ờ ừ ạ ủ ề ẩ ị Đ bài: Phân tích giá tr nhân đ o c a tác ph m Đ i th a
Bài làm
ướ ạ ươ ủ ế ủ ề Tr c cách m ng tháng tám văn ch ng c a Nam Cao đi vào hai đ tài ch y u đó là
ườ ườ ứ ặ ộ ệ ố ề ộ ng i nông dân và ng i trí th c trong xã h i cũ, đ c bi t v n là m t nhà văn nên đ tài
ườ ở ườ ứ ả ủ ừ ờ ộ ề v ng i tri th c ph i nói chính là s tr ng c a Nam Cao. Và Đ i th a là m t trong
ữ ẩ ấ ả ế ề ề ườ ứ ớ ề nh ng tác ph m thành công nh t khi tác gi t v đ tài ng vi i tri th c v i nhi u giá tr ị
ạ ậ ắ ệ nhân đ o và ngh thu t sâu s c.
ể ể ượ ộ ủ ừ ề ẩ ờ Phân tích nhan đ tác ph m đ hi u đ ệ c n i dung c a câu chuy n, thì Đ i th a có nghĩa
ộ ố ự ờ ế ầ ở ố ớ ộ ấ ậ là cu c s ng vô ích, vô tích s , đ i không c n đ n, mà đây đ i v i nhân v t H y là
ươ ừ ế ề ẩ ậ ầ ờ văn ch ộ ng không c n đ n anh. Đ i th a là m t tác ph m mang tính lu n đ , có tính t ư
ả ữ ủ ể ề ệ ậ ưở t ng mà qua đó tác gi ể có th trình bày nh ng quan đi m c a mình v ngh thu t, v ề
ữ ể ề ươ ủ ả ạ ủ ị nhân sinh. Ngoài nh ng quan đi m v văn ch ng c a tác gi thì giá tr nhân đ o c a tác
ầ ấ ọ ố ả ủ ệ ẩ ẩ ộ ở ế ph m là m t ph n r t tr ng tâm c a tác ph m, b i nó xuyên su t c câu chuy n, đem đ n
ả ữ ự ề ủ ệ ậ ớ ị ộ cho đ c gi nh ng cái nhìn m i và chân th c v ngh thu t "v nhân sinh" c a Nam Cao.
ừ ệ ạ ầ ắ ờ ộ ướ ủ Đ u tiên truy n ng n Đ i th a lên án xã h i cũ vô nhân đ o đã t ộ c đi ý nghĩa c a cu c
ủ ủ ấ ầ ạ ườ ể ệ ề ấ ố s ng và ng m ng m h y ho i đi nhân cách c a con ng ấ i. Đi u y th hi n rõ nh t
ậ ộ ườ ố ố ướ ộ ố trong nhân v t H , v n là m t con ng i mu n s ng có ích, có hoài bão và ơ ớ c m l n
ươ ư ẩ ộ ố ả ừ ỏ ư ề ạ ơ ề lao v văn ch ng nh ng vì cu c s ng đ a đ y vì c m áo g o ti n mà ph i t b đi cái
ở ơ ế ữ ứ ươ ẽ ạ suy nghĩ thu ban s , lao vào vi t nh ng th văn ch ị ng nh t nh o, không có giá tr .
ộ ừ ộ ườ ớ ừ ừ ưở ẽ ậ Nhân v t H t m t con ng i v i chí khí hăng hái b ng b ng t ệ ng s làm nên chuy n
ố ạ ơ ộ ẻ ừ ổ ở ở ộ cu i cùng l i r i vào b ướ ườ c đ ng kh s , tr thành m t k th a trong chính m ng ướ c
ế ữ ộ ố ự ậ ầ ấ ơ ộ mà anh g y d ng b y lâu nay. H n th n a H v n là m t chàng trai nhân h u và t ố t
ế ư ẵ ộ ườ ỡ ị ồ ụ b ng bi t bao khi s n sàng c u mang m t ng ụ ữ ầ i ph n l m l b tình nhân ru ng b , l ỏ ạ i
ậ ồ ợ ế ườ có con riêng, r i nh n làm v , trong khi đó ngoài kia đang có bi t bao ng i nhìn vào và
ư ế ỉ ươ ắ ẩ ủ ộ ườ khinh b cô. Th nh ng cái tình th ng, tình yêu, lòng tr c n c a m t ng i đàn ông nó
ủ ể ắ ượ ệ ộ ố ủ ừ ộ ườ cũng không đ đ th ng đ c cái nghi t ngã c a cu c s ng, t m t ng i cha ng ườ i
ồ ươ ồ ơ ữ ế ấ ầ ợ ỏ ộ ch ng th ế ng yêu v con, anh d n b bê, r i r i vào nh ng cu c say đ n m t lý trí, đ n
ổ ả ứ ấ ả ữ ệ ề ị m c đánh và đu i c ng ườ ợ ộ i v t ấ i nghi p ra ngoài. T t c nh ng bi k ch trên đ u xu t
ừ ộ ữ ề ươ ộ ấ ẳ ượ phát t m t ch "ti n" và văn ch ng trong xã h i y cũng ch ng đáng giá hay đ c coi
ấ ọ ườ ơ ứ ỉ ể ứ ọ ọ ố tr ng là m y, ng i ta đ c văn, đ c báo c t ch đ mua vui ch có h i s c đâu mà tìm tòi
ư ế ữ ứ ứ ẩ ấ ầ nghiên c u mà th m nhu n cái nghĩa lý bên trong. C nh th nh ng tác ph m chân chính
ữ ứ ế ấ ươ ả ấ ế ầ d n dà bi n m t và thay vào đó là nh ng th văn ch ủ ng đ n chính ch còn ph i x u h ổ
ồ ơ ủ ộ ờ ấ ấ ắ ố ỉ ị ộ ỏ ặ đ m t, ch mu n xé đi cho khu t m t. Đ y chính là ngu n c n c a bi k ch cu c đ i H .
ừ ứ ệ ệ ẳ ắ ờ ớ ộ ị ấ Th hai, v i truy n ng n Đ i th a Nam Cao còn phát hi n và kh ng đ nh cái cu c đ u
ự ứ ỉ ủ ươ ầ ầ ườ ứ tranh tinh th n đ y cam go, s th c t nh c a l ng tâm trong ng i trí th c chân chính, đ ể
ươ ộ ố ứ ề ộ ơ ộ ừ t đó v n lên m t cu c s ng đàng hoàng x ng đáng h n. Nam Cao luôn có m t ni m tin
ồ ủ ữ ắ ườ ể ấ ằ ứ ữ v ng ch c vào tâm h n c a nh ng ng ẩ i làm tri th c, ta có th th y r ng trong tác ph m
ườ ữ ấ ắ ấ ắ ủ ự ậ ủ c a ông th ệ ng xu t hi n nh ng gi ọ ướ t n c m t, y là gi ọ ướ t n ố c m t c a s ân h n, h i
ườ ứ ủ ữ ề ề ẩ ạ ỗ l ữ i. Nh ng ng i tri th c trong tác ph m c a Nam Cao, ít nhi u đ u ph m nh ng l ỗ ầ i l m
ệ ể ệ ươ ạ ứ ắ ấ ồ ơ riêng bi t có th là chuy n trái l ng tâm đ o đ c ho c b t nghĩa nào đó mà ngu n c n là
ứ ể ế ạ ộ ườ ậ ầ ộ ị b xã h i vô nhân đ o k trên b c ép đ n đ ng cùng. M t khi nh n ra sai l m, h ọ
ườ ữ ượ ấ th ng khóc, nh ng gi ọ ướ t n ắ ấ c m t y đ ộ c Nam Cao ví cho m t cái tên r t hay "gi ọ t
ườ ể ệ ươ ệ ắ ấ ấ ườ ủ châu c a loài ng i", đó là d u hi u sâu s c nh t th hi n l ng tâm ng ứ ẫ i tri th c v n
ế ắ ượ ữ ủ ấ còn đó và nó đã chi n th ng đ c nh ng suy nghĩ x u xa đang ám đen nhân cách c a con
ườ ư ể ứ ệ ẩ ố ộ ở ng i. Trong tác ph m, cu i truy n H đã khóc, khóc "n c n , khóc nh th không ra
ả ấ ữ ế ắ ẳ ti ng khóc", h n anh đã ph i đ u tranh và giành xé tâm can l m, thì nh ng gi ọ ướ t n ắ c m t
ư ậ ư ữ ế ớ ớ ắ ủ c a anh m i đau đ n đ n xót xa nh v y. Nh ng cũng chính nh ng gi ọ ướ t n c m t này đã
ọ ồ ờ ộ ị ữ ộ ạ ướ ờ ự ủ ự giúp H thanh l c tâm h n, k p th i gi H l tr c b v c c a s sa ngã bê tha, đánh
ấ ả ươ ơ ủ ệ m t đi cái b n tính l ng thi n nguyên s c a mình.
ứ ủ ấ ạ ẩ ị ườ ư ướ Giá tr nhân đ o th ba c a tác ph m, y là d ng nh Nam Cao cũng đang h ng t ớ i
ả ứ ằ ủ ớ ữ ế ộ ị ả ộ gi i quy t nh ng bi k ch c a l p trí th c b ng m t cái gi ộ i pháp xã h i, làm sao cho m t
ườ ể ố ứ ố ượ ữ ằ ng i trí th c chân chính có th s ng có ích và s ng đ ẩ c b ng chính nh ng tác ph m
ượ ố ớ ố ươ ế ủ tâm huy t c a mình, đ c s ng đúng v i nhân cách, s ng trong tình th ộ ng yêu trong m t
ể ộ ượ ề ấ ả ộ ổ ỉ xã h i phi nhân tính. Đ làm đ ả c đi u y, chúng ta bu c ph i thay đ i hoàn c nh, ch khi
ạ ộ ộ ườ ứ ể ớ ượ ố ố s ng trong m t xã h i nhân đ o thì ng i trí th c m i có th hoàn toàn đ c s ng và làm
ớ ả ệ ươ ủ ữ ạ ẩ ộ ị vi c đúng v i b n ngã l ng tâm c a mình, t o ra nh ng tác ph m có giá tr cho xã h i.
ấ ắ ừ ệ ắ ộ ờ ượ ả ọ ớ ạ Đ i th a là m t truy n ng n xu t s c, nó đã v t qua m i rào c n và gi i h n đ ti n t ể ế ớ i
ủ ẩ ườ ắ ẩ ữ ứ ạ ở ị là tác ph m c a loài ng i, b i nh ng giá tr nhân văn, nhân đ o sâu s c n ch a bên
ậ ụ ể ẳ ẩ ộ ồ ờ ị ủ trong m t tác ph m, thông qua nhân v t c th . Đ ng th i càng kh ng đ nh tài năng c a
ớ ấ ả ữ ự ệ ệ ế ể ố Nam Cao trong vi c xây d ng c t truy n v i t t c nh ng k t tinh trong quan đi m ngh ệ
ậ ủ ầ ấ ậ ị ệ ệ thu t c a ông mà đi đ u y là quan ni m ngh thu t v nhân sinh.
