1
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT QUỲ HỢP 2
-------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
NHỮNG ĐIỀU KIỆN VÀ GIẢI PHÁP ĐẢM
BẢO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC PHÁT TRIỂN
NG LỰC MÔN LỊCH SỬ CHƯƠNG TRÌNH
GDPT NĂM 2018 Ở TRƯỜNG THPT
QUỲ HỢP 2 (NGHỆ AN)
MÔN: LỊCH SỬ
Tác giả: Trần Thị Vân
Tổ: Khoa học Xã hội
Năm thực hiện: 2022
Điện thoại liên hệ: 0962.941.456
2
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
NHỮNG ĐIỀU KIỆN VÀ GIẢI PHÁP ĐẢM
BẢO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC PHÁT TRIỂN
NG LỰC MÔN LỊCH SỬ CHƯƠNG TRÌNH
GDPT NĂM 2018 Ở TRƯỜNG THPT
QUỲ HỢP 2 (NGHỆ AN)
MÔN: LỊCH SỬ
3
NHỮNG ĐIỀU KIỆN VÀ GIẢI PHÁP ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG DẠY
HỌC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC MÔN LỊCH SỬ CHƯƠNG TRÌNH GDPT
NĂM 2018 Ở TRƯỜNG THPT QUỲ HỢP 2 (NGHỆ AN)
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
Một trong những điểm mới cũng xu thế chung của chương trình giáo dục
phổ thông nhiều nước trên thế giới từ đầu thế kỉ XXI đến naychuyển từ dạy học
định hướng nội dung sang dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học.
Việt Nam, dạy học định hướng năng lực yêu cầu mang tính đột pcủa công
cuộc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục theo Nghị quyết 29 – NQ/TW (2013) của
Đảng Nghị quyết số 88/ 2014/QH13 của Quốc hội. Để tiếp cận đón đầu thực
hiện chương trình Giáo dục phổ thông mới tviệc đổi mới phương pháp dạy học
hướng đến phát triển năng lực người học là hết sức cần thiết.
Đáp ng những đòi hỏi của xu thế toàn cầu hóa, thời đại 4.0 đang diễn ra
mạnh mẽ, GDPT nước ta đang từng bước chuyển từ Chương trình giáo dục tiếp
cận nội dung sang tiếp cận năng lực (NL) người học. Theo định hướng y, giáo
dục không chỉ hình thành phát triển cho học sinh (HS) những năng lực chuyên
môn còn chú ý tới việc hình thành phát triển những năng lực chung: NL tự
chủ tự học, NL giao tiếp hợp tác, NL giải quyết vấn đề và sáng tạo. Dạy học
theo hướng tiếp cận Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể 2018 hiện nay
bước đi quan trọng, không thể thiếu, đặt nền tảng cho việc dạy và học theo chương
trình mới được dự kiến thí điểm khối 10 (năm 2022), khối 11 (năm 2023) khối
12 (m 2024) sắp tới. Môn Lịch sử là một phần trong tổng thể đó.
Chương trình giáo dục phổ thông m 2018 môn Lịch sử chuyển từ tiếp cận
nội dung sang tiếp cận năng lực; không lấy sự trang bị kiến thức lấy sự phát
triển năng lực và phẩm chất của học sinh làm mục đích chủ đạo. Về cấu trúc nội
dung, toàn bộ nội dung dạy học sẽ được tổ chức thành các chủ đề và các chuyên đề
học tập. Các chủ đề, chuyên đề này được xác định dựa trên các lĩnh vực của sử học
các mạch nội dung chính của lịch sử Việt Nam, thế giới. Về yêu cầu kiểm tra,
đánh giá: Phải đánh giá học sinh ở năng lực, phẩm chất; không đánh giá về mức độ
học thuộc, ghi nhớ y móc, chú ý rèn luyện năng lực giải quyết vấn đ gắn với
những tình huống của cuộc sống và nghnghiệp, đồng thời gắn hoạt động trí tuệ
với hoạt động thực hành, thực tiễn.
Dạy học theo hướng tiếp cận Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể 2018
hiện nay ớc đi quan trọng, không thể thiếu, đặt nền tảng cho việc dạy và học
4
theo chương trình mới được dự kiến thí điểm khối 10 (năm 2022), khối 11 (năm
2023) và khối 12 (năm 2024) sắp tới. Môn Lịch sử là một phần trong tổng thể đó.
Từ đó dẫn đến những điều kiện và giải pháp đảm bảo chất lượng dạy học phát
triển năng lực môn Lịch sử chương trình giáo dục phổ thông m 2018 bao gồm:
chuẩn bị sở vật chất, trang thiết bị; giải pháp nâng cao chất lượng đội ngiáo
viên Lịch sử THPT; xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động giáo dục theo hướng
tăng cường phát huy tính tích cực, ch động, tự giác, độc lập, sáng tạo của học
sinh; đổi mới phương pháp, kĩ thuật dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất
năng lực người học. Xuất phát từ những do trên tôi chọn đề tài: “Những điều
kiện giải pháp đảm bảo chất lượng dạy học phát triển năng lực môn Lịch sử
chương trình GDPT năm 2018 ở trường THPT Quỳ Hợp 2 (Nghệ An)”
2. Điểm mới của sáng kiến
- Xác định được những điều kiện giải pháp cthể chuẩn bị vsvật
chất, trang thiết bị trường THPT để thực hiện môn Lịch sử chương trình GDPT
m 2018.
- Những giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên Lịch sử THPT để
đáp ứng được yêu cầu, mục tiêu bộ môn trong Chương trình GDPT năm 2018.
- Cách thức xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động giáo dục theo hướng tăng
cường phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh.
- y dựng một số giải pháp cụ thể đổi mới phương pháp, kĩ thuật dạy học
theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học.
- Cung cấp hệ thống tài liệu, dự án dạy học, tình huống vấn đề cụ thể, kho học
liu số có chất lượng cho bộ môn Lịch sử trong Chương trình GDPT năm 2018.
- Đề tài là tài liệu tham khảo quan trọng để đồng nghiệp tham khảo để đổi mới
phương pháp giảng dạy, tích cực tự bồi dưỡng thường xuyên, chuẩn bị những điều
kiện về thiết bị, năng lực, kiến thức, kỹ năng vừa nhằm nâng cao chất lượng dạy và
học môn Lịch sử vừa tiếp cận chương trình môn Lịch sử chương trình GDPT năm
2018
vậy, việc nghiên cứu những đề xuất, kiến nghị của đề i hiệu quả,
thiết thực, phù hợp với yêu cầu và nhiệm vụ của ngành, của đồng nghiệp tâm huyết
với bộ môn lịch sử.
5
PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Chương 1: Cơ sở khoa học
1. Cơ sở lí luận
Ngày 26 tháng 12 năm 2018 Bộ giáo dục Đào tạo đã đưa ra Thông
32/2018/TT-BGDĐT ban hành Chương trình giáo dục phổ thông mới. Mục tiêu
của chương trình giáo dục phổ thông 2018 giúp học sinh phát triển toàn din về
đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ các k năng bản, phát triển năng lực
nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội
chủ nghĩa, y dựng cách trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp
tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bước chuyển từ chương trình giáo
dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, từ chỗ quan m tới
việc học sinh học được đến chỗ quan tâm tới việc học sinh học được cái qua
việc học. Để có được điều đó, trong những m qua, toàn thể giáo viên cả nước đã
thực hiện nhiều công việc trong đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng
phát triển năng lực của người học. Đây là những tiền đề cùng quan trọng để
chúng ta : "Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá kết quả học tập, rèn
luyện theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo và năng lực tự
học của người học"; "Đổi mới k thi tốt nghiệp trung học phổ thông, k thi tuyển
sinh đại học, cao đẳng theo hướng đảm bảo thiết thc, hiệu quả, khách quan và
công bằng; kết hợp kết quả kiểm tra đánh giá trong quá trình giáo dục với kết quả
thi" (chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2011-2020 ban hànhm theo Quyết
định 711/QĐ-TTg ngày 13/6/2012 của Thủ tướng Chính phủ).
GDPT quy định yêu cầu cn đạt về phẩm chất năng lực đối với học sinh,
phạm vi cấu trúc nội dung giáo dc, phương pháp hình thức tổ chức hoạt
động giáo dục, cách thức đánh giá kết quả giáo dục đối với các môn học, chuyên
đề học tập và hoạt động trải nghiệm sáng tạo (gọi chung môn học) mỗi lớp
mỗi cấp học của GDPT (Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28 tháng 11 năm 2014
của Quốc hội về đổi mới CT, SGK GDPT).
Giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bước chuyển từ chương trình giáo
dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, nghĩa từ chỗ quan
tâm đến việc học sinh học được cái đến chquan tâm học sinh vận dụng được
cái qua việc học. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ rõ:
“Chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển
toàn din năng lực phẩm chất người học”. Đây chính quan điểm của Đảng
được khẳng định từ Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 về đổi mới căn bản,
toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong