A. PHẦ N MỞ ĐẦ U
I- LÝ DO CHỌ N ĐỀ TÀI:
Trong vài năm gầ n đây, phong trào đổ i mớ i phư ơ ng pháp dạ y họ c
trong các trư ờ ng Tiể u họ c đư ợ c quan tâm và đẩ y mạ nh không ngừ ng.
Môn toán là môn họ c khó, khô khan nhưng vô cùng lý thú nế u biế t
khai thác nó
Đặ c điể m củ a họ c sinh Tiểu họ c là tư duy chóng mệ t mỏ i khi phả i
nghe thấy cô giả ng bài mộ t cách đơ nđiệ u. Các em thích đư ợ c hoạ t
độ ng,đư ợ c vui chơi xen kẽ vớ i họ c tậ p. Mặ t khác, tuổ i thiế u niên luôn
thích tò mò, tìm tòi nhữ ng điề u mớ i lạ, nhữ ng bài toán có nộ i dung
vui, lờ i giả i độ c đáo gây cho các em hứ ng thú say mê vớ i môn Toán.
Vì vậ y các giáo viên tiể u họ c hiệ n nay rấ t quan tâm đư a các trò chơi
vào trong các tiế t họ c
Nhằ m góp phầ n đổ i mớ i phư ơ ng pháp dạ y họ c môn Toán ở bậ c
Tiể u họ c nói chung và ở lớ p 1 nói riêng theo phư ơ ng hư ớ ng “Phát huy
tính tích cự c, chủ độ ng và sáng tạ o củ a họ c sinh Tiể u họ c trên cơ sở
khai thác triệ t để các đặ c điể m tâm sinh lí củ a họ c sinh”. Tôi xin giớ i
thiệ u mộ t vài trò chơi cũng như các câu chuyệ n kể có khả năng áp
dụ ng vào các tiế t Toán - phầ n số họ c, các số trong phạ m vi 10.
II- MỤCĐÍCH - NHIỆ M VỤ CỦ A ĐỀ TÀI’
1- Mụ c đích
Nâng cao hiệ u quả củ a giờ họ c Toán bằ ng cách gây hứ ng thú,
tạ o sự yêu thích củ a họ c sinh đố i vớ i môn Toán, thu hút họ c sinh tham
gia mộ t cách tự nguyệ n và tích cự c trong giờ họ c, hiể u nộ i dung củ a
bài họ c.
2- Nhiệ m vụ củ a đề tài:
a- Nghiên cứ u cơ sở thự c tiễ n và lí luậ n:
Nghiên cứu về đặ c điể m lứ a tuổ i họ c sinh Tiể u họ c. Nộ i dung
chư ơ ng trình Toán lớ p 1 - phầ n các số trong phạ m vi 10. Các khái
niệ m về trò chơi Toán họ c.
b- Đề xuấ t các trò chơ i để thự c hiệ n nộ i dung đề tài:
III- PHƯ Ơ NG PHÁP NGHIÊN CỨ U
1- Nghiên cứ u các tài liệ u lý thuyế t.
2- Tổ ng kế t các kinh nghiệ m dạ y họ c
B. NỘ I DUNG
CHƯ Ơ NG I- CƠ SỞ LÍ LUẬ N
I - ĐẶ C ĐIỂ M TÂM SINH LÍ CỦ A HỌ C SINH TIỂ U HỌ C:
Đi họ c ở trư ờ ng phổ thông là bư ớ c ngoặ t trong đờ i số ng củ a trẻ.Đế n
trư ờ ng, trẻ em có hoạtđộ ng trẻ em có hoạ t độ ng mớ i giữ vai trò chủ đạ o
quyế t đị nh nhữ ng biế n đổ i tâm lí cơ bả n ở lứ a tuổ i này. Nhữ ng mố i quan hệ
mớ i vớ i thầ y cô giáo, vớ i bạn bè cùng tuổ i đư ợ c hình thành. Trẻ em thự c
hiệ n mộ t cách tự giác có tổ chứ c các hoạ t độ ng phong phú, đa dạ ng từ phía
nhà trư ờ ng, gia đình và xã hộ i.Điề u đó có tác độ ng đặ c biệ t đế n sự hình
thành và phát triể n nhân cách họ c sinh.
Hứ ng thú củ a họ c si nh Tiể u họ c ngày càng bộ c lộ và phát triể n rõ rệ t.
Đặ c biệ t là hứ ng thú nhậ n thức, hứ ng thú tìm hiể u thế giớ i xung quanh, các
em thể hiệ n tính tò mò ham hiể u biế t. Sự phát triể n hứ ng thú họ c tậ p củ a họ c
sinh Tiể u họ c phụ thuộ c trự c tiế p vào việ c tổ chứ c công tác họ c tậ p.
Ở nhiề u em mớ i đi họ c thì vùng hưng phấ n ư u thế đư ợ c thành lậ p còn
yế u. Chúng đư ợ c thành lậ p mộ t cách khó khăn và dễ bị dậ p tắ t. Vùng ưu thế
khác xuấ t hiệ n để thay thế vùng ưu thế kia bị mấ t đi nhanh chóng. Sự di
chuyể n chú ý từ đố i tư ợ ng này sang đố i tư ợ ng khác không đư ợ c duy trì lâu,
vì cư ờ ng độ tậ p trung chú ý củ a trẻ còn rất yế u, làm trẻ bị phân tán chú ý.
Tuy nhiên, điề u này không có nghĩa là sự không bề n vữ ng củ a chú ý là mộ t
đặ c điể m lứ a tuổ i, quy đị nh tấ t yế u sự không thể có đư ợ c khả năng tậ p trung
chú ý lâu dài củ a họ c sinh nhỏ ở Tiể u họ c. Nhữ ng thự c nghiệ m tâm lí họ c đã
chứ ng minh rằ ng: ngay từ lớ p 1 đã có khả năng chú ý mạ nh mẽ,đầ y đủ , tứ c
là chú ý đư ợ c tậ p trung 35 phút trên lớ p họ c, nế u như hoạ t độ ng họ c tậ p củ a
họ c sinh đư ợ c tổ chứ c mộ t cách khoa họ c, hợ p lí, đả m bả o thu hút mỗ i họ c
sinh hoạ t độ ng họ c tậ p.
Hoạ t độ ng họ c tậ p đòi hỏ i trẻ phả i có kĩ năng điề u khiể n trí nhớ củ a
mình. Các nghiên cứ u cho thấ y hiệ u quả củ a trí nhớ ở họ c sinh phụ thuộ c
nhiề u vào phư ơ ng pháp và cách thứ c tổ chứ c để ghi nhớ và nhớ lạ i tài liệ u.
Việ c dạ y cho họ c sinh Tiể u họ c các phư ơ ng pháp và cách thứ c thích hợ p để
ghi nhớ có vai trò quan trọ ng, nó thúc đẩ y sự phát triể n trí nhớ có chủ đị nh
củ a các em. Họ c sinh Tiể u họ c gầ n như không hiể u là có thể và càn phả i họ c
ghi nhớ nhữ ng điề u chúng nghe và đọ c đư ợ c. Hoạ t độ ng ghi nhớ như thế còn
chưađư ợ c họ c sinh biế t đế n.
Vấ n đề cơ bả n và nổ i bậ t nhất trong bộ mặ t tâm lí củ a họ c sinh Tiể u
họ c là đờ i số ng tình cả m củ a các em. Họ c sinh Tiể u họ c dễ xúc cảm trư ớ c
thế giớ i. Trẻ thư ờ ng biể u hiệ n cả m xúc trong khi tri giác các sự vậ t, hiệ n
tư ợ ng cụ thể hấ p dẫ n. Nhữ ng lờ i triế t lý khô khan, nhữ ng hình ả nh, thiế u
sinh độ ng khó gây cả m xúc ở trẻ. Trẻ nhỏ thư ờ ng thể hiệ n cư ờ ng độ cả m
xúc mạ nh mẽ dễ xúc độ ng, khó kìm hãm và khó làm chủ tình cả m củ a mình.
Do đó, việ c dạ y họ c đư ợ c xây dự ng trên cơ sở hoạ t độ ng tư duy tích cự c,
muôn màu sẽ nhanh chóng giáo dụ c cho họ c sinh Tiểu họ c lòng yêu lao
độ ng trí óc, lòng vui sư ớ ng cũng như nỗ i thoả thê vớ i sự tìm tòi phát hiệ n cái
mớ i.
Nói tóm lạ i, bậ c Tiể u họ c là đạ t nề n móng đầ u tiên cho sự phát triể n
củ a trẻ. Căn cứ vào đặ c điể m nhân cánh, khả năng chú ý, ghi nhớ.Đặ c biệ t
là tình cảm muôn màu sắ c, sinh độ ng củ a trẻ ta nên đư a các trò chơi vào
trong tiế t họ c Toán để cho tiế t học bớ t căng thẳ ng, tăng thêm phầ n sinh độ ng
lí thú.
II- NỘ I DUNG DẠ Y HỌ C CÁC SỐ TỪ 0 ĐẾ N 10 TRONG SÁCH GIÁO
KHOA:
Các số từ 1 – 10 là nhữ ng khái niệ m số họ c mà trẻ là quen đầ u tiên khi
tớ i trư ờ ng. Cụ thể, nó đư ợ c phân bố như sau:
Tiế t 6
Các số 1, 2, 3
Tiế t 7
Luyệ n tậ p
Tiế t 8
Các số 1, 2, 3, 4, 5
Tiế t 9
Luyệ n tậ p
Tiế t 10
Bé hơ n dấ u <
Tiế t 11
Lớ n hơ n dấ u >
Tiế t 12
Luyệ n tậ p
Tiế t 13
Bằ ng nhau dấ u =
Tiế t 14
Luyệ n tậ p
Tiế t 15
Luyệ n tậ p chung
Tiế t 16
Số 6
Tiế t 17
Số 7
Tiế t 18
Số 8
Tiế t 19
Số 9
Tiế t 20
Số 0
Tiế t 21
Số 10
Tiế t 22
Luyệ n tậ p
Tiế t 23
Luyệ n tậ p chung
Tiế t 24
Luyệ n tậ p chung
Trong 19 tiế t này, mụ c tiêu chủ yế u là giúp họ c sinh:
- Có khái niệ m ban đầ u về các số trong phạ m vi 10 (mỗ i số là
đạ i diệ n cho mộ t lớ p các nhóm đố i tư ợ ng có cùng số lư ợ ng).
- Biế t đọ c, viế t các số đế n 10.
- Biế t sử dụ ng phép đế m (đế m đư ợ c đế n 10)
- Nhậ n biế t số lư ợ ng các nhóm đồ vậ t có số lư ợ ng trong phạ m
vi 10.
- Biết thứ tự củ a các số trong bộ phậ n đầ u tiên củ a dãy số tự
nhiên.
- Nắ m đư ợ c khái niệ m số liề n trư ớ c, liề n sau. Biế t so sánh các
số theo quan hệ thứ tự.
CHƯ Ơ NG II: GIỚ I THIỆ U MỘ T SỐ TRÒ CHƠ I CÂU CHUYỆ N TOÁN HỌ C ĐƯ Ợ C
DÙNG KHI DẠ Y CÁC SỐ TRONG PHẠ M VI 10
Vớ i phư ơ ng châm, các trò chơ i phả i góp phầ n giúp họ c sinh củ ng cố kiế n thứ c
mớ i trong tiế t họ c. Tôi căn cứ vào mụ c tiêu dạ y họ c các số đế n 10 để giớ i thiệ u các trò
chơ i. Vớ i cách sắ p xế p này, tuỳ thuộ c vào mứ c độ nặ ng nhẹ củ a từ ng kiế n thứ c mà ta có
thể lự a chọ n các trò chơ i khác nhau trong từ ng tiế t họ c.
I- CÁC TRÒ CHƠ I TOÁN HỌ C:
1. Các trò chơ i nhằ m củ ng cố khái niệ m từ 0-10:
1.1. Bị t mắ t, lắ p nhà:
a- Chuẩ n bị :
Vẽ trên bìa mộ t số ngôi nhà (trên đó ghi tậ p hợ p các nhóm đồ vậ t và
số tư ơ ng ứ ng) rồ i cắ t làm đôi và tách 2 nử a ra xa nhau.
Mộ t "que dò" đầ u que tô phấ n đỏ . Mộ t khắ n bị t mắ t.
b- Cách tiế n hành:
Mỗ i tổ cử 2 bạ n, bạ n A bị mắ t còn bạ n B thì không. Bạ n A có nhiệ m
vụ dò tìm nhà và lắ p nhà, còn bạ n B có nhiệ m vụ chỉ dẫ n cho A dò
như ng không đụ ng vào A
Hai bạ n đứ ng cách bả ng độ 2m. BẠ N B đứ ng tạ i chỗ , bạ n A cầ m
que dò bư ớ c lên theo tiế ng vỗ tay củ a bạ n B. Cách thứ c vỗ tay như thế
nào tuye 2 bạ n quy đị nh vớ i nhau. Miễ n sao A chỉ đúng que dò vào mộ t
nử a ngôi nhà nào đấ y và sau đó chỉ lạ i đúng vào nử a còn lạ i là đư ợ c.
Trong mộ t khoẳ ng thờ i gian hạ n đị nh, cạ p nào "tìm đúng" và "lắ p"
đúng nhà thìđư ợ c thư ở ng 2 bông hoa. Tổ nào nhiề u hoa hơ n thì thắ ng.
1.2. Thay đồ vậ t bằ ng số :
a- Chuẩ n bị :