QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ
QCVN 01- 43:2011/BNNPTNT
KHẢO NGHIỆM, KIỂM ĐỊNH BGIỐNG HƯỚNG SỮA
National technical regulation on
Testing breeding dairy cattle
Lời ni đầu
QCVN 01 - 43: 2011/BNNPTNT do Cục Chăn nui bin soạn, Vụ Khoa học
Cng nghệ v Mi trường trnh duyệt, v được ban hnh theo Thng tư số
43./TT-BNNPTNT ngy 07. thng 6 . năm 2011 của Bộ Nng nghiệp v
Pht triển nng thn.
1. QUY ĐỊNH CHUNG
1.1. Phạm vi điều chỉnh
Quy chuẩn ny quy định về khảo nghiệm, kiểm định bgiống hướng sữa.
1.2. Đối tượng p dụng
Quy chuẩn nyp dụng đối với cc tổ chức, c nhn c hoạt động lin quan đến khảo nghiệm,
kiểm định b giống hướng sữa tại Việt Nam.
1.3. Giải thch từ ngữ
Trong Quy chuẩn ny, cc từ ngữ dưới đy được hiểu như sau:
1.3.1. Khảo nghiệm l việc chăm sc, nui dưỡng, theo di trong điều kiện vthời gian nhất định
giống vật nui mới nhập khẩu lần đầu hoặc giống vật nui mới được tạo ra trong nước nhằm xc định
tnh khc biệt, tnh ổn định, tnh đồng nhất về năng suất, chất lượng của giống đ.
1.3.2. Kiểm định lviệc kiểm tra, đnh gi lại năng suất, chất lượng của giống vật nui sau khi đưa ra
sản xuất.
2. QUY ĐỊNH KỸ THUẬT
2.1. Quy định lấy mẫu
Lấy mẫu đảm bảo tnh ngẫu nhin.
2.1.1. Khảo nghiệm, kiểm định b ci giống
Số lượng b ci giống, b ci hậu bị cần cho khảo nghiệm, kiểm định l 10 con.
2.1.2. Khảo nghiệm, kiểm định b đực giống
- Số lượng b đực giống, b đực hậu bị cần cho khảo nghiệm, kiểm định l 03 con.
- Số lượng mẫu tinh nguyn để kiểm tra cc chỉ tiu lượng xuất tinh (V), hoạt lực tinh trng (A),
mật độ tinh trng (C), tỷ lệ tinh trng kỳ hnh (K) l 05 mẫu đối với mỗi b đực giống.
- Số lượng bci hướng sữa, cchức năng sinh sản bnh thường, sử dụng để kiểm tra tỷ lệ thụ
thai ở lần phối đầu l 10 con đối với mỗi b đực giống.
2.2. Thời gian, địa điểm khảo nghiệm, kiểm định
2.2.1. Thời gian khảo nghiệm, kiểm định
- Thời gian khảo nghiệm: Tnh từ khi b được sinh ra đến kết thc theo di tất cả cc chỉ tiu.
- Thời gian kiểm định: Tnh từ khi bđược sinh ra đến kết thc theo di cc chỉ tiu kỹ thuật
được yu cầu kiểm định.
2.2.2. Địa điểm khảo nghiệm, kiểm định
Tại cơ sở do đơn vị cgiống cần khảo nghiệm, kiểm định đăng k, được cơ quan quản lnh
nước c thẩm quyền cng nhận.
2.3. Chăm sc, nui dưỡng
Thực hiện theo đng quy trnh chăm sc, nui dưỡng của đơn vị cung cấp bgiống đ cng
bố.
2.4. Cc chỉ tiu kỹ thuật
- Định mức cc chỉ tiu kỹ thuật được quy định tại Bảng 1 vBảng 2.
- Đối với khảo nghiệm: thực hiện kiểm tra, theo di đối với tất cả cc chỉ tiu kỹ thuật.
Cc gi trị định mức lm căn cứ đnh gi l cc gi trị trong hồ sơ cng bố chất lượng con
giống của đơn vị cgiống cần khảo nghiệm cung cấp. Một số chỉ tiu khng trực tiếp theo di được sẽ
tạm thời chấp nhận kết quả đnh gi của đơn vị khảo nghiệm giống được cơ quan cthẩm quyền cng
nhận.
- Đối với kiểm định: chỉ thực hiện kiểm tra, theo di cc chỉ tiu kỹ thuật được yu cầu.
Bảng 1. Quy định định mức cc chỉ tiu kỹ thuật đối với b ci giống hướng sữa
TT Chỉ tiu kỹ thuật Đơn vị
tnh
B
Holstein
Friesian
B lai
hướng
sữa
B
Jersey
1 Khối lượng sơ sinh (khng nhỏ hơn) kg 32 26 24
2 Khối lượng 12 thng tuổi (khng nhỏ hơn) kg 220 180 180
3 Khối lượng 24 thng tuổi (khng nhỏ hơn) kg 380 340 300
4 Tuổi phối giống lần đầu (khng lớn hơn) thng 16 16 16
5 Khối lượng phối giống lần đầu (khng nhỏ hơn) kg 300 260 230
6 Tuổi đẻ lứa đầu (khng lớn hơn) thng 26 26 26
7 Khoảng cch giữa 2 lứa đẻ (khng lớn hơn) thng 15 15 15
8 Sản lượng sữa bnh qun lứa 1 v 2 (tnh theo chu
kỳ sữa 305 ngy) (khng nhỏ hơn) kg 4.800 3.600 3.600
9 Hm lượng chất bo sữa (khng nhỏ hơn) % 3,2 3,5 4,0
Bảng 2. Quy định định mức cc chỉ tiu kỹ thuật đối với b đực giống hướng sữa
TT Chỉ tiu kỹ thuật Đơn vị
tnh
B
Holstein
Friesian B Jersey
1 Khối lượng sơ sinh (khng nhỏ hơn) kg 35 20
2 Khối lượng 12 thng tuổi (khng nhỏ hơn) kg 230 180
3 Khối lượng 24 thng tuổi (khng nhỏ hơn) kg 400 270
4 Tuổi bắt đầu sản xuất tinh (khng lớn hơn) thng 18 18
Đối với tinh nguyn
5 Lượng xuất tinh (V) (khng nhỏ hơn) ml 5,5 4,5
6 Hoạt lực tinh trng (A) (khng nhỏ hơn) % 70 70
7 Mật độ tinh trng (C) (khng nhỏ hơn) tỷ/ml 0,8 0,8
8 Tỷ lệ tinh trng kỳ hnh (K) (khng lớn hơn) % 15 15
9 Tỷ lệ thụ thai ở lần phối đầu % 55 55
2.5. Phương php xc định cc chỉ tiu kỹ thuật
2.5.1. Phương php xc định khối lượng
- Khối lượng cơ thể b, tnh bằng kilogram, được xc định bằng cn điện tử hoặc cn bn. Độ
chnh xc của cn đến 0,5 kg.
- Cn vo buổi sng trước khi băn, uống.
- Đối với b sơ sinh, cn sau khi đ lau khlng da v trước khi cho b sữa đầu.
- Ngoi ra c thể dng cc phương php xc định khối lượng tương đương đ được cơ quan
quản l nh nước c thẩm quyền cng nhận.
2.5.2. Phương php xc định cc chỉ tiu sinh sản
a) Tuổi phối giống lần đầu (thng): tnh từ thời điểm sơ sinh tới khi bđược phối giống lần đầu. Xc
định thng qua sổ sch ghi chp.
b) Khối lượng phối giống lần đầu (kg): xc định tại thời điểm bđược phối giống lần đầu, phương php
xc định theo Mục 2.5.1.
c) Tuổi đẻ lứa đầu (thng): tnh từ thời điểm bsơ sinh tới khi bđẻ lần đầu. Xc định thng qua sổ
sch ghi chp.
d) Khoảng cch giữa 2 lứa đẻ (thng): l khoảng thời gian từ ngy đẻ lứa trước tới ngy đẻ lứa sau kế
tiếp. Xc định thng qua sổ sch ghi chp.
2.5.3. Phương php xc định cc chỉ tiu sản xuất
a) Phương php xc định sản lượng sữa
- Sản lượng sữa tnh theo chu kỳ vắt sữa 305 ngy, nếu bc thời gian vắt sữa tự nhin khng
đủ 180 ngy th khng được tnh l một chu kỳ cho sữa.
- Sản lượng sữa được xc định bằng cn điện tử hoặc cn bn. Đơn vị tnh sản lượng sữa l
kilogram, độ chnh xc của cn tới 0,1 kg.
- Lượng sữa ngy kiểm tra phải được xc định đảm bảo đủ trong 24 h v phải vắt sữa đng quy
trnh kỹ thuật.
- Thời gian giữa cc lần kiểm tra sản lượng sữa lin tiếp theo l 30 ngy.
- Khối lượng sữa kiểm tra lần thứ nhất của chu kỳ sữa nhn với khoảng thời gian từ ngy đẻ đến
ngy kiểm tra lkhối lượng sữa tổng số của lần thứ nhất.
- Từ lần thứ hai trở đi, lấy khối lượng sữa trung bnh cộng của khối lượng sữa ngy kiểm tra v
khối lượng sữa lần kiểm tra trước n, nhn với khoảng thời gian giữa 2 lần l khối lượng sữa tổng số của
cc lần kiểm tra thứ hai trở đi.
- Khối lượng sữa kiểm tra lần cuối cng nhn với khoảng cch thời gian từ lần kiểm tra cuối cng đến
ngy thứ 305 của chu kỳ sữa l khối lượng sữa tổng số của lần cuối cng.
- Tổng cc tổng khối lượng sữa của cc lần kiểm tra l sản lượng sữa thực tế của cả chu kỳ.
- Kết quả đnh gi l trung bnh cộng sản lượng sữa của chu kỳ sữa 1 v2.
b) Phương php xc định hm lượng chất bo sữa
- Mẫu sữa để đnh gi hm lượng mỡ sữa cng ngy với ngy kiểm tra năng suất sữa. Phải bảo
đảm trộn đều ton bộ mẫu sữa của mỗi lần vắt trong ngy. Khối lượng mẫu sữa để phn tch chất lượng
phải đảm bảo lấy theo tỷ lệ thuận với sản lượng sữa của cc lần vắt trong ngy kiểm tra. Mẫu sữa của mỗi
c thể được chứa trong cc lọ ring vghi số hiệu.
- Xc định hm lượng mỡ sữa theo tiu chuẩn: TCVN 5504:1991 (ISO 2446:1976), Sữa
Phương php xc định hm lượng chất bo (Phương php thng dụng).
- Ngoi phương php nu trn, c thể sử dụng cc phương php khc c độ chnh xc
tương đương đ được cơ quan quản l nh nước c thẩm quyền cng nhận.
c) Phương php xc định tuổi bắt đầu sản xuất tinh: tnh từ thời điểm bsơ sinh tới khi bđực giống
bắt đầu được khai thc tinh để sản xuất. Xc định thng qua sổ sch ghi chp.
d) Phương php xc định cc chỉ tiu: Lượng xuất tinh (V), hoạt lực tinh trng (A), mật độ tinh trng
(C), tỷ lệ tinh trng kỳ hnh (K), tỷ lệ thụ thai ở lần phối đầu thực hiện theo Tiu chuẩn Quốc gia hiện
hnh về đnh gi chất lượng tinh b sữa, b thịt.
e) Phương php xc định tỷ lệ thụ thai ở lần phối đầu: pha long tinh nguyn của cc lần lấy mẫu kiểm
tra để phối giống bằng thụ tinh nhn tạo đối với 10 bci đ được tuyển chọn theo phương thức phối
giống một lần duy nhất. Cng thức xc định như sau:
Số b ci c chửa
Tỷ lệ thụ thai ở lần phối đầu (%) = Tổng số b ci đ phối x 100%
3. QUY ĐỊNH VỀ QUẢN L
3.1. Chứng nhận hợp quy
3.1.1. Bgiống của cc cơ sở sản xuất, kinh doanh phải được chứng nhận hợp quy về cc chỉ tiu kỹ
thuật theo cc quy định tại Quy chuẩn ny v chịu sự gim st của cơ quan quản l c thẩm quyền.
3.1.2. Phương thức đnh gi, chứng nhận hợp quy thực hiện theo Thng tư số 83/2009/TT-BNNPTNT
ngy 25 thng 12 năm 2009 của Bộ Nng nghiệp vPht triển nng thn.
3.2. Cng bố hợp quy
3.2.1. Tổ chức, cnhn sản xuất, kinh doanh b giống phải thực hiện cng bố hợp quy v đăng k hợp
quy tại Sở Nng nghiệp vPht triển nng thn nơi tổ chức, cnhn đăng khoạt động sản xuất,
kinh doanh.
3.2.2. Bgiống của cc tổ chức, cnhn sản xuất, kinh doanh lưu thng trn thị trường phải cdấu
chứng nhận hợp quy đng trn giấy chứng nhận chất lượng con giống.
3.2.3. Hoạt động cng bố hợp quy phải đp ứng cc yu cầu về cng bố hợp quy quy định tại Thng tư
số 83/2009/TT-BNNPTNT ngy 25 thng 12 năm 2009 của Bộ Nng nghiệp v Pht triển nng thn.
3.3. Gim st, xử l vi phạm
3.3.1. Cục Chăn nui, cc Sở Nng nghiệp v Pht triển nng thn cc tỉnh, thnh phố chịu trch
nhiệm tổ chức kiểm tra, thanh tra việc thực hiện Quy chuẩn ny theo phn cng, phn cấp của Bộ Nng
nghiệp v Pht triển nng thn.
3.3.2. Việc thanh tra, kiểm tra vxử lvi phạm phải tun thủ theo quy định php luật hiện hnh.
3.4. Tổ chức thực hiện
3.4.1. Cc tổ chức, cnhn c hoạt động lin quan đến khảo nghiệm, kiểm định b giống hướng sữa
tại Việt Nam thuộc đối tượng tại mục 1.2 phải p dụng Quy chuẩn ny.
3.4.2. Bộ Nng nghiệp v Pht triển nng thn giao Cục Chăn nui phổ biến, hướng dẫn, kiểm tra,
thanh tra việc thực hiện Quy chuẩn ny.
3.4.3. Trong trường hợp cc quy định tại Quy chuẩn ny c sự thay đổi, bổ sung hoặc thay thế ththực
hiện theo quy định nu tại văn bản mới do Bộ Nng nghiệp v Pht triển nng thn ban hnh.
3.4.4. Trong trường hợp Việt Nam kkết hiệp định song phương hoặc đa phương m c những điều
khoản khc với quy định trong Quy chuẩn ny th thực hiện theo điều khoản của hiệp định song phương
hoặc đa phương đ./.