh thở oxy qua nội
khí quản vì sợ gây tràn khí màng phổi.
- Nếu huyết áp tụt: cho Metaraminol (Aramin) 1 ống 1ml (0,01g) tiêm bắp.
- Nếu rối loạn thông khí quan trọng: cho corticoid.
- Chống chỉ định tuyệt đối các thức ăn có mỡ, sữa.
NGỘ ÐỘC DỨA
Ngộ độc dứa là do dị ứng với nấm Candida trepicalis nắm ở những mắt dứa,
nhất là những quả dập nát.
Triệu chứng chính
- Nôn mửa, ỉa chảy, ngứa, nổi mề đay, có khi khó thở như hen do co thắt phế
quản.
- Trạng thái sốc: da lạnh, mạch nhanh, huyết áp hạ...
Xử trí:
- Truyền dịch tùy theo tình trạng mất nước do nôn mửa và ỉa chảy, nhưng cần
lưu ý trụy mạch còn do sốc dị ứng, có khi không mất nước mà vẫn trụy mạch. Nếu
cần, theo dõi áp lực tĩnh mạch trung ương mà truyền dịch.
- Ðiều trị sốc dị ứng.
NGỘ ÐỘC RƯỢU
Biểu hiện lâm sàng bằng triệu chứng kích thích, sau đến triệu chứng ức chế rồi
hôn mê, hơi thở toàn mùi rượu, thở nhanh nông, tim đập nhanh, huyết áp hạ...
Xử trí:
- Ðiều trị các rối loạn về tri giác, nếu rối loạn cao độ có thể gây liệt hô hấp.
- Chống toan chuyển hóa.
- Ðề phòng hạ đường huyết thứ phát.
- Rửa dạ dày bằng dung dịch natri bicarbonat, không dùng apomorphin.
- Cho uống từ 1-2 giọt amoniac trong một cốc nước muối (hay cà phê) hoặc cho
hít amoniac.
- Trợ tim mạch.
- Lợi tiểu: Lasix tiêm tĩnh mạch.
- Nếu vật vã: cho an thần (cần thận trọng).
- Trường hợp nặng: thở oxy, hô hấp hỗ trợ và cho thở nhiều để loại nhanh cồn
ethylic.
- Truyền glucose 10% 500ml, luân chuyển với dung dịch bicarbonat 14%o - 2
giờ 1 lần.
- Ðề phòng viêm phổi nếu hôn mê (kháng sinh).