Quyết định số 153/2004/QĐ/TTg Chương trình Nghị Sự 21 của chính phủ

Ố

Ộ

Ơ Ở Ữ Ệ

Ậ

Ệ

VĂN PHÒNG QU C H I

C  S  D  LI U LU T VI T NAM LAWDATA

Ế Ị QUY T Đ NH

Ủ ƯỚ C A TH  T

Ệ Ủ NGÀY 17 THÁNG 8 NĂM 2004 V  VI C BAN H ÀNH

Ị Ủ Ố NG CHÍNH PH  S  153/2004/Q Đ­TTG  Ề   NG Đ NH H

ƯỢ Ữ Ể C PHÁT TRI N B N V NG

Ở Ệ  VI T NAM  Ệ ƯƠ Ủ ƯỚ Ề Ị Ự NG TRÌNH NGH  S  21 C A VI T NAM) Ế CHI N L (CH

Ủ ƯỚ Ủ TH  T NG CHÍNH PH

ậ ổ ứ ủ ứ Căn c  Lu t T  ch c Chính ph  ngày 25 tháng 12 năm 2001;

ị ủ ộ ưở ề ộ ế ầ ư Xét đ  ngh  c a B  tr ạ ng B  K  ho ch và Đ u t ,

Ế Ị QUY T Đ NH:

ị ề

Ban hành Đ nh h ươ ấ ướ

ơ ở ế ợ ể ườ ế ả ả ữ   ể ướ ế ượ ng chi n l c phát tri n b n v ng ể   ằ ệ ủ ị ự t Nam) nh m phát tri n ng trình ngh  s  21 c a Vi ữ   ẽ ợ ặ c trên c  s  k t h p ch t ch , h p lý và hài hoà gi a ệ ộ   , phát tri n xã h i và b o v  môi tr ng (văn b n kèm

ề Đi u   1. ệ ở t Nam (Ch  Vi ữ ề b n v ng đ t n ể phát tri n kinh t theo).

ướ ệ ở Đ nh h ng chi n l Vi

c phát tri n b n v ng  ớ

ị

ữ ng, các t ể ệ ự ế ủ ự ồ

ộ   ề ể ữ ế ượ ị t Nam là m t ơ ở ướ ị ồ ế ượ   ng l n làm c  s  pháp lý c khung, bao g m nh ng đ nh h chi n l ể   ổ ứ ươ ộ ể  ch c và cá nhân có liên quan tri n đ  các B , ngành, đ a ph ố   ớ ệ ờ ệ khai th c hi n, đ ng th i th  hi n s  cam k t c a Vi t Nam v i qu c .ế t

ộ ế ị ệ ướ ể ầ ư ạ ộ ưở ng B  K  ho ch và Đ u t  B  tr ế ượ ự ẫ ng chi n l ng d n th c hi n Đ nh h ệ   ị  ch u trách nhi m ề   c phát tri n b n

ề Đi u   2. ướ t Nam. ổ ứ  ch c và h t ệ ữ ở v ng Vi

ộ ưở ủ ưở ơ ộ ng, Th  tr ng c  quan ngang B , Th  tr

ủ ưở ủ ị

ứ

ự ơ  ố  ề c v  phát   ế   ng chi n

ệ ươ ữ ể ộ Các B  tr ng c ỉ ủ ộ ủ quan thu c Chính ph , Ch  t ch  y ban nhân dân các t nh, thành ph ế ượ ươ ướ ị ộ ự ng, căn c  vào Đ nh h ng chi n l tr c thu c Trung  ướ ị ự ệ ở ề ể t Nam, xây d ng và th c hi n Đ nh h  Vi tri n b n v ng  ị ề ữ ượ l ủ c phát tri n b n v ng c a B , ngành và đ a ph ng mình.

2

ệ ự ế ị ể ừ Quy t đ nh này có hi u l c sau 15 ngày, k  t ngày

ề Đi u   3. đăng Công báo.

ộ ưở ủ ưở ộ ng c  quan ngang B , Th  tr ng, Th  tr

ủ ưở ủ ị ơ  ố

ỉ ế ị ơ ỷ ệ ươ ự ị Các B  tr ng c ộ quan thu c Chính ph , Ch  t ch U  ban nhân dân các t nh, thành ph ộ tr c thu c Trung ủ ng ch u trách nhi m thi hành Quy t đ nh này.

Ị ƯỚ Ế Ữ Ề Đ NH H NG CHI N L Ể C PH ÁT TRI N B N V NG

ƯỢ Ở Ệ

ƯƠ Ủ Ệ VI T NAM Ị Ự (CH NG TRÌNH NGH  S  21 C A VI T NAM)

ố ủ ướ ế ị (Ban hành kèm theo Quy t đ nh s  153/2004/QĐ­TTg  ủ ủ ng Chính ph ) ngày 17 tháng 8 năm 2004 c a Th  t

Ở Ầ Ờ L I  M   Đ U

ấ ệ ề ể Khái ni m ệ "phát tri n b n v ng"

ữ ầ ủ ng t

ủ ủ ậ ủ ươ

ng lai chung c a chúng ta" c a H i đ ng Th ủ ế ỷ ộ ồ ố ườ ể ợ

ượ ự ứ

ể "là   s   phát   tri n   đáp   ng   đ ở ư ệ ạ ả    xu t hi n trong phong trào b o  nh ng năm đ u c a th p niên 70 c a th  k  20. Năm   ế  ng và Phát tri n (WCED) c a Liên h p qu c, "phát   ượ   c   i, nh ng không gây tr  ng i cho vi c đáp

ừ ữ ườ ệ v  môi tr 1987, trong Báo cáo "T ớ ề i v  Môi tr gi ữ ể ị ề c   đ nh   nghĩa   tri n   b n   v ng"   đ ệ ạ ủ ầ ữ nh ng yêu c u c a hi n t ế ệ ầ ủ ứ ng nhu c u c a các th  h  mai sau".

ỉ ị ườ ượ ấ ề H i ngh  Th ng đ nh Trái đ t v  Môi tr

ộ ng và phát tri n t ỉ ị ng đ nh Th

ề ượ ộ ộ ứ ở  Rio de Janeiro (Braxin) năm 1992 và H i ngh  Th ổ ể ớ ề i v  Phát tri n b n v ng t

ự ế ợ ặ

ưở ể ấ ng kinh t ),

ự ệ ả ộ

ế ấ

ộ ả ệ ệ ấ ượ ụ ồ ể ổ  ế  ch c  ứ ở ữ  Johannesburg (C ng hoà Nam    ch c  gi ề ữ  là quá trình phát tri nể   ể ị "phát tri n b n v ng" Phi) năm 2002 đã xác đ nh  ể   ặ ủ ự ữ ẽ ợ có s  k t h p ch t ch , h p lý và hài hoà gi a 3 m t c a s  phát tri n, ộ   g m: ồ ế phát tri n xã h i ế (nh t là tăng tr ể phát tri n kinh t ấ ằ ế (nh t là th c hi n ti n b , công b ng xã h i; xoá đói gi m nghèo và   ụ   ắ ử ườ  (nh t là x  lý, kh c ph c ô ệ ả  b o v  môi tr i quy t vi c làm) và gi ố   ườ ả ễ ng; phòng ch ng nhi m, ph c h i và c i thi n ch t l ng ng môi tr

3

ặ ừ ế

ử ụ ể

ệ ữ ằ ự ộ ưở ự ộ ị ng kinh t

ệ ả

ợ ượ ệ ườ ợ t ki m tài nguyên cháy và ch t phá r ng; khai thác h p lý và s  d ng ti ề ự thiên nhiên).  Tiêu chí đ  đánh giá s  phát tri n b n v ng là s  tăng ệ ố ế tr t ti n b  và công b ng xã h i; khai t ki m tài nguyên thiên nhiên, b o v  và nâng thác h p lý, s  d ng ti c ch t l cao đ ể ế ổ   n đ nh; th c hi n t ế ử ụ ấ ượ ng môi tr ố ng s ng.

ầ ể ế ấ ế Phát tri n b n v ng là nhu c u c p bách và xu th  t

ộ ế ượ ấ ườ

ế ớ ồ i đ ng thu n xây d ng thành Ch

ượ

ở ứ ng  và phát tri n  đ

ị ướ ạ ộ ử T i H i ngh  Th ượ ổ c  t ộ

ể ồ

ươ ườ ị ự

ể ế ị

ệ

ươ ướ ng trình ngh  s  21

ượ ạ ỉ

ố ng đ nh Th  gi ộ ch c năm 2002

ị

ữ ự ệ ề ạ ị

Johannesburg (C ng hoà Nam Phi), 166 n ả ị ệ ố ộ ế ụ ể ướ ẳ ự ế

ề ị ự ề ữ ươ ể ữ ề ể ủ ti n trình phát tri n c a xã h i loài ng ậ ự trên th  gi ủ ị ể ờ ỳ th i k  phát tri n c a l ch s .  ể ườ Môi tr (Braxin), 179 n ề Janeiro v  môi tr ng trình ngh  s  21 (Agenda 21) v  các gi Ch ế ớ ữ v ng chung cho toàn th  gi ề ừ ứ ể t ng n ấ ị ự ươ ở ấ  c p qu c gia, c p ngành và đ a ph Ch ể ế ớ ề ị ộ ườ i H i ngh  Th M i năm sau, t ở ổ ứ ữ v ng t ả ộ tham gia H i ngh  đã thông qua B n Tuyên b  Johannesburg và B n K ề ho ch th c hi n v  phát tri n b n v ng. H i ngh  đã kh ng đ nh l ắ các nguyên t c đã đ  ra tr ủ đ  Ch t y u trong ậ ố c các qu c gia   i, vì v y đã đ ừ   ị ự ươ ng trình ngh  s  cho t ng ấ ề  ỉ ị ng đ nh Trái đ t v    Rio de Janeiro  ch c  năm 1992  ố   c tham gia H i ngh  đã thông qua Tuyên b  Rio de ắ ơ ả   ng và phát tri n bao g m 27 nguyên t c c  b n và ề ề   ả i pháp phát tri n b n ộ ế ỷ ị  i trong th  k  21. H i ngh  khuy n ngh ự   ụ ể ể ặ c căn c  vào đi u ki n và đ c đi m c  th  đ  xây d ng ị ng.   ề   i v  Phát tri n b n ướ   c ế  ạ   i ầ   c đây và ti p t c cam k t th c hi n đ y ề ng trình ngh  s  21 v  phát tri n b n v ng.

ộ ượ ấ ề ng đ nh Trái đ t v  Môi tr

T  sau   c t

ướ ự ự ệ

ị ự ị ự ươ ươ

c này đ u đã thành l p các c ươ

ị ự ệ ể ườ ừ ị ỉ   ng và phát H i ngh  Th ế ượ ổ ứ ạ ể    năm 1992 đ n nay đã có  ch c t i Rio de Janeiro (Braxin) tri n đ ế ớ   ng trình ngh  s  21 c trên th  gi 113 n i xây d ng và th c hi n Ch ố ấ ể ề ữ ề ng trình ngh  s  21   v  phát tri n b n v ng c p qu c gia và 6.416 Ch ơ  ậ ề ướ ờ ạ ồ ươ ị ấ i các n c p đ a ph ng, đ ng th i t ộ ậ ướ ệ ự ể ể   ng trình này. Các n quan đ c l p đ  tri n khai th c hi n ch c trong ề ư ự khu v c nh  Trung Qu c, Thái Lan, Singapore, Malaysia...Đ u đã xây   ề ữ ự ự d ng và th c hi n Ch ố ề ươ ng trình ngh  s  21 v  phát tri n b n v ng.

ộ ử

ệ ấ ề

ố ệ ự ữ ườ ủ ệ Chính ph  Vi ế ế ể

ạ ạ ề ề ở Vi

ệ ỉ ể ề ị ữ c kh ng đ nh trong Ch  th  s

ố ể ẳ ộ

ườ ệ

ạ c, trong đó nh n m nh: "B o v  môi tr

ể ờ ố ị  t Nam đã c  các đoàn c p cao tham gia các H i ngh ự ể   nói trên và cam k t th c hi n phát tri n b n v ng; đã ban hành và tích ề   ạ ự ề c c th c hi n "K  ho ch qu c gia v  Môi tr ng và Phát tri n b n ế ị ữ   v ng giai đo n 1991­2000" (Quy t đ nh s  187­CT ngày 12 tháng 6 ề   t Nam. năm 1991), t o ti n đ  cho quá trình phát tri n b n v ng  ượ ị ố  ữ ể Quan đi m phát tri n b n v ng đã đ ủ ườ   ng 36­CT/TW ngày 25 tháng 6 năm 1998 c a B  Chính tr  v  tăng c ờ ỳ ạ   ệ ả công tác b o v  môi tr ng trong th i k  công nghi p hoá, hi n đ i ả ấ ướ ộ ộ   ấ ng là m t n i hoá đ t n ế  ườ ơ ả dung c  b n không th  tách r i trong đ ị ề ệ ườ ủ ươ i, ch  tr ệ ng l ng và k

4

ạ ế

ọ ắ ể ả ấ ự

ệ ệ

ệ

ộ ả ệ ứ

ể ế ượ

ệ ể ệ ế ớ

ả ả ộ ng kinh t ườ ế

ườ ả ả

ả ữ ng thiên nhiên, gi

ể ố

ườ ng l ệ

ể ả ề ả

ượ ể

ế ướ c đã đ ề

ề ầ ữ ế c nh ng k t qu  b

ứ ng trình, đ  tài nghiên c u v  lĩnh v c này đã đ ả ướ ượ ề ộ ố ộ ầ ể ở

ự ơ ở  ộ ủ ấ ả t c  các c p, các ngành, là c  s ho ch phát tri n kinh t ­xã h i c a t ợ ự  ệ ữ ề ể ả i   s quan   tr ng   b o   đ m   phát   tri n   b n   v ng,   th c   hi n   th ng   l ệ ể   ể ạ ấ ướ c". Quan đi m phát tri n nghi p công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t n ạ ộ ạ   ủ ượ ị ẳ ữ ề c tái kh ng đ nh trong các văn ki n c a Đ i h i đ i b n v ng đã đ ố ầ ủ ể   t Nam và trong bi u toàn qu c l n th  IX c a  Đ ng C ng s n Vi ế c phát tri n kinh t ­xã h i 2001­2010 là: "Phát tri n nhanh,   Chi n l ộ   ự ế ưở ề ữ ả  đi đôi v i th c hi n ti n b , hi u qu  và b n v ng, tăng tr ộ   ể ằ ệ ộ ng" và "Phát tri n kinh t ­xã h i công b ng xã h i và b o v  môi tr ữ   ự ặ ớ ả ệ ệ ắ ng, b o đ m s  hài hoà gi a g n ch t v i b o v  và c i thi n môi tr ạ ườ ớ ạ ườ    gìn đa d ng sinh ng nhân t o v i môi tr môi tr ả   ủ h c". ọ ở ề ữ ể i, quan đi m c a Đ ng Phát tri n b n v ng đã tr  thành đ ủ ề   ụ ể ự ướ và chính sách c a Nhà n c. Đ  th c hi n m c tiêu phát tri n b n ị ỉ ề ủ ị ữ   v ng, nhi u ch  th , ngh  quy t khác c a Đ ng, nhi u văn b n quy ậ ủ ự   ạ c ban hành và tri n khai th c ph m pháp lu t c a Nhà n ự ượ   ươ hi n; ệ nhi u ề ch c ơ  ề ế ti n hành và thu đ c đ u; nhi u n i dung c ề ầ ả b n v  phát tri n b n v ng đã đi vào cu c s ng và d n d n tr  thành   ế ấ ế xu th  t ữ t y u trong s  phát tri n c a đ t n ể ủ ấ ướ   c.

ế ữ ộ ở ướ  n Trong nh ng năm qua, phát tri n kinh t ­xã h i

ệ ề

ả ấ ệ ả ệ

ề ụ

ậ c   ngăn   chăn   tri

ữ ấ ả ị ạ ệ ạ ấ ượ ồ ư ề

ị ệ

ử ụ ơ ị ả ễ ườ ạ ọ

ụ

ứ ộ ể ư ồ ả ữ

ệ ườ ế ệ ộ

ể ế ế

ọ

ươ ự ự ượ ạ ổ ư ủ ể ặ ế ợ ư

ẫ ể c ta v n còn   ấ ộ   ự d a nhi u vào vi c khai thác tài nguyên thiên nhiên; năng su t lao đ ng ấ ề   ử ụ còn th p; công ngh  s n xu t, mô hình tiêu dùng còn s  d ng nhi u ượ ố ề ng, nguyên li u và th i ra nhi u ch t th i. Dân s  tăng nhanh, năng l   ụ ơ ả ế ệ   ỷ ệ ộ  hi n  h  nghèo còn cao; các d ch v  c  b n v  giáo d c và y t t  l ệ   ộ ấ t   n n   xã   h i   ch a   đ còn   b t   c p,   các   lo i   t ề ứ ể   đ ...Đang   là   nh ng   v n   đ   b c   xúc.   Nhi u   ngu n   tài   nguyên   thiên ạ ệ   nhiên b  khai thác c n ki t, s  d ng lãng phí và kém hi u qu . Môi ề ở    nhi u n i b  phá ho i nghiêm tr ng, ô nhi m và ng thiên nhiên  tr ậ   ệ ố ộ ế suy thoái đ n m c báo đ ng. H  th ng chính sách và công c  pháp lu t ặ ủ   ộ ể ế ợ ch a đ ng b  đ  có th  k t h p m t cách có hi u qu  gi a 3 m t c a ế   ả ể ự s  phát tri n: kinh t ng. Trong các chi n , xã h i và b o v  môi tr ộ ủ ấ   ạ ượ ể c, quy ho ch t ng th  và k  ho ch phát tri n kinh t ­xã h i c a đ t l ị ướ ng, 3 m t quan tr ng trên đây n   c cũng nh  c a các ngành và đ a ph ặ   ồ ủ ự c k t h p và l ng ghép ch t c a s  phát tri n cũng ch a th c s  đ ẽ ớ ch  v i nhau.

ể ự ữ ề

ụ ả ệ ạ ộ ứ

ấ ướ ề ị "Đ nh h

ươ ữ ể ố ầ ệ t Nam ban hành   t Nam" (Ch ị  ư c nh  Ngh ệ   ự th c hi n ế   ng chi n ủ   ng trình ngh  s  21 c a ủ , Chính ph  Vi ở ệ ề  Vi

Đ  th c hi n m c tiêu phát tri n b n v ng đ t n ế ủ quy t c a Đ i h i Đ ng toàn qu c l n th  IX đã đ  ra và   ướ ế cam k t qu c t ị ự ượ l ệ Vi ố ế ể c phát tri n b n v ng  t Nam).

5

ở ệ ữ ướ Vi Đ nh h

t Nam ơ ở c phát tri n b n v ng  ớ

ị ữ ng, các t

ế ỷ c trong th  k  21. Đ nh h

ệ

ầ ệ ữ ạ ộ

ị ướ ế ỷ

ổ ượ ế ượ ng chi n l ế ượ c, quy ho ch t ng th  và k

ệ

ế ượ ả ệ c B o v  môi tr

ế ị

ự

ế ẽ ợ ể ặ ị

ể ủ ữ ằ ệ ể ằ

ự ự ả ả ng, b o đ m s  phát tri n b n v ng đ t n

ệ ị

ữ ệ ở Vi

ể ổ ậ ể ậ

ệ

ỉ ứ ể ề Vi

ị ữ ơ ở ệ ố c phát tri n b n v ng

ữ ọ ự

ướ ệ ể  là m tộ   ề ế ượ ị ng Chi n l ế ượ ị ướ ồ ng l n làm c  s  pháp lý c khung, bao g m nh ng đ nh h chi n l   ươ ể   ổ ứ ộ ể  ch c và cá nhân có liên quan tri n đ  các B , ngành, đ a ph ề   ể ả ả ằ ộ ố ợ ệ ự khai th c hi n và ph i h p hành đ ng nh m b o đ m phát tri n b n ể   ị ề ế ượ ướ ấ ướ ữ ng chi n l v ng đ t n c v  phát tri n ữ ứ ệ ở ữ ề t Nam đang  Vi b n v ng    t Nam nêu lên nh ng thách th c mà Vi ậ   ụ ủ ươ ề ặ ả ố ng, chính sách, công c  pháp lu t ph i đ i m t, đ  ra nh ng ch  tr ữ ể   ể ự ư ự c th c hi n đ  phát tri n và nh ng lĩnh v c ho t đ ng  u tiên c n đ ề ữ ề ữ   ể c phát tri n b n v ng b n v ng trong th  k  21. Đ nh h ế  ể ế ệ ở ạ t Nam không thay th  các chi n l  Vi ể ứ ể ụ ể ạ ế ượ   c phát tri n kinh ho ch hi n có, mà là căn c  đ  c  th  hóa Chi n l ế ố ộ ế ườ t ­xã h i 2001­2010, Chi n l   ng qu c gia đ n năm ạ ự ướ ế ng đ n năm 2020, xây d ng k  ho ch 5 năm 2006­ 2010 và đ nh h ạ   ế ượ ạ ư ổ c, quy ho ch t ng th  và k  ho ch 2010, cũng nh  xây d ng chi n l ế ợ ươ   ng, nh m k t h p ch t ch , h p lý phát tri n c a các ngành, đ a ph ộ   ộ ế ế , th c hi n ti n b , công b ng xã h i và hài hoà gi a phát tri n kinh t ườ ể ấ ướ   ữ ề ả ệ c. và b o v  môi tr ể   ế ượ ướ ự ể c phát tri n ng chi n l Trong quá trình tri n khai, th c hi n, Đ nh h ẽ ườ ề ượ c xem xét đ  b  sung và ng xuyên đ t Nam s  th b n v ng    ớ ừ ợ ề ữ   ạ đi u ch nh cho phù h p v i t ng giai đo n phát tri n, c p nh t nh ng ề ậ ườ   ơ ằ ớ ứ ế ki n th c và nh n th c m i nh m hoàn thi n h n n a v  con đ ng ạ ế ở ệ ữ   t Nam. Trên c  s  h  th ng k  ho ch hóa phát tri n b n v ng  ể ệ ở ề ế ượ ướ ệ   t Nam ng chi n l hi n hành, Đ nh h  Vi ể ầ ượ ạ ộ ư ữ ậ   c ch n l a và tri n khai t p trung vào nh ng ho t đ ng  u tiên c n đ ắ ự c m t. th c hi n trong 10 năm tr

6

ị ướ ế ượ ể ề ữ ở ệ ồ Đ nh h ng chi n l c phát tri n b n v ng Vi t Nam g m 5

ầ ph n sau đây:

ề ữ ầ ườ ấ ế ủ ệ ể Ph n 1: Phát tri n b n v ng­con đ ng t t y u c a Vi t Nam.

ự ữ ầ ế ầ ư ể Ph n 2: Nh ng lĩnh v c kinh t ề   ằ  c n  u tiên nh m phát tri n b n

v ng.ữ

ự ữ ể ầ ằ ề   ộ ầ ư Ph n 3: Nh ng lĩnh v c xã h i c n  u tiên nh m phát tri n b n

v ng.ữ

ả Ph n 4: Nh ng lĩnh v c s  d ng tài nguyên thiên nhiên, b o v

ự ử ụ ễ ầ ườ ữ ể ể ằ ệ  ề   ầ ư ng và ki m soát ô nhi m c n  u tiên nh m phát tri n b n

môi tr v ng.ữ

ề ữ ổ ứ ự ể ầ ệ Ph n 5: T  ch c th c hi n phát tri n b n v ng.

Ể ƯỜ P H N 1Ầ Ữ Ế   Ấ NG T T  Y U

Ủ Ề PH ÁT  TRI N B N  V NG­ CO N  Đ Ệ C A VI T  NAM

Ự Ữ Ạ Ề I. TH C TR NG PHÁT TRI N B N V NG Ở Ệ    VI T

Ữ Ừ Ể NAM  NH NG NĂM V A QUA:

1. Thành t u:ự

ế ổ ộ Qua m i tám năm ti n hành công cu c Đ i m i, Vi

ớ ế ế ể ả ớ

ệ t Nam đã   ả   ộ c nh ng k t qu  to l n trong phát tri n kinh t ­xã h i và b o ườ ườ ữ ng. ạ ượ đ t đ ệ v  môi tr

ế ề A. V  kinh t :

ề ệ Vi N n kinh t

ạ ậ

ướ ng theo đ nh h ươ ế ị

ộ ng v i t c đ  cao và t ổ ế ỷ ỷ ưở  tăng tr ậ ủ

ơ

ớ

ố ộ ề ế ể ừ ổ ừ ể ế ế  ế t Nam đã t ng   b c chuy n đ i t  k  kinh t ủ  ế ị ườ ộ ướ ị  th  tr ng xã h i ch ho ch hoá t p trung sang kinh t ố ổ ớ ố ề   ng đ i  n đ nh. nghĩa. N n kinh t ẩ ả ữ   Trong nh ng năm c a th p k  90 (th  k  20), t ng s n ph m trong ấ ướ   n c (GDP) tăng bình quân 7,5%/ năm, GDP năm 2000 đã g p h n 2 ầ l n so v i năm 1990. Năm 2003 GDP tăng 7,24%, bình quân 3 năm   2001­2003, t c đ  phát tri n n n kinh t tăng trên 7,1%/năm.

7

ả ệ ng th c t Trong ngành nông nghi p, s n xu t l

ầ ạ ự

ữ ả

ấ ướ

ệ ế ớ ầ ủ ờ ả ạ ẩ

ệ

ữ t Nam vào danh sách nh ng n ươ ả i. Nh  b o đ m an ninh l ề ị ợ ề

ỷ ả ả ệ ả ẩ ủ ữ ọ ấ ươ ệ   ự ừ ứ  m c 19,9 tri u ệ ấ ớ ấ   t n (quy thóc) năm 1990 đã tăng lên t i trên 37 tri u t n năm 2003; ườ ừ ươ  303 kg năm 1990 lên l   i tăng t ng th c có h t bình quân đ u ng ắ   ự ữ ươ ả ng th c v ng ch c 462 kg năm 2003, không nh ng b o đ m an ninh l ấ   ướ ư c xu t cho đ t n c mà còn đ a Vi ự ng th c, các kh u g o hàng đ u c a th  gi   ạ ể ệ   cây nông nghi p hàng hoá và chăn nuôi có đi u ki n phát tri n. G o, cà ạ ạ ở  phê, cao su, h t đi u, chè, l c, rau qu , th t l n, thu  h i s n đã tr ấ ả ặ t Nam. thành nh ng m t hàng nông s n xu t kh u quan tr ng c a Vi

ị ổ ệ ượ ơ ấ ạ c c  c u l

ố ầ ườ Công nghi p đã đ ộ ưở ầ i và d n d n tăng tr ạ

ự ự

ố ự ố n

ầ ư ướ ấ ị ả ệ ấ ả ấ

ệ ể

ế ụ ệ ị ả ấ ố

ầ ư ướ ệ ố ng  n đ nh. ứ   T c đ  tăng bình quân hàng năm trong m i năm qua đ t m c 13,6%; ố   trong đó khu v c qu c doanh tăng 11,4%, khu v c ngoài qu c doanh c ngoài tăng 22,5%. Tính theo tăng 11,4% và khu v c có v n đ u t   ầ   giá tr  s n xu t, quy mô s n xu t công nghi p năm 2000 đã g p 3,6 l n   năm 1990. Trong 3 năm 2001­2003 công nghi p ti p t c phát tri n khá,   giá   tr   s n   xu t   tăng   15%,   trong   đó   công   nghi p   qu c   doanh   tăng ố 12,1%/năm,  công  nghi p ngoài  qu c  doanh  tăng 19,8%/năm và  công   c ngoài tăng 15,6%.  nghi p có v n đ u t ệ  n

ượ ầ ấ ượ ế

ấ ư c m  r ng và ch t l ưở ng kinh t ị ở ộ ụ ị Các ngành d ch v  đã đ ứ c nâng lên, đáp  ng nhu c u tăng tr ị ả ụ

ớ ự ườ ơ

ị ườ ị ủ ng trong n

ị ườ ứ ư ở ộ ổ

ướ ị ườ ụ ụ ng ph c v  đã   ụ ờ   ụ ượ đ  và ph c v  đ i ố   s ng dân c . Giá tr  s n xu t các ngành d ch v  bình quân 10 năm (1990­2000) tăng 8,2%, bình quân 3 năm (2001­2003) tăng trên 7%. Thị  ề   ướ c   đã thông thoáng h n  v i s  tham  gia  c a  nhi u ng  trong n tr ướ   ế ầ c . Giá tr  hàng hoá bán ra trên th  tr thành ph n kinh t ớ ạ ấ năm 2000 đ t g p 12,3 l n so v i năm 1990. Trong 3 năm (2001­2003)   ể   th  tr  nên sôi đ ng, t ng m c l u chuy n ng trong n hàng hoá trên th  tr ầ c càng tr ng tăng bình quân hàng năm trên 12%.

ơ ở ạ ầ C  s  h  t ng giao thông v n t

ể ị ể ầ ị i phát tri n nhanh, đáp  ng khá ộ i, kho

ậ ả ứ ụ ậ ả ế t cho yêu c u phát tri n kinh t ­xã h i. Giá tr  d ch v  v n t ầ ạ ố t tàng, thông tin liên l c tăng 1,8 l n.

ị Du l ch đã có b

ấ ề c phát tri n khá, nhi u trung tâm du l ch đ ị ể ạ ị ạ ể

ướ ả ạ ầ ệ

ữ ả ắ ế ị

ướ ấ ị ượ   c ặ   nâng c p, trùng tu, c i t o, các lo i hình du l ch phát tri n đa d ng, đ c ị  ậ bi t trong nh ng năm g n đây đã t p trung khai thác nâng cao giá tr ộ nhân văn và b n s c văn hoá dân t c trong các tuy n du l ch, làm cho du   ẫ ị l ch càng thêm phong phú, h p d n khách du l ch trong và ngoài n c.

ễ ạ

ụ ư ướ ướ ươ ượ ệ

ố ế ể ẩ

ươ ứ ầ ị ị c đã đ thông trong n ạ ạ ệ thông tin hi n đ i đ t tiêu chu n qu c t đáp  ng nhu c u thông tin, giao d ch th ể D ch v  b u chính vi n thông phát tri n nhanh, m ng l ề ơ ả ạ ề c hi n đ i hoá v  c  b n. Nhi u ph ượ c phát tri n, b  đã đ ậ ộ ạ ng m i và h i nh p kinh t ễ   i vi n ệ   ng ti n ướ ầ   c đ u ế

8

ố ế ủ ấ ướ ị ườ ị

ế ộ

c a đ t n ủ ị ầ ổ ướ ụ ớ

ệ ậ

ế ể ớ   ể ụ ả qu c t c. Đã hình thành th  tr ng d ch v  b o hi m v i ệ ự s  tham gia c a các doanh nghi p thu c các thành ph n kinh t    trong và ọ ữ   c. D ch v  tài chính, ngân hàng có nh ng đ i m i quan tr ng. ngoài n ọ ụ ị    v n pháp lu t, khoa h c và công ngh , giáo Các d ch v  khác nh  t ắ ầ ạ ụ d c và đào t o, y t ư ư ấ ...Đã b t đ u phát tri n.

ấ ệ ề ế

ự Do s n xu t phát tri n và th c hi n các chính sách đi u ti ườ ệ ị có hi u qu , môi tr ng kinh t

ả ề ệ ệ ề ể ả chính, ti n t ầ ư đi u ki n cho thu hút đ u t t tài ạ   ổ ế  vĩ mô đã  n đ nh, t o ứ ố  và nâng cao m c s ng nhân dân.

ộ ề B. V  xã h i:

ọ ề ề ể

ự ự ạ ượ ướ ệ ầ ư ủ

ệ ư ặ

ệ ế  cho xóa đói gi m nghèo, gi

ế ố

ứ ệ ả ườ ư ệ c nhi u thành t u quan tr ng v  phát tri n xã   ệ   ộ c cho các lĩnh v c xã h i ngày càng tăng, hi n ầ   ướ t  u tiên đ u c, trong đó đ c bi ạ   ạ ụ ả ế i quy t vi c làm, giáo d c­đào t o, d y ệ ạ ẻ    n n xã , chăm sóc s c kho  nhân dân, phòng ch ng các t ụ ị ọ   ng cũng nh  các d ch v  xã

t Nam đã đ t đ Vi ộ h i. Đ u t  c a Nhà n ố chi m trên 25% v n ngân sách nhà n ả ư t ề ngh , y t ộ h i, khoa h c­công ngh , b o v  môi tr ộ ơ ả h i c  b n khác.

ượ ứ c ban hành đáp  ng đ M t h  th ng lu t pháp đã đ

ậ ợ ầ ơ ổ

ộ ệ ố ễ ự ớ ư ộ ậ ậ

ớ ủ ấ ướ ộ ụ ẻ

ậ ả ậ

ườ ườ ậ ả ệ ể ỏ   ượ c đòi h i ớ ủ c trong c a th c ti n và phù h p h n v i yêu c u đ i m i c a đ t n   ệ ứ   ậ ả ự ộ tình hình m i nh  B  Lu t dân s ; B  Lu t lao đ ng; Lu t b o v  s c ậ ả   ệ ẻ kho  nhân dân; Lu t b o v , chăm sóc và giáo d c tr  em; Lu t b o ọ ậ ụ ệ   ệ v  môi tr ng; Lu t giáo d c; Lu t khoa h c và công ngh ; Pháp l nh ậ ườ ệ ư i tàn t i có công, Pháp l nh ng u đãi ng t, Lu t b o hi m...

ộ ể ề ụ

ộ ả ệ ệ ề Nhi u ch ượ

ề ự ố

ạ ả ệ ế ươ ể ụ ế

ộ

ệ ự ướ ạ ệ c s ch và v  sinh môi tr ng nông thôn; xây d ng l c l

ể ể ọ

ộ ề

ư ộ ố ươ ặ ụ ề ế ộ

ủ

ổ ậ ự ể ệ

ả ố ề ặ

ươ ệ

ượ ậ

ụ

ệ ả

ế ạ ố ố ng trình m c tiêu qu c gia v  phát tri n xã h i đã,   ạ ả   c   tri n   khai   th c   hi n   và   đ t   hi u   qu   xã   h i   cao.   B y đang   đ ả   ạ ươ ng trình m c tiêu qu c gia giai đo n 1998 ­ 2000 v : xóa đói gi m ch ố   nghèo; gi i quy t vi c làm; dân s  và k  ho ch hoá gia đình; phòng ố ị ộ ố ệ ch ng HIV/AIDS; thanh toán m t s  b nh xã h i và b nh d ch nguy   ự ượ   ườ ể ng hi m; n ậ ộ   v n đ ng viên tài năng và các trung tâm th  thao tr ng đi m; phòng, ạ ố   i ph m cũng nh  m t s  ch ch ng t ng trình m c tiêu khác v : phát ệ ể    ­ xã h i các xã đ c bi t khó khăn mi n núi và vùng sâu, tri n kinh t ể   ở ộ ữ ẻ vùng xa; tiêm ch ng m  r ng cho tr  em; xóa mù ch  và ph  c p ti u ượ ộ ệ ạ ố ọ c tri n khai th c hi n và  n n xã h i...Đã đ h c; phòng ch ng các t   ộ ề ả   ố ỹ ệ ạ đ t hi u qu  t t v  m t xã h i. Các qu  qu c gia v  xóa đói gi m ỹ ề ơ ỹ ỗ ợ ạ  t o vi c làm, qu  đ n  n đáp nghĩa, qu  tình th   nghèo, h  tr ng, ạ ộ ượ ỹ ỗ ợ ẻ   c thành l p và ho t đ ng có qu  h  tr  tr  em nghèo v t khó...Đã đ ố ươ ạ ả ệ   ng trình m c tiêu qu c gia hi u qu . Giai đo n 2001 ­ 2005 có 6 ch ườ   ệ ướ ạ ề c s ch và v  sinh môi tr v : xoá đói gi m nghèo và vi c làm; n ng ộ ố ệ   ố nông thôn; dân s  và k  ho ch hoá gia đình; phòng, ch ng m t s  b nh

9

ị ụ ể

ể ệ c phê duy t, đang tích c c tri n khai th c hi n và đ t đ

ệ ượ ế ủ ề ặ ệ ầ ộ   xã h i, b nh d ch nguy hi m và HIV/AIDS; văn hoá; giáo d c và đào ự ạ ượ   ạ t o đã đ c ộ ữ nh ng k t q a ban đ u v  m t xã h i đáng khích l ự ệ .

ị ờ ố c  thành th  và nông thôn đã đ

ạ ượ ượ ả ự

i đánh giá cao. T  l

ố ả ẩ ở ả ả ế ớ c và th  gi c tính theo chu n nghèo qu c gia gi m t

ộ ế ớ

ả

ứ ố

nghèo l

ươ ố ườ  25% xu ng còn 15%. T  năm 1991 đ n năm 2000, s  ng ỗ ệ ệ

ệ ả ỗ

ớ ượ ạ ệ   Đ i s ng nhân dân  c c i thi n ộ ệ ượ   ữ rõ r t. Công cu c xóa đói gi m nghèo đ t đ c nh ng thành t u đ c ướ ư ậ ỷ ệ ộ d  lu n trong n    h  nghèo đói trong ả ướ ố   ừ c  n  30% năm 1992 xu ng ả ẩ ượ ầ   ỗ còn 10% năm 2000 (theo chu n cũ), bình quân m i năm gi m đ c g n ỷ ệ ộ ẩ  l 300 nghìn h . Tính theo chu n m i thì đ n năm 2003 t    h  nghèo ẩ ể ố ế ủ   còn kho ng 11%. Tính theo chu n nghèo có th  so sánh qu c t  c a ề ả   ỷ ệ ư  nghèo chung đã gi m  l Đi u tra m c s ng dân c  1993 và 1998, thì t ự   ỷ ệ ố ừ t ng th c  l  58% năm 1993 xu ng 37% năm 1998 và t ế ố ừ ả ừ   gi m t i có ườ ừ ệ i, bình quân m i năm vi c làm tăng t    30,9 tri u lên 40,6 tri u ng ệ   ỗ ả tăng thêm kho ng 2,9%. M i năm có kho ng 1,2 tri u ch  làm vi c m i đ c t o ra.

ả ướ ạ ẩ

ố ư ượ ề ế ậ ể c ti p c n v i d ch v

ế ổ ậ ế Đ n năm 2000, c  n ọ ụ ố ộ ớ ị ủ ướ ạ ề , 60% s  h  gia đình có n ữ   c đ t tiêu chu n qu c gia v  xóa mù ch  và ụ    c s ch, sóng truy n hình đã ph  85%,

ả ướ ệ ph  c p giáo d c ti u h c, trên 90% dân c  đ y t ủ sóng phát thanh ph  95% di n tích c  n c.

ỉ ệ ề ỉ ố

ườ ộ ượ ả ệ

ơ ấ ừ ướ Các ch  tiêu xã h i đ i (HDI) c a Vi ạ ứ ứ

ứ ẩ ướ

c có t ng s n ph m trong n ơ c­GDP trên đ u ng ề ể

ộ ổ

ế ỷ ệ ữ ướ ấ ể   c c i thi n h n r t nhi u. Ch  s  phát tri n    0,611 năm 1992 lên 0,682   t Nam đ ng th  120 c, Vi ướ c vào năm 2003.   ườ   ầ i ỉ ố   t Nam cao h n đáng k . V  ch  s  phát ứ ổ   ượ ế c x p th  89 trong trong t ng t Nam đ ộ   ố ố ạ ể c. Ph  n  chi m 26% t ng s  đ i bi u Qu c h i, là m t ề ự ủ ơ    n  cao nh t trong c  quan quy n l c c a Nhà c có t

ủ t Nam đã tăng t con ng ế ệ ố năm 1999. X p h ng HDI trong s  162 n ứ năm 1992; th  101 năm 1999 và th  109 trên 175 n ả ổ ộ ố ướ ớ So v i m t s  n ệ ủ ươ ươ ng, thì HDI c a Vi ng đ t ệ ớ ể i (GDI), năm 2003 Vi tri n gi ụ ữ ướ ố s  144 n  l trong 15 n ướ c.  n

ề ử ụ ả ệ ườ C. V  s  d ng tài nguyên thiên nhiên và b o v  môi tr ng:

ắ ề ỗ ự

ể ạ ằ t Nam đã có nhi u n  l c nh m kh c ph c nh ng h u qu ề ế ng do chi n tranh đ  l

ệ Vi ườ ử ụ ậ ề ượ ệ

ả ầ ệ

ươ ệ c v  b o v  môi tr c hình thành

ứ

ự ữ ề ả ườ ng đã đ ả ươ ng. Công tác qu n lý môi tr ọ ổ ườ ả ng cho m i t ấ ượ ề ả  ụ ữ ả   ọ i. Nhi u chính sách quan tr ng v  qu n môi tr ườ   c xây lý, s  d ng tài nguyên thiên nhiên và b o v  môi tr ng đã đ ệ ố ự ả   d ng và th c hi n trong nh ng năm g n đây. H  th ng qu n lý nhà ướ ở ấ ượ    c p Trung  n ng và ụ ị ườ   ng, giáo d c ý th c và trách đ a ph ệ ượ   ứ ệ c nhi m b o v  môi tr  ch c, cá nhân ngày càng đ ề  ở ộ m  r ng và nâng cao ch t l ụ ng. Công tác giáo d c và truy n thông v

10

ườ ượ

ệ ệ ố ộ ấ ả ọ ng đang đ c đ a vào gi ng d y ẩ ạ c đ y m nh. N i dung b o v  môi tr ạ ở ấ ả  t ả   ng đã ụ   t c  các c p h c trong h  th ng giáo d c

ườ môi tr ượ ư đ ố qu c dân.

ệ ữ ự Vi c th c hi n nh ng chính sách trên đã góp ph n tăng c

ả ệ ế

ườ ừ

ự ố ườ ấ ượ ệ ườ   ầ ng t ki m tài nguyên thiên nhiên;   ụ   ng; ph c ở ộ    m t ng sinh thái ng môi tr

ệ ử ụ ợ qu n lý, khai thác h p lý và s  d ng ti ễ ặ phòng ng a, ngăn ch n ô nhi m, suy thoái và s  c  môi tr ệ ộ ả ồ h i và c i thi n m t cách rõ r t ch t l ố s  vùng.

ồ ạ ữ 2. Nh ng t n t ủ ế i ch  y u:

ữ ự ế ể ạ

ữ ề

ươ ng, tính b n v ng c a s ứ c, ngành và đ a ph ượ ư ẫ Bên c nh nh ng thành t u nói trên, trong k  ho ch phát tri n kinh   ủ ự  ị ộ ố ồ   c quan tâm đúng m c và v n còn m t s  t n

ạ ấ ướ ộ ủ ế t ­xã h i c a đ t n ể ẫ phát tri n v n ch a đ ủ ế ạ i ch  y u sau đây:  t

ứ ề ậ A. V  nh n th c:

ộ ể ề ữ ể ệ ư ượ

ể   Quan đi m phát tri n b n v ng ch a đ ệ ố

ế ướ ụ ề ề

ị ộ ổ ế ủ ầ

ườ ả ng l

ườ

ệ ụ ồ ướ ể

ữ

ạ

ế ợ ượ ư ệ

ự ế ợ

ệ ự ế ậ c th  hi n m t cách rõ   ế ủ   ấ ệ t c a r t và nh t quán qua h  th ng chính sách và các công c  đi u ti ưở   ộ ng c.   Các   chính  sách   kinh  t ­xã   h i   còn  thiên   v   tăng   tr Nhà   n ư ứ   nhanh kinh t  và  n đ nh xã h i, mà ch a quan tâm đ y đ , đúng m c ử ụ ề ế ữ   đ n tính b n v ng khi khai thác và s  d ng tài nguyên thiên nhiên và ặ ạ   ườ ệ ả ng. M t khác, các chính sách b o v  môi tr b o v  môi tr i ự ố ế ệ ọ ả i quy t các s  c  môi tr   ng, ph c h i suy thoái và chú tr ng vi c gi ư ườ ị ấ ượ ệ ả ng, mà ch a đ nh h ng môi tr   ng phát tri n lâu c i thi n ch t l ủ ầ ươ ứ ằ ậ   ộ ng lai c a xã h i. Quá trình l p dài nh m đáp  ng nh ng nhu c u t ự   ộ ế ể ế ạ quy ho ch và k  ho ch phát tri n kinh t ­xã h i và quá trình xây d ng ẽ ồ   ặ ườ ả c k t h p ch t ch , l ng chính sách b o v  môi tr ng còn ch a đ ề   ể ả ơ ghép h p lý v i nhau. C  ch  qu n lý và giám sát s  phát tri n b n ữ t l p rõ ràng và có hi u l c.  v ng ch a đ ớ ư ượ c thi

ề B. V  kinh t ế :

ấ ể ồ ự

ệ ệ ậ đ

ữ ấ ể ự ạ ợ i l

ệ ạ ả ồ ể   ầ Ngu n l c phát tri n còn th p nên nh ng yêu c u v  phát tri n ầ ư ượ ậ   ữ c t p ấ   ủ ế i ích tr c ti p, còn r t ít    cho tái t o các ngu n tài nguyên thiên nhiên và b o v  môi

ề ủ ề ề b n v ng ít có đ  đi u ki n v t ch t đ  th c hi n. Đ u t ự ế ữ trung ch  y u cho nh ng công trình mang l ầ ư đ u t ườ ng.  tr

ệ ố ợ ệ ướ ớ t Nam so v i các n

ạ

ủ ự ữ ể ẽ ạ

ả ng lai, nh t là khi v n vay ch a đ

ậ ệ ế ế ấ ế ề ế ộ   ủ ư  S  n  hi n nay c a Vi c khác ch a thu c ớ ạ ư ớ   i gi lo i cao và ch a t i h n nguy hi m, song nó đang tăng lên nhanh ơ   chóng và s  có nguy c  đe do  tính b n v ng c a s  phát tri n trong ứ ộ  ố ươ t ấ   t Nam còn r t ch  bi n, ch  tác nguyên v t li u trong n n kinh t ể ề ệ ư ượ ử ụ c s  d ng có hi u qu . M c đ ệ  Vi

11

ộ ứ ộ ơ

ị ư ấ ả ẩ

ẩ ầ ớ ướ ế ủ ế ưở ự ả ẩ

ạ

ứ ớ ạ ế ị ị  ậ ệ ấ th p và m c đ  chi phí nguyên, nhiên, v t li u cho m t đ n v  giá tr ẩ   ả c cũng nh  xu t kh u s n ph m còn cao; s n ph m tiêu dùng trong n ề    ch  y u là theo chi u ph n l n là s n ph m thô; s  tăng tr ng kinh t ỉ ữ ộ   r ng...Trong khi đó nh ng ngu n tài nguyên thiên nhiên ch  có h n và đã b  khai thác đ n m c t ồ i h n.

ả ướ ẩ

ng nông nghi p

ệ ở ị ộ

ả ng gi m giá các s n ph m thô trên th  tr ưở ể ạ ượ ả ế ớ ị ườ   i gây ng th  gi ớ ơ  ệ t Nam. V i c  Vi ừ  ậ ư c m t giá tr  thu nh p nh  cũ t ộ ố ượ   ng hàng hoá i, Vi

ấ ế ớ ng th  gi ơ ề Xu h ề ra nhi u khó khăn cho tăng tr ấ ả ư ệ c u s n xu t nh  hi n nay, đ  đ t đ ị ườ th  tr ậ ệ hi n v t nhi u h n tr ệ t Nam đã ph i bán đi m t s  l ướ c.

ụ ể ủ ử ụ

ư ấ Các m c tiêu phát tri n c a các ngành có s  d ng tài nguyên thiên ộ c k t h p m t cách tho  đáng. ng ch a qu n lý có ế ợ ị ng và đ a ph c  Trung

ả ệ ử ụ ả ả ườ ươ ả ệ ệ ư ượ ẫ nhiên còn mâu thu n nhau và ch a đ ươ ề ở ả Các c p chính quy n  hi u qu  vi c s  d ng tài nguyên thiên nhiên và b o v  môi tr ng.

ộ ề C. V  xã h i:

ố ế ụ

ệ ạ ớ ạ ữ

ể

ị ườ ượ ứ ộ ề ứ ỷ ệ ộ ộ ứ  l m t b c xúc, t ữ ề ự s   phát   tri n   b n   v ng.   Ch t   l ấ ượ ộ ượ l ng và ch t l ư ộ năng, trình đ ) ch a đáp  ng đ ế S c ép v  dân s  ti p t c gia tăng, tình tr ng thi u vi c làm ngày   ố ớ   ẫ ở  h  nghèo còn cao v n là nh ng tr  ng i l n đ i v i ố  ồ ấ ự ấ ượ ng   ngu n   nhân   l c   còn   th p.   S ậ ỹ ề ỹ  ề ơ ấ ng lao đ ng k  thu t (v  c  c u ngành ngh , k ầ ủ c yêu c u c a th  tr ng lao đ ng.

ả ướ ộ Kho ng cách giàu nghèo và phân t ng xã h i có xu h

ề ầ ng. Mô hình tiêu dùng c a dân c

ễ ể ề ố

ậ ệ ề ả ả

ứ ự ả ấ ị ng gia tăng   ư  ủ ế ị ườ  th  tr nhanh chóng trong n n kinh t ố   ủ ố ế đang di n bi n theo truy n th ng c a các qu c gia phát tri n, tiêu t n ấ   ấ ề ượ ng và th i ra nhi u ch t th i và ch t nhi u nguyên v t li u, năng l ẽ ế ụ ộ   đ c h i. Mô hình tiêu dùng này đã, đang và s  ti p t c làm cho môi ự ườ ng ch t th i và s  khai thác quá m c. tr nhiên b  quá t ả ở ượ i b i l ạ ng t

ộ ộ ố ệ ạ M t s  t n n xã h i nh  nghi n hút, m i dâm, căn b nh th  k

ạ ặ

ồ ủ ả ạ ệ ả ị

ố ạ ự ố ế ỷ  ư ệ ấ   ệ ư ượ c ngăn ch n có hi u qu , gây th t HIV/AIDS, tham nhũng còn ch a đ ộ   ơ ấ ổ thoát và t n kém các ngu n c a c i, t o ra nguy c  m t  n đ nh xã h i và phá ho i s  cân đ i sinh thái.

ề ử ụ ả ệ ườ D. V  s  d ng tài nguyên thiên nhiên và b o v  môi tr ng:

ể , nh t là tăng tr Do chú tr ng vào phát tri n kinh t

ọ ớ ệ ố ưở ừ ế ệ ượ i h  th ng thiên nhiên, nên hi n t ấ ng khai thác b a bãi và s

ườ

ổ ế ệ ố

ấ ấ ễ ệ ễ ị

ọ

ồ ướ ướ ứ ễ ặ ồ chú ý t ụ d ng lãng phí tài nguyên thiên nhiên, gây nên suy thoái môi tr làm m t cân đ i các h  sinh thái đang di n ra ph  bi n. M t s  c  s ụ ệ ả s n xu t, kinh doanh, d ch v , b nh vi n…gây ô nhi m môi tr ị nghiêm tr ng. Quá trình đô th  hoá tăng lên nhanh chóng kéo theo s ầ c ng m, ô nhi m ngu n n khai thác quá m c ngu n n ng GDP, ít   ử    ng và ộ ố ơ ở  ườ   ng ự    c m t, không

12

ặ ạ đ ng ch t th i r n. Đ c bi

ả ắ ể ư ượ ệ ng bi n và ven bi n ch a đ ự ệ   t, các khu v c giàu đa d ng sinh ả ể   c chú ý b o v , đang

ấ ứ ọ khí và  ườ ừ ọ h c, r ng, môi tr ứ ị b  khai thác quá m c.

ả ạ ộ ườ ướ ữ ng đã có nh ng b

ư ự ả

ự ề ẫ ỏ ệ ễ ng v n ti p t c gia tăng. Đi u này ch ng t

ể ườ ạ ộ ứ ệ ườ ả

Tuy các ho t đ ng b o v  môi tr ứ ộ ế ụ ủ ộ ầ ủ ề ữ ượ ể ộ  ế c ti n b ấ ượ   ng đáng k , nh ng m c đ  ô nhi m, s  suy thoái và suy gi m ch t l ệ    năng l c và hi u môi tr ư ả qu  ho t đ ng c a b  máy làm công tác b o v  môi tr   ng ch a đáp ứ ng đ c yêu c u c a phát tri n b n v ng.

ệ

ố ầ c ti n hành t

ệ ứ ế ươ

ở ấ ạ ậ ng

ứ ườ ồ

ườ ườ ng m i đ

ướ ng. Qu n lý nhà n ỉ ấ

ự ậ ạ

ươ ở ấ  c p ph ượ ơ

ế ắ ệ ự

ạ ườ ả Công tác b o v  môi tr   ng  có tính liên ngành, liên vùng, liên ả ượ ầ ườ   ơ ở ừ ấ qu c gia và toàn c u, c n ph i đ  c p c  s  ph ng ế ợ ổ ả xã, qu n huy n. Chúng ta còn thi u ph ng th c qu n lý t ng h p môi   ự   c p vùng, liên vùng và liên ngành, trong khi   đó l tr i có s ụ ữ ấ ệ ch ng chéo ch c năng, nhi m v  gi a các c p, các ngành trong công   ớ ượ   ệ ả ả ề c tác b o v  môi tr c v  môi tr ở ấ   ặ ệ ở ấ ư  c p  c p Trung  th c hi n  ng, ngành, t nh, ch a ho c có r t ít  ộ ố ể   ườ ư ệ ng xã. M t s  quy ho ch phát tri n qu n huy n và ch a có  ộ   ộ ư ự ế c xây d ng, song ch a có c  ch  b t bu c kinh t ­xã h i vùng đã đ ự ươ ị   ng và các ngành tham gia khi xây d ng và th c hi n quy các đ a ph ho ch này.

Ụ Ữ Ể

Ộ Ữ Ư Ạ Ề Ể Ở

Ệ Ắ   II. NH NG M C TIÊU, QUAN ĐI M, NGUYÊN T C CHÍNH VÀ  Ể HO T Đ NG  U TIÊN Đ  PHÁT TRI N B N V NG  VI T NAM:

ụ 1. M c tiêu:

ổ ụ

ả ệ ể ộ ế ượ ố

ỏ ứ

ả ạ ầ ủ ở

ệ ơ ả ự

ượ

ộ ườ c trên đ ưở

c tăng c ượ ố ế ượ ượ ng kinh t ườ ề ữ ộ ể ệ ự ế ệ ả ộ ế ộ   M c tiêu t ng quát trong Chi n l c  phát tri n kinh t ­xã h i ạ ộ ạ ể ủ   2001­2010 c a Đ i h i đ i bi u toàn qu c Đ ng C ng s n Vi t Nam ấ ướ ể ư ầ c ra kh i tình tr ng kém phát tri n; nâng l n th  IX là: "Đ a đ t n   ề   ạ ấ ậ ệ ờ ố cao rõ r t đ i s ng v t ch t, văn hoá, tinh th n c a nhân dân; t o n n ộ ướ ệ ể ế ả c công  thành m t n t Nam c  b n tr t ng đ  đ n năm 2020 Vi   ệ ế   ồ ự ọ ườ i, năng l c khoa h c và công ngh , k t nghi p. Ngu n l c con ng ườ ố ế ự ề ạ ầ ấ   ng; , qu c phòng, an ninh đ c u h  t ng, ti m l c kinh t ị ủ ướ ế ị ườ ế ể ng xã h i ch  nghĩa đ   th  ch  kinh t c hình ng  đ nh h  th  tr ị ế ủ ề ơ ả ấ ướ   c nâng  đ c trên tr thành v  c  b n; v  th  c a đ t n ng qu c t ể ị ẳ ế ượ ể   c kh ng đ nh : cao". Quan đi m phát tri n trong Chi n l ả ớ   ế ệ  đi đôi v i "Phát tri n nhanh, hi u qu  và b n v ng, tăng tr ể   ằ ng"; "Phát tri n th c hi n ti n b , công b ng xã h i và b o v  môi tr

13

ế ệ ườ

ộ ắ ữ ệ ạ ả ớ ườ ng nhân t o v i môi tr ả   ả ng, b o đ m ữ ng thiên nhiên, gi

ạ ọ ặ ớ ả kinh t ­xã h i g n ch t v i b o v  và c i thi n môi tr ườ ự s  hài hoà gi a môi tr gìn đa d ng sinh h c".

ụ ề ữ M c tiêu t ng quát c a phát tri n b n v ng là đ t đ

ổ ấ ự ự

ủ ề ậ ủ ộ ự ữ

ự ồ ể ặ

ẽ ợ ả ườ ệ ế ạ ượ ự ầ ủ  ể c s  đ y đ ầ ề ậ ủ ẳ v  v t ch t, s  giàu có v  tinh th n và văn hóa, s  bình đ ng c a các   ự  ườ công dân và s  đ ng thu n c a xã h i, s  hài hòa gi a con ng i và t ặ   ượ nhiên; phát tri n ph i k t h p ch t ch , h p lý và hài hoà đ c ba m t ể là phát tri n kinh t ng. ả ế ợ ộ ể , phát tri n xã h i và b o v  môi tr

ể ề ề

ưở ớ ơ ấ ế ứ ị

ụ ữ M c  tiêu phát tri n b n v ng v  kinh t ế ợ ổ ng  n đ nh v i c  c u kinh t ờ ố ủ

ạ ượ ự  là  đ t  đ c  s  tăng ượ ầ c yêu c u nâng ặ ệ c s  suy thoái ho c đình tr  trong ế ệ h p lý, đáp  ng đ ượ ự ợ ầ ớ ể ạ ặ tr cao đ i s ng c a nhân dân, tránh đ ươ t i gánh n ng n  n n l n cho các th  h  mai sau. ng lai, tránh đ  l

ộ ề ể ề ữ

ằ ế ả ạ ượ ả ộ M c tiêu phát tri n b n v ng v  xã h i là đ t đ ộ

ế ẻ ng chăm sóc s c kho  nhân dân ngày càng đ

ụ ệ ự ệ ấ ượ ưỡ ng và ch t l ườ ề ệ ọ

ọ ạ

ữ ứ ả ộ

ụ ữ ớ ằ ữ ộ  n n xã h i, nâng cao m c đ i và nghĩa v  gi a các thành viên và gi a các th

ượ ạ

ừ ộ ộ

ầ ấ ả c k t qu  cao   ế ộ  trong vi c th c hi n ti n b  và công b ng xã h i, b o đ m ch  đ ượ   ứ c dinh d ơ ộ ượ   c h c hành và có vi c làm, i đ u có c  h i đ nâng cao, m i ng ả ế ạ ả   gi m tình tr ng đói nghèo và h n ch  kho ng cách giàu nghèo gi a các ộ  ệ ạ ầ t ng l p và nhóm xã h i, gi m các t ế  ề ợ ề công b ng v  quy n l ả ắ   ộ ộ ệ c tính đa d ng và b n s c h  trong m t xã h i, duy trì và phát huy đ ề ờ ố   văn hoá dân t c, không ng ng nâng cao trình đ  văn minh v  đ i s ng ậ v t ch t và tinh th n.

ề ề ữ ườ

ả

ườ

ệ ố ễ ố ệ ử ể ườ ng s ng; b o v  đ

ạ

ả ồ ự ườ ố ự ữ ả ụ ệ ắ ể ụ ợ   ủ M c tiêu c a phát tri n b n v ng v  môi tr ng là khai thác h p ệ ế ử ụ lý, s  d ng ti   t ki m và có hi u qu  tài nguyên thiên nhiên; phòng ả ặ ừ ệ ng a, ngăn ch n, x  lý và ki m soát có hi u qu  ô nhi m môi tr   ng, ả   ườ ả ả ệ ượ n qu c gia, khu b o t môi tr b o v  t c các v ể ọ   ồ t n thiên nhiên, khu d  tr  sinh quy n và b o t n s  đa d ng sinh h c; ấ ượ kh c ph c suy thoái và c i thi n ch t l ng môi tr ng.

ữ ắ 2. Nh ng nguyên t c chính:

ụ ể Đ  đ t đ

ể ạ ượ c m c tiêu nêu trên, trong quá trình phát tri n chúng ta ữ ệ ự ắ ầ c n th c hi n nh ng nguyên t c chính sau đây:

ứ ữ ể Th  nh t,

ấ con ng ầ ề ầ ủ ậ

ườ ủ ơ ự ằ

ủ ấ ạ ấ ủ ệ ắ ọ

i là trung tâm c a phát tri n b n v ng. Đáp   ứ ọ ầ   ầ ng ngày càng đ y đ  h n nhu c u v t ch t và tinh th n c a m i t ng ộ ấ ướ ớ   c giàu m nh, xã h i công b ng, dân l p nhân dân, xây d ng đ t n ạ   ch  và văn minh là nguyên t c quán tri t nh t quán trong m i giai đo n phát tri n. ể

ể ế ụ coi phát tri n kinh t

ắ ớ ả ả ủ ượ ự ứ Th  hai, ể phát tri n s p t i, b o đ m an ninh l ạ    là nhi m v  trung tâm c a giai đo n ể   ng đ  phát ệ ươ ng th c, năng l

14

ả ệ ề

ẩ ộ ự ể ớ

ệ ả ẽ ợ ệ t ki m và hi u qu  tài nguyên thiên nhiên trong gi

ế ề ặ ườ ệ

ề ng lâu b n. T ng b ộ ả ả ặ ừ ườ ự ế ọ , xã h i và môi tr

ữ ể   tri n b n v ng, b o đ m v  sinh và an toàn th c ph m cho nhân dân; ợ   ặ ế ợ k t h p ch t ch , h p lý và hài hòa v i phát tri n xã h i; khai thác h p ớ ạ   ử ụ i h n lý, s  d ng ti ướ   c cho phép v  m t sinh thái và b o v  môi tr ề   ắ ệ th c hi n nguyên t c "m i m t: kinh t ng đ u cùng có l i".ợ

ệ ườ ấ ượ ng môi tr

ể

ừ

ủ ộ ườ ộ ầ ụ

ắ ườ ố ớ ộ ườ ệ ạ ố ớ

ệ ờ ủ ặ ộ ủ ng   do   ho t   đ ng  c a   con  ng i gây thi ự ả ồ ộ

ậ ồ ắ ế

ầ

ế ơ

ự ộ ườ ọ

ả ượ ả ả ứ Th  ba,    ng ph i đ c coi b o v  và c i thi n ch t l ể ự ộ ế ố   là m t y u t  không th  tách r i c a quá trình phát tri n. Tích c c và ấ ữ   ch  đ ng phòng ng a, ngăn ch n nh ng tác đ ng x u  đ i v i môi ườ ạ   i   gây   ra.  C n   áp   d ng   r ng   rãi tr t h i đ i v i tài nguyên và môi tr ng thì nguyên t c "ng   ệ ố ệ ự   ph i b i hoàn". Xây d ng h  th ng pháp lu t đ ng b  và có hi u l c ủ ộ ề ắ   ế ườ ệ ả ng; ch  đ ng g n k t và có ch  tài b t v  công tác b o v  môi tr ộ ồ ạ   ệ ậ ườ ệ ả ng trong vi c l p quy ho ch, bu c l ng ghép yêu c u b o v  môi tr ầ   ộ ể ư ng trình và d  án phát tri n kinh t ­xã h i, coi yêu c u ạ ế k  ho ch, ch ề ả ệ v  b o v  môi tr   ng là m t tiêu chí quan tr ng trong đánh giá phát ề ữ ể tri n b n v ng.

ứ ả ả Th  t

ở ể ọ ả i và không gây tr  ng i t ệ

ể

ữ ố

ữ

ấ ệ

ữ ố c, gìn gi

ấ ạ ệ

ộ ,ứ ư  quá trình phát tri n ph i b o đ m đáp  ng m t cách công ể   ế ệ ệ ạ ộ ố   ạ ớ ầ ủ ằ i cu c s ng b ng nhu c u c a th  h  hi n t ạ ậ ọ   ườ ề ế ệ ươ ủ i và m i ng lai. T o l p đi u ki n đ  m i ng c a các th  h  t ế   ượ ể ẳ ơ ộ ộ ồ ộ c ti p c ng đ ng trong xã h i có c  h i bình đ ng đ  phát tri n, đ ữ   ồ ự ậ ớ ằ ượ c n t c phân ph i công b ng nh ng i nh ng ngu n l c chung và đ ứ ộ ậ ề ả ạ ợ   i ích công c ng, t o ra nh ng n n t ng v t ch t, tri th c và văn hoá l ế ử ụ ữ ế ệ ữ ố ẹ   t đ p cho nh ng th  h  mai sau, s  d ng ti t ki m nh ng tài nguyên t ườ ệ ả ạ ạ ượ ể ng s ng, phát không th  tái t o l    và c i thi n môi tr i đ ả ể ự   ườ ớ ệ ố tri n h  th ng s n xu t s ch và thân thi n v i môi tr ng; xây d ng ầ ạ ố ố i s ng lành m nh, hài hoà, g n gũi và yêu quý thiên nhiên.  l

ọ ứ ự ộ

ạ ệ ề ả ể ạ

ệ ẩ ạ ạ

c. Công ngh  hi n đ i, s ch và thân thi n v i môi tr ướ ử ụ

ẩ ở

ự ể ẩ

ệ ệ ộ ử ụ ạ ự ả ề ấ Th  năm,   khoa h c và công ngh  là n n t ng và đ ng l c cho   ề   ệ công nghi p hóa, hi n đ i hóa, thúc đ y phát tri n nhanh, m nh và b n ớ ệ ườ   ấ ướ ữ ng v ng đ t n ắ   ấ ầ ượ ư ả c m t c  u tiên s  d ng r ng rãi trong các ngành s n xu t, tr c n đ ấ ự ả ữ ạ ượ ầ   c đ y m nh s  d ng   nh ng ngành và lĩnh v c s n xu t có c n đ ủ   ả ề ụ tác d ng lan truy n m nh, có kh  năng thúc đ y s  phát tri n c a nhi u ngành và lĩnh v c s n xu t khác.

ề ể ứ ữ ả Th  sáu,

ề ệ ủ ủ ươ ị

ư ể ộ ọ

ồ ọ ự ố

ộ ủ ể ề ệ ọ ộ ấ   ự phát tri n b n v ng là s  nghi p c a toàn Đ ng, các c p ơ ộ ng;  c a các c  quan, doanh chính quy n, các b , ngành và đ a ph   ả   ườ ệ nghi p, đoàn th  xã h i, các c ng đ ng dân c  và m i ng i dân. Ph i ệ ự   ườ ộ huy đ ng t i có liên quan trong vi c l a i đa s  tham gia c a m i ng ườ   ả ế ế ị ng , xã h i và b o v  môi tr ch n các quy t đ nh v  phát tri n kinh t

15

ươ ả ướ ả ả

ủ ớ

ụ ữ

c.  B o đ m cho nhân dân có kh ầ ộ ự ề

ủ ấ ướ ả  ở ị ng và trên quy mô c  n  đ a ph ế ậ   năng ti p c n thông tin và nâng cao vai trò c a các t ng l p nhân dân, ườ ồ ệ ủ ặ   đ c bi i trong t c a ph  n , thanh niên, đ ng bào các dân t c ít ng ầ ư ế ị ệ    phát vi c đóng góp vào quá trình ra quy t đ nh v  các d  án đ u t ể ớ tri n l n, lâu dài c a đ t n c.

ặ ề

ệ ế ủ ộ đ c l p t ữ ề đ  phát tri n b n v ng đ t n

ự ố ế ể  qu c t ươ ắ n ch t vi c xây d ng n n kinh t ể ậ ươ

ế ợ ể

ệ ọ

ữ

ố ế ườ ế ậ ầ ộ ả ộ ủ ộ ng do quá trình toàn c u hóa và h i nh p kinh t ấ  qu c t

ế ộ ậ ự ủ ớ   ứ ả Th  b y, g  ch  v i ấ ướ   ộ c. ch  đ ng h i nh p kinh t ự ệ ể ệ ng, th c hi n các cam ng và đa ph   Phát tri n các quan h  song ph ọ   ộ ế ữ ọ ọ ố ế ế ự  và khu v c; ti p thu có ch n l c nh ng ti n b  khoa h c k t qu c t ố ế ể ữ ề ệ ườ  đ  phát tri n b n v ng. Chú công ngh , tăng c   ng h p tác qu c t ự ạ   ấ ượ ợ ế ng, hi u qu , năng l c c nh i th , nâng cao ch t l tr ng phát huy l ố ớ   ặ ừ tranh. Ch  đ ng phòng ng a, ngăn ch n nh ng tác đ ng x u đ i v i môi tr    gây ra.

ế ặ

ớ ả ườ ả ố ể ng v i b o đ m qu c phòng, an ninh và tr t t ể   , phát tri n xã ậ ự

ẽ ữ ế ợ ứ Th  tám,   k t h p ch t ch  gi a phát tri n kinh t ệ ả ộ h i và b o v  môi tr an toàn xã h i.ộ

ạ ộ ầ ư ự ữ 3. Nh ng lĩnh v c ho t đ ng c n  u tiên:

ự ề A. V  lĩnh v c kinh t ế :

ổ ị ng kinh t

ưở ­ Duy trì tăng tr ệ ơ ở ệ ừ ọ

ườ ệ ệ ế ế không ng ng tính hi u qu , hàm l ti ả t ki m tài nguyên thiên nhiên và c i thi n môi tr nhanh và  n đ nh trên c  s  nâng cao   ượ ử ụ   ng khoa h c­công ngh  và s  d ng ả ng.

ấ

ạ ổ ơ ệ ớ

ố

ườ ự ạ ạ ượ i đ ủ ố ố ỷ ệ ả ­ Thay đ i mô hình và công ngh  s n xu t, mô hình tiêu dùng theo   ơ ở ử ụ   ng, d a trên c  s  s  d ng ng s ch h n và thân thi n v i môi tr ấ   ả i đa ch t c, gi m t ộ   i s ng c a cá nhân và xã h i hài

ầ ớ ướ h ồ ệ ế ti t ki m các ngu n tài nguyên không tái t o l ả ộ ạ th i đ c h i và khó phân hu , duy trì l hòa và g n gũi v i thiên nhiên.

ệ ự ừ ệ ạ

ự ệ ể

ớ ơ ấ ớ ệ ệ ả

ạ ế ị ả ắ t b  b o đ m nguyên t c thân thi n v i môi tr ử ườ ề ự ệ ễ

ệ ban ­ Th c hi n quá trình "công nghi p hóa s ch", nghĩa là ngay t ề   ả ầ đ u ph i quy ho ch s  phát tri n công nghi p v i c  c u ngành ngh ,   công ngh , thi ng; tích ừ ự   c c ngăn ng a và x  lý ô nhi m công nghi p, xây d ng n n "công nghi p xanh".

ể ữ ề ệ

ủ ề ấ ầ

ệ ả ẩ

ể ả ả ả ồ ả ồ ừ ướ ấ ạ ­ Phát tri n nông nghi p và nông thôn b n v ng. Trong khi phát ị ườ ng,   tri n s n xu t ngày càng nhi u hàng hóa theo yêu c u c a th  tr ượ   ể ự ph i b o đ m v  sinh, an toàn th c ph m, b o t n và phát tri n đ c ọ c, không khí, r ng và đa d ng sinh h c.  các ngu n tài nguyên: đ t, n

16

ề ữ ự ồ ộ ị ­ Phát tri n b n v ng vùng và xây d ng các c ng đ ng đ a ph ươ   ng

ể ể ề ữ phát tri n b n v ng.

ự ộ ề B. V  lĩnh v c xã h i:

ạ

ể ọ

ườ ể ệ ả ị ạ   ỗ ự ể ả ậ ­ T p trung n  l c đ  xóa đói, gi m nghèo, t o thêm vi c làm; t o ườ ượ ẳ ơ ộ ậ i đ l p c  h i bình đ ng đ  m i ng   c tham gia các ho t đ ng xã ế ộ h i, văn hoá, chính tr , phát tri n kinh t ệ ạ ộ ng. và b o v  môi tr

ế ụ ạ ấ ỷ ệ ố ­ Ti p t c h  th p t ả  gia tăng dân s , gi m b t s c ép c a s

ố ố ớ ệ

ự ạ ạ ế ả ụ ệ ệ ề ỏ ủ ự  ớ ứ ứ    và chăm sóc s c ườ   ng

l gia tăng dân s  đ i v i các lĩnh v c t o vi c làm, y t kh e nhân dân, giáo d c và đào t o ngh  nghi p, b o v  môi tr sinh thái.

ể ị ị ­ Đ nh h

ướ ị ư

ố ợ ể ế ộ

ề   ằ ng quá trình đô th  hóa và di dân nh m phát tri n b n ộ ự ượ ữ ng lao đ ng theo v ng các đô th ; phân b  h p lý dân c  và l c l   ự ả ả ề   ườ ệ ả vùng, b o đ m s  phát tri n kinh t ng b n , xã h i và b o v  môi tr ươ ị ữ ở  các đ a ph v ng ng.

ụ ể ng giáo d c đ  nâng cao dân trí, trình đ  ngh ề

­ Nâng cao ch t l ệ ấ ượ ớ ầ ủ ự ấ ướ ể ệ ợ nghi p thích h p v i yêu c u c a s  nghi p phát tri n đ t n ộ c.

ụ

ấ ượ ng và nâng cao ch t l ề ệ ệ ế  ệ

ườ ị ng các d ch v  y t ộ ả và chăm sóc s c kh e nhân dân, c i thi n các đi u ki n lao đ ng và v sinh môi tr ề ố ượ ể ­ Phát tri n v  s  l ứ ỏ ố ng s ng.

ự ề ườ C. V  lĩnh v c tài nguyên­môi tr ng:

ề ữ ử ụ ệ ấ ả ố ­ Ch ng thoái hóa, s  d ng hi u qu  và b n v ng tài nguyên đ t.

ả ườ ướ ử ụ ướ ệ ­ B o v  môi tr ng n ề ữ c và s  d ng b n v ng tài nguyên n c.

ử ụ ợ ế ề ệ ­ Khai thác h p lý và s  d ng ti ữ t ki m, b n v ng tài nguyên

khoáng s n.ả

ả ườ ả ả ể ể ể ệ ­ B o v  môi tr ng bi n, ven bi n, h i  đ o và phát tri n tài

nguyên bi n.ể

ể ừ ệ ả ­ B o v  và phát tri n r ng.

ả ở ệ ị ễ ­ Gi m ô nhi m không khí các đô th  và khu công nghi p.

ả ấ ả ắ ệ ả ạ ả ấ ­ Qu n lý có hi u qu  ch t th i r n và ch t th i nguy h i.

ả ồ ọ ạ ­ B o t n đa d ng sinh h c.

ả ế ạ ổ ưở ậ ­ Gi m nh  bi n đ i khí h u và h n ch  nh ng  nh h ạ   ng có h i

ẹ ế ậ ế ầ ổ ố ữ ả ủ c a bi n đ i khí h u góp ph n phòng, ch ng thiên tai.

17

Ế Ầ Ư Ự Ữ

Ữ Ằ Ể Ề P H N 2Ầ NH NG L ĨNH  V C KINH  T  C N  U TI ÊN   NH M  PH ÁT  TRI N B N  V NG

ƯỞ Ế I. DUY TRÌ TĂNG TR

Ề   NG KINH T  NHANH V À B N Ữ V NG:

ầ ủ ế Trong 10 năm đ u c a th  k  21, Chi n l

ả ể ế ượ   c phát tri n kinh t ­xã ệ   ế ể  nhanh, hi u

ề ữ ả ấ ả ế ỷ ể ộ h i 2001­2010 đã nêu quan đi m là ph i phát tri n kinh t qu  và b n v ng, GDP năm 2010 ph i tăng g p đôi năm 2000.

ể

ể ổ Đ  có th  duy trì lâu dài m t t c đ  tăng tr ữ ế ươ  t ộ ố ị ng kinh t ệ ưở ự ề ầ

ố   ộ ố ộ ng đ i nhanh,   n   đ nh   và   b n   v ng,   chúng   ta   c n   th c   hi n   m t   s   đ nh   ướ h ị ng chính sau đây:

ằ

ế ụ ế ơ ị ế ướ ộ nh m hình thành và hoàn ủ ng xã h i ch  nghĩa, bao

ớ ổ ạ ẩ 1. Ti p t c đ y m nh đ i m i kinh t ế ị ườ ệ thi n c  ch  kinh t ng theo đ nh h  th  tr g m:ồ

ộ ố ế ụ ằ ạ

ườ ệ ả

ể

ấ

ấ ủ ể

ướ ự ệ ệ ­ Ti p t c hoàn thi n m t s  chính sách vĩ mô nh m t o ra môi   ạ   ạ ẩ ẳ ng kinh doanh bình đ ng, có hi u qu , thúc đ y c nh tranh và t o tr ầ ư ỏ ố ể ả   ệ  phát tri n s n lòng tin đ  các doanh nghi p và nhân dân b  v n đ u t ế   ế ể ư ể ế ậ  nhân phát tri n lâu dài. Ti p xu t. Khuy n khích kinh t  t p th  và t ệ ớ ổ ụ   t c   đ i   m i,   phát   tri n   và   nâng   cao   hi u   qu   s n   xu t   c a   doanh ầ ư ướ  n nghi p nhà n c. Tích c c thu hút đ u t ả ả c ngoài.

ự ổ ủ ị ế ằ ­ Duy trì s   n đ nh c a môi tr ng kinh t

ườ ố ề ệ ị ệ vĩ mô b ng cách hoàn   ể   ổ , ki m

thi n các chính sách tài chính, cân đ i ngân sách,  n đ nh ti n t ạ soát l m phát.

ủ ộ ậ ộ ế ố ế ự qu c t và t do

ạ ạ ẩ ­ Đ y m nh quá trình ch  đ ng h i nh p kinh t ươ ng m i. hoá th

ẩ ạ ướ ­ Đ y m nh c i cách hành chính nh m t ng b

ằ ầ ạ

ừ ủ ủ ủ v ng k  lu t, k

ự ế ng, tăng c

ự ề   ả c hình thành n n ứ ự ệ ự   hành chính có hi u l c, trong s ch, có đ y đ  năng l c đáp  ng nhu ỷ  ỷ ậ ữ ữ ể ữ ầ ề c u c a phát tri n b n v ng. Phát huy dân ch , gi ườ ứ ộ ộ ươ c   ng pháp ch . Xây d ng đ i ngũ cán b , công ch c có ạ ứ ố năng l c và đ o đ c t t.

ưở 2. Chuy n n n kinh t ế ừ  t

ể ể ự ệ ấ

ủ ế ơ ở ử ụ ể ế ẩ ề ủ ế ọ ứ ạ ả ị ề ộ   ng ch  y u theo chi u r ng  tăng tr ả  ệ ề sang phát tri n ch  y u theo chi u sâu trên c  s  s  d ng có hi u qu   các thành t u khoa h c và công ngh  tiên ti n đ  tăng năng su t lao ủ ộ   đ ng và nâng cao s c c nh tranh c a các s n ph m hàng hoá và d ch

18

ả ủ ề ế ả ủ ố   ệ  nói chung và hi u qu  c a v n

ụ v , nâng cao hi u qu  c a n n kinh t ầ ư đ u t ệ  nói riêng.

ể 3. Chuy n n n kinh t

ề ế ế ơ ị

ự ể

ị ố ế ằ ầ ạ ẩ ả ả ng qu c t

ượ ọ ị ướ   i ừ ỗ    m i ị  c  khai thác. Chuy n d n s  tham  gia th ẩ    b ng nh ng s n ph m thô sang d ng các s n ph m ọ   ng khoa h c,

ệ ủ ả ị ử ụ ế ừ  khai thác và s  d ng tài nguyên d  t ạ ả d ng thô sang ch  bi n tinh x o h n, nâng cao giá tr  gia tăng t ượ ộ ơ m t đ n v  tài nguyên đ ữ ườ tr ụ ế ế ch  bi n tinh và d ch v . Chú tr ng nâng cao hàm l ụ ẩ công ngh  c a s n ph m hàng hoá và d ch v .

ể ệ

ồ ự ế ử ụ ấ ế

4. Tri ệ ả ầ ủ ế ệ ệ ể ế t đ  ti t ki m các ngu n l c trong phát tri n, s  d ng có ạ ồ hi u qu  ngu n tài nguyên khan hi m và h n ch  tiêu dùng l n vào ph n c a các th  h  mai sau.

ạ ự ườ ế 5. Xây d ng h  th ng h ch toán kinh t

ệ ố ườ môi tr ộ

ả

ạ ộ ệ ố ấ ẽ ườ ồ ạ ệ ố ấ ng h p nh t s  bao g m ít nh t m t h  th ng h ch toán ph ứ   ng. Nghiên c u ổ ạ   ng và các khía c nh xã h i vào khuôn kh  h ch ộ   , xã h i và ụ

ể ư đ  đ a thêm môi tr ế ố toán tài kho n qu c gia (SNA). H  th ng h ch toán kinh t ạ ợ môi tr ề v  tài nguyên thiên nhiên.

Ả II. THAY Đ I MÔ HÌNH S N XU T VÀ TIÊU DÙNG

ƯỜ Ổ ƯỚ Ấ Ớ THEO H Ệ NG THÂN THI N V I MÔI TR NG:

ưở ờ Trong th i gian qua, nh  tăng tr

ng kinh t ự ề ế

ộ ố ự ệ

ậ ự ớ ề ữ ể ể ờ ế ớ ố ộ    v i t c đ  cao và do ở ử ủ chính sách m  c a n n kinh t   , lĩnh v c tiêu dùng c a nhân dân đã ệ ượ ả c c i thi n rõ r t. Tuy v y, trong lĩnh v c tiêu dùng, còn m t s  xu đ   ọ ưở ả ướ ng  nh h h i tri n v ng phát tri n b n v ng: ng tiêu c c t

ủ ư ướ ế ở 1. Mô hình tiêu dùng c a m t b  ph n dân c , tr c h t

ề ử ụ

ặ ế ế ậ ố ề

ị ẫ ư ệ

ư

i cho vi c ti ươ ố ầ ệ ủ ế ớ

ề ố ộ ộ    các đô ệ ề th  v n còn n ng v  tiêu dùng truy n th ng, s  d ng nguyên li u thô   ế   ệ ợ ề t ch a qua ch  bi n, trong đó có nhi u đi u không có l ề ữ ể ng, lãng phí ki m tài nguyên và phát tri n b n v ng. Tiêu dùng phô tr   ớ ố   ổ ế ớ ộ ố ầ ngày càng ph  bi n trong m t s  t ng l p dân c  đang đ i đ u v i l i ị ạ   ầ ệ ố t ki m, g n gũi và hài hoà v i thiên nhiên c a h  giá tr  đ o s ng ti ộ ứ đ c xã h i truy n th ng.

ạ ự ậ ệ ế ạ ộ

ế ẩ ả ổ

ề Tình tr ng khai thác c n ki t các loài đ ng, th c v t quý hi m và   ấ   ổ ế ạ ạ i còn khá ph  bi n. Hoá ch t, tài nguyên thiên nhiên không tái t o l ẩ ọ ấ ự th c ph m, các ch t kích thích tăng tr ng, các s n ph m bi n đ i gen   ượ ử ụ đ c s  d ng ngày càng nhi u.

ượ ạ

ậ ả ng cho sinh ho t và giao thông v n t ớ ướ ầ ề Tiêu dùng năng l ụ ế ệ ơ ẫ d n đ n vi c tiêu th  nhi u than và xăng d u h n so v i tr i tăng lên c đây làm

19

ứ

ề ạ ng. Trong khi đó, các d ng năng l ổ ế ở

ỏ

ễ ườ ể ử ụ ớ ở t Nam và có th  s  d ng ph  bi n   Vi ượ ỷ ệ ặ ng m t tr i, gió, thu  đi n nh , biogas còn ít đ ế ụ ữ

ử ụ ế ạ ệ ỏ ể ậ i công su t nh  và s  d ng năng l

ậ ả ng ti n v n t ườ ươ ệ ạ   ượ ng s ch tăng m c ô nhi m môi tr ệ  quy mô gia có ti m năng l n    ờ ư ượ   đình nh  năng l c ổ ậ ế   ứ ứ nghiên c u,  ng d ng và ph  c p. Còn thi u nh ng chính sách khuy n ệ   ả ạ ệ khích   vi c   phát   tri n   các   lo i   hình   giao   thông   v n   t i   ti t   ki m, ượ ấ ph   ng s ch, thân ớ thi n v i môi tr ng.

ệ ả ạ

ế ố ượ ắ ầ ẩ ợ ấ

ươ ấ ộ ớ

ượ ớ ố ậ ủ ư ả

ệ ượ ế ạ ậ ệ ả ử ụ   2. Trong vi c s n xu t và tiêu dùng hàng hoá, tình tr ng s  d ng ổ  ầ ậ ượ ả   c s n xu t, nh p kh u và tiêu ứ ố ứ   ng x ng v i m c s ng còn th p và ệ   u, nghi n ma tuý ỷ

ư ề ạ ấ ộ ố lãng phí tài nguyên cho m t s  nhu c u không h p lý đã b t đ u ph ố bi n. S  l u, bia, thu c lá đ ng r dùng tăng lên v i t c đ  không t kh  năng thu nh p c a dân c . Tình tr ng nghi n r ạ không gi m đi. Các lo i nguyên v t li u không tái ch  và khó phân hu ả (nh  kim lo i, PVC) th i ra ngày càng nhi u.

ư ẫ ng d n ph

ụ ể ướ 3. Ch a có chính sách và bi n pháp c  th  h ệ ứ ấ ợ ươ   ng ể

ườ ệ ế ớ ệ th c tiêu dùng h p lý, nh t là các chính sách, bi n pháp tài chính đ khuy n khích tiêu dùng thân thi n v i môi tr ng.

ố ậ ư ưỡ i ng

ơ ả ủ ộ ộ ữ ủ 4. M t b  ph n dân c  còn đang s ng d ầ ứ

ữ

ụ ạ ừ ữ

ả ợ

ữ ứ ệ ằ ả

ự ể ơ ư   ướ ng nghèo, ch a ề ặ ở ọ , h c hành, đáp  ng đ  nh ng nhu c u c  b n c a mình v  ăn, m c,    ộ   ế ế ị ề t y u. Nghèo đói là m t v  nh ng hàng hoá tiêu dùng và d ch v  thi ử ụ   trong nh ng nguyên nhân gây nên tình tr ng khai thác b a bãi, s  d ng ở ệ   lãng phí và không h p lý tài nguyên thiên nhiên. Nó cũng c n tr  vi c ầ ệ   th c hi n nh ng cách th c tiêu dùng có hi u qu  nh m góp ph n phát ề ữ tri n b n v ng h n.

ạ ộ ư ữ ằ ổ ồ nh m thay đ i mô hình tiêu dùng g m: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ơ ấ ạ ụ ụ ụ ạ ộ ấ ả A. C  c u l ị i ho t đ ng s n xu t và d ch v  ph c v  tiêu dùng:

ổ ể ế ầ ộ

ỹ ứ ươ ấ

ệ ấ ả

Đ  làm thay đ i mô hình tiêu dùng, tr ướ ậ ả ng th c và k  thu t s n xu t theo h ẩ ề ớ ậ ệ ụ ặ ệ ả ả ấ ồ

ả ộ ạ ớ   ướ i c h t c n tác đ ng t ộ ệ ố   ng hình thành m t h  th ng ph ả   s n xu t các s n ph m v i dây chuy n công ngh  tiêu th  ít năng ượ ờ l   t là ng và nguyên v t li u, đ ng th i th i ra ít ch t th i, đ c bi ấ ch t th i đ c h i.

ấ ồ ạ ­ Đ i v i h  th ng s n xu t  đang t n t

ỉ ố ớ ệ ố ỹ ụ ấ ằ

ẩ ả ẩ ả ậ ườ ng c a s n ph m, khuy n khích sáng ch

ượ ế ệ ớ ầ ệ ế t ki m năng l

ạ ả ồ ấ ả ề   i, c n rà soát và đi u ch nh các tiêu chu n k  thu t và nâng c p công ngh  nh m m c đích   ế  ủ ả ệ nâng cao hi u qu  môi tr ẩ các lo i s n ph m m i có tính năng ti   ng và nguyên ờ ạ ậ ệ v t li u, đ ng th i t o ra ít ch t th i.

20

ế ấ ạ ệ ả ụ

ử ụ ườ ơ ấ ệ ế ả ­ Khuy n khích áp d ng công ngh  s n xu t s ch h n và thân ế ng, công ngh  tái ch  và tái s  d ng ch t th i, ph

ớ ệ thi n v i môi tr li u.ệ

ả ơ ấ

ề ữ ợ ọ ậ ạ

ủ ầ ầ ằ ữ ệ ẩ , đi l ọ

ạ ị

i, h c t p, ch a b nh, gi ổ ả ể ấ ượ ừ ọ ườ ẩ ớ ớ ả ẩ ng đ  nâng cao ch t l

ệ ẩ ứ   ­ Hình thành c  c u s n ph m tiêu dùng h p lý nh m đáp  ng ả   ặ ở ơ ả nh ng nhu c u c  b n v  ăn, m c,  i ớ   trí c a các t ng l p nhân dân. Chú tr ng đ i m i s n ph m, không ấ ượ ụ   ng, h  giá thành s n ph m và d ch v , chú ng ng nâng cao ch t l ệ tr ng tiêu chu n thân thi n v i môi tr   ng tiêu ả ử ụ dùng và hi u qu  s  d ng tài nguyên thiên nhiên.

ể ủ

ụ ổ ệ ả ợ

ả ườ ng nh ể ệ ế ự ạ

ồ ố ứ ẩ

ỏ ấ   ứ ộ ­ Phát tri n và nâng cao m c đ  thâm canh c a các ngành s n xu t ư  ị ả và d ch v  t ng h p có tính năng b o v  và c i thi n môi tr ả   ị ỷ ả ừ ồ tr ng r ng, nuôi tr ng thu  s n, du l ch. H n ch  s  phát tri n s n ự ấ   ấ ượ xu t r u, bia, thu c lá, th c ph m và hàng tiêu dùng có ch a các ch t ườ ứ ạ có h i cho s c kh e con ng i.

ự ệ ệ ầ ế ể ị ướ B.   Th c hi n các bi n pháp c n thi t đ  đ nh h ng tiêu dùng

ợ h p lý:

ề ụ ể

ươ ạ ặ ứ ầ ­ Tuyên truy n, giáo d c đ  hình thành l ợ ng th c tiêu dùng h p lý trong các t ng l p nhân dân, đ c bi

ự ế

ả ắ ệ ộ ớ ố ố   i s ng lành m nh và ệ   ớ ph t trong thanh thi u niên. Xây d ng văn hóa tiêu dùng văn minh, mang   ậ đ m b n s c dân t c, hài hòa và thân thi n v i thiên nhiên.

ộ ệ ố ­ Phát đ ng phong trào tiêu dùng ti

ọ ầ ủ

ự ủ ệ ế ầ ụ ệ

ề ệ ế ệ t ki m, ch ng lãng phí. Phát   ớ   ể huy vai trò tích c c c a các đoàn th  qu n chúng và c a m i t ng l p ự   nhân dân trong vi c tuyên truy n, giáo d c, th c hi n và giám sát th c hi n phong trào toàn dân ti ự t ki m tiêu dùng.

ộ ố ụ ụ ế ư ế ể ề   , nh  thu  tiêu dùng đ  đi u

ữ ỉ ­ áp d ng m t s  công c  kinh t ợ ch nh nh ng hành vi tiêu dùng không h p lý.

ố ớ ệ ặ

ệ ­ Đ i v i nh ng vùng đ c bi ứ ữ ỗ ợ ồ ế ụ ầ ự ơ ả ữ ủ

ữ   t khó khăn, ti p t c th c hi n nh ng ộ   chính sách h  tr  đ ng bào đáp  ng nh ng nhu c u c  b n c a cu c ố s ng.

Ự Ệ Ệ

Ạ III. TH C HI N QUÁ TRÌNH "CÔNG NGHI P HÓA S CH":

ệ ủ

Đ y m nh công nghi p hoá là nhi m v  trung tâm c a Vi ệ ệ ộ ự ớ

ừ ả

ệ ắ ả

ườ ự ệ ễ ẩ ạ ờ trong th i gian 10 năm t ầ ạ s ch" là ngay t ề ơ ấ c  c u ngành ngh , công ngh , thi ừ ớ v i môi tr ụ ệ   t Nam ệ ế ượ c "công nghi p hóa i. Th c hi n m t chi n l   ớ   ệ ể ự ạ  ban đ u ph i quy ho ch s  phát tri n công nghi p v i ệ   ế ị ả t b  b o đ m nguyên t c thân thi n ử   ng; tích c c ngăn ng a và x  lý ô nhi m công nghi p, xây

21

ệ ề ẩ

ữ ế ế

ầ ườ ng c n đ ọ ả ế

ệ ả ấ ề ạ ẩ ế ự ế

ừ ễ ặ ự ượ   d ng n n "công nghi p xanh". Nh ng tiêu chu n môi tr c ấ ể ự ẩ ụ ư   t y u nh t đ  l a ch n các ngành đ a vào danh m c tiêu chu n thi ấ ầ ư ,  công ngh  s n xu t và s n  ph m, quy ngh  khuy n khích  đ u t   ạ   ệ ho ch các khu công nghi p, khu ch  xu t và xây d ng các k  ho ch ể ử phòng ng a, ngăn ch n, x  lý và ki m soát ô nhi m.

ự ệ ằ ệ    nh m th c hi n quá trình "công nghi p

Nh ng ho t đ ng  u tiên ạ ạ ộ ư ồ ữ hóa s ch" bao g m:

ề ậ 1. V  pháp lu t:

ổ ạ ể ể

ọ ể

ộ ể i môi tr

ạ ạ ữ ệ ệ ề

ộ ế ­ Rà soát quy ho ch t ng th  phát tri n kinh t ­xã h i các vùng   ữ   ệ ế ặ t là nh ng , đ c bi ể   ả ả ằ ng, nh m b o đ m phát tri n ế t ki m tài nguyên thiên   ộ ườ ử ụ ấ ả ả ệ ể tr ng đi m, quy ho ch phát tri n các ngành kinh t ẽ ớ ngành tác đ ng m nh m  t ả công nghi p b n v ng, b o đ m s  d ng ti ả ả ễ nhiên, ki m soát ô nhi m và qu n lý ch t th i m t cách có hi u qu .

ệ ư ườ ậ

ể ế ạ ể ế

ươ ộ ị c, các b , ngành và đ a ph

môi tr ộ ừ ấ ng, t ộ ệ

ự

c p Trung  ườ ộ ộ ẽ ệ ệ ả ị

ệ ặ ầ ư ệ ấ ế ố   ng vào quy trình l p quy ­ Th  ch  hóa vi c đ a y u t ạ   ế ạ ho ch, k  ho ch phát tri n kinh t ­xã h i hàng năm, 5 năm và dài h n ế ấ   ươ ủ ả ướ ng đ n c p c a c  n ơ ở   ng và giám sát c  s . Hoàn thi n quy trình đánh giá tác đ ng môi tr ặ ườ ộ ng; ch t ch  vi c th c hi n các n i dung đánh giá tác đ ng môi tr   ườ   ự th c hi n nghiêm ng t quy đ nh ph i đánh giá tác đ ng môi tr ng ướ tr c khi c p phép đ u t cho doanh nghi p.

ả ự ậ

ơ ế ậ ấ ạ ệ ả ế

ố ệ ượ ệ ế ằ ạ

ớ ạ ­ Xây d ng các văn b n quy ph m pháp lu t và c  ch  chính sách   ề   ẩ ể đ  thúc đ y quá trình thay th  công ngh  s n xu t l c h u, t n nhi u ữ năng l   ng, nguyên li u b ng nh ng công ngh  tiên ti n, hi n đ i và thân thiên v i môi tr ệ ườ ng.

ấ ạ

ề ề ầ ả ồ ụ ọ ợ ­ Khuy n khích s n xu t s ch; tuyên truy n, giáo d c và nâng cao ệ i ích

ế ứ ủ ộ ấ ạ ề ữ ể ậ nh n th c c a c ng đ ng doanh nghi p v  t m quan tr ng và l ủ ả c a s n xu t s ch trong quá trình phát tri n b n v ng.

ự ắ

ẩ ể ộ

ữ ệ

ự ệ ả ứ ồ

ấ ạ ứ ấ ả ấ ạ   ố ớ ả  ­ Xây d ng các tiêu chu n và nguyên t c đ i v i s n xu t s ch ứ ế ớ ể ợ . Nghiên c u và phát tri n công phù h p v i trình đ  phát tri n kinh t   ơ ở  ố ợ ườ ấ ạ ế ị ả ng s  ph i h p gi a các c  s ngh  và thi t b  s n xu t s ch, tăng c ờ   ấ ạ ả s n xu t và các nhà nghiên c u công ngh  s n xu t s ch, đ ng th i ụ ẩ đ y m nh  ng d ng trong s n xu t.

ứ

ấ ả t l p các h  th ng t

ộ ố ế ừ ể ề ắ

ứ ễ ộ

ườ ạ ộ ỉ ả ề ứ ứ ễ ố ệ ả   ộ ­ Nghiên c u, ban hành m t s  ch  tài bu c các doanh nghi p s n ệ ố ự  ế ậ ớ xu t, kinh doanh quy mô l n và v a ph i thi ả   ấ ề ấ quan tr c, giám sát v  môi tr ng đ  cung c p thông tin v  ch t th i ệ ấ ủ   và m c đ  ô nhi m do các ho t đ ng s n xu t c a doanh nghi p gây   i đa cho phép nên. Nghiên c u, ban hành các ch  tiêu v  m c ô nhi m t

22

ộ

ộ ự ượ ng cán b ệ ệ ả ườ ề ạ ở  các khu công nghi p. Nhanh chóng hình thành m t l c l ượ đ c đào t o v  qu n lý môi tr ng trong các khu công nghi p.

ề 2. V  kinh t ế :

ả ư

ể ườ ớ

ườ ệ ạ ẩ

ế ề ủ ậ ệ i ngành công nghi p, ph i  u tiên phát   ể   ng. Phát tri n   ng thích   t v  các

ự ễ ế ể ớ ả ậ ệ ườ ơ ấ ạ ­ Trong quá trình c  c u l ệ ạ tri n các ngành công nghi p s ch, thân thi n v i môi tr ệ ệ ử ụ t b  b o v  môi tr và đ y m nh vi c s  d ng công ngh , thi ợ ứ h p và tiên ti n; l p các d  án v i lu n ch ng đ y đ , chi ti ệ bi n pháp ki m soát ô nhi m và b o v  môi tr ệ ế ị ả ầ ng.

ớ ậ ệ ể

ệ

ế ế ả ệ ầ

­ Thành l p m i và phát tri n khu công ngh  cao. Ban hành các   ẩ ệ   ườ ng trong các ngành công nghi p, ệ   ệ t là công nghi p khai thác và ch  bi n d u m , công nghi p ệ ử ệ ả ỏ ấ  và công nghi p s n xu t ô tô, mô tô, xe máy. tiêu chu n an toàn và b o v  môi tr ặ đ c bi ệ đi n, đi n t

ướ ầ ỷ ệ ầ ư ệ ạ ể ừ ­ T ng b c nâng d n t đ u t l phát tri n công ngh  s ch.

ơ ấ ế ợ ả ỷ ọ ­ Hình thành c  c u kinh t ả  h p lý, b o đ m t tr ng công ngh ệ

ạ s ch ngày càng tăng.

ề ỹ ậ ệ 3. V  k  thu t và công ngh :

ễ ừ ớ ạ ệ

ệ ộ

ườ ầ ộ ơ ở   ­ Phòng ng a ô nhi m do các c  s  công nghi p m i t o ra, bao ườ ị ng,   ả   ng ph i

ư ệ ướ ấ ệ ẩ ồ g m vi c hoàn thi n quy trình th m đ nh đánh giá tác đ ng môi tr ề ệ ệ ặ t là đ a ra yêu c u v  vi c đánh giá tác đ ng môi tr đ c bi ấ ự ượ c khi c p gi y phép đ u t đ c th c hi n tr ầ ư .

ị ả ễ ạ ộ

ế ấ ệ ể

ọ ể ơ ở ệ ườ ơ ở ặ ộ

ả ắ ớ ử

ễ ặ ừ ự ộ

ộ ỉ ấ

ặ ổ ỏ ạ ộ ế ấ ơ ở ả ố ị

i nh ng c  s  gây ô nhi m môi tr ể ơ ở ế ớ ượ ả   ­ Gi m thi u ô nhi m do các ho t đ ng s n xu t, kinh doanh, d ch ử ụ ủ   t đ  các c  s  gây v  c a các c  s  hi n có gây ra. Ti n hành x  lý tri ơ ở ễ ng nghiêm tr ng, bu c các c  s  này ph i l p đ t các   ô nhi m môi tr ệ  ấ ế ị ể t b  ki m soát và x  lý ô nhi m, nâng c p ho c đ i m i công ngh thi ư  ờ ậ ấ ả s n xu t, di d i toàn b  ho c t ng b  ph n ra kh i khu v c dân c ở ứ   đông đúc và   m c cao nh t là đình ch  các ho t đ ng s n xu t, kinh ụ ủ   doanh, d ch v  c a các c  s  này. Hàng năm, ti n hành th ng kê, đánh ạ ạ   ọ giá l ng nghiêm tr ng trong ph m ả ướ vi c  n ễ i ki m soát đ ườ ễ c ô nhi m. ữ c, ti n t

ệ ệ ự ỏ

ố ớ ố ớ ạ

ườ ả ế ế

ườ ữ

ễ ể ứ ố

ễ ủ ủ ộ ặ ơ ỉ

ươ ự ệ ộ ộ

ố ự ố ớ ườ ỏ ườ ộ   ­ Th c hi n vi c đánh giá tác đ ng môi tr ng đ i v i các m  quy ề ừ   mô v a và l n trong toàn qu c và báo cáo v  tình tr ng qu n lý môi ệ ng trong ngành khai khoáng và các ngành công nghi p ch  bi n có tr   ấ ẽ ị  ọ ỏ liên quan. Nh ng m  gây ô nhi m môi tr ng nghiêm tr ng nh t s  b ứ ộ ả ầ ư ể ả   bu c ph i đ u t  đ  gi m thi u m c đ  ô nhi m xu ng m c cho phép ử ị ho c b  đóng c a. Các c  quan chuyên môn c a  y ban nhân dân t nh,     ng  th c  hi n  đánh giá tác  đ ng môi thành ph  tr c thu c Trung  ạ   ạ ộ ng đ i v i các ho t đ ng khai khoáng quy mô nh  và các ho t tr

23

ạ ế ế ự

ệ ả

ườ ự t là xem xét, đánh giá các công ngh

ế ng chi ti ế ế ấ

ả ỏ ơ ở ạ ầ ế ả ớ   ấ ả ộ ỉ đ ng ch  bi n trong ph m vi t nh. T t c  các d  án khai khoáng m i ậ ả ượ ọ ẩ c xem xét, sàng l c c n th n và ph i th c hi n đánh giá tác ph i đ   ệ  ộ ặ ệ đ ng môi tr t, đ c bi ệ ử ụ   khai khoáng và ch  bi n, vi c s  d ng và th i b  hóa ch t, công tác ự ệ duy tu các bãi ph  th i và vi c xây d ng c  s  h  t ng.

ề ữ ộ ặ ộ ố 4. Phát tri n b n v ng m t s  ngành có tác đ ng đ c bi ệ ố   t đ i

ớ ườ t i môi tr ể ng:

ộ ạ ẽ ớ i môi tr có tác đ ng m nh m  t ng nh

ự ộ ố ượ ng, khai thác m , xây d ng, giao thông v n t

ữ

ề ụ ệ ọ ớ

ộ t chú tr ng t ế ệ

ạ ạ ả ư  ườ ả   ị ậ ả i, du l ch ph i ả ả ằ ng  trình hành  đ ng nh m  b o  đ m phát   ữ   ệ ứ i vi c  ng d ng nh ng ế   t ki m tài nguyên ế ễ ử ụ   ng phát th i và ô nhi m, khuy n khích s  d ng ở  ườ ệ c, c i thi n môi tr ượ ng tái t o đ ng sinh thái

ữ ự ế M t s  ngành kinh t ỏ năng l ươ ớ ự s m xây d ng nh ng  ch ặ ữ ể tri n b n v ng, trong đó đ c bi ế ế ệ công ngh  khai thác và ch  bi n tiên ti n cho phép ti ả ả thiên nhiên, gi m l ượ ượ các d ng năng l nh ng khu v c khai thác tài nguyên.

ượ A. Ngành năng l ng:

ượ Năng l

ng là ngành then ch t c a n n kinh t ườ ố ủ ề ấ ớ ạ ộ ữ i môi tr

ầ các m , khai thác d u khí trên th m l c đ a, s n xu t và s

ượ ệ ộ ế   , cũng là m t trong ạ ộ ng do ho t đ ng khai   ụ ị ử  ấ ả ả ề ấ nh ng ngành có tác đ ng m nh nh t t ỏ ở thác than  ụ d ng nhiên li u, năng l ề ng gây ra nhi u ch t th i.

ạ ộ ư ữ ự ể ể ề ầ ệ  nh ng ho t đ ng  u tiên ữ Đ  phát tri n b n v ng, c n th c hi n

sau:

­ Tăng c

ơ ở ượ

ậ ng và b o v  môi tr ườ ệ ự ấ ả ạ ộ ng c  s  pháp lu t cho các ho t đ ng s n xu t kinh   ệ ố   ườ ng. Ki n toàn h  th ng ự   ng năng l c xây d ng quy

ể ạ ạ ườ ụ doanh, tiêu th  năng l ả ơ c  quan qu n lý ngành năng l ế ho ch và k  ho ch phát tri n năng l ả ệ ượ ng, tăng c ượ ng.

ử ụ ệ ả ­ L a ch n công ngh  s n xu t và s  d ng t

ọ ự ự ượ

ạ ng; l a ch n các công c  chính sách, xây d ng các ch ể ấ ụ ị ướ ự ệ ể ố ư i  u các lo i hình   ươ   ự ng ề   ế ượ c phát tri n b n ng chi n l

ọ năng l ằ trình phát tri n nh m th c hi n đ nh h v ng. ữ

ể ứ

ạ ườ ồ

ồ ượ ồ ng   m i  và   ngu n  năng  l

ượ ố ệ

ươ ệ t ki m năng l

ử ụ ng trình ti ượ ự ể

ượ ể ụ   ứ ể ỗ ợ ­ H  tr  công tác nghiên c u, phát tri n, chuy n giao và  ng d ng ượ ệ ố   ng, bao g m các ng không gây h i cho môi tr các h  th ng năng l ả ớ   ng   có   kh   năng  tái  sinh. ngu n  năng   l ự   ượ ế ng và tích c c Khuy n khích s  d ng các công ngh  tiêu t n ít năng l ệ ệ ượ Ư ế ng.  u tiên cho vi c phát th c hi n ch   ế   ệ ả ồ tri n ngu n năng l ng có kh  năng tái sinh thông qua vi c khuy n ế ượ ế khích tài chính và các c  ch  chính sách khác trong chi n l   c phát tri n năng l ơ ố ng qu c gia.

24

ả ầ ệ ả

ả ứ ổ ụ ể ề   i pháp c  th  v  công ngh  và t  ch c qu n lý ự  ệ ươ ự ng nh m th c hi n các ch ng trình, d ạ ộ   ườ ng trong các ho t đ ng

ử ụ ượ ấ ­ C n có các gi ượ ằ ừ cho t ng phân ngành năng l ự ố ớ ộ án làm gi m tác đ ng tiêu c c đ i v i môi tr ả ng.  s n xu t, kinh doanh và s  d ng năng l

ợ ự ổ

ề ạ ộ ­ Tham gia tích c c các ho t đ ng h p tác và trao đ i qu c t ế ố ế ệ ủ ậ ổ

ế

ứ ủ ệ ậ

ữ

ế ế ủ ư ế ệ liên   ố   c khung v  Bi n đ i khí h u c a Liên hi p qu c t Nam đã ký k t tham gia ngày 16 tháng 11 năm 1994   ướ ụ   ẩ c này. Nh p kh u và  ng d ng ử   ự c ngoài trong lĩnh v c khai thác, r a ướ   ụ c

ể ả ạ ố ấ ệ ệ ướ ế quan đ n Công   ệ năm 1992 mà Vi và hi n là Thành viên c a Công  ế ủ ướ ệ nh ng công ngh  tiên ti n c a n và ch  bi n than. Đ a v n và áp d ng công ngh  tiên ti n c a n ngoài đ  c i t o và nâng c p công ngh  cho ngành công nghi p than.

B. Ngành khai thác khoáng s n:ả

ạ ả ạ ượ ả ướ c. C  n

ạ ộ

ẻ

ỏ ằ ỏ ở

ả ổ ế ng đ i ph  bi n, nh t là  ạ ấ ệ

ượ ệ ả

ở ấ ạ

ể ễ ố ệ   Khoáng s n là lo i tài nguyên không tái t o đ c hi n ỏ ổ ộ ạ   có t ng c ng trên 1.000 m  đang ho t đ ng và khai thác trên 50 lo i ạ   ệ ạ ỏ ả i, do còn qu n lý l ng l o, tình tr ng khoáng s n khác nhau. Hi n t ươ ố ừ   khai thác b a bãi t  các m  nh  n m phân ị ươ ở ả  các đ a ph   tán, r i rác  ng. Bên c nh vi c làm lãng phí tài nguyên do ượ ữ ậ ng khoáng s n h u ích, vi c khai thác không t n thu  đ   c  hàm l ồ   ấ ừ ệ ạ ậ ằ b ng công ngh  l c h u còn gây ra tình tr ng m t r ng, xói l  đ t, b i ắ l ng và ô nhi m sông su i, ven bi n.

ạ ộ ữ ư ự ể ể ề ầ ệ nh ng ho t đ ng  u tiên ữ Đ  phát tri n b n v ng, c n th c hi n

sau:

ế ế , hành chính và ch  tài pháp

­ Đ a vào s  d ng các công c  kinh t ệ ử ụ ệ ư ằ ả ơ ự ế ậ ậ ả ụ lu t nh m th c hi n kiên quy t và có hi u qu  h n Lu t Khoáng s n.

ệ ệ ố ả Trung

ả ở ­ Ki n toàn h  th ng qu n lý tài nguyên khoáng s n  ấ ử ụ ươ ự ị

ườ ệ ả ươ   ng ồ   ố ng. Xây d ng quy ho ch th ng nh t s  d ng các ngu n ng. ạ và các đ a ph ả tài nguyên khoáng s n và b o v  môi tr

ớ ổ ệ ế ế

ả

ệ ử ụ

ằ ng th p nh m tri ố ượ ượ ờ ỏ ồ ả

ấ ệ ẹ ả ồ

ườ ể ả ạ ằ ậ   ­ Đ i m i công ngh  khai thác, sàng tuy n và ch  bi n nh m t n ứ ườ ng. Nghiên c u công   ệ ể ử  ấ t đ  s ấ   ng đ t đá ấ ữ   i pháp thu h i các ch t h u ích   ng và tránh lãng phí tài

ể ả ệ ụ d ng tài nguyên khoáng s n và b o v  môi tr ặ ạ ngh  s  d ng các lo i qu ng có hàm l ụ d ng khoáng ch t trong các m , đ ng th i gi m kh i l ả ả th i, thu h p di n tích bãi th i. Tìm gi ặ ừ t  các bãi th i qu ng đ  làm s ch môi tr nguyên.

ự ợ ứ ­ T  ch c trình t

ỏ ễ ỏ ộ ỏ ạ ướ ớ c, m  khó thì b  l

ỏ ộ ự ấ ạ   ổ  khai thác m  m t cách h p lý, tránh tình tr ng ệ ưở ả ỏ ng t   i vi c theo i, làm  nh h m  d  thì làm tr ạ ạ ế   ớ ế ả dõi, đánh giá và quy ho ch khai thác khoáng s n. H n ch  và s m ti n ừ ạ ớ  phát, b a bãi. t i nghiêm c m tình tr ng khai thác m  m t cách t

25

ố ớ ­ Đ i v i tài nguyên khoáng s n

ạ ở ờ ả ự v c khai thác, tránh làm s t l ầ ả ở ướ i lòng sông, c n khoanh khu  d ổ  b  và thay đ i dòng ch y.

ệ ả ạ cho khâu ph c h i, tái t o và c i thi n môi tr ườ   ng

ầ ư ­ Tăng đ u t ị ở ụ ồ ỏ  các đ a bàn khai thác m . sinh thái

ậ ả C. Ngành giao thông v n t i:

ỹ

ạ ề ườ ệ

ườ ượ ụ ậ ả ư ề ậ ợ ể ị i đ  d ch v  v n t ấ ủ

ầ ả ệ ờ ố ủ

ế ấ ạ ầ ề

ườ ng, c nh quan t

ự ệ

ệ

ặ

ể ậ ạ ầ ệ ố ế ấ ộ ườ   H  th ng k t c u h  t ng k  thu t giao thông đ ng ng b , đ ỷ ườ ở ộ ắ   ng thu  và đ ng không đ u đã và đang đ c m  r ng và s t, đ ệ hoàn thi n, t o đi u ki n thu n l   i nhanh chóng ứ ưở ng, đáp  ng nhu c u s n xu t, kinh doanh và l u thông c a xã tăng tr   ệ   ệ ủ ự ộ h i, c a s  nghi p công nghi p hoá và đ i s ng c a nhân dân. Vi c ậ ả   ự ậ i t p trung xây d ng nhi u công trình k t c u h  t ng giao thông v n t ề   ơ ố ẹ ả ớ ẽ ờ t đ p h n, đi u i s  làm cho môi tr trong th i gian t ệ   ệ ự ố ơ t h n, đóng góp tích c c cho s  nghi p công nghi p ki n giao thông t ặ   ờ ố ả ấ ướ ạ ệ hoá, hi n đ i hoá đ t n c và c i thi n đ i s ng nhân dân. Song m t ứ ố ớ   ộ ố ậ ả ự khác, lĩnh v c giao thông v n t i cũng đ t ra m t s  thách th c đ i v i ề ữ phát tri n b n v ng:

ậ ả ­ M t b  ph n dân c  s  ph i di d i do gi

ộ ộ ự i phóng m t b ng đ ộ ộ ộ ặ ằ ậ ờ ờ ố ư ẽ ư ự ệ ị

ẽ ị ấ ể  ả ấ   th c hi n d  án và tái đ nh c  làm đ i s ng xáo tr n; m t b  ph n đ t đai đang canh tác s  b  m t.

ễ ế ễ ả ơ ồ ụ ­ Nguy c  ô nhi m khí th i, b i, ti ng  n, ô nhi m sông bi n s ể ẽ

tăng lên.

ậ ả ẽ ế ấ i s  thu hút m t s

ầ ớ ế ẫ ố ộ ố    , trong đó ph n l n là v n vay bên ngoài d n đ n gánh

ẽ ự ạ ầ ­ Xây d ng k t c u h  t ng giao thông v n t ầ ư ố ớ l n v n đ u t ế ệ ợ ầ ủ ặ n ng n  n n c a th  h  mai sau s  tăng lên.

ạ ộ ự ữ ư ể ề ể ầ ệ  nh ng ho t đ ng  u tiên ữ Đ  phát tri n b n v ng, c n th c hi n

sau:

ự ệ ố ộ

ể ử ụ ồ ồ ậ ả

ự ể ướ ự i giao thông v n t

ạ ầ ế ộ

ươ ề   ằ ­ Xây d ng h  th ng chính sách đ ng b  nh m phát tri n b n ấ   i, bao g m các chính sách s  d ng đ t ậ ả   i ể    nhân tham gia phát tri n ứ   ậ ả i có m c ng ti n giao thông v n t

ử ụ ấ ệ ả ễ ữ v ng lĩnh v c giao thông v n t ạ đai, phát tri n k t c u h  t ng, xây d ng m ng l ồ ự ư công c ng, đ ng th i khuy n khích khu v c t ậ ả giao thông v n t ượ tiêu hao năng l ế ấ ờ i, s  d ng ph ả ng th p và gi m phát th i gây ô nhi m.

ạ ậ ả ồ ạ ­ Quy ho ch m ng l

ả

ạ ầ ị

ự ệ ể ớ ạ   ộ ớ i đ ng b  v i quy ho ch i giao thông v n t ể   ả ằ các vùng sinh thái, khu b o t n thiên nhiên, nh m b o đ m phát tri n ệ  ậ ế ấ ệ ố h  th ng k t c u h  t ng k  thu t và tăng d ch v  trong m i quan h hài hoà v i phát tri n kinh t ướ ả ồ ụ ỹ ườ ả ế  vùng và b o v  môi tr ố  nhiên. ng t

26

ạ ể ộ

ậ ử ụ

ụ ị ụ ạ

ử ụ ươ ế ệ ệ ạ ố ng ti n giao thông cá nhân tiêu t n nhiên li u, s

ổ ế ễ ạ ế

ớ ướ ị  ở  các đô th i giao thông công c ng  ­ T p trung phát tri n m ng l ế   ệ ế ớ  và hành chính trong vi c khuy n l n. S  d ng các công c  kinh t ộ khích thói quen s  d ng d ch v  giao thông công c ng. H n ch  phát   ử  ể tri n các lo i ph ồ   ụ ườ ng, đ ng d ng lãng phí tài nguyên thiên nhiên và gây ô nhi m môi tr ệ ươ ế ờ th i khuy n khích sáng ch  và ph  bi n các lo i ph   ng ti n giao ườ ệ thông thân thi n v i môi tr ng.

ể ể ạ

ướ ộ ờ ố ế ­ Phát tri n nhanh chóng m ng l ể t vi c phát tri n kinh t

ở ụ   i giao thông nông thôn đ  ph c ệ ặ   ủ  ­ xã h i và đ i s ng c a nhân dân, đ c ề  các vùng nông thôn mi n núi, vùng sâu, vùng xa. ụ ố v  t ệ bi t là

ổ ế ụ ề ậ ­ Tuyên truy n, giáo d c, ph  bi n lu t pháp v  giao thông và an

ả ạ ề ằ toàn giao thông nh m gi m tai n n giao thông.

ươ ạ D. Th ng m i:

ươ ế ổ Trong quá trình đ i m i c  ch  kinh t

ớ ơ ế ấ

ự ậ ộ

ứ ặ ươ ạ ố ế  qu c t ơ ạ ộ ươ  do hoá th ữ ề , th ữ  và t ỡ ng m i cũng làm gia tăng nguy c  phá v  tính b n v ng c a s ự   ng m i là lĩnh v c có ự ề  ạ   ng m i, ủ ự

m c gia tăng nhanh chóng nh t. Bên c nh nh ng tác đ ng tích c c v ế ế ộ m t kinh t ­xã h i, h i nh p kinh t ạ th phát tri n: ể

ẩ ặ ấ ệ

ữ ủ ế ể

ự ơ ạ ẩ ấ ả

ệ ế ả

ớ ờ ừ ế ế ướ ồ ơ ơ

ẽ

ệ ế   ơ ệ t Nam hi n xu t kh u ch  y u các m t hàng thô và s  ch , ­ Vi ặ ơ ấ   ế ầ ướ c đ u có nh ng chuy n bi n tích c c h n trong c  c u m c dù đã b ẩ   ế ế ẩ ướ ặ m t hàng theo h ng tăng s n ph m ch  bi n. Đ y m nh xu t kh u ồ   đ ng nghĩa v i gia tăng khai thác tài nguyên. N u không b o v , tái ạ   c chuy n sang ch  bi n sâu h n, tinh h n các t o, đ ng th i t ng b ậ ệ ồ ngu n nguyên v t li u, thì ngu n tài nguyên thiên nhiên s  nhanh chóng   ườ ị ạ b  c n ki ể ồ ả ị ng b  quá t i và suy thoái. t, môi tr

ệ ấ ộ ữ ậ ạ

ứ ­ Vi c nh p kh u hàng hoá ch a nh ng ch t đ c h i, khó phân ả ẩ ố ượ ỷ ấ ng ch t th i. hu  cũng làm tăng kh i l

ẩ ệ ế ị ữ

ạ ậ ả ễ ng mà còn c n tr

, thi ườ ả ả ệ ấ ấ ộ t b  cũ và l c h u không nh ng là tác ở ệ  vi c nâng cao năng   ạ ớ ứ   i s c

ẻ ộ ồ ậ ư ậ ­ Vi c nh p kh u v t t nhân gây ra ô nhi m môi tr su t lao đ ng và hi u qu  s n xu t, kinh doanh, gây tác h i t kho  c ng đ ng.

ạ ộ ự ư ữ ể ề ể ầ ệ  nh ng ho t đ ng  u tiên ữ Đ  phát tri n b n v ng, c n th c hi n

sau:

ữ

ế ượ ­ Xây d ng chi n l ướ ị ườ ị ườ c th  tr ẩ ằ ệ ạ ậ ự ng trong n ầ   ả ả ng, nh m b o đ m nh ng nhu c u ợ   c, thúc đ y vi c t o l p mô hình tiêu dùng h p

ủ c a th  tr lý.

27

ả ộ

ệ ị ườ ơ ở ằ ị ườ ướ ướ ạ ­ Ki n toàn c  s  pháp lý và b  máy qu n nhà n ng trong n ng nh m phát tri n th  tr ề ươ   ng c v  th ở ộ   c và m  r ng

ạ ớ ướ m i và th  tr ệ ươ quan h  th ng m i v i n ể c ngoài.

ự ấ ặ ­ Xây d ng k  ho ch dài h n và c  c u l

ơ ấ ạ ị ẩ   i m t hàng xu t kh u   ng tăng m c đ  ch  bi n và giá tr  gia tăng trong hàng hoá và

ế ạ ứ ộ ả ướ ụ ấ ẩ ầ ẩ ạ ế ế theo h ơ ế ấ ị d ch v  xu t kh u, gi m d n xu t kh u tài nguyên thô và s  ch .

ẩ ậ

ệ ẽ ệ ả ặ ằ ế ị ả ấ

ệ ề ẩ ề ­ Giám sát ch t ch  vi c nh p kh u hàng hoá, dây chuy n công   ồ   ả ể t b  nh m b o đ m gi m thi u phát sinh ch t th i, đ ng ế ị   t b  thân

ờ ệ ườ ả ngh  và thi ế th i khuy n khích nh p kh u các dây chuy n công ngh , thi ớ thi n v i môi tr ậ ng.

ị E. Du l ch:

ị ề ủ ệ ấ

Ti m năng du l ch c a Vi ạ ể ề ụ ề ậ

ề ạ

ệ ộ ố ả ưở ả ử ị ề ữ ế ị t Nam r t phong phú. Phát tri n du l ch   ố   đã t o ra nhi u vi c làm và thu nh p, khôi ph c nhi u truy n th ng ặ   văn hoá, tôn t o m t s  c nh quan và di tích l ch s , văn hoá. Song m t khác, nó cũng làm  nh h ể ng đ n phát tri n b n v ng.

ị ­ Các khách s n, công trình ph c v  du l ch và gi

ụ ề ậ ọ ụ ườ ợ ả i trí "bung ra" ạ ng h p phá ho i các di tích

ế ự ử ả ạ ạ thi u s  quy ho ch th n tr ng, nhi u tr ị l ch s  và c nh quan thiên nhiên.

ư ạ ạ ả ọ

ả ồ ể ị ­ M t s  h  sinh thái nh y c m, có đa d ng sinh h c cao nh  các ạ   n qu c gia, khu b o t n thiên nhiên, vùng ven bi n...B  xâm ph m

ộ ố ệ ố ế ạ ổ ườ v và gây bi n đ i m nh.

ễ ở ị ­ L ớ    các khu du l ch l n,

ng ch t th i gây ô nhi m môi tr ặ ng  ể ị ượ ậ t p trung, đ c bi ườ ả ấ ệ ở ộ ố  m t s  khu du l ch ven bi n ngày càng gia tăng. t

ườ ủ ố ố ạ ộ ộ

­ Môi tr ữ ế ạ

ả ự ế ủ ự ổ ấ ậ ệ ị ữ ể ị i s ng ngo i lai ng văn hoá­xã h i ch u tác đ ng c a l ệ ệ ạ cũng có nh ng bi n đ i x u đi. T  n n m i dâm, nghi n hút, b nh xã ộ h i, HIV/AIDS là nh ng h u qu  tr c ti p c a s  phát tri n du l ch.

ạ ộ ư ữ ự ể ể ề ầ ệ  nh ng ho t đ ng  u tiên ữ Đ  phát tri n b n v ng, c n th c hi n

sau:

ạ ệ ộ

ườ ả ệ ị

ể ị ề

ề ữ ả ể ữ ị ả ể ồ ­ L ng ghép quy ho ch phát tri n văn hoá, xã h i, b o v  môi   ộ  ạ ớ ng v i quy ho ch phát tri n và kinh doanh du l ch. Ki n toàn b tr ồ ầ   ướ máy qu n lý nhà n c v  du l ch, trong đó l ng ghép nh ng yêu c u ướ ề phát tri n b n v ng vào công tác qu n lý nhà n c v  du l ch.

ự ườ ố ớ ấ ả ­ Th c hi n đánh giá tác đ ng môi tr ng đ i v i t ự   t c  các d  án

ể ị ộ ệ phát tri n và kinh doanh du l ch.

ế ỗ ợ ể ộ ị

ủ ị ị

ằ ợ ờ ồ   ­ Khuy n khích phát tri n du l ch sinh thái. H  tr  các c ng đ ng ươ   ị ư ng ả   , đ ng th i tham gia giám sát, b o đ m dân c  tham gia qu n lý công tác du l ch trên đ a bàn c a đ a ph ả ế ồ nh m tăng thêm l ả i ích kinh t

28

ữ ủ ấ ộ ị

ủ ệ ố ự ề ủ ề ố

ứ ớ ả gi m t ố ớ đ i v i môi tr ươ ị dân đ a ph ấ i m c th p nh t nh ng tác đ ng tiêu c c và r i ro c a du l ch ườ ng, truy n th ng văn hóa và đi u ki n s ng c a nhân ng.

ườ ầ ư ẩ ụ

ậ ­ Tăng c ứ ng đ u t ọ ạ ườ ể ả ồ ữ

i đ  b o t n nh ng di s n t ộ ự ộ ộ

ư ệ ề ộ ị

ể ả ả ị

ệ ườ ề , đ y m nh tuyên truy n, giáo d c nâng cao   ử   ị ả ự  nhiên, l ch s  và nh n th c cho m i ng ấ ủ   văn hóa dân t c. Huy đ ng s  tham gia r ng rãi c a các c p chính ồ   quy n, doanh nghi p kinh doanh du l ch và c ng đ ng dân c  trong ệ vi c  phát  tri n  du  l ch   sinh  thái  và  văn  hóa,   b o  v   di  s n   và  môi   tr ng.

Ể

Ữ Ề   Ệ IV. PHÁT TRI N NÔNG NGHI P VÀ NÔNG THÔN B N V NG:

ọ ế ấ ủ quan tr ng nh t c a Vi Nông, lâm, ng  nghi p là ngành kinh t

ả ệ ư ấ

ệ ữ

ặ ự ữ ể ướ c phát tri n, ti n b t là lúa, tăng lên liên t c c  v

ệ ệ ệ ng th c, đ c bi ả ấ ả

ở

ữ ướ i. Thâm canh tr  thành xu h

ụ ệ ệ

ự ế ơ ấ ế ả ố

ọ ẩ ị ướ ể ệ

nông thôn đã có nh ng chuy n d ch theo h ướ ị

ự ề ệ ể

ệ   ệ t ầ Nam, hi n s n xu t ra g n 1/4 GDP. Trong nh ng năm 1990, nông   ộ  ế t Nam đã có nh ng b nghi p và nông thôn Vi ụ ả ề  ấ ươ ể ả đáng k . S n xu t l ồ ố   ự ươ ng th c qu c di n tích gieo tr ng và năng su t, đã b o đ m an ninh l ạ   ẩ ấ ướ ộ ệ ư c xu t kh u g o t Nam tr  thành m t trong nh ng n gia và đ a Vi ề   ủ ạ ở ế ớ ầ ng ch  đ o trong n n hàng đ u th  gi ệ ớ   ớ nông nghi p v i vi c áp d ng các thành t u khoa h c công ngh  m i ề   v   gi ng,   quy   trình   canh   tác   và   ch   bi n   s n   ph m.   C   c u   nông ữ ế   nghi p và kinh t ng đa ạ ị ườ   ng theo th  tr d ng hoá và đ nh h ng. Tuy nhiên, còn không ít thách ữ ố ớ ự ứ   th c đ i v i s  phát tri n b n v ng trong lĩnh v c nông nghi p và nông thôn, đó là:

ấ ở ị

ợ    nông thôn b  chia nh , manh mún, không phù h p ậ ộ ­ Ru ng đ t  ầ ủ ệ ả ỏ ớ ấ ớ v i yêu c u c a vi c s n xu t hàng hoá l n, t p trung.

ệ ­ Quá trình c  gi

ơ ớ ấ ụ ầ ế ế ậ

ạ ủ ữ ế ề ẫ

ậ ả ấ ở ộ ệ ấ ấ ệ i hoá nông nghi p và vi c áp d ng các quy trình ễ ỹ k  thu t s n xu t tiên ti n còn di n ra ch m ch p. H u h t các khâu ệ ả  nh ng vùng nông nghi p đ u làm th  công, d n đ n năng s n xu t  ấ su t lao đ ng nông nghi p r t th p.

ư ệ

ặ   ế ­ Công nghi p tác đ ng còn y u vào nông, lâm, ng  nghi p, đ c ả ộ ế ế ệ ệ ệ t là  công nghi p ch  bi n nông s n. bi

ả ả ổ ổ ị ề   ng nông s n không  n đ nh, giá c  thay đ i theo chi u

ị ườ ấ ợ ố ớ ướ ­ Th  tr ng b t l h i đ i v i nông dân.

29

ạ ạ ậ

ề ả ế ố ­ Tình tr ng gi m sút đa d ng gen  ư ồ ớ ố

ố ệ ử ụ

ừ

ệ ố ỳ ệ ưở ủ ượ

ẫ ồ

ở ố    gi ng cây tr ng, v t nuôi do ằ ố trào l u thay th  gi ng truy n th ng b ng gi ng m i  đang làm cho   ọ   ệ ơ vi c phòng ch ng sâu b nh khó khăn h n. Vi c s  d ng phân hoá h c, ố ộ ấ ệ ỏ   ng m t cách thu c tr  sâu, thu c di t c  và các ch t kích thích sinh tr ườ   ấ ớ ạ ệ i h n cho phép c a môi tr t quá gi tu  ti n đã có d u hi u v ng ế ạ ướ ễ ấ sinh thái, d n đ n thoái hoá đ t, ô nhi m ngu n n   c và gây h i cho ườ ẻ ứ s c kho  con ng i.

ệ ủ ỏ ể

ở ề ệ ề ộ

ệ ủ ệ ả ậ

ấ ậ ệ ả ứ ạ ế

ẩ ở ự ả

ụ ả ự ạ ữ ạ

ộ ả ệ ạ ể ả

ặ ầ ư ấ

ườ ặ ồ

ườ ự ả ộ ố ng sinh s ng c a các c ng đ ng nông thôn, đ c bi ề ơ ả ủ ấ

ể   ­ Công nghi p nh , ti u th  công nghi p và làng ngh  phát tri n ạ   ạ m nh   nhi u vùng nông thôn, thu hút kho ng 2 tri u lao đ ng đã t o ư   thêm công ăn vi c làm và làm tăng thu nh p c a dân c . Song công ị ườ ng tiêu ngh  s n xu t còn l c h u, s c c nh tranh kém, thi u th  tr   ủ   ị ể ổ th  s n ph m là nh ng nguyên nhân c n tr  s  phát tri n  n đ nh c a ự ữ   khu v c này. Bên c nh vi c có nh ng m t tác đ ng tích c c, tuy nhiên ệ ế ế  tho  đáng cho b o v  tài do phát tri n thi u quy ho ch và thi u đ u t   ễ   ỏ ng, khu v c s n xu t nh  này đang gây ô nhi m nguyên và môi tr ệ ở ộ ố  t  môi tr  m t s ộ ạ làng ngh , n i s n xu t và sinh ho t đan xen trong cùng m t khu dân   ư c  đông đúc.

ừ ấ ấ ộ

ạ ượ ể ồ ạ ­ Tình tr ng bóc l ậ ở ự ộ đ ng th c v t  ngu n tài nguyên quý không th  tái t o đ t tài nguyên đ t đai và trong lòng đ t, r ng,   ề    các vùng nông thôn cũng  đang làm lãng phí  nhi u c.

ạ ộ ư ữ ề ữ ệ ể ể Nh ng ho t đ ng  u tiên đ  phát tri n nông nghi p b n v ng:

ề ậ 1. V  lu t pháp:

ậ ệ ố ộ ề ồ

ệ ệ ệ ố ệ ả ấ

ậ ố ồ ồ

ươ ệ

ử ụ ế ư ườ ề ả ấ ể   ­ Hoàn thi n h  th ng lu t pháp, chính sách đ ng b  v  phát tri n ả   nông nghi p; h  th ng qu n lý và b o v  tài nguyên đ t đai, tài nguyên ướ   c, các gi ng cây tr ng, v t nuôi, các ngu n tài nguyên thiên nhiên n khác s  d ng trong nông, lâm, ng  nghi p; các ph   ng pháp canh tác ệ tiên ti n và v n đ  b o v  môi tr ệ ng nông nghi p, nông thôn.

ợ ự ữ ả ơ

ơ

ườ ở

ả ả ộ

ng  s  ph i h p  công tác gi a  các c  quan qu n lý ng và các c  quan   ả ị   ươ ng và đ a  Trung  ể ươ ng nh m nâng cao năng l c đ i ngũ qu n lý cho phát tri n nông   ệ ằ ề ữ ố ườ ­  Tăng c ệ ự ngành, lĩnh v c nông nghi p, nông thôn, môi tr ộ ế ụ ồ ưỡ ng cán b  qu n lý  qu n lý khác. Ti p t c b i d ự ph nghi p b n v ng.

ạ ể ế ị

ộ ợ

ể ề ệ

ố ố ề

ị ạ ậ ẩ ẫ ữ ị ­ Quy ho ch phát tri n nông thôn, khuy n khích đô th  hóa nông   ể thôn m t cách h p lý thông qua các chính sách tài chính, phát tri n công   ữ ở ả ằ ạ ự  c  nông ngh  và chính sách dân s , nh m t o s  phát tri n b n v ng    ộ ệ ợ   thôn và đô th , t o l p m i quan h  h p lý v  phân công lao đ ng, trao ậ   ờ ố ổ đ i và thúc đ y l n nhau gi a nông thôn và đô th , làm cho đ i s ng v t

30

ờ ố ủ ệ ầ nông thôn ngày càng đ y đ  ti n nghi và đ i s ng văn hóa, tinh

ế ộ ấ ở ch t  ầ th n ngày càng văn minh, ti n b .

ề 2. V  kinh t ế :

ạ ẩ ấ ở ữ

ể ề ệ ề

ổ ổ ứ ớ ữ ộ ộ    nh ng vùng ru ng ­ Đ y m nh quá trình chuy n đ i ru ng đ t  ử ể ạ ồ ợ   ấ đ t manh mún, phân tán, d n đi n đ i th a đ  t o đi u ki n thích h p ạ ệ ươ cho canh tác theo nh ng ph ng th c l n, hi n đ i.

ươ ự ­ Xây d ng và th c hi n nh ng ch

ệ ồ ươ

ợ ấ ế ợ

ự ử ụ ả ệ ằ ổ ợ

ủ ừ ấ ả ạ ữ ấ   ng trình nâng cao năng su t ữ   ụ ị ướ ở ấ ng. Áp d ng nh ng đ t đai, s  d ng h p lý ngu n n  các đ a ph c  ợ   ệ ố ệ ư h  th ng s n xu t k t h p nông­lâm, nông­lâm­ng  nghi p phù h p ớ ề v i đi u ki n sinh thái c a t ng vùng nh m s  d ng t ng h p và có   ướ ệ hi u qu  các lo i tài nguyên đ t, n ử ụ ậ c và khí h u.

ở ộ ấ

­ M  r ng s n xu t và th  tr ọ ấ ượ ả ẩ ả ể

ệ ẩ ị ườ ạ ng s n ph m nông nghi p s ch, ườ ạ ằ ả i tiêu ng s n ph m nh m t o cho ng ẩ ả ủ ự ề chú tr ng khâu ki m tra ch t l ứ ộ ệ dùng ni m tin vào m c đ  v  sinh, an toàn c a nông s n, th c ph m.

ệ ­ Phát tri n công nghi p ch  bi n các s n ph m chăn nuôi, thu

ả ủ ệ ự

ệ

ự ở ọ ấ ế ế ỷ  ẩ ế ế ả ể ệ   ạ ng, rau, hoa qu  đ  tăng ch ng lo i, quy mô và hi u ườ   ấ ượ ẩ ng môi tr ng ng th c, th c ph m. C i thi n ch t l ả   ữ ả ư , b o qu n, ệ ố   ặ t đ i ả ệ ố ng th c m i c p, đ c bi

ệ ự ữ ươ ự ể ườ ầ ả s n, d u ăn, đ ự ấ ươ ả ả qu  s n xu t l ế ế công nghi p ch  bi n. Hoàn thi n các h  th ng kho l u gi ệ ố h  th ng ch  bi n và phân ph i l ớ v i vi c d  tr  l ệ ố ươ ố ng th c qu c gia.

ạ ơ ấ ạ ế ố i kinh t

ồ ẩ ­ Đ y m nh quá trình c  c u l ử ụ ộ

ỗ

ậ ả ậ ư ổ ệ ạ ằ ộ ệ ệ ị

ừ ị ồ , gi ng cây tr ng v t nuôi   ấ   ơ ấ ạ và s  d ng ngu n lao đ ng nông thôn. Đa d ng hóa c  c u s n xu t ạ ạ   i ch , nâng cao thu nh p, phân kinh doanh nh m t o thêm vi c làm t ị ề ạ i lao đ ng nông thôn, t o đi u ki n cho vi c đ nh c   n đ nh, công l   ớ ứ ả  nông thôn ra thành th .  gi m b t s c ép di dân t

ố ụ ỹ ệ ậ ơ ị

ữ ệ ố ệ ự ệ

ộ ệ ố ẫ ả ế ậ ướ ụ ấ ệ   ủ ­ C ng c  và hoàn thi n h n n a h  th ng d ch v  k  thu t hi n ỷ  ố ớ có đ i v i các lĩnh v c nông nghi p, lâm nghi p, chăn nuôi và thu ả ả ng d n s n xu t và tiêu th  nông s n. s n. Thi t l p m t h  th ng h

ự ể

ế ấ ệ ỷ ợ

ằ ấ ậ ở ­ Xây d ng k t c u h  t ng nông thôn, phát tri n các công trình   ế ấ   i quy t v n    nh ng vùng dân ạ ầ i nh m tăng di n tích đ ướ ạ c s ch cho ng ả ủ ộ ượ ướ i tiêu ch  đ ng. Gi c t ữ ườ i dân và v t nuôi

thu  l ề đ  cung c p n ư c  nghèo.

ề ­ Phát tri n các ngành ngh  và doanh nghi p phi nông nghi p

ớ ể ả ự

ệ ậ ạ ầ

ế ổ ướ ể

ỗ ợ ỹ ậ

ả ạ ằ ể ề ể ệ ệ ở  ở ộ ệ   nông thôn ph i đi đôi v i vi c xây d ng và m  r ng các khu công ả ủ ế ấ ạ ả nghi p t p trung, có đ  k t c u h  t ng b o đ m h n ch  kh  năng   ễ ứ ứ    ch c làm i các t gây ô nhi m. Nghiên c u đ  hình thành m ng l ạ ệ   ể ư ấ  v n, đào t o, h  tr  k  thu t nh m phát tri n công nghi p, công tác t ề   ệ ở ủ  nông  thôn,  phát  tri n  các  làng   ngh   truy n ti u  th  công   nghi p

31

ố ạ ự ề

ủ ể ở

ườ ễ ể

ề ủ ộ ụ th ng. Ch  đ ng quy ho ch và xây d ng các c m làng ngh , các khu ệ ậ ể ệ công nghi p, ti u th  công nghi p t p trung   vùng nông thôn đ  phát ả ờ ế ồ tri n kinh t ng do các ngành , đ ng th i làm gi m ô nhi m môi tr ngh  này gây ra.

ề ỹ ậ ệ 3. V  k  thu t và công ngh :

ệ ứ ứ ọ

ồ ấ

ố ị ệ

ọ

ậ ọ ọ ấ ữ ố ố ả ỹ

ụ ể   ­ Nghiên c u và  ng d ng công ngh  sinh h c trong phát tri n ữ ấ ượ ậ ứ   nh ng gi ng cây tr ng và v t nuôi có năng su t, ch t l ng và s c ổ ố ạ ớ ch ng ch u sâu b nh cao, không thoái hoá, không làm t n h i t i đa   ấ ượ ạ   ng cao, d ng sinh h c. Thành l p các trung tâm s n xu t gi ng ch t l ẩ ậ   ồ ị ẩ ậ nh p kh u có ch n l c và th m đ nh k  nh ng gi ng cây tr ng, v t ủ ướ nuôi c a n c ngoài.

ữ ả ơ ọ

ấ ụ ụ ệ ệ ể ề ả ậ ể ­ Phát tri n s n xu t phân bón h u c , phân bón sinh h c, phân i ch m ph c v  cho vi c phát tri n n n nông nghi p sinh

bón phân gi thái.

ở ộ ữ ơ ự ệ ệ ả

ệ   ấ ­ M  r ng vi c áp d ng s n xu t nông nghi p h u c , th c hi n ổ ổ ậ ệ ợ ụ ừ ph  c p quy trình phòng tr  sâu b nh t ng h p (IPM).

ả ồ ủ ị ậ ố ồ ồ ươ ­ B o t n ngu n gen gi ng cây tr ng, v t nuôi c a đ a ph ng.

ụ ứ ệ ế ể ả   ­ Đ y m nh nghiên c u và  ng d ng công ngh  tiên ti n đ  b o

ẩ ạ ế ế ả ứ ủ ả qu n, ch  bi n nông, lâm, th y s n.

Ể Ị

Ữ   V. PHÁT TRI N B N V NG CÁC VÙNG VÀ Đ A ƯƠ Ề PH NG:

ỉ ộ ệ ươ Vi ng, đ t Nam có 64 t nh, thành ph  tr c thu c Trung

ị ế ượ ự

ạ ả ướ . Các t nh trong c  n ạ ổ

ữ ạ

ỉ ướ ả ậ

ể ế ạ ộ

ể ề ấ ổ

ề ố ợ ỏ ự ổ ộ ớ

ố ớ ố ự   c phân ỉ   ra thành 8 vùng đ a lý kinh t c đã xây d ng quy ế ể ạ   ho ch phát tri n dài h n đ n năm 2010. Quy ho ch lãnh th  vùng cũng ư ự ượ   c xây d ng. Tuy nhiên, gi a các quy ho ch t nh và vùng ch a có đã đ ự ế ợ ư ả ấ c, vì v y ch a có s  k t h p. Vùng không ph i là c p qu n lý nhà n   ể ở  ệ ậ vi c l p k  ho ch phát tri n, giám sát và đánh giá tác đ ng phát tri n  ấ ữ   c p   vùng   lãnh   th .   Trong   khi   đó,   các   v n   đ   phát   tri n   b n   v ng ườ ữ   th ng bao trùm quy mô lãnh th  r ng l n và đòi h i s  ph i h p gi a ề ỉ nhi u t nh, thành ph  v i nhau.

ả ư Chi n l

ướ

ấ ị ơ

ế ớ ừ ề ẹ ộ ộ ặ ể ướ   ế ượ c phát tri n vùng m t m t ph i  u tiên phát tri n tr c ả ế ọ ặ   ư ứ c, nh ng m t  tr ng đi m, có kh  năng b t phá lên tr các vùng kinh t ệ   ề ể ớ ả i vi c h  tr  các vùng kém phát tri n và có đi u ki n khác ph i chú ý t ằ ể   ộ ự khó khăn h n, nh m t o ra m t s  cân đ i nh t đ nh trong phát tri n ả   ả ướ i gi m không gian, t ng b ể ể ệ ỗ ợ ạ ố c thu h p kho ng cách v  xã h i và ti n t

32

ữ ề ế

ể ầ ộ

ệ ệ ớ ự b t s  chênh l ch v  kinh t  trong nh ng năm sau này. Các vùng phát ơ ẽ ế ọ ể  tr ng đi m s  đóng vai trò là đ u tàu, là đ ng c  lôi kéo tri n kinh t ơ ề ề các vùng mi n núi, vùng sâu, vùng xa có đi u ki n khó khăn h n.

ả ạ ạ

ữ ề ổ

ướ ằ ỉ ạ   ế Nh m b o đ m cho quá trình quy ho ch, k  ho ch hóa và ch  đ o ệ ớ ệ ố   ầ ự c n đ i m i h  th ng th c hi n phát tri n vùng mang tính b n v ng,  qu n lýả  theo h ả ể ng:

ự ứ ệ 1. Tăng c

ề ườ ữ ậ ng năng l c, nâng cao nh n th c và trách nhi m v ề ị

ự ể ươ ươ ấ ng tr c ti p ch  đ o ph ươ ng án phát tri n kinh t ­xã h i và s

ụ ụ ợ

ủ

ạ ạ

ậ ề ữ ở ị ợ ươ ề  ề   ng. Chính quy n phát tri n b n v ng cho các c p chính quy n đ a ph ử  ộ ế ể ỉ ạ ế ị đ a ph ủ ị ể ươ ụ   ng, hi u rõ tác d ng tài nguyên thiên nhiên ph c v  l i ích c a đ a ph ế ự ộ ể ề ặ ộ ườ   đ ng v  m t môi tr ng c a các d  án phát tri n kinh t ­xã h i trên ế ấ ể ấ ị   đ a bàn và vì v y là c p thích h p nh t đ  quy ho ch và k  ho ch hóa ể ự s  phát tri n b n v ng  ng mình. đ a ph

ợ ạ i th  đ  phát tri n, t o nên th 2. Các vùng, khu v c đ u phát huy l

ạ ể ầ ủ m , g n v i nhu c u c a th  tr

ướ

ự ề ơ ấ c. Nhà n ầ ế ể ớ ẩ c ti p t c thúc đ y các vùng kinh t ờ ạ ưở ồ

ề ơ

ề ả , giúp đ  k

ạ

ể ế ự ầ ộ ủ ự ể ế ế  ị ườ   ế ở ắ ủ ng m nh c a mình theo c  c u kinh t ế ọ   ế ụ ướ  tr ng trong và ngoài n ề   ể ng nhanh, đ ng th i t o đi u đi m phát huy vai trò đ u tàu tăng tr ố   ệ ầ ư  thích đáng h n cho các vùng còn nhi u khó khăn. Th ng ki n và đ u t ữ ố   ỉ ạ ả ướ ấ c, gi a các vùng, t nh, thành ph , nh t quy ho ch phát tri n trong c  n ỡ ỹ  ầ ư ạ ươ ấ ế ự ạ ự ng m i, đ u t t o s  liên k t tr c ti p v  s n xu t, th ồ   ồ ộ ậ thu t và ngu n nhân l c. Nâng cao trình đ  dân trí và đào t o ngu n ự ứ nhân l c đáp  ng yêu c u phát tri n kinh t ­xã h i c a vùng và khu v c.

ầ ớ ộ 3. Thu hút r ng rãi các t

ự ch c đoàn th  và các t ng l p nhân dân ể ạ ị   i đ a

ươ ể ế ể ươ ọ vào quá trình l a ch n và th c hi n các ph ắ ph ổ ứ ệ ự ng theo nguyên t c "dân bi ng án phát tri n t t, dân bàn, dân làm, dân ki m tra".

ườ ữ ự ơ ng s  ph i h p gi a các c  quan qu n lý nhà n ướ   c

4. Tăng c ả ả ằ ả ố ợ ổ nh m b o đ m tính liên ngành và liên vùng, liên lãnh th .

ể ươ ể ả

ề ị ủ ữ ể

ề

ế

ườ ể

ế ươ ụ ị ị ươ ng h

ữ ể

ụ ệ ệ

ướ ế ả

ệ ố ng phát tri n kinh t ­xã h i, trong đó có các gi ề ể ệ ử ụ ữ

ườ ả ả ầ   ề ng, c n 5. Đ  b o đ m phát tri n b n v ng vùng và các đ a ph ươ ị   ữ ự ng   trình   phát   tri n   b n   v ng   c a   vùng   và   đ a xây   d ng   các   ch ự   ồ ự ơ ở ươ  nhiên, ngu n nhân l c, ng. Trên c  s  phân tích các ti m năng t ph ể ố ớ ự ữ ợ   i th  so sánh và nh ng khó khăn đ i v i s  phát tri n, phân tích các l ộ ạ ả ự ệ   ng trình ng, ch th c tr ng phát tri n kinh t , xã h i, b o v  môi tr ướ ươ ẽ ề ể ng, ng s  xác đ nh m c tiêu, ph phát tri n b n v ng đ a ph   ể   ể ổ ộ n i dung phát tri n các ngành, vùng lãnh th  theo quan đi m phát tri n ộ   ể ự ề ề ữ b n v ng; đ  ra h  th ng các bi n pháp đ  th c hi n các m c tiêu, n i ộ ị   dung và đ nh h i pháp ớ   i vi c s  d ng b n v ng tài nguyên thiên nhiên chính sách liên quan t ệ và b o v  môi tr ng.

33

Ộ Ự Ữ

Ầ Ư Ữ Ằ Ể Ề P H N 3Ầ NH NG L ĨNH  V C X àH I  C N  U TI ÊN   NH M  PH ÁT  TRI N B N  V NG

Ậ Ỗ Ự Ả

Ạ

Ẩ Ộ Ộ Ự Ằ Ế Ệ Ể I. T P TRUNG N  L C  Đ  XÓA ĐÓI, GI M NGHÈO, Đ Y M NH  TH C HI N TI N B  VÀ CÔNG B NG XàH I:

ệ ữ ạ ượ t Nam đã đ t đ

ộ ỷ ớ Trong 10 năm qua, Vi ả

ẩ ể

ả ườ  đáng k  ng ầ ộ ỷ ệ  l ỷ ệ  l

ộ ẫ ệ ệ ẩ l t

ế ầ

ỉ ớ

ố ế ậ ủ ng tr

ấ

ườ ễ ị ổ ố ả ữ

ệ ặ ả ộ ả ướ ả ề ế t khó khăn, chi m t

ữ ỷ ệ  l ủ ệ ố

ướ ư

ng tăng. Ngu n l c có th ầ ồ ự ạ ẹ ả ộ ớ ự ớ   c nh ng thành t u l n ệ   ướ t trong công cu c xoá đói gi m nghèo. B c vào thiên niên k  m i, Vi ố   i nghèo. Theo chu n nghèo qu c Nam v n còn m t t ớ    nghèo vào đ u năm 2001 kho ng trên 17%, v i gia hi n nay, thì t ố ế ỷ ệ ộ  ả ướ  h c (n u theo chu n qu c t 2,8 tri u h  nghèo trên c  n ứ ố   ộ ạ nghèo là 32%). Bên c nh đó, m t ph n đông dân s  còn có m c s ng ị ẩ ấ   x p x  chu n nghèo. Ng i nghèo còn ít kh  năng ti p c n v i các d ch ộ   ộ ơ ả ữ ươ ụ v  xã h i c  b n và d  b  t n th c nh ng r i ro trong cu c ư ố   s ng nh  thiên tai, m t mùa,  m đau...Kh  năng tái nghèo cao, làm cho ệ ự   nh ng thành t u xoá đói gi m nghèo thi u tính b n v ng. Hi n còn ệ ế   trên 2300 xã thu c di n đ c bi  kho ng 22% ề ứ ố ả ướ ổ c. Chênh l ch v  m c s ng c a các vùng, các t ng s  xã trong c  n   ể  ư ộ nhóm xã h i tuy ch a cao, nh ng có xu h huy đ ng cho xoá đói gi m nghèo so v i nhu c u còn quá h n h p.

ữ ỷ ớ ự ệ ằ ộ i, vi c th c hi n ti n b  và công b ng xã

ậ ầ ậ ế ể ệ ấ ọ Trong nh ng th p k  t  Vi ệ t Nam c n t p trung vào m y tr ng đi m sau đây: ộ ở h i

ả ­ Xoá đói gi m nghèo.

ề ể ế ắ ả ộ ữ   ­ Rút ng n kho ng cách v  trình đ  phát tri n kinh t ­xã h i gi a

ữ ề ị ộ ề nông thôn và đô th , gi a mi n núi và mi n xuôi.

ể ố ộ ­ H  tr  đ ng bào các dân t c thi u s  trong các ho t đ ng phát

ệ ể ả ộ ỗ ợ ồ ế tri n kinh t ­xã h i, b o v  tài nguyên thiên nhiên và môi tr ạ ộ ườ ng.

ạ ộ ể ­ Nâng cao đ a v  c a ph  n  trong các ho t đ ng phát tri n kinh

ị ệ ả ộ ườ ị ủ ế t ­xã h i và b o v  môi tr ụ ữ ng.

ộ ễ ị ổ ể ữ ệ ươ ­ T o đi u ki n đ  nh ng nhóm xã h i d  b  t n th ậ   ng hoà nh p

ồ ề ạ ớ ộ v i c ng đ ng.

ư ượ ữ ự ệ ạ ộ Nh ng ho t đ ng  u tiên ầ  c n đ ụ   ể ạ c th c hi n đ  đ t nh ng m c

ữ tiêu nêu trên là:

34

ọ ả

ế

ệ ể ề ậ ộ i nghèo, h  nghèo có t

ấ ươ ỗ ợ ạ ệ ng ti n đ  s n xu t, d ch v , b o đ m an ninh l

ươ ả t qua nghèo đói; t o c  h i đ

ườ ặ

i nghèo ti p c n các d ch v  xã h i c  b n, đ c bi ụ ế ụ

ế ả ả

ể ề

các xã nghèo phát tri n h ầ ả

ờ ỗ ợ ụ ứ ố ơ ở ệ ẹ ữ ấ ể ề ộ

ủ   ư 1. Đ a công tác xoá đói gi m nghèo là công tác tr ng tâm c a ạ   ế ượ ộ c phát tri n kinh t ­xã h i, trong đó t p trung vào các ho t chi n l ư ệ ườ ộ  li u và   đ ng h  tr , t o đi u ki n cho ng ị ự ở ấ   ụ ả ể ả  c p ng th c  ph ạ ơ ộ ể  ậ ể ự ượ ộ h  gia đình, nâng cao thu nh p đ  t  v ậ   ị ế ệ ộ ơ ả ụ ậ t là ti p c n ng ả ị ể ủ ế ướ ạ   c s ch; gi m thi u r i ro do thiên tai, bão d ch v  giáo d c, y t , n ả ự ủ ộ ụ , b o đ m xoá đói   t và tác đ ng tiêu c c c a quá trình c i cách kinh t l ồ ạ  ữ ả gi m nghèo b n v ng. Đ ng th i h  tr ị ả ể ầ   t ng c  s , phát tri n s n xu t, d ch v , thu h p d n kho ng cách ầ   chênh l ch v  trình đ  phát tri n, m c s ng gi a các vùng, các t ng ư ớ l p dân c .

ậ ể 2. T p trung giúp cho các đ a ph ng nghèo phát tri n kinh t

ể ậ ị

ơ ấ ể ả

ồ ơ ấ ệ ộ ụ ộ ế ng tăng d n t

ệ ế  ươ ị ế ơ ấ   thông qua chuy n d ch c  c u kinh t , c  c u cây tr ng, v t nuôi có giá ấ ị    cao, phát tri n s n xu t hàng hoá, c  c u lao  đ ng theo tr  kinh t ầ ỷ ọ ướ ả   h  tr ng lao đ ng trong công nghi p và dich v , gi m ộ ầ ỷ ọ d n t tr ng lao đ ng trong nông nghi p.

ẽ ế ợ ớ

ặ ạ ệ ế ộ

ả ế ự ng; xây d ng và quy ho ch l

ạ

ợ ứ ố ở

ệ ầ ả

ề ứ ố ấ ượ ả ớ ư ầ ả ươ   ng trình xoá đói gi m nghèo v i các 3. K t h p ch t ch  ch ệ   ể ả ế ươ ng trình, k  ho ch phát tri n kinh t ­xã h i, b o v  và c i thi n ch ư ạ ạ ườ ụ môi tr   i các c m dân c ; khuy n khích ả   ớ ẩ làm giàu chính đáng và h p pháp, đi đôi v i đ y m nh xoá đói gi m   nghèo, nâng nhanh m c s ng nhân dân   các xã nghèo, vùng nghèo, gi m d n kho ng cách chênh l ch v  m c s ng gi a các vùng, các dân   ộ t c, các t ng l p dân c  và nâng cao ch t l ữ ộ ố ng cu c s ng.

ờ ậ

ứ ệ ặ

ạ ồ ả i, công tác xoá đói gi m nghèo t p trung vào t khó khăn, vùng căn c  cách i, h i đ o, vùng sâu, vùng xa, đ ng bào dân

ả ả ụ ữ ố ượ ư ẻ ớ 4. Trong th i gian t ấ ị các đ a bàn khó khăn nh t (các xã đ c bi ớ m ng, vùng cao biên gi ộ t c) và  u tiên đ i t ng là ph  n  và tr  em nghèo.

ợ ố ự ệ ố 5. Th c hi n t

ả ế ủ

ộ ướ

ứ ứ ẩ

ủ ể ữ ng, nh ng ng

ườ ọ ồ

ạ ệ ề ừ ề ể ự ế ộ ổ ị

ả ộ ộ   t chính sách tr  giúp xã h i, phòng ch ng thiên tai, ơ ế ế ướ   c gi m r i ro cho nhóm y u th , thông qua c  ch  xã h i hoá, Nhà n ạ ộ   ệ ậ và nhân dân cùng làm. T p trung hoàn thi n m ng l i an sinh xã h i ễ ị  ấ ủ ầ ợ phù h p đ  đáp  ng nhu c u b c xúc và kh n c p c a các nhóm d  b ế   ạ ươ ổ ả i có hoàn c nh khó khăn, n n nhân c a chi n t n th ế  ậ ộ tranh và thiên tai, giúp h  hòa nh p c ng đ ng, phòng ng a và h n ch ạ   tình tr ng tái đói kinh niên và tái nghèo. Đây cũng là đi u ki n quan ữ   ằ ả ọ tr ng b o đ m s  ti n b , công b ng,  n đ nh và phát tri n b n v ng ề ặ v  m t xã h i.

ộ ộ ồ i nghèo hãy phát huy n i l c, t

ớ ự ỗ ợ ủ ộ ự ướ ươ ườ 6. Đ ng viên c ng đ ng ng ế ợ ỏ n lên thoát kh i nghèo đói, k t h p v i s  h  tr  c a Nhà n ự    c và v

35

ộ ồ ự ữ ề ệ ả

ạ ả

ồ ự ả ợ

ả các c ng đ ng khác th c hi n xoá đói gi m nghèo b n v ng. Tăng ồ ự ể ườ c ng và đa d ng hoá các ngu n l c đ  xóa đói gi m nghèo, phát huy ộ ự ệ n i l c là chính, k t h p s  d ng có hi u qu  các ngu n l c h p tác ố ế ể ẩ qu c t ế ợ ử ụ  đ  đ y nhanh xoá đói gi m nghèo.

ơ ệ ế ế ộ

ụ ế ể ậ

ợ ệ ế ể ể

ế   7. Có chính sách, c  ch  khuy n khích vi c áp d ng ti n b  khoa ệ ỹ ọ   h c   k   thu t,   chuy n   giao   công   ngh   thích   h p   đ n   các   xã   nghèo, ậ   ộ ạ ườ i nghèo đ  phát tri n kinh t ­xã h i, t o vi c làm và tăng thu nh p ng ườ cho ng i nghèo.

36

Ế Ụ Ố Ứ

Ạ   Ả II. TI P T C GI M M C TĂNG DÂN S  VÀ T O Ệ THÊM VI C LÀM  Ộ ƯỜ I LAO Đ NG: CHO NG

ệ ộ Vi

ộ ố ớ ạ ộ ồ ậ ấ ỷ

ự ượ ế ố ế

ạ ố ự

ự t Nam đã th c hi n chi n l ủ ế ự ệ ố

nhiên và đ t đ t Nam đã kh ng ch  đ ố ố ớ ự ế ượ ế ứ ề ơ ả ự ủ ậ

ẹ ơ ả ẻ   t Nam có quy mô dân s  l n, l c l ng lao đ ng d i dào, tr , có tính năng đ ng cao trong ho t đ ng kinh t   . Trong m y th p k  qua, ệ ệ ớ   Vi c dân s , k  ho ch hoá gia đình v i ạ ộ ạ ượ   n i dung ch  y u là h n ch  m c tăng dân s  t c ế ượ   ả ữ nh ng thành t u kh  quan. V  c  b n Vi c ố ộ ố, vì v y áp l c c a quy mô dân s  đ i v i s  phát t c đ  gia tăng dân s   ắ ầ ượ ể c gi m nh  h n. tri n đã b t đ u đ

ế ố ộ

ấ

ố ng dân s  và phân b ể ệ ạ ấ ượ ố ớ ự ề

ặ ữ ư ẫ ệ ề M c dù có nh ng thành công trong vi c h n ch  t c đ  tăng dân   ố  ơ ấ ố s , nh ng v n đ  v  quy mô, c  c u, ch t l ữ   ứ ớ dân c  v n còn là nh ng thách th c l n đ i v i s  phát tri n b n v ng ữ ủ c a Vi ữ ề ề ữ t Nam trong nhi u năm n a:

ẫ ầ ố

ẹ ệ ạ ị ạ   ­ Gia tăng dân s  là m t nguyên nhân hàng đ u d n đ n tình tr ng ườ   ng ế t, môi tr

ộ ị ừ r ng b  thu h p, tài nguyên thiên nhiên b  khai thác c n ki ị b  suy thoái.

ườ ấ ượ ệ ộ ồ ế i lao đ ng còn thi u vi c làm; ch t l ự   ng ngu n nhân l c

­ Ng còn th p.ấ

ẫ ệ ạ

ẻ ụ

ạ ấ ặ ề ẻ ố ứ  suy dinh d

ỷ ệ ọ ế ẫ ố l

ấ

ề ượ ả ấ ượ ộ ủ ầ   ế ­  Vi c dân s  tăng nhanh d n đ n tình tr ng cung không đ  c u ề  ả trong chăm sóc s c kho  và giáo d c, làm n y sinh hàng lo t v n đ ẫ ưỡ ư ỉ ệ   nh : t  l ng tr  em v n còn cao; chi u cao, cân n ng không ả ỏ ọ ả   b o đ m d n đ n suy thoái gi ng nòi; t  h c sinh b  h c tăng; tình ụ ẽ ằ ạ   tr ng m t công b ng trong giáo d c s  gia tăng gi a các vùng, các nhóm ụ ng giáo d c khó b  đ dân t c; ch t l ữ ệ c c i thi n.

ầ ư ữ ướ ể ượ d i đây đ  v t qua

ự C n th c hi n   ứ ừ ữ ấ ố ạ ộ ệ nh ng ho t đ ng  u tiên   ề  các v n đ  dân s  nêu trên: nh ng thách th c t

ữ ộ 1. Duy trì xu th  gi m sinh m t cách v ng ch c và nâng cao

ế ả ố ề ể ấ ệ ầ ấ ượ ắ ng dân s  v  th  ch t, trí tu  và tinh th n: ch t l

ừ

ế ệ ổ

t Nam s   n đ nh vào gi a th  k  21, n u

ả ả K t qu  gi m sinh t ị ẽ ổ ệ ế ị ấ  m c cao hay th p. Quy mô dân s ế ở ứ ố ẽ ướ ế ố ở ứ ế ỷ ấ ị ườ ệ nay đ n năm 2010 có ý nghĩa quy t đ nh   ố  ể ạ    m c cao, có th  đ t ườ   i. i 113 tri u ng

i, còn  ầ ể ạ ụ ệ ệ ế đ n vi c  n đ nh quy mô dân s   ữ ệ Vi ở ứ  m c th p dân s  s  d trên 122 tri u ng ữ ự Đ  đ t m c tiêu này, c n th c hi n nh ng công vi c sau:

ệ ủ ổ

ệ ố ệ ặ ấ ố ố ở ộ b  làm công tác dân s ­ Ki n toàn, c ng c  và  n đ nh h  th ng t t là ị  các c p, đ c bi ộ ổ ứ  ch c và đ i ngũ cán   ơ ở ể ả   ở ấ  c p c  s  đ  đ m

37

ệ ể ố

ổ ứ ườ ạ ủ ươ ả ơ ng trình dân s  và  ch c, qu n lý và tri n khai ch ề   ng h n n a s  lãnh đ o c a Đ ng và Chính quy n

ố ớ ấ ứ ả nhi m ch c năng t ữ ự ể phát tri n. Tăng c ố các c p đ i v i công tác dân s .

ề ­ Tăng c

ứ ố ứ ằ ả ạ

ậ ộ ị

ế ế ậ ỏ ề ạ ữ ề

ứ ụ ứ

ấ ượ ườ ậ   ụ ườ ng công tác truy n thông, giáo d c nh m nâng cao nh n ề ổ  v  dân s , s c kh e sinh s n, k  ho ch hóa   th c và  thay đ i hành vi ữ ệ   gia đình. T p trung vào nh ng đ a bàn có đi u ki n kinh t ­xã h i còn ở  ố ượ ế ề ng còn nhi u h n ch  v  nh n th c. M khó khăn và nh ng đ i t ề ộ r ng và nâng cao ch t l ng các hình th c truy n thông, giáo d c dân   ố ng. s  trong và ngoài nhà tr

ứ ả ng chăm sóc s c kh e sinh s n và công tác k

ộ ớ

ạ ổ ế ế ứ ấ ầ ấ

ứ ố ả ầ

ế  ỏ ấ ượ ­ Nâng cao ch t l ằ ợ ế ế ho ch hóa gia đình b ng các n i dung thi   t y u, phù h p v i khuôn ệ ạ ẻ   kh  chăm sóc s c kho  ban đ u, h n ch  đ n m c th p nh t vi c có ấ ượ   ạ thai ngoài ý mu n, gi m nhanh n o thai, góp ph n nâng cao ch t l ng dân s .ố

ự

ệ ả ự

ầ ố ả

ứ ả ươ ng trình dân s ; b o đ m vi c l ng ghép các d ệ ế ệ ồ ế ậ ạ

ạ ợ ệ ề ư ự ể ế ổ ộ

ữ  ậ ấ ử ­ Nâng cao năng l c thu th p, x  lý và cung c p các thông tin, d ệ   ượ ề ư ể c yêu c u đánh giá k t qu  th c hi n li u v  dân c  đ  đáp  ng đ ữ  ế ượ c và các ch chi n l ề ằ   ị ư li u v  dân c  vào vi c ho ch đ nh chính sách, l p k  ho ch nh m ỉ ớ ự  đi u ch nh s  phát tri n kinh t ­xã h i, phân b  dân c  phù h p v i s ố ổ ủ thay đ i c a dân s .

ộ ườ ự ­ Nâng cao trình đ  dân trí, tăng c

ằ ớ ầ ấ ượ i nh m góp ph n nâng cao ch t l ệ   ng vai trò gia đình và th c hi n ố ề ể ng dân s  v  th

ệ ầ ấ ẳ bình đ ng gi ch t, trí tu  và tinh th n.

ổ ộ ộ

ọ ạ ệ ỗ

ể ộ ự ự ệ ể ố

ệ ệ ố ằ ự ể ẩ ộ

ứ ợ ủ   ­ Huy đ ng s c m nh t ng h p c a toàn xã h i tham gia công tác ề ậ ợ ể ỗ ố ạ i đ  m i cá nhân, m i gia đình và dân s , t o m i đi u ki n thu n l   ố   ủ ộ ồ  nguy n và ch  đ ng tham gia công tác dân s . toàn th  c ng đ ng t ạ   Xây d ng và hoàn thi n h  th ng chính sách dân s  và phát tri n, t o ự   ơ ở c  s  pháp lý và đ ng l c nh m thúc đ y quá trình tri n khai th c hi n.ệ

ả ả ệ

ạ ộ ồ ự ử ụ ụ ụ ệ ổ

ề ­ B o đ m kinh phí và các đi u ki n ho t đ ng cho công tác dân ả ố s . Phân b  và s  d ng có hi u qu  các ngu n l c ph c v  công tác dân s .ố

ả ệ ế 2. Gi i quy t vi c làm:

ả ế ế ố ế ố ế ị ệ

ế ể ồ Gi i, ngu n nhân l c trong phát tri n kinh t ể  quy t đ nh đ  phát huy y u t  con ị , làm  n đ nh và lành

i quy t vi c làm là y u t ự ứ ầ ứ ủ ộ ổ ườ ng ạ m nh hoá xã h i, đáp  ng nhu c u b c xúc c a nhân dân.

ướ ừ ố ộ ẽ c tính s  tăng t

ộ ổ Dân s  trong đ  tu i lao đ ng  ệ ườ ấ ặ ỉ nay lên x p x  60 tri u ng ệ   ệ  45,4 tri u hi n ụ   i vào năm 2010. M c tiêu đ t ra cho lĩnh

38

ế ệ ớ

ụ ả ạ ộ ư ử ụ

ế ệ

ế ể ị

ợ ể ạ ụ ạ ầ

ữ ệ ệ ỗ   ệ ệ ả ự i quy t vi c làm là ph i t o ra hàng tri u vi c làm m i m i v c gi ấ ố ự ượ ậ ng lao đ ng ch a s  d ng h t, nh t là vào năm, t n d ng t t l c l   ự ở ờ   ồ ị d p nông nhàn   nông thôn và trong lĩnh v c nông nghi p, đ ng th i ộ ớ ơ ấ ơ ấ    trong quá chuy n d ch c  c u lao đ ng cho phù h p v i c  c u kinh t ự   ệ ệ trình công nghi p hóa, hi n đ i hóa. Đ  đ t m c tiêu này, c n th c hi n nh ng công vi c sau:

ệ ự ể ­ Th c hi n chuy n đ i c  c u kinh t

ướ ng tăng nhanh t ỷ ọ ả ự

ổ ơ ấ ự ộ ề ế ớ ơ ấ ệ ạ ệ ằ ỷ     tr ng khu ả    v i c  c u có kh  năng

ề ề ộ ớ ế  theo h ụ ị ọ tr ng khu v c công nghi p, xây d ng và d ch v , gi m t ự v c nông nghi p nh m t o ra m t n n kinh t ệ ạ thu hút nhi u lao đ ng và t o thêm nhi u vi c làm m i.

ộ ổ ế ớ ơ

ố ướ ử ụ ộ

ả ạ ơ ả ế  theo h ỉ ủ ụ ử ề ề

ậ ố

ị ườ ầ ằ ộ ố c nhanh chóng, d

ượ ả ế ố

c a Nhà n ặ ạ

ổ ơ ấ ể ả ố   ­ C i ti n và đ i m i c  ch  huy đ ng, s  d ng và qu n lý v n ườ ứ ầ ư   ng xuyên ng đa d ng hoá hình th c huy đ ng v n, th đ u t ế   ữ ề ấ đi u ch nh lãi su t và đ n gi n hoá nh ng th  t c g i ti n, rút ti n ti t ằ ề ố ẩ   ỗ ộ ệ ki m nh m huy đ ng ngày càng nhi u v n nhàn r i trong dân. Đ y ố ệ ổ ạ   ị ườ t lo i ng v n và v n hành t nhanh vi c c  ph n hoá, hình thành th  tr ễ  ể ng này nh m huy đ ng và di chuy n v n đ th  tr ơ ấ ử ụ   ế ự ữ . C i ti n c  c u s  d ng dàng gi a các khu v c và các ngành kinh t ạ   ạ ồ ướ ầ ư ủ ố ồ c, tăng ngu n v n trung h n và dài h n, ngu n v n đ u t ệ   ệ ỗ ợ ố t cho nông dân trong quá trình t o vi c h  tr  v n cho nhân dân, đ c bi ế . làm và chuy n đ i c  c u kinh t

ẩ ệ

ộ ị ườ ế ế ả ậ ệ ớ

ứ ộ ng lao đ ng. ộ ể

ằ ỷ ọ ự ả ấ ẩ

ẩ ở ộ ệ ế ấ ẩ

ế ế ế ườ ệ ẩ ấ ẩ ộ ả ặ ng, đ c bi

ề ể ư ầ ạ ạ t công tác đào t o ngh  đ  đ a đ

ề ộ ể ạ   ­ Nâng cao m c đ  ch  bi n s n ph m đ  t o thêm vi c làm và ổ ở ộ  T p trung vào đ i m i công ngh , nâng   m  r ng th  tr ế  ỹ cao k  năng lao đ ng, hình thành và phát tri n năng l c các ngành ch  tr ng xu t kh u các s n ph m đã qua bi n nh m tăng quy mô và t   ị  ch  bi n, gi m xu t kh u nguyên li u thô. Tìm ki m và m  r ng th ệ   t coi vi c đ y m nh xu t kh u lao đ ng và chuyên gia tr ượ   ố ọ là khâu mũi nh n. C n làm t c ệ ở ướ  n nhi u lao đ ng đi làm vi c c ngoài.

ả ị ườ ­ Hình thành, phát tri n và đi u ti t có hi u qu  th  tr

ề ổ ố ể ự c.   Xây   d ng   và   t

ụ ệ ế

ệ ạ ệ ế   ng lao ị  ệ ứ ố t   h   th ng   thông   tin   th   ch c   t ể ị ệ ố   ng lao đ ng. Khuy n khích phát tri n h  th ng d ch v  vi c làm ơ ế ị ườ ng. ộ ướ đ ng   trong   n ườ ộ tr ữ ạ ộ ho t đ ng minh b ch và h u hi u trong c  ch  th  tr

ỉ ừ ­ T ng b

ướ ể ằ

ộ ề ệ ả ườ ử ụ ườ ủ ộ ệ nh m phát tri n quan h  lao đ ng lành m nh, b o v  quy n l ộ pháp và chính đáng c a ng ệ c hoàn ch nh hành lang pháp lý v  lao đ ng và vi c làm   ề ợ ợ   ạ i h p ộ i lao đ ng và ng i s  d ng lao đ ng.

ể ệ ố ụ ạ

ề ề ớ ườ ị ườ ạ ố   ng m i   ng lao

ữ ớ ệ ố ệ ố ị ụ ế ệ ­ Phát tri n h  th ng giáo d c và đào t o ngh , tăng c ụ ế liên k t gi a h  th ng giáo d c và đào t o ngh  v i th  tr ộ đ ng, v i h  th ng d ch v  và xúc ti n vi c làm.

39

ƯỚ Ị Ị III. Đ NH H NG QUÁ TRÌNH ĐÔ TH  HÓA VÀ DI

Ể Ề Ị

Ư DÂN NH M Ằ Ố Ợ   Ữ PHÁT TRI N B N V NG CÁC ĐÔ TH , PHÂN B  H P LÝ  Ộ DÂN C  VÀ LAO Đ NG THEO VÙNG:

ữ ể ừ ầ ễ ị K  t

ố

ổ ị ư ệ

đ u nh ng năm 1990, quá trình đô th  hoá di n ra v i t c đ ấ ế ề ố ả ướ ế i là dân c  đô th , chi m 23,45% dân s . C  n ố ự ườ ị ươ ộ

ộ ỉ ị ấ ố ị ớ ố ộ  ệ nhanh chóng. Đ n năm 1999, T ng đi u tra dân s  cho th y hi n có   ệ   17,9 tri u ng c hi n   ng, 82 thành có 623 đô th  (trong đó 5 thành ph  tr c thu c Trung  ph , th  xã thu c t nh và 537 th  tr n).

ữ ư ứ ệ ặ ị Quá trình đô th  hóa hi n đang g p nh ng thách th c nh  sau:

ị ở ầ ế ậ

ậ ệ ớ ố

ầ ư ạ ầ ơ ầ ế ệ ư

ị  ỹ ạ  h  t ng k  thu t đô th   ­ Quy ho ch và đ u t  h u h t các đô th ị  ộ ộ t Nam đ u ch m h n so v i t c đ  phát tri n kinh t ­xã h i đô th ạ   t là tình tr ng ử ể ặ ườ ng, đ c bi ướ c, thoát n c, thu gom và x

ả ắ ấ ề Vi ệ ề ả ứ và ch a đáp  ng yêu c u v  b o v  môi tr ấ ướ ạ ậ ủ ệ ố ế y u kém và l c h u c a h  th ng c p n ệ ố lý ch t th i r n, h  th ng giao thông.

ỹ ậ ặ ố ớ ị ở ­ M c dù h  t ng k  thu t đô th

ầ ư ả ạ ấ

ẫ ị ệ ữ ứ ẩ

ượ ườ ễ ạ ỡ ượ   ạ ầ c  các thành ph  l n đã đ ấ   ư  c i t o và nâng c p, nh ng nhìn chung v n còn r t ạ   ủ c nh ng tiêu chu n c a đô th  hi n đ i. ị   ằ ng và phá v  cân b ng sinh thái đô th ,

ạ ố quan tâm đ u t ư ế y u kém, ch a đáp  ng đ Tình tr ng ô nhi m môi tr ả c nh quan thiên nhiên đang là m i lo ng i chung.

ư ườ ệ ­ Ch a có s  l ng ghép quy ho ch b o v  môi tr

ị ạ ự ồ ừ ả ề ườ

ạ ấ ậ ụ ệ ắ ả

ườ ự ễ ẽ ạ

ư ị

ế ườ ễ ả ng trong quy ị ừ   ng đô th  v a gây ho ch đô th  nên v a làm tăng các v n đ  môi tr ấ ệ ể   khó khăn trong vi c kh c ph c các h u qu . Bi u hi n rõ nh t là tình   ng trong các tr ng xây d ng xen k  các nhà máy gây ô nhi m môi tr ơ ở ạ ầ ấ   ụ ử khu dân c  đông đúc, thi u các c  s  h  t ng và d ch v  x  lý ch t ọ ng nghiêm tr ng.  th i, gây ô nhi m môi tr

ự ­ Đô th  hoá v i t c đ  nhanh và s  gia tăng dân di c  t

ề ớ ở ị ị ớ ố ộ ứ ư ừ  nông thôn ệ  và v  sinh môi

ườ ra thành th  gây nên s c ép ngày càng l n v  nhà  tr ị ng đô th .

ầ ượ ể ế ể c n đ c ti n hành đ  phát tri n đô th ị Nh ng ho t đ ng  u tiên

ạ ộ ư ồ ữ ề ữ b n v ng bao g m:

ổ ể ả ạ ả ể   ằ i quy ho ch t ng th  nh m b o đ m phát tri n

ạ ị ề ữ 1. Rà soát l các đô th  b n v ng.

40

ẩ ề ệ ạ

ệ ọ ạ ặ ự ệ vai trò đ c bi

ả ả ố , xã h i, văn hoá, b o đ m an ninh, qu c phòng và b o v

ườ ệ ấ   Trong đi u ki n đ y m nh công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t ệ ị ữ ướ t quan tr ng trong s  nghi p phát c, các đô th  gi   n ệ  ả ộ ế ể tri n kinh t ng. môi tr

ổ ể ủ ể

ỉ

ụ ố ộ ạ ệ ố ệ ị ả ướ ng đ i hoàn ch nh h  th ng đô th  c  n ườ ạ ạ ỹ

ả ướ ể ố ị

ả ầ ị ự   ị M c tiêu c a quy ho ch t ng th  phát tri n đô th  là xây d ng ơ ở ạ ầ   c, có c  s  h  t ng kinh ượ   ng đô th  trong s ch, đ c ỗ c, b o đ m cho m i đô   ế ủ c đ y đ  các th

ủ ề ữ ị ạ ườ ể ươ t ị ậ ế t , xã h i và k  thu t hi n đ i, môi tr ả ợ phân b  và phát tri n h p lý trên đ a bàn c  n ượ ứ th  theo v  trí và ch c năng c a mình phát huy đ ồ ị ể ổ ng t n. m nh đ  phát tri n  n đ nh, b n v ng và tr

ổ ạ ể ể ị

ả ượ Quy ho ch t ng th  phát tri n đô th  ph i đ ữ c rà soát l ể ả ạ ả ề ệ ướ t d

ắ ị ủ ả ướ ị ặ   i, đ c ể   i góc đ  các nguyên t c phát tri n b n v ng, đ  b o đ m cho ỗ   c nói chung và m i đô th  nói riêng

ộ ệ ố ả ề ữ ộ bi toàn b  h  th ng đô th  c a c  n ể ề đ u ph i phát tri n b n v ng.

ể ệ ị

ể Quy ho ch t ng th  phát tri n đô th  Vi ượ ạ ị ổ ạ ủ ướ c   Th   t i   Quy t   đ nh   s

ệ

ể ả ớ ờ c ta trong th i gian t

ữ ờ ỳ t Nam th i k  1997­2020   ố  ế ệ ủ đã   đ ng   Chính   ph   phê   duy t   t   10/1998/QĐ­TTg ngày 23 tháng 01 năm 1998, theo đó vi c hình thành ị ở ướ và phát tri n các đô th      n i ph i tuân theo ể nh ng quan đi m chính sau đây:

ể ự ượ ớ ự ợ ộ ố ­ Phù h p v i s  phân b  và trình đ  phát tri n l c l ả   ng s n

xu t;ấ

ố ợ ỏ

ạ ẩ

ự ắ ữ ự

ằ ệ ự ả ề ớ ộ

ữ ị ớ ­ Phân b  h p lý các đô th  l n, trung bình và nh  trên các vùng ổ ế ợ ị lãnh th , k t h p đ y m nh đô th  hóa nông thôn và xây d ng nông ể ớ ạ thôn m i, t o ra s  phát tri n cân b ng gi a ba khu v c B c­Trung­ ể   ầ ự ướ ừ Nam, t ng b c gi m d n s  chênh l ch quá l n v  trình đ  phát tri n ộ ế kinh t ­xã h i gi a các vùng;

ệ ặ ồ ộ

ạ   ­ Có c  s  h  t ng đ ng b  v i trình đ  thích h p ho c hi n đ i, ử ụ ơ ở ạ ầ ầ ợ ự ộ ỳ ộ ớ ị tu  thu c vào yêu c u khai thác và s  d ng các khu v c trong đô th ;

ể ổ ườ ồ ng t n trên c  s  t ơ ở ổ ứ ợ    ch c h p

ị ­ Phát tri n  n đ nh, b n v ng và tr ả ệ ề ữ ườ lý môi sinh và b o v  môi tr ng;

ớ ế ợ ả ạ ớ ọ ­ K t h p c i t o v i xây d ng m i; coi tr ng gi

ụ ệ ố ộ

ự ộ ớ ệ ả ạ ệ ị

ề ệ ớ ề ự ễ ủ ệ ớ ả ắ ữ  gìn b n s c văn   ọ   ế hóa và truy n th ng dân t c v i vi c áp d ng các ti n b  khoa h c, ạ   công ngh  m i trong vi c c i t o, xây d ng và hi n đ i hóa đô th  phù ệ ợ h p v i đi u ki n th c ti n c a Vi ự t Nam;

ẽ ớ ệ ặ ả ả ố ậ   ­ K t h p ch t ch  v i vi c b o đ m an ninh, qu c phòng và tr t

ộ ự ế ợ  an toàn xã h i. t

41

ự ọ ồ

ị ả ạ

ả   ể ả ạ ố ­ Huy đ ng m i ngu n v n đ  c i t o, xây d ng đô th , b o đ m ậ ự ỷ ươ , k  c   ng theo đúng quy ho ch đã ủ ộ ị ệ ể ữ ậ ị cho các đô th  phát tri n có tr t t ượ đ c phê duy t và nh ng quy đ nh c a pháp lu t.

ả ủ ế ấ ị ớ i môi

ườ ấ ứ ộ 2. Gi m đ n m c th p nh t tác đ ng c a đô th  hoá t ạ ộ ữ ng thông qua nh ng ho t đ ng sau: tr

ấ ướ ẩ

ế ế ở ệ t k , quy ho ch thành ph  và nhà

ệ ố ạ ể ả ệ ể ườ   ng c nâng c p h  th ng tiêu chu n v  sinh môi tr ậ   . Thành l p và   t công tác v  sinh môi

ườ ự ừ ­  T ng b ố ự xây d ng trong thi ệ ố ố ả phát tri n h  th ng giám sát đ  b o đ m t ị ệ ng phòng b nh trong xây d ng đô th . tr

ẩ ử ấ ạ

ấ ị

ạ ệ ạ ặ ử ụ ả ắ ơ ử ụ ế ể ệ ặ

­ Đ y m nh công tác thu gom và x  lý ch t th i r n sinh ho t và ệ   i các đô th  và khu công nghi p, tìm n i chôn l p xa khu công nghi p t ế ế   ư dân c  ho c s  d ng công ngh  tái ch  đ  tái s  d ng ho c ch  bi n làm phân bón.

ủ ườ ệ ơ ố ­ C ng c  và tăng c ng năng l c cho các c  quan có nhi m v ụ

ệ ả ả ườ ả qu n lý và b o đ m v  sinh môi tr ự ị ng đô th .

ệ ể ả ng đô

ậ ườ ứ ầ ấ ­ Thành l p các ban liên ngành đ  qu n lý v  sinh môi tr ạ i đ ng đ u là lãnh đ o các c p chính quy n t ườ ề ươ ứ ng  ng. ị ớ th  v i ng

ướ ổ ồ ị 3. Đ nh h ng các lu ng di dân theo vùng lãnh th  và nông thôn­

đô th :ị

ố ố ư ể ộ

ồ ự ề ệ ề ơ ộ ề ề ệ ể

ệ ề ủ ệ ủ ế ự ổ

ệ ế ồ ộ t, cũng còn có m t s  nhóm đ ng bào dân t c ít ng

ự ặ . Đ c bi ậ ể ả ử ụ   Di dân có vai trò tái phân b  dân c  đ  nâng cao hi u qu  s  d ng các ngu n l c v  tài nguyên, v n, lao đ ng…Ti n đ  c a di dân là do   ữ   ứ ố chênh l ch v  c  h i vi c làm, m c s ng và đi u ki n phát tri n gi a ộ các khu v c, các vùng lãnh th . Đ ng l c di dân ch  y u là các lý do   ườ   ộ ố kinh t i ư ư di c  do t p quán canh tác ki u du canh, du c .

ụ ệ ằ

ư ộ ng các dòng di dân là nh m phân b ố ứ ấ ố  ồ ự   t nh t các ngu n l c, đáp  ng yêu

ướ ị ủ M c tiêu c a vi c đ nh h ử ụ ạ l i dân c  và lao đ ng, s  d ng t ể ầ ủ c u c a quá trình phát tri n.

ạ ộ ư ữ ạ ượ ằ ụ nh m đ t đ c m c đích nêu trên là: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ế ể c   phát   tri n   kinh   t

ự ệ ữ ằ ỉ ươ ư   ệ ế ượ ệ A.   Th c   hi n   chi n   l   toàn   di n,   nh   là ề ấ ề   ng ti n b n v ng nh t nh m đi u ch nh thành công các dòng di

ph dân:

ể ạ ớ

ướ ­ Phát tri n nông thôn theo h ố ề

ầ ư ẩ ư ườ

ẹ ữ ệ v  và gi ợ ề i cao;  u tiên cho đ u t ngh  có m c sinh l ề ơ nghèo khó, n i có nhi u ng ệ ẩ ơ ở thôn làm c  s  cho vi c đ y nhanh quá trình chuy n đ i c  c u kinh t ệ ả   ệ ng hi n đ i hoá đi đôi v i vi c b o ạ    gìn nét đ p truy n th ng nông thôn; đa d ng hoá các ngành ể ở ứ    các vùng  phát tri n  ị i ra đi. Thúc đ y quá trình đô th  hoá nông   ế  ổ ơ ấ ể

42

ươ ở i quê h

ư ế  nông thôn. Khuy n khích dân c  nông thôn t ướ ằ c kích thích b ng vi c h  tr ể ả ấ

ự  ộ và phân công lao đ ng  ệ ỗ ợ  ạ ạ ệ t o vi c làm ngay t ng. Nhà n ể ơ ở ạ ầ ạ   ố phát tri n c  s  h  t ng, cho vay v n đ  s n xu t, kinh doanh và ho t ụ ị ộ đ ng d ch v .

ị ợ ể ể ế ­ Phát tri n đô th  h p lý thông qua khuy n khích phát tri n các

ố ỏ thành ph  qui mô trung bình và nh .

ả ự ữ ệ

ớ ự ­ Gi m b t s  khác bi ồ ạ ự ư ữ ậ ộ ị

ớ   t gi a các vùng, khu v c nông thôn v i ộ ề   thành th , gi a các c ng đ ng dân c  và t o s  hoà nh p xã h i b n v ng.ữ

ẩ ợ

ụ ố ứ ự ồ ế ể ­ Đ y m nh vi c s  d ng đúng m c, h p lý các ngu n tài nguyên   ộ ủ   t cho s  phát tri n kinh t ­xã h i c a ệ ử ụ ạ ụ ạ i ch  ph c v  t

ỗ thiên nhiên t ư ở ồ ộ c ng đ ng dân c các vùng sâu, vùng xa.

ậ ả ợ ớ ­ Có các chính sách và bi n pháp qu n lý phù h p v i qui lu t và

ộ trình đ  phát tri n c a đ t n ệ ể ủ ấ ướ c.

ổ ớ ổ ệ ứ ự B. Đ i m i và t

ấ ề

ề ầ ộ ạ ộ ươ ế

ả ặ ể ấ

ề ể ộ ậ ấ ể ộ ươ ng t

ữ ư ả ố

ạ ệ ụ ủ ậ ườ ệ ự ườ ệ ượ ệ  ch c vi c th c hi n nghĩa v  c a ng

ặ i di c , t ơ ề ợ ệ

ề ợ ồ ệ ườ i khác c a ng

ộ ố ớ    ch c th c hi n các chính sách di dân: Đ i v i ệ   ị ự ỗ ng c n th c hi n m i lo i hình di dân, các c p chính quy n đ a ph ậ   ỹ ệ ồ , xã h i, k  thu t, đ ng b  nhi u chính sách và bi n pháp v  kinh t ơ ộ ượ ả ệ   c s n xu t, tăng thêm c  h i vi c qu n lý đ  m t m t phát tri n đ ơ ở ạ ầ ọ   ầ làm và thu nh p, phát tri n c  s  h  t ng và không làm tr m tr ng ị ườ ề   thêm nh ng v n đ  xã h i và môi tr ng có dân i các đ a ph ủ   ệ ề c đi u ki n s ng và làm vi c c a nh p c ; m t khác c i thi n đ ư ố ớ   ư ổ ứ ng i di c  đ i v i ề ệ ậ ư ả ộ   c ng đ ng n i nh p c , b o v  các quy n l i chính đáng v  vi c làm, ị  ư ủ ố ề đi u ki n sinh s ng và các quy n l i di c  trong th ườ ng lao đ ng.  tr

Ể IV. NÂNG CAO CH T L Ụ NG GIÁO D C Đ  NÂNG

Ợ Ớ Ộ Ề

Ấ ƯỢ CAO DÂN TRÍ  Ệ VÀ TRÌNH Đ  NGH  NGHI P, PHÙ H P V I YÊU C U Ầ

Ự Ủ Ấ Ể Ệ ƯỚ C A S  NGHI P PHÁT TRI N Đ T N C:

ạ ệ ệ ụ S  nghi p giáo d c, đào t o c a Vi t Nam đã có nh ng ti n b

ự ể ữ ạ ụ ầ

ở ấ ả ứ ậ ở ộ c m  r ng ữ  t

ọ ầ

ữ ấ ả ế ở ố ỉ ộ  ủ ế ế ụ   đáng k  trong nh ng năm g n đây. Qui mô giáo d c, đào t o ti p t c ọ ọ ượ t c  các c p h c, b c h c, ngành h c đáp  ng nhu   đ ư  ệ ầ c u h c t p ngày càng l n c a nhân dân. Hi n nay có g n 94% dân c ả ướ   ừ c t t c  các t nh, thành ph  trong c  n ấ ớ ủ t ch ; t ọ ậ ổ  15 tu i tr lên bi

43

ố ạ ẩ ữ ể ọ ố

ủ ạ

ổ ậ ượ ườ ề ư ạ ậ ệ

ả ả ướ ố ề đ u đ t chu n qu c gia v  xoá mù ch  và ph  c p ti u h c; s  năm đi ộ ự ượ ọ c m t l c l h c trung bình c a dân c  đ t 7,3; đã đào t o đ ng lao ế ỹ ộ đ ng có chuyên môn k  thu t kho ng 8 tri u ng i, chi m 18,3% trong ộ ệ ổ t ng s  43,8 tri u lao đ ng c  n c.

ủ ụ ạ ệ t Nam cũng còn b c l ộ ộ

Tuy nhiên, giáo d c và đào t o c a Vi ặ ư ế ề nhi u y u kém trên các m t nh :

ụ ậ ọ ạ ấ ­ Ch t l

ấ ượ ế ạ ơ ả ề ả

ế

ở ể ả ơ ấ ậ ụ ạ ươ ệ ả ọ  các c p h c, b c h c còn   ấ ượ ư   ng nh  : ấ   ộ ồ ng, c  c u không đ ng b  và ch t ạ   ng ti n gi ng d y ng pháp giáo d c l c h u, ph

ố ng giáo d c, đào t o đ i trà  ệ ấ th p. Còn thi u các đi u ki n c  b n đ  b o đ m ch t l ề ố ượ ộ đ i ngũ giáo viên thi u v  s  l ươ ấ ượ l ng th p, ph ế còn thi u th n.

ấ ả ộ ­ Hi u qu  giáo d c, đào t o còn th p. T  l

ể

ể

ế ạ ộ ị

ụ ạ ọ ủ ố ợ ư ụ ệ ầ ớ ộ

ạ   ụ ỷ ệ ạ ệ  lao đ ng qua đào t o ự ạ ả ữ ệ ư ấ i pháp h u hi u trong đào t o nhân l c đ  tăng   th p, ch a có các gi ụ ự  ề ế ể ủ ứ ạ , đ  phát tri n nông thôn, ph c v  s s c c nh tranh c a n n kinh t ơ ấ ể  và phân b  lao đ ng. Đào t o đ i h c và chuy n d ch c  c u kinh t   ề giáo d c ngh  nghi p còn ch a phù h p v i nhu c u lao đ ng c a xã   h i.ộ

ơ ấ ạ ộ

ư ợ ề ụ ể ạ

ự ề ề ư ượ ả ướ ề   ­ C  c u đào t o nhân l c v  trình đ , ngành ngh  và vùng mi n ộ ữ   ch a h p lý. Kho ng cách v  trình đ  phát tri n giáo d c, đào t o gi a ẹ c thu h p. các vùng trong n c ch a đ

ỷ ươ ế ụ ­ M t s  hi n t ng trong giáo d c, đào

ộ ố ệ ượ ng tiêu c c, thi u k  c ặ ư ượ ả ấ ậ ị ự ờ c ngăn ch n k p th i, gây h u qu  x u. ạ t o ch a đ

ệ ế ượ ụ Nhi m v  c a giáo d c, đào t o trong chi n l

ừ ể

ể ạ ơ ộ ể ế ị ừ ế ố ự ự ự

ể ề   ụ ủ ạ c phát tri n b n ấ ả ấ ữ   v ng là ph i ph n đ u không ng ng đ  nâng cao dân trí, t o c  h i bình ụ ườ ế ậ ọ ẳ   i ti p c n giáo d c, không ng ng phát tri n năng l c cá đ ng cho m i ng ồ ấ ượ ng ngu n nhân l c, y u t nhân và nâng cao ch t l    quy t đ nh s  phát ậ ỷ ớ ộ ế tri n kinh t ­xã h i trong th p k  t i.

ạ ộ ư ữ ụ ự ệ ệ ằ nh m th c hi n nhi m v  nêu trên là: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ổ ớ ươ ộ ng trình, n i dung, ph

ụ

ươ ấ ượ ỹ ễ ng tính th c ti n, k  năng th c hành, năng l c t

ự ộ ứ ọ

ữ ế ạ ợ

ệ ệ ộ ế ớ ướ ụ ổ ở ạ   ụ ng pháp giáo d c, đào t o 1. Đ i m i ch ế ệ ẻ ệ ằ   ng giáo d c toàn di n cho th  h  tr , tăng nh m nâng cao ch t l ọ   ự ườ ự ự ọ  h c, coi tr ng c ự ổ ế ki n th c xã h i và nhân văn, b  sung nh ng thành t u khoa h c và   ế   ủ ọ ả ớ công ngh  hi n đ i phù h p v i kh  năng ti p thu c a h c sinh và ti p ự ậ c trong khu v c và th  gi c n trình đ  giáo d c ph  thông  i.  các n

ặ ỉ 2. H  tr  nh ng t nh g p khó khăn trong th c hi n m c tiêu ph

ằ ố ụ ạ

ự ỗ ợ ổ ỗ ợ ọ ế ữ ơ ở ể ổ ậ c p trung h c c  s  vào năm 2010 b ng cách h  tr ỉ viên còn thi u đ  b  sung cho 10 t nh khó khăn; b  sung kinh phí đ  h ệ ổ     đào t o s  giáo ể ỗ

44

ọ ườ ắ ộ ng h c, xây d ng tr ng n i trú và mua s m trang

ườ ụ ụ ụ ả ự ạ ự ợ tr  xây d ng tr ế ị ụ t b , d ng c  ph c v  gi ng d y. thi

ạ ự ị

ế ữ ạ

ạ ộ ệ ệ

ề ể ạ ự ạ ộ ạ

ươ ự ạ ạ

ề ằ   3. Đào t o nhân l c cho nông thôn nh m trang b  cho nông dân các ề ở ứ ơ ả ề   ki n th c c  b n v  nh ng ngành ngh    nông thôn, t o đi u ki n cho ấ ạ ả nông dân đa d ng hoá ho t đ ng s n xu t, kinh doanh đ  t o vi c làm   ồ ướ   ệ ậ i và tăng thu nh p. Ho t đ ng này bao g m vi c xây d ng m ng l ề ề ạ đào t o ngh  t   ng trình đào t o ngh  và i nông thôn, xây d ng ch ạ ấ cung c p giáo viên d y ngh  cho nông dân.

ự   ng nhân l c

ể 4. Hình thành và phát tri n h  th ng đào t o, b i d ộ ệ ố ể ạ ạ ệ ụ ụ ấ ẩ ph c v  cho xu t kh u lao đ ng đ  thu ngo i t ồ ưỡ ệ ạ  và t o vi c làm.

ắ ể ườ 5. Phát tri n v ng ch c giáo d c các vùng dân t c ít ng

ả ấ ệ ữ ấ ộ ể ề

ư ự

ộ ổ ng l p thích h p

ướ ườ i tr ớ ợ ở ạ ấ ượ ằ

ề ệ ng, hi u qu ộ ề

ừ ợ ngân sách nhà n

ớ ườ ng s  ph m nh m nâng cao ch t l ặ ổ ươ ươ ị ụ   i và các ữ   ụ vùng khó khăn, ph n đ u gi m chênh l ch v  phát tri n giáo d c gi a ệ ố   ệ các vùng lãnh th  thông qua các bi n pháp nh  : xây d ng h  th ng ủ   ạ m ng l  các vùng dân t c và mi n núi; c ng ả  ư ố ổ c , đ i m i các tr ự   ệ ạ t giáo viên cho mi n núi, vùng dân t c; th c đào t o giáo viên, đ c bi ướ   ỗ ợ c thi chính sách phân b  và h  tr  tài chính h p lý t ng. trung ng và đ a ph

ộ ề ộ

ạ ạ

ự ở ộ ể ạ ộ ể ồ ự ụ ọ 6. Huy đ ng toàn xã h i, toàn dân đóng góp xây d ng n n giáo   ồ   ụ ụ d c, đa d ng hoá các lo i hình giáo d c và đào t o, m  r ng các ngu n tài chính, khai thác m i ngu n l c trong xã h i đ  phát tri n giáo d c.

ự ề ả ườ ệ

ổ ậ

ể ế ậ

ơ ở ộ

ể ề ữ ệ ệ ề   ụ 7. Th c hi n giáo d c v  b o v  môi tr ng và phát tri n b n ứ   ề ổ ườ ữ ng ph  thông; tuyên truy n và ph  c p ki n th c v ng trong nhà tr ể ứ   ằ ữ ề ề v  phát tri n b n v ng nh m nâng cao dân trí và nâng cao nh n th c ườ ự   ọ cho m i ng i dân đ  trên c  s  đó, huy đ ng toàn dân tham gia th c ể hi n phát tri n b n v ng.

Ể V. PHÁT TRI N V  S  L Ấ   NG VÀ NÂNG CAO CH T

ƯỢ Ề Ố ƯỢ L

Ị Ụ Ỏ Ả

NG  Ứ Ệ Ề

Ệ   CÁC D CH V  CHĂM SÓC S C KH E, C I THI N ĐI U KI N  Ệ ƯỜ Ộ LAO Đ NG VÀ V  SINH MÔI TR Ố NG S NG:

ữ ệ ự c nh ng thành t u đáng khích l ả ạ . M ng l

ệ ố ở ể ả ươ ượ ự ự ề ữ ạ ượ dân đã đ t đ ố ủ ượ đ ầ đ u đã đ c th c hi n t ẻ ệ ứ Trong nh ng năm qua, công tác chăm sóc và b o v  s c kho  nhân   ế ơ ở  ướ  c  s i y t ẻ ứ c c ng c  và phát tri n. Do đó, công tác chăm sóc s c kho  ban   ề   ị ng, k  c  khu v c mi n  nhi u đ a ph ể t

45

ị ố ạ ẽ

ố

ượ ư ị ầ ư c đ u t

ủ ộ ượ ệ ố ế ề ẩ

ổ ế ộ ả

ụ ẹ ẻ ữ ượ ẻ ể

ệ ố ề ố ượ ự ề

ệ

ụ ạ ệ ề ấ ớ ợ

ệ ớ ề ệ ả ả   núi,   vùng   sâu,   vùng   xa   và   h i   đ o.   Công   tác   phòng   b nh   và   phòng ề ị ệ ể ượ   c tri n khai m nh m . Nhi u b nh d ch ch ng d ch ch  đ ng đã đ ạ ả ị ẩ ế ể nguy hi m đã đ   , d ch h ch và c kh ng ch  và đ y lùi nh  d ch t ự   ấ ữ ệ ố ệ  nâng c p và th c b nh s t rét. H  th ng khám ch a b nh đ ự ề   ậ ỹ ộ ớ s  có nh ng ti n b  m i. Nhi u k  thu t cao trong ch n đoán và đi u ệ  ị tr  đã đ c áp d ng thành công và ph  bi n r ng rãi. Công tác b o v ạ ế ế   ứ s c kho  bà m  tr  em và k  ho ch hoá gia đình có nhi u chuy n bi n ể   ượ ủ ọ ổ c c ng c  và phát tri n, c h c c  truy n đ tích c c. H  th ng y d ườ   ị ề ự ng đã phát huy tác d ng tích c c trong vi c đi u tr  các b nh thông th ườ   i và nhi u b nh m n tính khác nhau v i chi phí th p, phù h p v i ng nghèo và nhân dân vùng nông thôn, mi n núi.

ẻ ứ ệ ệ

ề ứ ổ ỉ

ứ ượ ả ẻ ố ơ ầ ầ t Nam c c i thi n. Vi ớ   ề t h n nhi u so v i ườ   i, góp ph n làm

ể ỉ ố ể Tình hình s c kho  nhân dân ngày càng đ ạ ượ đã đ t đ ướ các n tăng đáng k  ch  s  phát tri n con ng c các ch  tiêu t ng quát v  s c kho , t ậ c có cùng m c thu nh p bình quân đ u ng c ta. ườ ủ ướ i c a n

ứ ự ẻ Tuy nhiên, trong lĩnh v c chăm sóc s c kho  còn t n t ồ ạ nh ngữ   i

thách th cứ  sau đây:

ề ế ị ườ  th  tr ­ N n kinh t

ướ ẹ ệ ế ự c cho y t

ệ

ể ệ ệ

ữ ạ ư ụ ầ i nghèo b

ộ ộ ộ ố ạ ng làm cho s  phân hoá giàu nghèo ngày càng   ự   ạ  còn h n h p thì vi c th c tăng, trong khi ngân sách nhà n ẻ ứ ự ằ   hi n công b ng trong lĩnh v c chăm sóc s c kho  là khó khăn. Các ề ả ế   chính sách v  b o hi m y t , thu vi n phí và khám ch a b nh cho ướ ườ ng   c đ u đã phát huy tác d ng, nh ng bên c nh đó cũng đã b c l ế  m t s  h n ch .

ả ­ M c s ng c a nhân dân ngày càng đ

ệ

ệ ầ ư ể ặ ứ

ướ ượ ể ả ạ ứ ố ủ ầ   ượ c c i thi n thì nhu c u ứ ẻ ạ chăm sóc s c kho  ngày càng tăng và đa d ng. Vi c đ u t    đ  phát ậ ỹ ể ế ư i hình th c y t tri n k  thu t cao d    t  nhân, liên doanh ho c bán ế ế ư ướ ầ c tri n khai nh ng k t qu  còn h n ch . c đ u đã đ công b

ậ ệ ệ ấ ặ ừ

ể

­ Mô hình b nh t c đang phát tri n, v a mang tính ch t c a n ườ ơ ướ ng tr

ộ ấ ề ườ ủ ủ   ư t hi n nay v a mang tính ch t đ c tr ng c a ệ ừ   c công nghi p hóa. ướ ả c và khi x y ra   ấ ủ   ể ả ơ ở ậ i và c a, k  c  c  s  v t ch t c a ả ọ ề ổ ng gây nhi u t n th t v  ng

ấ ủ ướ n Thiên tai và th m h a là m t nguy c  khó l ườ th ngành y t .ế

ề ặ ạ ộ ­ V  m t ch  quan, ngành y t

ủ ộ ả ề ứ  còn đ ng tr ả

ế ị

ứ t b  trong các c  s  y t ơ ở ượ ng thu c do các c  s  d

ậ ư

ủ ủ ế ả ẫ ự ướ ế c m t th c tr ng là   ộ ầ   ư trình đ  cán b  c  v  chuyên môn và qu n lý ch a đáp  ng yêu c u ế  ơ ở ể ớ phát tri n ngành trong tình hình m i; trang thi ẩ ố ố ượ ạ ế   còn thi u và l c h u; s  l c ph m trong ố ầ ứ ấ ướ ả   c s n xu t ch a đáp  ng đ  nhu c u tiêu dùng, giá thu c cao do n ấ ượ ế ướ ố ế ơ   c d n đ n ch t l ng các thi u c  ch  qu n lý thu c c a Nhà n

46

ệ ứ ẻ ệ ả ấ ả

ạ ộ ho t đ ng chăm sóc và b o v  s c kho  nhân dân còn th p và hi u qu ư ch a cao.

ệ ứ ủ M c tiêu c a chi n l

ụ ạ ả

ẻ ị

ụ

ồ ầ ạ ả ấ

ườ ắ ệ ể ự ể ố ọ ổ ẻ ế ượ ả   c chăm sóc và b o v  s c kho  nhân dân ứ   ộ ậ ấ ể ệ ấ t ngày m t gi m, s c giai đo n 2001­2010 là: ph n đ u đ  b nh t ụ ượ ưở ườ ọ ộ ng các d ch v  chăm sóc   i dân đ kho  ngày m t tăng, m i ng c h ế  ị ử ụ ậ ế ệ ẻ ứ ề ầ s c kho  ban đ u; có đi u ki n ti p c n và s  d ng các d ch v  y t ấ ượ ộ ườ ề ượ ố ọ c s ng trong c ng đ ng an toàn, môi i đ u đ có ch t l   ng. M i ng ỷ ệ  ể ố ề ể tr  l t v  th  ch t và tinh th n. Gi m t ng trong s ch, phát tri n t m c b nh, nâng cao th  l c, tăng tu i th  và phát tri n gi ng nòi.

ạ ộ ư ữ ầ ượ ế c n đ c ti n hành là: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ầ ơ ả ề ứ ứ ẻ ư 1. Đáp  ng nhu c u c  b n v  chăm sóc s c kho  cho dân c :

ế ủ ố ­ C ng c  và tăng c

ệ ố ng h  th ng y t ụ ộ ả t l p h

ẻ

công ph i đóng vai trò ch  đ o. Thi ệ ậ ụ ụ ụ ị

ạ ơ ở ấ ấ ầ ẻ ấ ả

ệ ằ

ệ ư ầ i nghèo và đ i t ng chính sách, ng

ứ ườ ạ ộ ố ượ ố ầ ư ấ ả ơ

ươ ườ ướ  theo ph ng đa ng h   ạ ự ượ ụ d ng hóa các lo i hình ph c v  và xã h i hóa l c l ng tham gia,   ế ệ  ủ ạ ư ế ậ nh ng các c  s  y t ị ố ứ th ng cung c p các d ch v  chăm sóc s c kho  toàn di n t p trung vào   ị ứ   ế ơ ả ệ vi c cung c p các d ch v  y t  c  b n và các d ch v  chăm sóc s c ả ướ   c b o đ m cung c p ngân sách ngày càng tăng kho  ban đ u. Nhà n ặ   ệ ố ế ể  nh m đáp  ng nhu c u nói trên, đ c cho vi c phát tri n h  th ng y t ố ượ ng có t  u tiên cho các đ i t bi   ữ   ư  cho các ho t đ ng s n xu t thu c ch a nguy c  cao;  u tiên đ u t b nh.ệ

ấ ề ấ

ạ ơ ở ậ ạ ệ  xã, ph

ườ ế ể ả ả

ệ ệ ủ ồ ế ộ  c ng đ ng, các k ố ế  đ  b o đ m cho h  có kh  năng ti n hành t ạ ộ ng; đào t o các nhân viên y t ọ ẻ ả ể ứ ­ C i thi n, nâng c p c  s  v t ch t, đi u ki n làm vi c c a các ỹ  t các công   ế ự   d

ả ế tr m y t ậ thu t viên y t ữ ệ ệ vi c ch a b nh, chăm sóc s c kho  và tri n khai các ho t đ ng y t phòng.

ườ ầ ư ệ ố ữ ệ ấ ng đ u t ế    nâng c p h  th ng khám ch a b nh tuy n

­ Tăng c ệ ỉ t nh, huy n.

ạ ộ ồ

ữ ệ ữ ạ ướ ơ ở ệ ế ố ­ Đa d ng hoá các ho t đ ng khám ch a b nh bao g m các c  s  các ngành, c  s  khám ch a b nh có v n đ u t ơ ở  ầ ư

ư ủ c a nhà n ướ n c, y t c ngoài, bán công và t nhân.

ữ ệ

ầ ị ầ ụ ứ

ụ ồ ệ ả

ể ệ ồ ồ ự c l ụ ế ị ­ D n d n phát tri n các b nh vi n thành nh ng trung tâm cung ẻ ấ c p các d ch v  phòng b nh, chăm sóc s c kho  và ph c h i ch c năng ể ả i ích, hi u qu  cao trong đ  nâng cao kh  năng l ng ghép đ t đ ế ệ ử ụ vi c s  d ng các ngu n l c y t ệ ứ ạ ượ ợ  và d ch v  y t .

47

ẩ ạ ẻ ớ ứ ệ

ấ ượ ị ­ Đ y m nh vi c k t h p chăm sóc s c kho  v i các d ch v  k ị ng các d ch v  k ụ ế  ụ ế

ế ợ ờ ẻ ạ ạ ả ồ ho ch hoá gia đình, đ ng th i nâng cao ch t l ứ ho ch hóa gia đình và s c kho  sinh s n.

ợ

ể ằ

ổ ậ ­ Phát tri n và ph  c p các công ngh  y t ứ ữ ệ ệ ơ ả ứ ớ ế  phù h p v i các vùng ủ ầ nông thôn nh m đáp  ng các nhu c u c  b n c a nhân dân nông thôn ẻ ố ớ đ i v i công tác ch a b nh và chăm sóc s c kho .

ướ ế ạ ứ i y t

ấ ề ả ệ ị ự ẩ ọ ệ ữ

ẻ ổ ộ ế ấ

ấ   ụ ứ ẻ ơ ả ­ Cung c p, đáp  ng các d ch v  chăm sóc s c kho  c  b n, l y ố ớ ả  ấ  3 c p đ i v i c đó làm n n t ng quan tr ng, d a trên m ng l ệ ố ạ   phòng b nh và ch a  b nh.  Đ y m nh công tác phòng ch ng b nh, ụ   ề ứ ả ữ ệ ch a b nh, gi i quy t các v n đ  s c kho  n i c m và công tác ph c ứ ồ h i ch c năng.

ệ ố

ng, phát tri n h  th ng y t ế ệ ế ả ể  xã, y t

ườ ạ ố ự ể ­ Tăng c ế huy n đ n tr m y t ầ tri n th y thu c gia đình; đào t o nhân l c y t ệ   ệ ế ơ ở ừ  các b nh vi n  c  s  t ộ ế ậ  thôn b n và đ n t n h  gia đình, phát   ợ ế ạ  thích h p.

ự

ạ ộ ể   ủ ườ ố ị ể ­ C ng c  và tăng c ng công tác ki m d ch, trong đó có ki m ế ớ ế ị i. Khuy n khích nhân dân tham gia tích c c vào công  biên gi d ch y t   ệ ạ ố  n n xã h i, ma tuý, m i dâm. tác phòng ch ng t

ể ế ự ệ 2. Phát tri n y t ề   ố  d  phòng, phòng ch ng các b nh truy n

nhi m:ễ

ử ấ

ạ ệ ạ ệ ự ả ­ L p k  ho ch giám sát, thu gom và x  lý ch t th i sinh ho t và   ế ạ t là ch t th i nguy h i. Vi c th c hi n k

ấ ả ệ ả ượ ặ ơ ấ ạ ườ ậ ế ả ệ ch t th i b nh vi n, đ c bi ho ch ph i đ ệ c các c  quan b o v  môi tr ả ệ ng giám sát.

ủ ạ ộ

ố

ườ ủ ễ ệ ố ấ ễ ề ạ ị

ể ư ố ươ ậ ả ị

ố ệ ả ố ị

ạ ộ ệ ố   ố ng các ho t đ ng giám sát và phòng ch ng ­ C ng c  và tăng c ơ   ề ệ các b nh truy n nhi m. C ng c  và phát tri n h  th ng các tr m, đ n ế ị ệ ị   v  giám sát b nh truy n nhi m gây d ch nh  : s t xu t huy t, d ch viêm ể ả ng pháp giám sát d ch, ,... Phát tri n các ph não Nh t B n, s t rét, t   ự ả ậ   b o đ m các bi n pháp d  phòng, ch ng d ch lây lan và công tác d p ả ị d ch ho t đ ng có hi u qu .

ườ ễ ố ­ Tăng c ệ ng phòng ch ng các b nh không nhi m trùng.

ườ ở ộ ủ ­ Duy trì và tăng c ng công tác tiêm ch ng m  r ng.

ườ ạ ộ ố ­ Tăng c ng các ho t đ ng phòng ch ng HIV/AIDS.

ề ố ườ ộ ng   ru t   và   các   lây

ệ ­   Phòng   ch ng   các   b nh   truy n   nhi m   đ ệ ề ễ truy n qua côn trùng, các b nh ký sinh trùng.

ơ ừ ể ườ ớ ệ ­ Ki m soát nguy c  t môi tr ng liên quan t ề   i các b nh truy n

nhi m.ễ

ườ ế ự ứ ­ Tăng c ng công tác y t ẻ  d  phòng, nâng cao s c kho .

48

ễ ả ườ ạ 3. Làm gi m tác h i do ô nhi m môi tr ố ớ ứ ng đ i v i s c kho ẻ

nhân dân:

ạ ẩ ự

ậ ề ệ ườ

ệ ườ ạ ự

ệ ố

ố ướ ườ ­ Đ y m nh công tác xây d ng và ban hành các chính sách và văn ự   ng, v  sinh an toàn th c ố   ng ngành và qu c ổ   ạ ệ ườ ng h  th ng giám sát hi n có và quy ho ch t ng ắ i quan tr c môi tr ả b n quy ph m pháp lu t v  v  sinh môi tr ẩ ẩ ph m; xây d ng và ban hành các tiêu chu n môi tr ủ gia; c ng c , tăng c ể ạ th  m ng l ố ng qu c gia.

ế ậ ơ ế ế ợ ẻ ớ ả ứ ệ t l p các c  ch  k t h p chăm sóc s c kho  v i b o v  môi

ườ ­ Thi ng. tr

ị ướ ẻ ố ườ ự ­ Xây d ng đ nh h ề ứ ng qu c gia v  s c kho  môi tr ng.

ả ộ

ng lao đ ng, phòng ch ng b nh ngh ả ườ ế ưở ề  ệ ủ   ng c a các

ộ ố ­ Qu n lý, giám sát môi tr ệ ệ nghi p và các b nh liên quan đ n ngh  nghi p do  nh h ế ố ộ ạ y u t ề ệ ườ ng lao đ ng. ễ  đ c h i, ô nhi m trong môi tr

ả ệ ườ ơ 4. B o v  các nhóm ng i có nguy c  cao:

ạ ả ­ Đ y m nh công tác chăm sóc thai s n, h

ẩ ổ ẫ ụ ữ ướ ở ế ắ

ự ố ứ ẹ ỏ ớ

ưỡ ự ng d n th c hành ăn   ệ   ố ố u ng, b  sung viên s t phòng ch ng thi u máu   ph  n . Th c hi n ụ ố ợ ố t   t chăm sóc s c kh e bà m , ph i h p v i giáo d c phòng ch ng suy dinh d ng.

ố ưỡ ự ­ Làm t

t công tác giáo d c dinh d ằ ụ ộ ạ

ỗ ể ể ộ ưỡ ươ ả ố

ừ ế ặ ổ ệ ạ   i ồ ự ể  ả   ng tr  em. B o đ m ệ   t là 6 đ n 36 tháng tu i, đ c bi

ữ ơ ng tri n khai, th c hi n t ọ m i gia đình. Đ y m nh xã h i hóa nh m huy đ ng m i ngu n l c đ ẻ tri n khai ch ủ ấ cung c p đ  Vitamin A cho tr  em t ố ượ nh ng đ i t ẩ ng trình phòng ch ng suy dinh d ẻ ng có nguy c  cao.

ố ớ ủ ẻ ệ ­ Duy trì t tiêm ch ng cao cho tr  em đ i v i các b nh có th ể

ỷ ệ  l ắ ằ ự d  phòng b ng v c­xin.

Ữ Ự

P H N 4Ầ Ử Ụ NH NG L ĨNH  V C S  D NG T ÀI  NGUY ÊN THI ÊN NHIÊN,

ƯỜ Ễ Ể B O  V  M Ô I  TR

NG  V À KI M SO ÁT  Ô  NH I M   Ể Ằ Ệ Ầ Ư Ữ Ề Ả C N   U TI ÊN  NH M  PH ÁT  TRI N B N V NG

Ố Ử Ụ Ấ Ạ

Ệ

Ấ Ề I. CH NG TÌNH TR NG THOÁI HÓA Đ T, S  D NG Ả HI U QU   Ữ EVÀ B N V NG TÀI NGUYÊN Đ T:

49

ế ố ớ ề

ặ ệ

ấ t Nam, đ c bi ạ ộ

ơ ậ ệ t là vùng đ i núi, n i t p trung h n 3/4 qu ấ ử ằ ơ ấ ặ ưỡ ấ ấ

ạ ấ ậ

ạ ở ấ ị ạ ễ ộ   ổ ế Thoái hóa đ t đang là xu th  ph  bi n đ i v i nhi u vùng r ng ỹ  ồ ớ ở  Vi l n  ủ ế ấ   đ t. Các d ng thoái hoá đ t ch  y u là: xói mòn, r a trôi, đ t có đ  phì ấ ng, đ t chua hoá, m n hoá, phèn nhiêu th p và m t cân b ng dinh d   ấ ượ   ạ t hoá, b c màu, khô h n và sa m c hoá, đ t ng p úng, lũ quét, đ t tr và s t l , đ t b  ô nhi m.

ở ấ ệ

ồ ữ

ứ ề ấ Ở ồ Trên 50% di n tích đ t (3,2 tri u ha)  ồ ệ  đ ng b ng, thách th c v  môi tr

ặ

ấ ắ ợ t đ  phì c a đ t đ  thu l

ườ ề ề

ủ ế ậ ng th c canh tác n

ươ ặ ạ

ố ừ ầ ự

ơ ạ ừ ể ộ ầ ấ ả ệ ệ ấ

ứ ằ ệ    vùng đ ng b ng và trên ấ ề ở ấ ệ    vùng đ i núi có nh ng v n đ  liên 60% di n tích đ t (13 tri u ha)  ườ ấ ằ ớ ng đ t là   i suy thoái đ t.  quan t ạ ở ờ ờ  ạ ậ  b  sông, b n n ng p úng, lũ, phèn hoá, m n hoá, xói mòn và s t l ạ Ở  ắ ủ ấ ể ệ ộ ễ ể i ích ng n h n.  bi n, ô nhi m đ t, v t ki ấ ng đ t có nhi u, song vùng mi n núi, nguyên nhân suy thoái môi tr   ủ   ẫ ứ ươ ch  y u do ph ng r y còn thô s , l c h u c a ự ề ộ   các dân t c mi n núi; tình tr ng ch t phá, đ t r ng b a bãi. S  suy ườ ự ậ   ng đ t kéo theo s  suy thoái các qu n th  đ ng, th c v t thoái môi tr ườ ế   ướ ề và chi u h i đ n ng gi m di n tích đ t nông nghi p trên đ u ng ộ m c báo đ ng.

ả ệ

ự ể ố ệ ề ữ ươ ấ ử ụ ệ t Nam đã và đang th c hi n các chính sách, ch ng trình và d

ừ

ồ ả ồ ớ ư ấ ả

ấ ộ ố

Đ  ch ng thoái hoá đ t, s  d ng hi u qu  và b n v ng tài nguyên   ự  ấ đ t, Vi ấ ợ ư ừ   ộ án thích h p nh  : giao đ t khoán r ng cho h  gia đình, tr ng r ng, ử  ể ế ợ ấ ố nông lâm k t h p, phát tri n cây lâu năm trên đ t d c, b o t n và s ờ   ự ướ ậ ữ ề ụ c, qu n lý l u v c sông và đ i ven b ... d ng b n v ng đ t ng p n ộ ố ượ   ằ ố ế  nh m ch ng thoái hoá đ t cũng đã đ M t s  hành đ ng qu c t c ỏ ấ ệ ự th c hi n, song quy mô còn r t nh .

ữ ạ ằ ố ấ    nh m ch ng tình tr ng thoái hóa đ t, Nh ng ho t đ ng  u tiên

ề ữ ệ ấ ạ ộ ư ả ử ụ s  d ng hi u qu  và b n v ng tài nguyên đ t:

ề ậ 1. V  chính sách, pháp lu t:

ử ệ ơ

ổ ề ở ữ ề ấ ả

ậ   ­ B  sung, s a đ i và hoàn thi n h n các chính sách và pháp lu t ự   c v  đ t đai. Xây d ng ấ ả ệ ố ử ụ ệ ổ ướ ử ụ ề v  quy n s  h u, s  d ng và qu n lý nhà n ề và s  d ng có hi u qu  h  th ng thông tin v  tài nguyên đ t.

ấ ố ớ ấ ả ử ụ ­ Quy ho ch và qu n lý s  d ng tài nguyên đ t đ i v i t t c  các

ạ ử ụ ấ ả ng s  d ng đ t. ố ượ đ i t

ị ­ Ti p t c xây d ng và ban hành các chính sách, các quy đ nh v ề

ế ụ ấ ố ậ ướ ả ấ ự ấ ư ự qu n lý đ t d c, đ t l u v c sông và đ t ng p n c.

ữ ế ớ

ộ ố ử ụ ấ ề ữ ố ố ế ề ệ ồ ­ L ng ghép t hành đ ng qu c t ạ   ố ơ t h n n a các chính sách qu c gia v i các k  ho ch  v  vi c ch ng thoái hoá và s  d ng đ t b n v ng.

50

ề ế 2. V  kinh t :

ữ ự ề ố ằ   ­ Đi u hoà s  phân b  dân s  và di dân gi a các vùng, mi n nh m

ề ự ủ ố ố ố ớ ả ấ gi m áp l c c a dân s  đ i v i tài nguyên đ t.

ữ ươ ả ằ ả

­ Có nh ng gi ị i pháp h p lý nh m b o đ m an ninh l ố ị ả ể ừ ợ ư ả

ự   ng th c ệ vùng núi, đ nh canh đ nh c , b o v  và phát tri n r ng, ch ng xói mòn   đ t. ấ

ươ ồ ưỡ ự ­ Xây d ng các ch ợ ng trình t ng h p nh m b i d ẻ ng, "tr  hóa"

ổ ằ ồ ệ ở ằ  các vùng đ ng b ng đông dân. ấ đ t nông nghi p

ệ ố ụ ả ấ

­ Nghiên c u và áp d ng các h  th ng s n xu t nông­lâm­ng ệ ả ả ằ ở

ư  ệ    các vùng sinh thái khác nhau nh m b o đ m hi u ế ườ ệ ể ả ả ộ ứ nghi p liên hoàn  qu  phát tri n kinh t ­xã h i và b o v  môi tr ng.

ề ỹ ậ 3. V  k  thu t:

ậ ổ ệ ọ ỹ

ọ   ­ áp d ng các bi n pháp k  thu t t ng h p (nông h c, sinh h c, ọ ụ ơ ọ ầ ư ử ụ ề ấ ợ  thâm canh s  d ng đ t theo chi u sâu. hóa h c, c  h c...) Và đ u t

ầ ồ

ệ ươ ự ệ ạ ấ ự ế , th

ấ ­ Th c hi n tu n hoàn h u c  trong đ t. Tr ng cây lâu năm có giá ả ớ ng m i cao nh ng ít ph i x i xáo đ t và th c hi n các ấ ố ế ợ ở ữ ơ ư ị tr  kinh t ệ ố h  th ng nông­lâm­súc k t h p vùng đ t d c.

ả ư i, gi

ể c, phát tri n thu  l ữ ồ ỷ ợ ằ ướ ẫ ộ

ề ự ể ả ữ  ệ ấ ­ Qu n lý l u v c đ  b o v  đ t và n ề ằ cân b ng sinh thái và đi u hoà các tác đ ng l n nhau gi a đ ng b ng và   mi n núi.

ủ ự ậ ằ ạ ớ ­ Tái t o l p ph  th c v t b ng cây r ng ho c t

ặ ổ ợ ề ữ ừ ử ụ ấ ố ể ả ệ ộ h p nông­lâm ủ ấ ế ợ k t h p đ  b o v  đ  phì nhiêu c a đ t và s  d ng b n v ng đ t d c.

ứ ề ậ 4. V  nh n th c:

ề ệ ử ụ ứ ộ ồ ợ ­ Nâng cao nh n th c c ng đ ng v  vi c s  d ng h p lý và ti ế   t

ệ ấ ậ ki m tài nguyên đ t.

ứ ủ ể ế ệ ­ Đào t o và hu n luy n đ  nâng cao ki n th c c a nhân dân v ề

ạ ệ ỹ ấ ả ấ ậ ử ụ công ngh , k  thu t s  d ng và qu n lý đ t.

ứ ề ầ ổ ­ T  ch c tuyên truy n và phát đ ng phong trào qu n chúng áp

ế ấ ộ ề ữ ề ử ụ ụ d ng các mô hình tiên ti n v  s  d ng b n v ng tài nguyên đ t.

Ả ƯỜ ƯỚ Ệ II. B O V  MÔI TR Ề   Ử Ụ C VÀ S  D NG B N

NG N Ữ V NG

ƯỚ TÀI NGUYÊN N C:

51

ồ ướ ươ ầ c ng m t

ướ ư

ệ ề

ả

ờ ầ ụ ầ c ng m có th  đ

ể ượ  m t s  vùng. Đ i v i các ngu n n

ồ ầ ướ ệ

ớ ở ộ ố t Nam cùng có chung v i các n ợ ố ợ

ữ ằ ố ồ ướ ặ ệ   ng đ i d i dào, t Nam có ngu n n c m t và n Vi ữ   ề ố ữ ư ượ ng m a phân b  không đ u gi a các mùa trong năm và gi a song l ạ ụ ề ề c, gây ra lũ l các vùng trong n   t v  mùa m a và h n hán v  mùa khô ể ề ủ ạ ị ơ ề ở    nhi u n i. Đ a hình núi non t o ra ti m năng đáng k  v  th y đi n và ấ   ồ ụ ự ữ ướ c, đ ng th i cũng làm tăng kh  năng lũ l d  tr  n t và xói mòn đ t. ụ ướ c khai thác ph c v  yêu c u sinh Tài nguyên n   ướ   ố ớ ạ ở c ho t  ế   ố ế ề qu c t c láng gi ng, c n thi t ườ ả   ệ ử ụ tăng c  trong vi c s  d ng và b o ằ ệ v , nh m ph c v  l ừ  quy mô v a và l n  ớ  mà Vi ự ố ế ng s  ph i h p và h p tác qu c t ợ ụ ụ ợ i ích công b ng và h p lý gi a các bên.

ệ ự ự ậ Vi

t Nam đã tích c c xây d ng các chính sách, pháp lu t, ch ự ậ ồ ươ   ng ả   c. Tuy v y, công tác qu n

ử ụ ữ ả ướ ế ệ trình và d  án b o v  và s  d ng ngu n n lý tài nguyên n ướ c còn có nh ng y u kém sau:

ữ ế ượ ­ Ch a có nh ng chi n l

ề ả c dài h n v  qu n lý tài nguyên n ự ự ạ ư ướ ả ở ừ t ng vùng. Ch a th c s  qu n lý n ướ ở  c  ệ  c theo h

ố ư ố quy mô qu c gia và  ư ự th ng l u v c.

ị

ề ả ư ả ụ

ế ẩ ướ ầ ng n

ạ ụ ệ

ệ ử ụ ướ   ­ Các quy đ nh v  b o v , s  d ng và qu n lý tài nguyên n c còn ả ặ ắ ề ợ ủ thi u ho c ch p vá. Ch a có đ  các công c  qu n lý phù h p v  tiêu   ừ   ồ ướ ứ ử ụ ấ ượ c ng m cho t ng chu n ch t l c; h n m c s  d ng ngu n n ả ị ự   khu v c,  đ a bàn; nghĩa v   đóng góp tài chính cho vi c qu n lý tài ướ c... nguyên n

ố ấ ­ V n đ u t cho các công trình th y l

ồ ư ủ ợ ậ

ầ ớ ọ

ư ủ ể ố ệ ử ụ ệ ơ ộ c. T  khi chuy n sang c  ch  th  tr

ế ị ườ ượ ủ ợ ự ệ ế ả ể i không còn đ

ử ụ ấ

ầ ư ủ ợ i còn th p nên công trình ỉ ả ch a hoàn ch nh. Ngu n thu phí th y l i ch a đ  đ  qu n lý v n hành, ấ ưỡ ả ng, nên ph n l n công trình xu ng c p nghiêm tr ng. duy tu b o d ế ướ ả Qu n lý n c y u kém, còn lãng phí trong vi c s  d ng tài nguyên ừ ướ ng, vi c huy đ ng nhân dân n ả c chú ý. K t qu  là hi u qu  xây xây d ng th y l ủ ợ ự d ng và s  d ng các công trình th y l i th p, gây lãng phí tài nguyên ướ n c.

ư ọ ớ ệ ầ ư ệ ử ướ ­ Ch a chú tr ng t i vi c đ u t các công ngh  x  lý n ả c th i.

ươ ề ử ụ ụ ộ ồ ợ   ng trình giáo d c c ng đ ng v  s  d ng h p

ệ ả ướ ế ­ Còn thi u các ch ệ ế t ki m và b o v  tài nguyên n lý, ti c.

ệ ệ ử ụ

ả ị ư ố ễ ề ọ

ướ ề ộ ố ị ạ c b  c n ki

ể ờ

c cho phát tri n kinh t ị ướ

ạ ở ộ ố  m t s  vùng. Ngu n n ấ ồ ệ ả ạ ồ ả Vi c qu n lý, s  d ng và b o v  ch a t ơ ị ướ n c đang b  suy thoái, nhi u n i b   ô nhi m tr m tr ng. Nguy c ớ ệ ồ ngu n n ướ th i gian và không gian, đang đe do  thi u n ễ ặ ờ ố và đ i s ng  ớ ượ ng l n ch t th i công nghi p và sinh ho t gây nên. Ngu n n l ồ   t làm cho các ngu n ơ  ầ t, c ng v i tình hình phân b  không đ u theo   ế ế    c m t ngày càng b  ô nhi m do ướ   c

52

ễ ệ ấ ở ị ị

ớ  m t s  đô th  có bi u hi n ch m b  ô nhi m b i các ch t gây ô ữ ơ ể ầ ở ộ ố ng m  ỷ ễ nhi m h u c  khó phân hu .

ạ ộ ư ữ ầ ượ ự ế c n đ c ti n hành trong lĩnh v c này: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ề ậ 1. V  chính sách, pháp lu t:

ầ ế ụ ự ả

ậ ồ ướ ậ ề ử ụ ệ ả ả ỹ ­ C n ti p t c xây d ng các chính sách, văn b n pháp lu t, các quy c. ị đ nh và quy trình k  thu t v  s  d ng, b o v  và qu n lý ngu n n

ề

ự ồ ệ ả ơ ­ Nâng cao năng l c cho các c  quan chính quy n các c p  ư ng và cho c ng đ ng dân c  trong vi c qu n lý và giám sát s ấ ở ị    đ a ử

ồ ướ ươ ph ụ d ng ngu n n ộ c.

ủ ự ộ ộ ườ ụ ưở ­ Huy đ ng s  tham gia r ng rãi c a ng i th  h

ế ậ ạ ậ ợ ướ ng n ơ ở ạ ầ c vào   ề

quá trình l p k  ho ch, v n hành và tài tr  cho các c  s  h  t ng v c.ướ n

ậ ả ổ

ố ­ Xây d ng chính sách, lu t pháp qu n lý t ng th  các ngu n n ầ ể ề ướ ư c nh : tiêu th

ệ ồ

ể

ồ ướ   c ụ  ỷ ả   i tiêu nông nghi p, nuôi tr ng thu  h i ớ   ữ i trí đ  cân đ i nh ng nhu c u này v i ệ ố ả ợ ự ằ qu c gia nh m xem xét các nhu c u khác nhau v  n ườ ướ ạ ủ sinh ho t c a con ng i, t ả ị ệ ủ ả s n, th y đi n, du l ch và gi ủ ướ ự c t i ích c a n tính l ầ  nhiên và tiêu chí qu n lý h  sinh thái.

ứ ử ụ ướ ­ Nghiên c u nhu c u và các ph ng án s  d ng n

ở ừ

ố ấ ướ ể ằ ệ t chú ý quy ho ch t ng th  ngu n cung c p n c lâu dài ặ    t ng vùng. Đ c ị ớ   c cho các đô th  l n,

ầ ươ ồ ướ ố nh m cân đ i ngu n n c trên quy mô qu c gia và  ồ ổ ạ bi trung bình và các khu công nghi p. ệ

ề ướ ẩ ­ Xây d ng các tiêu chu n môi tr ng qu c gia v : n

ố ườ ồ ồ ứ ớ ự ướ ư ặ ầ   c ng m, ậ   ấ c m t nh : sông, h , h  ch a l n và các vùng đ t ng p

ồ các ngu n n ướ c khác. n

ổ ề ả  ch c qu n lý nhà n

ứ i các ch c năng qu n lý ngu n n

ơ ứ ặ

ệ ố ứ ồ ả ứ ổ ch c qu n lý tài nguyên n ồ ồ ướ c n

ấ ệ ướ   ­ Ki n toàn h  th ng t c v  tài nguyên ạ ướ ủ ả ướ   c c a các c  quan c. Rà soát l n ờ ằ   khác nhau nh m tránh ch ng chéo, trùng l p, đ ng th i nghiên c u hình ố   ướ ộ thành b  máy t c mang tính th ng nh t và liên ngành.

ơ ở ữ ệ ụ ụ ệ ả ả ­ Xây d ng c  s  d  li u ph c v  cho qu n lý và b o v  tài

ự c.ướ nguyên n

ợ ­ Tăng c ng h p tác qu c t

ố ế ữ ướ ệ ề ườ ồ ướ ệ v  các ngu n n c dùng chung gi a Vi ả   ả  trong vi c s  d ng, qu n lý và b o c láng gi ng. ệ ử ụ t Nam và các n

ề ế 2. V  kinh t :

ự ự ệ ả ổ ợ   ng trình, d  án qu n lý t ng h p

ầ ướ ươ ­ Xây d ng và th c hi n các ch ồ ư ự các l u v c sông, các vùng đ u ngu n, n ự ầ c ng m.

53

ở ộ ủ ợ ấ ấ ­ M  r ng và nâng c p h  th ng th y l ệ   i các c p, nâng cao hi u

ướ ả ử ụ ử ụ ệ ố c. qu  s  d ng và tái s  d ng n

ướ

ự ả ả ề ườ ử ụ ề ả ướ ắ ơ c là m t lo i hàng hoá. Xây d ng các đ n giá v  phí c ph i tr  ti n" và "tr  phí ạ i s  d ng n

ễ ả ộ ­ Ph i coi n ụ ị d ch v  theo nguyên t c "ng gây ô nhi m".

ệ ố ấ ướ ố   ị i tiêu b  xu ng

­ Tu b  các sông ngòi và nâng c p các h  th ng t ầ ổ ọ ấ c p tr m tr ng.

ệ ừ ế ả ự ­ Khuy n khích công tác b o v  r ng t ồ  nhiên và tr ng cây gây

r ng.ừ

ự ệ

ươ ­ L ng ghép vi c th c hi n các ch ế ệ ể ố ớ ề ộ ợ ươ ng trình phòng ch ng thiên tai   ệ   ng trình phát tri n kinh t ­xã h i thích h p v i đi u ki n

ồ ớ v i các ch ụ ể ủ c  th  c a các vùng.

ề ỹ ậ 3. V  k  thu t:

ạ ẩ ệ ử ­ Đ y m nh áp d ng các công ngh  x  lý n

ướ ấ ể ả ụ ệ ạ ả ế c th i, khuy n khích   ả   ấ ng ch t th i,

ướ ả ượ ử ụ s  d ng các công ngh  s ch trong s n xu t đ  gi m l ử ụ tái s  d ng n ả c th i.

ứ ề ậ 4. V  nh n th c:

ư ề ệ ử ụ ứ ậ ộ

ệ ệ ả ợ   ồ ­ Nâng cao nh n th c cho c ng đ ng dân c  v  vi c s  d ng h p ướ ế c.  t ki m và b o v  tài nguyên n lý, ti

ạ ộ ộ

ả   ư ­ Khuy n khích c ng đ ng dân c  tham gia vào các ho t đ ng b o ồ ướ ệ ế ồ t ki m ngu n n ế ườ ng và ti c. ệ v  môi tr

54

Ử Ụ Ợ Ế Ệ

Ữ Ề

III. KHAI THÁC H P LÝ VÀ S  D NG TI T KI M, B N V NG  TÀI NGUYÊN KHOÁNG S N:Ả

ợ ệ ế ử ụ ề ồ Khai thác h p lý và s  d ng ti

ữ ế ể

ộ ộ

ệ ả

ử ụ ủ ạ ả ữ   t ki m, b n v ng các ngu n tài ộ   ả nguyên thiên nhiên nói chung và tài nguyên khoáng s n nói riêng là n i ề ươ ố   ủ ể ng trình phát tri n b n v ng c a qu c dung không th  thi u trong ch ạ ộ   ồ ệ ư ầ ượ ặ t  u tiên, bao g m các ho t đ ng gia, là m t n i dung c n đ c đ c bi ế ử ụ ợ ề   t   ki m,  có  hi u  qu  tài  nguyên v   khai  thác  h p   lý  và  s  d ng  ti ệ ế khoáng s n, trong đó s  d ng ti ệ t ki m là ch  đ o.

ề c trên th  gi

ợ ướ ọ ệ ế ả ự ế ề

ề ồ

ố ế ả ệ ạ ộ ợ ợ ế ạ i th  trong c nh tranh qu c t c  trong hi n t

ế ớ ớ So v i nhi u n   t Nam có i và trong khu v c, Vi ệ   ế ả ữ nh ng l t b o v , i th  quan tr ng v  tài nguyên khoáng s n. N u bi ữ ử ụ   khai thác và s  d ng h p lý, b n v ng ngu n tài nguyên này thì chúng ẽ ở   i và s  tr  thành m t l ươ ng lai lâu dài. t

ạ ả ượ c, hi n nay c

ỏ ơ ượ ệ ả ạ ỏ ớ

ạ ẽ Khoáng s n là lo i tài nguyên không tái t o đ c có h n 1.000 m  l n nh  đang đ ế ạ

ạ

ấ ự ả ng đ t, th m th c v t và gây nhi u s  c  môi tr

ề ỏ ệ

ả , s p h m lò khai thác...Đ c bi ứ ươ ả ị ượ ổ c t

ầ ng không đ ấ ườ ễ ạ

ạ ơ

ượ ệ

ữ ấ ừ ở ấ ả ạ

ọ ượ c hàm l ậ ệ ạ ễ ố ả  ư   ướ c khai thác. Do qu n lý ch a n ố ớ   ấ ừ ặ ch t ch  nên tình tr ng khai thác thi u quy ho ch, r t b a bãi đ i v i ấ ỷ  ỏ ỏ các m  nh , đã gây ra tình tr ng th t thoát tài nguyên khoáng s n, hu ườ ạ ườ   ậ ự ố ng ho i môi tr ở  ặ ỏ ằ ư ụ ở ậ nh  s t l t các m  nh  n m phân tán  ộ  ấ ố ồ các các đ a ph  ch c qu n lý th ng nh t, đ ng b   ng càng nên tình tr ng th t thoát tài nguyên và gây ô nhi m môi tr ậ   ệ ầ tr m tr ng h n. Bên c nh vi c làm lãng phí tài nguyên do không t n ằ   ng khoáng s n h u ích, vi c khai thác b ng công thu đ ồ ắ    đ t, b i l ng và ô ngh  l c h u còn gây ra tình tr ng m t r ng, xói l ể nhi m sông su i, ven bi n.

ồ ạ

ạ ượ

ạ ệ ạ ạ ể ượ ệ

ử ụ ượ ệ c. Vi c b o v  và s  d ng ti ầ

ữ ồ ớ ệ

ượ ạ ầ c c n đ c bi

ế ế

ươ ư ứ

ề ế ấ ớ

ọ ự

ộ ề i và t

ề ự ế ả ệ ế ả ệ ờ ố ề ữ ượ   c phân chia thành lo i không Các ngu n tài nguyên thiên nhiên đ ả ượ ạ c, trong đó khoáng s n là lo i tài   tái t o đ c và lo i có th  tái t o đ ề   ế ả t ki m, b n nguyên không tái t o đ ố ớ ả   ữ c chú ý đ i v i c  2 v ng các ngu n tài nguyên thiên nhiên c n đ ợ ố   ả ạ lo i nói trên v i nh ng chính sách và bi n pháp qu n lý thích h p đ i ệ   ỗ ư ặ ạ ạ ớ v i m i lo i, nh ng lo i tài nguyên không tái t o đ t ử ụ ứ ơ   ng th c khai thác, ch  bi n và s  d ng tài nguyên thiên chú ý h n. Ph ấ   ươ ệ nhiên cũng nh  ph ng th c tiêu dùng chúng hi n nay còn nhi u b t ườ ư ậ ộ ệ ng nên đã có tác đ ng x u đ n môi c p, ch a “thân thi n” v i môi tr   ữ   ể ả ướ ở ườ ng  c, đe d a s  phát tri n b n v ng,  nhi u vùng trong c  n tr ươ   ấ ả ệ ạ ưở ng tr c ti p đ n s n xu t và đ i s ng xã h i hi n t ng nh h ồ ử ụ ậ   lai. Vì v y vi c b o v  và s  d ng b n v ng các ngu n tài nguyên

55

ả

ế ượ ụ ả ở ạ c, quy ho ch, k

t c  các chi n l ệ ộ ạ ọ ự ư thiên nhiên nói chung và tài nguyên khoáng s n nói riêng ph i tr  thành ấ ả ế  m t m c tiêu quan tr ng trong t ể ở ho ch cũng nh  các d  án phát tri n t Nam. Vi

ụ ể

ể ự ả ử ụ ự ề ả ữ ầ ệ ế t ki m và   ạ   ữ ệ nh ng ho t

ệ ồ  sau: Đ  th c hi n m c tiêu phát tri n b n v ng, s  d ng ti ệ có hi u qu  ngu n tài nguyên khoáng s n, c n th c hi n  ộ ư đ ng  u tiên

ề ậ 1. V  chính sách, pháp lu t:

ụ ế ậ   , hành chính và ch  tài pháp lu t

ế ­ S  d ng các công c  kinh t ệ ử ụ ự ế ả ơ ệ ằ ậ ả nh m th c hi n kiên quy t và có hi u qu  h n Lu t Khoáng s n.

ứ ả ch c qu n lý tài nguyên khoáng s n ả ở

ệ ố ệ ­ Ki n toàn h  th ng t ươ ị ươ ng và các đ a ph ổ ng. Trung

ề ế 2. V  kinh t :

ấ ử ụ ồ ạ ­ Xây d ng quy ho ch th ng nh t s  d ng các ngu n tài nguyên

ệ ả ả ự khoáng s n và b o v  môi tr ố ườ ng.

ự ợ ứ ­ T  ch c trình t

ỏ ễ ỏ ộ ỏ ạ ướ ớ c, m  khó thì b  l

ỏ ộ ự ấ ổ ạ    khai thác m  m t cách h p lý, tránh tình tr ng ệ ưở ả ỏ ng t   i vi c theo m  d  thì làm tr i, làm  nh h ạ ạ ế   ớ ế ả dõi, đánh giá và quy ho ch khai thác khoáng s n. H n ch  và s m ti n ừ ạ ớ  phát, b a bãi. t i nghiêm c m tình tr ng khai thác m  m t cách t

ố ớ ­ Đ i v i tài nguyên khoáng s n

ạ ở ờ ả ự v c khai thác, tránh làm s t l ầ ả ở ướ i lòng sông, c n khoanh khu  d ổ  b  và thay đ i dòng ch y.

ệ ạ ả cho khâu ph c h i, tái t o và c i thi n môi tr ườ   ng

ầ ư ­ Tăng đ u t ị ở ụ ồ ỏ  các đ a bàn khai thác m . sinh thái

ề ỹ ậ 3. V  k  thu t:

ổ ế ế ằ ớ

ậ   ­ Đ i m i công ngh  khai thác, sàng tuy n và ch  bi n nh m t n ệ ể ườ ệ ả ả ụ d ng tài nguyên khoáng s n và b o v  môi tr ng.

ụ ể ử ụ ạ ặ

ệ ể ử ụ ấ ấ ng th p nh m tri

ế ệ   ­ áp d ng các công ngh  tiên ti n đ  s  d ng các lo i qu ng có ượ ỏ   t  đ  s  d ng khoáng ch t trong các m , ệ ấ ờ ả ả ả ẹ ng đ t đá th i, thu h p di n tích bãi th i. ằ hàm l ố ượ ồ đ ng th i gi m kh i l

ồ ấ ữ ể ả ặ ạ các bãi th i qu ng đ  làm s ch môi

ườ ừ ­ Thu h i các ch t h u ích t ng và tránh lãng phí tài nguyên. tr

ệ ự ồ

ự ậ ạ ả ụ ệ

ả ở ữ ư   ­ Th c hi n b i hoàn các d ng tài nguyên sau khai thác nh : hoàn ổ ồ ử ụ   th , tr ng cây xanh, khôi ph c th m th c v t, h  sinh thái, tái s  d ng ấ ch t th i ỏ  nh ng vùng m  đã khai thác...

ứ ề ậ 4. V  nh n th c:

56

ư ề ệ ử ụ ứ ậ ộ

ệ ệ ả ả ợ   ồ ­ Nâng cao nh n th c cho c ng đ ng dân c  v  vi c s  d ng h p ế t ki m và b o v  tài nguyên khoáng s n. lý, ti

ạ ộ

ả ộ ễ ề ả ả   ư ồ ­ Khuy n khích c ng đ ng dân c  tham gia vào các ho t đ ng b o ạ   ệ ố ớ ỏ t đ i v i các m  nh , phân tán và các lo i ế ễ ả   ,   d   gây   ô   nhi m   môi

ườ ộ ế ặ ỏ ệ ỏ v  m  khoáng s n, đ c bi ạ khoáng   s n   có   đ   nh y   c m   cao   v   kinh   t tr ng.

Ả ƯỜ Ả Ể Ể Ệ IV. B O V  MÔI TR Ả   NG BI N, VEN BI N, H I  Đ O

Ể Ể VÀ PHÁT TRI N TÀI NGUYÊN BI N:

ơ ặ

ộ ấ ổ

ầ ạ ộ ể ế

ị ớ ơ ố

ả ệ ớ ủ ả ướ ậ ế ầ ế ể   ề ờ ể ệ  bi n Vi t Nam có h n 3.300 km b  bi n. Vùng đ c quy n kinh t 2, g p 3 l n lãnh th  trên đ t ấ   ệ ả ệ ủ t Nam r ng kho ng 1 tri u km c a Vi ơ ậ ề   li n. Vùng ven bi n là n i t p trung cao các ho t đ ng kinh t  và xã ộ ầ h i, n i đây t p trung g n 60% dân s , kho ng 50% đô th  l n và quan   ọ tr ng và h u h t các khu công nghi p l n c a c  n c.

ệ ệ ự Vi

ể ủ ả ắ

ộ ố ậ ầ ả ng bi n. Các Lu t D u khí, Lu t Hàng h i đã đ ớ ấ ề c ban hành đ u chú ý t ể ệ ườ ể i bi n, cũng nh  b o v  môi tr ng bi n. M t s

ư ả ệ ướ ử

ộ ố ự ể ổ ợ ả   ằ t Nam đã th c hi n m t s  chính sách và bi n pháp nh m b o ườ ượ c ban   ề ả   ậ i v n đ  b o ộ ố  ả   c th i ượ   c

ự ệ ậ ệ v  môi tr ượ hành và Lu t Th y s n s p đ ồ ợ ệ v  lâu dài ngu n l ẽ ự ố ể thành ph  ven bi n đang và s  th c hi n các công trình x  lý n ờ ả ả và rác th i. M t s  d  án qu n lý t ng h p vùng bi n ven b  đã đ th c thi.

ệ ệ ậ ặ ả ở ườ ạ ố ớ M c dù v y, tr  ng i đ i v i vi c b o v  môi tr ẫ   ể ng bi n v n

còn nhi u:ề

ở ầ ư ạ ớ ế

ấ ­ Tr  ng i l n nh t là thi u v n đ u t ạ ộ ạ ủ ố ặ ễ ậ ỹ k  thu t và các ho t đ ng ngăn ch n tác h i c a ô nhi m môi tr ạ ầ    cho các công trình h  t ng ườ ng.

ộ ệ

ấ ạ ệ ể ề  Vi

ượ ấ ớ

ả ồ ế ể

ữ ọ ứ ạ

ư ệ ậ

ữ ồ ạ ợ

ế ề ộ ệ

ấ ủ   ọ ế ữ ộ ủ ả ­ Ngành th y s n là m t trong nh ng ngành kinh t  quan tr ng c a ứ ứ ệ ầ t Nam, thu hút g n 9 tri u lao đ ng và là ngành đ ng th  ba v  giá   Vi ệ   ỷ ả ở ề ẩ ị t  xu t kh u. Ti m năng phát tri n ngành thu  s n  tr  ngo i t ể   ướ ề ng phát tri n c qu n lý và đi u hành theo h Nam còn r t l n n u đ ỏ ủ ả ộ ướ   ề b n v ng. Phát tri n nuôi tr ng th y s n đã ch ng t ng  là m t h ệ ả ể ệ   quan tr ng và h u hi u đ  xóa đói gi m nghèo, t o vi c làm, tăng thu ể ệ ạ ộ ủ   i vi c phát tri n ngành th y nh p cho c ng đ ng dân c . Song hi n t ử ụ ề ả   ồ ợ ả ả i và b o s n còn nhi u h n ch  v  qu n lý và s  d ng h p lý ngu n l ầ   ố ồ ọ ụ ườ ệ ng, trình đ  áp d ng khoa h c công ngh , ngu n v n đ u v  môi tr ư ổ ứ ả , t t ch c s n xu t và kinh doanh.

57

ấ ủ ờ ể ư ề ị ụ   t,

ộ ­ Vùng b  bi n ch u nhi u tác đ ng x u c a thiên tai nh  bão, l . ở xói l

ị ố ệ ứ

ố ề ả ấ

ể ể ố ớ ệ ể

ướ ả ắ ng n

ễ

ằ ả ả

ấ ầ ệ ặ c. Đ c bi ả ớ ướ ệ ầ

ườ ư ầ

ả ườ ng nh  tràn d u, đ m tàu…và thiên tai th ễ ữ ả ể ườ ộ ở    các ­ S c ép dân s  và t c đ  công nghi p hoá, đô th  hoá nhanh  ậ ể vùng ven bi n gây ra nhi u h u qu  x u đ i v i tài nguyên ven bi n và   ổ ộ   ố trong lòng bi n. Các thành ph , khu công nghi p vùng ven bi n đ  m t ộ ử ả ượ   c th i không qua x  lý và m t ph n ch t th i r n vào sông, l ướ ườ ể   ng n bi n, gây nên ô nhi m môi tr t, các trung tâm du ữ ồ ể ị c th i và rác th i ra l ch n m ven bi n cũng là nh ng ngu n x  l n n   ự  ể ả ể bi n. Các c ng sông, c ng bi n, công nghi p khai thác d u khí; các s ắ ố c  môi tr   ng xuyên x y ra ề đ u là nh ng tác nhân gây ô nhi m và làm suy thoái môi tr ng bi n.

ị ậ ể

ị ọ ệ ệ ọ

ạ ể

ờ ị ữ ủ

ề ế

ọ ậ ộ ứ ộ ể ệ ế ớ ể ự ậ ả ồ

ấ ượ ư ẹ ầ

ệ

ị ị ổ ổ ấ ặ ồ

ả ể   H u qu  là các h  sinh thái bi n và ven bi n b  suy thoái nghiêm ấ ớ ừ   ạ tr ng. Đa d ng sinh h c b  đe d a và suy thoái, di n tích r t l n r ng ị ệ ặ t phá đ  nuôi tôm, các r n san hô ven b  b  khai thác ng p m n b  tri   ư ệ ủ   t Nam vào danh sách c a nh ng vùng có t, đ a Vi m t cách h y di ư  ộ ấ ọ ậ m c đ  đe d a cao nh t th  gi i. Nhi u nhóm đ ng v t quý hi m nh ồ ướ ướ   ể thú bi n, đ i m i, chim bi n, các th m th c v t ven bi n và d c i n ố ườ ị ỏ ể   nh  san hô, c  bi n b  thu h p d n. Ch t l ng s ng trong ng môi tr ả ạ   ấ ề ướ ị ng x u; đa d ng các h  sinh thái b  suy gi m, b  thay đ i theo chi u h ứ   ơ ế ặ ữ loài và ngu n gen đ c h u b  t n th t ho c suy thoái, có n i đ n m c nghiêm tr ng.ọ

ạ ộ ư ữ ượ ự ế ầ  c n đ c ti n hành trong lĩnh v c này Nh ng ho t đ ng  u tiên

là:

ề ậ 1. V  chính sách, pháp lu t:

ả ể ế ế ượ

ể c   phát   tri n   kinh   t ể

ề ể ứ

ổ ể ộ ạ ộ ­   Xây   d ng   chi n   l ườ ồ ợ ủ ả ồ

ệ ố ả ồ ể ậ

ể ể ư ể ể

ữ ệ ả ồ

ị ờ ố ả ể

ự c dâng, tăng c

ư ướ ả ng năng l c qu n lý môi tr ự ố ườ ừ ứ ớ ự     bi n   và   qu n   lý   tài ế   ữ ể ng bi n theo quan đi m phát tri n b n v ng. Chi n nguyên, môi tr ể   ượ l c này bao g m các n i dung phân vùng ch c năng bi n và ven bi n, ả   qu n lý t ng h p các ho t đ ng khai thác và nuôi tr ng th y s n ven ạ   ể bi n, thành l p h  th ng các khu b o t n bi n và ven bi n, quy ho ch ạ   phát tri n đô th  và dân c  ven bi n, phát tri n các ngành ngh  đa d ng ộ   và c i thi n đ i s ng cho nh ng c ng đ ng dân c  ven bi n, phòng ụ   ế ạ ủ ừ ng a và làm gi m tác h i c a thiên tai ven bi n, tr t, ườ ạ ở ướ ng bi n và ven s t l   , n ể ể bi n, phòng ng a và  ng phó v i các s  c  môi tr ề ể c h t là bão, l ể ườ ng bi n.

ộ ế ể ấ ả

ể ờ ể ầ ạ ố ạ

ớ ạ ượ ợ ả i ích kinh t

ườ

ổ ằ ề ả ả ồ ề ả ệ ế ầ ấ ­ Hình thành m t th  ch  liên ngành, th ng nh t qu n lý vùng   ể   ế ậ bi n và b  bi n. C n đ i m i cách l p quy ho ch, k  ho ch phát tri n ộ ủ ế ụ ủ ế    c c b  c a ngành và qu n lý ch  y u nh m đ t đ c l ấ ệ ế   mà ít chú ý đ n v n đ  b o v  tài nguyên thiên nhiên và môi tr ng. ộ   C n có ch  tài bu c ph i l ng ghép các v n đ  b o v  tài nguyên thiên

58

ế ườ ể ạ ạ

ướ ắ

ươ ầ ỷ ị ng vào trong k  ho ch, quy ho ch phát tri n kinh t c m t, các ngành khai thác d u khí, giao thông v n t ng trình ph i h p đ

ườ ệ ợ ế  ậ ả   i ể  ố ợ ể   ng bi n và ven

nhiên và môi tr ầ ủ c a ngành. Tr ệ ủ ả thu , th y s n, lâm nghi p, du l ch c n có ch ả cùng khai thác h p lý, b o v  tài nguyên và môi tr bi n. ể

ể ầ

ườ ả ặ ệ ề ẩ ấ ạ   ề ử ụ ­ Ti n d n đ n khoán, giao quy n s  d ng m t bi n trong ph m ề  ạ ằ i s n xu t nh m t o đi u ki n thúc đ y ngh

ả ả ồ ế ế vi cho phép cho ng nuôi tr ng h i s n.

ệ ạ ị

­ Tham gia và l p k  ho ch th c hi n các hi p đ nh và ch ữ ề

ươ   ế ng  và khu v c v  đánh cá, s  d ng b n v ng và   ả ệ ệ ọ ậ ố ế ộ trình hành đ ng qu c t ể ồ ợ ả b o v  ngu n l ệ ự ử ụ ự ề ể ạ i bi n, b o v  đa d ng sinh h c bi n.

ề 2. V  kinh t ế :

ắ ả ả ề ề ạ ẩ ờ ỉ ­ Đ y m nh đánh b t h i s n xa b  và đi u ch nh ngh  cá ven b ờ

ợ h p lý.

ể ­ Phát tri n m nh ngành nuôi, tr ng thu  s n trong n

ặ ể c l ờ ớ ồ ớ ướ ồ

ứ ằ

ể ệ ợ ẩ ế ả ả

ẩ ỷ ả ướ ợ ướ   ạ c , n ệ   ườ ng, đ ng th i v i vi c ng hài hòa v i môi tr m n ven bi n theo h ử ụ ạ ụ   phát tri n và  ng d ng công ngh  sau thu ho ch nh m s  d ng h p lý, ả ự ti   t ki m s n ph m c a ngh  th y s n, b o đ m an toàn th c ph m và ậ tăng thu nh p ngo i t ệ ẩ ủ ề ủ ả ấ ạ ệ  qua xu t kh u.

ị ể ụ ậ ề

ả ầ ư ụ ướ ị

ế ứ ả ẩ ọ

ệ ố ử ữ ế ế ạ ư ứ ứ ề ạ

ạ   ồ ­ Phát tri n h  th ng d ch v  h u c n ngh  cá bao g m các ho t ấ ộ   đ ng c ng cá, s a ch a và đóng tàu, ng  c , l i, cung c p các d ch ụ ả ụ ả   v , b o qu n, ch  bi n và tiêu th  s n ph m, h t s c chú tr ng công ộ tác thông tin liên l c, c u n n, c u h  các ng  dân và tàu thuy n đánh   cá.

ạ ể ề ể ả

ả ộ

ứ ố ệ ể

ườ ể ạ   ­ Phát tri n và đa d ng hoá các ngành ngh  đ  tăng kh  năng t o ồ   ệ vi c làm, xóa đói gi m nghèo và nâng cao m c s ng cho các c ng đ ng ư ng  dân ven bi n, giúp cho công tác b o v  tài nguyên thiên nhiên và   môi tr ả ể ượ ố ơ t h n. c t ng bi n và ven bi n đ

ề ườ 3. V  môi tr ng:

ế ậ ả ồ ể ệ ể ả ả ­ Thi t l p và qu n lý hi u qu  các khu b o t n bi n và ven bi n.

ụ ẩ ạ ẩ ườ ố ­ Đ y m nh áp d ng các tiêu chu n môi tr ng ngành và qu c gia.

ụ ẩ ­ Đ y m nh nghiên c u,  ng d ng công ngh  b o v  môi tr

ạ ể ứ ứ ệ ứ ứ ự ố ệ ả ườ ệ ể ườ   ng ầ   ng bi n (tràn d u,

ặ ể bi n và ven bi n, công ngh   ng c u s  c  môi tr ậ ắ đ m tàu, ng p m n...).

Ừ Ả Ệ Ể V. B O V  VÀ PHÁT TRI N R NG:

59

ở ệ ệ ớ ơ ả ừ ừ R ng t Nam  có  đ c tr ng c  b n là r ng nhi

Vi ủ ặ ậ ự ố ị

ậ ế ỷ

ạ ế ệ ừ ỷ ệ ả ớ i k t qu  tích c c. T  l

ọ ả ủ ủ ừ ư ấ   t  đ i, r t ạ   ộ phong phú ch ng loài th c v t, đ ng v t, giá tr  sinh kh i và đa d ng ệ   ố sinh h c cao. Trong nh ng năm cu i th  k  20, các chính sách và bi n pháp b o v  r ng và tr ng m i đã đem l    che ph  c a r ng đã tăng t ữ ồ ự ừ  27% năm 1991 lên 33,2% năm 2000.

ừ ệ ự ớ ữ ẫ ị Tuy nhiên, r ng Vi t Nam v n đang ch u nh ng áp l c l n sau

đây:

ỷ ệ ế ừ ệ ề ­ Chi n tranh lâu dài đã hu  di t nhi u h  sinh thái r ng.

ầ ề ế ạ và cho sinh ho t, cùng v i l

ậ ẫ

ỗ ủ ủ ­ Nhu c u g , c i c a n n kinh t ệ ủ ạ ỗ ủ ế ắ ạ

ệ ạ ớ ố ừ ấ ở ệ i v n r ng, nh t là

ồ ớ ợ   i ạ   nhu n siêu ng ch c a vi c khai thác trái phép g  đang d n đ n tình ừ t, không tuân th  các nguyên t c lâm tr ng khai thác b a bãi, c n ki   ừ   ự ừ sinh, gây thi  các khu v c r ng già, r ng t h i t ầ đ u ngu n.

ạ ẫ ­ Tình tr ng du canh, phá r ng làm n

ươ ừ ệ

ừ ớ ừ ả

ệ ấ ượ i, ch t l ị ặ ậ ấ ẹ ạ ừ ể ạ   ng r y, tính c nh tranh cao ủ ả c a s n xu t nông nghi p so v i duy trì r ng đang làm cho di n tích   ể   ạ ừ ng r ng gi m sút. T i các vùng ven bi n, r ng thu h p l ệ di n tích r ng ng p m n b  phá đ  nuôi tôm ngày càng tăng.

ạ ả ườ ụ ấ ng xuyên, làm m t đi hàng ch c nghìn

ừ ­ N n cháy r ng x y ra th ỗ ha m i năm.

ệ ệ ạ ậ

ỗ ế ế ả

ẩ ậ ườ ừ ả ử  ế  ế   i tiêu dùng. Vì v y, r ng ti p c yêu c u c a ng

ượ ặ ế ế ­ Công ngh  khai thác và ch  bi n g  còn l c h u, hi u qu  s ệ ặ ỗ ấ ụ d ng g  th p. M t khác, công ngh  ch  bi n các s n ph m thay th ứ ầ ủ ỗ ư g  ch a đáp  ng đ ố ượ ụ ng ch t phá, khai thác. t c là đ i t

ư ừ ạ ầ   Do đó, tuy di n tích r ng có tăng lên, nh ng không đ t yêu c u

ườ ộ phòng h  môi tr ệ ng.

ụ ả ổ ầ ớ ỹ ừ c là ph i  n đ nh qu  r ng v i thành ph n nh

ế ượ ạ ị ừ ụ ệ ệ ộ

M c tiêu chi n l ừ ặ ấ ệ ư  ừ   sau: r ng đ c d ng đ t 3 tri u ha, r ng phòng h  6 tri u ha và r ng ả s n xu t 10 tri u ha.

ạ ộ ư ữ ự ự ệ ầ c n th c hi n trong lĩnh v c này là: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ề ể ế ậ 1. V  th  ch , pháp lu t:

ủ ẫ ử ụ ­ C ng c  h  th ng qu n lý nhà n

ướ ể ướ c đ  h ớ ự ố ệ ố ệ ế ợ ả ừ ả

ồ ề   ng d n s  d ng b n ự ủ   ữ v ng và b o v  tài nguyên r ng, k t h p v i s  tham gia tích c c c a ư ộ c ng đ ng dân c .

ừ ệ ộ

ấ ­ Ti p t c đ y m nh vi c giao đ t khoán r ng cho các h  gia đình ậ ả ế ụ ẩ ể ể ừ ạ ấ ệ ậ ậ và t p th  theo Lu t Đ t đai và Lu t B o v  và phát tri n r ng.

60

ậ

ằ   ệ ­ Xây d ng, ban hành và th c hi n các chính sách, pháp lu t nh m ả ự ầ ư ệ ừ ệ ự ể  cho vi c phát tri n và b o v  r ng. thu hút đ u t

ề 2. V  kinh t ế :

ồ ả ỗ ợ ử ụ ệ

ế ệ ệ ừ ả c giao khoán. Khuy n khích c i thi n đ i s ng thông qua s

ượ ề ờ ố ộ ừ ừ ữ ồ

ợ ồ ộ

ả ệ ừ ả ệ ả ả ồ ợ

ừ ộ ả ấ   ­ H  tr  nhân dân tr ng và b o v  r ng, s  d ng có hi u qu  đ t ử  ừ r ng đ ư   ụ d ng b n v ng r ng và qu n lý r ng theo các nhóm c ng đ ng dân c . ả Trao các h p đ ng b o v  r ng cho các cá nhân, h  gia đình, các nhóm   ớ   ư ể ả ộ c ng đ ng dân c  đ  b o đ m công tác b o v  và qu n lý phù h p v i các khu r ng phòng h .

ự ướ ả ­ Xây d ng, ban hành và h

ố ớ ấ ư

ẫ ệ ệ ậ ừ ả

ể ệ ẫ

ự ợ ệ ằ ả

ế ệ ừ ươ ả ề ế ử ụ   ễ ng d n v  mi n gi m thu  s  d ng ạ   ầ ư ấ đ t, vay v n v i lãi su t  u đãi cho vi c đ u t  thành l p trang tr i; ban hành các chính sách qu n lý vùng đ m và vùng lõi r ng cùng các   ẻ ợ   ướ ng d n th c hi n có liên quan. Tri n khai các chính sách chia s  l h i ệ ừ ậ   nhu n phù h p trong vi c b o v  r ng nh m khuy n khích nhân dân ả ị đ a ph ng tham gia vào công tác qu n lý và b o v  r ng.

ẩ ạ

ể ệ ạ ờ ồ ị ­  Thúc  đ y  phát tri n nông­lâm  nghi p sinh  thái,  các  lo i   hình   ụ ở ộ   ng các d ch v  m  r ng

ệ ườ trang tr i nông­lâm nghi p, đ ng th i tăng c nông nghi p.ệ

ề ữ ử ụ ế ả ẩ ỗ ­ Khuy n khích s  d ng b n v ng các s n ph m r ng phi g . Phát

ấ ậ ệ ể ừ ế ỗ ệ ả tri n các ngành công nghi p s n xu t v t li u thay th  g .

ự ẽ ể ạ ồ ố ­ Tri n khai m nh m  các d  án tr ng cây thu c.

ề ỹ ậ ệ 3. V  k  thu t và công ngh :

ộ ỹ ậ ứ ệ ớ   ế ­ Nghiên c u và áp d ng các ti n b  k  thu t và công ngh  m i

ệ ả ụ ấ trong s n xu t lâm nghi p.

ả ị ấ ả ạ   t c  các ho t

­ Khuy n khích tr ng các loài cây b n đ a trong t ừ ồ ồ ế ừ ồ ộ đ ng tr ng r ng và tái tr ng r ng.

ế ế ỗ ệ ụ ạ ệ   ­ áp d ng công ngh  khai thác và ch  bi n g  hi n đ i, có hi u

ả ử ụ ệ ừ qu  s  d ng tài nguyên r ng cao.

ế ệ

ủ

ư ọ ử ụ ệ ế ỗ ủ ỏ ấ ữ

ể ứ ệ ử ụ ự ặ ờ ặ ng m t tr i, năng l

ế ỗ ủ   ạ ­ Khuy n khích s  d ng các lo i nhiên li u đ  thay th  g  c i ể ự   nh  than, khí ga và th y đi n quy mô nh ...Nghiên c u đánh giá đ  l a ề ệ   ch n nhiên li u thay th  g  c i và đ  xu t vi c s  d ng h u hi u các ượ    nhiên ho c năng ng gió, khí ga t ngu n năng l ượ l ệ ượ ồ ệ ủ ng th y đi n.

ụ ứ ả ố

­ Nghiên c u áp d ng các gi ọ ậ ệ ấ ừ ườ ớ ả ừ r ng và các th m h a môi tr ỹ ng liên quan t i pháp k  thu t phòng và ch ng cháy i vi c m t r ng.

61

Ả Ở Ị CÁC ĐÔ TH  VÀ

Ễ VI. GI M Ô NHI M KHÔNG KHÍ  KHU CÔNG NGHI P:Ệ

ể c kém phát tri n v  công nghi p; dân s

ướ ị ớ ườ

ệ ng không khí  ệ ượ

ệ ậ ị ị   ố ở  đô th , ở  các vùng   ễ   ề ơ ả ng ô nhi m ệ   ấ  các khu công nghi p t p trung và các đô th  đã xu t hi n

ộ ề ệ t Nam là n Vi ư ở ấ nh t là   các đô th  l n ch a cao. Môi tr nông thôn v  c  b n là trong lành. Tuy nhiên, hi n t ở không khí  ứ ộ ớ v i m c đ  đáng báo đ ng.

ế ố Các y u t ệ  gây ô nhi m không khí hi n nay là b i và khí th i t

ấ ậ ả

ấ ệ ụ ụ

ệ ễ ệ ấ

ệ ạ

ả ế ị ử ấ ằ ế

ệ ả ễ ụ

ơ ở ả ộ ườ ữ ả ừ  ễ ụ ạ ộ ạ ộ ả   i, ho t đ ng xây s n xu t công nghi p, ho t đ ng giao thông v n t ộ ố ạ ủ ự   d ng và đun n u ph c v  sinh ho t c a nhân dân. M t s  ngành công ấ ả ệ ề t đi n, s n xu t xi nghi p gây ô nhi m không khí nhi u nh t là nhi   ấ ớ   măng, g ch, ngói, vôi, luy n kim, hóa ch t, khai thác khoáng s n. V i ạ ậ ệ   vi c s n xu t b ng công ngh  còn l c h u và thi u các thi t b  x  lý ô ấ ệ   ả nhi m b i và khí th i, các c  s  s n xu t thu c các ngành công nghi p ấ ớ nói trên đang gây ra nh ng tác đ ng x u t ộ i môi tr ng xung quanh.

ệ ụ Ô nhi m b i trong không khí

ầ

ư ề ở ạ ỏ ơ ạ ễ

ị ồ

ẩ

ứ ở

ẩ ầ ớ ứ ộ ố ạ ộ ể ạ ở ộ ố ượ ng không khí  ườ ộ ộ ễ

ườ ấ ấ ộ

ư ắ ấ

ượ   ườ ở t ng v  các khu công nghi p th ộ ộ ồ 2, NO2, CO)   1,5­3 l n. N ng đ  khí đ c h i (SO ẩ ệ  ph n l n các đô th  và khu công nghi p đ u nh  h n tiêu chu n cho   ở  ộ  ề ầ t tiêu chu n cho phép nhi u l n. Trong khi   ư   ớ ự ộ  các khu v c r ng l n ch a ơ ở ả   ng không khí trong n i b  các c  s  s n ữ   ề ng lao đ ng) là v n đ  đáng lo ng i. Nh ng ở ộ ố  ệ ủ ấ  m t s ắ ự ề ễ ừ tiêu chu n cho phép t ở ị phép, t c là ch a có tình tr ng ô nhi m b i các lo i khí này. Song  ớ m t s  nhà máy và   m t s  nút giao thông l n trong đô th , n ng đ ộ ạ các lo i khí đ c h i trên v ườ ễ m c đ  ô nhi m môi tr đáng k , thì ô nhi m môi tr ạ ễ xu t (ô nhi m môi tr ầ quan tr c g n đây cho th y đã có các d u hi u c a m a axít  ề ộ ả khu v c thu c c  mi n B c và mi n Nam.

ạ ộ ư ữ ự ự ệ ầ c n th c hi n trong lĩnh v c này là: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ề ể ế ậ 1. V  th  ch , pháp lu t:

ệ ự ắ ộ ng b t bu c đ i v i t

ế ể ­ Th c hi n đánh giá tác đ ng môi tr ự ặ ừ ướ ườ ể

ậ

ề ộ ng ph i đ

ẽ ả ị

ườ ặ ấ ạ ộ ố ớ ấ ả  t c ữ   ộ ể  tr các d  án phát tri n kinh t ­xã h i đ  có th  ngăn ch n t c nh ng ẩ ị ễ nguyên nhân gây ô nhi m không khí. Công tác l p và th m đ nh báo cáo   ể   ẩ ườ ả ượ ơ c c  quan có th m quy n ki m đánh giá tác đ ng môi tr ạ   ờ ạ ặ tra th ng xuyên và ch t ch , quá th i h n quy đ nh ph i xin gia h n ho c c p phép l i.

ỹ ưỡ ế ạ

­ Ti n hành đánh giá k  l ơ ở ả ệ ặ

ế ẽ ố ớ ậ ả ế ị ử ụ ể ch t ch  đ i v i các c  s  s n xu t công nghi p, các ph ụ thông v n t ễ   ng và có k  ho ch ki m soát ô nhi m ệ ươ ấ ng ti n giao   ạ   ụ ệ t b  s  d ng nhiên li u ph c v  sinh ho t. i và các thi

62

ơ ở ườ ả ế ọ ng nghiêm tr ng ph i ti n hành

ễ ụ ệ ể ễ ắ ộ Bu c các c  s  gây ô nhi m môi tr ạ ử x  lý tri t đ  và kh c ph c tình tr ng ô nhi m.

ề 2. V  kinh t ế :

ả ử ụ ượ ả

ệ ệ ủ ệ

ệ ệ

ử ụ ầ ầ ệ ủ   ệ ng, hi u qu  phát đi n c a ­ Nâng cao hi u qu  s  d ng năng l ế ị ệ   ả ử ụ t đi n và hi u qu  s  d ng đi n c a các thi t b  đi n. ệ ệ ệ   t đi n s  d ng nhiên li u khí hóa ượ   ặ ệ ng

ệ các nhà máy nhi ể Phát tri n ngành công nghi p nhi ẹ ỏ l ng và d u nh  thay cho nhiên li u than và d u n ng có hàm l sun­phua l n.ớ

ồ ạ ­ Khuy n khích s  d ng các ngu n năng l ổ ậ   ng s ch. Ph  c p

ệ ử ụ ử ụ ọ ở ấ ượ ệ ế vi c s  d ng khí sinh h c nông thôn làm nhiên li u đun n u.

ồ ọ ể ồ ­ Phát tri n r ng, ph  xanh đ t tr ng đ i tr c, phát tri n tr ng cây

ể ừ ị ủ ọ ườ xanh trong đô th  và d c đ ấ ố ng giao thông.

ể ạ ộ ạ ị ớ ­ Đ y m nh phát tri n giao thông công c ng t i các đô th  l n và

ẩ trung bình.

ả ề ườ ụ ắ

ườ ệ ễ ­ áp d ng nguyên t c "ng các doanh nghi p gây ô nhi m môi tr ố ớ   ả ễ i gây ô nhi m ph i tr  ti n" đ i v i ng không khí.

ề ệ ọ  3. V  khoa h c, công ngh :

ử ụ ệ ạ ệ ạ ­ Khuy n khích s  d ng nguyên li u và công ngh  s ch t i các c ơ

ấ ế ở ả s  s n xu t.

ệ ạ ậ ậ ẩ

ễ ậ ả ­ Nghiêm c m nh p kh u các công ngh  l c h u và nhanh chóng   ườ   ế ị ng t b  đã cũ gây ô nhi m môi tr

ấ ầ gi m d n quy mô v n hành các thi nghiêm tr ng.ọ

ứ ề ậ 4. V  nâng cao nh n th c:

ụ ể ạ ẩ

ậ ộ

ệ ườ ệ ộ ề ạ Tuyên truy n, giáo d c và đ y m nh công tác đào t o đ  nâng cao ứ trình đ  nh n th c cho các ch  doanh nghi p, công đoàn và công nhân ườ ề ả v  b o v  môi tr ủ ng nói chung và môi tr ng lao đ ng nói riêng.

Ả Ấ

Ả   Ắ Ấ Ả VII. QU N LÝ CH T TH I R N VÀ CH T TH I NGUY H I:Ạ

ạ

ề ư ế ả ủ ả ơ ố

ấ ạ ỏ ạ ặ ế ượ ử ụ ư ể ấ

ư ấ ẻ ế ả ữ ệ ồ ố

ấ ư ượ ư ủ ấ ấ ở ấ   T i các vùng nông thôn, các ch t ph  th i c a s n xu t nông, lâm, ệ ng  nghi p truy n th ng (nh  thân lá cây, r m r , v  h t, phân gia   ấ   ầ c s  d ng đ  đun n u, làm phân bón ho c chôn l p. súc...) H u h t đ ự   Nh ng ch t ph  th i có ngu n g c công nghi p, nh  ch t d o, nh a, ề  ạ kim lo i, d  l ng hóa ch t khó phân h y, tuy ch a tr  thành v n đ

63

ướ ề ấ ng tăng lên nhanh chóng. V n đ  rác

ố ư ứ b c xúc, nh ng đang có xu h ệ ở ữ ấ ả ắ ầ th i b t đ u xu t hi n ậ ộ  nh ng vùng có m t đ  dân s  đông đúc.

ị ạ ệ

ấ ạ ạ ệ

ấ ả ấ ử ấ  t

ả ắ ớ ự ệ ở

ư

ế

ồ i ngu n, đ ệ ớ ẫ ộ ạ ể ế ả ể ấ

ề ớ ườ ữ ố

ả ắ ụ ế

ể ể

ấ ạ ế

ệ ạ ả ậ ả ườ ầ

ộ ế ế ấ

ấ ả   ệ T i các đô th  và khu công nghi p, vi c thu gom và x  ch t th i ề ắ   r n sinh ho t và công nghi p, ch t th i nguy h i đang là v n đ  môi ệ ở ấ ả ườ   ng c p bách. Năng l c thu gom ch t th i r n hi n nay  tr t c  các ả ỉ ạ ệ ị    Vi t Nam m i ch  đ t kho ng 20­40%, đô th  và khu công nghi p  ố ớ ượ   ả ể ở  các thành ph  l n có th  lên t riêng  c i 50­80%. Rác th i ch a đ ượ ạ ạ ậ c thu gom l n l n và v n chuy n đ n bãi chôn phân lo i t   ế  ặ ấ l p. Công vi c thu nh t và phân lo i các ch t ph  th i có th  tái ch ự   ằ i nghèo sinh s ng b ng ngh  b i rác th c hoàn toàn do nh ng ng ử  ệ ấ ệ ứ ệ hi n. Vi c  ng d ng các công ngh  tái ch  ch t th i r n đ  tái s ế ạ ư ượ ổ ứ ụ    ch c và quy ho ch phát tri n. Các c t d ng còn r t h n ch , ch a đ ả ễ   ỏ ơ ở c  s  tái ch  rác th i có quy mô nh , công ngh  l c h u, gây ô nhi m ổ   ỏ ỉ ớ ng. M i ch  có m t ph n nh  rác th i (kho ng 1,5­5% t ng môi tr ớ   ượ ả ượ c ch  bi n thành phân bón vi sinh và ch t mùn v i l ng rác th i) đ ệ ệ ợ công ngh  h p v  sinh.

ệ ử ủ ế

ư ả ắ ấ ấ ấ ư ạ

ễ

ặ ấ   ệ Bi n  pháp  x   lý  ch t  th i  r n  hi n  nay  ch   y u  là  chôn  l p, ậ   ỹ ẩ ả ắ nh ng ch a có bãi chôn l p ch t th i r n nào đ t tiêu chu n k  thu t ấ   ườ ả ệ v  sinh môi tr ng đ t, ng. Các bãi chôn rác th i gây ô nhi m môi tr ướ n ườ ề c và không khí n ng n .

ấ ệ

Ch t th i r n c a các khu công nghi p cũ hi n đang đ ử ả ắ ủ ớ ạ

ấ ớ ỷ ệ ỉ ượ ệ ấ ượ ệ c thu gom   ị ượ ạ   ả ng ch t th i nguy h i ả    kho ng  l c thu gom v i t

ả và x  lý chung v i rác th i sinh ho t đô th . L ả ệ (trong đó có ch t th i b nh vi n) ch  đ 50­60%.

ả ắ ế ể ề ấ ả Công tác qu n lý ch t th i r n còn nhi u đi m y u kém:

ữ ệ ả ấ ả ư   ­ S  phân công trách nhi m qu n lý ch t th i gi a các ngành ch a

ự rõ ràng.

ả ẫ ụ ả ấ ị ế ự ­  C  ch  th c hi n d ch v  thu gom và qu n lý ch t th i v n còn

ơ ặ ấ ệ mang n ng tính bao c p.

ả ấ ệ ủ ế ử ụ ủ ộ ­ Vi c thu gom ch t th i ch  y u s  d ng lao đ ng th  công. S

ự ư ủ

ủ ộ ả ấ ộ ố

ổ

ả ấ ượ ố ự  ệ    nhân vào vi c thu gom và ề  ị   ử  ch c thu gom và x  lý rác th i đô th ; ủ   ng c a ng và ch t l

ố ượ ể ề ữ ụ ứ ồ tham gia c a c ng đ ng và c a khu v c t ư ộ ả qu n lý ch t th i ch a r ng rãi. Đã có m t s  mô hình thành công v ứ ồ ộ ệ ư  nhân và c ng đ ng t vi c t ạ ầ ư ủ ọ ư  c a h  có h n, nên s  l nh ng do v n đ u t ầ ớ ị d ch v  còn xa m i đáp  ng yêu c u phát tri n b n v ng.

ố ớ ­ Thi u s  đ u t th a đáng và lâu dài đ i v i các trang thi

ự ấ

ệ ử ạ ấ ế ự ầ ư ỏ ế ị  t b ể ậ thu gom, v n chuy n, phân lo i, xây d ng các bãi chôn l p đúng quy   ả cách và các công ngh  x  lý ch t th i.

64

ệ ệ ­ Ch a có các công ngh  và ph

ệ ế ư ố   ạ ng ti n hi n đ i cũng nh  v n ư

ươ  đ  tái ch  ch t th i đã thu gom; còn thi u kinh phí cũng nh ả ế ợ ấ ạ ư ấ ầ ư ể ả đ u t ể ử ệ công ngh  thích h p đ  x  lý ch t th i nguy h i.

ậ ứ ủ ộ ườ ồ ­ Nh n th c c a c ng đ ng v  b o v  môi tr

ề ả ử ấ ả ứ   ệ ng và an toàn s c ả ắ   i vi c thu gom, x  lý và qu n lý ch t th i r n còn

ở ỏ kh e liên quan t đang ớ ệ ộ ấ  trình đ  th p.

ạ ộ ư ữ ự ự ệ ầ c n th c hi n trong lĩnh v c này là: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ề ể ế ậ 1. V  th  ch , pháp lu t:

ế ấ

ể ể ủ ộ ễ ừ ươ ặ ị

ế ớ ụ ể ễ ắ ạ

ố   ạ ­ Xây d ng và ban hành k  ho ch ki m soát ô nhi m c p qu c ặ   ấ ng đ  ch  đ ng phòng ng a, ngăn ch n,   c tình tr ng ô nhi m môi ạ ượ ấ ấ ả ự gia, c p ngành ho c đ a ph ử x  lý, kh c ph c và ti n t ả ắ ườ tr i ki m soát đ ỏ ng do các ch t th i r n, l ng, khí và ch t th i nguy h i gây ra.

ể ự ộ t các n i dung c a Chi n l

ấ i các đô th  và khu công nghi p Vi

ệ ố ­ Tri n khai th c hi n t ị ấ ủ ướ ượ ả ả ạ c Th  t ế ượ ả c qu n lý ế ệ t Nam đ n năm ng Chính

ủ ủ ả ắ ạ ệ ch t th i r n t ế 2020 và Quy ch  qu n lý ch t th i nguy h i đã đ ph  ký ban hành.

ế ườ ứ ị ể ­ Ti n hành nghiên c u đ  xác đ nh các c  ch  tăng c

ả ắ ế ấ ử ớ ơ ng hoàn   ấ   ỷ i thu gom, x  lý, tiêu hu  ch t th i r n và ch t

ả ả tr  chi phí liên quan t ạ th i nguy h i.

ề 2. V  kinh t ế :

ả ợ ự ệ ấ ạ ấ ­ Xây d ng các bãi chôn l p ch t th i h p v  sinh t i các thành

ố ớ ph  l n và trung bình.

ạ ẩ ệ ả ể ụ ệ ế ấ

ả ừ ế ồ ể  ngu n đ  ph c v

ấ ệ ệ

ệ ầ ố ử ả ­ Đ y m nh vi c áp d ng các công ngh  tái ch  ch t th i đ  tái   ụ ụ  ạ ử ụ s  d ng. Khuy n khích vi c phân lo i ch t th i t ế ấ ả công ngh  tái ch , góp ph n làm gi m di n tích các bãi chôn l p rác   ệ ố th i và các h  th ng x  lý t n kém.

ế ậ ổ ­ Khuy n khích khu v c t

ự ư ể ệ ợ ầ    nhân thành l p các công ty c  ph n, ử    nhân, h p tác xã…đ  tham gia vào vi c thu gom và x  lý

ư ả ắ ấ công ty t ch t th i r n.

ặ ệ ố ­ Đ y nhanh t c đ  l p đ t h  th ng lò đ t rác th i  ị ề ệ ệ    các b nh ễ ố ạ ệ ộ ắ ệ ả ở ề ố i các b nh vi n đi u tr  các lo i b nh truy n nhi m. ẩ ướ ế ạ c h t t ệ vi n, tr

ề ệ 3. V  công ngh :

ượ ả ắ ấ ả ồ ng   ch t   th i   r n   th i   ra   ngay   t

ả ­   Gi m   l ế ừ ệ ả ữ

ệ ớ ằ   ngu n   b ng   cách ụ ấ ạ khuy n khích áp d ng nh ng quy trình công ngh  s n xu t s ch và ườ thân thi n v i môi tr ng.

65

ế ơ ở ả ệ

ế ấ ử ụ ả ậ ệ

ố ẩ ả ổ

ườ ướ ế ệ ả ấ ­ Khuy n khích các c  s  s n xu t s  d ng các công ngh  tiên ậ ệ ti n, tiêu t n ít nguyên, nhiên, v t li u; gi m các v t li u bao bì đóng   ủ   gói s n ph m gây lãng phí tài nguyên; thay đ i thói quen tiêu dùng c a ả nhân dân theo h t ki m và th i ít ch t th i ra môi tr ng ti ng.

ế ế ấ

ả ể ệ ệ ụ ả ụ ấ ạ ấ ả

ả ấ ấ ­ Khuy n khích áp d ng các công ngh  tái ch  ch t th i đ  làm ụ phân bón vi sinh, t o ch t mùn ph c v  s n xu t và gi m di n tích chôn l p ch t th i.

ứ ề ậ 4. V  nâng cao nh n th c:

ể ươ ụ ­ Tri n khai các ch

ế

ử ạ ồ

ả ầ ả

ộ ổ ố ườ ừ ạ ộ ậ ứ ộ   ng trình giáo d c và nâng cao nh n th c c ng ạ ộ ủ ộ ồ đ ng; khuy n khích nhân dân ch  đ ng tham gia các ho t đ ng thu   ố ớ   ấ ả i các thành ph  l n, gom, x  lý và qu n lý ch t th i trong c ng đ ng t ả   ấ ấ ệ ặ trung bình góp ph n ngăn ch n vi c đ  rác th i, nh t là các ch t th i ng ph .  nguy h i m t cách b a bãi ra đ

ả ầ ạ

ề ử ụ ườ ệ ệ ế ­ Hình thành các phong trào qu n chúng v  phân lo i rác th i ngay ố t ki m tài nguyên i nhà; chăm lo v  sinh môi tr ng s ng; s  d ng ti

ẩ ạ t ả và các s n ph m.

Ọ Ồ Ả Ạ VIII. B O T N ĐA D NG SINH H C:

ằ ệ ệ ớ Vi t đ i và đ

t Nam n m trong vùng nhi ọ ạ ạ

ệ ề t Nam đ

ầ ể ả

ượ ặ ữ ượ ề

ệ ờ ể

ượ ộ c xem là m t trong 10   ọ   ế ớ ứ trung tâm có m c đa d ng sinh h c cao trên th  gi i. Đa d ng sinh h c ậ   ể ệ ở ộ  đ  phong phú v  thành ph n loài sinh v t, Vi c th  hi n  ớ ố ớ ế ớ ề ố   i, k  c  các loài thú s  loài đ c h u cao, nhi u loài m i đ i v i th  gi ờ ầ ạ ở ộ ớ  đ  đa d ng v  các c phát hi n trong th i gian g n đây;  l n đã đ   ả   ạ ể ệ ở ự ượ ồ ồ c th  hi n   s  đa d ng các ki u c nh ngu n gen, đ ng th i còn đ ể ệ quan và các h  sinh thái tiêu bi u.

ề ệ ủ ả ồ

ớ ả Chính ph  Vi ọ ể ừ

ệ ẩ ướ t Nam đã ký phê chu n tham gia Công

ướ ệ

ọ ở ậ Vi

ệ ơ ả ể ở ạ   t Nam đã s m đ  ra các chính sách b o t n đa d ng ậ ượ  1958 c ban hành k  t sinh h c. Đã có trên 60 văn b n pháp lu t đ   ộ   ế ộ ủ ị c C ng hoà xã h i đ n nay. Ngày 16 tháng11 năm 1994, Ch  t ch n ạ ướ ủ   c Đa d ng Sinh ch  nghĩa Vi ủ ặ   ệ ọ c này. M c t Nam đang là Thành viên c a Công  h c và hi n nay Vi ả   ị ấ ẫ ạ dù v y, đa d ng sinh h c  t Nam v n đang b  m t mát và suy gi m đáng k  b i 4 nguyên nhân c  b n sau đây:

ả ạ ộ ố

ấ

ế ố ấ ặ ­ Suy gi m và m t đi n i sinh s ng do các ho t đ ng ch t phá   ấ ủ   ươ ng th c s  d ng đ t, khai thác có tính ch t h y ư    khác nh  cháy ơ ứ ử ụ ậ i đ i v i đ ng v t và do các y u t

ụ ấ ị ổ ừ ể r ng, chuy n đ i ph ườ ố ớ ộ ệ ủ t c a con ng di ệ ộ ừ r ng, đ ng đ t, bão l t, d ch b nh...

66

ự ứ ậ ố ­ S  khai thác quá m c tài nguyên sinh v t do áp l c tăng dân s  và

ự ạ n n đói nghèo.

ạ ườ ạ   ộ ố ệ ng đang phá ho i m t s  h  sinh thái trên c n,

ấ ễ ­ ô nhi m môi tr ướ ướ i n c và trong lòng đ t. d

ạ ậ

­ ô nhi m sinh h c do nh p các loài sinh v t l ưở ậ ạ ả ễ ượ ấ ớ , ngo i lai không ị ể ọ ả c, gây  nh h i các loài b n đ a. ng x u t ki m soát đ

ộ ạ ọ ủ ệ

ả ủ ệ ạ ế K  ho ch hành đ ng b o v  đa d ng sinh h c c a Vi ủ ướ c Th  t

ạ ế ị ả ố

ủ ệ ả ỉ

ộ ấ ươ ị t Nam đã   ng Chính ph  ký ban hành vào ngày 22 tháng 12 năm   i Quy t đ nh s  845/TTg. Đây là văn b n có tính pháp lý cao và ệ ệ t Nam trong vi c b o v  đa   ể ừ t c  các c p, các ngành, đ a ph ng và đoàn th  t

ượ đ 1995 t là kim ch  nam cho các hành đ ng c a Vi ạ d ng sinh h c  ươ Trung ọ ở ấ ả  t ế ơ ở ng đ n c  s .

ụ ệ ạ ả ạ ộ

ế ệ ự ủ ả

ữ ể ề

M c tiêu lâu dài c a K  ho ch hành đ ng b o v  đa d ng sinh   ặ ắ ủ   ộ ạ ệ ọ ủ h c c a Vi t Nam là b o v  s  đa d ng, đ  phong phú và đ c s c c a ổ ủ ự ệ ớ sinh gi   t Nam trong khuôn kh  c a s  phát tri n b n v ng, bao i Vi ồ g m:

ệ ệ ệ

ệ ­ B o v  các h  sinh thái đ c thù c a Vi ỷ ạ ủ ị ạ ạ

ườ ặ ả   t Nam, các h  sinh thái ả ạ ộ   ẹ nh y c m đang b  đe do  thu h p hay b  hu  ho i do các ho t đ ng ể i gây ra. phát tri n kinh t ị ế ủ  c a con ng

ầ ủ ệ ả ạ ạ ọ ị ­ B o v  các thành ph n c a đa d ng sinh h c đang b  đe do  do

ị ỏ ứ khai thác quá m c hay b  b  lãng quên.

ủ

ử ụ ệ ợ

ế ụ ụ ơ ở ị

ộ ủ ấ ướ ế ạ   ầ ị ử ụ ệ ­ Phát huy và phát hi n giá tr  s  d ng c a các thành ph n đa d ng ể   ọ t ki m và phát tri n sinh h c trên c  s  khai thác, s  d ng h p lý, ti ề ụ ữ b n v ng các giá tr  tài nguyên thiên nhiên, ph c v  các m c tiêu phát   ể tri n kinh t ­xã h i c a đ t n c.

ạ ộ ư ữ ự ự ệ ầ c n th c hi n trong lĩnh v c này là: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ả ồ ế ệ ậ 1. Hoàn thi n chính sách và pháp lu t liên quan đ n b o t n đa

ọ ạ d ng sinh h c.

ườ ế ạ ỉ

ề ả

2. Th ộ ạ ế ượ ằ ạ ạ ớ ế ế ể ạ   ổ i K  ho ch ng xuyên xem xét, b  sung và đi u ch nh l ủ   ợ ự ả ố ọ hành đ ng đa d ng sinh h c qu c gia nh m b o đ m s  phù h p c a ộ ế k  ho ch này v i các chi n l c và k  ho ch phát tri n kinh t ­xã h i.

ự ế ạ ạ ộ ọ 3. Xây d ng k  ho ch hành đ ng đa d ng sinh h c cho các vùng.

ườ ụ ề ng  công tác tuyên truy n, giáo d c nh m nâng cao

4. Tăng c ứ ủ ề ệ ả ồ ậ ạ ọ ằ nh n th c c a nhân dân v  vi c b o t n đa d ng sinh h c.

ố ủ ệ ố ố

ườ 5. C ng c  và m  r ng h  th ng qu n lý các v ả ờ ở ộ ồ ả ạ ế ề

ệ ố ả ố n qu c gia, khu ấ ả ồ b o t n thiên nhiên, đ ng th i phân c p m nh v  qu n lý. Xúc ti n xây   ế ấ ơ ở ể  ừ ấ ự d ng h  th ng b o tàng thiên nhiên, t c p qu c gia đ n c p c  s  đ

67

ạ ộ ụ ụ ứ

ọ ụ ề ị ổ ế ử ế ể ự ọ ậ

ọ ứ ph c v  các ho t đ ng nghiên c u khoa h c, ph  bi n ki n th c, thăm ề quan, h c t p, tuyên truy n, giáo d c v  l ch s  phát tri n t  nhiên và ạ ả ồ b o t n đa d ng sinh h c.

ẩ ạ ự ể ọ 6. Đ y m nh công tác ki m kê đa d ng sinh h c, xây d ng c  s

ự ề

ạ ự ậ ề ế ố ỏ

ơ ở  ộ ữ ệ ố d  li u qu c gia v  tài nguyên đ ng, th c v t; xây d ng, ban hành và   ể  ệ ổ ế ộ t Nam v  các gi ng, loài quí hi m đ ph  bi n r ng rãi các Sách đ  Vi ặ ả ồ có chính sách b o t n nghiêm ng t.

ộ ả ạ ọ ừ   7. Đào t o v  b o t n đa d ng sinh h c cho các cán b  qu n lý r ng

ố ượ ọ ạ ề ả ồ ả ồ và các khu b o t n, các nhà khoa h c và các đ i t ng có liên quan.

ế ụ ứ ệ

ị ủ ề

ứ ử ụ ự ư ế ệ t trong lĩnh v c nông­lâm­ng  nghi p và y t

ệ ả ứ ệ ị

ả ồ ứ ạ ụ ọ ụ   ọ 8. Ti n hành nghiên c u khoa h c và  ng d ng công ngh  ph c ụ ệ ạ ữ v  vi c khai thác và s  d ng b n v ng các giá tr  c a đa d ng sinh   ế   ặ ọ . Khuy n h c, đ c bi ệ ử  khích vi c nghiên c u và áp d ng các tri th c b n đ a trong vi c s ụ d ng và b o t n đa d ng sinh h c.

ộ ố ề ự ử ệ ị 9. Xây d ng và th  nghi m m t s  đ  án du l ch sinh thái.

ế ồ ộ

ữ   10. Khuy n khích các c ng đ ng xây d ng và th c hi n nh ng ướ ọ ạ ị ằ ả ạ ự ệ c chung nh m b o v  đa d ng sinh h c t ự ươ i đ a ph ệ ng. quy

ố ế ợ ự ả ự ng h p tác qu c t và khu v c trong lĩnh v c b o v ệ

ườ 11. Tăng c ọ ạ đa d ng sinh h c.

Ệ Ự Ả

Ổ Ữ Ậ Ả Ế Ệ IX. TH C HI N CÁC BI N PHÁP LÀM GI M NH BI N Đ I KHÍ H U VÀ H N CH  NH NG  NH Ẹ

Ủ Ậ Ạ Ế ƯỞ Ạ Ế Ổ NG CÓ H I C A BI N Đ I KHÍ H U, PHÒNG VÀ H

Ố CH NG THIÊN TAI:

ậ ầ S  thay đ i khí h u trên quy mô toàn c u và

ổ ạ ộ ườ ủ i do ho t đ ng c a con ng ự  các khu v c trên   ự ớ   i

ở i đang và s  tác đ ng tiêu c c t ộ ẽ ệ ườ ự ể ế ự ế ớ th  gi ề nhi u lĩnh v c phát tri n kinh t ộ ả , xã h i và b o v  môi tr ng.

ạ ộ ư ữ ự ự ệ ầ c n th c hi n trong lĩnh v c này là: Nh ng ho t đ ng  u tiên

ụ

ằ ự ệ ả ố

ầ ả ấ ậ ổ ế   1. Tuyên truy n, giáo d c, ph  bi n và nâng cao nh n th c c a nhân ươ ng trình qu c gia v  lo i tr  các   ướ   ự ế ạ c

ố ề ế ổ ả ậ ợ ứ ủ ề ề ạ ừ ệ dân nh m th c hi n có hi u qu  Ch ệ ố ch t làm suy gi m t ng ô­zôn và K  ho ch qu c gia th c hi n Công  khung cu  Liên H p qu c v  bi n đ i khí h u.

ườ

ượ ng và nâng cao năng l c ho t đ ng khí t ự ạ ộ ắ ự ề ệ 2. Tăng c ặ văn, đ c bi ự ủ   ng th y ằ   ơ ả t trong lĩnh v c đi u tra c  b n, quan tr c và d  báo nh m

68

ủ ề ậ ơ

ả ấ ườ ề ả b o đ m đánh giá đ y đ  và chính xác h n v  tài nguyên khí h u và các v n đ  môi tr ầ ng có liên quan.

ể 3. Nâng cao ch t l ầ ủ ườ ự ộ ế ả

ệ

ả ứ ố ự ượ ữ ể ứ   ằ ng th y văn nh m đáp  ng ướ ụ   c h t ph c ầ ư  ườ ng đ u t ậ ạ   c nh ng d  báo dài h n v i đ  tin c y cao

ượ ấ ượ ng d  báo khí t ệ ế yêu c u phát tri n kinh t ­xã h i, b o v  môi tr ng, tr ụ v  có hi u qu  cho công tác phòng ch ng thiên tai. Tăng c ớ ộ cho nghiên c u đ  có đ h n. ơ

Ổ Ự Ứ Ữ Ể Ề P H N 5Ầ Ệ T  CH C TH C HI N P H ÁT TRI N  B N V NG

Ủ Ạ Ệ I. HOÀN THI N VAI TRÒ LÃNH Đ O C A NHÀ N ƯỚ   C

Ổ Ự Ữ Ứ Ể Ề Ệ TRONG VI C Ệ T  CH C TH C HI N PH ÁT TRI N B N V NG:

ể ế ể 1. Phát tri n th  ch :

ế ộ ố ế ả ả t Nam đ t đ

Cho đ n nay, Vi ự c m t s  k t qu  kh  quan v ế ể

ệ ổ ể ế ườ ệ ộ ồ ề  ạ ượ ậ   xây d ng khuôn kh  th  ch , lu t pháp có liên quan đ n phát tri n kinh ế t ng, bao g m: ả , xã h i và b o v  môi tr

ả ế c v  phát tri n kinh t

ơ ườ ở ể ng đ

ươ  Trung  ụ ứ ệ ộ ộ   , xã h i ậ   ượ c thành l p ạ    ch c rõ ràng, đang ho t

ệ ướ ề ệ ố ­ H  th ng c  quan qu n lý nhà n ươ ị ệ ả ng và đ a ph ng  và b o v  môi tr ơ ấ ổ ứ ồ đ ng b , có ch c năng, nhi m v  và c  c u t ả ộ đ ng có hi u qu .

ượ ả

ể ả

­ Đã ban hành đ ề ộ ườ ế ậ   c h  th ng các chính sách và văn b n pháp lu t ế ặ   quan tr ng v  công tác k  ho ch hoá và qu n lý phát tri n trên các m t ệ ng. kinh t ệ ố ọ ạ ả , xã h i và b o v  môi tr

ơ ả ừ ướ ườ Tuy h  th ng c  quan qu n lý nhà n

ượ

ậ ượ ế ng t ạ i quy t các v n đ

ơ

ầ c nhu c u gi ố ợ ư ệ ườ

ữ ậ ợ ỉ ề ậ ậ ậ

ế ạ

ẫ i lu t và các h

ệ

ẩ ườ ng. Chi n l ươ ế ế ườ ạ ư ử ề ữ ườ ộ ề ệ ố  Trung   c v  môi tr ế ặ   ự ế ươ ấ ỉ c thành l p, song năng l c còn h n ch , đ c ng đ n c p t nh đã đ ề  ấ ả ứ ư ở ấ ỉ ệ  c p t nh, ch a đáp  ng đ t là  bi ủ ị ề ữ ươ ể   phát tri n b n v ng c a đ a ph ng. Vi c ph i h p gi a các c  quan có ả ệ ế   liên quan đ n công tác b o v  môi tr ng ch a th t h p lý, thông tin ị ầ ờ ứ ư   ch m c p nh t, ch a đáp  ng k p th i nhu c u đi u ch nh các chính sách ườ ế ộ ủ ng và các ngành kinh t , xã h i khác. và k  ho ch c a ngành môi tr   ệ   ặ ướ ậ ả ướ ề ng d n thi hành. Đ c bi Còn thi u nhi u văn b n d t ệ  ả ế ể ụ  đ  thúc đ y công tác b o v còn thi u các bi n pháp và công c  kinh t ạ ế ượ c và ng cũng nh  x  lý nh ng vi ph m môi tr môi tr   ố ộ   ự ượ ế ng đ i đ c c xây d ng còn t k  ho ch hành đ ng v  môi tr ng đ

69

ớ ế ố ộ

ế ự ư ủ ả ư ộ

ặ ậ   , xã h i, ho c thi u s  tham gia c a các đ i tác l p v i các ngành kinh t ạ   ồ có liên quan cũng nh  các c ng đ ng dân c  nên tính kh  thi còn h n ch .ế

ị ệ Đ  b o đ m th c hi n thành công Đ nh h

ặ ướ ầ ng chi n l ế ả ữ ở ầ t Nam, nhu c u đ t ra c n gi ế ượ ề c v  phát   ề  ấ i quy t ba v n đ ự ệ  Vi

ể ả ả ề ể tri n b n v ng  chính:

ả ạ

ỉ ề ỉ ề ệ ố ữ ổ

ả ụ ụ ệ ể ể ệ

ọ

ể ệ ợ ề ế ượ ậ ườ ể ấ

ự ể ế

ng   vào  chi n  l ố ợ ự ượ ề ể ạ

ố ụ ậ ứ ụ ế ạ ọ

ế ế ề ữ ệ ổ ể ậ   ­ Hoàn ch nh h  th ng chính sách và văn b n quy ph m pháp lu t ệ ề ử ổ v  phát tri n b n v ng thông qua vi c đi u ch nh, s a đ i, b  sung các   ề   ế văn b n hi n hành ph c v  vi c hoàn thi n th  ch  phát tri n b n ế ề ồ   ị ố ế ớ ữ . Chú tr ng các đ nh ch  v  l ng v ng, phù h p v i lu t pháp qu c t ộ   ế ghép  v n  đ   môi  tr c   phát  tri n  kinh  t ­xã  h i; ự   ệ khuy n khích vi c ph i h p l c l ng xây d ng và tri n khai th c ữ   hi n các k  ho ch phát tri n b n v ng trên toàn qu c và các vùng lãnh th ; khuy n khích nghiên c u khoa h c ph c v  l p k  ho ch phát   tri n b n v ng.

ứ ậ ớ

ơ ế ộ ề ữ ươ ể ị ề

ườ ể ơ ế ị ể ố   ầ ­ C  ch  phát tri n b n v ng v n hành v i ch c năng làm c u n i ớ ế ấ   ng, liên k t v n đ  môi tr ng v i các ế   , xã h i khi ra các quy t đ nh phát tri n. Đ  c  ch  này

ộ ả ầ ệ ọ ữ gi a các b , ngành, đ a ph ế ề ấ v n đ  kinh t phát huy hi u qu  c n chú tr ng:

ướ ệ

t đ  cho c p d ế ấ ạ ự ệ ể ộ i trong vi c xây d ng, ố   i

ệ ể + Phân công, phân c p tri ệ ồ ấ ự ộ ư ự ủ ự th c hi n và giám sát th c hi n các k  ho ch phát tri n; huy đ ng t đa s  tham gia c a các c ng đ ng dân c  có liên quan.

ạ + Các chi n l ạ c, quy ho ch, k  ho ch hành đ ng môi tr

ế ế ượ ế ạ ạ

ố

ộ ơ ộ ườ   ộ ng c, quy ho ch, k  ho ch phát   ự    khi hình thành và trong su t quá trình th c ứ   t c  các c  quan ch c năng thu c b  máy

ế ượ ế ữ ơ ớ ả ắ ph i g n k t h u c  v i các chi n l ừ ộ ế ể tri n kinh t ­xã h i ngay t ủ ấ ả ớ ự ệ hi n, v i s  tham gia c a t nhà n c.ướ

ơ ế ượ ữ ề

ệ ừ ườ ắ

ằ ng ngay t ể ộ ạ ự ế ạ ụ   + C  ch  phát tri n b n v ng đ c th c thi b ng vi c áp d ng ạ   ộ ề  giai đo n ộ   ế t k , quy ho ch và xây d ng các k  ho ch phát tri n kinh t ­xã h i

ự ể quy trình b t bu c v  đánh giá tác đ ng môi tr ế ế thi ủ ả ướ c a c  n ổ c, ngành và vùng lãnh th .

ỉ ạ ể ề ­ Thành l p H i đ ng liên ngành ch  đ o phát tri n b n v ng

ủ ị ơ

ộ ồ ạ ng B  K  ho ch và Đ u t ạ làm ch  t ch (có c  quan th ủ ướ

i B  K  ho ch và Đ u t ) đ  giúp Th  t ệ ữ ấ ạ ữ  do  ườ   ng ủ ỉ  ng Chính ph  ch ả ướ   c

ự ữ ụ ứ ệ ậ ộ ế ộ ưở ầ ư B  tr ự ặ ạ ộ ế ầ ư ể tr c đ t t ề ể ố ạ đ o th c hi n th ng nh t phát tri n b n v ng trong ph m vi c  n ớ v i nh ng ch c năng, nhi m v  chính sau đây:

ẫ ự ệ ị ổ ứ + T  ch c, h ng d n và ch  đ o qúa trình th c hi n Đ nh h

ướ ể ữ ề ệ ổ ế ượ ướ   ng ự   ợ t Nam. T ng h p tình hình th c ỉ ạ ở  Vi c phát tri n b n v ng chi n l

70

ướ ế ị ị

ề ữ ở ủ ướ ể ệ hi n và đ nh k  hàng năm báo cáo k t qu  tri n khai Đ nh h ệ ượ  Vi l ỳ c phát tri n b n v ng ả ể ớ t Nam v i Th  t ế   ng chi n ủ ng Chính ph .

ố ợ ạ

ạ ộ ể ươ ự

ộ

ị ướ ổ ị ch c   có   liên   quan   xây   d ng   đ nh   h ươ ng   chi n   l

ề ữ ứ ự ể ề ậ   + Ph i h p các ho t đ ng liên ngành, liên vùng v  l p quy ho ch, ế ớ ạ ể   k  ho ch phát tri n; tri n khai các ch ng trình, d  án l n, mang tính ỗ ợ ấ ng, doanh ch t liên ngành, liên vùng cao. H  tr  các b , ngành, đ a ph   ượ   ế ự ệ nghi p   và   t c, ươ ng trình và d  án phát tri n b n v ng. ch

ỉ ạ ụ ậ

ề ự ề ụ ể ệ ự ụ ệ

ầ ồ ề ữ ể ứ ủ   ề + Ch  đ o công tác tuyên truy n, giáo d c, nâng cao nh n th c c a ữ ớ ấ   các c p, các ngành và các t ng l p nhân dân v  phát tri n b n v ng. ỉ ạ ệ   Ch   đ o vi c  đào t o ngu n nhân l c  ph c v  cho vi c th c hi n ế ượ chi n l ạ c phát tri n b n v ng.

ề ậ ấ ấ   + Hình thành và v n hành h  th ng cung c p thông tin v  các v n

ề ữ ấ ướ ể ề đ  phát tri n b n v ng đ t n ệ ố c.

ồ ự ệ ấ ớ

ự   + Đ  xu t nh ng sáng ki n m i và tìm ngu n l c cho vi c th c ẩ ề ữ ề ữ ữ ế ể ệ ằ ế hi n nh ng sáng ki n đó nh m thúc đ y phát tri n b n v ng.

ộ ồ ỉ ạ ữ ề ể ậ ấ

­ Thành l p H i đ ng ch  đ o phát tri n b n v ng c p ngành và ươ ng. ị đ a ph

ườ ề ữ ự ể ả 2. Tăng c ự ng năng l c qu n lý s  phát tri n b n v ng:

ả ướ ề

ớ ệ ố ướ ườ c v  môi tr

So v i h  th ng qu n lý nhà n ề ậ ộ ề ứ ượ

ệ ố   ế c v  kinh t ­xã h i, h  th ng ữ ể ng nói riêng và phát tri n b n v ng nói   ầ   ư ự c thành l p ch a lâu và năng l c còn ch a đáp  ng yêu c u ệ ư ề ữ ể ả qu n lý nhà n chung đ ủ ự c a s  nghi p phát tri n b n v ng.

ự ướ ả ơ ng năng l c cho các c  quan qu n lý nhà n

ấ

ể ệ ắ ị i Đ nh h

ữ ế ượ ng chi n l ộ ữ ệ ở

ườ ề c v  môi   Tăng c ả ở ấ ả ọ   ộ ườ  t t c  các c p qu n lý là m t trong nh ng công tác tr ng tr ng  ề   ướ ợ ự ằ ể c phát tri n b n đi m nh m th c hi n th ng l ồ ữ v ng    t Nam. Công tác này bao g m nh ng n i dung chính sau  Vi đây:

ạ ụ ệ

ườ ả ộ ộ ­ Đào t o, nâng cao năng l c chuyên môn và nghi p v  cho các t ế ng ổ  ở

ự ứ ch c và đ i ngũ cán b  có liên quan đ n công tác qu n lý môi tr các c p.ấ

ườ ạ ộ ­ Thành l p t ể ự   i các b , ngành đ  th c

ườ ứ ệ ậ ổ ứ ả  ch c qu n lý môi tr ủ ả hi n ch c năng qu n lý môi tr ng t ng c a ngành.

ườ ứ ự ơ ắ   ng năng l c cho các c  quan nghiên c u và quan tr c

­ Tăng c ườ ng. môi tr

ườ ệ ố ườ ố ng h  th ng thông tin môi tr ng qu c gia, ngành và

­ Tăng c ươ ng. ị đ a ph

71

ệ ố ạ

ế ­ Xây d ng h  th ng h ch toán kinh t ệ ế ể ườ ườ ẩ ả ự ụ công c  kinh t môi tr  đ  thúc đ y công tác b o v  môi tr ử ụ ng; s  d ng các ng.

ụ ụ ử ụ ụ ể ề   3. S  d ng các công c  tài chính ph c v  cho phát tri n b n

v ng:ữ

ả ậ ườ

ng t p trung ch ằ

ự

ề ầ ừ ệ ấ ộ ng; m t ph n t ự ổ , s  nghi p khoa h c đ

ệ

ườ ụ ậ

ủ  ướ ầ ư ệ  cho b o v  môi tr c đ u t ườ   ơ ả ự ể ể ng  phát tri n đ  xây d ng c  b n nh m tăng c ề ữ ệ ự ườ ả   ng, th c hi n nh ng d  án đi u tra ể ạ   ng, các d  án quy ho ch t ng th  môi ệ ế ự ể  ọ ườ ệ ả ng, nghiên ng xuyên b o v  môi tr   ươ ề ả   ự ng trình, d  án v  c i ng, th c hi n các ch ứ   ề ng, giáo d c, tuyên truy n, nâng cao nh n th c ồ ả ườ ­ Ngân sách nhà n ầ ư ồ ế ừ y u t  ngu n đ u t ệ ạ ộ ự năng l c ho t đ ng b o v  môi tr ơ ả ườ c  b n c p bách v  môi tr ồ ự ườ  ngu n s  nghi p kinh t tr ạ ộ ườ ấ c p phát cho các ho t đ ng th ự ườ ọ ứ c u khoa h c môi tr ệ ạ t o, b o v  môi tr ộ ng cho c ng đ ng. môi tr

ế ổ ệ

­ Khuy n khích các t ự ệ ấ    ch c tài chính tham gia vào vi c cung c p ấ ướ ề ữ ứ ể c. tài chính cho s  nghi p phát tri n b n v ng đ t n

ệ ầ ư

ườ

ử ị

ệ ạ ộ ấ ả ả ả ả

ử ợ ố ạ

ỹ ả ấ ộ ạ ộ   ồ ự ­ Huy đ ng các doanh nghi p đ u t  ngu n l c cho các ho t đ ng ả ệ ả ị ệ ả b o v  môi tr   ng, b o v  c nh quan, di tích l ch s  văn hoá, h  sinh ọ ở ạ  bên trong và xung quanh đ a bàn ho t đ ng; thái và đa d ng sinh h c    ả   ướ chi tr  các kho n phí n c th i, khí th i, phí thu gom và x  lý ch t th i ệ ắ    phí liên quan khác; đóng góp, tài tr  v n cho các r n và các lo i phí, l ườ ệ ng các c p. qu  b o v  môi tr

ế ồ

­ Khuy n khích các t ệ ệ

ổ ứ  th c hi n các quy ch  v  b o v  môi tr ụ ế ề ả ườ ạ ậ ạ ố ch c, cá nhân đóng góp ngu n tài chính cho   ừ   ng, phòng ng a và ẹ ạ ơ   i n i ườ ng s ng xanh, s ch, đ p t

ệ ầ ư ự đ u t ễ ắ kh c ph c ô nhi m, t o l p môi tr ơ ư làm vi c và n i c  trú.

ự ế ế ướ ầ ư tr c ti p n c ngoài đ u t vào

ệ ầ ư ự ­ Khuy n khích các d  án đ u t ườ ả ng. ệ ngành công nghi p b o v  môi tr

ọ ỗ ợ ể

ứ ệ ự ạ

ọ ố ườ ộ

ộ ự  ­ Chú tr ng g i v n h  tr  phát tri n chính th c (ODA) cho các d ơ  ả ệ ả án b o v  môi tr ng, xoá đói gi m nghèo, t o vi c làm, xây d ng c ở ạ ầ ữ   ề s  h  t ng xã h i nông thôn, mi n núi, vùng sâu, vùng xa và nh ng ồ vùng đ ng bào dân t c.

ể ề ữ ệ ố ự ỉ 4. Xây d ng h  th ng ch  tiêu đánh giá phát tri n b n v ng:

ệ ố ự

ư ử ụ ử ổ ổ ẽ ượ ỉ ẩ ứ ệ ệ ố ầ ượ ể ề ữ tri n b n v ng. H  th ng này c n đ ề ậ v n hành và s  đ ỉ ụ Đ y nhanh vi c xây d ng và  ng d ng h  th ng ch  tiêu đánh giá phát c nhanh chóng hình thành, đ a vào c đi u ch nh, s a đ i, b  sung trong quá trình s  d ng.

ệ ố ứ ệ ỉ

H  th ng ch  tiêu và đ nh m c đánh giá công ngh  và ch t l ấ ấ ượ ấ ị ậ ệ ẩ ả ậ ẩ ả   ng s n   ph m hàng hóa, nguyên v t li u xu t nh p kh u ph i mang tính nh t quán;

72

ề ễ ả ợ

ị ơ ở ả   ơ ế c  ch  đánh giá ph i phù h p, tránh gây phi n nhi u cho các c  s  s n ụ ấ xu t, kinh doanh  và d ch v .

ứ ọ ậ ng giáo d c và nâng cao nh n th c cho m i ng ườ   i

ườ ể ề ữ 5. Tăng c ề ụ dân v  phát tri n b n v ng:

ứ ề ụ

ộ ồ

ữ ầ ầ ể ề ữ   ậ ng giáo d c và nâng cao nh n th c v  phát tri n b n v ng ơ ổ ứ ệ    ch c và c  quan nhà i dân, c ng đ ng, doanh nghi p, các t ọ   c các c p là m t trong nh ng công tác quan tr ng hàng đ u. C n chú

ườ ườ ấ ạ ố ượ ố Tăng c ọ cho m i ng ướ ộ n ọ tr ng b n lo i đ i t ng sau đây:

ư ữ ­ Nh ng ng i tham m u ho ch đ nh chính sách: là nh ng ng

ế ượ ị ấ ươ

ữ ng trình, k ề ự ể ự

ể ườ   i ế  c, ch ể   ấ t c a h  v  các v n đ  phát tri n ọ   i tri n v ng phát

ủ ừ ạ ị ươ ạ ườ ệ ề ế ị đóng vai trò quy t đ nh trong vi c đ  xu t chi n l ế ủ ọ ề ạ ể ho ch và d  án phát tri n. S  hi u bi ẽ ớ ự ế ộ ề ữ b n v ng có tác đ ng tr c ti p và vô cùng m nh m  t ủ ả ấ ướ ể ề ữ ng. tri n b n v ng c a c  đ t n c và c a t ng đ a ph

ữ ề ớ

­ Nh ng chuyên gia mà công vi c có liên quan t ấ ệ ươ ả ạ

ườ

ữ ự ế ậ ộ

i đi u tra, đánh giá, ả ệ   ể ự ng án và d  án phát tri n, b o v  tài ạ ượ ọ ầ c đào t o chuyên sâu và ng. H  c n đ   ệ   ứ ể ng xuyên c p nh t ki n th c đ  có nh ng tác đ ng tích c c cho vi c ể ề ữ ả cung c p thông tin, so n th o các ph nguyên thiên nhiên và môi tr ườ th ề ấ đ  xu t các gi ậ i pháp phát tri n b n v ng.

ạ ộ ệ ấ ị

ớ ­ Gi ộ ế ạ ụ ủ   ả i doanh nghi p mà ho t đ ng s n xu t, kinh doanh, d ch v  c a ườ   ẽ ấ ớ ng ể i phát tri n kinh t , môi tr

ự ế ọ h  tác đ ng tr c ti p và m nh m  nh t t ệ ộ ố s ng và lao đ ng vi c làm.

ườ ữ ­ Th  h  tr , l c l ng thanh, thi u niên : là nh ng ng

ị ớ ủ   i ch  nhân ữ   ụ c trang b  s m và liên t c nh ng

ế ọ ầ ượ ể ề ữ ứ ộ ế ệ ẻ ự ượ ủ ộ ươ ng lai, h  c n đ c a xã h i trong t ề ế ki n th c sâu, r ng v  phát tri n b n v ng.

ướ ế ượ ề ữ ể ng chi n l ủ   c phát tri n b n v ng c a

ươ ị ự 6. Xây d ng Đ nh h ngành và đ a ph ị ng:

ị ỗ ươ ố ự ươ M i ngành, đ a ph ng (t nh, thành ph  tr c thu c Trung

ị ề ng chi n l

ị ể ị ữ ng mình đ

ướ ạ ộ ữ ế

ị ướ ộ ị ỉ ế ượ ụ ể ủ ơ ở ề i phát tri n b n v ng trên c  s  tham chi u nh ng đ nh h ế c phát tri n kinh t ­xã h i và Đ nh h

ề ữ ở ộ   ng) ằ   ề ự ầ c n xây d ng Đ nh h c v  phát tri n b n v ng nh m ể  ữ ươ ẳ kh ng đ nh nh ng ho t đ ng c  th  c a ngành, đ a ph ể ế ớ ướ   ữ ng ti n t ế   ế ượ ủ ớ ng chi n l n c a Chi n l ể ượ l c phát tri n b n v ng ể ệ  Vi t Nam.

Ộ Ự Ệ

Ữ Ể Ề II. HUY Đ NG TOÀN DÂN THAM GIA TH C HI N  PHÁT TRI N B N V NG:

ủ ươ 1. Ch  tr ng chung:

73

ể ề ự ủ ữ

ả ượ ể ạ   ệ Phát tri n b n v ng là s  nghi p c a toàn dân. Quá trình ho ch   c toàn dân tham gia

ệ ứ ể ị đ nh và th c hi n các chính sách phát tri n ph i đ ế theo ph ự ươ ng th c "dân bi t, dân bàn, dân làm và dân ki m tra".

ộ ề Các t

ẽ c ta đ

ầ ề ớ ộ

ổ ứ ủ ủ

ộ ạ ộ c a các thành viên đ

ố ợ ở ộ ể  ệ ổ ị ứ ộ  ch c chính tr ­xã h i, xã h i­ngh  nghi p, các đoàn th ổ ứ ặ ượ ở ướ ể ộ  ch c ch t ch  và   qu n chúng  c phát tri n r ng rãi, có t  n ự  ế ụ ạ ộ ệ nhi u kinh nghi m ho t đ ng v i m c tiêu đoàn k t và huy đ ng s ộ ề ỗ  ch c c a mình, tham gia c a nhân dân. M i m t nhóm xã h i đ u có t   ượ   ẻ ủ ữ mà thông qua đó nh ng ho t đ ng riêng l c ữ ph i h p và tr  thành nh ng phong trào r ng rãi.

ủ ứ ộ

ự Có nhi u hình th c huy đ ng s  tham gia r ng rãi c a nhân dân ệ ộ ề ữ ề ự ể ệ vào vi c th c hi n phát tri n b n v ng.

ơ ớ ằ ế ể ế ụ

ả ế ệ ổ ầ ủ ủ

ồ ộ ủ ộ ệ

ộ ằ ự ườ ể

ầ ệ

ng ch  th c hi n, tr ộ ưỡ ng sâu r ng t

ưở ệ ự ộ ầ ộ ị

ả

ề ị ế ả , xã h i và b o v  môi tr

ả ề ệ ệ ệ ừ ổ ứ ươ ể ọ ộ ườ ng trách nhi m và năng l c cho các t

ả ữ   ậ A. Ti p t c đ i m i pháp lu t, th  ch  nh m phát huy h n n a ộ   sáng ki n và tinh th n làm ch  c a nhân dân trong vi c qu n lý xã h i ồ   và c ng đ ng. Nâng cao s  tham gia c a c ng đ ng trong vi c xem xét ế ng b ng cách th  ch  hóa vai trò tham gia đánh giá tác đ ng môi tr   ệ ế ự ế   ướ ủ c h t c a qu n chúng và có các bi n pháp c ổ ứ   ư ớ ớ ố ớ  ch c đ i v i các d  án l n, có  nh h i dân c . Các t ể chính tr ­xã h i, xã h i­ngh  nghi p, các đoàn th  qu n chúng đóng vai   ể   ả ữ ấ trò r t quan tr ng trong vi c b o đ m tính b n v ng trong phát tri n ị ườ   ng. ng trên đ a bàn t ng đ a ph kinh t ự ầ C n tăng c    ch c, đoàn th  trên ệ ể đ  phát huy có hi u qu  vai trò này.

ể ộ ồ

ề ụ

ể ạ ộ ứ ủ ồ ữ ề

ự

ể ấ

ộ ầ ượ ế ụ ầ   B. Thông qua các đoàn th  qu n chúng và ho t đ ng c ng đ ng, ề  ứ ổ ậ  ch c tuyên truy n, giáo d c, nâng cao nh n th c c a nhân dân v t ệ  ụ ộ ề ả ứ ữ phát tri n b n v ng. Nh ng hình th c giáo d c c ng đ ng v  b o v ươ   ệ ườ ng ng thông qua vi c xây d ng h tài nguyên thiên nhiên và môi tr ướ ạ ộ   c, các cu c thi tìm hi u, các ho t đ ng chung mang tính ch t phong trào c n đ c ti p t c phát huy.

ừ

ả ướ ớ ề ộ

ể ầ

ườ ồ ố

ườ

ầ ộ C. Phát đ ng các phong trào qu n chúng trong t ng nhóm xã h i,  ươ ng và trên quy mô c  n ế ụ ệ ạ ằ ữ  gìn v  sinh môi tr ạ ị ng t ể ệ i đ a ph ề ươ ữ ậ

ệ ử ụ ở ị ườ ộ ở  ể   ị ừ c v i các n i dung v  phát tri n t ng đ a ph ạ ộ   ữ ề b n v ng. Ti p t c phát tri n các phong trào qu n chúng và ho t đ ng ệ ồ ộ c ng đ ng nh m t o thêm vi c làm, giúp nhau kinh nghi m làm ăn, xóa   ả ệ ả ng s ng, b o v  các ngu n tài đói gi m nghèo, gi   ề  ứ ủ ng và nâng cao ý th c c a nhân dân v nguyên, môi tr ề ấ các   v n   đ   phát   tri n   b n   v ng.   Thành   l p   các   nhóm   b o   v   môi   ự ả ng và t tr qu n lý, giám sát vi c s  d ng tài nguyên ả  đ a ph ệ ươ ng.

ấ ầ ề ệ ạ

ố ợ ộ ỗ ợ ộ ề ệ ọ ị ề D. Chính quy n các c p c n ph i h p, h  tr  và t o đi u ki n v ổ ứ  ch c chính tr ­xã h i, xã h i­ngh  nghi p, đoàn th ặ ể m i m t đ  các t ề  ể

74

ầ ư ệ ộ ồ ượ ữ ụ   c nh ng m c

ể ự ề ữ ủ ể qu n chúng và c ng đ ng dân c  có th  th c hi n đ ự tiêu c a các phong trào vì s  phát tri n b n v ng.

ề ộ ữ ự ể ể ồ Đ. Xây d ng các đi n hình v  c ng đ ng phát tri n b n v ng, v

ệ ả ề ườ ả qu n tài nguyên thiên nhiên, b o v  môi tr ề    ng và nhân

ự ệ ố h  th ng t ể ộ r ng các đi n hình đó.

ủ ộ ẩ ằ 2. Ho t đ ng c a các nhóm xã h i chính nh m thúc đ y phát

ề ữ ể ạ ộ tri n b n v ng:

ụ ữ A. Ph  n :

ạ ề ệ

ệ

ẳ c s  bình đ ng v  gi

ị ị

ự ệ ề ệ ụ ữ ủ

ớ ị

ụ ữ ệ ế ạ

ẩ ự ế ộ ủ   ặ ự M c dù đ t nhi u thành t u trong vi c thúc đ y s  ti n b  c a ằ   ề ả ế ụ ệ ụ ữ t Nam còn ph i ti p t c th c hi n nhi u công vi c nh m ph  n , Vi ộ ệ ố ả ề ớ ạ ượ ự   i, c i thi n đi u ki n s ng và lao đ ng, đ t đ ỏ ệ ể ọ ộ ủ ị t đ  m i hành nâng cao đ a v  chính tr  và xã h i c a ph  n , xóa b  tri   ữ ẫ   ụ ữ ệ ơ ả ề ộ ạ đ ng xâm ph m nh ng quy n c  b n c a ph  n . Ph  n  hi n v n ơ ộ ọ ậ   ơ ệ ề t thòi h n nam gi i trong vi c có c  h i h c t p, còn ch u nhi u thi ề ệ ộ ệ đào t o ngh  nghi p và nâng cao trình đ , tìm ki m vi c làm, gánh vác   ệ các công vi c gia đình.

ữ ể Nh ng ho t đ ng  u tiên

ạ ộ ư ự ượ ầ  c n đ ể ụ ữ   ế c ti n hành đ  giúp ph  n  có ồ ề ữ ệ ề nhi u đóng góp cho s  nghi p phát tri n b n v ng bao g m:

ề ằ

ụ ộ ự ế ả ậ   ườ ng giáo d c, đào t o, tuyên truy n nh m nâng cao nh n ặ   , xã

ườ ệ ả ạ ­ Tăng c ứ ề ọ th c v  m i m t, trình đ  ngh  nghi p và năng l c qu n lý kinh t ộ h i và b o v  môi tr ệ ề ụ ữ ng cho ph  n .

ỗ ợ ụ ữ ế ạ ệ ả ­ H  tr  ph  n  làm kinh t , t o vi c làm và xóa đói gi m nghèo:

ỗ ợ ở ộ ụ ộ ố ỹ + M  r ng huy đ ng v n và hình thành qu  tín d ng h  tr  ph ụ

ữ n  nghèo.

ệ ề ế ế ạ + Khuy n nông, khuy n lâm, đào t o ngh  phi nông nghi p cho

ụ ữ ph  n .

ổ ợ ụ ữ ằ ạ ệ  h p tác nh m t o vi c làm cho ph  n  và h ỗ

ợ ẫ ậ + Thành l p các t tr  l n nhau trong kinh doanh.

ợ ọ

ố   + Hình thành phong trào l a ch n mô hình tiêu dùng h p lý, ch ng ễ ự ể ườ ả lãng phí tài nguyên và gi m thi u ô nhi m môi tr ng.

ụ ữ ệ ẻ ả ỏ ườ ­ Chăm sóc s c kh e ph  n  và tr  em, c i thi n môi tr ng sinh

ạ ủ ị ho t c a đ a ph ứ ươ ng:

ệ ố ự ươ ế + Th c hi n t t ch ạ ng trình k  ho ch hóa gia đình.

ố + Xây d ng phong trào ch ng suy dinh d

ế ộ ợ ưỡ ả ng tr  em và nâng cao ỏ ẻ ệ ứ ưỡ ự ố ch  đ  ăn u ng h p dinh d ẹ ng cho gia đình, b o v  s c kh e bà m .

75

ự ệ ạ ố ự + Th c hi n phong trào nuôi d y con t ạ   t, xây d ng gia đình h nh

phúc.

ướ ạ ườ + M  r ng phong trào dùng n ệ c s ch và v  sinh môi tr ng nông

ự ệ ẩ ợ ở ộ ở ộ ạ thôn, đ y m nh xây d ng các công trình h p v  sinh h  gia đình.

ệ ệ ườ ố ạ   ng ph , phân lo i

ự + Th c hi n phong trào v  sinh làng xóm, đ ạ i nhà. rác t

ầ ệ ệ ố ị

ệ ạ ộ ự + Đi đ u trong th c hi n phong trào phòng, ch ng các b nh d ch ư ạ  n n xã h i nh  m i dâm, ma túy. và t

ự ự ệ ệ ­ Tham gia xây d ng và giám sát vi c th c hi n các chính sách,

ậ ề ẳ ớ pháp lu t v  bình đ ng gi i.

ể ệ ả ồ ­ Tham gia b o v  và phát tri n các ngu n tài nguyên thiên nhiên

ạ ị ươ t i đ a ph ng:

ộ ế ệ + Phát đ ng phong trào s  d ng ti t ki m nhiên li u, năng l ượ   ng

ử ụ ạ ạ ồ ượ ệ ng s ch trong sinh ho t gia đình. và dùng các ngu n năng l

ự ệ ệ ộ ầ + Phát đ ng phong trào ph  n  đi đ u trong vi c th c hi n mô hình

ợ ế ệ tiêu dùng h p lý, ti ụ ữ ố t ki m và ch ng lãng phí.

ụ ữ ự ự ả qu n lý tài nguyên thiên nhiên

ở ộ ườ ồ + Xây d ng các mô hình ph  n  t ả ng c ng đ ng. ệ và b o v  môi tr

ế B. Thanh, thi u niên:

ế ệ ủ

ộ ữ Thanh, thi u niên không nh ng là th  h  ch  nhân c a t ng xung kích trong công cu c xây d ng đ t n

ủ ươ ấ ướ ệ ế ự ượ ầ ấ ự ủ ự ọ

ng lai,   ệ   c hi n ệ i, góp ph n r t quan tr ng vào vi c thành công c a s  nghi p phát   ể ề ữ mà còn là l c l ạ t tri n b n v ng.

ữ ư ứ ệ ế ặ Thanh, thi u niên hi n còn g p nh ng thách th c nh  sau:

ề ố ế ể ơ ộ    còn kém phát tri n nên c  h i

­ Do dân s  tăng nhanh, n n kinh t ự ế ệ ớ ớ ạ ợ tìm ki m vi c làm phù h p v i năng l c còn có gi i h n.

ớ ấ

ấ ờ ố ư ườ ượ ố   ẻ ­ V i m c s ng chung còn th p, các h  gia đình tr  có r t ít v n ở ầ ậ ệ    l p và kh i đ u l p nghi p, ồ ự ầ   ữ c nh ng ngu n l c c n ộ ứ ố ậ ự ậ i thanh niên h u nh  không có đ

ể ế tích lũy. Vì v y, khi b t đ u đ i s ng t ữ nh ng ng ế ể thi t đ  phát tri n kinh t ắ ầ ầ .

ớ ơ

ư ố ở

ườ

ộ ồ ộ ệ ề ị t v  đ a lý;  ữ ở ộ ố  m t s  nhóm dân t c ít ng ữ ế ả

ổ ở ạ ­ So v i các b n cùng l a tu i  ữ ộ ị ọ ậ ị ệ ở ậ ộ ơ

ườ ệ ế ứ    các n i khác, thanh, thi u niên ể ở ị  nh ng vùng xa xôi, hi m tr , b  tách   thu c c ng đ ng dân c  s ng  ả   ệ ở t b i rào c n i, b  tách bi bi    và t b i kh  năng kinh t ngôn ng  và nh ng gia đình nghèo, b  tách bi ư   ơ ộ ơ xã h i, có ít h n c  h i h n trong h c t p, thu nh n thông tin, giao l u ể và phát tri n con ng i toàn di n.

76

ọ

ả ữ ự ườ ự ượ c và chính quy n đ a ph ướ

ế ẫ ng d n và t ộ

ầ ệ ế

ả

ọ ế ạ ộ ữ ỡ

ệ ậ ự ị

ệ ạ

ữ ả ấ ớ ườ ế ả ệ , b o v  môi tr

ẹ ữ ỉ ề ặ ề ặ ơ

ầ ề ứ ấ ố

ệ ươ ề ị ướ ơ   ng là Các tr ng h c, c  quan nhà n ứ ự ượ   ổ ế  ch c l c l ng tr c ti p qu n lý, h nh ng l c l ng ạ ạ ộ   thanh, thi u niên tham gia các ho t đ ng xã h i. Bên c nh đó, các đoàn ự ượ ạ ể   th  qu n chúng đ i di n cho l c l ng thanh, thi u niên đã thu hút ạ ượ ệ   c đông đ o thanh, thi u niên vào sinh ho t chung, tình nguy n và đ ườ ư ướ ng h  vào nh ng ho t đ ng công ích nh  giúp đ  ng h   i nghèo, ự ượ ư ả   ng xung kích phòng  tr  an khu dân c , tham gia l c l b o v  tr t t ườ   ề ố ế ố ch ng thiên tai, tuyên truy n n p s ng văn minh, gi ng  gìn môi tr ạ ộ ố ớ xanh­s ch­đ p... Nh ng ho t đ ng đó có hi u qu  r t l n đ i v i xã   ể ộ   ng, mà quan h i không ch  v  m t phát tri n kinh t ụ   ầ ộ ọ tr ng h n là v  m t xã h i, văn hóa, tinh th n, nó góp ph n giáo d c ữ ủ ố ẹ ẩ nh ng giá tr  đ o đ c, ph m ch t và truy n th ng t   t đ p c a con ườ ng ị ạ t Nam. i Vi

ế ể c cùng các đoàn th  thanh, thi u niên c n tăng c

ướ Nhà n ế ỗ ợ ề ậ ầ ấ ầ

ườ ổ ứ ố  ch c t ể ề ế ự ệ

ộ   ng đ ng   t các viên, khuy n khích v  tinh th n, h  tr  v  v t ch t và t ề ữ   phong trào thanh, thi u niên  tham gia vào s  nghi p phát tri n b n v ng nh  :ư

ộ ự

ủ ộ ể ế ộ

ị ủ ấ ướ ệ ặ c, đ c bi

ế

ế ạ ữ ườ ng c a đ t n ế ủ ơ   ­ Huy đ ng thanh, thi u niên tham gia ch  đ ng và tích c c h n   vào quá trình ho ch đ nh nh ng chính sách phát tri n kinh t ­xã h i và ữ ệ ả t là nh ng chính sách có liên b o v  môi tr   ế   ề ợ ủ ế ự i c a thanh, thi u niên và liên quan đ n quan tr c ti p đ n quy n l ế ệ ề ươ t ng lai lâu dài c a nhi u th  h  mai sau.

ế ơ ự

ằ ầ ớ ứ ữ ế ư ­   Xây   d ng   nh ng   chính   sách   u   đãi   h n   nh m   khuy n   khích i ki n th c và nh ng vùng xa xôi đang c n t

ộ ữ ệ ở thanh niên đi làm vi c  ẻ ủ ọ ứ s c lao đ ng tr  c a h .

ạ ề ơ ộ ọ ậ ệ ề ể ạ

ơ

ấ ớ ế ự ệ ơ ạ ­ T o nhi u c  h i h c t p, đào t o ngh  nghi p, phát tri n năng ế ỗ ợ ậ   ữ ự l c toàn di n cho thanh, thi u niên thông qua nh ng c  ch  h  tr  v t ụ ch t l n h n cho các lĩnh v c giáo d c và đào t o.

ệ ­ H  tr  thanh niên t

ữ ấ ư ề ử ụ ố

ỗ ợ ề ế ướ ị ườ ụ ẫ ậ ả ỹ ệ ng d n k  thu t, nghi p v  qu n lý, tìm th  tr

ằ ự ạ  t o thêm vi c làm b ng nh ng chính sách   ễ   ớ ấ ư u đãi v  quy n s  d ng đ t đai, cho vay v n v i lãi su t  u đãi, mi n ả   ng tiêu gi m thu , h th ...ụ

ỗ ợ ệ ộ

ể ự ơ ỡ ẻ

ứ ệ ặ ­ Đúc rút kinh nghi m và h  tr  tài chính đ  nhân r ng h n phong   ữ   ệ trào thanh niên, trí th c tr  tình nguy n đi xây d ng và giúp đ  nh ng vùng nghèo và đ c bi t khó khăn.

ộ ữ ệ ể ế ề

ủ ệ

ẻ ặ ữ ỏ ự ắ ủ ự ợ ­ Nhân r ng nh ng đi n hình tiên ti n v  doanh nghi p thanh niên,   ệ ố ớ   t đ i v i ự   ườ i th c ự d  án do thanh niên làm ch , nhà doanh nghi p tr , đ c bi ế ữ nh ng d  án đòi h i s  g n k t lâu dài l i ích c a nh ng ng

77

ệ ấ

ố ớ ế ệ ườ ớ   ư ồ ả ệ hi n đ i v i k t qu  công vi c nh  tr ng r ng, khai phá vùng đ t m i, ả b o v  tài nguyên thiên nhiên và môi tr ừ ng.

C. Nông dân:

ả ế ự ượ ố ộ

ổ ứ

ộ ế ị ộ t Nam. H i có các t m i đ a ph

ươ ộ ề ộ

ở ộ ng lao đ ng xã Nông dân chi m kho ng trên 70% dân s  và l c l ộ ệ ộ ạ h i. T  ch c chính tr ­xã h i đ i di n cho nông dân là H i Nông dân ổ ứ ơ ở ở ọ ị ệ ng, ti n hành các Vi  ch c c  s   ậ công tác tuyên truy n v n đ ng nông dân, phát đ ng các phong trào hành đ ng nông thôn.

ủ ự ớ So v i yêu c u c a s  nghi p công nghi p hóa, hi n đ i hóa và

ề ữ ể ướ ặ ệ ạ ệ ế ề ạ ề ệ ầ phát tri n b n v ng, thì nông dân n c ta còn h n ch  v  nhi u m t.

ủ ệ ề ộ

ướ ộ ọ ế ấ ộ ơ ư ứ ậ ấ

ậ ể ự ế ỹ ứ ữ ệ ớ   ­ Trình đ  h c v n, trình đ  ngh  nghi p c a nông dân so v i ề  c tuy có ti n b  h n, nh ng nhìn chung còn th p. Nh n th c v   , k  thu t đ  th c hi n phát

ể ề ề ữ ế ế ể ạ tr phát tri n b n v ng và ki n th c kinh t tri n b n v ng còn h n ch .

ộ ả ấ ủ ả ề ấ

ậ

ả ấ ấ ề

ữ ả ả ề ấ

ả ấ ườ ề ố ớ ả

ờ ố ­ Trình đ  s n xu t c a nông dân nhìn chung còn th p c  v  quy   ệ   ả ấ ượ ộ ỹ mô, k  thu t canh tác, năng su t lao đ ng, ch t l ng nông s n và hi u ư ế ế   qu  kinh doanh. Gi a s n xu t, ch  bi n và l u thông còn nhi u ách ạ ổ ị ắ   t c; giá c  b p bênh, s n xu t không  n đ nh. T i nhi u vùng nông thôn, ả ặ ậ ữ thiên tai th   ng xuyên x y ra gây nh ng h u qu  n ng n  đ i v i kinh ế t ủ  và đ i s ng c a nhân dân.

ố ộ ủ ­ Đ i s ng c a nông dân còn nhi u khó khăn. S  h  đói nghèo

ờ ố ậ ủ ế ở ệ hi n nay t p trung ch  y u ề  nông thôn.

ế

ể ư ở ầ ữ ế ể

Nhìn chung,  ậ ề ủ ư ạ ớ

ữ ệ ề ể ầ ầ ệ ố ự c, c n th c hi n t

ự ạ ộ ộ ự ồ  h u h t các c ng đ ng dân c  nông thôn, s  phát   ụ ế ụ   ữ ắ tri n ch a th t b n v ng. Đ  kh c ph c nh ng h n ch  trên, ti p t c ắ ự   ờ ỳ ổ phát huy vai trò c a nông dân trong th i k  đ i m i, góp ph n đ c l c ữ   ấ ướ vào s  nghi p phát tri n b n v ng đ t n t nh ng ho t đ ng sau đây:

ề ệ ạ ướ + Nâng cao trình đ  dân trí, đào t o ngh  nghi p và h ẫ   ng d n

ứ ỹ ế ậ ế ộ ộ ki n th c k  thu t, kinh t và xã h i cho nông dân.

ự ề ấ

+   Th c   hi n   t ệ ể ể ả ả

ệ ệ ể ả ấ ộ ố   t   các   chính   sách   v   ru ng   đ t,   phát   tri n   nông ế ế ả   ụ nghi p toàn di n, ch  bi n, tiêu th  nông s n hàng hóa, b o hi m s n ộ xu t và b o hi m xã h i.

ợ ộ ủ ừ ế + Phát huy l nhiên, kinh t

ế ự i th  t ể ể

ứ ố ệ ị

ẹ ả và xã h i c a t ng vùng, giúp ủ   ộ ỡ đ  các vùng khó khăn đ  làm cho trình đ  phát tri n và m c s ng c a ở  các vùng thành th  và vùng nông thôn không chênh l ch quá nhân dân    ệ ế ớ i thu h p kho ng cách chênh l ch. xa, ti n t

78

ư ạ ạ ẩ

ể ờ ố ệ ả ả ế ả ề   + Phân b  dân c  theo quy ho ch, đ y m nh phát tri n ngành ngh , ự   i quy t vi c làm, xóa đói, gi m nghèo, c i thi n đ i s ng, xây d ng

ổ ệ gi nông thôn m i.ớ

+ Đ ng viên nông dân tham gia tích c c vào các ho t đ ng b o v

ự ệ ử ụ ệ

ữ ệ  ạ ộ ả ừ ố  sâu, phân   ỷ ả   ng nuôi tr ng thu  s n;

ộ ườ ng nông nghi p thông qua vi c s  d ng thu c tr môi tr ồ ọ hoá h c theo đúng qui đ nh; gi ấ ỹ ụ ứ gìn môi tr ả ạ ườ ị ậ ả ng d ng các k  thu t s n xu t nông s n s ch.

ổ ế ộ

ườ ệ ụ + Xây d ng, ph  bi n và  ng d ng r ng rãi các mô hình thành ồ n­ao­chu ng (VAC), ứ  h  gia đình theo h  sinh thái v

ự ề công v  kinh t ồ ườ v ế ộ ừ n­ao­chu ng­r ng (VACR).

ộ ự ộ ồ

ể ạ

ủ ẩ ệ ạ ị ầ ả ả ộ ươ i đ a ph nhiên t

ườ ề   + Phát đ ng phong trào xây d ng các c ng đ ng nông thôn b n ả ế ữ    và xóa đói gi m nghèo; phát v ng, giúp nhau cùng phát tri n kinh t ạ ộ   huy tinh th n dân ch , đ y m nh các ho t đ ng văn hóa, xã h i, phong ồ ự ự ự   ng và  qu n lý có hi u qu  các ngu n l c t trào t ệ ả b o v  môi tr ng.

D. Công nhân và công đoàn:

ạ ặ ệ ệ M c dù trong giai đo n hi n nay, n n công nghi p n

ấ ế

ộ ỏ  kh i l

ề ỷ ệ  l ắ ệ ấ

ạ ư ng lao đ ng xã h i, nh ng l ệ ả ẩ ả ấ ạ

ướ ẩ ộ ướ   c ta còn ố ự   ỏ  nh  trong dân s  và l c nh  bé, giai c p công nhân còn chi m t ơ ở  ớ ữ ộ ượ ng l n c  s i đang n m gi l ộ ạ ươ ậ   ng ti n s n xu t hi n đ i nh t c a xã h i, hàng v t ch t và các ph ố ượ ả   ổ ệ năm t o ra kh i l ng s n ph m công nghi p chi m 40% t ng s n ả ả ph m xã h i, b o đ m trên 60% ngân sách nhà n ố ượ ấ ủ ế c.

ộ ặ ữ ự Xét t

ộ ề ẽ ủ ể i ch u tác đ ng m nh m  c a quá trình tăng tr

ệ ị ọ ạ ổ ộ ườ ộ , công vi c, trình đ  đ nhanh, bu c h  ph i thay đ i ch

ớ ạ ế ứ

ệ ệ ạ ỗ ở ệ ư ệ

ồ ố ơ ộ

ọ ễ ườ ộ

ưở ề ươ ữ ị ng s ng, môi tr ạ ố ư ậ ị

ữ ở ề ặ ị

ự ữ ế

ả

ả ồ ớ ị

ườ ườ

ữ

ả ệ ả ủ ọ ươ ấ ừ  góc đ  vai trò trong s  phát tri n b n v ng, m t m t, công   ưở   ữ ng nhân là nh ng ng ộ ể  ả kinh t ữ   ng nh ng thích  ng v i quá trình công nghi p hóa, hi n đ i hoá; h ứ   ợ ng và m c l i, nh  vi c làm, ti n l i ích mà công nghi p hóa mang l ờ ấ   ả ứ ố t h n. Đ ng th i, h  cũng ph i h ng ch u nh ng tác đ ng x u s ng t ư ị ườ ủ ng lao đ ng,   c a quá trình đó nh  b  ô nhi m môi tr ề  ả ủ ị ch u nh ng h u qu  c a đô th  hóa nhanh nh  tình tr ng khó khăn v ụ ề   , v  các d ch v  công ích, v  giao thông... M t khác, công nhân nhà  ườ ả ấ ứ i s n xu t, t c là tr c ti p khai thác tài nguyên   cũng là nh ng ng ọ ự   ườ ữ ễ i đóng vai trò tr c thiên nhiên và s n sinh ra ô nhi m. H  là nh ng ng ạ ọ   ệ ế ườ Ở  vai trò đó, h  là ng.  ti p trong vi c b o t n hay phá ho i môi tr ấ ố   ệ ủ ả ề ộ ữ nh ng ng i liên đ i ch u trách nhi m v  tác đ ng c a s n xu t đ i ậ ớ ng thiên nhiên. Tuy v y, công nhân không đóng vai trò v i môi tr   ệ   ế ị quy t đ nh, vì ch  doanh nghi p và nh ng nhà qu n lý doanh nghi p ầ ư ự ế ị quy t đ nh l a ch n ph ệ ng án đ u t và công ngh  s n xu t.

79

ợ Ng i ích c a công nhân và cũng là ng

ạ ộ

ệ ộ ổ

ự  ch c công đoàn. T ng Liên đoàn Lao đ ng Vi ế ị

ể

ự ấ ế ị ể ặ

ủ ề ệ ớ ấ ệ ề ữ t v  nh ng v n đ ộ ng, đi u ki n lao đ ng c a công nhân i vi c làm, ti n l

ệ ươ ệ ệ ườ ạ ườ ổ  ủ i đ i di n cho l i t ể   ộ ứ ch c, huy đ ng công nhân tham gia vào các ho t đ ng vì s  phát tri n ữ ề ổ ứ b n v ng là t   t Nam có ọ   ữ ứ ế ti ng nói chính th c trong vi c quy t đ nh nh ng chính sách quan tr ng ế   ấ ướ ề c. T  ch c công đoàn các c p tham gia tr c ti p v  phát tri n đ t n ề  vào quá trình ra quy t đ nh v  phát tri n, đ c bi ở  liên quan t ị quy mô đ a ph ệ ổ ứ ề ề ươ ng và doanh nghi p.

ư ậ ứ ầ ớ V i vai trò và ch c năng nh  v y, công nhân và công đoàn c n có

ề ữ ẩ ự ạ ộ ữ ể ằ nh ng ho t đ ng sau đây nh m thúc đ y s  phát tri n b n v ng:

ữ ằ

ế ả ậ ả

ế ự ế ạ ộ ế ệ ạ ạ ả

ủ ể ủ ấ   ­ Đóng góp ý ki n cho nh ng quy t sách nh m phát tri n c a đ t ế   c. Tham gia tích c c vào quá trình th o lu n và so n th o các chi n ể c, quy ho ch và k  ho ch phát tri n kinh t ­xã h i và b o v  môi   ng c a Nhà n ướ c ướ n ượ l ườ tr

ụ ể ậ ứ ủ ­ Tuyên truy n, giáo d c đ  nâng cao nh n th c c a công nhân v

ể

ấ ạ ụ ữ ề ề ữ ệ ề  ổ ứ  ch c công đoàn phát huy vai trò   ệ  ệ ả gìn v

ườ ộ phát tri n b n v ng. Công nhân cùng t ầ đi đ u trong vi c áp d ng các công ngh  s n xu t s ch và gi sinh môi tr ng lao đ ng.

ủ ệ ấ ỉ

ộ ề ệ ả ấ ườ ữ ộ ớ ­ Bu c ch  doanh nghi p ph i ch p hành nghiêm ch nh các qui ng   và   đ u   tranh   v i   nh ng   hành   đ ng   vi

ị đ nh   v   v   sinh   môi   tr ph m.ạ

ệ

ấ ệ ỉ ả ả ộ ộ

ệ ỏ ồ

ộ ệ ự ố ườ ệ

ả ộ ủ   ­ Bu c ch  doanh nghi p ph i ch p hành nghiêm ch nh các qui ứ   ồ ề ợ ị đ nh v  h p đ ng lao đ ng, an toàn và v  sinh lao đ ng, b o đ m s c ạ   ả ộ ườ kh e cho ng i lao đ ng và cho c ng đ ng doanh nghi p, gi m tai n n ề ộ lao đ ng, tránh các b nh ngh  nghi p và các s  c  môi tr   ng lao ộ đ ng.

Đ. Các nhà doanh nghi p:ệ

ự ế ố S  tăng tr ng và phát tri n c a n n kinh t

ưở ự ớ ệ

ữ ạ ệ ả ệ

ử ụ ả ấ

ườ ể ệ ẩ ớ

ể ề ữ ự ọ ộ   ụ ể ủ ề  qu c dân ph  thu c ệ ứ   ằ ệ ố ủ ấ ớ r t l n vào s  l n m nh c a h  th ng doanh nghi p. B ng vi c  ng ấ ạ ế ụ t ki m nhiên, d ng nh ng công ngh  s n xu t s ch, s  d ng ít và ti   ạ ả   ữ ấ ả ậ ệ nguyên, v t li u trong quá trình s n xu t, s n xu t ra nh ng lo i s n ầ ấ   ệ ph m thân thi n v i môi tr ng, các doanh nghi p có th  góp ph n r t ệ quan tr ng vào s  nghi p phát tri n b n v ng.

ổ ệ ệ T  ch c đ i di n cho quy n l

ứ ạ ủ

ị ộ ệ ệ

ả ệ ướ ệ

ườ ệ ủ ự ệ ườ ậ ị ỉ ề ợ ủ i c a các doanh nghi p và thu hút   ạ ộ ộ   ệ ự s  tham gia c a các nhà doanh nghi p vào ho t đ ng chính tr , xã h i ệ ộ ệ   và   b o   v   môi   tr ng   là   Hi p   h i   doanh   nghi p.   Hi p   h i   doanh ệ ẫ ng d n các doanh nghi p th c hi n nghiêm nghi p có trách nhi m h   ậ ả ch nh các qui đ nh c a pháp lu t trong đó có Lu t B o v  Môi tr ng.

80

ữ ằ ữ ể ề i phát tri n b n v ng mà Nh ng ho t đ ng  u tiên

ạ ộ ư ệ ầ ự ế ớ  nh m ti n t ồ ệ các nhà doanh nghi p c n th c hi n bao g m:

ệ ả ụ ệ ớ ườ ấ ạ ­ áp d ng công ngh  s n xu t s ch và thân thi n v i môi tr ng.

ủ

ệ ệ ử ụ   ­ Nâng cao trách nhi m c a các doanh nghi p trong vi c s  d ng ủ ộ ả ệ   ng, ch  đ ng ngăn

ệ ệ ườ ế t ki m tài nguyên thiên nhiên và b o v  môi tr ắ ừ ườ ụ ễ ố ti ng a, phòng ch ng và kh c ph c ô nhi m môi tr ng.

ử ụ ế ả

­ Đóng góp các ngu n l c vào vi c qu n lý, s  d ng ti ể ồ ự ệ ả

ỗ ợ ị ề ầ

ể ộ ở ệ ệ   t ki m tài ế ườ   ng, h  tr  phát tri n kinh t ­xã nguyên thiên nhiên và b o v  môi tr ệ   ữ ộ h i góp ph n vào phát tri n b n v ng trên đ a bàn mà doanh nghi p đóng và quy mô toàn xã h i.

ộ ồ ườ E. Đ ng bào các dân t c ít ng i:

ộ ấ Vi

ườ ế t Nam là tăng c

ủ ỏ ả ậ

ạ ậ ụ ướ ữ ặ ộ

ủ ằ ộ ủ   ộ ệ t Nam có 54 dân t c anh em. Chính sách dân t c nh t quán c a ệ ộ ả Đ ng C ng s n và Chính ph  Vi   ng đoàn k t, giúp ệ   ỏ ự ỡ ẫ đ  l n nhau, t p trung xóa b  đói nghèo, l c h u, xóa b  s  chênh l ch ạ ọ m i m t gi a các vùng, các dân t c, vì m c tiêu dân giàu, n   c m nh, xã h i công b ng, dân ch , văn minh.

ộ ể ủ

ở ấ ề ộ ấ

ồ ứ ớ

ụ ứ ạ ậ ấ ệ ị Do đi u ki n l ch s  đ  l ố ề ệ ề

ố ệ ế ệ

ặ ạ ị

ố ấ

ề ố ố ớ sinh đ  cao. Áp l c tăng dân s  đ i v i môi tr

ừ ạ

ổ ế ộ ừ ả

ứ ề

ộ ườ ụ ữ ả ị i, nh t là nh ng d ch v  công nh  y t

ề ằ

ắ ấ

ườ ơ ế ị ườ ả c. Trong c  ch  th  tr

ẫ ơ ộ ử ể ạ ự ề   i, s  phát tri n c a các dân t c không ồ  nhi u vùng  đ ng bào dân t c r t  th p,  đói đ ng đ u. M c  s ng    ể   ố ớ nghèo và l c h u hi n còn là thách th c l n đ i v i quá trình phát tri n. ượ ử ụ ơ ề ặ c s  d ng nhi u h n cho các m c đích M c dù đ t đai mi n núi đã đ   ộ ử ả ư ấ   ầ , song hi u qu  ch a cao. G n m t n a trong s  25 tri u ha đ t kinh t ị ấ ỏ ầ ấ ấ ố   d c là đ t x u, có t ng đ t m t m ng, b  xói mòn m nh và đang b  suy ố ở ộ ọ  các vùng mi n núi r t cao do thoái nghiêm tr ng. T c đ  tăng dân s     ự ẻ ườ   ỷ ệ ệ ng  l vi c di dân và t ấ   ạ ấ ở ệ ể ấ r t m nh, bi u hi n rõ nh t   tình tr ng phá r ng còn ph  bi n và ch t ề ể   ượ ộ ng r ng ngày m t suy thoái. Kho ng cách v  trình đ  phát tri n l ầ ơ ả   ữ ế ứ ố kinh t ­xã h i, m c s ng, v  kh  năng đáp  ng nh ng nhu c u c  b n ụ ế ư ủ ấ   , giáo d c, văn hóa c a con ng ủ ấ ề Ở ớ ồ  các vùng mi n núi Tây c a mi n núi so v i đ ng b ng còn r t xa.    ỉ  ỷ ệ ắ  đói nghèo cao nh t, trong khi ch B c, Đông B c và Tây Nguyên, t  l ả  ớ ấ ấ ể ố i (HDI) th p nh t so v i các vùng khác trong c s  phát tri n con ng ướ ng, kho ng cách này đang có xu h n   ng tăng ươ ữ lên và có nguy c  gây nên nh ng mâu thu n xã h i trong t ướ ng lai.

ể ế ớ ữ ể

ườ Đ  ti n t ộ bào các dân t c ít ng ề i phát tri n b n v ng  ế ầ i, c n ti n hành ồ    vùng mi n núi và vùng đ ng  sau đây: ề ở ạ ộ ư các ho t đ ng  u tiên

ệ ng đ u t

ườ ạ ầ ư ế cho c  s  h  t ng (đi n, đ ỷ ợ ụ ụ ườ ­ Tăng c ọ ng h c, tr m y t ườ ơ ở ạ ầ ng giao thông, ấ ả i...) Ph c v  cho s n xu t và nâng cao , thu  l tr

81

ả ả ố ộ ợ   i, b o đ m tính cân đ i, h p

ủ ồ ẹ ữ ả ộ ườ ờ ố đ i s ng c a đ ng bào các dân t c ít ng ể lý và thu h p kho ng cách trong phát tri n gi a các vùng, các dân t c.

ắ ầ ư ấ ớ ầ ư ­ G n đ u t

ả ở cho s n xu t v i đ u t ệ

ướ ị ng, có t

ướ ờ ố ả ấ ậ ụ ả    cho ch  bi n, tiêu th  s n ệ ề ị ế  ổ ứ   ụ  ch c ườ   i

ấ ế ế ẩ ụ ph m thông qua vi c m  mang ngành ngh  d ch v , công nghi p ch ạ ế bi n, m ng l i thông tin, thu mua tiêu th  có đ nh h ế ể đ  khuy n khích s n xu t, nâng cao thu nh p và đ i s ng cho ng ả s n xu t.

ự ạ

ớ ợ ố

ồ ử ụ ộ ể ự ứ ầ ộ

ụ ồ   ầ ư ọ ­ Coi tr ng đ u t  cho giáo d c, đào t o ngu n nhân l c và b i ụ ế ợ ưỡ   ng nhân tài, k t h p v i tuy n d ng, b  trí s  d ng h p lý sau đào d ồ   ạ t o đáp  ng cho nhu c u nhân l c và đ i ngũ cán b  là con em đ ng bào các dân t c.ộ

ắ ả ả ­ G n c i cách hành chính v i vi c t ủ ố

ớ  ch c l ng ghép và nâng cao   ự   ươ ng trình m c tiêu qu c gia, các d  án ộ ườ ề ạ ộ ệ hi u qu  ho t đ ng c a các ch ồ ỗ ợ h  tr  mi n núi và đ ng bào dân t c ít ng ệ ổ ứ ồ ụ i.

ự ể ế ộ ố   ­ B o t n và phát tri n văn hóa các dân t c, xây d ng n p s ng

ả ồ văn hoá m i.ớ

ọ ườ ộ ộ

ồ   i tham gia tr ng ự   ng th c và

ấ ươ ệ ừ ệ ừ ữ ườ ả ồ ­ Chú tr ng huy đ ng đ ng bào các dân t c ít ng ừ ệ ả r ng và b o v  r ng; th c hi n các chính sách cung c p l ậ ợ ấ tr  c p cho nh ng ng ự i nh n khoán chăm sóc và b o v  r ng.

ớ ứ ọ G. Gi i trí th c, các nhà khoa h c:

ố ọ ầ ể

ạ ẩ

ế ệ t Nam đã có đ

ể ấ

ộ ế ỷ ệ ạ ệ ị ệ ượ ữ ng, chính sách phát tri n đ t n

ạ ề ự ậ ứ ể ệ ủ

ướ ề ọ i quy t nhi u v n đ  khoa h c và công ngh

ả n lên gi ự ễ c v ầ ủ ề   ệ Phát tri n khoa h c và công ngh  là qu c sách hàng đ u, là n n ấ ướ   ự ả c t ng và đ ng l c đ y m nh công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n ọ   ệ c ti m l c khoa h c trong th  k  21. Cho đ n nay, Vi ọ   ả và công ngh  đáng k , có kh  năng cung c p nh ng lu n c  khoa h c ấ ướ   ủ ươ c; cho vi c ho ch đ nh các ch  tr ế ớ   ự ế i, ti p thu nhanh chóng các thành t u khoa h c và công ngh  c a th  gi ệ  ế ươ ừ t ng b do nhu c u c a th c ti n đ t n ọ ề ấ ấ ướ ặ c đ t ra.

ạ ạ ộ ư ể

ề ộ ệ ự ộ

ể ẫ   ệ ờ ọ Tuy nhiên, ho t đ ng khoa h c và công ngh  th i gian qua v n ầ ủ ự ượ ứ ế   còn nhi u h n ch , ch a đáp  ng đ c yêu c u c a s  phát tri n kinh ệ ả ườ ệ   ạ ẩ ạ ế ng trong giai đo n đ y m nh công nghi p , xã h i và b o v  môi tr t ự ự ư ề   ấ ướ ạ c, ch a th c s  đóng vai trò đ ng l c và n n hóa, hi n đ i hóa đ t n ặ ệ ở ể ả  các m t sau: t ng cho phát tri n, bi u hi n

ề ọ ở ứ ấ ớ ­ Ti m l c khoa h c và công ngh  v n còn

ứ ư ượ ệ ẫ ữ ầ ự ự i và khu v c, ch a đáp  ng đ ế   m c th p so v i th ỏ ủ   c nh ng đòi h i c a nhu c u phát

ớ gi tri n.ể

82

ơ ế ế ệ ự ắ ư ả ­ C  ch  qu n lý kinh t

ệ ớ ế ọ

ồ ự ồ ọ

ự ự ể ệ ế   ự ự ạ  hi n nay ch a th c s  t o ra s  g n k t ộ ạ   ể ạ ộ các ho t đ ng khoa h c và công ngh  v i phát tri n kinh t ­xã h i, t o ạ ộ ự ộ đ ng l c th c s  và ngu n l c d i dào cho ho t đ ng khoa h c và công   ngh  phát tri n.

ọ ệ ậ ớ ổ

ư ự ổ

ượ ầ

­ C  ch  qu n lý khoa h c và công ngh  còn ch m đ i m i và ộ ả ớ   c đ i m i m t cách căn b n. Ch a có s  liên thông ọ ơ ế ệ   ế  và c  ch  qu n lý khoa h c và công ngh . ự ấ ứ   ủ c đ y đ  quy n l i v t ch t và s  tôn vinh x ng ế ớ ố ọ ả ề ợ ậ ệ ế ả ơ ư ượ ẫ ệ hi n v n ch a đ ữ ơ ế ả gi a c  ch  qu n lý kinh t ả ả ư Ch a b o đ m đ ố ớ đáng đ i v i các nhà khoa h c và công ngh  có c ng hi n l n.

ị ườ ư ể ệ ọ ­ Th  tr ng khoa h c và công ngh  còn ch a phát tri n.

ể ề ả

ệ ự ự ở ầ ậ ự ữ ệ ề

cho s  phát tri n b n v ng, c n t p trung th c hi n m t s   ư ự   ộ Đ  khoa h c và công ngh  th c s  tr  thành n n t ng và đ ng l c ạ ộ   ộ ố ho t đ ng ự u tiên ọ ể sau đây:

ẩ ạ ụ ề

ậ ế ụ ứ ủ ề ấ

ề ả ệ ệ

ơ ở

ự ế ị ề ấ ơ

ọ ­ Ti p t c đ y m nh công tác tuyên truy n, giáo d c, nâng cao nh n th c c a toàn dân và các c p, các ngành v  vai trò n n t ng và ự ự ủ ộ ệ ọ đ ng l c c a khoa h c và công ngh  trong s  nghi p công nghi p hóa, ự ấ ướ ạ ệ c. Trên c  s  đó, xây d ng và kiên quy t th c thi hi n đ i hóa đ t n ủ ươ ộ ch ng trình hành đ ng c a các c p, các ngành, các đ n v  v  phát ệ ể tri n khoa h c và công ngh .

ạ ế ữ ơ ằ ­ Đ i m i m nh m  h n n a c  ch  qu n lý kinh t

ế ườ ẽ ơ ộ

ả ừ ạ ọ ộ

ụ

ớ ườ ệ ớ ệ ạ   ế ớ  nh m t o ệ ế   ề ướ ng v a t o đi u ki n, khuy n ng kinh t ­xã h i theo h ầ ế  ệ ấ   ệ ả  vào nghiên c u đ i m i công ngh , áp d ng công ngh  s n xu t ạ   ng, đ i m i và nâng cao tính c nh tranh

ộ ứ ổ ớ ị ườ ổ ướ ướ ổ ậ l p môi tr ừ khích, v a ràng bu c các doanh nghi p thu c m i thành ph n kinh t ầ ư đ u t ạ s ch và thân thi n v i môi tr ẩ ủ ả c a s n ph m trên th  tr c và ngoài n ng trong n c.

ệ ự ệ ậ ọ

ế ữ ệ ổ

ạ ộ ữ ượ ờ ố ị t, cách làm hay đã đ

ễ ị ­ Th c hi n nghiêm Lu t Khoa h c và Công ngh  đã ban hành. ế ọ Ti n hành t ng k t ho t đ ng khoa h c và công ngh  nh ng năm qua   ự   ộ c th c và k p th i nhân r ng nh ng mô hình t ẳ ti n kh ng đ nh.

ể ở ộ

ệ ệ ọ

ề ả ơ ả ể ộ

ọ ể ắ ỡ ­ Tháo g  các khó khăn và ách t c đ  m  r ng, phát tri n và khai   ụ ế ứ   ị ườ ng khoa h c và công ngh , coi đây là nhi m v  h t s c thông th  tr ự ủ   ấ c p bách, c  b n và lâu dài đ  phát huy vai trò n n t ng, đ ng l c c a ệ khoa h c và công ngh .

ứ ư

ọ ử ụ ự ệ ọ

ộ ạ ự

ọ ể ệ ộ ụ ế ế ệ ả ả ­ Chú tr ng và dành  u tiên cao cho nghiên c u và th c thi các   ạ   chính sách s  d ng và đãi ng  nhân tài khoa h c và công ngh  bên c nh ệ   các bi n pháp chăm lo đào t o nhân l c khoa h c và công ngh  góp ệ ầ ph n gi i quy t có hi u qu  các nhi m v  phát tri n kinh t ­xã h i.

83

­ Tăng c ng xây d ng c  s  h  t ng khoa h c và công ngh  đ

ườ ộ ơ ở ạ ầ ế ớ ự ớ

ế ị ứ ệ ể  ọ ơ ở ạ ầ   ấ i và khu v c, nh t là c  s  h  t ng ệ   t b  nghiên c u cho các

ể ệ ố ậ ự nhanh chóng h i nh p v i th  gi ọ ề v  thông tin khoa h c và công ngh , trang thi ọ phòng thí nghi m tr ng đi m qu c gia.

Ế Ể Ợ Ố Ữ Ề Ể III. H P TÁC QU C T  Đ  PHÁT TRI N B N V NG:

ự Ch  đ ng và tích c c tham gia vào các ho t đ ng qu c t

ủ ộ ữ ề ủ ợ ụ ố ế ề ạ ộ ố ế ề    v  phát ữ   ề ể  v  phát tri n b n v ng

ể tri n b n v ng. M c tiêu c a h p tác qu c t là:

ợ ườ ả

ẩ ệ v  phát tri n và b o v  môi tr ữ ể ố ế ề ể ề ệ ng.  v  phát tri n b n v ng mà c qu c t

ố ế ề ­ Đ y m nh h p tác qu c t ủ ướ ế ự ệ ạ ầ Th c hi n đ y đ  các công  t Nam đã ký k t tham gia. Vi

ườ ­ Tăng c ng thu hút nh ng h  tr  c a qu c t

ỗ ợ ủ ả ệ ệ ậ ố ế ề ỹ  v  k  thu t, công ớ ướ ằ i phát ng t

ề ữ ể ữ ngh  và tài chính trong vi c xoá đói gi m nghèo nh m h tri n b n v ng.

ạ ộ ư ố ế ể ự ợ  trong lĩnh v c h p tác qu c t đ  phát Nh ng ho t đ ng  u tiên

ể ữ ề ữ tri n b n v ng:

ế ụ ớ ổ

ệ ứ ự ị ệ ệ 1. Ti p t c th c hi n các chính sách đ i m i, thu hút s  tham gia   ướ   ng

ế ượ ch c qu c t ề ữ ở ự  trong vi c th c hi n Đ nh h ệ ự ủ c a các cá nhân và t ể chi n l ổ c phát tri n b n v ng ố ế  Vi t Nam.

ố ế ủ ủ 2. Tăng c ng h p tác qu c t ệ    trong các  y ban c a Liên hi p

ố ề ườ ể ợ ề ữ qu c v  phát tri n b n v ng.

ợ ậ 3. Tăng c

ố ế ườ ng h p tác qu c t ạ ụ trong các lĩnh v c h i nh p kinh t ọ ự ộ ố ế , giáo d c­đào t o, khoa h c công ngh , đ c bi

ệ ặ ớ ệ

ổ ế ế

ệ ố ế ệ t Nam t

ệ ả ữ ở ể ế  ể   ệ t là chuy n qu c t ủ  ườ ấ ạ ng. Ch giao các công ngh  s n xu t s ch và thân thi n v i môi tr ượ ệ ộ   đ ng ph  bi n nh ng kinh nghi m và công ngh  tiên ti n đã đ c áp ớ ấ ồ ớ ộ ụ d ng thành công    , nh t là t i c ng đ ng qu c t i các ướ n Vi c đang phát tri n.

ố ố ế ạ 4. Thông qua đ i tho i và trao đ i qu c t

ệ ả  có hi u qu  nh m b o đ m duy trì s  h  tr

ệ ệ

ệ

ờ ả ắ ự ế ớ ệ ổ ị ế ợ   ơ , xác đ nh c  ch  h p ả ằ ả ố ế ự ỗ ợ ể   tác qu c t  phát tri n ỡ ớ ể ự ế ồ ộ   hi n có, đ ng th i tìm ki m s  giúp đ  m i đ  Vi t Nam tham gia m t ườ   ố ế ạ ộ ằ ệ ả  nh m b o v  môi tr cách có hi u qu  vào các ho t đ ng qu c t ng ữ ệ ả ế ệ ạ ề  mà Vi t h i v  kinh t t Nam ph i gánh toàn c u, bù đ p nh ng thi   ườ ụ ả ệ i. ng th  gi ch u t ầ ị ừ ệ  vi c th c hi n các nghĩa v  b o v  môi tr

84

ự ạ ộ ả

ợ ệ 5. Tham gia tích c c vào các ho t đ ng b o v  môi tr ố ế ặ ớ ộ ồ

ở ộ ể ử ụ ệ ứ ế ả

ữ

ạ ế ầ ể ạ ự ậ ể ấ ả ạ

ườ ể ả ạ ớ ọ ườ   ng toàn ệ ề  ầ , đ c bi c u, m  r ng liên k t, h p tác v i c ng đ ng qu c t t v ệ ấ vi c ki m soát khí th i gây hi u  ng nhà kính, s  d ng các ch t thay   ấ ế ự   ế th  cho nh ng ch t có th  gây nguy h i đ n t ng ô­zôn, h n ch  s  ô ể   ấ ễ nhi m do hoá ch t và ch t th i nguy h i, ki m soát s  v n chuy n chúng xuyên biên gi ng bi n và đa d ng sinh h c. ệ i, b o v  môi tr

ồ 6. Tăng c các thông tin v

ố ế ng trao đ i v i c ng đ ng qu c t ệ ườ ữ ể ố ế ề  ế    tiên ti n

ề ự ổ ớ ộ ữ ổ ế phát tri n b n v ng và ph  bi n nh ng kinh nghi m qu c t trong lĩnh v c này.

ợ ườ ớ ng h p tác v i các n

7. Tăng c ươ ữ ệ ề ả

ề ằ ự ợ ườ ữ ư ự ể ề ọ

ự ướ c trong khu v c Châu á­Thái ể Bình D ng và Đông Nam á v  phát tri n b n v ng và b o v  môi ng. Chú tr ng s  h p tác nh m phát tri n b n v ng l u v c sông tr Mê­Công.

ệ ắ 8.   Ch   đ ng   tham   gia   các   h   th ng   quan   tr c   môi   tr

ố ậ ố ế ể ứ ề ườ  đ  thu th p các thông tin v  môi tr ng   và ườ   ng

ọ ề ữ ủ ộ nghiên c u khoa h c qu c t ể và phát tri n b n v ng.

ự ỗ ợ ườ ố ế ể ứ ố ự ậ    cho công tác nghiên c u, thu th p   ng, tri n khai các d  án phòng ch ng thiên tai

9. Tìm ki m s  h  tr  qu c t ử ả ệ ườ ế ữ ệ và x  lý d  li u môi tr và b o v  tài nguyên thiên nhiên, môi tr ng.

ứ

ẽ ớ ả ướ ệ ằ ồ ổ ợ c tài tr , các t ứ ch c qu c t ụ ợ ố ế     chính th c cho m c đích

ề ữ ợ ặ 10. H p tác ch t ch  v i các n ử ụ ệ nh m s  d ng có hi u qu  ngu n vi n tr ể phát tri n b n v ng.

ộ ồ ộ n

ệ ệ ặ

ở ướ   ườ ọ 11.   Chú   tr ng   đ ng   viên   c ng   đ ng   ng c t   Nam   ớ i trí th c tham gia đóng t là các nhà doanh nghi p và gi   ệ ề ữ ở ỗ ợ ự ệ ế ể ệ i   Vi ứ ngoài, đ c bi góp vào vi c xúc ti n và h  tr  s  phát tri n b n v ng t Nam. Vi