N I DUNG Ộ
1. Khái ni m sáng t o trong qu n tr : ị ệ ạ ả
Thu t ng qu n tr (management) đ ị ữ ậ ả ượ c các nhà qu n tr h c đ nh nghĩa theo nhi u cách ị ị ọ ề ả khác nhau.
ấ ả ị ạ ậ ườ ả ằ ị ữ ẩ ng thu n l ậ ợ ụ ệ ớ ệ ể ề ố ế ủ Kroontz va O’Donnell đã đ nh nghĩa qu n tr trong tác ph m “Nh ng v n đ c t y u c a ị i, trong đó các cá nhân qu n lý”: qu n tr là nh m t o l p và duy trì m t môi tr ộ ả làm vi c v i nhau theo nhóm có th hoàn thành các nhi m v và mcj tiêu chung v i hi u su t ấ ớ ệ cao nh t.ấ
Stoner và Robbins cho r ng: Qu n tr là quá trình ho ch đ nh, t ả ị ị ạ ộ ộ ổ ứ ể ch c, b trí nhân s , lãnh ố ự ổ ứ c m c tiêu đã ch c nh m đ t đ ạ ượ ằ ụ ạ ằ đ o và ki m soát có h th ng các ho t đ ng trong m t t ệ ố ạ đ t ra. ặ
ế ả ả ị ị ị ng luôn thay đ i, nh m đ t đ ổ ườ Robert và Kreiner, trong tác ph m “qu n tr ”, thì đ nh nghĩa: Qu n tr là ti n trình làm vi c ệ ạ ượ c i, trong m t môi tr ộ i h n m t cách ch c. Tr ng tâm c a quá trình đó là s d ng các ngu n l c gi ộ ử ụ ẩ i và thông qua con ng ườ ủ ọ ằ ớ ạ ồ ự v i con ng ườ ớ m c tiêu c a t ủ ổ ứ ụ có hi u qu . ả ệ
Còn theo lý thuy t hành vi (Behaviourism) thì qu n tr là ngh thu t hoàn thành các muc ế ệ ả ậ ị tiêu đã v ch ra thông qua con ng i. ạ ườ
t, ph i đ ữ ầ ả ị ề c th c hi n khi có nhi u ự ệ i k t h p v i nhau trong m t t c m c tiêu chung. ng Nói chung, qu n tr là nh ng ho t đ ng c n thi ế ạ ộ ch c nh m đ t đ ạ ượ ằ ườ ế ợ ộ ổ ứ ớ ả ượ ụ
ch c, lãnh đ o và ki m tra công vi c, cùng vói s ị ổ ạ ư ị ườ Qu n tr là ti n trình ho ch đ nh, t ả ố ợ ồ ệ ạ ạ ộ ớ ả tác đ ng đ n qu n tr nh ng mu n qu n tr t ị ệ ạ ả ộ ọ ế ấ ư ạ ự ệ ể i tham gia vào ho t đ ng chung, đ ng th i v n d ng m t ộ ụ ờ ậ ế ấ Có nhi u y u ề ể ạ ượ sáng t o là ạ ế ố ố ế ế c bi t đ n ỉ ượ i kinh ch c (s p x p) l ạ ế ắ ạ ạ ộ ộ ệ ứ ự ế ả ổ ế ph i h p các n l c cua con ng ổ ự c m c tiêu v i hi u qu cao nh t. cách có hi u qu m i tài nguyên đ đ t đ ệ ụ ả ọ t t và đ t hi u qu cao thì y u t ả ị ố ả ố quan tr ng nh t. V y sáng t o là gì? Sáng t o là m t quá trình khá kỳ di u ch đ ậ qua k t qu . Có th đ nh nghĩa s sáng t o là m t quá trình tái t ể ị nghi m theo d ng th c m i. ứ ạ ệ ớ
ộ ự ưở ượ ự ế ả ượ ề ng n y sinh ph i đ ng t ố ủ ng, d ng th c hay s k t h p, tuy nhiên ph i đ ự ế ợ ưở ả ớ ng và s đánh giá. Ki n th c càng ứ c k t h p ế ợ ể c đánh giá và phát tri n ế ạ ồ ả ượ ưở ươ S sáng t o là m t hàm s c a ki n th c, trí t ạ nhi u thì càng có nhi u ý t ề ng tác theo ph t ứ ươ thành các ý t ứ ứ ng th c m i. R i các ý t ng h u d ng. ữ ụ ưở
ạ ự ố ế ở ộ ườ ự ế ẻ và có v không hi n nhiên, nh ng s ph i k t và m r ng ý ư ch c. S khám phá sáng t o thì quan ự ể ộ ủ ổ ế ự ế ứ ạ ng tinh t S sáng t o th ng đ t phá hàng ngày d n đ n s ti n b c a t ẫ ể t ưở tr ng đ i v i qu n tr , có th làm phát sinh các ngành kinh doanh m i. ọ ộ ố ớ ả ớ ị
Các nhà qu n tr ngày nay b thách th c trong vi c t o ra m t văn hóa và môi tr ng t ứ ả ị ị ườ ổ ch c có kh năng phát hi n các tài năng sáng t o ti m n c a m i nhân viên. ứ ệ ả ạ ệ ạ ề ẩ ủ ộ ỗ
Đ hi u thêm v sáng t o ta có các ví d : ụ ể ể ề ạ
M t b n sinh viên h c gi ặ ế c ngu n h c b ng phù h p. B n đó đã sáng t o trong ph ng pháp h c. đ i mà ngheo đã đ t quy t tâm đi du h c và thành công vì tìm ỏ ạ ộ ạ ồ ọ ổ ọ ọ ọ ợ ươ ạ ượ
M t sinh viên bi i v n có th i gian ng l t ể ừ ọ ố ở ườ ạ ẫ ế ắ ế ờ ộ ờ t s p x p th i gian đ có th v a h c t ể đi làm thêm đ có tieenf ăn h c và còn giúp đ thêm cho gia đình. B n đó cũng đã r t sáng t o. ỡ tr ạ ể ạ ấ ọ
ộ ị ả ệ ả ố ẩ trình, sau m t tu n m i đi l p l ộ ộ ổ ố ắ ng ph . Anh ta đã c g ng ườ i. Anh ộ ặ ạ ầ ớ M t nhân viên ph i làm công vi c tiêp th s n ph m trên đ tránh s nhàm chán b ng cách m i ngày thay đ i m t l ự ta đã bi ế ỗ ằ t sáng t o trong công vi c. ệ ạ
ỉ ộ ơ ạ ớ ể ặ ơ ự ế ệ ta th y các hãng xe ẹ ữ ạ ệ ợ ơ ấ ắ ế ứ ố ứ ề ạ ạ ộ ườ ể ạ ộ i ngày m t văn minh, ti n l ư ế ọ ệ V y sáng t o đ n gi n ch là tìm ra m t cách m i đ làm vi c ho c làm cho công vi c ậ t Nam đã Vi ả ệ ấ t ki m xăng ừ ệ ế ớ i h n r t nhi u… Sang t o vì th c n i sáng t o nh m t cu c đua ti p s c đ đ i ế ứ ể ờ ư ộ ầ i h n. Khi đã hi u sáng t o là gì và sáng t o có t m ạ i lao t quan ườ ệ ữ ộ ấ ứ ả đó trôi ch y h n, làm nên thành công. Nhìn vào th c t ở không ng ng nghiên c u, sáng t o và ra m t nh ng dòng xe m i ngày càng đ p, ti và ti n l s ng loài ng ệ ợ ơ ố duy sáng t o luôn là ph m ch t s m t c a ng quan tr ng nh th nào thì rõ ràng t ấ ố ộ ủ ư ẩ đ ng trong b t c xã h i nào. Và nh th ta có th th y sáng t o gi m t vai trò đ c bi ạ ộ ặ ư ế tr ng trong các ho t đ ng c a đ i s ng, mà tiêu bi u là qu n tr . ị ủ ờ ố ọ ạ ể ấ ể ộ ạ ộ ả
2. Vai trò c a sáng t o. ủ ạ
ạ ứ ụ ự ả ị ch c giúp làm chuy n hoá môi tr ươ ữ ể ả S sáng t o là quan tr ng nh t đ i v i qu n tr . Khi ng d ng s sáng t o vào trong qu n ạ ng làm vi c theo ườ ứ ch c, giúp các b ph n ch c ổ ứ ệ ậ ệ ộ ấ ố ớ ọ ự ng tác vào t tr s t o ra nh ng t ứ ổ ị ẽ ạ h ệ ắ ả ủ ướ năng liên k t v i nhau ch t ch h n, ăn ý v i nhau h n trong công vi c. ớ ng tích c c, gia tăng hi u qu c a vi c s p x p c u trúc t ẽ ơ ế ấ ơ ự ế ớ ệ ặ
ả ộ ố ư ị ị ạ ộ ả ượ ự ề ầ ệ t, ph i đ ữ ẻ ố ể ề ữ ạ ỗ ự ế ệ ể ệ ố ộ trên, Trong cu c s ng, qu n tr luôn luôn xu t hi n xung quanh chúng ta. Nh đã nói ở ấ ườ ế i k t c th c hi n khi có nhi u ng qu n tr chính là “nh ng ho t đ ng c n thi ệ ế ữ ả c nh ng m c tiêu chung”, mà trong th c t thì h p v i nhau trong m t t ch c nh m đ t đ ự ế ạ ượ ợ ụ ằ ộ ổ ứ ớ , s ng mà không h có m t quan m i con ng i chúng ta không th nào s ng m t cách riêng l ố ộ ộ ườ ỗ ụ ể i luôn có nh ng m c tiêu chung c th . h nào và khi đó đ i v i m i quan h chúng ta l ố ớ ụ ệ ệ Chính vì th , trong m i m i quan h vô tình chúng ta có th đã th c hi n m t, nhi u giai ề ỗ đo n hay là c quá trình c a ho t đ ng qu n tr . ị ạ ộ ủ ạ ả ả
ự ế ế ằ ộ ể ạ ế ắ ắ ạ Và đi u đó cũng nói lên r ng, s sáng t o có th tác đ ng tr c ti p hay gián ti p đ n ho t ề đ ng qu n tr . Khi nh c đ n vai trò c a s sáng t o trong qu n tr cũng là nh c đ n vai trò ả ị ộ c a nó đ i v i m i con ng ố ớ ủ ạ ủ ự i hay đ i v i đ i s ng kinh t ố ớ ờ ố ự ế ả ị xã h i, c th : ộ ụ ể ế ườ ế ỗ
S sáng t o phát tri n ti m năng v t ra ngoài gi i h n trí thông minh, ự ề ạ ớ ạ • ể m r ng kh năng c a b n và phát tri n m i ti m năng. ượ ọ ề ủ ạ ở ộ ể ả
Làm phát tri n nhanh năng l c c nh tranh trong kinh doanh và công ạ ự ể • nghi p. ệ
ế ớ ạ ổ ị ườ ụ ủ ệ ế ng đ ệ ữ ề Trong th gi ng m i và mang chúng đ n th tr ớ ệ ch c. ổ ứ
i. i ngày càng tăng nhanh v đ ph c t p, thay đ i và c nh tranh, t o ra ý ề ộ ạ ứ ạ c coi là nhi m v trung tâm c a ho t đ ng t ạ ộ ưở ượ qu n tr doanh nghi p. Nh ng doanh nghi p thành công là các công ty lan truy n sáng t o ạ ị ả xuyên su t trong t ố • Góp ph n s d ng hi u qu năng l c con ng ệ ầ ử ụ ườ ự ả
ộ ch c đã th y đ i trong t c tính c p bách c a vi c nuôi d ề ồ ự ổ i t n t ườ ồ ạ ượ ấ t c các t ổ ứ ệ ủ ch c. Đ t n t ể ồ ạ ưỡ ấ ả ấ i trong ề ng ti m ồ
Sáng t o là m t ngu n l c con ng ạ ngày nay, các t n n kinh t ứ ế năng sáng t o c a ngu n nhân l c. ự ạ ủ • Phát hi n và gi i quy t v n đ theo cách m i và t t h n. ệ ả ế ấ ề ớ ố ơ
ặ ớ ả ố ữ ề ố Chúng ta đang hàng ngày ph i đ i m t v i nh ng bài toán ngày càng tăng nhanh v s ng vá đ ph c t p mà ch a có đáp án. Chúng ta ph i nâng cao Ki n th c, kh năng sáng ư ứ ế ả ả i pháp thích h p gi l ộ ượ t o đ tìm ra nh ng gi ạ ứ ạ ữ ể ả ợ ả i quy t v n đ . ề ế ấ
• S sáng t o xây d ng và nuôi d ng tri th c. ự ự ạ ưỡ ứ
ỹ ể ỗ ợ ộ ơ ở ạ i đó. Không có t ứ ủ K năng sáng t o có th h tr m t cá nhân trong vi c nâng cao c s tri th c c a ệ duy sáng t o, cá nhân ch d m chân trong c s tri th c đã ỉ ẫ ơ ở ườ ư ứ ạ ng có.
• Sáng t o là m t ph n quan tr ng c a s c kh e tinh th n ầ ủ ứ ạ ầ ộ ọ ỏ
ả ụ ẽ ề ưở ớ ỹ Cá nhân có kh năng tích lũy và áp d ng sáng t o vào cu c s ng s có nhi u c h i ơ ộ ạ ộ ố ữ ng thành và phát huy tài năng c a h . Các k năng g n v i sáng t o cũng h u ạ ắ ủ ọ duy sáng t o là k năng ạ ư ớ ờ ỹ t h n. khám phá, tr ích đ đ i phó v i cách th c c a cu c s ng. Không nghi ng gì, t ứ ủ ể ố s ng quan tr ng, là c s đ qu n tr t ả ố ộ ố ị ố ơ ơ ở ể ọ
• Đóng góp vào vi c lãnh đ o hi u qu . ả ệ ệ ạ
ạ ạ ộ ạ ớ ộ ướ i quy t v n đ , m t cá nhân đ ề i xây d ng m i m t h ắ ị ủ ỹ ộ ầ ỉ ặ ầ ộ ế ấ ả M t giá tr c a k năng sáng t o, là làm phân hóa m t nhà qu n lý ch duy trì tr nh thái ả ộ ng đi ho c t m nhìn. B ng i v i m t nhà lãnh đ o, ng hi n t ằ ự ườ ệ ạ ớ ượ c vi c th m nhu n tinh th n sáng t o và nguyên t c gi ạ ầ ấ ệ chuy n hóa thành m t lãnh đ o ki n t o tiên phong. ế ạ ể ạ ộ
i nâng cao năng l c h c t p, giúp con ng ự ườ ệ i th c hi n ự ự ọ ậ ch c mình. • càng ngày càng hi u qu ho t đ ng qu n tr c a t ả S sáng t o giúp con ng ạ ệ ườ ạ ộ ả ị ủ ổ ứ
ả ỏ ử ụ ề ắ ạ ớ ấ ủ ọ ậ ế ứ ạ ớ m c cao. B n ch t c a h c t p đòi h i s d ng các k năng g n li n v i sáng t o. nhà giáo d c ụ thích ng v i cách ti p c n sáng t o trong gi ng d y có nhi u kh năng truy n t ề ả ộ i n i ậ dung và sáng l p m t môi tr ậ ỹ ề ả ng h c t p phát tri n k năng t ư ả duy ở ứ ạ ọ ậ ườ ể ộ ỹ
ng thu n l ầ ớ ộ ạ ự ể ườ ậ ợ ạ ộ i cho ho t đ ng • Góp ph n l n vào s phát tri n xã h i t o môi tr qu n tr . ị ả
ố ỗ Sáng t o là nhân t ế ứ ế ả ế ố ể ộ ế ượ ủ ấ ướ ở ệ c c a đ t n ặ ố ế ố ớ trung tâm trong kh năng c a m i chúng ta đ ti p t c thích ng v i ể ế ụ ủ ạ môi tr ng đang bi n đ i nhanh chóng. N u m t qu c gia coi vi c ch đ ng tìm ki m cách ườ ủ ộ ổ ng và phát tri n năng l c sáng t o là chi n l b i d c thì qu c gia đó không ạ ự ồ ưỡ nh ng s có kh năng phát tri n nhanh chóng v m i m t mà còn tr thành y u t quy t đ nh ẽ ế ị ề ọ ể ả ữ thay đ i l ch s . ử ổ ị
thành l c l ng h ộ ẫ ở Sáng t o là m t cách nhanh chóng tr ủ ầ ướ ữ ạ ế ợ ầ ạ ị ả ở ứ ả ng d n trung tâm trong n n ề ự ượ i, thay t m quan tr ng c a công ngh trong nh ng năm g n đây. Khi toàn c u kinh t ầ ọ ệ ế hóa, r i lo n chính tr , và các s ki n k t h p gây ra tình tr ng h n lo n và th m chí bi n ậ ỗ ự ệ i thích ng. Không nên đ ng h th ng, các nhà qu n tr ph i tr thành tăng chuyên nghi p t ệ ạ ị ộ ng c nhiên r ng các công ty M đang ngày càng đòi h i các nhà qu n tr có k năng sáng t o. ị ả ỹ ạ ạ th gi ế ế ớ ạ ố ệ ố ằ ạ ỏ ỹ
c đ c đáo và có đ ể ạ ạ ả ị ng sáng t o có th dùng đ c ng c s c m nh c a t ả ả ậ ự ượ ộ ố ứ ượ c ủ ổ ữ ạ ạ Các nhà qu n tr sáng t o có nhi u kh năng đ t o ra các chi n l ế ượ ộ ề k t qu th t s v t tr i. Nh ng ý t ế ể ủ ể ưở ch c b ng cách gia tăng các sáng ki n c a các thành viên. ế ủ ứ ằ
Hi u đ ể ạ ọ ế ượ ủ ự ư ạ ộ ầ ể ng lai h p d n và xác đ nh con đ ể ử ụ c t m quan tr ng c a s sáng t o, các nhà lãnh đ o sáng t o có th s d ng ượ ầ ề ng đ phát tri n m t t m nhìn rõ ràng v nhìn xa trông r ng, chi n l ộ ưở t nh t và l a ch n thay th đ đ t đ n đích. m t t ấ ấ duy t o ý t ạ ng t ố ườ c, và t ị ế ể ạ ế ạ ể ọ ộ ươ ự ẫ
ỹ ơ ạ ệ ọ ế ậ H ti p c n công vi c năng đ ng và nhi ệ công vi c càng t o ra nhi u c h i thăng ti n. ạ ệ t tình h n và càng hoàn thi n k năng sáng t o trong ệ ế
ầ ạ ế ể ộ ỹ ủ ọ ạ ộ ề ơ ộ • Nhìn xa trông r ng t o thành m t k năng c n thi ể ỹ ư ch c t ộ ư ấ ưở ể ế ớ ớ ả ộ ị t thi t cho các nhà lãnh đ o nh là m t ộ ổ ứ ươ ng ồ duy nhìn xa trông r ng m nh ạ ạ ng m i, s n ph m, ho c d ch v có th cách m ng ặ ị ể ả i. Steve Jobs c a Apple, Inc là m t ví d c a m t nhà qu n tr nhìn xa trông ộ ế t ả ạ ẩ ụ ủ ề ụ ả ữ ủ ể ế ẩ ấ ả ữ t lý c a mình”. ủ ế
ộ ạ ph n c a c h i và trách nhi m c a mình đ “bi u đ quá trình” cho các t ệ ầ ủ ơ ộ ng c a h , khi các nhà qu n tr sáng t o có k năng t ả ủ ứ ị m , h có th s n xu t nh ng ý t ữ ẽ ọ hóa th gi ủ r ng “sáng t o nh ng s n ph m c a công ty r t nhi u ph n ánh nh ng hi u bi ộ k cá nhân và tri ế • T duy chi n l ư ế ấ ọ ị t đ di chuy n theo h ế ể ệ ể ố c gi ư ị ộ c liên quan đ n vi c xác đ nh các v n đ quan tr ng ph i đ ế ượ trình c n thi ướ ầ ộ c k t n i t ế ố ư ớ ố hi n t ự ế ệ ạ ớ ữ ế ả c xây d ng vào nh ng thách th c (m c tiêu chi n l c) đ đ t đ ả i ả ượ ng lai. T duy ươ duy nhìn xa trông r ng v i suy nghĩ t o ý nghĩ b ng cách đ nh rõ ằ i v i nh ng khác ữ ặ c ho c ể ạ ượ ế ượ ả ượ ố ụ ự ề ng mong mu n trong t quy t và l ế chi n l ạ ế ượ nh ng “kho ng tr ng” gi a các k t qu mong mu n và th c t ữ t này đ bi ứ ệ i quy t thông qua suy nghĩ t o nên ý nghĩ. gi ế ả ữ ạ
ạ ầ ả ấ ả ị • T duy t o ý t ưở ứ ầ ng đáp ng v i nh ng thách th c quan tr ng“. Suy nghĩ t o ý t ứ ưở c đ nh nghĩa là “s n xu t hình nh ban đ u v tinh th n và ề ng là quá trình i quy t kho ng cách gi a t m nhìn ọ ng đ gi ể ả ượ ữ ế ấ ữ ầ ạ ả ưở ề ế ọ ng đã đ ư t t ớ ư ưở t o ra các l a ch n thay th r t nhi u ý t ạ và th c t ự hi n nay. ự ế ệ
ẽ ượ ả ạ ạ ỹ ổ ứ ch c ng d n các t ẫ c a h thông qua s thay đ i và ngày càng tăng đi kèm v i đ i m i doanh nghi p. ệ ủ ọ Các nhà qu n tr có k năng sáng t o m nh m đ ổ c trang b đ h ớ ổ ị ể ướ ớ ị ự
ẫ ọ ả ủ ự ồ ừ T m quan tr ng c a s sáng t o v n tăng lên hàng năm ạ i và môi tr ộ ố ế ớ ộ ộ
cu c s ng trong th gi ả ạ ị ữ ủ ị ầ ế ạ ữ ệ ả ạ ộ ồ ng pháp sáng t o đ cùng chung s ng hoà h p. m i thành ph n xã h i nh là ư ầ ầ ở ọ ng kinh doanh sôi đ ng. M i m t k t qu ph n h i t ọ ộ ế ườ ả i đ ả c hô hào sáng t o. nhà qu n tr kinh doanh tìm ki m nh ng s c i ti n cho s n ng ườ ượ ự ả ế ế ươ ph m m i và các chi n d ch marketing đ y tính sáng t o; chính ph tìm ki m các ph ng ẩ ớ ế i pháp công ngh ; còn c ng đ ng và gia đình thì tìm các th c sáng t o đ th c hi n nh ng gi ể ự ứ ph ố ạ ươ ệ ể ợ
ng đ Ngày nay, sáng t o th ộ ườ ồ ự ờ ữ ạ ạ ề ế ườ ờ ố ườ ỹ ứ ệ ố ứ ư ư ữ ạ i ạ ấ ủ ả ả ố ữ ng pháp sáng t o và sáng t o là m t h th ng nh ng bí quy t đ chúng ta t ế ể ộ ệ ố ữ i đa kh năng sáng t o c a m i ng ỗ ạ ủ ự ạ ở ế ả ả ự ế ạ ộ t ạ ở ấ ả ấ ế ế ề ể ả t k , gi ạ c coi là m t ngu n l c chính trong n n kinh t tri th c, ứ ề ế ề i th c nh tranh v i l ế ạ ệ ồ ạ ợ ọ ấ ng chúng ta tìm cách đ c i thi n m i v n ể ả ệ ng y chính là m t kho ộ ấ và h th ng hoá nh ng tri th c đó. ứ ớ duy v i ư ườ . Chính vì v y,ậ ị toàn b giai đo n c a quá trình qu n tr ậ t c các giai đo n quá trình l p ạ ng vĩ ữ ưở ượ ử c s ồ ự i pháp c i ti n và ả ế ấ ầ ạ ả ượ i nh ng sáng t o và thay đ i v công ngh , đ ng th i đem l d n t ổ ề ẫ ớ kinh doanh và các n n kinh t qu c gia. Con đ ố đ c a đ i s ng chính là sáng t o. Và cách chúng ta đi trên con đ ạ ề ủ ki n th c và k năng mà chúng ta ch a có ý th c l u gi ế Ph ươ hi u qu và năng su t cao, phát huy t ệ ch đ c a chúng ta là ph i tìm ki m s sáng t o ủ ề ủ hay nói cách khác là chúng ta ph i tìm ki m s sáng t o ả i quy t v n đ , phát tri n và th c thi. T t nhiên, “nh ng ý t k ho ch, thi ạ ự ế ấ ế ng th i gian và ngu n l c đ t ng giai đo n s khác nhau. Tuy nhiên, v i l đ i” ờ ớ ượ ẽ ạ ở ừ c gi t đ đ t đ m i giai đo n s sáng t o là r t c n thi d ng ít nh t, ế ể ạ ượ ạ ự ụ có hi u qu rõ r t h n v i tính kh thi cao h n trong ho t đ ng qu n tr . ị ả ạ ộ ệ ơ ấ ở ỗ ả ệ ả ớ ơ
3. Nh ng ph m ch t c n có c a ng i sáng t o: ấ ầ ủ ữ ẩ ướ ạ
tin, ch p nh n r i ro, nhi u năng l ậ ủ ấ ượ l u, tò mò, hi u kỳ, nhi u s thích, hài h ư ề ở ề ướ t, không gò bó, thích phiêu ng, n ng nhi ệ ồ t nghi ng . c, tr con, hi u đ ng bi ờ ế ẻ ế ộ Đ c l p, t ự ộ ậ ế
Th c t t o ra r i chui vào đó. ự ế ộ ố cu c s ng không ph i là m t cái h p nên chúng ta đ ng t ộ ừ ả ộ ự ạ ồ
4. Làm th nào đ sáng t o trong qu n tr . ị ế ể ả ạ
ệ Cách th c h c h i tr nên sáng t o: Các tái đ bóp ngh t s sáng t o tuy giúp th c hi n ứ ọ ỏ ở ẹ ự ự ạ ạ ộ công vi c hàng ngày c n tránh. ệ ầ
i duy nh t “đúng”: Vì có th có m t s ph ng án đúng cho m t v n đ ả ờ ộ ố ể ấ ươ ộ ấ ề Tìm câu tr l tùy theo quan đi m.ể
i, s không nh t quán, m h và ượ ả ơ ồ ấ Luôn c g ng có đ ố ắ mâu thu n c a t ẫ ủ ổ ứ c tính logic: Do c m xúc con ng ườ ự ch c nên tính logic không th không hi n di n. ệ ệ ể
Tuân th quá nghiêm ng t các quy t c, khi s vi c đ c c i thi n, t ự ệ ượ ả ủ ệ ặ ắ ư ạ duy và hành vi h n h p s g p tr ng i. ẹ ẽ ặ ạ ở
ệ ế ỏ ổ i các câu h i “n u ….. thì …..” tuy không th c Quá theo đu i tính th c d ng: vi c trr l ự ờ t sáng t o. c ti n đ n s hi u bi ế ự ụ ế d ng nh ng là các b ư ụ ế ự ể ướ ạ
Né tránh s m h : tính sáng t o s b lu m n u quá khách quan và c th . ụ ể ự ơ ồ ạ ẽ ị ờ ế
S và tránh né th t b i: b i vì có th h c nhi u bài h c giá tr t th t b i. ấ ạ ể ọ ị ừ ấ ạ ề ọ ở ợ
Tr nên quá chuyên môn: S k t h p chéo ngoài lĩnh v c chuyên môn giúp xác đ nh các ự ế ợ ự ị i pháp. ở ề v n đ và phát sinh các gi ấ ả
ự ự ậ ư ế ấ ạ ạ ả ạ ạ ạ ệ ớ ử ụ ứ ự ệ ấ ể ậ ạ ạ ơ ọ ứ Ai trong chúng ta cũng có s sáng t o, và s th t là n u b n th y mình "ch a" (ch ạ ộ không ph i là "không") sáng t o, b n có th h c. Công vi c càng khó thì não b n ho t đ ng ể ọ càng tích c c. Theo nghiên c u thì đ n thiên tài cũng m i s d ng có 15% hi u su t não c a ủ mình! Cho nên, h c nghĩ sáng t o đ não b n đi xa h n là hoàn toàn có th . Th m chí, có r t ấ nhi u g i ý cho cách h c nghĩ sáng t o. ế ể ạ ề ợ ọ
a/ Ph ng pháp SAEDI - "SAEDI" không ph i là t "IDEAS" vi ả ừ ừ ế ộ t l n ươ ng ượ c. Ðôi khi, nghĩ sáng t o ch c n b n nhìn m i th theo chi u khác đi. ạ ỉ ầ ạ gì quái d , nó là t ị ọ ứ ề
ự ạ ặ có ý t S = State of mind (cách suy nghĩ): T nói r ng "Tôi ch ng sáng t o chút nào" ho c "Tôi ẳ ằ ạ ứ sáng t o c a b n. Nghĩ sáng ng gì hay ho đâu" s h y ho i s c ạ ủ ạ ẽ ủ ờ ẳ ch ng bao gi ưở t o đòi h i nghĩ tích c c. ự ạ ỏ
n i đông ng ở ơ ườ ữ i thích i ph i ng i m t mình yên tĩnh m i sáng su t đ A = Atmosphere (không khí). Có nh ng ng i l ườ ạ ề ạ ả ạ ớ ồ ế ở ứ i m i nghĩ ra nhi u th . c. B n hãy t o cho ng khi đang... đi, ưở ạ công viên, b h ... Trang trí phòng b n b ng nh ng b c nh, ánh ữ ứ ả ạ ườ ớ Có nh ng ng ố ượ ộ ữ căn phòng mình có không khí tùy theo s thích. N u b n có nhi u ý t ề hãy chăm đi d o ằ ờ ồ ạ ở sáng... mà b n thích. ạ
E = Effective thinking (nghĩ hi u qu ). Nghĩ hi u qu t c là h ệ ệ ả ế ng suy nghĩ c a b n đ n ủ ạ nh ng m c đích c th . Không có m c đích thì b n s làm r i h t m i vi c lên. ụ ể ụ ụ ữ ệ ọ ả ứ ạ ẽ ướ ố ế
ự ế ạ ỏ ng ban đ u c a b n có v h t s c bu n c ng t D = Determination (quy t tâm). S sáng t o đòi h i có luy n t p. B n nên t o thói quen ạ i và không ai ủ ệ ậ ẻ ế ứ ạ ồ ườ ạ ầ t ng. Nh ng ý t ưở ữ ch p nh n, nh ng đ ng b cu c. ấ ưở ỏ ộ ượ ậ ừ ư
I = Ink (vi t ra, b n s có nhi u ý t ứ ạ ữ ạ ế ạ ẽ ề ưở ng h n là ch ơ ỉ t). Khi b n nhìn vào nh ng th b n vi ế nghĩ đ n nó. ế
b/ TILS:
T = Think it: Suy nghĩ.
I = Ink it: Vi t ra. ế
L = Link it: N i, liên t ng. ố ưở
S = Sync it: Ð ng nh t. ấ ồ
ng sáng t o là m t bi u hi n t i, th hi n ượ ạ ể ệ ự nhiên th hi n c a con ng ể ệ ủ ể ệ ở ữ ặ ồ ể ấ i xung quanh... Th c ra, năng l ườ ứ ượ ng sáng t o luôn có ạ ữ ớ nh ng ho t ạ ng, cách ườ i đây ỗ ộ ng nh t nh : cách chúng ta m c đ , trang đi m, treo b c tranh trên t ư ng tác v i nh ng ng i và s n sàng đ s d ng tùy vào b n. B n hãy th làm theo vài cách d ạ ườ ể ử ụ ự ạ ườ ươ ườ ướ ử ẵ Năng l đ ng bình th ộ làm vi c và t ệ trong m i ng nhé!
ợ ưở ậ ng m i, hãy b t đ u th c hi n th t ắ ầ ự ệ ớ Không nghĩ ng i quá nhi u ư ậ ố ơ ề : Khi b n có 1 ý t ạ ề ế ệ t h n nhi u so v i vi c ng i nghĩ ra hàng lo t lý do đ ...không làm vi c ệ ậ t, v y ớ ả ồ ề ể ạ ự ế ạ ộ quy t đoán. Nh v y t đó. Hãy suy nghĩ tích c c và cho phép b n thân "li u" m t chút. Ch ng h n b n thích vi thì vi ạ ẳ l m", "Thôi đ sau đi"... t ngay th gì b n mu n thay vì suy nghĩ: "Ch c mình vi t t ế ệ ắ ứ ế ể ạ ắ ố
ạ ọ ỏ : Đ c 1 cu n sách hay tham d 1 l p h c s trang b cho b n ọ ẽ ố ớ ị Không ng ng h c h i ự ừ thêm nh ng ki n th c v nhi u m t, ti n đ cho s sáng t o. ề ữ ứ ề ọ ặ ự ề ế ề ạ
Dành th i gian cho s sáng t o i trong chúng ta quá b n r n, làm vi c nh ờ ự ệ ư ỗ ạ : Nhi u ng ầ ậ ộ ạ ậ ườ ờ ấ ự ể ể ạ ề ề ể ệ ế ấ ả ị ề 1 c máy mà "quên" m t s sáng t o cũng c n có th i gian đ phát tri n. V y b n hãy chú ý s p x p 1 kho ng th i gian xác đ nh, quên đi các v n đ v công vi c, con cái...đ dành b não ộ ờ ắ ch cho vi c sáng t o. ệ ỉ ạ
ử ứ ớ ạ : Đây là m t cách hay đ kích thích t ư ể ữ ạ ườ ặ duy sáng i thân tham gia nh ng trò ch i giàu tính trí tu và sáng ệ ộ ữ ơ Th s c v i nh ng "game" sáng t o t o. Hãy cùng b n bè ho c ng ạ t o nh ghép hình, đá bóng, tennis... ạ ư
ế ữ ầ ư ờ ể ạ ả ạ ớ ờ ồ Tìm đ n nh ng không gian sáng t o ắ th i gian đ tìm đ n nh ng th ng ạ : Hãy đ u t ế ữ c nh thiên nhiên, vi n b o tàng, phòng tranh, nhà hát, bu i hòa nh c, v i b n nh c yêu ớ ả ổ ệ ả ậ c làm m i và d dàng b t thích... Sau kho ng th i gian này, trí não và tâm h n b n đ ễ ạ ượ ả lên kh năng sáng t o h n bao gi h t. ờ ế ả ạ ơ
ạ : Trò chuy n và k t b n v i nh ng con ế ạ ệ ớ ữ ườ i giàu tính sáng t o cũng s khi n kh năng sáng t o c a b n tăng lên m t cách ạ ủ ạ ữ ộ i giàu tính sáng t o ế ẽ ả nhiên. K t b n v i nh ng ng ế ạ ớ ng ườ ạ th t t ậ ự
5. Phát tri n sáng t o: ể Sáng t o là m t ph n không th thi u trong cu c s ng c a chúng ta, không ạ ộ ộ ố ủ ế ể ầ ạ
