ề ể ỏ ơ ế ậ ị ộ Đ bài: Phân tích V i vàng đ làm sáng t nh n đ nh: "Th nào là th ? Đó không
ự ả ộ ả ậ ỉ ủ ệ ph i ch là m t ngh thu t, đó là s gi i thoát c a lòng tôi"
Bài làm:
ơ ề ỗ ộ ượ ế ữ ả ở M i m t bài th đ u đ c vi t nên b i nh ng c m xúc chân thành và trái tim tha thi ế t
ườ ệ ạ ọ ơ ườ ồ ủ c a ng i ngh sĩ. Thi sĩ ch n th làm b n tâm tình, làm "ng ặ i" đ ng hành trên ch ng
ườ ộ ủ ờ ố ự ệ ở ơ ơ ồ ồ ị đ ộ ng đ n đ c c a đ i mình. B i th mang cái h n c t, s nh p nhàng, đ ng đi u, đ c
ứ ả ọ ượ ơ đáo mà không ph i hình th c văn h c nào cũng có đ ẻ c. Th giúp cho k nhân tình bày t ỏ
ở ậ ữ ừ ễ ơ ỗ ộ ọ ị ơ nh ng n i lòng mình d dàng h n, thi v h n. B i v y, m t nhà văn h c đã t ng vi ế t:
ự ả ứ ệ ậ ộ ơ ỉ ủ "Th không ch là m t hình th c ngh thu t mà là s gi ự ậ i thoát c a lòng tôi". Th c v y,
ấ ượ ự ắ ủ ủ ệ ậ ộ ị qua v i vàng c a Xuân Di u, ta càng th y đ c s đúng đ n c a nh n đ nh trên.
ướ ậ ộ ơ ấ ứ ữ ế ệ ấ ơ ộ Tr c h t, th chính là m t hình th c ngh thu t đ c đáo nh t. Th l y ngôn ng làm
ấ ệ ự ọ ừ ữ ự ế ợ ệ ố ữ ầ ị ch t li u, có s tình ch n trong t ng , s k t h p hài hoà gi a h th ng các v n nh p,
ự ố ơ ướ ủ ứ ủ ộ ế ở ẩ ạ t o nên s s ng đ ng c a âm thanh. S c hút c a th tr c h t ỹ ễ ọ tính th m m , d đ c,
ộ ở ự ệ ễ ầ ở ơ ễ d nghe, d thu c b i s hi p v n, b i tính logic trong th :
ố ắ ắ "Tôi mu n t t n ng
ạ ấ ừ Cho màu đ ng nh t m t
ố ộ ạ Tôi mu n bu c gió l i
ươ ừ Cho h ng đ ng bay đi"
ệ ừ ể ệ ố ượ ậ ữ ủ ồ Đi p t "tôi mu n" cũng đã th hi n đ c cái khát khao c a tâm h n nhân v t tr tình.
ể ắ ắ ượ ữ ề ể ắ ư ậ N ng và gió đ u là nh ng v t th không th n m b t đ c trong không gian nh ng tác
ả ư ộ ế ơ ể ệ ậ ỏ ề gi đã dùng chúng nh m t chi ti ể t ngh thu t tiêu bi u trong th đ bày t ni m khát
ủ ộ ớ ộ ả ử ụ ữ khao l n lao c a m t cái tôi hoài bão. Trong "V i vàng", tác gi còn s d ng nh ng hình
ả ưở ộ nh liên t ị ng đ c đáo và vô cùng thú v :
ư ộ ặ ầ "Tháng giêng ngon nh m t c p môi g n"
ủ ứ ố ẻ ẹ ấ ẫ ủ ẻ ẹ ấ Đó là cái v đ p r t riêng, v đ p h p d n c a thiên nhiên c a s c s ng tháng giêng, quá
ữ ẽ ố ừ ữ ả ư ẻ ẹ ủ ỗ ẹ đ i đ p đ và cu n hút nh v đ p c a tình yêu. Đó còn là nh ng t ng , hình nh giàu
ể ả bi u c m:
ướ ủ ầ ậ "C a ong b m này đây tu n tháng m t;
ộ ủ ồ Này đây hoa c a đ ng n i xanh rì;
ủ ơ ấ ơ Này đây lá c a cành t ph ph t;
ủ ế C a y n anh này đây khúc tình si.
ớ Và này đây ánh sáng ch p hàng mi;
ử ầ ằ ỗ ớ M i sáng s m, th n vui h ng gõ c a;"
ườ ưở ứ ợ Giàu s c g i và tr ng liên t ng:
ề ớ ị "Mùi tháng, năm đ u r m v chia phôi,
ễ ầ ắ ệ ẫ Kh p sông, núi v n than th m ti n bi t"
ệ ừ ạ ữ ệ ấ ượ ả ử ụ Hàng lo t các phép so sánh, đi p t ng đi p c u trúc đ c tác gi s d ng vô cùng tinh
ố ả ụ ệ ơ ọ ạ ặ ế ạ ế t . Gi ng đi u th khi h i h gi c giã, khi l ồ i m n n ng thi ẩ t tha, khi nhanh, m nh, kh n
ươ ạ ố ế ợ ự ứ ẹ ề ệ ậ ậ tr ng, khi l i nh nhàng, ch m rãi. S ph i k t h p nhi u hình th c ngh thu t tiêu
ể ẹ ậ ẩ ẩ ộ ơ ỹ ị ệ bi u đã làm nên m t bài th giàu giá tr ngh thu t mang nét đ p th m m cho tác ph m.
ư ứ ủ ệ ế ậ ộ ơ ộ ỉ Nh ng th đâu ch là m t hình th c ngh thu t mà còn là ti ng nói c a m t cái tôi khát
ố ộ ữ ủ ả khao, m t cái tôi mu n đ ượ ự c t ả do trong nh ng tình c m, c m xúc c a chính mình. Xuân
ệ ừ ể ệ ệ ậ ượ ỗ ượ ạ ậ Di u qua ngôn t ngh thu t đã th hi n đ c n i lòng, đ c tình yêu v n v t, yêu thiên
ấ ẹ ơ ộ ứ ế ế ổ nhiên. Tháng giêng r t đ p và th m ng. Nó khi n ta th n th c, khi n ta thêm ý th c v ứ ề
ề ộ ờ ự ố s s ng, v cu c đ i mình.
ư ộ ặ ầ "Tháng giêng ngon nh m t c p môi g n;
ướ ộ ử ư ộ Tôi sung s ng. Nh ng v i vàng m t n a:
ạ ớ ờ ắ Tôi không ch n ng h m i hoài xuân.
ớ Xuân đang t i, nghĩa là xuân đang qua,
ẽ Xuân còn non, nghĩa là xuân s già,
ế ấ Mà xuân h t, nghĩa là tôi cũng m t.
ư ượ ờ ứ ậ ộ Lòng tôi r ng, nh ng l ng tr i c ch t,
ờ ẻ ủ Không cho dài th i tr c a nhân gian,
ằ ẫ ầ Nói làm chi r ng xuân v n tu n hoàn,
ổ ẻ ẳ ế ầ ắ ạ N u tu i tr ch ng hai l n th m l i"
ư ế ả ố ể ộ ổ ố Tu i xuân cũng v i vã qua đi theo năm tháng. Ph i s ng nh th nào đ không s ng phí,
ổ ẻ ở ẳ ầ ắ ạ ố ổ ố s ng hoài tu i tr . B i tu i xuân ch ng hai l n th m l i. Đó là lòng ham s ng, khát khao
ệ ượ ậ ưở ư ị ươ ữ ấ ủ mãnh li c t n h t đ ng nh ng d v t ủ i xanh và căng tràn nh t c a mùa xuân, c a
ườ ượ ể ể ệ ữ ự ư ả ẩ ờ đ i ng ộ i. Đó là m t cái tôi v t lên trên c nh ng chu n m c x a đ th hi n chính
ể ả ố ượ ệ mình, đ nói lên cái mà b n thân mu n và khát khao có đ ế c. Xuân Di u đã mang đ n
ề ộ ố ề ổ ẻ ẻ ề ờ ữ ề ệ ớ ạ nh ng quan ni m m i m v th i gian, v tình yêu và v cu c s ng, v tu i tr và h nh
ậ ộ ờ ợ ứ ậ ờ ố ể ậ phúc. Th i gian không đ ng yên và ch đ i, hãy s ng th t nhanh, th t v i vàng đ t n
ưở ể ố h ng, đ s ng có ích.
ư ề ả "Mau đi thôi! Mùa ch a ng chi u hôm,
Ta mu n ômố
ả ự ố ơ ở ớ ắ ầ C s s ng m i b t đ u m n m n;
ố ế ượ Ta mu n ri ư t mây đ a và gió l n,
ướ ố ớ Ta mu n say cánh b m v i tình yêu,
ề ố ộ Ta mu n thâu trong m t cái hôn nhi u
ướ ỏ ạ Và non n c, và cây, và c r ng,
ế ầ ơ Cho ch nh choáng mùi th m, cho đã đ y ánh sáng
ắ ủ ờ ươ Cho no nê thanh s c c a th i t i;
ố ắ ỡ ồ ươ H i xuân h ng, ta mu n c n vào ng i!"
ộ ờ ụ ữ ọ ỉ ườ M t l i thúc gi c không ch cho riêng mình n a, cho h bao con ng ế ệ ẻ i, bao th h tr ,
ậ ố ưở ế ế ẩ ố ố ố ươ hãy s ng và t n h ố ng, s ng và c ng hi n, s ng h t mình, s ng kh n tr ng, h i h ố ả
ướ ẻ ẹ ưở ụ ữ ữ ờ ộ ờ tr ủ c th i gian. H ng th nh ng v đ p c a muôn hoa cu c đ i và dành nh ng yêu
ươ ẹ ấ ọ th ng tr n v n nh t cho nhau.
ả ậ ữ ệ ậ ả ừ ẹ ữ ỗ Qu th t, ngh thu t không ph i là nh ng ngôn t đ p mà sáo r ng, nó là nh ng ngôn t ừ
ỉ ẹ ở ượ ị ớ ữ ứ ế ấ ơ ch t ch a nh ng ý v l n lao. Th ca cũng th , nó không ch đ p b i đ ệ c tinh luy n,
ừ ọ ọ ố ầ ộ ầ ị ớ ở ngôn t ch n l c, ph i v n nh p mà trong nó còn mang m t t m t ư ưở t ng l n, đó nhân
ề ẩ ủ ỏ ứ ậ ữ v t tr tình hay chính là cái tôi ti m n bên trong c a tác gi ả ượ đ c th a s c tung hoành, t ự
ỏ ỗ ạ ủ ữ ờ do bày t ả n i lòng trong nh ng kho ng tr i sáng t o c a mình.
