I. Ph n m đuầ ở ầ
1. Lý do ch n đ tàiọ ề
Trong ch ng trình V t lý l p 9, đc bi t ch ng Đi n h c thì bài t p v dòngươ ậ ớ ặ ệ ươ ệ ọ ậ ề
đi n m t chi u r t đa d ng và phong phú. ệ ộ ề ấ ạ Lo i bài t p này đc chia thành nhi uạ ậ ượ ề
d ng nh : bài t p v đo n m ch song song, bài t p v đo n mach n i ti p, bài t p vạ ư ậ ề ạ ạ ậ ề ạ ố ế ậ ề
đo n m ch h n h p,…ạ ạ ỗ ợ
M c đích c a gi i ụ ủ ả bài t p v dòng đi n m t chi uậ ề ệ ộ ề là giúp cho các em nh n raậ
đc m t s d ng c b n c a lo i bài t p này, h th ng hóa đc các ki n th c đãượ ộ ố ạ ơ ả ủ ạ ậ ệ ố ượ ế ứ
h c, n m v ng các ki n th c sau t ng bài, t ng ch ng, đng th i thông qua đó giáoọ ắ ữ ế ứ ừ ừ ươ ồ ờ
viên có đi u ki n c ng c , phát tri n cũng nh m r ng ki n th c cho h c sinh. T đóề ệ ủ ố ể ư ở ộ ế ứ ọ ừ
phát tri n năng l c t duy và nâng cao nh n th c, t o h ng thú h c t p b môn choể ự ư ậ ứ ạ ứ ọ ậ ộ
các em h c sinh.ọ
Tuy nhiên, bài t p v dòng đi n m t chi u ậ ề ệ ộ ề đi v i h c sinh th ng r t khó,ố ớ ọ ườ ấ
đc bi t là đi v i nh ng bài t p h n h p. Qua th c t gi ng d y, tôi nh n th y h cặ ệ ố ớ ữ ậ ỗ ợ ự ế ả ạ ậ ấ ọ
sinh còn g p r t nhi u khó khăn, lúng túng khi gi i bài t p nh :ặ ấ ề ả ậ ư không tìm đcượ
h ng gi i quy t v n đ, không v n d ng đc lý thuy t vào vi c gi i bài t p, khôngướ ả ế ấ ề ậ ụ ượ ế ệ ả ậ
t ng h p đc ki n th c thu c nhi u ph n c a ch ng trình đã h c đ gi i quy tổ ợ ượ ế ứ ộ ề ầ ủ ươ ọ ể ả ế
m t v n đ chung,... hay khi gi i các bài t p thì th ng áp d ng m t cách máy mócộ ấ ề ả ậ ườ ụ ộ
các công th c mà không hi u rõ ý nghĩa v t lý c a chúng.ứ ể ậ ủ
Hi n nay, v i vi c t ch c ki m tra đánh giá h c sinh b ng ph ng pháp tr cệ ớ ệ ổ ứ ể ọ ằ ươ ắ
nghi m khách quan, các k năng gi i bài t p càng đòi h i s nhanh chóng và chính xác.ệ ỹ ả ậ ỏ ự
Do đó, vi c h th ng, phân lo i và đa ra các b c gi i bài t p l i càng th hi n tínhệ ệ ố ạ ư ướ ả ậ ạ ể ệ
quan tr ng c a nó. Vi c nghiên c u nh m tìm ra h ng gi i bài t p v dòng đi n m tọ ủ ệ ứ ằ ướ ả ậ ề ệ ộ
chi u m t cách d hi u, c b n, t th p đn cao, giúp h c sinh có k năng gi i quy tề ộ ễ ể ơ ả ừ ấ ế ọ ỹ ả ế
t t các bài t p, hi u đc ý nghĩa v t lý c a t ng bài đã gi i, rèn luy n thói quen làmố ậ ể ượ ậ ủ ừ ả ệ
vi c đc l p, sáng t o, phát tri n kh năng t duy,... giúp các em h c t p môn V t lýệ ộ ậ ạ ể ả ư ọ ậ ậ
t t h n.ố ơ
Xu t phát t quan đi m trên nên tôi đã ch n đ tài nghiên c u là: ấ ừ ể ọ ề ứ “Kinh
nghi m h ng d n h c sinh gi i bài t p v dòng đi n m t chi u”.ệ ướ ẫ ọ ả ậ ề ệ ộ ề
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài ụ ệ ụ ủ ề
2.1. M c tiêu c a đ tàiụ ủ ề
Đ tài gi i quy t nh ng trăn tr , v ng m c c a giáo viên trong vi c đi m iề ả ế ữ ở ướ ắ ủ ệ ổ ớ
n i dung và xây d ng các b c ti n hành h ng d n h c sinh gi i bài t p sao cho phùộ ự ướ ế ướ ẫ ọ ả ậ
h p v i t ng đi t ng h c sinh, nh m phát huy tính tích c c cũng nh phát tri n tợ ớ ừ ố ượ ọ ằ ự ư ể ư
duy, kh năng sáng t o c a h c sinh thông qua quá trình gi i bài t p. Trong quá trìnhả ạ ủ ọ ả ậ
th c hi n đ tài, b n thân tôi mong mu n v n d ng nh ng ki n th c, kinh nghi mự ệ ề ả ố ậ ụ ữ ế ứ ệ
gi ng d y trong th i gian qua đ tìm ra th t nhi u các ph ng pháp gi i m i, giúp b nả ạ ờ ể ậ ề ươ ả ớ ả
thân đi m i đc ph ng pháp d y h c cũ và giúp h c sinh c a mình càng ngày càngổ ớ ượ ươ ạ ọ ọ ủ
yêu thích b môn V t lý.ộ ậ
2.2. Nhi m v c a đ tài ệ ụ ủ ề
Đ đt đc m c tiêu nói trên, công vi c mà b n thân tôi c n ph i làm tr cể ạ ượ ụ ệ ả ầ ả ướ
tiên là ph i n m đc trình đ c a m i h c sinh đ t đó xây d ng các b c h ngả ắ ượ ộ ủ ỗ ọ ể ừ ự ướ ướ
d n gi i bài t p v dòng đi n m t chi u sao cho phù h p v i các đi t ng h c sinhẫ ả ậ ề ệ ộ ề ợ ớ ố ượ ọ
t trung bình đn khá gi i. Tham kh o ý ki n c a m t s giáo viên tr c ti p gi ngừ ế ỏ ả ế ủ ộ ố ự ế ả
d y V t lý trong tr ng và m t s tr ng khác trong Huy n.ạ ậ ườ ộ ố ườ ệ
3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ
Các bài t p v dòng đi n m t chi u thu c ch ng trình V t lý l p 9.ậ ề ệ ộ ề ộ ươ ậ ớ
4. Gi i h n c a đ tàiớ ạ ủ ề
Đ tài ch nghiên c u v vi c h ng d n h c sinh gi i bài t p v dòng đi nề ỉ ứ ề ệ ướ ẫ ọ ả ậ ề ệ
m t chi u thu c ch ng trình V t lý l p 9, không đi sâu vào các d ng khác. ộ ề ộ ươ ậ ớ ạ
Th i gian nghiên c u: l p 9A1 năm h c 2016 - 2017. ờ ứ ớ ọ
5. Ph ng pháp nghiên c u ươ ứ
Ph ng pháp nghiên c u c s lí lu n, c s th c ti n, s u t m các d ng bàiươ ứ ơ ở ậ ơ ở ự ễ ư ầ ạ
t p v dòng đi n m t chi u.ậ ề ệ ộ ề
II. Ph n n i dung ầ ộ
1. C s lí lu nơ ở ậ
Nh ng năm g n đây, Đng và Nhà n c ta đã có ch tr ng đi m i giáo d cữ ầ ả ướ ủ ươ ổ ớ ụ
các môn h c, các c p h c. Ngh quy t H i ngh Trung ng 8 khóa XI v đi m iở ọ ấ ọ ị ế ộ ị ươ ề ổ ớ
căn b n, toàn di n giáo d c và đào t o nêu rõ: “Ti p t c đi m i m nh m ph ngả ệ ụ ạ ế ụ ổ ớ ạ ẽ ươ
pháp d y và h c theo h ng hi n đi; phát huy tính tích c c, ch đng, sáng t o vàạ ọ ướ ệ ạ ự ủ ộ ạ
v n d ng ki n th c, k năng c a ng i h c; kh c ph c l i truy n th áp đt m tậ ụ ế ứ ỹ ủ ườ ọ ắ ụ ố ề ụ ặ ộ
chi u, ghi nh máy móc. T p trung d y cách h c, cách nghĩ, khuy n khích t h c, t oề ớ ậ ạ ọ ế ự ọ ạ
c s đ ng i h c t c p nh t và đi m i tri th c, k năng, phát tri n năng l c,ơ ở ể ườ ọ ự ậ ậ ổ ớ ứ ỹ ể ự
chuy n t h c ch y u trên l p sang t ch c hình th c h c t p đa d ng, chú ý cácể ừ ọ ủ ế ớ ổ ứ ứ ọ ậ ạ
ho t đng xã h i, ngo i khóa, nghiên c u khoa h c ”.ạ ộ ộ ạ ứ ọ
Do đó, ti n hành các b c gi i bài t p v dòng đi n m t chi u trong m t ti tế ướ ả ậ ề ệ ộ ề ộ ế
h c có vai trò h t s c quan tr ng. Qua vi c h ng d n h c sinh gi i bài t p chúng taọ ế ứ ọ ệ ướ ẫ ọ ả ậ
c n cho h c sinh phân bi t đc các lo i m ch đi n, cách m c m ch đi n và cáchầ ọ ệ ượ ạ ạ ệ ắ ạ ệ
gi i c n thi t c a m i d ng bài trong bài t p v dòng đi n m t chi u. Giúp cho h cả ầ ế ủ ỗ ạ ậ ề ệ ộ ề ọ
sinh tìm ra h ng gi i quy t bài t p ph n này.ướ ả ế ậ ầ
2. Th c tr ng v n đ nghiên c uự ạ ấ ề ứ
Qua quá trình gi ng d y, quá trình d gi và vi c trao đi kinh nghi m v i cácả ạ ự ờ ệ ổ ệ ớ
đng nghi p tôi nh n th y r ng: ồ ệ ậ ấ ằ
- Hi u qu trong các ti t gi i bài t p v dòng đi n m t chi u ch a cao, do khiệ ả ế ả ậ ề ệ ộ ề ư
làm các em còn m h trong vi c đnh ra h ng gi i, và h u nh các em ch a bi tơ ồ ệ ị ướ ả ầ ư ư ế
cách gi i cũng nh cách trình bày l i gi i sao cho logic, khoa h c. ả ư ờ ả ọ
- H c sinh đc đ không kĩ, phân tích yêu c u c a đ ch a chính xác nên d nọ ọ ề ầ ủ ề ư ẫ
đn vi c gi i bài t p b sai.ế ệ ả ậ ị
- H c sinh khi v s đ m ch đi n còn g p lúng túng, còn v sai ho c khôngọ ẽ ơ ồ ạ ệ ặ ẽ ặ
v đc do không nh đc kí hi u c a các đi l ng cũng nh không hi u đc yêuẽ ượ ớ ượ ệ ủ ạ ượ ư ể ượ
c u c a đ.ầ ủ ề
- Do phòng thí nghi m, phòng th c hành còn thi u nên các ti t d y ch t l ngệ ự ế ế ạ ấ ượ
ch a cao, d n đn h c sinh ti p thu công th c và đnh lu t h i h t.ư ẫ ế ọ ế ứ ị ậ ờ ợ
- M t s h c sinh ch a thu c các công th c, đnh lu t cũng nh các kí hi u c aộ ố ọ ư ộ ứ ị ậ ư ệ ủ
các đi l ng có trong công th c. M t s khác l i s d ng nh m l n các công th cạ ượ ứ ộ ố ạ ử ụ ầ ẫ ứ
v i nhau, đc bi t là gi a công th c c a đo n m ch n i ti p và đo n m ch song song.ớ ặ ệ ữ ứ ủ ạ ạ ố ế ạ ạ
- Kh năng v n d ng công th c toán h c cũng nh kh năng bi n đi côngả ậ ụ ứ ọ ư ả ế ổ
th c vào vi c gi i bài t p V t Lí c a h c sinh còn y u. Bên c nh đó m t s em khứ ệ ả ậ ậ ủ ọ ế ạ ộ ố ả
năng ti p thu ki n th c ch m, vi c t h c, t rút kinh nghi m h u nh không có,ế ế ứ ậ ệ ự ọ ự ệ ầ ư nên
các em h u h t là “nhanh” quên ki n th c.ầ ế ế ứ
- Đ b n ki n th c c a h c sinh còn th p; kh năng t ng h p v n d ng ki nộ ề ế ứ ủ ọ ấ ả ổ ợ ậ ụ ế
th c sau t ng bài, t ng ch ng đ gi i các d ng bài t p v dòng đi n m t chi u quáứ ừ ừ ươ ể ả ạ ậ ề ệ ộ ề
h n ch ; h c sinh còn máy móc, th đng trong cách gi i nên khi m r ng thì các emạ ế ọ ụ ộ ả ở ộ
không gi i đc....ả ượ
3. N i dung và hình th c c a gi i phápộ ứ ủ ả
a. M c tiêu c a gi i phápụ ủ ả
Th nh t: Thông qua vi c gi i bài t p giúp cho h c sinh c ng c , ôn t p l iứ ấ ệ ả ậ ọ ủ ố ậ ạ
nh ng ki n th c đã h c m t cách th ng xuyên, ữ ế ứ ọ ộ ườ giúp các em t ki m tra m c đ n mự ể ứ ộ ắ
ki n th c c a b n thân, kh c ph c đc nh ng l i sai trong quá trình gi i bài t p.ế ứ ủ ả ắ ụ ượ ữ ỗ ả ậ
Đng th i t o c h i cho các em c h i phát tri n t duy, sáng t o m c đ cao.ồ ờ ạ ơ ộ ơ ộ ể ư ạ ở ứ ộ
Th hai: Giúp h c sinh rèn luy n k năng, k x o, v n d ng lý thuy t vào th cứ ọ ệ ỹ ỹ ả ậ ụ ế ự
ti n; rèn luy n thói quen v n d ng ki n th c khái quát hóa các d ng bài t p. Phát huyễ ệ ậ ụ ế ứ ạ ậ
tính t giác, đc l p c a h c sinh trong vi c gi i bài t p.ự ộ ậ ủ ọ ệ ả ậ
Th ba: Giúp h c sinh nh n bi t đc các d ng bài t p, bi t cách phân tích đứ ọ ậ ế ượ ạ ậ ế ề
và gi i đc các bài t p v dòng đi n m t chi u.ả ượ ậ ề ệ ộ ề
Th t : Giúp t t c h c sinh trong l p, đc bi t là nh ng h c sinh y u có thứ ư ấ ả ọ ớ ặ ệ ữ ọ ế ể
lĩnh h i ki n th c và gi i đc các bài t p.ộ ế ứ ả ượ ậ
b. N i dung và cách th c th c hi n gi i phápộ ứ ự ệ ả
b.1. Chu n b ẩ ị
Giáo viên ph i tính đc toàn b k ho ch cho vi c s d ng bài t p trong m tả ượ ộ ế ạ ệ ử ụ ậ ộ
ti t h c, c th nh sau:ế ọ ụ ể ư
- L a ch n bài t p nêu v n đ s d ng trong ti t bài t p nghiên c u ki n th cự ọ ậ ấ ề ử ụ ế ậ ứ ế ứ
m i nh m kích thích h ng thú h c t p và phát tri n t duy c a h c sinh.ớ ằ ứ ọ ậ ể ư ủ ọ
- L a ch n bài t p c ng c ki n th c lý thuy t, cung c p thêm hi u bi t trongự ọ ậ ủ ố ế ứ ế ấ ể ế
th c t đi s ng có liên quan.ự ế ờ ố
- L a ch n, bi n đi h th ng bài t p trong sách giáo khoa thành các d ng cự ọ ế ổ ệ ố ậ ạ ơ
b n nh t, đ h c sinh có th v n d ng các ki n th c đã h c gi i quy t m t cách tíchả ấ ể ọ ể ậ ụ ế ứ ọ ả ế ộ
c c, kh c sâu ki n th c c b n. T đó t o cho h c sinh c m giác t tin, d n đn cóự ắ ế ứ ơ ả ừ ạ ọ ả ự ẫ ế
h ng thú h n trong vi c h c b môn.ứ ơ ệ ọ ộ
- L a ch n bài t p đ ki m tra đánh giá ch t l ng và k năng gi i bài t p c aự ọ ậ ể ể ấ ượ ỹ ả ậ ủ
h c sinh.ọ
b.2. H ng d n gi i bài t p v dòng đi n m t chi uướ ẫ ả ậ ề ệ ộ ề
Khi h ng d n gi i m t bài t p v t lí c n th c hi n theo trình t sau đây: ướ ẫ ả ộ ậ ậ ầ ự ệ ự
B c 1: ướ Tìm hi u đ bàiể ề
- Yêu c u h c sinh c n đc k đ bài (có th đc nhi u l n đ n m đc yêuầ ọ ầ ọ ỹ ề ể ọ ề ầ ể ắ ượ
c u c a đ), xác đnh ý nghĩa v t lý c a các thu t ng , phân bi t nh ng d ki n đãầ ủ ề ị ậ ủ ậ ữ ệ ữ ữ ệ
cho và nh ng n s c n tìm.ữ ẩ ố ầ
- Tóm t t đ bài ắ ề b ng cách dùng các ký hi u ch đã qui c đ vi t các dằ ệ ữ ướ ể ế ữ
ki n và n s , đi đn v các d ki n cho th ng nh t (n u c n thi t).ệ ẩ ố ổ ơ ị ữ ệ ố ấ ế ầ ế
- V s đ m ch đi n n u bài t p có liên quan đn m ch đi n ho c n u c nẽ ơ ồ ạ ệ ế ậ ế ạ ệ ặ ế ầ
ph i v m ch đi n đ di n đt đ bài. Trên hình v c n ghi rõ d ki n và cái c n tìmả ẽ ạ ệ ể ễ ạ ề ẽ ầ ữ ệ ầ
(h c sinh c n n m v ng đc các kí hi u s đ c a các đi l ng trong m ch đi n).ọ ầ ắ ữ ượ ệ ơ ồ ủ ạ ượ ạ ệ
B c 2: Phân tích n i dung bài t p, l p k ho ch gi i.ướ ộ ậ ậ ế ạ ả
- Tìm xem các d ki n đã cho có liên quan đn nh ng khái ni m, hi n t ng,ữ ệ ế ữ ệ ệ ượ
quy t c, đnh lu t v t lý nào.ắ ị ậ ậ
- N u ch a tìm đc tr c ti p các m i liên h y thì c n ph i ế ư ượ ự ế ố ệ ấ ầ ả hình dung các
hi n t ng di n ra nh th nào và b chi ph i b i nh ng đnh lu t nào nh m hi u rõệ ượ ễ ư ế ị ố ở ữ ị ậ ằ ể
d c b n ch t c a hi n t ng đ có c s áp d ng các công th c chính xác, tránh mòượ ả ấ ủ ệ ượ ể ơ ở ụ ứ
m m và áp d ng các công th c m t cách máy móc.ẫ ụ ứ ộ
- Ph i xây d ng đc m t d ki n v k ho ch gi i.ả ự ượ ộ ự ế ề ế ạ ả
B c 3: Th c hi n k ho ch gi iướ ự ệ ế ạ ả
Đây là b c quan tr ng c a quá trình gi i bài t p. C n ph i v n d ng nh ngướ ọ ủ ả ậ ầ ả ậ ụ ữ
đnh lu t, quy t c, công th c v t lý đ thi t l p m i quan h nêu trên. Có th đi theoị ậ ắ ứ ậ ể ế ậ ố ệ ể
hai h ng sau đ đa đn k t qu cu i cùng:ướ ể ư ế ế ả ố
- Xu t phát t n s , đi tìm m i quan h gi a m t n s v i m t đi l ngấ ừ ẩ ố ố ệ ữ ộ ẩ ố ớ ộ ạ ượ
nào đó b ng m t đnh lu t, m t công th c có ch a n s , ti p t c phát tri n l p lu nằ ộ ị ậ ộ ứ ứ ẩ ố ế ụ ể ậ ậ
hay bi n đi công th c đó theo các d ki n đã cho đ d n đn công th c cu i cùng chế ổ ứ ữ ệ ể ẫ ế ứ ố ỉ
ch a m i quan h gi a n s v i các d ki n đã cho (ph ng pháp phân tích).ứ ố ệ ữ ẩ ố ớ ữ ệ ươ
- Xu t phát t nh ng d ki n c a đ bài, xây d ng l p lu n ho c bi n đi cácấ ừ ữ ữ ệ ủ ề ự ậ ậ ặ ế ổ
công th c di n đt m i quan h gi a đi u ki n đã cho v i các đi l ng khác đ điứ ễ ạ ố ệ ữ ề ệ ớ ạ ượ ể
đn công th c cu i cùng ch ch a n s và các d ki n đã cho (ph ng pháp t ngế ứ ố ỉ ứ ẩ ố ữ ệ ươ ổ
h p). ợKhi tính toán b ng s , ph i chú ý đm b o nh ng tr s c a k t qu đu có ýằ ố ả ả ả ữ ị ố ủ ế ả ề
nghĩa.
B c 4: Ki m tra đánh giá k t quướ ể ế ả
- Ki m tra l i tr s k t qu ể ạ ị ố ế ả cu i cùng đ lo i b nh ng k t qu không phùố ể ạ ỏ ữ ế ả
h p v i đi u ki n c a đ bài và không phù h p v i th c t .ợ ớ ề ệ ủ ề ợ ớ ự ế
- Ki m tra xem đã gi i quy t h t các yêu c u c a bài toán ch a.ể ả ế ế ầ ủ ư
- Ki m tra k t qu tính toán, đn v ho c có th gi i l i bài toán b ng cáchể ế ả ơ ị ặ ể ả ạ ằ
khác xem có cùng k t qu không.ế ả
b.3. Phân lo i bài t pạ ậ
Bài t p v dòng đi n m t chi u trong v t lý l p 9 r t đa d ng, đây tôi chậ ề ệ ộ ề ậ ớ ấ ạ ở ỉ
đa ra m t vài d ng bài t p mà các em th ng hay g p trong khi làm bài t p đ giúpư ộ ạ ậ ườ ặ ậ ể
các em n m b t, phân d ng đc bài t p, rèn luy n k năng gi i bài.ắ ắ ạ ượ ậ ệ ỹ ả
D ng 1: Bài t p v n d ng đnh lu t ôm cho đo n m ch đn gi n, choạ ậ ậ ụ ị ậ ạ ạ ơ ả
đo n m ch n i ti p, đo n m ch song song và đo n m ch h n h p. Nh ng bàiạ ạ ố ế ạ ạ ạ ạ ỗ ợ ữ
toán d ng này ch liên quan đn 3 đi l ng là: I, U và R.ạ ỉ ế ạ ượ
- Đi v i đo n m ch đn gi n (bài ch có m t đi n tr ): đ gi i bài t p nàyố ớ ạ ạ ơ ả ỉ ộ ệ ở ể ả ậ
h c sinh ch c n n m đc đnh lu t ôm cũng nh cách bi n đi công th c t đnhọ ỉ ầ ắ ượ ị ậ ư ế ổ ứ ừ ị
lu t ôm đ gi i bài toán. Ba ki u bài t p th ng g p đo n m ch đn gi n là:ậ ể ả ể ậ ườ ặ ở ạ ạ ơ ả
+ Lo i 1: Bài t p đã cho U, R. Yêu c u tìm I.ạ ậ ầ
H ng d n gi i: ướ ẫ ả
- Áp d ng công th c đnh lu t ôm đ tìm I: I = ụ ứ ị ậ ể
+ Lo i 2: Bài t p đã cho I, R. Yêu c u tìm U.ạ ậ ầ
H ng d n gi i: ướ ẫ ả
- D a vào công th c đnh lu t ôm đ bi n đi công th c tìm U: I = => U = I.Rự ứ ị ậ ể ế ổ ứ
+ Lo i 3: Bài t p đã cho I, U. Yêu c u tìm R.ạ ậ ầ
H ng d n gi i: ướ ẫ ả
- D a vào công th c đnh lu t ôm đ bi n đi tìm R: I = => R = ự ứ ị ậ ể ế ổ
=> L i h c sinh th ng b sai:ỗ ọ ườ ị
+ Bi n đi công th c ch a đúng, d n đn công th c c n tìm b sai.ế ổ ứ ư ẫ ế ứ ầ ị
Ví d : bài t p lo i 2, thay vì bi n đi U = I.R thì bi n đi U = ho c U = .ụ ậ ạ ế ổ ế ổ ặ
V i bài t p lo i 3, thay vì bi n đi R = thì l i bi n đi R = U.I ho c R = .ớ ậ ạ ế ổ ạ ế ổ ặ
+ H c sinh không n m đc công th c đnh lu t ôm nên vi c không gi i đc 3 lo iọ ắ ượ ứ ị ậ ệ ả ượ ạ
bài t p trên cũng còn x y ra. ậ ả
=> Giáo viên c n:ầ Yêu c u h c sinh c n n m v ng công th c c a đnh lu t ômầ ọ ầ ắ ữ ứ ủ ị ậ
cũng nh cách bi n đi công th c tr c khi b t đu gi i bài t p d ng này đ tránh saiư ế ổ ứ ướ ắ ầ ả ậ ạ ể
sót trong quá trình làm bài t p.ậ
- Đi v i đo n m ch n i ti p: h ng d n cho h c sinh cách xác đnh đo nố ớ ạ ạ ố ế ướ ẫ ọ ị ạ
m ch n i ti p, cách s d ng các công th c c a đnh lu t ôm cũng nh các công th cạ ố ế ử ụ ứ ủ ị ậ ư ứ
v I, U và Rềtđ trong đo n m ch n i ti p đ gi i bài toán. ạ ạ ố ế ể ả
Ví d 1:ụ
Cho đo n m ch g m ba đi n tr đc m c n i ti p v i nhau. Trong đó Rạ ạ ồ ệ ở ượ ắ ố ế ớ 1 = 5,
R2 =10 và R3 = 15. Hi u đi n th gi a hai đu đo n m ch U = 12V.ệ ệ ế ữ ầ ạ ạ
a. Tính đi n tr t ng đng c a đo n m ch.ệ ở ươ ươ ủ ạ ạ
b. Tính c ng đ dòng đi n qua m ch chính và qua các m ch nhánh.ườ ộ ệ ạ ạ
c. Tính hi u đi n th hai đu m i đi n tr .ệ ệ ế ở ầ ỗ ệ ở