Những nhà thơ trẻ chúng tôi
Trần Mạnh Hảo
I
Chúng tôi sinh ra như khoai như sắn
Không biết đọc Rim-bô bằng tiếng Tây
Không biết mùi băng phiến khuê phòng và tiểu thư áo trắng
Không biết nhấm nháp nỗi buồn theo kiểu khói mây
Một nghìn lần xin đội ơn Nguyễn Du
Một nghìn lần xin mang ơn Tú Xương, Nguyễn Khuyến
Mang đại dương trong cánh buồm chúng tôi nhớ bến
Nhớ các anh tôi chen chúc suốt một thời
Chắc cái thời các anh trẻ như tôi
Một nền thơ ra đời thiếu hơi thở lừa và không máng cỏ
Không có mục đồng đến ru và ba vua đến viếng
Chỉ bóng quần chúc bâu, áo chùng thâm
đứng chặn lối nhi đồng
Các anh tôi toát mồ hôi mới ngoi lên khỏi búi tóc củ hành
Cái búi tóc có hình một quả bóng quyền anh!
Chúng tôi sinh ra không cần máng cỏ
Nước độc lập rồi chúng tôi ngủ trong nôi
Không có cú đấm quyền anh dứ dứ ở chân trời
Rồi khói lửa suốt một thời thơ dại
Một nền thơ bắt đầu trong thúng tản cư
Mẹ tôi gánh chai bờ vai con gái
Thúng tôi ngồi chen chúc với mèo con
Nào có được bế búp bê hay chơi trò chơi trận mạc
Chúng tôi lớn lên theo dáng mẹ mỏi mòn
Tiếng súng ở bên trời như tiếng quát
Chiến khu rừng mẹ hát nửa chừng nôi...
II
Không dám nói nhiều về tuổi trẻ chúng tôi
Những phác thảo nhì nhằng dăm bảy nét
Chưa kịp có người yêu chiến tranh gào thét
Ăn nửa củ khoai bữa chiều tôi xốc vội ba lô
Chân trời màu nâu như áo mẹ tản cư
Phản lực Mỹ đen trời bom đạn
Mẹ tiễn đứa con cuối cùng ra mặt trận
Không còn ai để tiễn nữa đâu
Đừng khóc mẹ ơi con sẽ về không thể mãi xa lâu
Con sẽ về như câu Kiều mẹ hát
Ba lô lính ấm đùm xôi mẹ vắt
Này sự sống, áo quần, đạn dược, bạn bè ở trên lưng
Chiếc ba lô sao vẫn chật vô cùng
Tiếc đứt ruột để ở nhà thư viện
Cuốn sách Uýt-man, trang thơ Bà Huyện
Chúng tôi đi lố nhố như rừng như biển
Những đứa con trai nói cười quê kiểng
áo mình màu cứt ngựa với ngàn cây
Hỡi Trường Sơn, hỡi những cánh rừng dày
Chúng tôi làm thơ bằng bút chì vót vội
Trang bản thảo không ra hồn bản thảo
Bài thơ sinh ra trong vỏ bao thuốc lá dưới hầm hào
Máng cỏ này chưa bóng một vì sao
Câu thơ sinh ra sù sì như đất
Không bà đỡ có ba lô giấu cất
Có chiến hào che chở cho thơ
Đồng đội của tôi trông đến ngu ngơ
Mà thi sĩ lại quá chừng thi sĩ
Xé áo trận viết câu thơ chí khí
Người lính cộng hòa Tây Ban Nha ơi
Chúng tôi không dám xé áo mình
Bởi cuộc chiến đấu này ba thế hệ phải hy sinh
Tôi nhớ bạn tôi vừa được phong binh nhất
Trên điểm chốt trước quân thù bạn viết
Bàn thảo chính là hai lòng bàn tay
Phút xuất thần bạn ghi vội vào đây
Rồi trận đánh khói lửa mù bụi đất
Thắng giặc về bạn soi lại lòng tay
Máu và mồ hôi đã lấp mất thơ rồi
Câu thơ ấy suốt đời không viết nổi
Bạn tôi đó bước điệp trùng đồng đội
Những bản thảo nằm mơ trong đáy ba lô
Không có giấc mơ nào bay về nhà xuất bản
Cả sư đoàn dừng lại để nghe thơ
Anh bạn đọc thơ đeo sau ba lô cái nồi quân dụng tướng
Đôi bàn tay còn dính nhọ nồi
Bài thơ ở chiến trường không có diễn viên ngâm
III
Bạn bè ơi những nhà thơ lính tráng
Những nhà thơ chưa in báo bao giờ
Những bài thơ dù ngay cả trong mơ
Không nghĩ đến thơ mình xuất bản
Những câu thơ đùm cơm trong trận đánh
Như chiếc mù soa xé vội để băng tay
Như cành cây dắt người qua dốc thẳm rừng dày
Rồi nhập lại với đại ngàn mất hút
Tôi đi kiếm bạn bè tôi thuở trước
Hai năm sau chiến tranh tôi lại lên rừng
Từ giã phố phường, về lại cứ về bưng
Tìm đồng đội những vần thơ rực lửa
Đã nằm xuống không thể nào dậy nữa
Hỡi nhà thơ chiến sĩ
Hỡi nhà thơ vô danh
Những bản thảo kia như quạng ngủ ngon lành
Sẽ không có nhà địa chất nào tìm lại được
Những bản thảo đã vùi trong đất cát
Đã vùi trong đáy vạn ba lô
Giá những bản thảo kia còn biết nằm mơ
Xin giấc chiêm bao này hãy về tỏa nắng
Những nhà thơ trẻ chưa có ô che
Những nhà thơ đội nón tai bèo lính tráng
Hỡi những tán thơ tròn xoe tán nấm
Hỡi những tán đề hỡi những tán đa
Xin đừng biến chúng tôi thành chú cuội
Những nhà thơ mang áo lính một đời
Trước bản thảo xin mặc nguyên như thế
Không quản thiệt hơn lấy máu mình tuyên thệ
Cho những trang thơ biết trẻ trước chân trời.
