ơ ấ ướ ủ ề ầ ầ Đ bài: Phân tích ph n đ u bài th Đ t n ễ c c a Nguy n Đình Thi
Bài làm
ề ấ ướ ủ ạ ủ ề ộ ả ứ ọ ệ Thi đ Đ t n c là m t c m h ng ch đ o c a n n văn h c Vi ờ ạ t Nam qua các th i đ i.
ệ ấ ạ ứ ả ạ ọ ụ ố ườ ặ Đ c bi t trong văn h c cách m ng, c m h ng y l i càng s c sôi, cu n hút ng i thi sĩ.
ấ ướ ấ ố ớ ế ở ọ ỗ ườ “Đ t n c” tr thành ti ng g i thiêng liêng, cao quý nh t đ ì v i m i con ng ậ i khi v n
ệ ộ ượ ấ ướ ặ ớ ễ m nh dân t c đ ầ c đ t lên hàng đ u. V i “Đ t n ự c”, Nguy n Đình Thi đã xây d ng
ượ ộ ứ ơ ộ ấ ướ ượ ề ả ậ đ c m t t th đ c đáo, cái nhìn đ t n c đ c c m nh n trong cái nhìn v mùa thu
ấ ướ ượ ầ ơ ộ ệ ộ ầ ủ dân t c. Trong ph n đ u c a bài th , mùa thu đ t n c đ c tái hi n qua m t lăng kính
ầ ộ ế ả ả c m xúc đ y xúc đ ng, thi ủ t tha c a tác gi :
ư ư “Sáng mát trong nh sáng năm x a
ư ọ ữ ề ổ Nh ng bu i ngày x a v ng nói v ”.
ộ ượ ớ ủ ệ ả ỗ ờ ổ Hà N i đ ắ ơ ằ c tái hi n trong n i nh c a nhà th b ng kho ng th i gian bu i sáng, b t
ự ở ệ ế ệ ắ ợ ả ậ ầ ừ đ u t mùa thu hi n th c chi n khu Vi ề t B c, g i c m nh n v không gian thu khoáng
ặ ạ ữ ờ ườ ọ ạ đ t, cao v i, sáng trong, mát lành. Hai ch “sáng” l p l ế i khi n ng ậ ả i đ c c m nh n
ượ ủ ấ ờ ẻ ẹ ừ ệ ẹ ợ đ c v đ p tinh khôi, b ng sáng c a đ t tr i vào thu. Bi n pháp so sánh g i nét đ p c ổ
ớ ế ờ ư ế ư ủ kính c a mùa thu x a và mùa thu nay cũng v i ti ư ế ớ t tr i nh th , không gian nh th , v i
ề ữ ư ế ẻ ẹ v đ p b n v ng nh th .
ơ ấ ợ ượ ữ ư ắ ư ủ ẹ ặ Ghi nh ng câu th r t ng n nh ng cũng g i đ c nét đ p đ c tr ng c a mùa thu muôn
ổ ớ ộ ộ ổ ươ ẽ ẹ ạ ố ớ ờ đ i: m t bu i s m mai, m t làn gió th i, mùi h ẽ ng c m m i,... t o thành nét v đ p đ ,
ấ ườ ơ ả ạ ữ ễ ề ợ ị d u dàng, m áp trong lòng ng i. Nguy n Đình Thi g i nhi u h n t , t o nh ng tr ườ ng
ưở ợ ậ ỉ ầ ộ ươ ủ ứ ả ố liên t ng sâu xa, ch c n g i d y m t mùi h ủ ng c m cũng đ đánh th c hình nh c a
ộ ườ ủ ẹ ả ộ ộ m t mùa thu trong lòng ng i. Đó là hình nh c a m t mùa thu đ p, m t mùa thu muôn
đ i.ờ
ơ ả ề ầ ủ ạ ộ ớ “Sáng ch m l nh trong lòng Hà N i”, câu th b n l ả đ y xúc c m c a tác gi ả ướ h ng v ề
ợ ự ư ầ ả ậ ơ ơ ớ ị mùa thu x a, nh p th ch m h n, g i s bâng khuâng, mang đ y nhung nh . Có c m giác
ữ ả ả ữ ư ễ ề ắ ầ ỗ ỗ ớ nh Nguy n Đình Thi nh ch , m i ch nh ra đ u kh c sâu tình yêu, đong đ y n i nh .
ộ ượ ả ợ ề ấ ấ ượ ứ Hình nh mùa thu Hà N i đ c g i v r t n t ơ ạ ng. B c tranh thu mang theo h i l nh
ế ủ ả ắ ầ ả ạ ớ ộ ủ c a ti ệ t thu. Cái “ch m l nh” c a c nh báo hi u hình nh m t mùa thu b t đ u. Trong
ứ ự ủ ồ ả ạ ớ ườ ậ ả c m nh n tinh t ế ề ế v ti t thu còn ch a đ ng c cái ch m l nh c a h n ng i. Nghe đ ượ c
ề ừ ả ộ ấ ượ ể ạ ộ ẩ m t chút l nh đ đón c m t mùa thu v . T láy “xao xác” gây n t ắ ng th m mĩ sâu s c
ườ ọ ố ộ ạ ợ ề ề ộ cho ng i đ c. Không gian v n r ng l ẳ i g i ra m t chi u xa, chi u sâu thăm th m.
ườ ọ ả ậ ượ ấ ắ ủ ặ ộ Ng i đ c c m nh n đ ộ c m t không gian r t v ng l ng, thanh tĩnh c a mùa thu Hà N i
ợ ấ ữ ệ ẽ ủ ỉ ợ ớ v i nh ng nét g i r t riêng bi ẹ t. Không ch g i âm thanh nh kh c a gió thu mà còn nghe
ượ ủ ườ ủ ộ ộ ộ ườ đ c âm thanh c a lòng ng i. M t chút xôn xao, m t chút xáo đ ng c a con ng i vào
ớ ư ữ ự ề ế ậ ị ị ị ồ ộ đ thu v . Đó chính là nh ng nh p đ p tâm h n, nhói lên s nhung nh , l u luy n, b n r n
ườ ủ c a con ng i.
ườ ượ ồ ộ ớ ư ế ứ ả Hình nh ng i ra đi đ c l ng vào b c tranh mùa thu Hà N i v i t ạ th oai hùng, ng o
ấ ờ ễ ệ ề ắ ả ắ ậ ộ ớ ngh , tráng chí ng t tr i. Ngh thu t ng t dòng khá đ c đáo, v i hình nh “th m n ng lá
ủ ẩ ườ ộ ứ ự ệ ơ r i” giàu th m mĩ. Nét bút tài hoa c a ng ẹ i ngh sĩ đã d ng nên m t b c tranh thu đ p
ư ộ ấ ả ượ ư ồ ụ ượ ệ ằ ắ ơ ẻ ẹ nh m t t m th m đ c d t b ng n ng và lá. Câu th nh d n t đ c v đ p tinh túy
ộ ắ ấ ủ ễ ả ấ ờ ọ ộ nh t c a đ t tr i mùa thu Hà N i, l ng đ ng trong xúc c m Nguy n Đình Thi. Hà N i
ơ ộ ế ượ ễ ệ ộ ơ ẹ đ p, th m ng và quy n rũ đ c hi n lên sinh đ ng trong th Nguy n Đình Thi. Câu th ơ
ự ằ ự ứ ự ị ủ ừ ư ế ả ị ừ v a có s d t khoát c a ý chí, v a có s b n r n, l u luy n trong tình c m. S gi ng xé
ủ ườ ượ ả ế ứ ế ế ạ trong tâm tr ng c a ng i ra đi đ c miêu t h t s c tinh t , kiên quy t trong ý chí,
ạ ướ ư ư ả ươ ớ ẽ m nh m trong b ế c chân nh ng l u luy n trong c m xúc th ọ ằ ng nh . Đ ng sau h là
ơ ộ ả ộ ẹ ẽ ầ ả ộ ỗ ớ ả ộ c m t Hà N i th m ng, đ p đ , là c m t tình yêu, n i nh đong đ y. Hình nh ng ườ i
ự ữ ứ ệ ấ ắ ộ ộ ẳ ra đi có s hòa quy n sâu s c gi a chí và tình, ch t ch a m t tình yêu Hà N i sâu th m.
ủ ế ơ ị ườ ế ắ ị Nh p câu th chính là nh p ti ng lòng c a con ng i, thi t tha, sâu l ng.
ễ ế ề ỏ ươ ộ Nguy n Đình Thi vi t v mùa thu hay là t ớ lòng v i quê h ng, dân t c? Yêu mùa thu,
ấ ướ ạ ộ ớ ộ ươ ủ nh Hà N i hay cũng chính là b c b ch tình yêu đ t n c, quê h ng c a mình. Mùa thu
ỉ ẹ ủ ễ ả ậ ồ trong c m nh n c a Nguy n Đình Thi không ch đ p và thoáng bu n mà còn là mùa thu
ườ ậ lên đ ng, mùa thu ra tr n.
ớ ủ ấ ướ ượ ả ả ầ ề ộ ự Hình nh mùa thu m i c a đ t n c đ c miêu t đ y sinh đ ng trong ni m t hào và ý
ủ ứ ủ ắ ườ ơ ượ ệ ọ ơ ị ể ổ th c làm ch sâu s c c a ng i ngh sĩ. Gi ng th , nh p th đ c chuy n đ i nhanh
ể ệ ứ ầ ấ ấ ả ạ ắ ộ ỏ m nh, kh e kho n, th hi n m t tinh th n ph n ch n, háo h c, mê say. Hình nh mùa thu
ượ ế ằ ể ễ ả ự ổ ữ ắ ạ ỏ hôm nay đ c vi ơ t b ng nh ng câu th ng n, kh e đ di n t ẽ s đ i thay m nh m .
ự ồ ở ấ ỉ ệ ữ Mùa thu nay “khác” r i, s khác đây không ch đánh d u, phân bi ư t gi a x a và nay,
ự ạ ữ ự ổ ứ ư ưở ậ ủ ứ gi a quá kh và th c t i mà còn là s đ i khác trong nh n th c, t t ng c a con ng ườ i.
ộ ấ ướ ệ ầ ộ ậ ủ Mùa thu c a m t đ t n c nô l , l m than đã qua, mùa thu bây gi ờ ự t ề do, đ c l p. Ni m
ủ ủ ề ấ ờ ườ ữ ệ vui c a đ t tr i hòa quy n ni m vui c a con ng ộ ậ i trong ngày đ c l p. Nh ng câu th ơ
ệ ự ể ướ ộ ộ ủ ườ bi u hi n s hân hoan, vui s ng t t đ c a lòng ng i.
ả ộ ộ ự ở ộ ữ ủ ế ả ấ ờ Tác gi b c l tr c ti p nh ng xúc c m c a mình. Không gian đ t tr i m r ng tr ướ c
ặ ả ộ ư ế ủ ộ ủ ể ườ ộ m t tác gi ệ , hi n hi n m t t th ch đ ng, kiêu hãnh c a con ng i dân t c, con ng ườ i
ộ ự ủ ả ứ ủ ấ ờ ể ắ ữ ộ ự t ộ do, c a m t dân t c t do. Tác gi đ ng gi a cái r ng dài c a đ t tr i đ l ng nghe,
ụ ấ ậ ộ ờ ộ ờ ủ ề ề ậ ớ ớ thu nh n thanh âm c a cu c đ i m i trong ni m v i b t t n. Ni m vui cu c đ i m i nh ư
ồ ơ tràn vào trong tâm h n nhà th .
ấ ờ ộ ậ ả ượ ợ ạ ừ ấ ộ ớ Khung c nh đ t tr i mùa thu đ c l p đ c g i l ạ i trong m t “r ng tre ph p ph i”. V n
ư ủ ệ ề ờ ườ ủ ậ ấ v t đ t tr i nh cũng quy n hòa trong ni m vui chung c a con ng i, c a đ t n ấ ướ c.
ỉ ợ ự ễ ả ủ ấ ớ ữ “Ph p ph i” không ch g i s xôn xao c a cây lá mà còn di n t ỗ ố nh ng n i x n xang,
ừ ườ ả ắ ượ ả ồ ộ ả ủ m ng vui c a lòng ng i. M n hình nh cây tre là linh h n, b n s c dân t c, tác gi đã
ế ế ứ ự ồ ự ệ ạ ẳ ổ ị ị tinh t kh ng đ nh s thay da đ i th t kì di u, s h i sinh h t s c m nh m c a đ t n ẽ ủ ấ ựớ c
hôm nay.
ề ẻ ẹ ộ ậ ư ủ ễ ặ ờ ấ Khái quát v v đ p đ c tr ng c a mùa thu đ c l p, Nguy n Đình Thi hình dung tr i đ t
ẽ ạ ư ụ ẹ ệ ẽ ẩ ấ ớ ờ nh khoác t m áo m i, đ p đ , r ng ng i. Bi n pháp so sánh, n d kín đáo đã v nên
ộ ấ ủ ớ ộ ự ộ ậ ế ộ ộ m t mùa thu v i m t t m áo c a ngày t do, đ c l p, m t mùa thu trong bi c, m t mùa
ườ ộ ế ừ ủ ẻ thu nói c i, m t mùa thu thi t tha. Mùa thu nay v a có nét trong tr o, mát lành c a mùa
ừ ư ừ ề ề ạ ộ ờ ộ ấ thu muôn đ i, v a t ng b ng m t ni m vui, hân hoan m t ni m h nh phúc trong ngày đ t
ướ ứ ộ ắ ộ ậ ừ ấ ế ễ ầ ớ n c đ c l p, v a ch t ch a đ l ng sâu, thi t tha đ y nhung nh . Nguy n Đình Thi đã
ễ ả ượ ộ ậ ư ủ ế ặ ở di n t đ c nét đ c tr ng c a mùa thu đ c l p, b i th , trong mùa thu này, ng ườ ọ i đ c
ậ ượ ề ạ ấ ả ộ ượ ự ỉ ả không ch c m nh n đ ỡ c m t ni m vui r ng r mà còn th u c m đ ọ c s ng t ngào,
ắ l ng sâu.
ả ễ ả ụ ể ề ấ ậ ủ ộ ậ Tác gi c th ni m vui b t t n c a mình trong mùa thu đ c l p. Không gian m di n t ở
ạ ợ ừ ữ ậ ợ ồ ờ ra vô t n, khoáng đ t, r n ng p, đây là tr i xanh, núi r ng, kia là nh ng cánh đ ng, ng ả
ườ ắ ả ươ ư ơ ả ướ ắ ả đ ng, dòng sông,... Bao nhiêu c nh s c quê h ng nh ph i tr i tr c m t tác gi , trong
ộ ộ ỗ ờ ộ ờ ơ ỗ ộ ề tình yêu, ni m kiêu hãnh t t đ . M i l i th là m t l ạ ơ i vui, m i câu th là m t câu h nh
ệ ừ ữ ệ ự ể ắ ắ ớ ọ phúc. Đi p t “nh ng”, phép li ổ ị t kê, cùng v i cách ng t nh p ng n g n, s chuy n đ i
ọ ừ ể ệ ề ế ộ trong cách hô g i, t tôi đ n chúng ta, đã th hi n sinh đ ng ni m vui c a t ủ ấ ả ọ t c m i
ườ ề ự ủ ấ ả ọ ườ ệ ng ạ i, ni m h nh phúc, t hào c a t t c m i ng i dân Vi ộ ậ t trong ngày đ c l p.
ễ ế ườ ủ ệ ể Nguy n Đình Thi đã dùng ti ng nói cá nhân ng ộ ế i ngh sĩ đ nói h ti ng lòng c a cái ta
ủ ạ ồ ộ c ng đ ng, c a nhân dân, cách m ng.
ơ ạ ị ự ậ ổ ạ ề ớ ắ ả ơ ơ Nh p th l i có s thay đ i, ch m .l ề i, sâu l ng h n. C m xúc nhà th quay v v i truy n
ủ ố ả ử ấ ướ ề ơ ắ ạ th ng c a cha ông, lí gi ủ ị i chi u sâu c a l ch s đ t n c. Câu th l ng l ả i trong c m xúc
ầ ờ ứ ủ ư ặ thành kính, linh thiêng. “Rì r m” l i căn d n c a cha ông trong quá kh nh còn vang
ừ ợ ự ừ ợ ế ậ ầ ọ v ng đ n t n hôm nay, v a g i s thiêng liêng, thành kính, v a g i nét g n gũi, thân thi ế t.
ả ế ừ ọ ứ ầ ứ ủ ệ ấ Tác gi ấ đã r t tinh t ử ụ khi s d ng t “v ng”, ch t ch a đ y hoài ni m. Quá kh c a cha
ề ự ạ ư ầ ơ ậ ự ắ ượ ầ ệ ạ ữ ố ông nh kéo g n v th c t i, câu th th t s b c đ c c u n i gi a hi n t ứ i và quá kh ,
ộ ầ ố m t c u n i tri âm.
ấ ướ ỉ ượ ả ằ ủ ả ự ồ ậ Đ t n ộ ậ c trong ngày đ c l p không ch đ c lí gi i b ng s h i sinh c a c nh v t, con
ườ ượ ắ ễ ừ ứ ủ ầ ng i mà còn đ c b t r sâu xa t ứ tinh th n quá kh oai hùng c a cha ông. Quá kh là
ệ ạ ươ ượ ấ ướ ủ ả ệ b phóng cho hi n t i và t ng lai. Hình t ng đ t n ễ ậ c trong c m nh n c a Nguy n
ạ ượ ỉ ượ ề ủ ằ ộ Đình Thi t o đ c chi u sâu khôn cùng, không ch đ c đo b ng cái dài r ng c a không
ở ị ử ờ ị ượ ứ ế ở gian, th i gian, b i đ a lí, l ch s mà còn đ ủ c soi chi u b i chính quá kh anh hùng c a
ườ ở ậ ấ ướ ượ ả ộ ấ ướ ệ con ng i dân t c. B i v y, hình nh Đ t n c đ c hi n lên là đ t n ờ ề c muôn đ i b n
v ng.ữ
